Qeeft fhuwk
Koopt nuttige St. Nicol aas Gadeaux
lagaz. „de Kroon"
Winkets Uotfetdms
minstens f 4.50
H. HOMBURG
W. ALPHENAAR
ir CADEAU
LOOP TOCH
NIET LANGER
I.'-
MARCELIS
HET SINTERKLAASFEEST
JULL
Kruisweg 49 - Haarlem
BEVERWIJK
ST.NICOLAAS GESCHENKEN
Specialen Couponverkoop
COUPON
„Gevette»*®
WERKLOOZEN
MARCELIS'Branderij
U slaagt altijd
G. v. TELGEN,
MONDHARMONICA'S
IM H. HOGENBIJL
Uw St. Nicolaas Surprise
Winterjas of Crrtuum
ECHTEN DIAS
een echte DIAS
MET PIJNLIJKE VOETEN.
Mevr. A. Rootlieb
v. d. Lof
een Balérobon
H
Grootste Muziekvoorraad
hier ter stede
Grootste en meest gesorteerde adres voor
VOOR JONG EN OUD. VOOR IEDERE BEURS.
DAAROM
U vindt deze in overvloed in Zakdoeken, Kleedjes,
Eschdoornstraat 32 IJm.-Oost Ziet de Etalages!
zorgt weer voor ft
want bij aankoop van
krijgt U een GROOTE LUXE DOOS
BONBONS van uitnemend Hollandsch Fabrikaal
Bovendien wijzen wij nogmaals op onzen
(Verpakking LUXE DOOS GRATIS!) bijv
3 METER WOLLEN JAPONSTOF
130 c.m. breed m gm. jp
f ^.Qv
Gr. Houtstraat 11-13
Tel, 14044
Gen. Cronjéstraat 79
Haarl.-N. Tel. 16967
Koffie- en Pindas branderij
geeft voor de Werkloozen en
schrale beurzen
1 pond beste Koffie 20 ct.
2 ons Thee (prima) 3>1
'/s pond Cacao (best)9
Wij garandeeren zonder voor
behoud kwaliteit. Afgehaald
Trompstraat 17 - Telef. 4177
voor een ST. NICOLAAS- of
KERST CADEAU bij
TROMPSTRAAT 9.
Het adres voor luxe Dames-
tasschen, Portemonnaies
Bijouterieën enz.
Oe echte HOHNER'S
Xaarlem's speciale adres
Oude Groenmarkt 28 - Haarlem
Telefoon I4273
i? natuurlijk een
van den
Een- greep' uit onzen
voorraad:
Blauw vischgraat jas
v.a. 9.7 5
Heeren ulster
v.a. 7.50
Jongeheeren ulster
v.a. 5.75
Blauwe gabardine jas
v.a. S.75
Dames gabard. mantels
v.a. 12.25
Heeren. costuums
v.a. 7.75
Fiets- en motorjekkers
v.a. 5.7 5
Pantalons
v.a, 1.05
Maatlcieeding
v.a. 25.00
Loop niet verkeerd: er is maar
Haarlem, Schagchelstr. 10
t.o. v. d. Meer
Groote steden, kleine dorpen, geen plaatsje wordt door Sinterklaas overgeslagen.
jUfye-ndtH oven den Blssch&n.
Pijnlooze behandeling door
Gediplomeerd Pedicure
GROENEWEG 37
IJMUIDEN-OOST
Zeer vele tevredenheids
betuigingen.
U ontvangt bij
HOUTMANSTR. 35
TELEF. 512»,
bij contante aankoop van
50 cent
Speciaal adres voor KOFFIE,
THEE, FIJNE VLEESCHWAREN,
WIJNEN en PRACTISCHE ST.
NICOLAAS CADEAUX.
i-® ^£5.
Jan ter Gouw, de groote vorige-eeuwsche
historieschrijver van Amsterdam, heeft
de Amsterdammers „echte en oprechte
Sinterklaasmannen" genoemd. Hij had
hiervoor bewijzen te over: het noemen eener
kerk en straat naar Sinterklaas, 't aanbrengen
van zijn afbeeldsels in gevels en op hoeken
van straten, de vereering van hem door schip
pers, de geschiedenis van het zilveren Sinter
klaasbeeld, de Sinterklaasmarkt, de schilde
rijen en prenten, de verbodsbepalingen, de be
schrijving van het feest vóór de hervorming,
door Wafich Sieuwertz enz.
Waar de Amsterdammers gingen of ston
den, hielden zij de herinnering aan Sinter
klaas en het Sinterklaasfeest in eere. in Oost
en West, in Zuid en Noord.
Het is niet bekend, of eertijds ook aan
boord van Nederlandsche schepen het Sinter
klaasfeest gevierd werd, gelijk op de Duitsche
schepen het Kerstfeest.
