Braderies en braderijen in België en Frankrijk. Over ijsafzetting op vliegtuigen. Volksfeesten van Vlaamschen oorsprong In Frankrijk en België begint op het oogen- blik het seizoen van de braderies weer aan te breien die kostelijke volksfeesten, die half reusachtige uitverkoopen in de open lucht, half kermissen zijn, en wier jolig charme al menig buitenlander dusdanig verrukt heeft, dat hij na de eerste kennismaking van zijn leven geen braderie meer voorbijliep, maar altijd, als hij er even kans toe zag, een graan tje meepikte van de pret en vreugde, waardoor ze onveranderlijk gekenmerkt plegen te wor den. De gulle overgave aan feestvreugde en jolijt, die den Franschen en Belgen eigen is, en die bij dergelijke gelegenheden op zijn voor- deeligst pleegt uit te komen, is nu eenmaal den meesten Noorderlingen vreemd en aan gezien bijna ieder mensch behept is met de neiging juist datgene in anderen te bewonde ren, dat hij zelf niet bezit, hebben de Fransche „braderies"' en de Belgische „braderijen" al heel wat malen ook de geestdrift van Hollan ders gaande gemaakt. Of ze ermee in aanra king kwamen in het uiterste Noorden van België of in het uiterste Zuiden van Frank rijk tusschen die twee grenzen ligt het ge bied besloten, waarin in den zomer de „bra derie" oppermachtig heerscht een braderie is en blijft overal een braderie, en het „bra- deeren" is een kunst die men tot in alle uit hoeken van dat gebied in de puntjes verstaat zoodat het heelemaal geen wonder is dat die typische Fransche en Belgische volksfees ten tot ver buiten de grenzen van Frankrijk en België hun adepten tellen. Kinderoptocht bij een braderij in Brugge. Aan de Fransche Riviera pleegt zoo omtrent Maart of April, als men in de rest van de we reld nog slechts wintersche gedachten koes tert en men hoogstens in een stoutmoedig oogenblik berekent hoe ver de eerste echte zo- mersche dagen nog verwijderd zijn, het bra- derieseizoen geopend te worden. Weliswaar ko men in overig Frankrijk en in België de bra deries pas omtrent Juni of Juli op gang, om dat bij een braderie nu eenmaal onherroepe lijk zon en zomer hoort maar de Riviera is op dat gebied een bevooiTecht oord, en ter wijl men elders nog de gedachte aan een bra derie niet in zijn hoofd zou durven halen, zet Menton, of Nice, of Cannes al vol fleur zijn eerste-van-het-jaar op touw, vol vertrouwen, dat het goede voorbeeld, als de tijd daar is, in tallooze steden van Frankrijk en België opge volgd zal worden. Geduld slechts, als de zomer maar eerst overal aangebroken is, dan vierer de braderies hoogtij! Een braderie in regen of kou dat staat als een paal boven water dat zou geen braderie zijn: pret maken, ter wijl men staat te klappertanden heeft altijd tot de onmogelijkheden behoord. En boven dien: de spil, waar alles bij een braderie om draait, is en blijft ten slotte de uitverkoop in de open lucht: hoe kan een goede huisvrouw behoorlijk gebruik maken van de fenomenale gelegenheidskoopjes, van de wonderbaarlijke „occasions", als ze van boven af belaagd wordt door hemelwater en van onderen af door mod der en plassen? Men mag er verkleedpartijen bij op touw zetten, men mag er alle mogelijke soorten van feestelijkheden en optochten bij organiseerenhet zijn de eindelooze rijen stalletjes langs de straten, waar de heele braderie om draait; en waarvoor, vooral in het Zuiden van Frankrijk, waar de braderies minder talrijk plegen te zijn dan in het Noor den en in België, de huisvrouwen van heinde en ver in stampvolle treinen en autobussen komen aanzetten. Voor dien uitverkoop wordt dagen van te voren koortsachtig gewerkt: alles wat in aan merking komt voor de „vente" moet opgezocht, gesorteerd en geprijsd worden. Dan komt het vraagstuk hoe het best de aandacht der klan ten te trekken: een vraag waarop vele oplos singen passen. De oude. beproefde van het verkleeden doet gewoonlijk het meeste op geld voor wie durft is travesti een koste lijke uitvinding. Mannen in vrouwekleeren, en bij voorkeur met de groote bepluimde hoeden uit de