De Japansche kolonisatie en
haar oorzaken.
Geneefsche
indrukken.
AZIE in 1935.
Verontwaardiging in Litauen.
DINSDAG 17 SEPT. 1935
Mandsjoekwo en Korea.
Voor den Europeaan, die de gebeurtenis
sen van verre volgt, zijn de beweegredenen
van de Japansche expansie op het Aziatische
vasteland eerst in Korea, daarna in
Mandsjoerije en sinds eenigen tijd in China,
in de provincie Hoepei, die aan den staat
Mandsjoekwo grenst gelegen in de over
bevolking (.het teveel bedraagt jaarlijks een
millioen) en in den wenscli van Japan elders
over gebieden, te kunnen beschikken, die be
stemd zijn om bet bevolkingsoverschot op te
nemen en te voeden.
Deze opvatting is niet met de feiten in
overeenstemming. In werkelijkheid is Japan
steeds meer in staat in het levensonderhoud
van zijn bewoners te voorzien. De vorderingen
in de landbouwtechniek hebben in de laatste
jaren tot een tweeledig resultaat geleid, nl.
uitbreiding van het totale oppervlak aan
rijstvelden met bijna 20 percent en verhoo-
ging van bun opbrengst met bijna 50 percent.
Het is hier, evenals bij het graan in het wes
ten, niet een kwestie van opvoering der pro
ductie, maar van het vinden van een vol
doend aantal afnemers voor den overvloedi-
gen oogst.
Evenmin is de noodzakelijkheid van een
sterke Japansche emigratie de oorzaak van
de expansie op het Aziatische vasteland. Op
een bevolking van meer dan 65 millioen inwo
ners zijn er slechts iets meer dan een millioen
Japanners, die buiten hun land leven.
De Japanner is geen kolonisator. Minder
dan iemand anders kan hij verandering van
klimaat verdragen en zoowel Korea als
Mandsjoekwo, beide zeer koud in den win
ter, vormen voor den Japanschen landbou
wer, die in zijn huis van hout en papier wei
nig tegen weer en wind beschut is iets af
schrikwekkends. Buitenman of stedeling, de
japanner wenscht geen afstand te doen van
zijn leefwijze en gebruiken, die zeer afwijken
van die der andere landen. 'Tenslotte is nog
een belangrijke reden van de moeilijkheid tot
emigreeren naar het Aziatische vasteland
gelegen in de goedkoope Koreaansche en Chi-
neesche werkkrachten. De Koreanen en
Mandsjoe's stellen zich tevreden met een le
vensstandaard, die de helft lager is dan die
der Japanners. Aldus onstond een concurren
tie, die den Japanschen arbeiders er niet al
leen van deed afzien hun bestaan buitens
lands te gaan zoeken, maar die bovendien, al
naar mate Japan op nieuwe landen beslag
legde, een immigratie veroorzaakte van goed
koope arbeidskrachten in Japan, in plaats
van een emigratie van Japanners naar het
vasteland. Zoo kwamen van 1917 tot 1927
meer dan een millioen Koreanen naar Japan
om daar als arbeiders te werken en bijna
300.000 hunner hebben er zich gevestigd on
danks de nieuwe beperkehde wetten, welke
ovèreenkomen met de bepalingen, die de
Europeesche landen sinds kort tegen vreemde
immigratie genomen hebben.
Van het millioen Japanners, dat in den
vreemde leeft, is meer dan de helft ambtenaar
of militair, 100.000 a 200.000 zijn kooplieden
en ongeveer 300.000 landbouwers
De reden van de Japansche expansie ligt
dus deels in den wensch zich op het vaste
land van militaire veiligheid te verzekeren,
die elke eventueele invasie, zelfs luchtaanval,
onmogelijk maakt maar vooral in het ver
langen zich de voor de industrie noodzakelijke
grondstoffen te verschaffen tegen prijzen, die
lager zijn dan in het westen en tegen hoogere
loonen.
Japan's overheersching in Mandsjoekwo.
Voor een goed begrip van de Japansche
expansie, die naar het principe der communi-
ceerende vaten het terugtrekken der blanken
tot-gevolg heeft gehad, is het van belang op
beknopte wijze de voornaamste gebeurtenissen
der laatste veertig jaar in herinnering te
brengen.
