Voorbereiding voor katoenindustrie in Indië.
Proefbedrijf wordt gevestigd.
Hel rapport der Commissie-Menko.
Foutenwelke men wil vermijden.
Verschenen is een zgn. „Résumé-
rappor l" van de Commissie-Menko,
officieel genaamd de Textielcommis-
sie, omtrent het door haar op Java
verrichte vestigingsonderzoek voor
een textielindustrie. Het eigenlijke
rapport, het uitgebreide zoogenaamde
Reis-rapport der commissie, voorna
melijk verzameld door Prof. Wisse-
link en uitgewerkt op het Economisch
Instituut voor de Textielindustrie aan
de Nederlandsche Handels-Hooge-
school, kan om voor de hand liggende
redenen niet worden gepubliceerd.
Het onderzoek en de voorbereidingen tot
ëen proefbedrijf voor de textielindustrie in
Nederlandsch-Indië hebben langer geduurd,
dan verwacht was. In het kort kan men den
langeren duur terug voeren op het streven
om twee belangrijke fouten, elders gemaakt,
in Indië niet te herhalen. Deze fouten komen,
globaal genomen, hierop neer:
1. In Amerika heeft men bij de vestiging
van een katoenindustrie in het Zuiden zich
ettelijke malen technisch vastgewerkt door
een onvoldoend vestigingsonderzoek. De plaats
waar men, overhaast te werk gaande, mecha
nische bedrijven stichtte, bleek bij een volle
dig uitgroeien der nijverheid ongeschikt voor
de noodzakkelijk wordende additioneele che
mische textielbedrijven als bleekerijen, ver
verijen, drukkerijen enz.
2. In Nederland zijn, wat de katoenindustrie
betreft, groote economische fouten gemaakt,
ten eerste door het scheppen van een teveel
aan productie-capaciteit, en ten tweede door
een gebrek aan samenwerking, hetgeen zich
uitte in een destructieve onderlinge en een
niét bereiken der voor de industrie-als-geheel
beschouwd grootst mogelijke efficiency en
daarmede de laagst mogelijke productiekos
ten.
De eerste, technische fout kon alleen ver
meden worden door een zeer grondig vesti
gingsonderzoek. De tweede, economische fout,
moet van de zijde der ondernemers eener in
dustrie voorkomen worden door te zorgen voor
een breede collectieve basis, hoewel in laat
ste instantie alleen maatregelen der Neder-
landsch-Indische regeering en o.a. een doel
matige hanteering der Bedrijf sreglementee-
rings-Ordonnantie een ongewenschten loop
van zaken kunnen verhinderen.
Prof. Wisselink, die in Juni 1931 in zijn inau
gurale rede te Rotterdam de mogelijkheden
van een katoenindustrie in Indië besprak, en
aandrong op een uitgebreid vestigingsonder
zoek, stelde zich reeds toen op een collectivi-
teits-basis. Even later hadden, onder voorzit
terschap van den heer Joan Gelderman, reeds
inleidende besprekingen plaats om tot een
zoogenaamd Centraal Plan te komen. Geheel
onafhankelijk hiervan kwam de heer Sigm.
Menko N.Jzn., onder-voorzitter van het Eco.-
nomisch Instituut voor de Textielindustrie,
(E. Jf; T.)Jn 1932 na een studiereis, in
derlandsch-Indië tot de.zeer positieve rnee-
ning, dat alleen een plan op collectieve basis
kaïis- van ^slagen had en dar een bevordering
hiervan het beste kon geschieden door het
E. I. T.
De beide plannen werden daarop aanhan
gig gemaakt bij het E.I.T. aan de Neder
landsche Handels Hoogeschool te Rotterdam
en, na gecombineerd te zijp, uitgewerkt als
het zoogenaamd Centraal Plan.
In 1932 werd in verband hiermede opge
richt de „Combinatie van Nederlandsche
Textielfabrieken tot eventueele vestiging van
katoenfabrieken in Nederlandsch-Indië"
waarvan deel uitmaakten de volgende onder
nemingen; H. P. Gelderman en Zonen N.V.