negentiger jaren op, die ze Joost mag weten waar vandaan halen, of misschien wel van jaar tot jaar speciaal voor deze gelegen- beden bewaren.... Vrouwen, voor zoover ze den euvelen moed hebben, in mannekleeren en als ze die niet hebben, dan wil, vooral aan de Riviera, nog wel eens het geval, dat ze voor de gelegenheid de oude Provencaalsche costuums aantrekken, die ook daar overigens steeds meer in onbruik raken. Dan duiken weer de gestreepte rokken op. het zwarte schortje en vooral het kittige, schuin staande strooien hoedje bijna zonder bol en onge twijfeld is dat allesbehalve onhandig ingezien, want vooral die costuums vormen voor de vreemdelingen, die niettegenstaande slechte tijden en crisis in de oogen van de overige Riviera-bewoners nog steeds een aparte klas se van hyper-kapitaalkrachtige wezens vor- men. een groote attractie, zoodat hun aanwe zigheid uit commercieel oogpunt toch wel zeer gewe^scht is. Voor de pret heeft niemand ze noodig zoo ergens menschen met de meest primitieve hulpmiddelen de meest volmaakte jool weten te maken, dan zijn het die half Italiaansche Provencals, die daar wonen in de smalle, zonnige strook land tusschen de beschuttende Alpes Maritimes en de eeuwig blauwe Middellandsche Zee Het frappantst zijn aan de Riviera de bra deries als men ze meemaakt in steden, waar men zco'n luidruchtige pretmakerij het aller minst zou verwachten. In Monte Carlo, in Nice, in Juan les Pins pleegt dat soort van stemming van April tot September te heer- schen sedert ook het zomerseizoen aan de Riviera steeds meer opgang begint te maken maar wie in het deftige, ingetogen, blanke Cannes of in het stille, rustige Menton een braderie tegen het lijf loopt de kans is niet zoo heel groot, want aan de Riviera ver- loopen er soms jaren voor een stad een bra derie houdt die mag van geluk spreken: door het onmetelijk contrast zijn die festij nen er tweemaal zoo aantrekkelijk. Bij die gelegenheden wordt, bij uitzondering, nu eens niet de toon aangegeven door vreemdelingen maar door de bevolking: een ongelooflijk la waai stijgt als een geweldige schater op naai de blauwe lucht, waarin de zon een twee maal zoo breeder, grijns staat te lachen als anders; de straten zijn zoo vol, dat er geen doorkomen aan is, de klinkslagen en zotheden zijn niet van de lucht. En als het eenmaal avond is, en de kooplieden zijn hun waar kwijt en de koopers hebben hun inkoopen waarvan on herroepelijk de helft uit absoluut onnoodige dingen bestaat huiswaarts gebracht, dan schoppen ze, vereend van zin, de kraampjes ondersteboven en maken zich, gearmd in lange rijen, op om het feest onder het genot van een goeden ..boui-abaisso" en een flescli landwijn tot het glanspunt van het jaar te maken. En in het overig deel van Frankrijk en in België worden in den zomer de braderies over al met even groote opgewektheid gevierd. Hoe Noordelijker men komt, hoe vaker in het jaar gaat men er aan het bradeeren: vierde men in Menton een paar jaar geleden voor het eerst sinds zeven jaar weer een braderie, in de Vlaamsche steden organiseert men e ieder jaar wel een paar. Iedere winkelstraat, of minstens iedere winkelbuurt acht het haar plicht er gedurende den zomer minstens één op touw te zetten; en het kan niet anders ge zegd worden, dan dat in dit geval de quantiteit de kwaliteit allerminst schaadt, want een Vlaamsche „braderij" doet in den regel niet onder voor een Fransche „braderie". Integen deel: ook daar komen er verkleedpartijen en in grooten getale de bij de Vlamingen uiterst geliefde valsche reuzenneuzen aan te pas, en bovendien organiseeren de Belgen bij hun braderijen gewoonlijk een aantal van die in België zoo uiterst geliefde feestelijkhe den: optochten van verkleede kinderen, uit voeringen van de plaatselijke gymnastiekver- eenigingen op de markt, zangconcoursen en wat dies meer zij. In België duurt bovendien een braderij nooit een enkelen dag. maar ge woonlijk neemt zij er drie in beslag en voor de Vlamingen is het maar kinderspel om ge durende die drie dagen de