In 1896 vestigen de Russen, als gevolg op
den Trans-Siberischen spoorweg in Chineesch
Mandsjoerije een invloeds-zöne in den vorm
van een spoorwegconcessie dwars door dit
land. Steden die de voornaamste stations zul
len bevatten worden door hen gebouwd of tot
verdere ontwikkeling gebracht, zooals in het
noorden Charbin en Tsjang Tsjung (thans
Hsingking, hoofdstad van Mandsjoekwo),
Moekden en in het zuiden, tegen China aan.
de haven van Dairen.
Tsjang Tsjung vormt zoo ongeveer het cen
trum van deze spoorbaan van bijna 3000 kilo
meter lengte.
Dit Russische nabuurschap verontrust Ja
pan en heeft in 1904—'05 den Russisch-Japan
schen oorlog tot gevolg. De Japanners behou
den het protectoraat over Korea, dat zij in
1910 definitief annexeeren.
In Mandsjoerije komt de zuidelijke helft van
den spoorweg van Hsingking tot Dairen, onder
Japanschen invloed en dit zal nu het steun
punt worden van alle toekomstige expahsie.
In 1931 heeft de militaire bezetting van
Mandsjoekwo door de Japanners plaats en
dezen cönsolideeren er hun invloed volgens
een nieuw systeem, dat noch annexatie, noch
protectoraat is. Vervolgens verplichten zij de
de Sovjet-Unie in 1935 hun hét laatste Rus
sische steunpunt af te staan, n.l. de noorde
lijke helft van de spoorlijn, die bekend staat
onder den naam van Chineesehen Ooster
spoorweg en waarvan de onlangs plaats ge
vonden hebbende ontruiming door de Sovjet
autoriteiten het terugtrekken van Rusland uit
Mandsjoekwo beteekent.
Laat ons tenslotte niet vergeten, dat de Ja
panners, die de Duitsche eilanden in de Paci
fic, de Carolinen, Marshall-eilanden en de
Mariannen bezet hadden, ha den oorlog van
1914 een mandaat over deze eilanden kregen.
Dit zijn, in het kort weergegeven, de ern
stige gevolgen van het terugtrekken der blan
ken uit Azië in den loop der laatste jaren,
waartoe ook de houding van Japan in het
Italiaansch-Abessynische conflict behoort.
In Korea.
Wat is op het oogenblik het beeld, dat de
Europeesche reiziger te zien krijgt op de
twee voornaamste Jap^n&che expansie-centra,
Korea en Mandsjoekwo?
De „Shoku Maru", een klein stoombootje,
dat den dienst tusschen Japan en Korea on
derhoudt, zet ons vroeg in den morgen in Fu-
san af en de eerste, die ons daar nog voordat
In geheel Azië hebben we nergens zulke
DOOR EMILE SCHREIBER
zooals gewoonlijk een Japansche politieagent
die op beminnelijke wijze zijn visitekaartje
aanbiedt en mij vraagt hetzelfde te willen
doen.
Hij knoopt vervolgens een gesprek met ons
aan. waarbij hij zooveel mogelijk de eeuwige
vragen vermijdt, die ons overal naar aanlei
ding van onze reis gesteld worden. Wij kun
nen niet zeggen, dat deze Japansche politie
man zich agressief of onvriendelijk gezind
toont, maar zijn aanhoudende en indiscrete
bewaking vermoeit tenslotte den meest ge-
duldigen Europeeschen reiziger.
In de menigte, die ons omringt, onderschei
den wij de eerste Koreanen, elegante men-
schen, van top tot teen in het wit gekleed; zij
dragen een witte zijden jas en een pofbroek.
Op het hoofd een smalle hooge hoed van me
taalgaas, die dient voor het intacthouden van
het. manlijke haar, dat in een wrong opge
stoken is een dracht, die overigens hoe
langer hoe meer verdwijnt.
De vrouwen dragen lange rokken, eveneens
van witte zijde, en corsages in matte kleuren.
Haar voorkomen is moderner dan de mannen
die zich met lange puntbaarden tooien.
In geheel Azië heben we nergens zulke
schilderachtige figuren gevonden als de man
nen van Korea.
