HET NIEUWE AVONDBLAD
Londen streeft Parijs
naar de kroon..
20e JAARGANG No. T84
DINSDAC 11 JUNI 1935
IJMUIDER COURANT
ABONNEMENTEN: per week 10 ets., per maand
40 cents plus iy2 cents incasso, per kwartaal ƒ1.20
plus 5 cents incasso, losse nummers 3 cents.
Kantoor: Kennemerlaan 42 - IJmuiden, Telef. 5301
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courantuitgaven en Algemeene Drukkerij N.V.
Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM
ADVERTENTIëN: 1—5 regels ƒ0.75. Elke regel meer
15 ct. Bij abonnement belangrijke korting. Adverten
ties van Vraag en Aanbod 1-3 regels 25 ct., elke regel
meer 10 ct. Ingezonden mededeelingen dubbele prijs.
ALLE ADVERTENTIëN, OPGEGEVEN VOOR DIT BLAD, WORDEN KOSTELOOS OPGENOMEN IN DE NEVEN-EDITIE HET NIEUWE AVONDBLAD DE EENNEMER COURANT.
Alle abonnés van dit blad zijn, zoodra zij 14 dagen als zoodanig in de registers
zijn ingeschreven en verder op voorwaarden, die van tijd tot tijd gepubli
ceerd en ten kantore van dit blad gratis verkrijgbaar zijn, kosteloos ver
zekerd tegen de gevolgen van ongevallen voor de navolgende bedragen
ƒ2000.- bij algehcele invaliditeit; 600.- bij overlijden; ƒ400.- bij verlies van
een hand, voet of oog; 250.- bij verlies van een duim; 150.- bij verlies van
een wijsvinger; 30.— bij breuk van boven- en/of onderarm; 30.— bij breuk
van boven- en/of onderbeen; ƒ50.- bij verlies van een anderen vinger. Ten
gevolge van spoor-, tram- of autobusongeval; ƒ5000.- bij overlijden van man
en vrouw beiden; ƒ3000.- bij overlijden van den man alleen; ƒ2000.- bij
overlijden van de vrouw alleen. Opvarenden van visschers-, marine-vaar
tuigen enz. 400.- bij verdrinkingsdood door ongeval tijdens de vaart.
tot een maximum van 2000.-, indien hetzelfde ongeval den dood van vijf
of meer abonnés mocht tengevolge hebben.
Alleen de abonnéfe) zelf is verzekerd, behoudens het vermelde omtrent
spoor-, tram- of autobusongevallen. Polis is niet noodig. Uitkeeringen
krachtens deze verzekering worden gewaarborgd door de Nieuwe K.A.V.-
Bank te Schiedam.
VELSEN
Muziek en Tooneel gedurende
het afgeloopen seizoen.
Balans onzer orkesten.
n.
De Harmoniekapel „De Eendracht" der Kon.
Ned. Papierfabrieken is nog steeds een dei-
voornaamste parels aan de kroon der Noord-
Hollandsche Harmonie- en Fanfarecorpsen.
Dit superieure corps introduceerde zijn nieu
wen dirigent, den heer G. H. Boedijn, die zich
met de twee door hem geliefde zaalconcerten
als een kundig directeur deed kennen. De Een
dracht viert het 35-jarig bestaan met een
grootsoh festival einde Juni. De voorname
programma's der concerten, klassiek georiën
teerd, genieten een vertolking, die immer
waard blijft gehoord te worden. Nog is de op
komst der bezoekers gering; deze concerten
behoorden in het brandpunt der publieke be
langstelling (en zeker van die der muziek
minnaars) te staan.
Kunst na Arbeid is onder des heeren M.
Kley's bekwame leiding „still going strong".
Op de uitvoeringen is merkbaar, dat er niet
alleen gedurende de repetities doch ook thuis
gestudeerd wordt. Zulk een loffelijke ijver
werp welverdiende vruchten af en moge even
eens navolging bij andere vinden.
Een der oudste, zoo niet de oudste blaasver-
eeniging in onze gemeente, de harmoniever-
eeniging Concordia, gaf onder directie van den
iheer Fh. S. Vlessnig behalve haar openlucht
concerten een zaalconcert, dat bewees dat
onder den nieuwen dirigent gewerkt wordt.