feestvreugde op een merkwaardig hoog peil te handhaven. De herkomst van die braderijen heeft nogal eens aanleiding gegeven tot gissingen, en dus natuurlijk ook tot verkeerde gissingen: dat komt vermoedelijk, omdat ze door een speling van het lot altijd op de één of andere manier aan de aandacht van de geleerden ontsnapt zijn. Wonderlijk genoeg bijvoorbeeld is het woord in geen enkele Fransche dictionnaire te vinden hoewel iedere Franschman het kent. Maar nog wonderlijker: slaat men er een Fransch handelswoordenboek op na, dan vindt men het evenmin. En last not least: wie het tenslotte in zijn wanhoop zoekt bij een lexicon, die wordt niet alleen nog maar heel oppervlakkig maar bovendien zeer waar schijnlijk verkeerd ingelicht: de Fransche bij voorbeeld geeft noch de herkomst van het woord, noch die van het begrip aan zij noemt bovendien slechts Noord-Frankrijk als het gebied waar braderies zouden voorkomen en geeft slechts een vermoedelijk verouderden vorm van bradeeren op, dien men nergens meer aantreft, en waarbij eens in het jaar de oude kleeren van een heel jaar van de hand gedaan werden. In werkelijkheid zijn de braderies zeer ver moedelijk afkomstig uit Vlaanderen; ook het feit, dat zij na den oorlog, waarin ze totaal in onbruik geraakt waren, voor het eerst weer opdoken in West-Vlaanderen, pleit voor die conjectuur. Een straat in het oude gedeel te van Antwerpen, die de Braderijstraat heet. verschaft de oplossing, waarnaar al zoo veel gezocht is, en die tot zulke wonderlijke le zingen aanleiding heeft gegeven. In die straat bevond zich in de Middeleeuwen een „brade rij", waar de burgers eens of een paar maal per week hun vleesch konden laten braden. Met het oog op het brandgevaar in de groo- tendeels uit hout opgetrokken steden was het namelijk maar veiliger dat niet thuis te doen' en zoo vond men in bijna iedere stad van beteekenis, dikwijls dicht bij het Vleeschhuis, een Braderij, waarheen zich op bepaalde dagen van de week de huisvrouwen met hun vleesch begaven. Een uitgezochte gelegenheid natuur lijk voor kooplui, die hun waar van de hand wilden doen! In minder dan geen tijd ontston den er overal bij de Braderijen tijdelijke mark ten, en die markten werden de oorsprong van de tegenwoordig nog steeds bestaande Vlaam sche braderijen en Fransche braderies. Voor taalkundigen een geval, dat niet zonder be langwekkendheid is: een Fransch woord, dat kan bogen op een Vlaamschen oorsprong! In tusschen zou men het de braderies en braderijen alles behalve aanzien, dat ze op zoo n eerbiedwaardigen ouderdom kunnen bo gen: ze spreiden eerder de onbekommerde en sprankelende vreugde van een zeer jeugdige schoone ten toon! Hetgeen een hoopvol ver schijnsel is want men zou er uit mogen concludeeren, dat aan die aantrekkelijke volksfeesten ook in de toekomst nog een lang en fleurig leven beschoren zal zijn.... WILLY VAN DER TAK van de nieuwe eigenaars van Agar House (dat is de naam van het gebouw) alle perken te buiten gaat. Hij ziet er een nieuwe poging in aan Londen zijn smaak in beeldhouwwerk voor te schrijven. Een kwarteeuw geleden heb ben dc beelden van Agar House het gewonnen vair de Philistijnen van den tijd. Moet men nu aan de Philistijnen van een afgelegen hoek van het Empire de overwinning geven? vraagt Epstein. De artistieke meeningen zijn; als steeds waar het Epstein en zijn werk geldt, verdeeld. Eenigen leggen uit dat de beelden onafschei delijk zijn van de architectuur van het gebouw en dat barbaren van den onbeschaafden zelf kant van het Rijk het recht niet hebben, ook maar een vinger naar deze meesterwerken uit te steken. Anderen meenen dat de figuren furore zouden maken in een carnavalsoptocht, maar dat ze op een Londensch gebouw niet kunnen worden geduld. De regeering van Zuid- Rhodesia kan uiteraard met het door haar gekochte gebouw en zijn attributen doen wat zij verkiest, althans rechtens. Ze schijnt ech ter niet ongevoelig te zijn voor den moreelen druk, welke de kampioenen van Epstein's kunst op haar uitoefenen. Personen van eminent