Een reis van eenige uren en we zijn in
Séoul, dat de Japanners Keijo noemen, een
merkwaardige stad van 350.000 inwoners
waaronder 80.000 Japanners gelegen aan
den voet der groote bergen. Deze hoofdstad
ziet er, ondanks de .vorderingen die zij in de
laatste jaren gemaakt heeft, heel wat minder
modern uit dan de Japansche steden van de
zelfde beteekenis.
Een Europeesch koopman, die sedert twin
tig jaar in het land gevestigd is, heeft mij
uitgelegd, hoe hier de Japanners te werk ge
gaan zijn.
Bij het begin der bezetting werd gebruik
gemaakt van krachtige middelen. Doch de
Japanners hebben spoedig begrepen, dat dit
systeem bij een zoo fijnbeschaafd volk als
de Koreanen slechts kon leiden tot het aan-
kweeken van haat en een steeds dieper wor
den van de kloof tusschen beide volken. Lang
zamerhand hebben zij hun methode verzacht.
Ongetwijfeld hebben zij nog lang niet alle
harten veroverd, maar een grodt aantal Ko
reanen is er van overtuigd, dat zij alleen nooit
die economische ontwikkeling aan hun land
hadden kunnen geven, waarvan thans Japan
ners en Koreanen gemeenschappelijk profi
teer en.
In dit geweldige gebied, waar 22 millioen
Koreanen wonen, is ieder voortaan zeker van
zijn bestaan. Spoorlijnen, wegen, electriciteit,
telefoon, scholen, dat alles deed overal zijn
intrede of werd tot verdere ontwikkeling ge
bracht. De rijkdommen van het. land, welke in
hoofdzaak gevormd worden, door de goud
mijnen, de katoenplantages, de veeteelt, de
industrie van lichte metalen, de kolenmijnen
en in het bijzonder den landbouw werden op
voortreffelijke wijze tot grooteren bloei opge
voerd. Het gaat het land op het oogenblik zoo
voorspoedig, dat men er noch ellende, noch
werkloosheid ontmoet. De begrooting is in
evenwicht en de Koreanen blijven vrij van
militairen dienstplicht.
Dank zij de stijging van den rijstprijs
met bijna 50 pCt. sedert een jaar is er geen
geldgebrek. Ongelukkigerwijze hebben de Ja
panners den export van rijst naar Japan ge-
contingenteerd, wat bevestigt, dat de oorzaak
Zaterdag 14 September
Het aantal sprekers, dat zich tenslotte ge
roepen voelde aan het algemeen debat deel
te nemen, is zoo groot geworden, dat de As
semblée het week-end inging met een nog niet
geheel uitgeputte sprekerslijst. De een moge
wat minder en ook in wat verhulder termen
spreken over het Italiaansch-Abessynische ge
val dan de ander, allen wenschen zij tenslotte
hun meening hieromtrent kenbaar te maken.
En die blijkt wél algemeen in te gaan tegen
een mogelijk verlangen van Italië om met vol
komen negeering zijner Volkenbondsverplich-
tingen kalmweg zijn slag te slaan. De Ita
liaansch-Abessynische kwestie beheerscht de
zestiende Assemblée geheel en er valt nauwe
lijks nog voor iets anders belangstelling te
ontdekken. Dat is ook geen wonder, want er
staat hier immers niets meer of minder op
het spel dan het al of niet slagen van het na
den wereldoorlog nieuw ingevoerde stelsel op
het gebied der internationale verhoudingen.
In tusschen heeft de Volkenbondsvergade
ring haar agenda af te werken. Zoo moest zij
b.v. vandaag Zaterdag het hare doen met
het oog op de verkiezing van een nieuwen
rechter in het Internationaal Gerechtshof.
Het gold hier de bezetting van de plaats, open
gekomen door den dood van den Japanner
Adatci. Tot veler verbazing behaalde de van
Japansche zijde gestelde candidaat onmiddel
lijk zoowel in den Raad als in de Vergadering
(deze beide colleges nemen, elk op zichzelf,
aan de rechterskeuze deel) de volstrekte meer
derheid, waardoor hij gekozen was. In vrij
breeden kring scheen aanvankelijk het ver
langen geleefd te hebben geen Japanner te
kiezen. Maar tenslotte heeft blijkbaar de op
vatting, dat het Hof liefst zooveel mogelijk re
presentanten van verschillende nationale
rechtssystemen moet bevatten, aan Nagaoka,
die echter heel wat meer diplomaat dan jurist
is, de overwinning bezorgd. Dat Japan geen
Bondslid meer is, maakt het kiezen van een
Japanner tot rechter in Den Haag geenszins
onmogelijk: zoo heeft bv. van den beginne af
er steeds een Amerikaan in het Hof gezeten,
ook al staat het land van Uncle Sam nog
steeds buiten den Volkenbond en buiten hét
Statuut van het Hóf.