Oldenzaal; N. J. Menko, N.V. Enschedé; N.V.
P. F. van Vlissingen en Co.'s Katoenfabrieken
Helmond; Kon. Weef goeder enfabriek v.h. C.
T. Stork en Co. N.V. Hengelo (O.)
De combinatie ging voor eigen rekening
eerst het vestigingsonderzoek verrichten.
Hiertoe zond zij in overleg met het Ministerie
van Koloniën een commissie van vier leden
uit, bestaande uit de heeren Sigm. Menko N.
Jzn., voorzitter, H. Ekker, P. Fentener van
Vlissingen Pzn., en Prof. Dr. J. Wisselink.
Deze commissie, officieel de textielcommissie
genoemd, doch in de industrie beter bekend
als de Commissie-Menko, vertoefde van einde
Mei tot einde Juli 1934 op Java. Einde 1933
bezocht bovendien de heer Joan Gelderman,
die het résumé-rapport mede onderteekent,
Java.
Men heeft zich bij dit onderzoek en nu bij
de uitwerking der plannen geheel gesteld op
de basis van het industrialisatie-memoran
dum van Prof. Wisselink, later grootendeels
gepubliceerd in de Economische Statistische
Berichten en het Economisch Weekblad voor
Nederlandsch-Indië (Mei 1933), onder den
titel „Het vraagstuk der katoen-industrie
in Nederlandsch-Indië".
De conclusie van dit memorandum was,
dat wilde men geen noodelooze risico's loopen
en aan de andere zijde,.bij slagen 't tempo der
industrieele ontwikkeling niet noodeloos ver
traging hebben, de vestiging in drie phasen
moest geschieden, waarvan een betrekkelijk
klein proefbedrijf de eerste was. De kosten
van dit kleine proefbedrijf beliepen echter
toch reeds ongeveer f 500000.
Hoewel het dus alleen om dit proefbedrijf
ging, heeft de Commissie-Menko bij dit on
derzoek de vestigingsvoorwaarden beoordeeld
naar den bij een eventueel slagen der in
dustrialisatie, uiteindelijk te bereiken toe
stand. In het kort gezegd beteekent dit (derde
phase) een volgroeide katoenindustrie met
ongeveer 300.000 spindels, ongeveer 10.000
weefgetouwen en eenige groote finishing-be-
drijven.
Rekening moest gehouden worden met alle
vestigingsfactoren, o.a. het aantal arbeids
krachten, het loonpeil en de arbeids-effi--
ciency, de benoodigde hoeveelheid kracht en
kosten hiervan, alsmede water voor techni
sche doeleinden. Speciaal de hoeveelheid en
de hoedanigheid van het water of juister
gezegd de combinatie van beide in de eind-
phase, heeft zeer veel moeilijkheden opge
leverd. Ook de afvoer van afvalwater is in
Nederlandsch-Indië met het oog op het feit,
dat practisch alle rivieren voor bevloeiïng
van rijstvelden dienen, en dat er in het alge
meen schaarschte aan bouwland én irrigatie-
water heerscht, zeer moeilijk. Men is daar
door voor groot-bedrijven, die eventueel
bleeken, verven en drukken, aangewezen op
den benedenloop van rivieren of op de kust.
Bij dit zeer "|ioeilijke onderzoek, waarbij
zoowel in Nedenandsch-Indië als in Neder
land proeven moesten worden genomen
meende de commissie geen risico's te mogen
nemen. Het in de derde phase te investeeren
bedrag, is n.I. zeer groot waarschijnlijk
meer dan 20 millioen gulden om niet te
spreken van de groote sociale verantwoor
delijkheid vooral tegenover de inheemsche
arbeidskrachten. Een in derde phase mislukte
vestiging beteekent zoo goed als zeker een
totale econoJnische en sociale ontwrichting
van het betreffende district.
