Vereenigïng voor waardevast
geld.
Prof. Vcrrvn Stuart en prof. Polak
bepleiten devaluatie.
Haarlem Zaterdag
Ter gelegenheid van de oprichting van de
afdeeling Duinstreek der Nederl. Vereenigïng
voor waardevast geld werd in restaurant.
Brlnkmann Vrijdagavond een vergadering ge
houden waarin prof. mr. dr. G. M. Verrijn
Stuart over „Uit. den vicieuzen cirkel der de
flatie" en prof. dr. N. J. Polak over „En als
wat dan?" spraken.
De voorzitter, dr. G. C. A. v a n D o r p, leid
de de sprekers in.
Prof. G. M. V e r r ij n Stuart schetste de
funeste gevolgen, welke algemeen deflatie in
de depressie heeft gehad inzonderheid voor
de landen, die zich niet tijdig door muntcor-
rect.ie aan de gevolgen der deflatie wisten te
onttrekken.
Deflatie werkt bovendien bij wijze van vi
cieuzen cirkel: eenmaal ingetreden remt zij
steeds verder de geldcirculatie.
Deze vicieuze cirkel moet worden doorbro
ken. Dit zou in theorie kunnen geschieden
door verlaging van alle onderdeden van ons
prijzenstelsel, die zich niet bij de deflatie
hebben aangepast. Dat is dus verlaging van
alle vaste geldschulden, verlaging van loonen.
salarissen, huren pachten, pensioenen, uit-
keeringen op levensverzekeringen enz. enz.
Het vrije spel der economische krachten gaat
voortreffelijk, wanneer er een waardevast ruii
middel is. maar het faalt in een deflatiepe-
riode, als de onderhavige. Systematische
schuldverlaging is echter een middel, dat onze
Regeering blijkbaar niet aandurft. En welk.-
regeering zou dit tot een behoorlijk einde kun
nen brengen?
Wat thans voor „aanpassing" doorgaat,
heeft daarmee weinig gemeen. De huidige
Regeering volgt een politiek, eensdeels van
incidenteele steunverleening, anderdeels van
verlaging van lasten ten koste van hen, die
het minst bij machte zijn zich te verweren en
die het minst protesteeren. Deze politiek moet
op den duur tot een algemeen fiasco voeren.
De andere weg tot verbetering van der.
huidigen toestand is het verlaten van den
gouden standaard om de geldwaarde te corri-
geeren en een beter harmonie tusschen op
brengst en kosten van ons bedrijf te verkrij
gen.
„Experimenteel" achtte spr, het verlaten
van den gouden standaard niet in bijzondere
mate. Veeleer past op de huidige Regeerings-
politiek de benaming „experiment", omdat
deze het proefstuk wil uithalen den Ne d er -
landschen gulden jaren lang tientallen pro
centen boven de vroegere pariteit van de
overwegende meerderheid der andere valuta's
te houden.
Sterkend voor onze volkskracht is het vast
houden aan den gouden standaard aller
minst. Integendeel, het ongebruikt laten van
honderdduizenden valide arbeidskrachten en
van een aanzienlijk deel der productie-instal
laties met interen der reserves zal ons ver
zwakken.
Immoreel is het loslaten van den gouden
standaard zeker niet. De levenskosten zullen,
als men bij het loslaten van het goud tevens
met afbraak van steunmaatregelen begint,
nauwelijks stijgen; geen enkel overwegend
volksbelang wordt geschaad. Daarentegen is
de huidige toestand van dr» ergerlijkste immo
raliteit; door het waardeonvaste geld worden
tal van eerlijke burgers in hun bestaan be
dreigd en is de Regeering. genoopt om telkens
weer bestaande rechtsverhoudingen op de he-
denkelijkste wijze aan te tasten (pensioenen,
landelijke hypotheken)
Directe steunverleening, door de regeering
boven devaluatie geprefereerd, leidt tot wille
keur en tast bovendien de kwaal t.w. een on
juist ruilmiddel en de daaruit voortspruitende
verkeerde prijsvorming, niet aan.
Ineffectief zal het loslaten van de huidige
goudbasis niet zijn zooals spr. betoogde.
Handhaving van den gouden standaard op
de huidige basis beteekent echter den onder
gang van den uitvoer, waardoor ons land zich
in steeds toenemende mate uit het interna
tionale verkeer zal uitschakelen.
Spr. bestreed dat devaluatie slechts tijdelijk
zou helpen.
Devaluatie van den gulden moet
niet zijn het sluitstuk van onze aan
passingspolitiek, zooals minister Oud
zulks schijnt te wenschen. doch is van
de grootste urgentie.