Een rustige, als steeds iets te lange en in
niet bepahld fraai klinkend Engelsch uitge
sproken rede van Litwinoff vormde heden
misschien nog den hoofdschotel van het As-
semblée-me»-'!. Verder scheen het zulk een
rustige dag, dat het geen gevaarlijke onderne
ming was de Vergadering eens 'n paar uur te
verlaten en andere dingen te doen. Zoo woon
de ik de gebruikelijke overhandiging bij der
van liun expansie niet gelegen ts in de kwes
tie van het levensonderhoud.
Toch stuiten de Japanners in hun koloniën
op heel wat moeilijkheden. Eén er van is ge
legen in den verkoop van grond door de be
volking aan de Japanners. Het is hetzelfde
vraagstuk als in Palestina, waar de Joden
groote oppervlakten grond van de Arabieren
koopen. Deze worden aldus op wettige wijze
onteigend en nadat zij de bedragen, die zij
voor hun bezittingen ontvingen, geheel heb
ben uitgegeven, kunnen zij niet meer in hun
onderhoud voorzien en worden tenslotte, te
gen wil en dank, tot een sociaal gevaar en een
element van wanorde.
Bijna 200.000 landbouwers verkeeren in Ko
rea in deze omstandigheid en als gevolg daar
van maakt het communisme, dat de moderne
religie der ontevredenen is, groote vorderingen
onder hen.
Een andere moeilijkheid ligt, hier zoowel als
in Mandsjoekwo, in de ontwikkeling van som
mige takken van Industrie, die een gevaar
kunnen vormen voor Japan wegens de voor
de helft goedkoopere arbeidskrachten. Te
Séoul verdient een Koreaansche arbeider 3 a
4 frank per dag en hij leeft met gemak van
100 frank per maand. Een Koreaansche boer
kan met zijn gezin van minder dan 50 frank
per maand leven.
De oude Koreanen, die getuige zijn geweest
van den vooruitgang dank zij de Japanners,
kosten Japan niet zooveel hoofdbrekens. De
jongeren daarentegen zijn van meening, dat
zij de Japansche bescherming niet meer noo-
dig hebben en onderwerpen er zich met te
genzin aan.
In ieder geval is de verhouding tot de be
volking van dien aard, dat men een groot deel
van de openbare functies aan de Koreanen
zelf heeft kunnen toevertrouwen.
Een kort verblijf in Korea geeft den indruk,
dat dit land met zijn vele politiedienaren te
veel zullen heel wat Koreanen zeggen, on
danks alles in het bezit is van een uitsteken
de administratie en een gunstige economische
positie.
Maar de feitelijke Japansche expansie richt
zich op het oogenblik naar Mandsjoekwo.
(Nadruk verboden)
Twee zwaar gehavende auto's
op den Haarlemmerweg.
Personenauto ramde een taxi
en kwam daarna onder de tram
Hitler's woorden worden als „oorlogs
dreiging" opgevat.
KAUNAS, 16 September (Reuter). De
aanvallen van Hitier op Litauen worden hier
als een oorlogsdreiging opgevat, die den vrede
in Oost-Europa in gevaar brengt.
De regeering zal zich tot de signatair-
mogendheden van den Volkenbond wenden,
met het verzoek Duitschland te waarschuwen
Litauen wijst er op, dat de verkiezingen in
het Memelgebied op wettige wijze, onder de
oogen van de vertegenwoordigers der signa-
tair-mogendheden, worden gehouden.
KOWNO, 16 September (A.N.P.) Groot
Brittannië, Frankrijk en Italië, de landen die
het Memel-tatuut hebben onderteekend, heb
ben hun diplomatieke vertegenwoordigers op
dracht gegeven zich naar het Memelgebied te
begeven, teneinde aldaar op 29 September de
verkiezingen waar te nemen.
Nederland's geschenk aan het
nieuwe Volkenbondspaleis.