Ook hier was de opkomst der luisterenden be
neden pari.
De Chr. corpsen Wilhelmina en Juliana,
waar resp. de heeren P. Polderman (thans de
heer K. Brouwer) en P. D. Klut den dirigeer-
staf over zwaaien, gaven regelmatig concer
ten, die goed bezocht waren. Wilhelmina werd
o.m. een eigen vaandel aangeboden, opdat de
te oogsten lauweren op een eereplaats zicht
baar gedragen zouden kunnen worden. De uit
gevoerde werken waren grootendeels van
goeae kwaliteit.
De arbeidersmuziekvereeniging Voorwaarts
is ijverig doende haar lijfspreuk op te volgen en
gaf een voor dit ensemble lofwaardige uitvoe
ring tezamen met de zangvereeniging IJmui-
der Volksstem.
Te Velsen-Noord woont de R.K. Harmonie
Vereeniging St. Caecilia, een corps dat door
den heer Jooszen muzikaal bestuurd wordt en
dat, evenals het fanfarecorps der speeltuin-
•vereeniging „Kindervreugd", met de zaalcon
certen nauwkeurigen maatstaf van bekwaam
heid en vorderingen liet aanleggen.
Te Santpoort viert Peter Wit met zijn corps
Oefening Kweekt Kunst, het fanfarecorps var.
het Prov. Ziekenhuis, het 25-jarig bestaan
dezer muziekkapel. Dit gebeuren wordt pas
send herdacht met het zoo juist afgeloopen
concours voor harmonie- en fanfarecorpsen.
Hoogovenkunstkring, dir. de heer L. v. d.
Hceff, een orkest dat zich steeds "weer ver
dienstelijk maakt feestelijke gelegenheden of
voorstellingen van de cultureele organisaties
van dat bedrijf op te luisteren, gaf een gede
gen concert in „de Pont".
Ook trad de H. O. K. op in combinatie met
„Kindervreugd" 's fanfarecorps en beide ma
len oogstte de kring veel bijval. Hij weet dan
ook zeer verdienstelijk te musiceeren en be
klimt ijverig ieder jaar eenige, sporten van
den ladder naar -het succes.
Het symtphonie-orkest Euphonie, directeur
Marinus Adam, mag zich onverzwakt hand
haven op het niveau, dat deze wakkere ploeg
muzikanten heeft weten te bereiken onder
Adams degelijke leiding;- Ook aan Euphonie
gaat de crisisgolf niet ongemerkt voorbijMoge
het orkest zich in de branding van den tijd
weten staande te houden, omdat" het voor velen
een bron is, welke via inspanning tot ont
spanning leidt.
Zoo ook de thans reeds 33 jaar oude orkest
vereniging Kunstkring, dien we in Januari
het eerste concert onder den nieuwen dirigent
hoorden geven.
Vlessing Jr. heeft van den Kunstkring een
geheel nieuw orkest weten te maken. Minu
tieus worden zijn aanwijzingen gevolgd en er
wordt met entrain gestudeerd en gemusiceerd.
Ieder orkest kan nieuwe krachten gebruiken,
doch de Kunstkring een aantal violisten wel
in het bijzonder. Behalve het concert verleende
de kring zijn medewerking (die al traditioneel
is) bij de voorstellingen van Varia en bij de
opvoeringen der operette „Rose Marie". En le
verde met het laatste eveneens een prestatie
die gerust lofwaardig mag worden genoemd.
De concerten van het mandoline-orkest
Excelsior werden met genoegen bijgewoond,
omdat de gerenommeerde leider Joh. B. Kok
zijn publiek kennis liet maken met belangrijke
en interessante composities voor dit tokkel-
instrument. Excelsior's werk is immer goed
bestudeerd en muzikaal van uitvoering.
De verschillende muziek-instituten gaven
openbare lessen, waarbij veelbelovende leer
lingen proeven van bekwaamheid aflegden.
Mogen zij de reserves vormen voor onze or
kesten, die hen later zeker gaarne in hun rijen
opnemen zullen.
De door de ensembles uitgevoerde program-
- ma's bleven, een heel enkele uitzondering
(Concordia, Exelsior) daargelaten, vrijwel alle
oude kost, mogelijk komt hier nog, al is, het
dan maar zeer schuchter, eens wat verande
ring in.