Prof. D r. N. J. Polak. had als titel van
zijn voordracht gekozen „En alsdan".
Ter aanvulling van de in dezen titel openge
laten voorwaarden zag spreker drie mogelijk
heden:
le. dat wij nog geruimen tijd zouden door
gaan als nu, door het economische leven met
allerlei kunstmaatregelen te steunen en de
aanpassing meer met het woord dan met de
daad te belijden.
2e. een bewuste verlaging van prijs- en
kostenniveau over de geheele linie,
3e. aanpassing door devaluatie.
Het tot dusverre gevolgde systeem moest
leiden tot een steeds ingewikkelder steun-
systeem.
De voortzetting van de incidenteele steun -
politiek en aannassingsdrang, alleen daar,
waar men door de steunoolitiek op een be
paalde categorie vat heeft, kan niet anders
dan oo een ernstige debacle uitloopen.
Geforceerde aanpassing over de hee'e linie
zou volkomen liggen ln de lijn van wat door
velen wordt verlangd. Indien het aangekon
digde aanoassingsontwerp van de regeering in
die richting gaat, indien het niet schroom
loonen, renten, huren, prilzen consequent en
zoodanig omlaag te drukken, dat ons land
wederom een prijsniveau kriigt. waardoor de
invoer niet overmatig wordt bevorderd en
de uitvoer niet in het bijzonder wordt be
lemmerd. dan zou het. gezien de wensch van
onze regeering om het huidige goudnell van
den guMen tc handhaven, een consequent., wijs
en moedig pogen zijn. En wanneer dit voor
nemen dan zou slagen, dan zou men met a'le
eerbied moeten opzien tegen hen. die de ver
lossing uit de duurte en daardoor uit de werk
loosheid tot stand brachten.
Maar men dient zich wel te realiseeren,
welke gevolgen dergelijke maatregelen zoo
den meebrengen Gedurende den eersten tiid
zou een ieder, die de daling in het verschiet
ziet, z'ch als kooper van de markt terugtrek
ken. Een verlamming van het bedriifsleven,
een vergrooting van de werkloosheid, een ver
grooting van de ontevredenheid en een golf
van verzet zouden'het gevolg zijn. Dit geldt
echter slechts voor de overgangsperiode, ge
durende welke wellicht zeer krachtige maat
regelen zouden moeten worden genomen om
het stelsel te doen slagen. Nemen wij aan, dat
dat slaagt, dan zal dus het prijsniveau in alle
opzichten omlaag moeten zijn gebracht. Pro
ducten van beschutte bedrijven, producten
van den dan veel minder of niet gesteunden
landbouw, huren, onroerende goederen, dat
alles zal aanzienlijk in priis ziin verminderd
Maar dan zullen ook alle geldleenïngen in die
in prijs gedaalde goederen een aanzien1 iik
gereduceerde basis vinden. Vele hypotheken
zullen minderwaardig blijken, hetgeen zijn in
vloed zal hebben op de gegoedheid van de
hypotheekbanken. De inkomsten van de over
heid uit huizenbezit, uit voorschotten voor
woningbouw, uit bedrijven, uit personeele be
lasting, uit inkomstenbelasting en wat dies meer
zij, zullen zoo hard achteruit loopen, dat
schuldregelingen noodzakelijk worden. De be
leggers zullen schade lijden.
Door de aanpassing door devaluatie wordt
het bedrijfsleven vrij van de handicap tegen
over het buitenland en van den drux der on
zekerheid, die het gevolg is van de met zeker
heid verwachte prijsdalingop ieder gebied.
Weiiswaar gaan de kosten van het levens
onderhoud, in guldens uitgedrukt, iets om
hoog, zoodat allen die een inkomen hebben
in vaste geldbedragen, vergeleken bij thans
er iets op achteruitgaan, maar bij de andere
wijze van aanpassing gaan zij er ook op
achteruit, want dan blijven hun nominale be
dragen niet dezelfde. Bovendien, wat heeft
men liever: het ouden inkomen met een
uiterst sombere toekomst of een, wat lager
inkomen met hersteld vertrouwen op de toe
komst?
De stijging van de kosten van het levens
onderhoud zal volgens een vroegere bereke
ning van spr .gering zijn. Bij een devaluatie
van 25 pCt., die de prijzen aan de grens tot
33 1/3 pCt. doet stijgen, zullen de kosten van
het levensonderhoud ten hoogste 5 a 6 pCt.
omhoog gaan. Deze berekening heeft vrijwel
geen bestrijding gevonden.