Per slot van rekening is dit vraagstuk, hoe
wel moeilijk, niet onoplosbaar gebleken. Ook
de overige technische moeilijkheden, die zich
in de tropen voordoen wilden de commissie
niet onoverkomelijk voorkomen, noch zuiver
technisch beschouwd, rio'ch wat den 'invloed
op den postprijs aangaat. De arbeids-effi-
ciency op Java blijft echter een vrij onbere
kenbare factor. Volgens de onderteekenaars
laat deze factor reeds nü Met veel réden tot
optimisme als men een vergelijkende kosten
raming opmaakt voor Japan en Neder
landsch-Indië. De loondalingen der laatste
jaren in Japan, gepaard aan een nog steeds
stijgende arbeids-efficiency. hebben sedert
1931 het geheele aspect in ongunstigen zin
beïnvloed. Alleen een arbeiasproef gedurende
eenige jaren in een proefbedrijf, kan om
trent de arbeidsefficiency van den Javaan
voldoende gegevens verschaffen om er een
vergelijkende kostprijsberekening voor het
uiteindelijk gedachte grootbedrijf op te kun
nen baseeren.
Op verschillende motieven komt de
commissie dan tot het advies om tot
vestiging van een proefbedrijf over
te gaan.
De Commissie-Menko heeft gemeend
zooveel mogelijk alle direct en indi
rect belanghebbenden bij den af
zet van weefsels bij haar plan te moe
ten interesseeren. Dan toch loopt
men, afgezien van den invloed ten
goede door het Nederlandsch-Indische
gouvernement uit te oefenen, de min
ste kans op onafhankelijke vestigin
gen en daarmede op de economische
fout, die men hier vermijden wil. Een
groot aantal binnenlandsche wevers
en spinners, hebben aan de tot stand-
koming van het plan medegewerkt.
Een belangrijk percentage van het
door de industrie gefourneerde ka
pitaal-gedeelte is afkomstig van ty
pische home-market .ondernemingen,
die zoo goed als niet naar Indië
exporteerden. Het aantal deelnemers
uit de Nederlandsche katoenindustrie
bedraagt 30.
Wat de Indische banken, importeurs- en
scheepvaartkringen betreft, ook hier nemen
alle belangrijke lichamen deel. De belang
stelling was hier gróót, en hoewel enkele on
dernemingen opk hier belangentegenstel
lingen meenden te zien en deze eerst - oveif-
brugd moesten worden, verliepen de onder
handelingen naar wensch. Naast de groote
banken nemen zeven importhuizen deel, ter
wijl ook. de Koninklijke Paketvaart Maat
schappij, de Stoomvaart Mij. „Nederland" en
de Rotterdamsche Lloyd tot de aanstaande
aandeelhouders behooren.
Men zal nu zooveel mógelijk voortgang 1
maken met de voorbereidingvan het proef
bedrijf. Omtrent de plaats van vestiging wer
den nog geen mededeelingen verstrekt. Waar
schijnlijk zullen hieromtrent binnenkort na
dere berichten volgen.
Twee jongens door auto's
gedood.
Toen Donderdagmiddag het 9-jarig zoontje
van den heer Mooren uit Horn onverwachts
den grooten weg van Roermond naar Heyt-
huysen nabij zijn woning wilde oversteken,
werd hij door een passeerende auto, bestuurd
door den heer H. uit Blfrick aangereden en
op slag gedood. Het rijwiel werd totaal ver
nield. Den bestuurder, die nog uit alle macht
geremd heeft, treft geen schuld. De auto is
na het politioneel onderzoek weer vrijgegeven.
Onder de wielen van een vracht
auto gedood.
Donderdagavond te ruim zeven uur is op den
Grintweg, tusschen Hilligersberg en Bergsche
Hoek een ongeveer 14-jarige jongen, die ach
ter op een vrachtauto meereed, van die auto
gevallen en onder de wielen terecht gekomen.
Hij kreeg een schedelbreuk en was op slag
dood.
VELDWACHTERS DREIGDEN OVERREDEN
TE WORDEN.
Tegen jeugdig recidivist twee
jaar geëischt.
De 22-jarige P. L. te Weert, die er van ver
dacht wordt op 30 Juni j.l. 's avonds halftwaalf
op den Napoleonsweg onder de gemeente Neer
met zijn vrachtauto den Rijksveldwachter
Hetterscheid en den gemeenteveldwachter
Verhagen te hebben willen doodrijden, stond
Donderdagmiddag voor de vacantiekamer van
de Roermondsche rechtbank terecht wegens
bedreiging.
