Boy
Lusthoven in de Oudheid.
Een belangrijk instrument
in het vliegtuig.
N
Rubriek voor Vragen.
De hangende tuinen Babyion.
WOENSDAG 24 APRIL 1935
De hoogtemeter. Haar principe, eigenschappen en
tekortkomingen.
De hangende tuinen van Babyion
In dé oudheid werd weinig aan tuinaan
leg gedaan. Geen wonder! De aarde was
immers nog weinig bevolkt, zoodat
iemand die zich de weelde kon veroor
loven een paleis of mooi huis te laten
bouwen gemakkelijk een plaats kon uitzoe
ken waar natuurschoon het oog verlustigde.
De grond huiten de bewoonde plaatsen was
meestal nog met bosch bedekt, en als het dan
bovendien nog gelukte om de nabijheid van
rivier of beek te zoeken, had men een ideaal
plekje.
Met de hangende tuinen van Babylon was
het blijkbaar een bijzonder geval. Koning
Nebukadnezar liet zoo wil een overleve
ring althans die 600 jaar voor Christus
bouwen voor zijn mooie vrouw, een dochter
van een Medisch vorst Cyaxeres, die in het
vlakke Babyion niet kon aarden, omdat zij
naar de mooie bosschen en bloemenweelde
van haar geboorteplaats bleef verlangen. Die
hangende tuinen moesten haar dit gemis
doen vergeten.
Hoe een tuin bifreen der villa's in Pompéi er
heeH uitgezien.
Nu mooi moeten zij wel zijn geweest!
Oude geschiedschrijvers zingen de lof daar
van. Daarom zijn ze ook ingedeeld bij de
zeven wereldwonderen. Met de schoonheid
kon niets wedijveren! Ten tijde van den
aanleg was Babyion op het toppunt van zijn
macht. Na den val van Nineve begon de
bloei van het tweede Babylonische rijk van
Nebukadnezar. De koning had bij de over
winning van Nineve hulp gehad van Cyaxe
res den koning van Medië. Geen wonder dus,
dat hij alle moeite deed het diens dochter,
hem tot vrouw gegeven, naar den zin te
maken.
Het meer dan 100 Meter hooge bouwwerk
verrees in het midden der stad aan de rivier
de Euphraat. De omvang was niet minder
dan 400 Meter lang en breed, het sloot aan
bij het paleis van den koning. Het is eigen
lijk onjuist te spreken van „hangende" tui
nen. De teekening die wij hierboven geven
(een reconstructie voor de „Wonderen der
oudheid" geteekend) laat zien, dat de vorm
ontleend is aan een Babylonischen tempel
toren. Er waren rondom vier groote terras
sen aangelegd waarop de tuinen een plaats
vonden. Het waren breede lanen versierd
met mooi houtgewas struiken en weelderige
bloemenpracht. Om den groei te waarborgen
was een dikke laag teelaarde op de terrassen
gebracht. De terrassen waren verbonden met
statige trappen. Bij de ruïnes die van de
hangende tuinen gevonden zijn was een bij
zonder gevormde waterput, waaruit afgeleid
kan worden, dat een kettingpomp er voor
zorgde, dat de hangende tuinen geregeld
door het water uit de Euphraat besproeid
konden worden. Bij de verzengende zonne
stralen in dit Oostersche land zeker noodlg!
Op het dak van deze hangende tuinen was
een lusthof van groote uitgestrektheid. De
oppervlakte was minstens gelijk aan die van
een park in onze tegenwoordige steden.
Het Middengedeelte van de hangende tui
nen werd gevormd door een schitterend pa
leis. Daaren ook in de tuinen gaf de ko
ningin schitterende feesten.
De Assyrische hoofdstad Nineve was inder
tijd de grootste en mooiste stad uit het Oos
ten. Maar na de verwoesting was het de
wensch van Nebukadnezar een stad Babyion
te bouwen dat nog indrukwekkender moest
zijn dan het ondergegane Nineve. Daarin
moet hij geslaagd zijn. Babylon was een
vesting met niet minder dan 250 torens. Er
stonden vele paleizen met fraaie parken.