Thans bestaat de mogelijkheid, dat bij
devaluatie allerlei paniekachtige inkoopen
worden gedaan, die een acute prijsstijging zou
den kunnen veroorzaken, waarvoor de verant
woordelijkheid komt voor rekening van de
sensationeele berichtgevers. Deze prijsver-
hooging van het oogenblik dient door over
heidsmaatregelen te worden voorkomen. In
België heeft men gezien dat na een week van
onrust de prijsstijging tot eenige procenten
bleef beperkt.
Het wegvallen van de voortdurende vrees
voor prijs en inkomendaling zal na devaluatie
het bedrijfsleven weer aan den gang brengen.
De invoerpremie valt weg, zoodat het binnen -
landsche bedrijfsleven vrijer kan ademen.
Talrijke contingenteeringen en andere steun
maatregelen kunnen vervallen of verzacht
worden. Ook voor den uitvoer en de interna
tionale dienstverleening wordt de toestand
weer gunstiger.
De overheidsfinanciën komen door devalu
atie in betere conditie. De schuldenlast drukt
niet meer zoo onevenredig zwaar. Belasting
op goudwinsten van particulieren kan een
bate brengen, die tot verlaging van andere
lasten in staat stelt.
Ook op de beleggingsmarkt zal na een
kortstondige beweging, alweer veroorzaakt
door angstaanjagingen. het vertrouwen spoe
dig zijn weergekeerd. Allen, die thans de be-
lesgingsmarkt ontvluchten zullen na devalu
atie wederom kunnen vertrouwen in de toe
komstige voldoening der verplichtingen. Het
vertrouwen zal te eer terugkeeren, wanneer
men geen banken of beurzen tijdelijk sluit,
maar open met alles voor den dag komt.
Juist het verdoezelen van de gevolgen van
langzame aanpassing of geforceerde aan
passing tot handhaving van ons huidige gul-
denspeil brengt de voortdurende onrust te
weeg temidden waarvan wij thans leven. Als
men de werkelijkheid niet durft bloot te leg
gen. dan komen in de nationale samenleving,
zoowel als in het enkele bedrijf het bankroet
en de chaos. Alleen als men ooenhartig durft
zijn. kan men. na wellicht pilnliike regelingen
den weg bereiden tot een betere toekomst.
NIEUWE CUBAANSCHE GEZANT
Tot gezant van Cuba bh' ons hof is benoemd
de heer Pedro Martinez Fraga.
DIRECTEUREN EN COMMIEZEN P. T.' T.
De Broederschap van Directeuren en Com
miezen bij den Post-, Telegraaf- en Telefoon
dienst, heeft haar tiende jaarvergadering te
Utrecht gehouden, welke druk was bezocht.
Van den Directeur-Generaal was een in
svmnathieke bewoordingen gesteld schrijven
ontvangen, inhoudende een gelufcwensch met
het tienjarig begaan. Opnieuw kwam tot
uiting, dat het commiezencorps nog steeds
niet die waardeering ondervindt, zoowel moreel
als financieel, waarop het krachtens kennen
en kunnen aanspraak meent te mogen maken.
De besprekingen gingen vooral over de ver
werving van den rang van hoofdcommies. Het
aftredende bestuurslid R. J. H. Leenders te
Haarlem werd met algemeene stemmen her
kozen, terwijl in de vacature Dommerholt
de heer H. C. Pasman te Amsterdam bij enkele
candidaatstelling werd herkozen.
Krachtig zal worden geijverd voor verhoo
ging van de bestaande toelagen en toekenning
daarvan aan directeuren van 4a kantoren en
beheerders van bijkantoren.
Aan den Directeur-Generaal werd een tele
gram van hulde en dank gezonden in verband
met zijn tienjarig jubileum.
Onvoorzichtigheid op den weg.
Wordt met het leven betaald.
Op den Haarlemmerweg onder Sloterdijk is
Vrijdagmiddag een ernstig ongeluk geschied.
Een 15-jarige jongen reed daar ter hoogte van
de Patria-fabriek op zijn fiets achter de tram.
Plotseling week hij naar links uit, met het ge
volg, dat hij door een van den tegenoverge-
stelden kant komende vrachtauto werd over
reden. De zware wagen ging den jongen over
het lichaam, waardoor hij op slag dood was.
Motorrijder sloeg over den kop.
Vrijdagavond omstreeks tien uur is op den
Haarlemmerweg tusschen Halfweg en Sloter
dijk een ernstig ongeluk geschied, dat nog be
trekkelijk goed is afgeloopen. Waarschijnlijk
tengevolge van te groote snelheid raakte de
bestuurder van een motorrijwiel, de heer Mes-
seling uit Amsterdam de macht over het stuur
kwijt, waardoor hij dwars over het voet- en
rijwielpad heen in een sloot belandde, terwijl
het motorrijwiel op het land terechtkwam. De
heer M. bekwam een aantal vleeschwonden en
klaagde over inwendige pijnen. Hij is naar het
Binnen Gasthuis te Amsterdam vervoerd.