Hun financieele toestand is nog altijd wei
nig bemoedigend voor de toekomst. De crisis
hield aan en met dien bleef een deel der wer
kende leden werkloos terwijl tevens wederom
verliezen aan de donateurs en kunstlievend;
leden te boeken vielen. De berooide gemeente-
financien lieten ook nu een weder invoeren
van gesubsidieerde concerten niet toe, zoodat
alle corpsen geheel op zichzelf waren aange
wezen. Het is dan ook begrijpelijk, dat zij er
•weinig voor voelden voor concerten, welke zij
belangeloos aanbieden ook nog financieele
offers te dragen, zoodat, op een enkele uitzon
dering na, de openluchtconcerten achterwege
zijn gebleven.
G ecombineerde zaalconcerten, een nieuwig
heid uit de crisis geboren, bleven steeds meer
en meer ingang vinden, mede door de belang
rijke besparing op de kosten bij zulk een uit
voering en de minderende belangstelling van
de vroeger trouwe bezoekers.
Deze gecombineerde avonden kunnen den
band tusschen de plaatselijke ensembles slechts
hechter maken, iets wat een ieder die het met
ons plaatselijk vereenigingsleven wel meent,
slechts kan toejuichen. Omdat men dan des
te meer waardeering voor elkander krijgt!
W.
FESTIVAL DE EENDRACHT.
Verpachting.
Ter gelegenheid van het 35-jarig bestaan der
Harmoniekapel „De Eendracht" van de Kon.
Ned. Papierfabrieken Van Gelder Zonen
heeft dit corps op 30 Juni, 3, 6 en 7 Juli a.s.
een grootsch festival, waar 35 vereenigingen
aan deel nemen (alle uit Velsen, Beverwijk
en omstreken).
Het festival wordt gegeven in het prach
tige park Concordia te Velsen-Noord. Op het
terrein zullen consumptiekramen en fietsen
stalling ten behoeve der feestenden en be
zoekers. aanwezig zijn. De gelegenheid tot
het pachten dezer nuttige instituten is nog
niet gesloten en het festival-comité roept ge
gadigden op hun inschrijvingen voor het
pachten zoo spoedig mogelijk te doen.
LOOP DER BEVOLKING IN DE
MAAND
MEI 1935.
M.
V.
Totaal
Vestiging
151
171
322
Geboorten
32
24
56
Vermeerdering
183
195
378
Vertrek
137
153
290
Overleden
14
12
26
Vermindering 151 165 316
Geheele vermeerdering over de maand Mei
62. Totale bevolking op 1 Juni 1935 44654.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Velsen
brengen ter openbare kennis, dat ter ge
meentesecretarie ter inzage liggen verzoeken
met bijlagen van:
a. A. M. Bak te Velsen, om vergunning tot
het oprichten van een smederij, in het per-
veel Wijkerstraatweg no. 201
b. De N.V. Uitgevers Maatschappij Nauta
en Zoon te Velsen, om vergunning tot het
uitbreiden van haar drukkerij, in het perceel
Meervlietstraat no. 58.
Op Zaterdag, 22 Juni 1935, des voormid-
dags te elf uren, zal ten gemeentehuize ge
legenheid bestaan om 'bezwaren tegen die
verzoeken in te brengen en deze mondeling
en schriftelijk toe te lichten.
IJMUIDEN
KOLEN TEKORT.
De thuisstoomende Fransche trawler „Vierge
de Lourdes" B 1198 moest wegens gebrek aan
kolen hier binnenloopen. Na gebunkerd te
hebben is de Vierge de Lourdes onmiddellijk
weer naar zee vertrokken.
ANTI-REV. JONGEREN.
Voor bovengenoemde studieclub zal 31 Juni
in gebouw Irene de heer Ten Napel een re
feraat houden: Over den economischen toe
stand in Nederland.
GESLAAGD.
Aan de Universiteit te Utrecht is voor het
theoretisch tandheelkundig examen (le ge
deelte) geslaagd mej. B. Milatz.
PERSONALIA.
Voor het diploma Tesselschade is geslaagd
mej. Martha Dalhuyzen alhier.