Maar het mooiste van al die paleizen was
dat van de koningin, het paleis met de han
gende tuinen. Het werd zelfs het tooverpa-
ieis genoemd, om uitdrukking aan de over
weldigende schoonheid te geven.
Volgens een Grieksehe overlevering zijn
de hangende tuinen van Babylon nog van
ouderen datum. Zij zouden aangelegd zijn
door Semiramis, de legendarische koningin
van Assyrië, de stichtster van Nineve. Daar
om worden zij ook wel aangeduid als de han
gende tuinen van Semiramis.
Mogelijk is natuurlijk dat koningin Semi
ramis de tuinen heeft aangelegd en dat ko
ning Nebukadnezar ze later heeft gerestau
reerd en verfraaid
Hieronder geven wij ook een reconstructie
van Ch. Chipez van het paleis-complex van
de Perzische koningen te Persepolis. Daaruit
val af te leiden, dat bij de paleizen van
Darius een groot lusthof was aangelegd. In
deze lommerrijke tuinen verpoosden zich de
koning en de koningin onder de palmen.
Onder de muurinscripties van de oude
Egyptenaren bewaard gebleven zijn is er ook
een die in beeld brengt het verwoesten van
een lusthof bij het paleis van een overwon
nen vorst. Daar worden palmboomen door
soldaten omgehakt. Blijkbaar waren palm
en cederboomen de voornaamste stoffage
van de oude tuinen. Maar ook waren er in
't warme Oostersche land schitterende bloe
men. De rijkst bloeiende cactussen vinden
daar immers hun oorsprong.
Het gouden huis dat keizer Nero te Rome
bewoonde stond in een mooi park met fraai
geboomte en zeldzame bloemen. In dien tijd
werden zulke parken verlevendigd door vij
vers (ook wel zwembaden). Ook standbeel
den waren een gewilde versiering.
De villa die keizer Hadrianus in 125 te
Rome liet bouwen had ook een fraaien tuin.
Daarbij was partij getrokken van het be
staande natuurschoon op de heuvelen. Het
middengedeelte van den tuin was aangelegd.
Daar stonden veel boks- en laurierboomen,
die in fantastischen vorm gesnoeid waren.
Tijdgenooten bewonderden dezen smaak van
den keizer niet. Het gedeelte van den tuin
waarin de natuur alleen geregeerd had was
veel mooier, temeer omdat daarin een vijver
gevonden werd, terwijl de hellingen van de
heuvels mooi begroeid waren.
De afbeelding van een tuin bij een villa in
het bedolven Pompeï laat zien, dat de stee-
nen hoven behalve standbeelden ook nog
heesters en bloemen als versiering hadden.
C. J. v. T.
Glanzend, donker, taai en stevig
Is de inhoud van zoo'n pak;
Lekker sappig en ook pittig
Het is BLACK-BOY Pruim-tabak.
GESAUSDE ZWARE
PRUIMTABAK
Een van de instrumenten, die in een vlieg
tuig een belangrijke plaats innemen, is wel
de hoogtemeter. Hij kan den vlieger in moei
lijke oogenblikken een moreelen steun geven,
doch daarentegen onder abnormale weers
omstandigheden den bestuurder in een zeer
hachelijke positie brengen met alle fatale ge
volgen daaraan verbonden. Willen wij de be-
teekenis van een hoogtemeter op de juiste
waarde leeren schatten, dan dienen wij eerst
na te gaan op welke beginselen de werking
van dit instrument berust. Vooraf dient dan
gezegd te worden, dat dit laatste slechts in
groote lijnen kan geschieden, daar een diep
gaande studie van dit beginsel met alle bij -
behoorende luchtwetten niet in dit bestek
kan worden behandeld.
(Adv. Ingez. Med.)
Een verkeerstelling te Haarlem
Door de politie te Haarlem is op de Paasch-
dagen een verkeerstelling gehouden bij de
Amsterdamsche poort.