ar tistiek gezag hebben in de pers geprotesteerd tegen het idee dat de stukken zouden verdwij nen. En de vermaarde kunstschilder Richard Sickert heeft in de passieve houding van het bestuur der Royal Academy of Arts aanleiding gevonden als lid van dit genootschap af te treden. D i JSi S D A G 28 MEI 1935 De jongste Epstein-kwestie. Drie Beelden en Zuid-Rhodesia. In het jaar 1908 liet het Britsch Genees kundig Verbond een gebouw oprichten in The Strand om er zijn hoofdkwartier tc vestigen. Tot op heden is het het eenige architectonisch belangwekkende gebouw in deze slordige straat gebleven. Een belangwekkend kenmerk van het gebouw is een rij beelden, hoog tegen de kroonlijst. Het zijn werken van Epstein, voorstellende Moederschap, Primaire Kracht en Vorm rijzend uit Chaos. Ze zijn er geplaatst in overleg met de architecten van het gebouw en zijn deel van een organisch geheel. De beel den waren, lang geleden, de eerste aanleiding tot artistiek gekwebbel en hoogloopende ruzie over Epstein in Londen. Er zijn sedert veel van die ruzies geweest, zooveel dat ze aan kracht en beteekenis ook veel hebben vei'loren. Het gebouw is dezer dagen gekocht door de regee ring van Zuid-Rhodesia om er haar Londen- sohe kantoor in te vestigen. Ze wil de beelden verwijderen. Dat is niet mogelijk zonder ze ernstig te beschadigen. Maar dat schijnt het bestuur van Zuid-Rhodesia en dat schijnt zijn architecten niet te deren. Hun redeneering is dat de beelden zeer geschikt waren op een gebouw van het Geneeskundig Verbond maar dat ze geheel misplaatst zijn op een overheids gebouw. Epstein zelf vindt dat de houding 468e STAATSLOTERIJ (Niet officieel) 5de klasse, 9ile lijst Trekking van Maandag 27 Mei 1935 Hooge Prijzen 1000.— 16866 17497 20898 400.— 4500 5583 7085 9072 13108 2007395 7499 17517 100.— 1060 2467 5572 6338 8237 9094 9731 12715 14860 17756 19877 20763 Prijzen van 70. 203 295 502 608 611 647 771 795 835 897 893 953 179 723 1435 1502 2523 3104 3717 1591 1700 1308 1809 1979 1982 2566 2667 2683 2766 2768 2881 3153 3170 3299 3368 3437 3641 3851 4068 4070 4208 4310 4343 4600 4788 4894 4996 5009 5119 5142 5180 5794 5834 5902 6017 6035 6099 6187 6188 6201 6272 6309 6327 6373 6425 6431 6510 6578 6731 6744 6899 6965 7031 7178 7253 7259 7292 7412 7825 7984 8181 8233 8341 8363 8370 8651 8652 8695" 8840 8983 8987 9095 9266 9344 9376 9472 9503 9519 9541 9662 9711 9812 10035 10127 10339 10406 10579 10625 10662 10721 10841 10980 11059 11230 11313 11334 11365 11435 11444 11457 11749 11832 11992 12004 12032 12108 12126 12223 12269 12450 12954 13003 13023 13029 13287 13344 13375 13474 13480 13512 13522 13624 13681 13713 13803 13845 13847 13981 14068 14225 14228 14246 14267 14420 14596 14669 14689 14702 14742 14761 14869 14911 14954 14973 15077 15278 15353 15429 15495 15541 15593 15630 15691 15822 15829 15894 15942 16160 16225 16249 16292 16323 16405 16417 16454 16518 16527 16630 16715 16738 1675* 17093 17119 17171 17176 17185 17188 17196 17231 17347 17599 17634 17643 17746 17969 18073 18151 18200 18245 18289 18423 18464 18701 18712 18753 18847 18945 19010 19089 19171 19137 19190 19262 19318 19696 19782 20050 20251 20285 20323 20421 20685 20768 20817 20818 20975 664 1211 2400 2931 3671 4455 5146 6169 6406 6900 7638 8613 9253 9559 10495 11375 11538 12163 13205 13601 13986 14602 14928 15552 16094 15427 17027 17219 17994 18640 19152 20004 20797 243 454 626 876 1085 1215 1385 1668 1838 2161 2446 2572 2727 2915 3092 3292 3624 3928 4201 4521 4841 5107 5243 5486 5728 6009 6350 6474 6715 7040 7220 7491 7949 8302 8524 8950 9132 33 265 475 676 1253 1398 1682 1913 2188 2453 2583 2778 2966 3113 3298 3678 3948 4265 4594 4843 5111 5249 5502 5740 6040 6352 41 320 491 707 902 1088 1259 1406 2222 2492 2596 2796 2967 3140 3303 3723 3965 4289 4616 4847 5129 5282 5543 5796 6097 6355 6574 326 509 732 911 1133 1306 1413 1702 1978 2272 355 554 735 915 1153 1322 1481 1758 1991 2278 9572 9794 7158 7310 7613 8056 8318 8575 9032 9165 9351 9597 9856 7056 7234 7578 7971 8304 8556 9024 9155 9333 9576 