Pinksteren.
En hoe nat het was.
Het Pinksterweer had Zondag velen naar
IJmuiden gelokt; per boot, bus, auto en fiets
kwamen ze, de drommen, die het strand in
namen en de duinen bevolkten.
De toko's van het kampeerterrein en de an
dere leveranciers der kampeerders boekten een
top-score wat verkoop aangaat. Enkelen had
den er niet op gerekend, dat hun bedrijf een
der gelijken opzet dezen dag zou beleven en
waren op den middag reeds uitverkocht.
Een groot gedeelte van de badgasten uit de
hoofdstad zoekt de laatste jaren ontspanning
en verpoozing te Wijk aan Zee en Bakkum.
Te oordeeien naar den „omzet" van de
Velser pontveren ging zeker meer dan 50%
der de stad ontvluchtende bezoekers naar deze
badplaatsen.
De zware en regelmatig terugkeerende
regenbuien van Maandag j.l. hebben menig
costuum en uitgaansdag bedorven. Vele
strandmenschen waren slechts poover voor
zien van regenjassen, zoodat toen de eerste
bui losbrak een ware „hausse" in schuilplaat
sen ontstond.
Later volgde een droeve uittocht van ver
regende dagjesmenschen, die bij de tunnels
aan den Stationsweg opnieuw genieten kon
den. van Pluvius' gulle gaven.
De traditioneele overstrooming, te wijten
aan het feit dat de huidige rioleering op zulk
een zondvloed niet berekend zijn, was ter
plaats weer een bron van ergernis voor voor
bijgangers en omwonenden.
Met een; daar gaot 'ie dan, me benne toch
net, dook een Amsterdamsche knaap in het
ditmaal niet zilte doch zoete nat. Tot ver over
de as van zijn rijwiel reikte het water, bij
automobielen was het AP naar rato.
Dit onverwacht hindernisrijden lokte na
tuurlijk vele kijklustigen.
Met dat al zit Velsen met een nog altijd on-
gewenscht en dikwijls verwenscht Natuurbad.
Zij die den moed laten zakken bij de gedachte,
dat in dezen toestand nog steeds geen veran
dering is gekomen verwijzen wij naar het
Zeeuwsche devies: Luctor et Emergo: ik wor
stel en ontzwem.
Thans, nu uitzicht komt op een spoedige
uitvoering van het rioleeringsplan, is er eenige
kans, dat deze periodieke watersnood eindelijk
eens tot het verleden zal gaan behooren.
Het spreekt vanzelf, dat de taxi's het gis
teren zeer druk hebben gehad. Voor dit ver
voermiddel was het een ideaal weertje.
VELSER ZWEMINRICHTING.
In de afgeloopen week van Zaterdag 1 Juni
tot en met Vrijdag 7 Juni bedroeg het aantal
baders 1166.
Het hoogste aantal werd genoteerd op Za
terdag 1 Juni, nl. 249 personen, het laagste
aantal op Donderdag 6 Juni slechts 95.
MISLUKTE LANDING.
Een sportvliegtuig van de Nationale Lucht-
vaartschool is bij het landen op het vlieg
veld te Vlissingen over den kop geslagen. De
bestuurder de heer Kousemaker uit Middel
burg en de heer Visser uit Rotterdam kregen
wonder boven wonder slechts lichte kwetsuren
Het toestel werd totaal vernield.
MINISTER SLOTEMAKER ZAL DE ZOMER-
POSTZEGELS AANBEVELEN.
De minister van Sociale Zaken, prof. dr, J.
R. Slote maker de' Bruïne, zal Woensdag 12
Juni 's avonds te 7,157.30 uur een woord
spreken ter inleiding van de z.g. zomerpost-
zegels, welke deze maand verkrijgbaar zullen
worden gesteld. De uitgifte van deze zegels
heeft' ten doel het verzamelen van gelden tot
het verzorgen van sociale en cultureele be
langen.
De inleiding van den minister zal door de
zenders Hilversum en Huizen worden uitge
zonden.
Foto van de enveloppe, uitgegeven ter herinnering aan de eerste vlucht van den
tweemaal wekelijkschen dienst AmsterdamBatavia, v.v. op 12 Juni 1935. De
K. L.-M. sfcfó deze enveloppen gratis ter beschikking van.de postverzenders.
De stad van Victor Stiébel, Norman
Hartnell, Peter Russell en Digby
Morton.