Plotseling overgestoken.
Te Bodegraven reed de ongeveer 40-jarige
mevr. Batelaan op haar rijwiel aan de linker
zijde van den weg. Zij wilde bij de Noordpol-
derbrug oversteken vlak voor een uit tegen
overgestelde richting komende auto. De be
stuurder van deze auto kon een aanrijding niet
meer vermijden. Mevr. B. werd gegrepen en
op slag gedood. Het stoffelijk overschot zoowel
als de auto zijn door de politie in beslag ge
nomen. Bij genomen proeven is evenwel ge
bleken, dat de remmen van den wagen goed
functionneerden.
Botsing met transportrijwiel.
Een motorrijder D. is op den weg Helmond—r
Deurne onder de gemeente Bakel in botsing
gekomen met een transportrijwiel, waardoor
het motorrijwiel aan het slingeren raakte,
zoodat de berijder kwam te vallen. Hevig bloe
dend en met diepe wonden aan het gelaat is
hij overgebracht naar het ziekenhuis te Hel
mond. Zijn toestand is zeer ernstig.
Begin van verlaging der
vaste lasten.
Executie-verbod op
wettelijke basis.
Nog meerdere maatregelen te wachten.
Bij de Tweede Kamer is thans,
onderteekend door alle leden van
het kabinet, ingediend het aange
kondigde eerste wetsontwerp tot ver
laging van de vaste lasten, onder den
naam „bijzondere maatregel ten aan
zien van loopende landbouwhypo-
theelc- en pachtovereenkomsten".
Dit ontwerp beoogt wettelijken grondslag
en vorm te geven aan de regeling van het
Kon. Besluit van 12 Maart j.l. waarbij den
minister van Econofcnische Zaken de be
voegdheid is gegeven om in geval een land
bouwer, wiens goed met hypotheek is be
zwaard, met executie wordt bedreigd, te be
schikken, dat degeen, die het landelijk
eigendom op de executie veiling koopt en de
volgende gebruikers, niet zullen^worden toe
gelaten tot een crisisorganisatie,r hetgeen tot
gevolg heeft, dat zij geen producten meer
mogen telen, geen vee mogen houden en geen
landbouwsteun zullen ontvangen. Het spreekt
vanzelf, dat onder deze omstandigheden het
aangeboden goed niet spoedig een kooper
zal vinden. De ministerieele beslissing werkt
dus practisch als een executie-verbod, zij
het- ook niet in absoluten zin.
De regeering zal niet ontkennen, dat wordt
ingegrepenin burgerlijke verhoudingen. Zij
acht dit echter in de tegenwoordige om
sta ndigheden onvermijdelijk. De contracten
waarom het in deze wetsvoordracht gaat,
zijn contracten vanduurzamen aard; bij het
sluiten heeft de schuldenaar onmogelijk deze
omstandigheden kunnen voorzien. Het is
redelijk, dat de crediteur, wiens onderpand
zijn waarde groctendeels ontleent aan den
landbouwsteun, zijnerzijds een offer brengt
door bij de uitoefening van zijn recht niet
het volle pond te eischen.
Het wetsontwerp beoogt dit doel te be
reiken door te bepalen, dat. indien de schul
denaar door de tijdsomstandigheden niet
in staat is zijn rente- en aflossingsverplich
tingen uit hoofde van geldleeningen kan
voldoen, hij zich tot den rechter kan wen
den om verlaging van die geldelijke ver
plichtingen te bekomen,
In de gevallen, waarin de wet wordt toege
past, heeft zij derhalve een saneerende wer
king en als zoodanig een vaste-lasten-verla-
gende tendenz. Een en ajider slechts voor
zoover de schuldeischer niet aantoont dat
zijn belangen zwaarder wegen dan die van
den schuldenaar.
De verlaging van de rente en de wijzi
ging in de aflossingsverplichtingen zou den
schuldeischers uit geldleeningen aanleiding
kunnen geven de al of niet onder hypothe
cair verband gesloten leeningen op te zeggen.
Ten einde een ongebreidelde opzegging te
voorkomen opzegging, welke ook niet zou
zijn in het eigenbelang der crediteuren
plaatsen de artikelen 10 e.v. haar onder
rechtelijke controle.