Het resultaat was:
len Paaschdag:
Komende van Amsterdam:
8— 9 uur
115 motorrijtuigen
261 fietsen
9—10
240
807
10—11
530
1820
11—12
667
1960
12— 1
590
1126
1— 2
290
168
Totaal
2432
6142
Richting
naar Amsterdam:
23 uur
350 motorrijtuigen
1623 fietsen
3— 4
363
1250
4— 5
510
806
5— 6
520
563
6— 7
482
310
7— 8
258
194
8— 9
204
135
9—10
136
109
Totaal
2823
4820
2den Paaschdag:
Komende van Amsterdam:
8— 9
100
131
9—10
225
254
10—11
400
585
11—12
514
872
12— 1
420
497
1— 2
540
700
Totaal
2199
3039
Naar Amsterdam
2—3 uur
276
629
3-4
340
592
4—5
500
1039
5—6
745
1030
6—7
724
685
7—8
420
382
8—9
344
260
9—10
211
202
Totaal
3560
4820
„LANGE NEL" TOT EEN JAAR
VEROORDEELD.
AMSTERDAM, 23 April (V. D.) Het ge
rechtshof veroordeelde heden Nel K., bijge
naamd „Lange Nel", een bekende figuur in
donker Amsterdam, wegens verduistering tot
een gevangenisstraf van een jaar. De recht
bank had haar op andere gronden eveneens tot
een jaar veroordeeld. De procureur-generaal
had bevestiging van het vonnis gerequireerd,
Verdachte had f 2000 in bewaring gehad van
een man, die een erfenis had gekregen. De
rest van het geld had hij er met Nel en haar
vrienden doorgebracht. Toen de gelukkige erf
genaam zijn twee biljetten van f 1000 terug
kwam halen, ontkende de vrouw ze te hebben
ontvangen. Verd. is onlangs wegens de dief
stal bij Lissone gepleegd tot twee jaar gevan
genisstraf veroordeeld.
BURGERLIJKE STAND
HAARLEM, 23 April.
Bevallen 18 April: C. J. de BraaiBraun, d.
I. van BoekeiDas, z.; 19 April: D. J. v.
Spekvan Tongeren, d.; M. W. F. van Lunen
burgMensing, d.; 20 April; C. Ketting-
Jong, z.; J. GroenendaalBoxem, d.
Overleden 18 April: W. C. Bom, 31 j., Ein
den-houtstraat; 19 April: S. F. Winkler Prins
Arntzenins, 70 j., Floraplein; R. Koopman, 11
j., Gr. Houtstraat; W. M. Janson-Kroon, 65 j
Obistraat; F. Mulder, 63 j., Hazepaterslaan.
De lucht dan, die onze aarde omgeeft, be
staat uit pl.m. 78 pet. stikstof, pl.m. 21 pet.
zuurstof en verder een geringe hoeveelheid
andere elementen in verbindingen. Deze sa
menstelling blijft nog gehandhaafd tot de
grootste hoogte, welke tot nu toe door vlieg
tuigen is bereikt, nl. pl.m. 14 K.M. Dit lucht-
omhulsel wordt door de aantrekkingskracht
van de aarde aangetrokken en drukt zoo
doende met zijn volle gewicht op het aardop
pervlak, gelijk het water van de zee met zijn
gewicht drukt op den zeebodem. De boven
ste luchtdeeltjes oefenen door hun gewicht
een kracht uit op de onder hen liggende laag,
waardoor de luchtdeeltjes in deze laag wor
den samengedrukt en dus ook meer lucht
deeltjes per volume eenheid zullen bevatten
Dit verschijnsel zet zich nu verder naar om
laag voort, zoodat ten slotte op de aarde het
totaal gewicht van de lucht rust en de lucht
deeltjes hier dus ook nog meer zijn samen-
:edrukt. Onder normale weersomstandighe
den zal de luchtdruk op plaatsen onder den
breedte graad van 45 gr. en bij een tempera
tuur van 0 gr. C., bedragen 1,0333 K.G. per
cM2, of wel 10333 K.G, per M2 Uit metingen
is vastgesteld dat 1 L. of wat hetzelfde is 1
d.M.3 lucht een gewicht heeft van 1,3 gram.
