UIT HET BUITENLAND
COSTER OF GUTENBERG
Fransch vliegtuig verongelukt.
THIJS IJS EN HET CEHEIMZINNIGE EILAND.
RADIOPROGRAMMA
MAANDAG 12 AUGUSTUS 1933
Rede van Hitier voor partijleiders. Heftige woorden
tegen de binnenlandsche tegenstanders. „Wij gaan
den strijd niet uit den weg". Een militair complot
in Siam?
Duitschland.
Hitier spreekt.
Te Rosenheim is Zondag liet feit herdacht,
dat 15 jaar geleden de plaatselijke groep van
de N.S.D.A.P. werd opgericht, de op twee na
oudste groep van het rijk. Tegen vier uur ar
riveerde rijkskanselier Hitier. Hij begroette de
ouden leden van de partij met een handdruk,
waarna gouwleider en staatsminister Adolf
Wagner een welkomstrede uitsprak waarin hij
de strijddoeleinden van het heden uiteen zette
en zich daarbij met name keerde tegen het
politieke katholicisme en, wat het Joodsche
vraagstuk betreft, er den nadruk op legde, dat
de partij het niet noodig had deze kwestie met
kracht van vuisten op te lossen.
Hitier begon met herinneringen op te roe
pen aan den tijd. 15 jaar geleden, toen hij
voor het eerst in deze stad sprak. In dien tijd
stond één nationaal socialist tegenover tien
andersdenkenden. Thans staan negen tienden
van het geheele Duitsche volk tegenover een
tiende kleine twijfelaars. Toen heeft de N. S.
D. A. P. niet gecapituleerd, zij zal het thans
zeker niet. In den strijd hebben wij, aldus
Hitier, het rijk veroverd, in den strijd zullen
wij het behouden. Wie tegenover ons staat
moet zich niet in ons vergissen.
Wij hebben den strijd nooit geschuwd, vroe
ger niet en ook thans niet. Wanneer ze hem
willen, kunnen ze hem krijgen. Wij zullen ze
verpletteren.
Onder stormachtige blijken van instemming
verklaarde de rijkskanselier: „Tot hen, die
meenen, dat zij alleen den zegen des Hemels
in pacht hebben, zeg ik: Vijftien jaar geleden
had ik alleen mijn geloof en mijn wil. Thans
is de beweging Duitschland; thans heeft zij
het Duitsch volk vercverd e« vorm gegeven
aan het rijk. Zou dat mogelijk ziin gewèest
zonder den zegen van den Almachtige? Of
willen misschien deeenen. die Duitschland des
tijds geruïneerd hebben, beweren, dat on hun
werk Gods zegen heeft rrerust? Wat wii züu.
ziin wij geworden niet tegen, doch met den
wil der voorzienigheid. En zoolang wij trouw,
eerlijk en moedig ziin, aan ons groot werk ge-
Iooven en niet zwichten, zullen wij den zegen
der Voorzienigheid behouden.
Als degenen, die Duitschland in 15 jaar tev
gronde gericht hebben, thans met het oog op
hetgeen de nationaal-socialisten hebben opge
bouwd. meenen, dat dé dageraad voor hen
sehijnt aan te breken, dan antwoord ik hun:
„Dat zoudt ge wel willen, nu er weer iets te
ruïneeren valt!"
Hitier zei verder o.m.:
Wij willen den vrede, we willen opbouwen;
overal bij ons is er werk, werk en nog eens
werk. Zooals wij den vrede wenschen, zoo die
nen ook andere volken den vrede te willen.
En wie onze vrede verstoren wil, zal niet meer
stuiten op een volk Van pacifisten, maar op
een volk van mannen! Reeds dit feit zal
meer tot den vrede bijdragen dan al het ge
praat!"
De gevolgen Van het anti
semitisme.
De correspondent van de „Daily Telegraph"
levert een belangwekkende beschouwing over
het anti-semitische drijven van de nationaal
socialisten. Een artikel van graaf Reventlow
in het orgaan van de Duitsche geloofsbeweging
wijst er op, dat het optreden tegen de Joden
leelijke gevolgen voor Duitschland kan hebben.