Verdachte bekende de veldwachters te heb
ben gezien en te hebben doorgereden, doch
niet het doel te hebben gehad hen te willen
doodrijden.
Na verdachte er eerst op gewezen te heb
ben, dat hij op 12 Februari 1934 op denzelfden
weg bij de Belgische grens onder de gemeente.
Grathem op veldwachter Dierx is ingereden,
waarvoor hij tot drie maanden gevangenis
straf is veroordeeld, eischte de officier van
Justitie tegen dezen jeugdigen recidivist een
gevangenisstraf van twee jaar.
SLACHTOFFER VAN ONVOORZICHTIGE
WIELRIJDERS.
De veldwachter uit Ommen, die toen hij
op zijn motorrijwiel bij de Hembrug door twee
onvoorzichtige wielrijders werd aangereden,
en met een schedelfractuur naar het Wilhel-
minagasthuis te Amsterdam werd vervoerd,
is Donderdag aan zijn verwondingen over
leden.
Vijf Koerclerijeri een prooi
der vlammen.
Verdere uitbreiding wist men
te voorkomen.
Brandspuit had geen water en
raakte defect.
Doordat alles kurkdroog was, is
Donderdagavond, toen brand uitbrak
in de door den landbouwer Tli.Gremie
te Beesd bewoonde boerderij, 't vuur
naar vier andere boerderijen over
geslagen, die alle geheel verwoest
werden.
De burgemeester was terstond op de plaats
des onheils aanwezig en nam krachtige
maatregelen om nog verdere uitbreiding te
voorkomen, hetgeen inderdaad gelukte. De
motorspuit, die aanvankelijk wegens gebrek
aan water niets kon uitrichten, raakte later
bovendien onklaar, waarop de hulp van de
brandspuit te Deil werd ingeroepen.
De vlammen laaiden zoo hoog op, dat de
kerktoren van Beesd, die op geruimen af
stand van de plaats staat, tot zijn top hel
der verlicht was.
De boerderijen werden bewoond door de
families T. Gremie, W. Gremie, G. van Beest,
J. Kroezen en H. van Beuzekom. De schade
wordt slechts gedeeltelijk door verzekering
gedekt, daar wel de huizen en inboedels wa
ren verzekerd, doch niet de voorraden hooi
en koren.
VEENBRAND IN LIMBURG.
Aan de Limburgsch-Duitsche grens is on
der Arcen een veenbrand uitgebroken, welke
reeds sedert enkele dagen onder den grond
voortwoekert. Af en tóe slaan de vlammen
door de oppervlakte heen, om zich dan over
de uitgestrekte dorre grasvelden voort te plan
ten. Meermalen breekt het vuur op enkele
plaatsen tegelijk uit. Rijks- en gemeentepoli
tie houden doorloopend wacht, in verband met
het dreigende gevaar voor verder afgelegen
boschperceelen. Arbeiders, werkzaam in werk
verschaffing, zijn naar de plaats van den
brand gezonden tot het graven van diepe
greppels. Daardoor hoopt men het vuur, dat
onder den grond voortwoekert, te stuiten. De
schade is tot dusver niet groot.
SLACHTOFFER VAN AANRIJDING? OVER
LEDEN
Donderdag hebben we melding gemaakt van
een aanrijding op den Rijksweg naar Nijme
gen bij Schayk, waarbij de ijsventer P. van
Herpen uit Heesch lévensgevaarlijk werd ge
wond. De man is, naar wij thans vernemen,
gistermiddag overleden.
De automobilist, die na de aanrijding niet
had gestopt, heeft zich later bij de politie ge
meld.
Teraardebestelling
Eduard Gerzon.
Onder zeer groote belangstelling, in 't bij
zonder uit kringen van handel en industrie
en in het algemeen uit die der zakenwereld,
is Donderdagmiddag op de IsTaelietische Be
graafplaats te Muiderberg ter aarde besteld
het stoffelijk overschot van den heer Eduard
Gerzon, in leven directeur van Gerzon's
Modemagazijnen N.V.
