Blearest!) Roumenië-»
Rubriek voor Vragen.
Onze export van groenten en fruit in 1934.
Engelsche
Droogleggings-plannen
WOENSDAG 27 FEBRUARI '35
Petroleum, zouten
sneeuw:
Het paleis van Carmen Sylva.
Boekarest zooals wij het noemen en schrij
ven ligt te midden der groote en vruchtbare
graanvlakten van Walachye, reeds in de oud
heid bekend om hun rijke oogsten en in den
«rrooten oorlog even naar voren getreden, toen
de Duitschers na de oorlogsverklaring der
Roumenen dit land onder den voet liepen,
daar een groote macht ontwikkelden, om te
trachten de voor de geallieerden opgestapelde
'graanvoorraden te veroveren. Dat lukte; Ber
lijn kon de zege vieren met versche cadetj es,
een sinds lang gemiste lekkernij. Maar ze be
kwamen slecht! Duizenden ziektegevallen
deden zich voor en tot den huidigen dag weet
de wereld niet, of deze massa-ongesteldheid
haar oorzaak vond in de betrekkelijke onzui
verheid van het Roumeensche graan, dat
o.a. nogal wat giftige Bolderikzaden kan be
vatten, of dat het graan met moedwil vergif
tigd was. Ik heb het altijd bij het eerste ge
houden, de Duitschers bij het laatste en men
zegt, dat dit de druppel was, die den beker
deed overloopen, zoodat von Tirpitz gedaan
kreeg, den onbeperkten duikbootoorlog te
mogen beginnen.
Maar thans is het graan van Roumenië op
den achtergrond geraakt, althans politiek-
economisch. Koning Aardolie zwaait ook daal
den scepter. Petroleum is het wachtwoord.
Veel petroleum is er. Dus zijn er ook veel Hol
landers en vandaar dat ik vijf minuten na
aankomst met een Hollandschen gids door
Boekarest reed. Een aardige stad. Veel land
huizen in groote tuinen, van de vroegere rijke
heereboeren; een praalvol paleis, postkantoor,
telefoongebouw, militaire club. Enkele mooie
asphaïtstraten en op een eereplaatsRo
mulus en Remus met de wolvin, een afstam
ming, die door de Roumenen'van dezen tijd
sterk gewenscht en dus geloofd wordt.
De Petroleumrijke strook ligt een honderd
tal kilometers benoorden Boekarest.. Campina,
is een der centra, dat staat wel op uw groo-
ten atlas. Wanneer wij er tegen het vallen
van den avond heenrijden lichten overal aan
den horizont de rossige vlammen der gas-
uitlatingen van boordistricten. De volgenden
morgen is van een hoog gelegen punt op ver
schillende plaatsen in de heuvels aan den
rand van het dal, een woud van boortorens te
zien!
Van een hoog punt. Maar wat had ik al ge
noten vóór wij zoover waren. Roumenië's
heuvel- en bergland lijkt wel een ideaal va-
cantieoord! Nog nooit heb ik zulke schitte
rend bloeiende weilanden gezien als daar
overal de heuvels bedekken. Chichorei en Wal-
stroo, parnassia en steenanjer, maar natuur
lijk ook margrieten en klaver, koekoeksbloe
men en boterbloemen. Een onbeschrijfelijke
kleurenweelde in een golvend vlak, telkens
afgewisseld door bloeiende vlierhagen, honds
roosheggen, meidoorn's, accacia's en wat al
niet meer. Daar tusschen door slingeren luie
landwegen, waarlangs telkens krakende hou
ten wagens komen omlaag piepen, voortge
zeuld door een paar prachtige ossen met
hoorns van soms haast een meter lang. En het
heerlijke is, dat al die landwegen in den goe
den (drogen) tijd door auto's berijdbaar zijn.