Hieruit volgt dus dat 1 M3 lucht weegt 1,3
K.G. De druk van 10333 K.G. per cM.2 zal dus
gelijk staan met een luchtho«veelheid van
1,0333
0.796 M3.
1,3
In dien nu op alle hoogten de luchtdruk
gelijk zou blijven, dus m.a.w. 1 M3 lucht het
gewicht zou behouden van 1.3 K.G., dan zou,
volgens bovenstaande berekening onze at-
mosfee.r slechts een dikte hebben van 7960
M. Uit waarnemingen is echter gebleken,
dat deze dikte op pl.m. 300 K.M. mag worden
;esteld.
Hieruit volgt dus dat zoowel de luchtdruk,
als de luchtdichtheid met de hoogte afneemt.
Onder de dichtheid van de lucht miet worden
verstaan de massa van alle luchtdeeltjes, die
zich in een ruimte van 1 M3 bevinden.
Men heeft aan de eenheid van luchtdruk
den naam gegeven van „atmosfeer" en hier
voor aangenomen een druk van 1 K.G. per
c.M. 2. Nu wordt de luchtdruk in de praktijk
niet aangegeven in K.G./C.M.2 doch in m.M.
kwik, zooals wij dit in al onze huisbarome
ters kunnen terugvinden. Als normale druk is
aangenomen de druk van een kwikkolom van
760 m.M. en bij een temperatuur van 0 gr. C.
Van dezen normalen druk uitgaande kan men
door middel van een zeer eenvoudige formule
den luchtdruk op verschillende hoogten be
rekenen. Wij hebben reeds gezien dat de
luchtdruk met de hoogte afneemt. De grootte
van deze afneming hangt nu ook af van de
temperatuur aan den grond en van de
grootte van temperatuur afneming met de
hoogte. Want zou men de kwikkolom, behoo
rende bij den normalen druk bij een hooger
temperatuur aflezen, dan zou ook een hoo-
gere druk worden aangewezen, aangezien de
lucht zich door de hoogere temperatuur ook
heeft uitgezet. Nemen wij aan dat bij den
druk van 760 m.M. en bij 0 gr. C. iedere ver
mindering van 1 m.M. druk gelijk staat met
een hoogte verschil van 10 M. dan zou een
druk van 750 m.M. gelijk staan met een hoog
te van 100 M. Zou nu in bovengenoemd voor
beeld de temperatuur stijgen dan zou de uit
gezette luchtmassa mede omhoog gaan, om
dat het gewicht van deze massa gelijk is ge
bleven. In dit laatste geval zou dus de druk-
vermindering van 10 mM. niet overeenkomen
met een hoogte van 100 M. doch b.v. met een
hoogte van 120 M. Onze hoogte meter zal in
dit geval dus 20 M. te laag aanwijzen. In het
tegengestelde geval, dus als de luchtmassa
tengevolge van afkoeling inkrimpt, zal de
hoogte meter ten opzichte van de juiste hoog
te, te hoog aanwijzen. Daar de hoogte van
de luchtzuil dus afhankelijk is van de tem-
paratuur zal een hoogtemeter, die alleen den
luchtdruk ter plaatse aangeeft, een onjuist;
hoogte aanwijzen ten opzichte van de werke
lijke hoogte.
M. aan, dan zal de feitelijke hoogte boven
den zeespiegel bedragen 900 M. Komt de
vlieger plotseling, door stormen, al dan niet
gepaard met zwaren sneeuwval in een gebied
van zware depressie, dan zal de luchtdruk op
deze plaats ook heel laag zijn. De hierbij op
tredende temperatuursverlaging zal de lucht
massa doen inkrimpen. In ons boven gegeven
voorbeeld waarbij voor de lage hoogten aan
gegeven werd dat iedere m.M. mindering
in luchtdruk gelijk staat met een hoogte
van 10 M. zou in de ongunstige omstandig
heden, die door ons werden aangenomen, dit
hoogteverschil kleiner zijn dan 10 M. per m.M.