Tenslotte wordt aan pachters de bevoegd
heid gegeven zich te beroepen op de Crisis
pachtwet 1932, voor zoover zij niet in staat
zijn om de verplichtingen na te komen,
voortvloeiende uit pachtcontracten, geslo
ten tusschen 1 Januari 1932 en 1 Juni 1935
zulks in afwachting van de totstandkoming
van het door de regeering onlangs ingediende
wetsvoorstel tot nieuwe regeling van de
pacht.
De crisispachtkamer der kantongerechten
zal vorotaan „Kamer van crisis-landbouw
zaken" heeten.
De toepasselijkheid der wet is beperkt tot
contracten, aangegaan vóór 1 Juni 1035.
Hoewel liet ontwerp zich bepaalt
tot maatregelen op het terrein van
de landbouw mag daaruit niet wor
den afgeleid, dat hiermee het laatste
woord inzake de verder aanpassing
door verlaging van vaste lasten
gesproken is. Een beslissing van de
regeering is binnenkort te verwacht
ten.
Rotterdamsche Verzekering
Sociëteiten (R. V. S.)
Aan het vei'slag over 1934 der Levensverze-
keringMaatschappij N.V. Rotterdamsche Ver
zekering Sociëteiten (R.V.S.) te Rotterdam
ontleenen wij het volgende:
In financieel opzicht is 1934 voor de R.V.S.
weder een zeer gunstig jaar geweest. De extra
reserve kon als gevolg daarvan met ruim
f 1,347,000 worden verhoogd. Zij bedraagt
thans f 6,763,0»10. De productie van nieuwe
verzekeringen was belangrijk grooter dan het
vorige jaar, zij bedroeg nl. f 51,539,000 tegen
f 45.033,000 in 1933. Het bedrag der vervallen
verzekeringen is, als gevolg van den verderen
achteruitgang van den algemeenen economl-
schen toestand in Nederland, eveneens toe
genomen. In totaal verviel f 53,945.000 tegen
f 45.889,000 in 1933.
De gekweekte rente was gunstig. De bereke
ning der premiereserve is geschied in de ver
onderstelling, dat van df beleggingen een
rente van 4 pet. zou worden gemaakt. Inder
daad werd in 1934 een gemiddelde interest
gekweekt van 4.81 pet. Het totaal der kosten
van beheer der beleggingen bedroeg 0.24 pet.
van het gemiddeld uitstaand bedrag der be
leggingen. Na aftrek dezer kosten resteert dus
een netto rente v/h 4.57 pet.
De premiereserve bedraagt per 31 December
1934 f 61,101,796 (58,039.267).
De extra-reserve bedraagt f 6.763,327
(5.415.691).
De grootste post onder de beleggingen
wordt gevormd door onze hypotheken. Zij be
dragen op 31 December 1934 f 30.823,125
(28,742. 980) en maken 44.28 pet. (44.32 pet.)
uit van het totaal der beleggingen. De gemid
deld gekweekte rente van hypotheken over
1934 bedraagt 4.82 pet. (4.93 pet.)
Slechts driemaal moest tot executie worden
overgegaan.
Het nadeelig koersverschil op effecten be
draagt f 80.104.
In de jaarlijksche algemeene vergadering
van aandeelhouders werd besloten, de verdee
ling van het saldo ad f 2,069,801 (v. j.
f 1,956.722) als volgt te doen geschieden: extra
reserve f 1.433.767 (1,340.067); reserve voor bij
zondere doeleinden f 326,991 (298,308); aan
deelhouders 5 pet. over f 581,250 572,200),
f 29,062 (28,610); winstgfatificatie personeel
f 120.000 (115.000); tantièmes directie en com
missarissen f 41,861 (41.592); houders van
•"mstbewijzen f 19.997 (onv.): res. v. afschr.
(14.765); totaal f 1,971,680); restant
f 98.121 (98,331) en van dit restant: aan aan
deelhouders uit te keeren f 54.319 54.042); te
reserveeren voor dividend- en tantièmebelas
ting f 13,144 (13.053); aan de extra reserve toe
te voegen f 30.657" (31,285).
Het dividend zal den bedragen 20 pet. (onv.)
op de onverplicht gestorte bedragen en de uit-
keering op winstbewijzen f 79,99 per stuk.
Eerste Nederlandsche.
Aan het jaarverslag van de Eerste Neder
landsche, verzekeringsmaatschappij op het
leven en tegen invaliditeit, ontleenen we:
De productie was in 1934 alleszins bevredi
gend. Zij bedroeg f 25 964,050. Aan rente werd
verzekerd een bedrag van f 823,765 tegen
f 995,150 in het voorafgaande jaar.