9832 10135 10143 10238 10375 10413 10454 10708 10742 10759 10977 10978 10996 11205 11251 11274 11459 11488 11525 11706 11732 11828 11910 11934 12001 12309 12327 12370 12537 12581 12591 12867 12871 12902 13081 13094 13110 13277 13296 13300 13435 13472 13478 13766 13812 13819 14105 14121 14139 14363 14402 14436 14554 14564 14590 14750 14777 14797 14960 15012 15054 15259 15329 15337 15533 15547 15570 15739 15758 15760 15858 15963 15933 16087 16090 16105 16329 16420 16435 16597 16635 16648 16744 16804 16869 17076 17078 17035 17200 17209 17218 17354 17387 17425 17595 17626 17658 17808 17882 17904 18037 18042 18044 18256 18290 18300 18489 18581 18596 18778 18790 18814 18995 19045 19208 19374 19393 19429 19689 19701 19761 19965 20035 20044 20174 20216 20261 20624 20647 20704 20348 20855 20865 20994 20997 Verbet. 5de kl. 7062 70. Nieten 71 76 139 361 567 772 947 1186 1334 1484 1782 2101 2299 2505 2551 2561 2609 2648 2664 2843 2854 2883 2972 3000 3006 3141 3161 3212 3458 3518 3542 3746 3804 3835 3997 4055 4078 4304 4323 4341 4642 4643 4734 4870 5060 5080 5141 5157 5158 5313 5324 5360 5544 5605 5629 5879 5936 5939 6178 6186 6216 6378 6408 6434 6580 6611 6618 6943 7002 7013 7165 7173 7190 7319 7405 7449 7778 7817 7861 8118 8211 8221 8367 8394 8404 8635 8701 8703 9037 9038 9049 9176 9182 9183 9443 9465 9468 9661 9686 9724 9891 9923 10021 10297 10299 10323 10471 10508 10616 10763 10783 10806 11061 11080 11105 11277 11338 11348 11614 11619 11649 11846 11856 11860 12063 12070 12081 12434 12470 12477 12727 12793 12796 12916 12918 12985 13125 13145 13181 13309 13327 13378 13483 13531 13567 13853 13921 13979 14149 14157 14207 14491 14513 14514 14614 14634 14646 14830 14849 14852 15126 15128 15140 15333 15418 15450 15588 15601 15653 15761 15766 15767 15998 16014 16018 16115 16179 16196 16451 16452 16511 16659 16702 16704 16875 16893 16906 17095 17117 17132 17221 17239 17245 17449 17485 17491 17711 17744 17753 17917 17925 17947 18062 18072 18126 18301 18306 18314 18621 18644 18662 18866 18890 18929 19241 19326 19343 19525 19526 19552 19808 19840 19875 20060 20067 20082 20315 20379 20393 20773 20793 20794 20923 20929 20932 389 609 817 951 1195 1348 1439 1786 21G6 2334 2565 2698 2903 3082 3248 3587 3878 4092 44C8 4749 5094 5218 5432 5631 5955 6232 6460 6678 7020 7196 7453 7884 8224 8408 8744 9054 9196 9475 9733 225 435 618 870 1073 1213 1377 1640 1789 2133 2432 2567 2708 2905 3090 3290 3612 3893 4154 4459 4772 5103 5225 5464 5705 5983 6280 6461 6714 7022 7207 7469 7936 8255 8429 8898 9123 9252 9-529 9762 10033 10086 10369 10371 10522 10655 10832 10910 11142 11203 11380 11393 11696 11701 11875 11901 12205 12181 12481 12530 12853 12857 13034 13062 13219 13232 13393 13423 13584 13708 14008 14084 14235 14263 14550 14-553 14692 14697 14887 14896 15160 15210 15455 15474 15697 15723 15769 15856 16050 16052 16213 16219 16516 16534 16712 16741 16991 17074 17170 17195 17328 17344 17573 17575 17759 17765 17986 18005 18137 18255 18349 18407 18716 18720 18956 18961 19356 19365 19598 19685 19889 19900 20118 20172 20434 20554 20798 20833 20959 20979 Hoe die ontstaat en wat er tegen te doen is. 8ste lijst; 7063 70m. z. Een van de onderwerpen welke vooral in den laatsten tijd de aandacht vraagt van lede ren belangstellende in de luchtvaart, is wel dat van de ijsafzetting aan vleugels en schroef van een vliegtuig. Veel is reeds hierover ge schreven. en vele deskundigen in het buiten land hebben hun oordeel over dit verschijnsel neergeschreven. Doch al deze uitgebreide en interessante uiteenzettingen hebben tot nu toe nog niet kunnen bewerken dat het probleem van de ijsafzetting als opgelost kan worden be schouwd. Wij mogen dan al tot de wetenschap zijn gekomen waardoor de ijsafzetting ont staat, doch de vele detailpunten, welke nog niet verklaard kunnen worden, maken dat het vraagstuk als geheel nog blijft bestaan. Een der theorieën omtrent het ontstaan van ijs afzetting is wel dat deze plaats grijpt wanneer onderafgekoelde waterdruppels in aanraking komen met een vliegtuig dat