Niettemin heeft Hitier een weigerend ant
woord gegeven op het persoonlijk beroep van
Rijksminister Schacht, den economischen dic
tator, met betrekking tot het gevaar van po
litieke en economische vergeldingsmaatrege
len in het buitenland als gevolg van de anti-
Joodsche camnagne. Schacht vreesde de uit
breiding van den bovcot van Duitsche goederen
in Amerika, maar dit maakte geen indruk op
Hitler. Men verwacht, dat de Jodenvervolging
zal toenemen op grond van het motief: ..De
Joden zijn het uitvaagsel van Duitschland".
kort en klein geslagen. Onder de motieven,
die de royalisten tot hun daad hadden -ge
dreven, wordt verder nog genoemd, de om
standigheid, dat de „Patris" interviews had
gepubliceerd met persoonlijkheden, die na den
laatsten opstand naar het buitenland gevlucht
waren, zooals o.a. Venizelos en een aantal op
standige officieren.
De minister van binnenlandsche zaken heeft
in verband met het gebeurde last gegeven alle
democratische dagblad bureaux onder politie
bescherming te plaatsen.
Siam.
Officieren wegens samen
zwering gearresteerd.
Naar verluidt zijn te Bangkok elf officieren
van het Siameesehe leger gearresteerd. Hun
arrestatie zou in verband staan met de ont
dekking van een revolutionnair complot tegen
de huidige regeering.
Een nieuw product der
beschaving.
Engelsch legergeweer lost vijftig schoten
per minuut.
De „Sunday Dispatch" kondigt aan, dat
het bij het Britsclie leger voorgeschreven
geweer weldra door een lichter model zai
worden vervangen, waarmede per minuut
vijftig schoten kunnen worden gelost. Dit
nieuwe geweer is een Engelsche uitvinding
en is gekozen uit vijf nieuwe geweermodellen
waarvan twee buitenlandsche vindingen. De
vervanging van het oude model zal drie mil-
lioen pond sterling kosten.
Griekenland.
Royalisten overvallen een
dagblad bureau.
Omstreeks dertig royalisten hebben een
overval gepleegd op de redactielokalen van
het blad „Patris". Zij waren, tot hun daad
overgegaan bij wijze van protest tegen de on
verzoenlijke houding van het blad jegens de
monarchie en ook uit protest tegen ernstige
beleedigingen der royalisten. Al het in de
redactiebureaux aan wezige meubilair werd
De inzittenden verbrand.
Uit Toussus le Noble. 11 Augustus. Tijdens
een luchtvaartwedstrijd is een vliegtuig
neergestort. De drie inzittenden zijn ver
brand (A.N.P.)
AUTO MET VIER INZITTENDEN DOOR
TREIN VERPLETTERD.
Uit Walldorf, (Baden) 11 Augustus. In den
nacht van Zaterdag op Zondag is op den
spoorwegoverweg St. IlgenWalldorf een
auto, waarin vier jongelui gezeten waren dooi
den sneltrein Heidelberg-Karlsruhe gegre
pen en geheel vernield. De inzittenden wer
den op slag gedood.
EX-WERELDKAMPIOENE WORDT
VERPLEEGSTER.
Met belangstelling heeft men in Ameri-
kaansche sportkringen het bericht ontvan
gen, dat de voormalige wereldkampioene
zwemster Helen Madison in het Virginia Hos
pital te Washington zich heeft laten in
schrijven als leerling-verpleegster. Zij zal op
3 September a.s. het internaat van het zieken
huis betrekken en verklaart, dat zij thans
haar roeping gevonden heeft.