Talloos velen, die gekomen waren om den
overledene de laatste eer te bewijzen, waren
op de begraafplaats aanwezig. Behalve de
hier na te noemen sprekers, merkten wij op
den Burgemeester der hoofdstad, Dr. W. de
Vlugt, Rabbijn Ph. Cóppenhagen, Mr. Dr. J.
H. van Zanten, directeur van het Gemeente
lijk Bureau van Statistiek, den heer A. B. v.
Beers, directeur van het Postkantoor te Am
sterdam, Mr. Chr. P. van Eeghen. vice-voor-
zitter van de Kamer van Koophandel te Am
sterdam. den accountant E. van Dien, als
mede de heeren Gans en Snapper namens de
„Joodsche Invalide".
In het Reinigingshuis, dat te klein bleek
om alle belangstellenden te bevatten, werd.
nadat de gebruikelijke gebeden waren ge
zegd. het eerst gesproken door den heer A.
Asscher, voorzitter van het Kerkbestuur en
den Kerkeraad der Nederlandseh-Israelieti-
sche Hoofdsynagoge. Namens tal van corpo
raties gaf spr. uiting aan zijn dank voor het
geen de overledene voor het Joodsche ker
kelijke- en gemeenschapsleven heeft gevoeld
en gedaan. Man van groote activiteit, be
kwaamheid en ervaring, maar van gevoelig
heid niet minder, was hij vaderlander met
hart en ziel. Alle zaken, ons land rakende,
hadden zijn sterke belangstelling en mede
werking.
Vervolgens sprak de oudste broer van den
overledene, de heer Josef Gerzon, die ge
waagde van de nauwe banden, waarmede de
overledene, met zijn groote gaven van hoofd
en hart, aan zijn gezin en familie verhon
den was. Zijn raadgevingen, waarvan vooral
ook de jongeren profiteerden, werden immer
ten zeerste gewaardeerd. Het jonge geslacht,
zelde spr., zal in zijn geest het werk voort
zetten.
De kist met het stoffelijk overschot werd
hierna grafwaarts gedragen. Langs den weg,
dien de stoet volgde, hadden zich tallooze
opgesteld. Temidden van de schat van bloe
men, welke rondom de groeve was neerge
legd, was hier de eerste der sprekers Mr. J.
H. Worst. President-Commissaris van Ger
zon's Modemagazijnen. Spr. legde den na
druk op het verlies, dat door dit verscheiden
is ontstaan; in de eerste plaats voor de fa
milie. Doch ook elders wordt dit gemis diep
gevoeld; de plaats, die de overledene in het
zakelijk leven innam, zal niet gemakkelijk
kunnen worden vervuld.
Oud-Minister Dr. F. E. Posthuma, voorna
melijk sprekende voor Centraal Beheer, schet
ste de groote verdiensten van Eduard Gerzon
voor het vereenigingsleven.
De heer Gottfr. H. Crone, voorzitter van de
Kamer van Koophandel en Fabrieken voor
Amsterdam, gaf uiting aan de smart, die
het bedrijfsleven te Amsterdam voelt, nu een
van zijn grootste kooplieden en industrieelen
ten grave daalt.
Namens het personeel sprak de heer L. Bloe-
mendaal woorden van hulde, dankbaarheid en
waardeering. Spr. noemde den overledene
een groot zakenman en hard werker, die van
zijn verstand altijd het uiterste heeft gevergd.
Het personeel was trotsch op hem en zal hem
noode missen.
De zoon, de heer Jules Gerzon dankte op
uitvoerige wijze voor de groote belangstelling,
aan de nagedachtenis van zijn vader bewezen.
Er Eomt een vliegveld té
Neerhoven.
Met algemeene stemmen heeft de gemeen
teraad van Gilze-Rijen besloten de benoodig
de terreinen voor den aanleg van een groot
internationaal vliegveld ter beschikking te
stellen van de op te richten N.V. vliegveld
Neerhoven.