Zaterdag aan Avenol overgedragen.
In het nieuwe Volkenbondsgebouw, waar
van de vleugel voor het Volkenbonds-secre-
tariaat half November reeds in gebruik zal
worden genomen, heeft minister De Graeff
Zaterdag aan Avenol plechtig het Neder-
landsche geschenk overgedragen, bestaande
uit een complete inrichting voor het bureau
van den secretaris-generaal.
Schilder viel van vier meter
hoogte.
Maandagmorgen is door tot dusver onopge
helderde oorzaak de 25-jarige schilder A. van
Duin, werkzaam bij een in aanbouw zijnd
gebouw van het P.E.N, te Bloemendaal, van
vier meter hoog gevallen en op een betonnen
vloer terecht gekomen. De man heeft groote
hoofdwonden en een hersenschudding opgeloo
pen.
Ned. Bank verhoogt disconto.
De directie van de Nederlandsche
Bank deelt mede, dat het disconto
van Dinsdag 17 September af over
de geheele linie worde verhoogd met
1 percent.
Het wisseldisconto is hierdoor van 5
op 6 percent gebracht.
Gordon-Bennettwedstr ij d
begonnen.
Een kaime start.
Uit Warschau, 15 September: In aanwezig
heid van den Poolschen president en vele
leden der Poolsche regeering heeft heden de
start plaats gehad van den wedstrijd om den
Gordon Bennettbeker. Het was vandaag zon
nig herfstweer, terwijl er een matige wind
stond.
Alle dertien ingeschreven ballons (waar
onder zich de „Torum" met Nederlandsche
bemanning bevindt) waren aanwezig. Voort-,
gestuwd door den kalmen wind dreven de
ballons langzaam in Zuid-Oostelijke richting
naar Lemberg weg. Het zal afhangen van de
windrichting in de hoogere luchtlagen of de
ballons in Zuid-Rusland dan wel in Roemenië
zullen kunnen landen.
De belangstelling van de zijde van het
publiek was buitengewoon groot. Naar schat
ting waren omstreeks 40.000 belangstellenden
naar het terrein van den start gekomen.
Ballons drijven in de richting van de
Russische grens.
WARSCHAU, 16 September (A.N.P.)
Hedenmorgen tusschen half 7 en 8 uur zijn
in het Oosten van Polen, in de omgeving van
Luniniec en Baranowitsj de ballons die deel
nemen aan de wedstrijd om den Gordon-
Bennet-beker een voor een gepasseerd op een
hoogte van ongeveer 1000 M. Allen dreven af
in de richting van de Russische grens.
HERINNERING AAN AMUNDSEN.
Niemand gewond.
Op den Haarlemmerweg onder Halfweg is
weer eens een botsing gebeurd. Ditmaal ge
lukkig zonder persoonlijke ongelukken. De
auto's hebben het moeten ontgelden en er is
weer een serie betonpaaltjes ontworteld.
Zaterdagavond tegen elf uur reed een Lan
cia uit Haarlem, bestuurd door den heer J. uit
Amsterdam, tusschen de kistenfabriek „Phoe
nix" en de brug in de richting Amsterdam.
Van de andere zijde naderde een taxi van de
taxi-onderneming „Blue Cap" uit Amsterdam,
die bestuurd werd door den chauffeur O.
In de bocht van den weg bij de brug heeft
de bestuurder van de personenauto volgens
hen, die het zagen, te veel links gereden, met
het gevolg, dat hij de taxi ramde en vervolgens
geheel over den Rijksstraatweg schoof. Eenige
betonnen paaltjes, die de trambaan van den
weg scheiden, sneuvelden en de Lancia kwam
op de rails terecht.
Eepige.. momenten later zette gen tram. van
(dë Noord-Zuid-Hollandsche Tramweg Maat
schappij die juist pass-eerde het vernielings
werk voort.
De personenauto was door de beide botsin
gen, vooral aan de linkerzijde, vernield. De
taxi was eveneens zwaar gehavend. De tram
had eenige schrammen opgeloopen.
Tot groote verbazing en opluchting van de
ooggetuigen bleek geen enkele persoon te
zijn gewond. Algemeen werd verklaard, dat de
bestuurder van de personenauto overmatig
gebruik had gemaakt van sterkedrank.