NEGER-VLIEGER JULIAN GEDEGRADEERD
Van den Amerikaanschen Neger-vlieger ko
lonel Julian, die zieh als vrijwilliger ter be
schikking van het. Abessynische léger heeft
gesteld, heeft men in Abessynië tot nog toe
meer last dan plezier gehad. Nadat Julian, die
den bijnaam van den. „Zwarten Adelaar"
droeg, wegens een' vechtpartij' met' e'en Ame-
rikaansch-Abessinischen vlieger was ge-r
krresteei'd, is hij thans gedegradeerd-tot-ge
woon soldaat, terwijl 'overwogen zal worden,
of hij in aanmerking komt om deel uit te
maken van het Abessynische leger. 2
ITALIë VERI GT HET BANKDISCONTO.
Met ingang van heden zal de bank van
Italië het disconto verhoogen van 3y2 tot
4X.%.
TREINONGELUK OP KOREA EISCHT
VELE SLACHTOFFERS.
Te Foekoefoe op Korea is Zaterdagavond
een vreeselijk ongeluk op de spoorlijn gebeurd.
Een trein aldus meldt Reuter reed met
volle snelheid op een menigte van ongeveer
100 Korean en in, die in het duister op den
spoordijk naar afgevallen steenkool zochten.
Dertien hunner werden .gedood en 26 ge
wond.
Weer brand op de wereld
tentoonstelling.
Gebouwtjes in het Lunapark door het vuur
vernield.
In den nacht van Zaterdag op Zondag
omstreeks 1 uur is opnieuw brand uitgebro
ken in het Lunapark van de wereldtentoon
stelling te Brussel en wel aan den z.g. Dikke-
lindenlaan. Een veertiental optrekken, kleine
paviljoentjes en barakken werden een
prooi der vlammen, terwijl een viertal anderer
brandschade kreeg. De brandweer had eenige
uren werk, alvorens zij de vlammen geheel
meester was. De schade is aanzienlijk
wordt slechts voor een deel door verzekering
gedekt.
Onder de getroffenen van dezen brand be
hoort ook een Amsterdamsche caricaturist,
die thans reeds voor de tweede maal door een
gelijk ongeluk is overvallen. Op de Parijsche
tentoonstelling is zijn stand nl. ook reeds een
keer afgebrand. Ook hij behoort tot de
slachtoffers, die er het ergst aan toe zijn.
aangezien hij in het geheel niet verzekerd
was en heel zijn have en goed. zijn geld, zijn
papiervoor raad en zijn installatie in de asch
is gelegd. De man geeft den moed echter niet
op en tracht nu aan teekenpapier te komen,
waarna hij een ezeltje wil huren, waarmee hij
dan door de expositie wil trekken op zoek
naar gegadigden voor een caricatuur.
De vermoedelijke oorzaak van den brand
is kortsluiting.
Palestina verlaagt suiker
invoerrechten.
Voor Java van belang.
Dezer dagen is een besluit van den Hoogen
Commissaris voor Palestina officieel gepubli
ceerd, waarbij wordt besloten tot verlaging
van de invoerrechten op suiker met ingang
van 15 September a.s. Het recht, dat totnogtoe
10 mils per K.G. bedroeg, wordt terugge
bracht tot 5 mils per K.G.
Aangezien Palestina veel Java-suiker af
neemt, is dit besluit ook voor Nederlandsch-
Indië.en Nederland niet van belang ontbloot.
Brand in Haarlemmermeer.
Vier kapbergen en twee schuren opgebrand.
LUCHTSCHIP, DAT LOODRECHT STARTEN
EN DALEN KAN
Op het Fransche vliegveld Toussus-le-Noble
zijn proeven genomen met een nieuw type
halfstijf luchtschip, dat verticaal starten en
landen kan.
De stuurcabine is van een trekschroef
voorzien, die door een motor van 60 P.K.
wordt aangedreven. Een tweede motor van
12 P.K. met keerkoppeling drijft een tweeden
propeller aan, die onder den gondel is aan
gebracht. Met behulp van dezen propeller kan
het luchtschip loodrecht starten en landen. De
vaarsnelheid van het luchtschip bedraagt 75
K.M. per uur.