Het gevolg hiervan is dus dat onze hoogteme
ter een hoogte aanwijst die hooger is dan de
werkelijke hoogte. In een heuvelgebied zou
dit natuurlijk bijzonder gevaarlijk kunnen
zijn. vooral wanneer de vlieger door welke
omstandigheden dan ook verplicht wordt lager
te vliegen. Fatale gevolgen kunnen zich dan
al heel gemakkelijk voordoen, en des te meer
naarmate het uitzicht van den vlieger wordt
belemmerd.
Bevindt hij zich boven een vliegveld met
het slechte zicht, dan bestaat voor den vlie
ger toch nog een gunstige kans om veilig te
landen. Een van de belangrijkste gegevens
welke hij per radio van den grond ontvangt
is de barometerstand aldaar. De vlieger zet
den wijzer nu op den opgegeven stand, waar
door hij nu ook zeker is van de juiste hoogte
boven het vliegveld, De landing, zoo noodig
met behulp van het baken, kan nu door hem
volbracht worden, waarbij hij op het aller
laatst nog kan gebruik maken van een z.g.
fijn-hoogtemeter, waarbij iedere meter hoogte
wordt aangewezen.
Het ver-wondert ons dan ook in het geheel
niet dat nog steeds met de grootste nauwgezet
heid wordt gewerkt aan de volmaking en ver
fijning van dit zoo bij uitstek belangrijke in
strument.
A. STEUP,
Kapt.-vl.
DUIDELIJK GESTELDE VRAGEN
van alle Abonnês van dit blad worden door
een specialen Redacteur en zijn talrijke
medewerkers zoo mogelijk en ten spoedigste
beantwoord.
De vragen moeten worden geadresseerd
aan hei bureau van ons blad, met duidelijke
vermelding van naam en woonplaats.
De namen der vragers blijven redactie
geheim.
Vragen, waaraan naam en adres ontbrekent
worden terzijde gelegde
De antivoorden ivorden GEHEEL KOSTE
LOOS thuis bezorgd.
Alleen die vragen, welker beantwoording
voor vele anderen behalve den vrager, van
nut kan zijn, worden tevens in ons blad ge
publiceerd,
PLANTEN
VRAAG: Wat kan 11c planten ln een tuin op
het Noorden onder boomen?
ANTWOORD: Hulst, Mahonla, Kllmap, Maag-
clepalm. enkele Cornussoorten, Aucuba's, enz. Bij
na alle groc-ïen op zonnige o£ half beschaduwde
plaatsen beter.
VRAAG: Wanneer kan men bolbegonla's in den
vollen grond planten?
ANTWOORD: Niet voor half Mei. GIJ kunt den
bloei vervroegen door de bollen eerst in kistjes
uit te laten botten.
VRAAG: 1. Wanneer ls het tijd voor het zaaien
van O. I. kers, Balsemienen. Anjers en Afrikaan-
tjes?
2. Hoe moet Ik mijn uitgebloeide cyclame be
handelen?
ANTWOORD: 1. De eerste helft van Mei. liefst
ln kistjes en dan later uitplanten.
2. Langzamerhand minder water geven en dan
de pot droog bewaren tot het najaar. Dan ve-rsche
aarde geven en opnieuw opkweeken.
Het Pftleis vam den Persischen koning
In groote trekken bestaat de hoogtemeter
uit een of meer bijna luchtledige metalen
doozen met elastischen bodem en deksel, die
door een metalen veer worden uitgerekt. Bij
het stijgen van den luchtdruk zal de doos
worden ingedrukt, terwijl bij een daling het
tegenovergestelde zal plaats vinden. Empi
risch heeft men nu een schaalverdeeling
aangebracht, waarop in M. de hoogten wor
den aangeduid, die behooren bij den betrok
ken luchtdruk.