Eigenaardig is het, dat het oorspronkelijk
heidensche, overgegaan in een groot katholiek
feest, zich voortgeplant of uitgebreid heeft ook
in die streken, waar in de zeventiende eeuw
de Nederlandsche (voornamelijk de Amster-
damsche vluchtelingen een schuilplaats zoch
ten tegen Alva en wegens de uitdagingen blé
ven toeven.
In Embden, in .Oost-Friesland, waar zoove-
len heen gingen, vervolgd om het geloof,
brachten zij het feest of gaven het nieuwen
luister.
Naar Embden gingen zelfs zeer velen. Daar
waren zij veilig, getuige het rijmpje:
Als een moeder in haar schoot
Borg zij ballingen in nood
Daar en in geheel Oost-Friesland hebben
de Hollanders het Sinterklaasfeest gebracht of
verlevendigd. Nog'omstreeks 1860 gaven zij, die
van ouder tot ouder in Oost-Friesland ge
woond hadden, dus de echte stam, de voorkeur
aan het Sinterklaasfeest boven het Kerstfeest.
De oudheid der viering bewijzen ook Oost-
Friesche kinderliedjes en verbodsbepalingen.
Sinterklaas, gestorven in 327, ligt begraven
.in de kerk gewijd aan den heiligen Stephanus,
'in Apulië, in Zuid-Italië. Zijn gebeente is daar
heen gebracht door kooplieden uit Napels, die
het in 1087 uit een klooster op den berg Sion,
in de buurt van Myra, geroofd hadden. Vol
gens de sage zou uit het gebeente van den hei
ligen Nicolaas langen tijd olie van groote ge
neeskracht gevloeid hebben. Zucht naar gewin
schijnt dus de Napelsciie kooplieden tot den
roof gedreven te hebben.
Te Myra. is Sinterklaas bisschop geweest.
Tot deze waardigheid werd hij om zijn vroom
leven en zijn goede werken verkozen.
Toen hij nog monnik was, besteedde hij het
aanzienlijke, door zijn ouders nagelaten ver
mogen tot heil der menschen en ter eere Gods.
Waar zich fatsoenlijke armen bevonden, waar
gebrek en ellende in een gezin heerschten,
kwam plotseling van wien wist men niet
hulp. Sinterklaas was steeds de onbekende
weldoener, want hij deed zijn weldaden in het
verborgene, opdat men de hulp als onmiddel
lijke gave Gods zou beschouwen. Raad en
troost, vermaning en leering maakten hem be
mind bij oud en jong, bij rijk en arm. Vele
zijn z'n deugden, waarvan de legende de her
innering bewaart.
Een arm man, vader van twee dochters, wil
de, om uit benarde omstandigheden bevrijd te
worden, deze beide kinderen om gewin uithu
welijken. Nauwelijks hoorde Nicolaas dit, of hij
wierp bij de door zorg gedrukte familie door
het opeii venster een groote som gelds in huis.
Hiermede redde bij de meisjes van een ge
dwongen huwelijk en ontnam aan het gezin de
nijpende zorg. Hij herhaalde deze weldaad
vele malen en bereikte er door, dat de meisjes
een huwelijk naar eigen keus konden aan
gaan.
Eens wandelde Nicolaas aan het strand en
zag hoe een arme vrouw met haar drie kin
deren bezig was mosselen te zoeken om den
honger te stillen. De kinderen hadden zich te
ver in zee gewaagd en waren op het punt in
de diepte te verdwijnen. Moeder en kinderen
riepen angstig om hulp Niemand dan Nicolaas
was in de nabijheid. Ofschoon hij niet zwem
men kon, wierp hij zich, onder aanroeping van
den heiligen naam Gods, in het water en was
zoo gelukkig, het eene kind na het andere
te redden en aan de dankbare moeder terug
te géven.
Nicolaas reisde eens te water. Er ontstond
een hevige storm; de golven sloegen over het
vaartuig. De bemanning liet den moed zinken
en staakte elke poging tot behoud. Toen greep
bisschop Nicolaas een roeispaan en beval de
manschappen het werk te hervatten. Men ge
hoorzaamde. Het schip en allen, die erop wa
ren, werden gered. Daarom smeeken zeelui
nog in tijd van gevaar den heiligen Nicolaas
om hulp en uitkomst. Schippers en zeelui wa
ren voor Sinterklaas bevoorrechte personen,
omdat hij in de havenstad Patera. in Klein-
Azië geboren was.