Zaterdag tegen den middag brak er bij den
landbouwer Uithol aan den Sloterweg bij den
Spaarnwouderweg in Haarlemmermeer, tijdens
de drukke werkzaamheden in den korenbouw,
brand uit in een der op het erf staande met
ongedorschen graan gevulde kapbergen. Dit
werd ontdekt, toen een tweetal voor een wagen
gespannen paarden onrustig stond te trappe
len en een onophoudelijk angstig gehinnik
liet hooren. Het bleek toen dat de berg aan
den onderkant reeds flink brandde en spoedig
daarop breidde de vuurzee aangewakkerd
door den westenwind zich zoo sterk uit,
dat het door de grnote hitte niet doenlijk meer
was voor de op het erf aanwezige personen
om zelf 't blusschingswerk ter hand te nemen.
Weldra werden ook eenige andere in de on
middellijke nabijheid staande kapbergen en
schuren aangetast.
De brandweer van Hoofddorp werd dadelijk
gealarmeerd, was spoedig met de autospuit
ter plaatse en slaagde er nog bijtijds in het
groote dubbele woonhuis, hetwelk door de
Gebr. Uithol wordt bewoond, te behouden.
De handbrandspuit uit de Badhoevebuurt was
tot het verleenen van assistentie ook spoedig
ter plaatse. Had de brandweer even opont
houd gehad en de wind uit tegenovergestelde
richting gewaaid, dan zou opk stellig de wo
ning een prooi der vlammen geworden zijn.
In korten tijd stonden vier kapbergen
waarvan- er twee reeds een groot gedeelte van
de oogstopbrengst bevatten een schelf met
ongedorschen graan en een groote en een
kleine schuur in lichtelaaie, zoodat aan red
den van een en ander niet meer te denken
viel. De schuren lagen weldra geheel in de
asch. Een vijftig-tal konijnen kwam hierbij in
de vlammen om.
Ook de spanten van de kapbergen hadden
het spoedig begeven, maar de brandende
graanmassa's gaven den brandweermannen
die in dag- en nachtploegen elkaar afwissel
den nog langen tijd heel wat zorg, omdat
aan de telkens oplaaiende vlammen schier
geen einde scheen te komen.
De oorzaak van den brand moet vermoede
lijk aan het wegwerpen van een eindje siga
ret worden toegeschreven. Verzekering dekt
de schade.
ONZE DACELIJKSCHE KINDERVERTELLINC.
JOODSCH LEGAAT UIT ANTI-
SEMITIESCHE OVERWEGINGEN
GEWEIGERD.
Te New York overleed eenigen tijd geleden
een vermogende dame, Lena Cohn, die een
legaat van 500.000 dollar vermaakte aan haar
geborotestad Bydgoszez, in het Westen van
Polen, ten behoeve van de armen en behoef-
tigen in haar geboortestad. De gemeente
raad van Bydgoszez besloot echter uit anti
semitische overwegingen de van een Jodin
afkomstige nalatenschap niet te aanvaar
den.
Het Poolsche ministerie van binnenland
sche zaken heeft dit, besluit van den ge
meenteraad voorloopig vernietigd en heeft
de zaak thans in behandeling.
De oude strijdvraag weer aan de orde.
Zie daar Thijs weet héél goed wat hem te doen staat. Hij heeft
vlug een leege zak opgezocht en is daarmee stilletjes op kobold Gies
afgekomen en voordat deze het bemerkt pakt Thijs hem stevig beet;
hij gooit hem vlug de zak over het hoofd, zoodat de booze Gies niets
meer kan zien. Hij kan zich niet meer verroeren en stribbelt slechts
zwakjes tegen
„Zie zoo," denkt Thijs, „jou heb ik vast jij zult me verder geen
moeilijkheden bezorgen."
BERLIJN, Augustus 1935
(Van onzen correspondent).
„Louren.s Coster heeft de boekdrukkunst
uitgevonden", las de jongen, die aan de
beurt was, overulid uit ons thema-boek. En
toen hij het zinnetje zonder fouten in het
Duitsch had vertaald, riep onze leeraar in de
Hoogduitsche taal- en letterkunde een lang
gerekt „nee" Een betweter, die dacht, dat de
fout zat in „erfunden", stak zijn vinger op
en riep voorbarig „ausgefunden".