Dat ge er met een Ford of een Lincoln om
hoog kimt klauteren en zigzaggen tot groo-
ten schrik van dozijnen ganzen en hun hoe
ders die gewoon zijn den wëg als rustplaats
te gebruiken. Daarbij een aardig huistype,
alles hout, veel lofwerk, balcons, zeer veel
bloemen. En de kleeding, even kleurig als de
heerlijke weilanden. Witte blousjes, gebor
duurd met rood en blauw en geel en groen, in
dezelfde gedurfde kleurenmengeling, die elders
alleen de natuur gebruikt, maar die de men-
schen zich hier in den Balkan ook eigen heb
ben gemaakt. En boven die rijkbloeiende wei-
landzone's wordt het haast nóg mooier. Daar
staan dennenbosschen, zooals ik ze tot nog
toe alleen zagin de Nibelungenfilm. Den
nen van 11/2 M. middellijn, zooals ik niet
dacht dat ze in Europa bestonden.
Steeds hooger stijgt de weg, steeds kronke
lend langs de soms angstig steile helling,
steeds door het geweldige dennenbosch. Tot dit
zich plotseling opent, een laag heuveltje
en daar stuft onze wagen een weiland op! Een
bergweide, aan alle kanten door dennenbosch
omgeven, links steile rotsmuren bovendien,
die nooden tot bergwandelingen naar door
u,? om^r°onde toppen. Rechts een aardig
chalet, koeien, uitzicht op het dal. De Kaiser-
wiese! Hier toefde Franz Jozef graag, unser
guter Kaiser Franz! Toen Roumenië nog geen
wereldoorlog gewonnen had. En den laatsten
"ld gaf deze weide troost en inspiratie aan
een andere groote der aarde: Aan Carmen
oyiva Roumenië's Koningin, vorstin en dich
teres, voor alles Moeder van haar volk. Haar
staat iets lager in het dal en het is nog
steeds bedevaartsoord voor velen, ook vreem
ensen uit alle naties, die moderne talen
iczen. Hier werkte deze koningsvrouwe, wier
naam ook over de heele wereld vol eerbied
wordt genoemd.
Maar ik zou U van petroleum vertellen,
pp» ?nder' voor iangs dezen bergrug loopt
prü ?8u ^euvels; waaronder petroleum in
hoeveelheden is aangeboord. Onze Ko-
nKiijke was weer een der eersten. De Astra
slag te leggen op belangrijke nieuwe terreinen
ook. Het „Hoop doet leven" mag ook hier
gelden. Onze petroleum doet het nog goed
in Oost en West en in den Balkan in verge
lijking met de buitenlandsche maatschappijen
Maar behalve petroleum zit er nog een merk
waardige rijkdom in dit heuvelland. Bij Sla-
nice zijn de Staatszoutmijnen, die een bezoek
ook overwaard zijn. Op sommige plaatsen daar
komen zoutrotsen aan de oppervlakte, die nu
reeds eeuwen stand houden niettegenstaande
een tamelijk regenrijk klimaat. Maar dat
zout is nogal gipshoudend en lost daardoor
slechter op. Er ligt een meertje voor met een
badinrichting, maar je drijft er zoowat geheel
bovenop het water, dat eigenlijk een verza
digde zoutoplossing is.
Maar eenige honderden meters onder den
grond liggen zeer zuivere steenzoutafzettingen,
glashelder vaak, kurkdroog en in lagen van
groote dikte. Ik heb daar onderaardsche ge
welven gezien, waar je vier groote kerken van
de afmetingen van ons Haarlemsch middel
punt naast elkaar in kan zetten met toren en
al. Geweldige ruimten dus, uitsluitend ont
staan door het weghalen van zout voor tafel-
gebruik, landbouwdoeleinden enz. En natuur
lijk ook op den langen rit daarheen weer mooie
en merkwaardige dingen. Bijv. de bonte kraai,
die in Holland alleen 's winters komt is daar
broedvogel. De adelaarsvaren groeit er even
welig als op onze hei en de bij ons zoo zeld
zame beflijster is er heel algemeen.