zelf een tempe ratuur heeft beneden het vriespunt. Nu kan de ijsafzetting onder verschillende vormen plaats vinden, en wel als, rijp, ruige vorst of ij zei. De afzetting van rijp geschiedt op de vleu gels en den schroef in den vorm van heel fijne kristalvormige naalden. Deze afzetting kan men waarnemen bij heldere lucht of wol bij zeer lichten nevel. De temperatuur moet hier voor evenwel bedragen —10 graden C. Dit ver schijnsel welke op zich zelf een aardig gezicht oplevert behoeft den bestuurder evenwol geen vrees in te boezemen. Hij zal in de besturing van zijn toestel niets merken van die duizen- de fijne naaldjes die als 't ware overal in het vliegtuig zijn gestoken. De ruige vorst, die wij op den grond wel kennen, indien druppels, die een temperatuur bezitten van vele graden onder het vriespunt, door den wind worden voortgedreven en bij aanraking van voorwerpen oogenblikkelijk beginnen te stollen, is reeds een toestand wel ke voor den bestuurder al minder aangenaam begint te worden. De vlieger, voor wien het niet altijd mogelijk is om zoo'n nevelgebied met zulk een groote dichtheid te vermijden, zal in dit geval merken dat de ruige vorst zich heeft afgezet aan den voorkant van de vleugels. Behalve een gewichtsvermeerdering heeft deze afzetting nog ten gevolge dat bet profiel van de vleugels ook veranderd is. En deze profielverandering kan leiden tot een sterken achteruitgang van de aërodynamische eigenschappen van den vleugel, daar deze niet meer voldoende zal „dragen". En komt hier nog bij dat ook de schroef met zoo'n ijslaag is dekt, dan zal, door het verminderde schroefrendement, de trekkracht ook niet meer voldoende kunnen blijken te zijn om liet vliegtuig nog met de gewenschte snelheid door de lucht te bewegen. IJzel ontstaat bij temperaturen die volgens enkele onderzoekers zijn gelegen tusschen 0 graden en —18 graden, terwijl anderen deze grenzen aannemen tusschen 4 graden en 12 graden C. De ondergekoelde druppels moeten dan van zoodanige grootte zijn dat zij nog kunnen samenvloeien, alvorens te bevrie zen. Ook dezen vorm kennen wij in den win ter, indien n.l. overafgekoelde regen op den grond valt, of wel bij invallende dooi de war mere regen in aanraking komt met den grond, die nog enkele graden beneden het vriespunt is. De straten worden dan bedekt met een gladde ijslaag. Deze vorm van ijsafzetting voor het vliegtuig misschien wel als het ergste te beschouwen, aangezien zij zich afzet over het geheele toestel en dus ook de stuurorganen kunnen blokkeeren. De ijslaag op de vleugels, en vooral aan de voorzijde hiervan, verande ren het vleugelprofiel in nog sterkere mate dan bij de ruige vorst het geval is. Door deze verandering zal de opheffingskracht van den vleugel sterk verminderen zoo niet geheel verdwijnen. Deze ijsvormingen, in al hare ver schillende combinaties kunnen voor de be manning en passagiers minder gunstige ge volgen en in het ergste geval zelfs een cata- strophaal einde beteekenen. Wij hebben gezien dat onderafkoeling en oververzadiging van den waterdamp een groote rol schijnen te spelen bij de ijsafzettiiiL Andere onderzoekers op dit gebied schijnen de noodzaak van de oververzadiging niet te er kennen. Deze willen liever de spanning van den waterdamp als belangrijke factor aanne men. Een verschil van dampspanning zal n.l bij een sterke ventilatie, een snelle verdam ping van het water mogelijk maken. Hierbij wordt dan aan het water zooveel warmte ont trokken. dat een groot deel van het water be vriest. Nu speelt de bevriezingstijd nog een voorname rol bij den aard der ijsafzetting, deze tijd groot, dan zullen de verschillende druppels nog tijd hebben samen te vloeien. Door de snelheid van het vliegtuig bestaat dan de goede kans dat deze voor een deel van het toestel afwaaien. De ijsafzetting zal in dit geval minimaal zijn. Bij een korteren bevrie zingstij d evenwel zal bij het bevriezen van een druppel, de volgende druppel reeds weer het toestel treffen, waardoor hij ook oogenblikke lijk stolt. De ijsafzetting