„Och", zei de heer S. met. een droevigen
blik „neen. zóó is het: Lourens Coster hat die
Buchdruckerkunst nicht erfunden". Ik wist
van den strijd met onzen groot-en buurman om
de eer van de uitvinding af en vond, dat hier
een Hollander, nog wel een leeraar II. B. S.
de grootmoedigheid te grabbel gooide, waar
mee een tegenpartij of een ander volk zoo gul
lof en eer wordt toegekend, al moet eigen
partij of volk er ook een veer bij laten.
Zoo pedant heb ik er op de schoolbank wel
niet over nagedacht, maar ik voelde het toch
zoo. De heeren van de commissie voor een
Haarlemsch eeuwfeest- die tot. oprichting van
een standbeeld voor Lourens Coster hadden
besloten, werden ook nog even belachelijk ge
maakt en de heele klas betoonde van stonde af
aan den jongens, die aan het sprookje van het
standbeeld op de Haarlemsche Groote Markt
bleven gelooven, hinderlijk veel medelijden.
Het is wel merkwaardig, dat in deze dagen
van chauvinisme en zelfverheffing in Duitsch
land, een Duitsch professor dr. Bömer
de kwestie weer ter sprake brengt. De hoogge
leerde heer bedoelt waarschijnlijk voor het
nieuwe „Boek der Germaansche Geschiedenis"
dat bij Rosenberg in den maak is „ein für alle-
mal" vast te stellen, dat Johannes Gutenberg
de uitvinder is der boekdrukkunst. Toch ver
sterken de bewijzen, die hij voor deze stelling-
aanvoert ons in de overtuiging, dat wij den
beroemden Haarlemmer terecht eeren als de
uitvinder. De Duitsche professor geeft aan het
einde van zijn betoog zijn „vaste overtuiging"
te kennen dat zijn landgenoot de eerepalm toe
komt.
De Duitsche literatuur uit ouden en jonge
ren tijd zegt er van, dat de „Donat", een uit
treksel uit het grootere „Taalonderricht van
Aelius Donatus", den Romeinschen gramma
ticus, het meest gebruikte leerboek der Mid
deleeuwen, het eerst voor 1440 in Haar
lem werd gedrukt, wat aanleiding gaf, Haar
lem als woonplaats van den uitvinder aan te
wijzen.
Een aantal steden in Duitschland, Neder
land en Italië streden om de eer, geboorte- of
woonplaats van den uitvinder te zijn geweest.
Het waren Haarlem, Dordrecht, Antwerpen,
Brugge, Mainz, Straatsburg, Bamberg. Wurz-
burg, Lubeck, Neurenberg, Augsburg, Schlett-
stadt, Bazel, Rome, Venetië, Bologna en Flo
rence. Het lijstje met namen van „voortreffe
lijke mannen", die als uitvinder in aanmer
king werden gebracht .is te lang om geheel te
v/orden opgeschreven.
Het aantal steden slenk allengs tot 4: Haar
lem, Straatsburg, Mainz en. Bamberg, dat der
voortreffelijke mannen, na lang vak- en ge
schiedkundig vorschen, ten slotte tot 2: Cos-
ter en Gutenberg. In Duitschland hield men
gedurende het eerste tiental jaren der 15e
eeuw bijna algemeen Gutenberg voor den uit
vinder, totdat er destemmen waren doorge
drongen, die zich in Holland hadden verheven
tegen Gutenberg. Niet alleen werd hem daal
de eerepalm bestreden, hij werd ook nog be
schuldigd van diefstal. Hij was als drukkers
gezel werkzaam geweest in Coster's boekdruk
kerij, die onder leiding van den uitvinder en
diens schoonzoon, tot grooten bloei was geko
men. Toen in den Kerstnacht van 1425 Coster
met zijn familie in de kerk was, zou Gutenberg
de geheimen der kunst gestolen hebben en er
met letters, specialen drukinkt en de zeer bij
zondere gereedschappen van door zijn gegaan.