Sinds wanneer heeft Parijs op het gebied van
de mode den toon aangeven? Toch ten
minste sinds het laatst van de achttiende
eeuw. Sinds hoe lang richten de vrouwen van
de geheele wereld zich met haar kleeding naai
de Parijsche modeontwerpers? Toch zeker
sinds de eerste Parijsche modeontwerper op
het tapijt verscheendie in dat geval een
modeontwerpster was, namelijk de beruchte
Mademoiselle Bertin, die Marie Antoinette's
geheele garderobe voor haar placht te ont
werpen, en die één van de voornaamste oor
zaken was van de extravagantie van haar
meesteres op dat gebied. Meer dan een eeuw
lang is geen ander land, is geen enkele an
dere stad er in geslaagd Parijs als modecen
trum naar de kroon te streven: het heeft ge
regeerd, oppermachtig, het heeft gedecre
teerd, dictatoriaal en nergens is men er ooit
in geslaagd den dictator van zijn plaats te
verdringen of hem ook maar 'een klein deel
van zijn macht te benemen. Berlijn heeft het
geprobeerd probeert het nog: maar nog
nooit heeft iemand met eenig onderscheidings
vermogen een Duitsche creatie voor een Pa
rijsche aangezien. In Amerika, in New-York
heeft men het geprobeerd ook daar pro
beert men het nog; maar het feit, dat tot voor
zeer kort alles, wat in de Amerikaansche so
ciety een beetje meetelde, voor haar kleeren
naar Parijs ging, spreekt boekdeelen.
En ook spreekt het boekdeelen, dat sinds
één, twee jaar een groot deel van diezelfde
Amerikaansche society bij het begin van ieder
seizoen niet meer naar Parijs, maar naar Lon
den gaat...., In .Parijs.Jjeeft men het noode
geconstateerd, maar ln Londen juicht men
het uit den aard van de zaak toe, en men is
er zich logischerwijze gaan afvragen, hoe het
komt, dat datgene, dat meer dan een eeuw
lang maar niet heeft willen lukken, nu op het
oogenblik bijna spelenderwijs tot stand
komt.... Bekende schrijvers en scherpzinnige
psychologen heeft men er bij gehaald, en met
elkaar zijn zij tot een heele serie interessante
conclusies gekomen, die met elkaar dan ook
wel zoowat de verklaring van het merkwaar
dige verschijnsel zullen vormen. Aan de meeste
dingen ligt nu eenmaal een veel gecompliceer
der samenstel van verklaringen ten grondslag
dan de mensch in den regel geneigd is er ach
ter te zoeken
En zoo vormen ook een aantal redenen van
zeer verschillenden aard den grondslag voor
het merkwaardige verschijnsel, dat op het
oogenblik Londen druk bezig is zich als mode
centrum naast Parijs omhoog te werken. Het
telt op het oogenblik verscheiden modeont
werpers van naam. van internationalen naam
zelfs. Ging niet Victor Stiebel dit jaar voor het
eerst den Atlantischen Oceaan over om in
New York persoonlijk zijn nieuwe voorjaars
modellen te presenteeren, zoodat zijn zich
steeds uitbreidende Amerikaansche klanten
kring zich niet de moeite hoefde te geven dat
zelf te doen? En opende niet Peter Russell,
een andere steeds meer naam krijgende Lon-
densche modeberoemdheid, aan het begin van
dit seizoen een klein atelier midden in het
kamp van den vijand in de Rue Montalier
in Parijs, zoodat het merkwaardige feit heeft
plaats gevonden, dat verscheidene Parisiennes
dit zomerseizoen ingingen met een garderobe,
die afkomstig was van een niet-Franschen.
maar van een Engelschen modeontwerper?