vindt in dit geval tot een maximum plaats. Deze bevriezingstij d kan dus oorzaak zijn dat bij horizontale vlucht de ijsafzetting in zeer korten tijd kan plaats vinden. Komt het vliegtuig n.l. uit een nevellaag welke een tem peratuur heeft beneden het vriespunt met tevens een zeer hoog vochtigheidsgehalte, in een laag met een geringer vochtigheidsgehal te, dan zal door het verschil in dampspanning de bevriezing van de druppels ook binnen zeer korten tijd mogelijk zijn. Veelvuldige proefnemingen, waarbij tevens nauwkeurig worden opgeteekend de weers omstandigheden waaronder gevlogen wordt, zullen ten slotte kunnen leiden tot het ver krijgen van een beter inzicht omtrent d; interessante uiteenzettingen hebbij tot nu toe kansen waarbij ijsafzetting kan worden ver wacht. De voorgestelde maatregelen tot het tegen gaan van ijsafzetting zijn vrij uiteenloopend en vanzelfsprekend niet alle afdoend te ach ten omdat zij uit een vliegtechnisch oogpunt niet zijn aan te bevelen. Volgens de verschenen berichten zou de K. L. M. met haar nieuwe Douglastoestellen proeven nemen met het aanbrengen van een rubberlaag, die nauwkeu rig volgens de vonding aan de voorzijde van den vleugel wordt aangebracht en waardoor vanuit de bestuurderszitplaats lucht kan wor den gepompt. Bij ijsafzetting zou men dan op deze wijze de dunne ijslaag kunnen breken en de ijsdeeltjes van den vleugel kunnen doen af waaien. De praktijk zal nu moeten uitwijzen of deze methode op den duur ook afdoende zal blijken. Doch welke middelen men ook voor dit doel zal willen aanwenden, toch zal naar mijn meening in de toekomst de weerberich- tendienst, mits internationaal nauwkeurig ge organiseerd, haar oxitzaggelijke waarde too- nen, door het geven van belangrijke gegevens tot het vermijden van gebieden, waar ijsaf zetting kan worden verwacht. Het nemen van een iets grootere hoogte kan soms reeds vol doende zijn om dit gevaarlijke gebied te ont wijken, zooals eenigen tijd geleden in Soester- berg bij proefnemingen op dit gebied is ge bleken. Uit de verkregen meteorologische ge gevens bleek n.l. een „Cumulus"-laag van 5Gi>- 800 M. hoogte kansen voor ijsafzetting op te leveren. Doch tevens bleek dat de temperatuur i hoven 800 M. vrij sterk gestegen was. Een vlieger werd nu omhoog gestuurd, teneinde iets onder de 800 M. eenigen tijd te vliegen tot hij de verschijnselen van ijsafzetting waar nam. Op dit oogenblik moest hij 10 M. hoo- ger gaan, waardoor de warmere omgeving haar gunstige werking kon doen gelden. De werkelijkheid was geheel volgens de ver wachting. Inderdaad bemerkte de vlieger na enkele oogenblikken ijsafzetting, waarvan hij zich door het geven van een weinig hoog teroer. reeds zeer spoedig kon bevrijden. Vele zijn nog de moeilijkheden welke de mensch bij de verovering van het luchtruim zal tegenkomen, doch een nauwgezet en tevens bedachtzaam onderzoek van deze duisterhe den zal hem ten slotte in zijn energiek stre ven doen slagen, hierbij nog krachtig gesteund door den vooruitgang van de techniek. A. STEUP Kapt. vl. Naar internationale valutabespreking WASHINGTON, 27 Mei, (V. D.) Met het oog op de Fransche begrootingsmoeilijkhe den, die men te Washington beschouwt als moeilijkheden om den gouden standaard te handhaven, is men in invloedrijke kringen van meening dat de dag nadert, waarop de stabilisatie der valuta's ernstig besproken kan worden tusschen de verschillende be langhebbende staten. In regeeringskringen schijnt men dan ook gunstig gestemd jegens een in den Senaat ingediende resolutie, waarin er bij president Roosevelt op wordt aangedrongen, zonder verwijl een internationale conferentie bijeen, te roepen. Informeele besprekingen waarin men de stemming van verschillende andere regeeringen ten aanzien van een dergelijk plan heeft gepeild zouden een bemoedigend resultaat hebben opgeleverd. Algemeen gelooft men dat ook de Ver- eenigde Staten economisch voordeel van een vruchtgeven de internationale valutabespre king en de daaruit te verwachten stabilisatie zouden hebben, aangezien