Hij vluchtte naar Mainz, waar hij veilig was
en in alle eere de vruchten genoot van zijn
diefstal in Haarlem. De geleerde arts en his
toriograph Adriaan de Jonghe had deze be
schuldiging, met bewijzen gestaafd, gepubli
ceerd. Wij ervaren verder uit de Duitsche lite
ratuur over het onderwerp, dat in jongeren
tijd omstreeks 1815 Baron Westrennen,
Jacob Koning, van Oosten de Bruyn en later
Dousseau in Holland, Thomas Young Ottley
en Douce in Engeland en de „uitstekende bi-
bliograph" Friedrich Adolf Ebert in Duitsch
land, allen na grondig onderzoek der druk
werken, die direct van Coster en Gutenberg
afkomstig zijn en vergelijking der lettersoor
ten. Lourens Coster aanwijzen als uitvinder
der boekdrukkunst.
Zij werden in Duitschland heftig bestreden
en men stelde hier ten slotte vast en alle
schoolboeken verkondigden, dat Gutenberg de
boekdrukkunst had uitgevonden. „Men zou
meenen, dat niemand eraan denkt, dit te be
strijden", zegt nu professor dr. Bömer in een
artikel, dat veel opzien heeft gebaard. Want
niemand van het jongere geslacht heeft ooit
iets gehoord van den Hollandschen uitvinder
der boekdrukkunst, bij wien Gutenberg als ge
zel gewerkt heeft en wien hij de kunst heeft
afgekeken, om van den diefstal maar te
zwijgen. Prof. Bömer zegt, dat het nog geen
tien jaar geleden is, dat men in zeer uitge
breide kringen in Duitschland geloofde, dat
Gutenberg niet de uitvinder is van de boek
drukkunst, maar slechts op geniale wijze het
werk van een voorlooper verbeterd heeft. Vol
gens prof. Bömer was men op een dwaalspoor
gebracht door de „schitterende hypothese van
een der beste kenners in Duitschland van de
alleroudste boekdrukkunst". Het was Gott
fried Zedler zegt prof. Bömer die in een
omvangrijk werk onder den titel „Van Coster
tot Gutenberg" (Leipzig Hierseman 1921)
meende te hebben bewezen, dat reeds in de
dertiger jaren der vijftiende eeuw de Hollan
der Lourens Janszoon Coster te Haarlem door
een primitieve bewerking, waarbij hij zich be
diende van een zandvorm en uit hout gesne
den lettermodellen, letters gegoten en daar
mee kleine schoolboeken gedrukt heeft, het
meest Latijnsche „Donaten". Verder beweer
de Gottfried Zedler, dat Gutenberg door een
van deze drukken daartoe opgewekt, sedert
1436, eerst in Straatsburg, toen in Mainz aan
de verbetering van het lettergïeten gewerkt
heeft, met het bekende en algemeen erkende
succes. Dan volgt Zedler's vakkundige be
schouwing van letters, die door Coster en door
Gutenberg gedrukt zijn. Prof. Bömer geeft
eerlijk heel het interessante betoog weer van
zijn deskundigen landgenoot. Het is te uit
voerig om hier te kunnen worden weergege
ven en hoort ook meer in een vakblad thuis.
Waar het op aan komt, is dit: Het betoog
verklaart volkomen, hoe zelfs in Duitschland
de overtuiging zoo wijd verspreid kon zijn.
dat Gutenberg de boekdrukkunst wel op ge
niale wijze heeft verbeterd en toegepast, doch
haar uitvinder niet geweest is. Met al de lief
de voor de eer van het Duitsche vaderland en
ook met alle blijken van deskundigheid be
strijdt prof. Bömer het klare betoog van Gott
fried Zedler. Het kan hem echter niet geluk
ken den objectieven lezer van beide betoo-
gen aan zijn zijde te brengen. Zooals u weet.
is objectiviteit in geschiedkunde en alle an
dere wetenschap in het Derde Rijk zondig voor
den Nazi.