En dan de zigeuners. Echte dan wel te ver
staan! Wat een bende! Wij waren met de auto
vastgeraakt bij het oversteken van een bijna
droge rivier, zonder brug gelukkig, maar juist
in het gezicht van een zigeunerkamp. Ze
kwamen aanrennen, mannen en vrouwen en
kinderen, groote zware kerels met lang zwart
hoofdhaar en lange zwarte baarden, meest in
fluweel gekleed. Oude vrouwen, echte heksen,
jong goed van beiderlei kunne, maar alles zoo
slordig, zoo vuil, zoo afstootend, erger dan de
Bedouïnen van Cap Juby! Bedelen om siga
retten en geld. Mooie sieraden uit koper en
zilver, maar zoo brutaal, opdringerig en hand
tastelijk, dat wij blij waren door vol gas te
geven een paar maal voor- en achter uit te
rijden los te komen. Ik had mij zigeuners in
teressanter, vooral mooier, voorgesteld. Nog
eens probeeren. Wie weet wat de volgende
keer brengt of zou ik er eerst eens gaan ski-
loopen? Want Campina heeft ook een prach-
tigen winter met veel sneeuw.
Een gezegend oord.
Dr. W. G. N. VAN DER SLEEN.
T weehonderdduizend
inentingen met pestserum.
Bevredigende vooruitzichten.
BATAVIA, 26 Februari (Aneta). In de ruim
vier weken, waarin de pestvaccinatie met het
serum van Dr. Otten wordt toegepast, wer
den ruim 200,000 personen ingeënt. Drie on
derdistricten zijn reeds afgewerkt, terwijl
vier onder behandeling zijn. Indien men in
hetzelfde tempo voortgaat, zal de vaccinatie
nog ruim een half jaar in beslag nemen. Men
hoopt echter het tempo, tengevolge van ver
kregen routine, te kunnen bespoedigen. Al
hoewel een definitief oordeel nog niet mo
gelijk is, leveren de resultaten zeer bevre
digende vooruitzichten. Zoo liep o.a. het
sterftecijfer van het onderdistrict Rantjaelek
op 0 terug.
DUIDELIJK GESTELDE VRAGEN
van alle Abonné's van dit blad worden door
een specialen Redacteur en zijn talrijke
medewerkers zoo mogelijk en ten spoedigste
beantwoord.
De vragen moeten worden geadresseerd
aan het bureau van ons blad, met duidelijke
vermelding van naam en woonplaats.
De namen der vragers blijven redactie
geheim.
Vragen, waaraan naam en adres ontbreken,
worden terzijde gelegd.
De antwoorden worden GEHEEL KOSTE
LOOS thuis bezorgd.
BELASTING ZAKEN
VRAAG: Mijn minderjarige zoon heeft over
1933 een inkomen gehad van 1150. Hij Is on
gehuwd en bij mij inwonend. Hoeveel ink.bel. i9
hij te Haarlem verschuldigd?
ANTWOORD: Rijksinkomstenbelasting f 7.56,
Gem. fondsbelasting 29.-10, Het laatste bedrag
is berekend, dat 2 belastingplichtigen in uw ge
zin bijeenwonen
VRAAG: Ik heb iemand een bedrag geleend
tegen 5 pCt. rente. Hij is niet in staat dc rent'
te betalen, dus verdwijnt het kapitaal gaande
weg. Heb ik nu het recht een gedeelte of het ge-
heele bedrag af te schrijven voor de aangifte
ink. en verin.belasting?
ANTWOORD: Voor de ink.bel. geeft u op de
opbrengst van iedere bron van inkomen. Is het
kapitaal voor goed verloren, dan valt er ook. niets
aan te geven. Voor de vermogensbelasting zult
ij moeten opgeven, wat de vordering naar
schatting nog waard is.