De politie van Halfweg maakte proces
verbaal op en stelt een nader onderzoek naar
de schuldvraag in.
door het Congres van de Internationale Unie
van Volkenbondsvereenigingen aangenomen
resoluties. Als oud-voorzitter van de Unie sprak
onze landgenoot Mr. Limburg den voorzitter
der Assemblée, den bekenden Tsjechischen
staatsman Benesj toe, waarop deze een keurig
van te voren klaar gemaakt speechje voorlas.
Zelfs bij dit louter vormelijk treffen bleef het
Abessynische geval niet onaangeroerd, zoodat
het maar goed was, dat er onder de delegaties
der verschillende Volkenbondsvereenigingen,
die deze plechtigheid bijwoonden, geen Ita
lianen waren.
In het nieuwe, nog allesbehalve gereed zijn
de Volkenbondsgebouw vond dezen middag
ook een kleine plechtigheid plaats. Daar wijd
de Minister de Graeff, in tegenwoordigheid
van vele landgenooten, de inrichting van de
kamer van den Secretaris-Generaal in. Dit in
terieur, dat over het algemeen zeker smaak
vol is, heeft ons land aan den Bond ten ge
schenke gegeven. De heer Avenol roemde in
zijn dankwoord de rechtheid van lijn en klaar
heid van stijl van dit staaltje van Hollandsche
binnenarchitectuur, en zag daarin een nauw
verband met den Hollandschen volksaard. Hij
hoopte, dat een en ander op hem een goeden,
inspireerenden invloed zou uitoefenen. Voor
de firma Mutters was deze middag eigenlijk
een succes. Zij heeft getoond de haar verstrek
te opdrachten op tijd te kunnen vervullen.
Met anderen is dat blijkbaar niet bepaald het
geval: het gebouw is daardoor nog op geen
stukken na gereed en het zal waarschijnlijk
wel lente 1936 worden, eer alles voor gebruik
vatbaar zal zijn.
Iedereen is hier blij, als hij maar even een
lichtpuntje met betrekking tot Italië-Abes-
synië meent te ontdekken. Merkwaardig is
overigens, hoe zelfs anders-zoo-nuchtere lie
den als onze Engelsche pérsbroeders, in deze
dagen ook al niet meer voortdurend hun
kalmte kunnen bewaren. In de beroemde
stamkroeg, waar een groot deel der interna
tionale pers 's avonds haar journalistieke en
sommige verstandige gedelegeerden hun poli
tieke zorgen trachten te vergeten, in de rijk
aan geestige caricaturen van het duo Dersü-
Kelen zijnde Bavaria, heerschte een dezer
avonden sterke opwinding. Onophoudelijk zag
men een journalist achter de deur verdwijnen
van de telefooncel.
Een tweede golf van bijzondere opwinding
kon ik vanmiddag in de perszaal waarne
men, toen daar door Italianen het communi
qué omtrent de hedenochtend te Rome gehou
den besprekingen in den Ministerraad was
opgehangen. Los nog van vele slechts half
juiste en daardoor verkeerd opgevatte ver
talingen, leverde het communiqué gtof tot
meer dan een lezing. Zoo hoorde ik van tal
van kanten de opmerking maken dat er nu
juist reden tot optimisme was, aangezien uit
heel den opzet van deze mededeelingen te
concludeeren viel, dat Italië tenslotte tct een
vreedzame oplossing bereid is, terwijl daanen-
Nog een foto van den „mystery man" F. W.
Rickett, die dezer dagen mededeelde zijn
olieconcessie in Abessynië niet te willen
prijsgeven.
tegen verschillende andere collega's er pre
cies het tegenovergestelde uit lazen.
Inmiddels is het comité van vijf met zijn
arbeid nog niet gereed. Het heet wel dat men
de zaak pas bij den Raad zou willen voordra
gen als de termijn voorbij is, waarbinnen
Abessynië ingevolge het Volkenbondshand
vest kan vragen het geheele gevalletje over te
hevelen naar de Assemblée. Na 18 Septem
ber kan geen der partijen dien stap meer on
dernemen en dus zou men met het oog daarop
nog even wat tijd willen winnen.
Het groote raadsel in gansch deze kwestie
is en blijft nog altijd de Duce.