Het roiement was in 1934 grooter dan in
1933. De cijfers van roiement door wanbetaling
en afkoop waren f 9.319.185 kapitaal en
f 117,604 rente, tegen f 9.509.356 kapitaal en
f 121.998 rente in 1933.
Het verzekerd bedrag ging vooruit met
f 3.277.310 waardoor de verzekeringsstand steeg
van f 276.322.340 tot f 279.599.650. Hiervan be-
hooren f 154.238.743 tot de kapitaalverzekerin
gen, aan pj aarlij ksche rente is verzekerd
f 9,961.808, hmetgeen met een verzekerd be
drag van f 99.618.080 is gelijk te stellen, terwijl
de volksverzekeringportefeuille f 25.742.827
groot is.
Van het tegen hypothecaire zekerheid ver
strekte bedrag loopt f 46.550.580,81 op in Ne
derland gelegen onderpanden. Het overige
loopt voor f 311.778.15 op onderpanden in Ne-
derlandsch-ïndië gelegen; deze leeningen lui
den in Nederlandsch-Indisch courant. In acht
gevallen was men genoodzaakt tot executie
over te gaan. Bij vier van deze acht executies
kocht de maatschappij het onderpand in.
Na aftrek van de reserve voor aan herver
zekeraars opgedragen risico's bedraagt de
premiereserve per ulto. December 1934
f 83.531.231.
De geheele premiereserve werd wederom
naar de nettomethode, welke meebrengt, dat
alle onkosten, verbonden aan het afsluiten
van de verzekeringen terstond geheel worden
afgeschreven.
Van de premiereserve voor eigen rekening is
een bedrag van f 58.919.589 naar een rentevoet
van 4% berekend en f 24.611.642 naar een
rentevoet van 3 1/2%. De door de Maatschap
pij en hare beleggingen gemiddeld gekweekte
rente bedroeg in het afgeloopen jaar 4.89%.
Het totaal der vrije reserves (extra-reserve,
reserve voor uitbreiding en zekerheidsfonds)
bedraagt f 7.825.000.
Het batig saldo van de winst- en verlies
rekening bedraagt f 1.643.679.10 1/2. Hiervan
wordt f 1.009.998,67 in de extra-reserve gestort.
Aan aandeelhouders komt volgens de des
betreffende bepaling van de statuten in de
eerste plaats 3% van het Zekerheidsfonds.
Voorts wordt aan hen uitgekeerd 4% over het
onverplicht gestorte bedrag en 5% over het
op de aandeelen verplicht gestorte. Een en
ander vordert f 47.354.
Hierna blijft een bedrag van f 586.326.43 1/2
beschikbaar, waarvan f 557.500 aan aandeel
houders, verzekerden met aandeel in de winst
en tantième-gerechtigden wordt uitgekeerd;
f 27.833.53 moet gereserveerd worden voor di
vidend- en tantièmebelasting, waarna
f 992.90 1/2 als onverdeeld winstsaldo op nieuwe
rekening wordt overgeschreven. Aan de met
aandeel in de winst verzekerden wordt f 278.750
uitgekeerd.
Het dividend voor aandeelhouders bedraagt
in totaal 30% over de verplichte storting.
Nederlandsche Bank verhoogt
het disconto.
Naar wij vernemen heeft de Neder
landsche Bank met ingang van heden
het disconto over de geheele linie met
1 procent verhoogd en dus gebracht
van 4 op 5 pot.
OVERPEINZINGEN VAN EEN
EXAMINANDUS.
Het schiftelijk eindexamen is achter de
rug. Zes zware dagen. Nu gaan we eerst wat
uitblazen en dan begint de voorbereiding tol
de volgende verfijnder marteling: het mon
deling.
Als ik me nu de uren in de gymnastiek
zaal met z'n kaarsrechte rijen tafeltjes in de
herinnering roep, doemt voor mijn geestes
oog de figuur op van hem, onder wiens toe
zicht we zoo tallooze zweetdroppels vergoten:
de surveillant.
'n Surveillant is een beklagenswaardige
leeraar, die anders vrij zou hebben gehad
maar die in opdracht van den Baas komt
kijken hoe wij ons afsloven. Men treft on
derscheiden soorten onder hen aan.
De trage zet zich achter zijn tafeltje, be
laden met vellen smetteloos papier, vouwt
de handen over de hoi'logeketting en staart
naar de balken van het gymnastieklokaal
Zoo blijft hij als een Boeddha zitten tot hem
de bel verlost. Hij is vervelend, maar niet
hinderlijk.
De vlijtige leeraar zeult een zware tasch
met zich mee, waarin zich stapels proef
werken bevinden, die hij listig de dag te
voren heeft laten maken om ze nu te corri-
geeren. Hij schrapt griezelig veel fouten aan;
af r toe glijdt een controleerende blik over
onze hoofden. Hij rookt uit zijn eigen koker
'n cadeautje van z'n vrouw de eene
sigaar na de andere.