VRAAG: 1. Ik ben gehuwd: heb geen minder
jarige kinderen en woon met 2 belastingplichti
gen samen. Inkomen is 1400.Mag behaly"
contributie vakbond nog wat anders afgetrokken
worden, bvb. ziekenfonds, begrafenisfonds enz,?
2. Hoeveel belasting moet ik betalen?
ANTWOORD: 1. Begrafenisfonds mag wel,
maar ziekenfonds niet worden afgetrokken.
2. Rijksinkomstenbelasting f 14.28. Gem. fonds
belasting 37.80.
De brand op de Morro Castle.
Warms uit zijn ambt ontzet.
WASHINGTON, 26 Februari (Reuter). De
raad van toezicht op de Amerikaansche
scheepvaart heeft besloten dat den kapitein
van het door brand verongelukte stoomschip
Morro Castle, William Warms, wegens nala
tigheid in vijf gevallen het gezagvoerders
certificaat zal worden ontnomen. Het certi
ficaat van den eersten en tweeden machi
nist werd resp. voor den duur van negentig
en van dertig dagen ingetrokken.
RECHTZAKEN
VRAAG: Van mijn buurmans dak is een stuk
zink afgewaaid, waardoor een mijner serreruiten
is gebroken. Voor wien zijn de kosten van her
stelling?
ANTWOORD: Voor uwe rekening, tenzij uw
buurman schuld treft b.v. door onvoldoende on
derhoud.
VRAAG: 1. Als ouders schulden hebben aan
eigen kinderen en aan vreemden, worden dan bij
faillissement de kinderen ook opgenomen in de
uitdeelingslijst?
2. Maakt het n&g verschil, wie het faillisse
ment aanvraagt, een der kinderen of
vreemde?
ANTWOORD: 1. Ja, als zij hun vordering ten
minste bij den curator indienen.
2. Neen, niet wat betreft uw vraag.
MILITAIRE ZAKEN
VRAAG: Ik moet met October in dienst bij dt
Infanterie te Ede, maar wegens Christelijke prin
cipïeele bezwaren zou ik graag bij het Rood1
Kruis geplaatst worden. Tót wien moet ik
daartoe wenden?
ANTWOORD: Tot den Minister van Defensie,
die uw schrijven in handen zal stellen van een
Gommissie van onderzoek.
bruin en gaar. Het brood !s goed, als een brei
naald die erin gestoken wordt er droog uit
komt. Zoodra de bovenkorst zich gevormd heeft,
bestrijkt gij die vlug met water, waardoor zij
gaat glimmen. Laat daarna nog even opdrogen.
2, Benoodlgd: 270 gram ongebuild tarwemeel;
gr. zout, 10 gr. gist en ongeveer 2 dL. lauwe
melk. Behandeling als onder 1.
Als onder 1, maar kneed tenslotte door het
deeg 1 ons rozijnen, 1 ons krenten en 75 gr. su-
cade. In plaats van sucade kunt gij 1 ons gem
ber nemen, ln kleine stukjes gesneden.
VRAAG: Op een lichtgele regenjas zijn nogal
-lekken. Hoe ls die te reinigen, zonder dat zij
haar waterdichtheid verliest?
ANTWOORD: Wasschen met sterk, neutraal
zeepsop. Uit het sop 1/2 uur buiten glad op
hangen. Daarna in een aluinbad van 1/2 pond
fijne aluin op 1 emmer warm water. Een kwartier
;oed kneden en spoelen. Glad ophangen.
VRAAG: Op mijn nieuwen cocoslooper is een
groote plek slaolie gemorst, die met grauw pa
pier en heete bout niet weggaat. Wat moet ik
aan doen?
ANTWOORD: Stevig afborstelen met benzine;
de vochtige plek dadelijk bedekken met een
laagje magnesia: rustig later drogen en den vol
enden dag met een harden borstel afschuieren.
VRAAG: Hoe kan men den bruinen aanslag
uit een tinnen theepot verwijderen?