Van een rustig, het fascisme eer een goed
hart toedragend, vooraanstaand persoon,
wiens positie te Rome met zich meebrengt
dat hij uitstekend geïnformeerd is, hoorde ik,
dat werkelijk al zijn adviseurs Mussolini ont
raden hebben zich in het Abessynische
wespennest te wagen. En toch schijnt hij het
te willen doen. Hier zou men, volgens mijn
zegsman, met een soort Caesarisme te maken
te hebben. Hoe dit ook zij, niemand schijnt
te kunnen nagaan hoe hij zal reageeren op
wat er zoo al in de afgeloopen week te Ge-
nève is gebleken en gezegd. Wil hij onder alle
omstandigheden „zijn" oorlog hebben, nu
dan kan men werkelijk van een enkelen door
den Volkenbond te ondernemen verzoenenden
stap eenig resultaat verwachten. Of is het nu
ook den Duce duidelijk geworden, dat hij niet
tegen de collectiviteit kan ingaan?
Onderwijl blijft de Abessynische afgevaar
digde uiterlijk onbewogen. Telkens kan hij in
rustigen tred, levend toonbeeld van êen zeer
kalm man, eenzaam door Genève's straten
wandelen. Eenzaam? Neen, dat is toch eigen
lijk niet heelemaal het ware woord, want op
betrekkelijk korten afstand wordt hij ge
volgd, nl. door een „stille". Blijkbaar achtte
men het wel gewenscht hier extra voorzorg
voor zijn veiligheid aan den dag te leggen.
Ook hier komt dus het veiligheidsvraagstuk
weer eens om den hoek kijken.
Wat overigens dit probleem betreft, kan
men gerust zeggen, dat de gang van zaken,
die nu in de Voikenbondsstad valt waar te
nemen, duidelijk toont, van welk een ontzag
gelijke beteekenis voor den Volkenbond, rui
mer nog voor heel de internationale samen
leving, het zou zijn, indien de collectieve vei
ligheid nu eens behoorlijk verzekerd kon wor
den. Dat tenslotte die collectieve veiligheid
voor den Bond in zijn geheel, maar tevens
in niet mindere mate voor elk van zijn leden
van het grootste belang is, dat zijn de staten
thans gaan beseffen. En dit verklaart het
eenheidsfront dat ontstaan is tegen een Ita
lië dat eventueel tot geweld wil overgaan.
Eventueel, want zelfs de knapste oplossers
van raadsels zal niet bij machte zijn om het
raadsel van Rome op te lossen. En dat doet
de spanning in de Geneefsche wereld, en
daarbuiten nog maar toenemen.
DR. E. VAN RAALTE.
Op het eiland Starokodamski, op 60 K.M.
afstand van Kaap Tsjeljoeskin is een notitie
gevonden van Amundsen, zorgvuldig verpakt
en weggeborgen op een plaats, die kenbaar
gemaakt was door een hoop op elkaar ge
stapelde steenen, meldt het A.N.P. uit Moskou.
De notitie bevat een plaatsopgave van de ex
peditie, gedateerd 11 April 1919. Een tweede
notitie met gelijken inhoud is op Kaap Mo-
guilny gevonden.
469e STAATSLOTERIJ
(Niet officieel)
5de klasse, 1ste lijst
Trekking1 van Maandag 16 September 1935
Hooge Prijzen
f 400.— 3242 19211 20503
f 200.— 16070 16221 17579 20203
f 1002527 4372 5125
Prijzen van 70.
87
2l2
314
390
406
468
814
907"
1309
1466.