Wat een ongelooflijke revolutie dat oogen-
schijnlijk simpele feit beteekent zal men mis
schien beseffen als men bedenkt, dat in den
loop van ruim een eeuw slechts drie Engelsche
modeontwerpers erin geslaagd zijn zich een
plaats te veroveren in de Parijsche mode
wereld maar alle drie slaagden ze daarin
alleen, omdat ze „slechts" van Engelsche af
komst waren, en omdat ze volkomen Parisiens
geworden waren voordat ze zich begaven op
het glibberige pad van de Parijsche haute
couture. Slechts hun Engelsche namen be
hielden ze omdat ze wisten, dat die hun
een bijzonder cachet gaven maar niemand
in Parijs die de modehuizen van Worth, van
O'Rossen, en van Henry Creed als iets anders
zou beschouwen dan als zuiver Parijsche
modehuizen, wier ontwerpen ingegeven wei
den door een smaak, die zoo Parijsch was als
men maar hebben kon, en die ook in geen
enkel ander opzicht van andere Fransche
modehuizen verschilden.
En nu kwam daar zoo'n Engelschman. regel
recht overgestoken uit Londen, met een voor
jaarscollectie, die notabene! hoe kan een
mensch ergens anders japonnen ontwerpen
dan in Parijs! in Londen ontworpen was.
en het wonderlijkste van alles was dat men
moest erkennen, dat de Parijsche haute cou
ture zelf het Peter Russell niet zou hebben
kunnen verbeteren, en dat Peter Russeli na
eenige weken naar Londen terugkeerde in de
zekerheid, dat hij zich met een slag een plaats
veroverd had tusschen de allergrootsten
Het feit, dat hij naar Londen terugkeerde,
was intusschen teekenend. En ook het feit, dat
Victor Stiebel, niettegenstaande een storm
achtig succes in New-York, weer zoo gauw
mogelijk naar Londen terugkeerde, typeert de
situatie; Londen is bezig zich te ontwikkelen
tot een zelfstandig modecentrum, en zoowel
Victor Stiebel, als Peter Russell, als die diverse
anderen: Norman Harthell, Eva Lutyens, Iso-
bel, Geene Glenny en de allerjongste van hen
allen, Digby Morton, die nog geen jaar gele
den zijn winkeltje in Palace Gate opende en
die nu al een reusachtige reputatie heeft, wil
den in Londen blijven en helpen Londen op
dit gebied groot maken.
Natuurlijk zit daar bij geen yan hen pure
liefdadigheid, of louter vaderlandsliefde ach
ter: zij zien wel degelijk in, dat het in de eer
ste plaats in hun eigen belang is om de kans,
die zij op het oogenblik krijgen, waar te. ne
men. Een „noch nie dagewesen" kans boven
dien want is wel ooit de constellatie zoo
_unstig geweest als juist op het oogenblik,
om Londen naast Parijs een belangrijke plaats
te doen innemen in de wereld van de mode?
Hier komen weer die psychologen en ken
ners van Engelsche en Londensche toestan
den aan het woord en hun conclusies zijn
waarlijk merkwaardig genoeg om in het kort
herhaald te worden. Zij, die de mode slechts
zien als een oppervlakkig tijdverdrijf voor
vrouwen met al te veel ledigen tijd, zullen
misschien een beetje van die opinie terug ko
men, als ze weten, dat speciaal James Laver,
één van de knapste schrijvers van de jonge
generatie, een diepgaande studie van het heele
merkwaardige geval heeft gemaakt, en dat
hij verklaard heeft dat hij eigenlijk de mode
het „psychologisch merkwaardigste" onder
werp heeft gevonden, waarvoor hij zich ooit
geïnteresseerd heeft
James Laver dan kwam in een artikel in
de „Studio" tot de conclusie, dat het feit,
dat voor net eerst sinds honderddertig jaar
Engeland op het gebied van de „hoogere naai-
kunst" prestaties levert, die tot een groot en
blijvend succes aanleiding schijnen te zullen
geven, niet in de eerste plaats een gevolg is
van een plotseling verworven nieuw talent van
het Engelsche volk men hoeft trouwens geen
James Laver te zijn om dat te begrijpen
want dat er ten slotte wel degelijk altijd En
gelschen zijn geweest, die op dat gebied, dat
gewoonlijk als zoo bij uitstek Fransch wordt
beschouwd, even knappe dingen deden als de
Franschen zelf. Men neme slechts het huis
Creed, dat nu al bijna een eeuw lang een eer
ste plaats onder de Fransche modehuizen in
neemt, en dat tegenwoordig geleid wordt door
Mr. Charles Creed, achterkleinzoon van den
stichter het huis Worth, dat onder het Tweede
Keizerrijk opgericht werd door den Engelsch
man Charles Worth, wiens kleinzoon M. Jean-
Charles Worth tegenwoordig alle modellen
ontwerpt, die Worth lanceert, en O'Rossen,
die de reputatie geniet van de „classicus"
onder de Parijsche couturiers te zijn. Ver-
parijscht of niet zij waren Engelschen.