ANTWOORD: Vul de pot met schoon water,
aarin een scheutje mierenzuur is gedaan en laat
zoo eon uur staan. Giet de pot dan leeg en spoel
eenige keeren goed met heet water om.
VRAAG: Hoe maakt men een marmeren blad,
dat ecnigszins bruin geworden is, weer helder?
ANTWOORD: Stevig afboenen met heet zeep
sop: met heet water goed afspoelen: ten slotte
insmeren met chloor; een half uur laten inwer
ken; stevig afboenen met heet water; afzeemen
en goed laten drogen. Den volgenden dag inwrlj-
n met witte was en stevig uitwrijven.
VRAAG: Ik heb citroenschillen geraspt, Hoe
kan ik die het beste bewaren?
ANTWOORD: Door ze, vermengd met suiker,
in een luchtdichte stopflesch te doen.
VRAAG: Hoe moet men linnen boorden stijf
en glanzend krijgen?
ANTWOORD: Door een weinig borax door pri
ma glansstijfsel te koken en de boorden daarmee
te stijven. Hoe meer borax, hoe stijver de boor
den worden.
RECEPTEN
Nprtlaila 18 nog steeds de grootste en talrijke
vJTa,nd8che §ezinnen vinden weer een ste-
ter ii i in het vreemde land, waar ech-
nptrÜfn ia^tsten tijd de regeering een eigen
rAPr,?,i?UI?",mdllstrie heeft te voorschijn ge-
m5S' pt en uitbreidt, wat natuurlijk
breidels voor onze petroleum
vat meekrengt. Maar het gaat nog en het
terw"°! =oed- Dank zij onze uitstekende
ffiaa+V5^ economische leiders weet onze
hnnfïi'f v de concurrentie niet alleen het
a te bieden, maar al en toe nog weer be-
Boortorens bij Campina.
VRAAG: 1 Hoe bakt men wit brood?
2. Hoe bruin brood?
3. Hoe krentenbrood?
ANTWOORD: 1. Benoodigö voor een broodje
van ons: 270 gram tarwebloem, 10 gr. gist,
gr. zout en ongeveer 2 d.L. melk. Doe het meel
een verwarmde diepe kom, maak in het midden
een kuiltje; brokkel daarin de gist en meng
aan met ongeveer de helft der lauwe melk. Roer
nu, vanuit het kuiltje beginnend, met een houten
lepel het omringende meel bij de vloeistof,
een vrij dik deeg gevormd is, het „zetsel" ge
noemd. Laat dit deeg op lauwwarme plaats,
dichtgedelct, ongeveer 20 minuten rijzen. Voeg
daarna de overige melk bij en het zout en kneed
het deeg ongeveer 10 minuten met de handen,
tot het van de hand< n loslaat. Doe het daarna
nog een paar minuten ojp een met meel bestovi
plaat of tafel heen en weer en laat het, dichtge-
dekt, op lauwwarme plaats weer rijzen, ongeveer
een uur. Leg het deeé dan in een met boter
olie besmeerden broodvorm, die voor 2/3 gevu!
mag zijn en laat hierin nog een half uur onder
een vochtigen doek, op lauwwarme plaats rijzen.
De vorm moet dan gevuld zijn. Plaats hem dan
zonder stooten in een oven en bak in 3/4 a 1 ut
Ontstellende cijfers.
Het officieel orgaan van het Centraal Bu
reau der Veilingen in Nederland; geeft een
zeer uitvoerig overzicht v-an d-e ui-tvoercijfers
van groenten, fruit en vroege aardappelen
over 1934. Wanneer men de vele statistische
cijfers groepeert en de meest belangrijke na
der onder de loupe neemt, krijgt men een dui
delijk beeld van de overweldigende moeilijk
heden, waarin dit gedeelte van den eens zoo
bloeiemden vaderlandschen tuinbouw zich op
dit oogenblik bevindt. Van 1929 tot 1934 is het
totale gewicht van dezen export verminderd.