De juiste hoogte, waarop een vliegtuig zich
heeft bevonden, dient door alle bovenge
noemde afwijkingen te worden gecorrigeerd.
Dit geschiedt door een bepaalde formule,
waarin opgenomen worden de gemiddelde
temperaturen nabij den grond en op de
theoretisch bereikte hoogte en verder den ba
rometerstand aan den grond en op genoemde
hoogte.
De hoogte door een hoogtemeter aangewe
zen is dus betrekkelijk, aangezien het traject
dat de vlieger volgt een gebied kan zijn met
zeer onregelmatige bodemverheffingen, ter
wijl de startplaats zelf al enkele honderden
meters hoog kan liggen. De hoogtemeter zal
dus al een hoogte aanwijzen, terwijl het toestel
nog op den grond staat. De bestuui'der kan
nu het nulpunt van de hoogteverdeeling
door een knop brengen tegenover den wijzer.
Iedere hoogteaanwijzing van den meter zal
nu dus beschouwd moeten worden ten op
zichte van de hoogte van de startplaats. Ligt
dus het punt van vertrek b.v. 400 M. hoog en
wijst de hoogte meter, nadat deze op het nul
punt is gebracht, gedurende de vlucht b.v. 500
RECEPTEN
VRAAG: Hoe verwijdert men Inktvlekken uit
schoolbanken? Schuren met zeep en vim helpt
niet en haalt de verf er af.
ANTWOORD: Een eenvoudig huismiddeltje is
de vlekken te wrijven met een schoone kurk en
sigarenasch, die met citroensap is vochtig ge
maakt. Daarna met warm water afsponsen.
VRAAG: 1. Hoe verwijdert men witkalkspat
ten van een keukenvloer van roode en blauwe te
gels? Water en azijn helpt niet
2. Toen ik een half jaar geleden mijn woning
betrok, heb ik den zoldervloer schoongeboend met
bleelcwater en lysol. De lysollucht is niet meer
weg te krijgen: alles, wat op zolder gehangen
heeft, ruikt er naar. Wat moet ik daartegen doen?
ANTWOORD: 1. Stevig af boenen met een har
den schuier en lauw water, waarin een scheutje
mlcrenzuur is gedaan.
2. Den zolder met heete soda-oplosslng terdege
schrobben en met heet water naboenen.
VRAAG: Hoe verwijdert men watervlekken uit
een gepolitoerd eikenhouten tafeltje? Zij zitten
er al geruimen tijd in.
ANTWOORD: Flink afboenen met een lauw
zeepsopje -en goed afdrogen. Daarna met de rech
te breukzijde van een stukje glas voorzichtig af
schrappen. Opnieuw ln de was zetten en stevig
uitwrijven.
VRAAG: Hoe reinigt men een vilthoedje?
ANTWOORD: Goed stofschoon maken en dan
met waschbenzine stevig afborstelen. Dadelijk
daarna, voordat de benzine vervliegt, goed in
wrijven met magnesia. Goed door en door droog
laten worden en dan in één richting afschuieren.
Deze behandeling buiten en vooral geen vuur of
vlammetje in de nabijheid.
VRAAG: Hoe verwijdert met een levertraanvlek
uit een wit wollen jurkje?
ANTWOORD: De vlek eerst betten met een
propje watten, bevochtigd met perchlooraethy-
lecn; de vochtige plek bedekken met een laagje
magnesia. Laten drogen en dan afborstelen. Er
blijft dan een gele vlek achter. Bet deze vlek
met een propje watten gedoopt in een oplossing
van 1 theelepeltje overmangaanzure kali op 1
theekopje kokend water, maar niet te nat, dus
het propje even uitdrukken. Even laten inwerken.
Er ontstaat dan een bruine vlek. Deze bet gij met
zwaveligzuur, tot de bruine kleur ls weggetrok
ken. De gele vlek is dan ook wel verdwenen. Zoo
niete dan het bleekproces herhalen.