In Myra, waar Nicolaas later bisschop werd,
en in de geheele omgeving heerschte eens een
groote hongersnood, want het had er in zeer
veel dagen niet geregend. Kruid noch gewas
groeide. Het volk liep naar de kerken en bad
om regen. Doch die kwam niet. Het volk werd
radeloos en zei tot den bisschop: „Ziet ge, dat
God ons niet helpen wil en zich van ons af
keert!"
Toen scheepte Nicolaas zich op een klein
Hoe het Oud-Hollandsch feest in die streek
werd overgeplant en hoe men ook daar ver
bodsbepalingen kende. Na den heiligen bis
schop kende men er op Kerstmis „Stafen"
(Stephanus) en eerst daarna den „Weihnachts-
mann".
scheepje in en voer zoolang totdat hij aan een
land kwam waar hel geregend had en waar
zelfs koren in overvloed groeide. Nauwelijks
aan land, zag hij een bakker voor zijn winkel
staan. Terstond vroeg hij hem: „Vriend heb
je koren genoeg om mijn scheepje vol te la
den?"
„Zeker, nog wel eens zooveel".
„Heb dan medelijden met mij en mijn arme
stad, en laad, hoe eerder hoe beter, mijn
scheepje. En geef mij ook al het brood en ge
bak, dat in je winkel is, dan vaar ik. er hard
mee naar huis om het aan alle arme kinderen
te geven; de groote menschen kunnen wach
ten, tot het koren komt".
Sinterklaas pakte al het brood en gebak uit
den winkel bijeen en liep, zoo hard hij loopen
kon, ermee naar huis. De kinderen, die al lang
wisten, welk een lieve, goede man Sinterklaas
was, stonden hem op te wachten. Toen zij
hem zagen, draafden zij hem tegemoet. En
geen van de kinderen liet hij gaan, of zij kre
gen brood en gebak.
Sinds dien tijd, aldus eindigt de legende,
krijgen alle zoete kinderen op den verjaardag
van Sinterklaas gebak en mooie geschenken.
Gelijk de groote en kleine kinderen in Ne
derland Sinterklaas eeren, deden dit, blijkens
oude geschriften, in die streek gevonden, in
Oost-Friesland (in het bizonder te Embden)
de grooten en kleinen eveneens. Ook in Emb
den dezelfde gebruiken, dezelfde drukte, da
gen te voren. De kinderen zongen er eertijds
vóór 5 December onder den schoorsteen:
Sunderklaas, du goode Blood,
Geef mi 'n stückje sükkergood,
Neet to völ en neet toe min,
Smeet mi 't man to d'schostien in.
Op Sinterklaasavond verscheen er ook dik
wijls de heilige zelf, afgeschilderd als een goe
de man met langen, grijzen baard, die op een
sneeuwwit paard over de huizen reed en over
al, waar de kinderen lief en zoet, braaf en
vlijtig waren geweest, geschenken gaf, die hij
in een grooten zak achter op zijn paard had.
De kinderen zetten voor het naar bed gaan
borden in de vensterbank. De luiken werden
niet gesloten, opdat Sinterklaas gemakkelij
ker, als hij 's nachts tusschen 12 en 1 uur
kwam, dé geschenken op het bord kon leggen.
De grooten stuurden elkaar borden, om die
met geschenken terug te ontvangen. De kin
deren zongen:
Sünderklaas, dat is een Edelmann,
Een Edelmann is hee,
Hee het een Brook van Krinten an,
Een Rock van Riesebree.
Sien Oogjes sünt Rosientjes,
Sien Haar is van Sötholt,
Sien Lippen sünt van Sükkergood,
Sien Wangen sünt van Gold.
De kinderen gingen vroeger naar bed, om
vroeger te kunnen opstaan. Als zij den volgen
den dag heel vroeg op waren, zagen zij bij net
licht der lamp al, wat Sinterklaas gebracht
had.
Evenals in Holland, waren in Oost-Friesland
in vroegeren tijd verbodsbepalingen uitgevaar
digd tegen het vieren van Sinterklaas, o.a. in
Embden op 30 November van het jaar 1667.
In Oost-Friesland heeft het lang geduurd,
eer er de Kerstboom en de „Weihnachtsmann"
algemeen werd. Sinterklaas heeft er te groote
heerschappij gehad. En vóór de „Weihnachts
mann" bracht er de „Stafen" (Stephanus) den
tweeden Kerstavond aan zoete en gehoorzame
kinderen geschenken.
De heilige Stephanus heeft veel overeen
komst met Sinterklaas. De eerste Christenen
vierden zijn nagedachtenis op den tweeden
Kerstdag.
In Oost-Friesland kwam Stephanus dien
avond op zijn wit paard over de Wadde en
deelde aan de kinderen geschenken uit.
In de voorraadschuur van St. Nicolaas door
gedrongen. Hier worden de pakjes gemaakt.