In eerstgenoemd jaar bedroeg dit gewicht
nog ruim 731 miUioen K.G., op 31 December
1934 was het tot ruim 446 millioen K.G. ge
slonken. Een vermindering in vijf jaren van
bijna 39 procent. Het behoeft wel geen be
toog dat de waardecijfers een dergelijk beeld
vertoonen. De totale exportwaarde dezer
drie groepen van tuinbouwartikelen bedroeg
in 1929 circa 88,6 millioen gulden en in 1934
ruim 34 millioen gulden. Een vermindering
met ruim 61 procent. In dien dubbelen ach
teruitgang deelen Engeland, België, Frankrijk
en Zwitserland, terwijl onze export naar
Duitschland in 1934 in gewicht ruim 3 pro
eent hooger was dan in 1933.
Het totale gewicht van dezen uitvoer naar
Duitschland verminderde tusschen 1929 en
1934 van 394 tot 195 millioen K.G. ('in 1933
ruim 188 millioen K.G.), terwijl de waarde
daalde van 49 tot 18 millioen gulden. In
vijf jaren een gewichtsvermindering met ruim
50, een waardevermindering met 63 procent.
Vergeleken bij 1933 daalde de export van ap
pelen naar Duitschland in 1934 van 26 op
4 millioen K.G. In totaal daalde de uitvoer
van versch fruit naar onze Oostelijke buren
van 36,8 op 12,4 millioen K.G. Een geheel an
der beeld geeft de export van vruchtenpulp.
Duitschland nam in 1934 de dubbele hoeveel
heid af vergeleken bij 1933, terwijl ook de
waarde ongeveer dubbel zoo groot was. Ook
de uitvoer van versche groenten naai1
Duitschland vermeerderde en wel van 147
tot 175 millioen K.G., terwijl de waarde steeg
van 14 tot bijna 15.5 millioen gulden. De
siuitkool-export verdubbelde en bedroeg in
1934 niet minder dan 22 millioen K.G. De
uitvoer van bloemkool vermeerderde met 1
millioen K.G. die van tomaten handhaafde
zich op 41 millioen K.G., dodh de waarde
daalde, van 5,6 tot 4,7 millioen gulden. De
export van komkommers nam met 5 millioen
K.G. toe en kwam op 39 millioen K.G. in 1934.
De waarde was in in 1933 en 1934 gelijk. De
dorperwtenuitvoer toont een gunstig beeld.
Deze steeg van 0.4 op 2,4 millioen K.G., die
van boonen van 5.7 op 12,8 millioen K.G. en
van vroege aardappelen van 4,7 op 12,4 mil
lioen K.G. De export van uien daalde daaren
tegen van 7,7 op 3,8 millioen K.G. Aan de hand
van deze Duiische cijfers zou men geneigd
zijn rich in de handen te wrijven. Er ligt
evenwel een schaduw over dit beeld. Immers,
deze vermeerderde export heeft velen in
zorgen gebracht. De exporteur voert uit met
de bedoeling voor zijn afgestane producten
binnen afzienbaren tijd klinkende munt te
zien. De werkelijkheid is nu, dat van de 18
millioen gulden, de uitvoerwaarde van on
zen groenten- en fruitexport naar Duitsch
land een zeer belangrijk gedeelte nog altijd
niet betaald is. Op tal van min of meer ris
kante rekeningen zijn deze achterstallige be
dragen geblokkeerd. Men wacht op de liqui
datie dezer Nederlandsche vorderingen. Daar
mede zullen vermoedelijk drie volle jaren ge
moeid zijn. Intusschen is op de cleariargre-
kenimg een nieuwe achterstand ontstaan, ter
wijl op de „oude" vorderingen nog eerst 10
millioen gulden is afbetaald. Commentaar is
gezien het bovenstaande volkomen over
bodig.
Ook de uitvoercijfers naar Engeland geven
allerminst reden tot tevredenheid. De totale
waarde van dezen uitvoer daalde tusschen
1929 en 1934 van 27,5 tot 10,6 millioen guldien.