Door alles wat wij in de laatste dagen hier
over in Duitschland hoorden en lazen, zijn
w;j vrij van chauvinisme er vaster dan
ooit van overtuigd, dat onze Lourens Goster de
boekdrukkunst heeft uitgevonden.
Maar als ik op de Groote Markt in Haar
lem vol achting voor onzen beroemden land
genoot zijn standbeeld nader, moet ik altijd
denken aan dien ouden boer in Tulperrdam.
Toen er de vermaarde portretschilder U. van
Z. zijn vacantie doorbracht, verzocht hem de
familie van een boer, die al een goed jaartje
dood was, diens portret te willen schilderen.
De schilder had hem nooit gezien en een por
tret bestond er ook niet van hem. Op aan
dringen van de familie moest hij zich ten slot
te wel bereid verklaren met de beschrijving
van den ouden boer en zijn pijp en stoel voor
oogen, die ook op het schilderij moesten ko
men, te zullen trachten er het beste van te
maken
Toen- het kunststuk klaar was, werd de fa
milie bijeen geroepen om het te aanschouwen.
De kinderen en kleinkinderen waren erg on
der den indruk en de weduwe van den ouden
boer snikte van ontroering. Huilend riep ze:
„Och! mijn arme goeie Teunis, och och och!
nou kan ie zijn pijpie niet meer rookenen
wat is ie vex-anderd, och och och!" Wij ge-
'looven, dat familie en kennissen van Lourens
Coster, als ze het hadden kunnen zien, een
zelfden indruk van zijn standbeeld zouden
hebben gehad en zelfs ook nog zouden heb
ben uitgeroepen „wat is ie dik geworden".
Het lijkt meer en meer een wijsgeer uit het
weelderige tijdperk der oude Romeinen dan
een bedrijvige Hollandsche boekdrukker uit de
eerste dagen der vijftiende eeuw.
H. L.
CONGRES NED. R.-K. MIDDENSTANDS
BOND.
Het 11e congres van den Ned. R.-K. Mid
denstandsbond zal op 11 en 12 September
a.s. te Rotterdam worden gehouden.
Aan de orde zal o.m. komen het praeadvies
van Mr. Dr. P. J. Witteman, advocaat en
procureur te Amsterdam en lid van Ged.
Staten van Noord-Holland, over „Onderne
mersovereenkomsten".
DE OPVOLGER VAN MR. SLINGENBERG IN
DE EERSTE KAMER.
Het Centraal Stembureau voor de verkie
zing van leden der Eerste Kamer heeft in de
vacatxire ontstaan door het ontslag van Mr.
M. Slingenfberg tot lid der Eerste Kamer 'be
noemd verklaard den heer J. Schildluis in
Den Haag.
DINSDAG 13 AUGUSTUS 1935.
HILVERSUM 1875 M.
AVRO-Uitzending; 11.00
RVU.
en
8.00 Gr aim .platen; 10.00 Morgenwijding;
10.15 Gewijde muziek; 10.30 Cantabile-orkest
o.l.v. E. Beeckman; 11.00 RVU. Mevr. L. de
Vries-HamburgerKniples kinder kleeding;
11.30 Vervolg concert; 12.30 Gram.platen;
I.30 Omroeporkest o.l.v. N. Treep; 2.15 Zang
door G. Holthaus. A. d. vleugel E. Veen; 2.30
Vervolg Omroeporkest; 3.00 Vervolg zang
voordracht; 3.15 Omroeporkest o.l.v. N. Treep
m.m.v. Cor de Groot (piano); 4.15 Gram.
platen; 4.30 Radio-kinder koorzang o.l.v. J.
Hamel; 5.00 Voor kleine kinderen; 5.30 De
AVRO-Decibels o.l.v. E. Meenk, en Gram.
platen; 6.15 Het Lyria-Trio; 6.30 RVU. Dr. H.
Gerversmans: Zuid-Limburg en zijn volk;
7.00 Vervolg trio-concert; 7.30 Radio-Volks
zang o.l.v. P. C. Poortman; 8.00 Berichten;
8.05 Gram.platen; 8.15 U. h. Kurhaus te
Scheveningen; Residentie-orkest o.l.v. I. Neu-
mark, m.m.v. Tito Schipa (tenor). In de
pauze: Pianospel E. Veen; 10.30 Gram.platen.