Met dit besluit is de samenwerking tus
schen de gemeenten Tilburg, Breda en Gilze-
Rijen tot stand gekomen
VEENKOLONIALE BOERDERIJ IN DE ASCH
GELEGD.
Donderdagavond omstreeks acht uur is
brand ontstaan in de veenkoloniale boer
derij van den landbouwer G. F. Wortelboer
te Emmer Compascuum.
De brandweer van het dorp en die uit Em-
men waren spoedig ter plaatse, doch kon
den niet verhinderen, dat de geheele boer
derij een prooi der vlammen werd. Slechts
een aan de boerderij grenzend woongedeel
te bleef behouden.
De korenoogst ging mede in vlammen op.
De oorzaak van den brand is vermoedelijk
kortsluiting. De schade wordt door verzeke
ring gedekt.
DE TOESTAND VAN MGR. JANSEN.
Nadat in den nacht van Woensdag op Don
derdag door hevige benawdheden de toestand
van den Aartsbisschop een inzinking had
vertoond, maakte de patiënt het Donderdag
weer iets beter.
V oorver war mingsinstallatie
gesprongen.
Verwoesting in een kartonfabriek te
Oude Pekela.
OUDE PEKELA, 22 Augustus. In den af-
geloopen nacht sprong in de strookartonfa-
briek „De Kroon" te Oude Pekela de voor
verwarmingsinstallatie van het water. De uit
werking was zoo hevig, dat het geheele achter
gebouw verwoest werd, terwijl van het aan
grenzend ketelhuis het dak werd weggeslagen.
Zware ijzeren balken werden op grooten af
stand gevonden. Gelukkig bevond zich in die
afdeeling van de fabriek geen personeel, zoo
dat het ongeluk geen menschenlevens heeft
gekost.
Arrestatie en bekentenis.
Oss und kein Ende
OSS, 22 Aug. (A.N.P.) Gisterenavond is te
Oss door de gemeentepolitie gearresteerd
zekere G. T. uit Heesch, die ervan werd ver
dacht een verzekeringsmaatschappij voor as
surantiepenningen te hebben opgelicht. Na
een langdurig verhoor bekende de man ten
slotte door het aangeven van gefingeerde in
braken, die bij hem zouden zijn gepleegd
geld van een verzekeringsmaatschappij te heb
ben ontvangen.
De marechaussee Is Donderdagavond over
gegaan tot arrestatie van zekere C. v. d. A.,
bijgenaamd Kees van den Blikken, Tinus
woonachtig te Berghem. De aangehoudene
wordt verdacht van verschillende rijwiel
diefstallen, gepleegd in 1933 en 1934. Hij is
in de marechausseekazerne opgesloten, waar
hij aan een verhoor wordt onderworpen. Het
onderzoek in deze zaak duurt voort.
Geen invoer van Deensch
vleesch meer.
Niet loonend meer voor de Deensche
producenten.
Naar wij vernemen heeft de Vereeniging van
importeurs van buitenlandsch versch vleesch
van den Deenschen landbouwraad bericht ont
vangen dat Denemarken voorloopig geen ge
bruik meer wenscht te maken van de vergun
ningen door de Nederlandsche regeering toe
gestaan om Deensch versch vleesch in ons
land in te voeren. Naar verluidt zijn de op-
brengstprijzen van dit vleesch, als gevolg van
de onderscheidene heffingen hierop in ons
land, v.an dien aard, dat zij niet meer als loo
nend voor den producent worden beschouwd.
De „krach" te Vlaardingen.
Spaarders zwaar getroffen.
VLAARDINGEN, 22 Augustus. Zooals
reeds werd gemeld heeft het bankierskantoor
der firma J. Katan Dinsdag zijn betalingen
gestaakt. Dit bericht was geheel onverwacht.
Niemand in Vlaardingen heeft eenig vermoe
den gehad, dat deze firma, die reeds sinds
1852 gevestigd is, in moeilijkheden verkeerde.