De gewijzigde Epgel^qhe handelspolitiek in
1932, die meer en meer overging tot het
protectionisme, heeft haar invloed zeer sterk
doen gelden. Onze tuinbouwproducten werden
zeer hoog belast. D> waarde van den uitvoer
daalde in drie jaren tijd van 28.3 tot 10.6
millioen gulden, een vermindering met 62
procent, Van-den eens ao,o bloeienden uit-
PLANTEN
VRAAG: Ik heb een zwaren pereboom in mijn
tuin staan, die in het voripe jaar niet zoo gedra-
:en heeft als anders. Welke mest moet ik geven
en ln welke hoeveelheden?
ANTWOORD: Een overvloedige oogst heeft men
maar zelden in twee achtereenvolgende jaren. Gij
zult dit door bemesting ook niet positief berei
ken. Neem per boom 3 a 4 K.G, superphosfaat;
5 K.G. patent kali en 1 K.G. zwavelzure am
moniak. In Maart toedienen en een weinig on-
derharken.
VRAAG: Mijn Clivia heeft last van wolluls. Een
kennis van mij heeft de plant behandeld en in
een daarvoor bestemd bad gelegd; de pot goed
schoongemaakt en de aarde vernieuwd. Na eeni-
gen tijd kwam de wolluis echter terug. Vermoe
delijk is het bad niet voldoende doorgedrongen
ter plaatse waar de bladeren om elkaar sluiten.
Weet u een afdoend middel?
ANTWOORD: Wolluis kunt gij bestrijden door
de bladeren eenige keeren goed af te wasschen
met zeepwater, waardoor een scheut spiritus is
gedaan; vooral ook de bladoksals. Daarna flink
afspulien.
Een Zuiderzeeplan
voor de Wash.
Nederlanders ervoor aangesteld.
voer van versche appelen, peren, kersen
aardbeien en bessen is practisch gesproken
niets meer overgebleven. De uitvoer van drui
ven, die in 1931 nog een gewicht vertegen
woordigde van 45 milllioen K.G. was in 1934
geslonken tot 2,1 millioen K.G. Nog bedenke
lijker was het met den tomaten-export naar
Engeland. De 50 millioen K.G. tomaten, welke
in 1931 nog naar Engeland werden gevoerd
waren in 1932 reeds tot 28 en in 1934 tot 14
millioen K.G. geslonken. De exportwaarde
daalde van 9,5 millioen gulden im 1931 tot 1
millioen gulden in 1934. In drie jaren tijd
een vermindering met 84 procent.
Deze export naar België verminderde ook
zeer sterk. De contingenteeringsmaatregelen
zijn daaraan niet vreemd. In 1930 vertegen
woordigde deze export nog een gewicht van
58 millioen K.G., in 1934 was deze 10 mil
lioen K.G. lager. Dit verschil is op zichze!
reeds belangrijk, De ongunstige positie van
1934 spreekt nog meer wanneer men bedenk'
dat de uitgevoerde gewichtshoeveelheid
1933 nog 59 millioen K.G. bedroeg.. Van 1933
op 1934 dus een vermindering van 11 millioen
K.G. Ook de waardecijfers van dezen uitvoer
zijn weinig rooskleurig. In 1932 was de
waarde van dezen export naar België bijna
3 millioen gulden, in 1934 nauwelijks 2 mil
lioen gulden. Onze uitvoer van sla, tomaten
en komkommers naar België verminderde van
1933 op 1934 met 50 procent, onze export van
aaadlbèien met niet minder dan 74 procent.
Gelukkig bleef België voor enkele onzer tuin
bouwproducten, zooals: uien, peen, sluitkool,
bloemkool en spruitkool een belangrijk afzet
gebied.