De zuinige leeraar werpt zich onmiddellijk
na zijn binnenkomst op het kistje Gemeente
sigaren. Elke dag een nieuw kistje, geloof ik
Hij puft behaaglijk en op zijn gezicht staal
duidelijk te lezen, dat de sigaar hem uit
muntend smaakt nu ze hem niets kost
Als de tijd om is en wij ons werk inleveren
steekt hij nog gauw een nieuw exemplaar
op en wandelt er zegeviertmee heen.
De vriendelijke leeraar zit c.i stel en spron?
om ons te helpen. Er zwaait er een met een
leeg glas en reeds is hij toegeijld en vult het
met frlsch water, zorgvuldig, liefderijk. Hij
fluistert: Gaat het? en danst op de punten
van zijn teenen hij wil ons niet storen
terug naar zijn tafeltje, af en toe een hand
op een schouder leggend. Hij heeft speciaal
medelijden met de meisjes. Zoodra er een
het hoofd opheft ontmoet ze zijn blik. Hij
knipoogt met een vaderlijke knip, die de be
doeling heeft haar rustig te maken. Hij wil
zoo erg graag dat het helpt.
De zenuwachtige leeraar doolt om de gym
zaal gedurende de uren dat ,zijn" werk wordt,
gemaakt. Al heeft hij geen surveillance, hij
is in de buurt. Als de opgaven worden uit
gedeeld grijpt hij haastig het eerste papiertje
monstert het werk en zijn gezicht doorloopt
alle stadia van hooge tevredenheid tot diepe
ontsteltenis. Hij bromt allerlei in zijn baard.
Wie dichtbij zit hoort: Nou, nou'. Juist -
juist! en verder wat ondefinieerbaar gemum-
mel. Dan gaat hij denk ik in zijn lokaal
gauw de opgaven uitwerken. Na een poosje
verschijnt hij weer. Hij loopt langs de
rijtjes en werpt steelsche blikken op onze
papieren. Dat mag hij eigenlijk niet doen
want „het maakt sommigen onrustig", zoo
als een papier dat op de leeraarstafeltjes is
vastgeprikt, vermeldt. Dan verdwijnt hij
weer. Ik vermoed dat hij om het examen
lokaal blijft zwerven aLs een misdadiger ora
ZATERDAG 1' JUNI '1935
het lijk. De eerste onzer die zijn werk heeft
ingeleverd wordt buiten door den zenuw-
achtigen leeraar opgevangen, die alle uiu
komsten weten wil, uitleg geeft, het hoofd
schudt, voortdurend zegt: Maar dat heb ik
toch hónderd maal met jullie behandeld-
weer schudt, zijn gezicht als in pijn vertrekt
bij het hooren van fouten en het volgend.»
slachtoffer opvangt.
De wantrouwige leeraar beschouwt ons als
misdadigers-in-voorarrest. Wie rondkijkt
vangt zijn bestraffende blik op. wie een
liniaal laat vallen ziet hem de wenkbrauwen
fronsen. Hij loert als een panter op over.
tredingen en zou ons liefst voor de aanvang
van elk examen aan den lijve fouilleeren
Hij heeft ons al dagen van te voren veit
halen opgedischt over ongeldig verklaarde
examens maar leeft toch nog in de over
tuiging dat onze misdadige aanleg voor
niets terugdeinst.
De onverschillige leest de krant. Boven de
krant drijven rookwolken. Wie iets noodig
heeft moet tienmaal met zijn vingers klak
ken voor hij zijn geliefd dagblad laat zak
ken en onder zijn bril door verdwaasd rond-
kiikt, waar dat gekke geluid vandaan komt
Hij geeft je een vel en verdwijnt weer
achter de rubriek Buitenland.
Zoo surveilleeren onze leeraren.
Groep X No. Y.
Het meest vertrouwde adres voor
GOEDE HAARVERZORGING
is DULLER'S KAPPERSHUIS
TEL. -161E KALVEBSTR. i84
PERMANENT WAVE f j._
(Adv. Inge::. Mei.)
Bejaarde man lerens-
gevaarlijk gewond.