Zelfs den naasten medewerker van den heer
S. Katan, eenig eigenaar der firma, was tot
het begin van deze week niets bekend, dat de
toestand zoodanig was geworden, dat het be
sluit de betalingen te staken, moest worden
genomen. Het bleek niet mogelijk voorloopig
nadere inlichtingen te krijgen. Vele firma's
werden genoemd die ernstig benadeeld zouden
worden door dezen slag. Schippers, die hun
spaargelden hier hadden-uitstaan zijn zwaar
getroffen.
De uitwerking van deze „krach" is nog niet
te overzien. Pas hedenmorgen kon de firma
Katan, nadat' enkele dagen met koortsach-
tigen spoed aan de boekhouding was gewerkt
tan de crediiteupren berichten, dat zij de tus-
schenkomst had ingeroepen van mr. J.
H. Kiewiet de Jonge, advocaat te Den Haag.
Deze had gisteren voor het eerst een bespre
king, waarbij hij tot de conclusie is geko
men, dat een volledige uiteenzetting van den
stand van zaken tegenover crediteuren en een
gewachtenwisseling met hen pas mogelijk zal
zijn zoodra het accountantsrapport in zijn
bezit is. Hiertoe is reeds de medewerking in
geroepen van 't accountantskantoor R. A.
Dijker te Rotterdam. Van deze zijde is de
verzekering ontvangen, dat zij met bedoelde
rapport zoo tijdig gereed zal zijn, dat Maan
dag 26 Augustus een vergadering van credi
teuren zal kunnen worden gehouden in het
handelsgebouw te Vlaarddngen.
VRIJD'A'G 23 'AU'G. '1935
Arbeider by ontploffing
gedood.
Explosie in zwavelzuurvat.
ENSCHEDé, 22 Aug. (A.N.P.) Gisteren
middag had op het terrein van de firma J. t.
Jaspers, handel in technische en chemische
producten aan de Toekomststraat te Enschedé
een vrij ernstige ontploffing plaats. Een ar.
beider was bezig met het inspecteeren van
eenige zwaveizuurvaten. Plotseling ontstond
in één der vaten een ontploffing. De arbeider,
de 32-jarige L. werd door stukken hout van
het vat getroffen en moest naar het zieken
huis worden vervoerd. Hedenmorgen is L. aan
de bekomen verwondingen overleden.
Administrateur van doodslag
beschuldigd.
Benevens van medeplichtigheid tot moord.
SQERABAJA. 22 Augustus (Aneta).
Het Boer. Handelsblad deelt mede, dat ge
arresteerd is H. J. M., administrateur van
de koffie-onderneming Soomber Bopong
boven Loemadjang, die verdacht wordt van
doodslag benevens van medeplichtigheid tot
moord.
Het eerste geval betreft een Inlander, die
verdwenen bleek en wiens skelet in een
koffietuin is gevonden. Deze inlander is ge
tuige geweest van een relatie tusschen ge
arresteerde en een Inlandsche vrouw.
Deze Inlandsche vrouw zou op last van
M. door personen, door hem gehuurd, ver
moord zijn.
De verdachte ontkent. De Officier van
Justitie vertoeft ter plaatse voor het in
stellen van een onderzoek.
MGR. P. A. W. HOPMANS 70 JAAR
Mgr. P. A. W. Hopmans, bisschop van Breda,
heeft Donderdag in alle stilte zijn 70sten ver
jaardag gevierd. Nadat Mgr. 's morgens in zijn
huiskapel de II. Mis had opgedragen, verliet
hij de stad en onttrok zich aldus aan elk eer
betoon.
VAN DE TWEEDE VERDIEPING VAN EEN
PAKHUIS GEVALLEN
Donderdagmiddag is de 18-jarige arbeider
S. Bakker, werkzaam in een zeegraspakhuis te
Zaandam, van de tweede verdieping gevallen
en bewusteloos opgenomen.
De jongeman, die in het gemeente zieken
huis in bewusteloozen toestand was opgeno
men, was Donderdagavond nog niet bij ken
nis. Hij heeft waarschijnlijk een hersenschud
ding bekomen. p
DE KONINGIN ONTVANGT BURGEMEESTER
WAUGH.