James Laver gelooft veel eerder, dat de ver
andering, die het vrouwentype in de laatste
jaren ondergaan heeft, debet is aan de op
komst van de Engelsche hoogere naaikunst,
en hij merkte daarbij op, dat vooral de eman
cipatie en sport factoren zijn geweest, die het
mogelijk maakten, dat de Engelsche ontwer
pers zich naast de Fransche een plaats in de
modewereld veroverden. „De Franschman van
het laatst van de negentiende eeuw zag zijn
vrouwen altijd tegen den achtergrond van een
„salon" of, als het dan al in de open lucht
was, gracieus gezeten in een rijtuig in het
Bois de Boulogne. Hij ontwierp toiletten waar
bij hij die twee dingen als achtergrond zag,
hij liet zich voorstaan op zijn begrip van het
„essentieel vrouwelijke", hij gebruikte bij
voorkeur strooken en kant en ruches, hij be
wonderde „rondingen". Het is duidelijk dat de
geschiedenis van de vrouw gedurende de laat
ste twintig jaar een eindelooze serie neder
lagen voor hem is geweest...."
Dit laatste moge misschien iets overdreven
zijn er zit niettemin veel waars in, en James
Laver raakt hier zeker de kern van het op
het eerste gezicht zoo onverklaarbare ver
schijnsel van de plotselinge opkomst van de
Engelschen als modeontwerpers. De invloed
van de emancipatie en de invloed van de sport
de vrouw is veel minder dan eenige tien
tallen jaren geleden „femme élégante" en
niets meer, maar zij neemt oneindig veel meer
aandeel in de practijk van het leven, zoodat
ook aan de mode veel meer practische eischen
gesteld worden.
En hier was het, dat de Engelsche coutu
riers hun kans kregen; de Engelsche vrouw,
het type „sportwoman" waarop in de negen
tiger jaren en later nog de Fransche vrouw
zoo grenzenloos had neergekeken, werd het
prototype van de vrouwen op de heele wereld;
de veel meer op het actieve leven gerichte
kleeding, die zij niettegenstaande de over-
heersching van de Fransche mode, toch steeds
vrij veel was blijven dragen, ging plotseling
in de modewereld den toon aangeven en de
Fransche ontwerpers konden, jaar na jaar
trachtend een meer „vrouwelijke mode" in te
voeren, het terrein, dat hen eens onbetwist had
toebehoord, niet houden. Zij verloren bij
stukjes en beetjes, en wat ze verloren, dat
wonnen de Engelschen.
Dat bij dit gansche proces nog onderge
schikte factoren in het spel zijn geweest,
spreekt vanzeif. Het „Buy British" dat sinds
eenige jaren in Engeland tot een soort van
mode-rage is geworden, heeft ongetwijfeld
zijn invloed ten goede gehad en den Engel
schen mode-ontwerpers juist op het kritieke
moment een stevigen ruggesteun gegeven; de
val van het pond, nu bijna vier jaar geleden,
bracht honderdtallen Amerikaanschen *rtoe
in Engeland in plaats van in Parijs te koopen
en toen de dollar ook viel was hun gewoonte
om in Londen te koopen zoo vast gevestigd, dat
ze er vanzelf mee doorgingen.
Zoodat op het oogenblik Londen op het ge
bied van de mode een grootere concurrent van
Parijs is geworden dan Parijs in eeuwen ge
kend heeft, en de Place Vendóme en de Rue de
la Paix aan de overzijde van het Kanaal ge
duchte rivalen beginnen te krijgen in Bruton
Street en Mount Street. Terwijl ieder, die in
de interne aangelegenheden van de mode be
lang stelt, het verloop van zaken met groote
belangstelling volgt
WILLY VAN DER TAK.- -j