het prljzen-isole- men"- van verschillende landen er door zon verdwijnen en de wereldhandel er door zou herleven. Natriumverlichting weg HaarlemAmsterdam. Eenigen tijd geleden deelden wij reeds mede, dat door den rijkswaterstaat een proef genomen zal worden met natriumverlichting op den rijksweg HaarlemAmsterdam. Er moeten evenwel nog verschillende quaesties geregeld worden o.a. over de stroomleve- ring maar de verwachting is toch. dat in het a.s. najaar de weg verlicht zal zijn. Met een „geleende" auto over den kop. Onder den invloed op avontuur uit. Terwijl de heer J. H. J. C. Bouvy, bedrijfs leider van de N.V. zoutziederij „De Pauw" te Muiden, zich Zaterdagnacht op de bruiloft van een familielid bevond, welke in Haarlem ge geven werd, stelde de politie hem telefonisch ervan in kennis, dat zijn auto deerlijk geha vend in een duinvallei lag langs den Zeeweg De heer Bouvy begaf zich onmiddellijk met een inspecteur van de Haarlemsche politie naar het aangegeven punt, en daar bleek, dat zijn auto inderdaad zwaar beschadigd naast den weg was terechtgekomen. Op dat oogen blik bevond zich niemand meer in den wagen, daar degenen, die zich de auto had toege ëigend, reeds door de Zandvoortsche politie in arrest was gesteld. Van de politie vernam de heer Bouvy toen de volgende bijzonderheden: Toen de Bloemendaalsche politie Zondag nacht per fiets langs den Zeeweg surveilleer de, zag zij een eind vóór zich een auto hevig slingerend rijden. De auto reed snel verder, zoodat de afstand tusschen de fietsende poli tie en den wagen steeds grooter werd. Eens klaps v/as er echter van een auto niets meer te bekennen. Toen de politie verder gekomen was en scherp rondkeek, ontdekte zij in de vallei naast den weg de auto, die over den kop geslagen en daar terechtgekomen was. De ruiten waren gebroken en de kap was geheel ingedrukt, en ook elders had de wagen groote schade opgeloopen. Uit papieren, welke zich in den wagen bevonden, kwam de politie den naam van den eigenaar te weten. Zij stelde zich toen in verbinding met den heer L. J. M. Bouvy te Overveen, die mededeelde dat de auto aan zijn zoon toebehoorde. Later kon worden vastgesteld, dat de dader, nadat hij na middernacht de auto van de Groote Markt tc Haarlem had ontvreemd, er mee over de Zandvoortschelaan naar Zand- voort was gereden en over den Zeeweg terug wilde kecren. Daar de man in beschonken toe stand verkeerde, kon hij niet behoorlijk stu ren, vandaar de slingerbewegingen van den wagen, welke de aandacht van de Bloemen daalsche politie hadden getrokken. Toen de auto door een verkeerde stuurbeweging over den kop was geslagen, werd de dief door de glasscherven aan het gelaat op eenige plaat sen gewond, waaruit hij hevig bloedde. Met groote moeite wist hij uit den wagen te ko men, en liep langs den Zeeweg in de richting Zandvoort verder. In dezen toestand troffen hem in het nach telijk uur eenige padvinders bij de Kaasvlakte aan, die hem meenamen naar Zandvoort en hem bij de politie brachten. De man vond het toen klaarblijkelijk maar het beste, een beken tenis af te leggen. Het bleek, dat men te doen had met een 24-jarïgen Haarlemmer. Hij werd met een Haarlemsche politie-auto afgehaald en later bij den wagen gebracht, welken hij meegenomen had. Hij bekende, dat hij met de ze auto uit rijden was geweest. Terwijl de ge arresteerde zich in de politie-auto bevond, maakte de heer Bouvy fotografische opne mingen, waarop de dief nog de brutaliteit had uit te roepen: „Krijg ik ook een plaatje?" De auto v/as dermate beschadigd, dat hij niet meer te gebruiken was. De heer B. is tegen alle schade verzekerd. De aangehoudene verklaarde aan de politie, dat hij zich den wagen niet had willen toe eigenen. Hij had alleen maar het plan gehad een ritje te maken. Een rijbewijs bezat hij niet. zelfs is gebleken dat de man nog nooit een auto bestuurd had! Wel had hij dikwijls naast een chauffeur ge zeten. Hij is in het Huis van Bewaring opge sloten.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1935 | | pagina 7