Te de Vaik, gemeente Ede, is een aanrij
ding gebeurd met vrij ernstige gevolgen De
73-jarige wielrijder J. D. Schreuder uit de
Valk werd links van den weg rijdende, door
een auto die van tegengestelde richting
kwam aangereden, toen de heer S. den weg
wilde oversteken. De chauffeur trachtte nog
een aanrijding te voorkomen door hevig te
remmen, doch een botsing was onvermijde
lijk. De bejaarde man lag bekneld tusschen
rijwiel en auto. Dokter Beumer uit Otterloo
constateerde zware heupbreuk en diepe won
den aan het hoofd. Het slachtoffer is in
zorgwekkenden toestand naar het zieken
huis te Arnhem vervoerd.
SANTPOORT
NED. HERVORMDE KERK. V.m. 10 uur!
Prof. dr. G. A. van den Bergh van Eysinga,
Doopsbediening.
Extra collecte voor de Kerk.
NED. HERVORMDE EVANGELISATIE.
V.m. 10 uur: de heer Heere Heeresma, Am
sterdam.
GEREF. KERK. Burgem. Enschedélaan hoek
Frans Netscherlaan.
V.m. 9.45 uur: Ds. W. Breukelaar, em, pred,
Openbare belijdenis.
Nam. 5.30 uur: Ds. W. Breukelaar.
Collecte voor het rentefonds.
GEREF. - KERK IN HERSTELD VERBAND»
Gebouw Bethel, Wüstelaan.
V.m. 10 uur: Ds. P. G. v. d. Hooff,
R.EMONSTRANTSCH GEREF. GEMEENTES,
V.m. 10.30 uur: Ds. Haentjens
IJMUIDEN
LEGER DES HEILS. V.m. 10 en nam. T5Q
uur: Samenkomsten.
GEREF. KERK, Wilhelminakade. V.m. 10 uurj
Ds. R. J. v. d. Meulen. "I
Nam. 5 uur: Ds. S. E. Wesbonk.
HULPKERK. Marnixschool. V.m. 10 UUT5
Ds. S. E. Wesbonk.
Nam. 5 uur: Ds. R J. v. d. Meulen.
NED. HERV. EVANGELISATIE, Pr. Hendrik
straat 117.
V.m. 10 uur: Leesdienst,
Nam. 5 uur: Leesdienst.
Donderdag nam. 8 uur: Ds. Mulder van Hoé-
laken.
EVANGELISATIE „EMMANUEL", Oranje
straat 8.
Geen opgaaf ontvangen.
CHR. GEREFORM KERK. V.m. 10 UUTS
Godsdienstoefening.
Nam. 5 uur: Godsdienstoefening.
OUD KATH. KERK. V.m. 10 en nam. 3 uur:
Pastoor L. Rinkel.
DOOPSGEZ. GEM. en AFD NED. PROTES
TANTENBOND, Helmstraat 9.
V.m. 10.30 uur: Mej. van der Sluis van
Haarlem.
VERGADERING VAN GELOOVIGEN, Ekster
laan 35.
V.m. 10 uur: Bijbelbespreking en bidstond.
Donderdag nam. 8 uur: Bijbelbespreking en
bidstond.
IJMUIDEN-OOST
VER. VAN VRIJZINNIG HERVOrMDEN. -•
Vereenigingsgebouw, Groeneweg.
V.m. 10.30 uur: Ds. W. G. Reddingius van
Westzaan.
GEREP KERK, Velserduinweg. V.m. 10 uur:
Ds van Teylingen.
Nam. 5 uur: Ds. van Teylingen.
HERSTELD APOSTOLISCHE ZENDOTGSGEM
Willebrordstraat 10.
V.m. 10.15 uur: Godsdienstoefening
Nam. geen dienst.
BEVERWIJK
VEKEENIGING VAN VRIJZINNIG HER-
VORM .-parkiaan.
Geen dienst.
DOOPSGEZINDE GEMEENTE, Meerstraat.
V.m. 10 uur: Ds. J. D. van Calcar.
12 uur: Zondagsschool.
EVANG LUTHEHSCHE 'EENTi Koning
straat.
V.m. 10.30 uur: Ds. J. Ph. Haumersen.
GEREF. KERK C. H. Moensplein. - V.m. 10
en nam. 5 uur: Ds. F. Kramer.
EVANGELISATIE „EMMANUEL". Zeestr. 26.
V.m. 10 en nam. 6 uur: Samenkomst.
12 uur: Zondagsschool.
Nam. 8 uur: Openluchtsamenkomst bij het
station.
Donderdag nam 2.30 uur: Vrouwenkrans. i
Nam. 7 uur: Dank- en Bedestond.
Nam. 8 uur: Bijbelonderzoek.
EVANGELISATIE „EBEN HAEZER" Ko
ningstraat 99.
V.m. 10 uur: de heer W. Akse.
HEEMSKERK
NED .HERVORMDE KERK. V.m. 10 UUTS
Ds. IJzerman