II.00 Berichten; 11.10 Dansmuziek uit „Pa
lermo" te Scheveningen.
HUIZEN, 301 M.
KRO-Uitzending.
8:0010.00 Gram.platen; 11.30 Godsd. half
uur; 12.15 Solisten concert en Gram.platen;
2.00 Vrouwenuur; 3.00 Gram.platen; 4.15 Po
pulair concert en Gram.platen; 6.00 Orkest
concert, Gram.platen en lezingen; 8.00 Be
richten. Gram.platen; 8.15 Orkestconcert en
Gram.platen; 9.45 Populair concert; 10.30
Berichten. Gram.platen; 10.45 Populair con
cert; 11.30 Gram.platen.
DROITWICH, 1500 M.
10.35 Morgenwijding; 11.05 Orgelconcert S.
Torch. 11.50 Gram.platen; 12,20 BBC-Nor-
thern-orkest o.l.v. C. McNair; 1.20 Het New
Victoria Cinema Orkest o.l.v. S. Phasey; 2.20
Gi-am.platen; 3.05 De Kari Caylus Players;
3.50 Gram.platen; 4.35 Het Sylvan-Trio en
Ellis Keeler (bariton)5.35 Het Serge Krish
Septet; 6.20 Berichten; 6.50 RBC-Midland-
orkest o.l.v. R. Burston. 7.35 BBC-Dansorkest
0.1.v. H. Hall; 8.20 Het Celebrity Trio; 9.00
„Gert and Daisy take a Zoo-holiday", m.m.v.
solisten, het BBC-Revue-koor. en Variété-or
kest o.l.v. Lubbock; 10.00 Berichten; 10.20
BBC-S.ymphonie-orkest o.l.v. Sir Henry Wood
16.50 Het Norbert Wethmar Trio; 11.35 Lew
Stone en zijn Band.
RADIO PARIS. 1648 M.
7.20 Gram.platen; 12.35 Orkestconcert o.l.v.
Krettly; 7.10 Gram.platen; 9.05 Populair con
cert o.l.v. André; 11.10 Dansmuziek.
KALUNDBORG. 1261 M.
12 20 Concert uit Rest. ..Ritz"; 3.20 Omroeo
orkest o.l.v. Gröndahl; 8.20 Saxofoonsoli: 8.35
Radio-tooneei; 9.15 Gram.platen; 10,15 Sym-
phonieconcert o.l.v. Mahler.
KEULEN. 456 M.
6.50 Orkestconcert; 12.20 Dresdensch
Philh. Orkest, en solisten; 2.35 Gram,platen;
4.20 Viool, viola en cembalo; 5.20 Omroep-
kleinorkest o.l.v. Eysoldt; 8.30 Vroolijk pro-
gramma.
ROME. 421 M.
9.00 Kamermuziek m.m.v. kwintet, en Marg
Cossa (sopraan); 10.20 Gevar. programma.
BRUSSEL 322 M.
12.20 Gram.platen; 12.50 Omroeporkest o.
1.v. Douliez; 1.50—7.35 Gram.platen; 8.20 Om
roeporkest o.l.v. Douliez, en Gram.platen;
10.30 Gram.platen.
BRUSSEL 484 M.
12.20 Gram.platen; 5.20 Dansmuziek; 6.20
Gram.platen; 6.50 Zang; 7.05 Gram.platen;
7.20 Pianorecital; 8.20 Svmphonieconcert o.
1. van A. Marsiok, en Radio-tooneel; 10.30
Paul Godwin's orkest.
DEUTSCHLANDSENDER, 1571 M.
8.30 Dansmuziek door Hans Bund en zijn.
oi-kest; 10.20 Berichten; 10.40 Sportnieuws;
10.50 Orgelspel; 11.05 Weerbericht; 11.20 Ka
mermuziek door het Berberkwartet.