Ook Zwitserland bleef als afzetgebied dezer
producten in 1934 niet geheel behouden. De
gewichtshoeveelheid in 1932 uitgevoerd be
droeg 17 millioen K.G., iai 1933 slonk deze
reeds tot 14 millioen K.G., om in 1934 nog met
één millioen K.G. te verminderen. Vooral de
uitvoer van komkommers en tomaten daalde
aanzienlijk. Daartegenover handhaafde zich
de uitvoer naar Zwitserland van sluitkool,
bloemkool en peen.
Men zou geneigd zijn zich af te vragen:
moet dat maar op dezelfde wijze voortgaan?
Helaas beschikken wij zelf maar over uiterst
beperkte middelen om daarin verandering te
brengén. Zoo lang men internationaal niet
van plan is aan den economische chaos een
einde te maken, zullen wij rekening moeten
houden met het feit, dat het laagste punt nog
niet bereikt is.
MOLLERUS.
Een correspondent van de „Daily Mail",
schrijft onder dit opschrift over het belang
rijk aandeel dat Nederlanders hebben in
groote waterwerken, die aan de kust van de
Wash worden ondernomen. Het opschrift
zou doen vermoeden dat men de Wash gaat
.ndammen en droogleggen. Maar het blijkt
dat met „Zuiderzeeplan" alleen worden be
doeld de methoden van dijkbouw die bij de
Zuiderzeewerken worden gevolgd. „Neder-
landsche deskundigen", schrijft de corres
pondent, „zijn onlangs naar King's Lynn
gekomen om ons methoden van zee- en
rivierindijking te leeren welke in dit land
onbekend zijn. Het is het stelsel dat heeft
gediend voor drooglegging van de Zuiderzee
en indien, zooals wordt verwacht, de proef
slaagt dan ontstaan er ruime mogelijk
heden voor het droogleggen van stranden
en gorzen die de Wash omringen".
Een Engelsche firma heeft de opdracht ge
kregen een dijk van een mijl lang te leggen
door de gorzen en aan één kant van de geul,
die de strooming van de Ouse er heeft ge
maakt. Dit werk zal worden gedaan volgens
de Nederlandsche werkwijze en de firma
heeft Nederlanders in dienst genomen om
haar Engelsch personeel in dit werk te on
derrichten. De genoemde correspondent ver
telt dan een en ander van zinkstukken, het
gevlochten rijswerk dat met basalt bevracht
naar den bodem zinkt om als fundeering te
dienen voor dakconstructie. Het doel van
dezen dijk in aanbouw is vooral de strooming
van de Ouse aan banden te leggen en in
een enkele gewenschte richting te houden.
Men verwacht er van dat de strooming beter
zal gaan schuren en de geul dieper en beter
bevaarbaar zal maken tot heil van King's
Lynn dat vroeger een zeer belangrijke
havenplaats was, maar de laatste drie of
vier eeuwen het lot van de doode steden aan
de Zuiderzee meer of minder heeft gedeeld.
King's Lynn is de laatste jaren onder den
invloed van de suikerbietencultuur in Nor
folk weer wat opgekomen en men hoopt dat
de herleving zal worden geholpen door de
te verwachten verbetering van het vaar
water van de Ouse.
Het denkbeeld om de Wash droog te leg
gen op het voorbeeld van de Zuiderzee is
de lataste jaren vaak geopperd en aanbe
volen als een van de aangewezen „open
bare werken" die volgens Lloyd George en
andere politici behooren te worden onder
nomen op het beginsel dat weekloon in de
plaats moet komen van werkloosheidsuit
kering. De Wash is ten naastenbij 28 K.M.
'ang en even breed en kustranden van onge
veer 8 K.M. breed aan alle drie rijden van
''en inham komen z-eer z-»k°r vnnr droog-
'egging ln aanmerking. Het werk dat thans
wordt ondernomen, is blijkbaar niet be
doeld als het begin van zulk een algemeene
drooglegging maar vruchtbare uitkomstén
van dit beperkte werk zouden allicht de
totstandkoming van het groote werk bevor
deren.