1602
1654
1818
.1872
1990
2022
2185
2193
2248
2261
2327
2355
2391
2394
2404
2796
3231
3395
3435
3612
4085
4093
4170
4358
4432
4747
4863
5262
5299
5322
5327
5393
5535
5541
5684
5743
5751
5788
5806
5877
5992
6108
6109
6198
6335
6396
6426
6533
6594
6605
6777
6977
7098
7141 r
7157
7230
7257
7336
7592
7797
7829
7843
8105
8185
8193
8213
8388
8529
8531
8515
8744
8972
9053
9160
9269
9351
9505
9585
9724
9739
9861
10386
10573
10669
10757
10984
11061
11167
11230
11305
11317
11319
11490
11539
11690
11752
11964
12141
12160
12177
12796
12351
13245
13251
13471
13636
13728
13766
13788
13963
33994
14246
14269
14324
14542
14785
14787
15390
15521
15642
16063
16101
16228
16309
16311
16330
16473
16529
16599
16654
16761
16867
16997
17026
17477
17494
17885
18032
18179
18779
18844
18890
18901
19304
19469
19665
19707
19909
19959
20007
20126
20341
20413
20431
20439
20452
20680
20820
20827
20919
20955
20996
Nieten
29
85
158
165
166
187
209
213
257
269
293
298
338
385
411
436
495
575
592
690
712
773
866
887
1005
1010
1032
1054
1078
1113
1179
1263
1357
1388
1398
1476
1507
1554
1599
1705
1734
1741
1747
1773
1860
1888
1909
1975
2005
2069
2122
2186
2225
2371
2414
2499
2572
2619
2638
2647
2732
2777
2779
2850
2902
2913
2942
3029
3075
3096
3159
3250
3267
3308
3380
3389
3443
3458
3491
3494
3525
3576
3600
3620
3629
3727
3742
3768
3770
3847
3853
3901
4000
4024
4059
4065
4089
4121
4151
4161
4162
4208
4211
4212
4228
4263
4345
4538
4571
4575
4631
4637
4658
4668
4721
4723
4737
4750
4762
4792
4834
4861
4964
4999
5013
5035
5106
5120
5134
5138
5149
5158
5169
5423
5430
5516
5619
5630
5723
5832
5851
5943
5947
5974
5991
6082
6148
6163
6169
6174
6219
6317
6473
6479
6553
6609
6645
6680
6784
6820
6828
6900
6935
6950
6966
6974
7010
7020
7116
7134
7223
7244
7247
7307
7339
7452
7486
7529
7544
7557
7570
7621
7629
7659
7785
7814
7895
7942
7955
7965
7984
8040
8051
8080
8108
8141
8145
8155
8229
8284
8349
8427
8430
8466
8485
8494
8541
8609
8641
8672
8703
8706
8778
8818
8829
8912
8923
8960
8963
9001
9013
9085
9213
9233
9282
9288
9291
9330
9361
9364
9447
9451
9476
9528
9573
9654
9743
9795
9800
9814
9817
9852
9857
9871
9926
9932
9963
9999
10005
10060
10075
10107
10142
10168
10192
10196
10199
10277
10291
10358
10383
10421
10439
10447
10474
10486
10498
10503
10544
10552
10556
10629
10637
10668
10699
10739
10820
10824
10887
10897.
10B80
10993
11055
11131
11188
11235
11246
11346
11364
11391
11446
11578
11590
11598
11613
11621
11647
11664
il701
11790
11797
11806
12037
12107
12132
12155
12204
12209
12311
12328
12342
12343
12346
12423
12459
12483
12504
12506
12509
12521
12529
12548
12557
12598
12663
12693
12744
12789
12880
12899
12929
12971
13063
13079
13103
13105
13148
13236
13253
13333
13374
13392
33524
13539
13679
13898
13829
13862
13865
13877
13895
13980
13984
13986
13990
13999
14038
14049
14064
14090
14100
14102
14153
14212
14230
14291
14331
14362
14363
14438
14450
14512
14559
14610
14621
14633
14767
14866
14882
14921
14927
14994
15043
15120
15123
15181
15285
15324
15394
15411
3.5435
15436
15508
15527
15539
15633
15674
15677
15723
15766
15783
15900
15953
16000
16064
16152
16162
16201
16202
16207
16210
16280
16316
16329
16343
16355
16378
16540
16549
16559
16568
16606
16699
16710
16790
16963
17008
17058
17100
17106
17122
171.57
17183
17203
17273
17361
17513
17570
17600
17606
17864
17867
17879
17913
17925
17936
17983
18081
18071
18184
18185
18187
18251
18254
18294
18299
18375
18396
18405
18415
18429
18447 18463-18471
18520
18633
18663
18724
j.8764
18817
18875
13883
190S3
19116
19118
19176
19187
19239
19244
19282
19355
19361
19430
19431
19435
19497
19595
19607
19709
19721
19734
19817
19842
19852
19899
20029
20110
20111
20115
20120
20170
20178
20187
20198
20205
20216
20259
20386
20391
20497
20506
20524
20642
20652
20681
20719
20722
20964'