De Koningin ontving Woensdagmiddag den
burgemeester van Albury en zijn echtgenoote
die bij haar de thee gebruikten.
Opwinding in Spanje
ongegrond?
Geen vliegtuigen te bekennen.
LONDEN, 22 Augustus. De correspondent
van Reuter te Gibraltar heeft zich per auto
naar Tarifa begeven, het Zuidelijkst gele
gen punt van Europa en een onderzoek in
gesteld naar de geruchten inzake het versohij
nen van Italiaansohe watervliegtuigen. Hij
meldt, dat in de geheele stad opwinding
heerscht en dat verscheidene geruchten in
omloop zijn, doch dat van watervliegtuigen
niets te ontdekken is. De Spaansche regeering
spreekt eveneens tegen, dat de vliegtuigen ter
plaatse zouden zijn.
Als reden voor de uitgebreide Spaansche
troepenbewegingen deelt de correspondent
mede.e dat Spanje vast besloten is, de Straat
van Gibraltar zoo zorgvuldig mogelijk te be
waken.
Geen sluiting van de Straat van
Gibraltar.
.LONDEN, 22 Augustus. Press Ass. meldt,
dat een te Barcelona circuleerend gerucht,
volgens hetwelk Groot-Brittannië voornemens
zo uzijn de Straat van Gibraltar te sluiten na
middernacht door de Britsche admiraliteit
onjuist werd genoemd.
UIT DE STAATSCOURANT
ONDERSCHEIDINGEN
Bij K.B. is aan mr. P. G. van Tienhoven te
Amsterdam vergunning verleend tot het aan
nemen van de versierselen van commandeur
in de orde van Leopold II van België.
BURGERLIJKE STAND
HAARLEM, 22 Augustus.
Ondertrouwd 21 Augustus: L. C. Logmans en
Muller; W. Mensink en N. Hoogerbeets; H. M.
Smit en J. van Kampen; C. H. Hassink en S.
H. Velthuijsen; A. L. Hoogakker en C. M.
Bleeker; M. J. de Wit en M. M. Zwakman: C.
M. Jonckbloedt en G. H. Dubois: J. Martens
en W. Oosterhout; D. Rozenhart en G. Diks.
Ondertrouwd 21 Augustus: H. T. K. J. Moor
en E. van Gelder en; A. van Scheppingen en
A. A. M. van Velzen; J. T. Wijfjes en M. M.
C. Haack; J. A. J. Beers en M. G. Kok; M. H.
Kokkelkoren en F. J. E. Hilscher; A. L. van
Beek en P. Gruijs; J. H. Pennarfcs en T. Veld
huizen; A. Kleve en A. A. Hooijmans; P. Halm
en G. M. Spruijt; E. Brinkman en G. J. M.
Kroon; M. A. Voetelink en N. G. Hansen; M.
Hofmann A. J. J. van Leeuwen; F. Groene-
veld en H. P. Hut; A. L. Tangerm^nn en
M. Booms; J. J. C. Roelofs en F. M. P. Hetem.
Bevallen 18 Augustus: C. Baarsvan Sta
veren, d.; 20 Augustus A. Heidoorn—v. d. Veld,
d.; C. van KoningsbruggenScherpenhuijzen,
d.; 21 Augustus: H. PoelgeestHartman, d.;
R. Braamvan Dessel, z.; J. M. A. Post—de
Ligt, d;. M. M. MulderBonkerk, z.; D. van
Wervende Bonte, d.; J. A. BöhmLem
mers, d.
Overleden 18 Augustus: S. M. v. d. Anker,
41 j., Aelbertsbergstraat; 19 Augustus: IJ.
v. d. Sluis, 70 j., Bosch en Hovenstraat; H.
HoesVooges, 79 j., Timorstraat; M. Voort
man—'Warrels, 41 j., Kamperlaan; C. Bot—
Achttien. 39 j., Heussensstraat 20 Augustus:
T. G. Buijtendijk, 58 j., Kritsingerstraat; R.
Kan—Wolff, 66 j., Groot Heiligland; C. M. J.,
6 mnd., d. v. J. N. van Donselaar, Adr. de
Jongestraat.