KONING GEORGE VI GEKROOND. HEYDT Millioenen sloegen den kroningsstoet gade. KLEIN- MEUBELEN Voor Broeken naar WOENSDAG 12 MEI 1937 Kleurig schouwspel van vlaggen en uniformen Indrukwekkende plechtigheid in de Westminster Abdij. (Van een specialen A. N. P.-versIaggever). LONDEN, 12 Mei. De groote dag van lieden, de dag van de kroning van Koning George VI tot Koning en Keizer van liet Britsche wereldrijk, heeft eigenlijk geen begin gehad. Want de periode van rust, die zelfs in een metropolis als Londen gedurende een gedeelte van den nacht intreedt en den eenen dag van den anderen scheidt, heeft ditmaal vol maakt ontbroken, en de vele tienduizenden, die zich gister avond op straat hebben begeven, werden zich vanmorgen bij het aanbreken van den dag bewust, dat de Dinsdag ongemerkt was overgegaan in Coronation Day, den dag, waarop de feeststemming en de gespannen verwachting van de millioe nen in Groot-Brittannië en in alle deelen van het Britsche Rijk daarbuiten een climax hebben bereikt, die van historische beteekenis zal blijken te zijn voor het Britsche wereldrijk. Londen aan den vooravond. Wie de laatste dagen de verkeersdrukte hier heeft gadegeslagen, heeft zich met verwon dering afgevraagd, of hier nog climax in kon zitten. En toch was het gisteravond wederom voller dan tevoren, was de menigte nog dich ter, die door de straten van het West End en Westminster schuifelde, langs de versierde en verlichte gebouwen van Whitehall en Oxford Street, voorbij Buckingham palace, langs Strand en Regent Street. Evenals Maandag middag en Maandagavond werden de voer tuigen geleidelijk van den rijweg verdrongen en vulde de stroom van voetgangers als een onafzienbare menigte de geheele breedte van de hier toch zeer breede straten. Geen ver keersregeling, hoe voortreffelijk ook, kon voor komen, dat op tal van punten als Oxford Cir- c.s, Piccadilly Curcus, Marble Arch en Hyde Park Corner onontknoopbare verkeersstagna- ties ontstonden zoodat de politie reeds vroeg in den avond besloot, het geheele gebied rondom de route van den kroningsstoet, dat tot Coronation Area is verklaard, voor elk ver der rijverkeer te sluiten, een maatregel, die anders toch te middernacht in werking zou zijn getreden en waarbij voorzien was, dat men er reeds vroeger toe zou overgaan. Café's, restaurants, lunchrooms, de kleine uitheemsche eethuizen in Soho, alles was den geheelen nacht geopend en nog was men niet in staat, den reusachtigen stroom van publiek te verwerken. Theaters bioscopen en variété's gaven tot laat in den nacht extra voorstellingen. De be zoekers gaven zich na afloop ijlings naar die plaats langs den weg, waar zij hoopten op de beste wijze den kroningsstoet te kunnen zien. Trams en ondergrondsche, overvol tengevol ge van de busstaking, brachten het publiek uit de buitenwijken tot bepaalde eindpunten, die aan de grens van de Coronation Area lagen en waarmee men de route zoo dicht mogelijk kon naderen. Reeds zeer vroeg in den avond begon dit en namen de velen, die geen gereser veerde plaats op een tribune of achter een venster hadden een plaats langs den kronings- weg in. Lang voor middernacht stonden en za ten de menschen dan ook reeds in dichte rijen langs de route geschaard, voor zoover de trot toirs en de staanplaatsen terzijde van den weg niet gereserveerd waren voor schoolkinderen, invaliden en ouden van dagen. Men zag weer de gebruikelijke tafereelen van op kranten en mantels zittende mannen en vrouwen en ook kinderen, vaak met jassen of dekens beschermd tegen de nachtelijke koelte. De verkoopers van allerlei levensmidde len, versnaperingen, kranten en programma's maakten goede zaken. In de omgeving van Buckingham Palace en Westminster Abbey bleef het niettegenstaande het slechte weer zwart van de menschen. Bij Westminster Abbey hadden des middags reeds twee oude dames plaats genomen, gekleed in eenvoudige regenmantels, voorzien van groote parapluies, rubberkussens en pakjes levens middelen. Zij zijn de dochters van een Britsch landedelman, Sir Charles Hunter. Een nieuwe handel ontstond, n.l. een handel in lunchpakketjes op straat. Deze pakjes be vatten sandwiches en fruit. De prijs varieert tusschen anderhalf en drie shilling. Vele nieuwsgierigen verdrongen zich ook in de halls van de groote hotels, waar de Indische vorsten hun intrek hebben genomen, waar van sommigen him traditioneele kleeding blij ven dragen. Voller en voller werden met het verstrijken van de nachtelijke uren de straten en wegen door de parken, die naar de kroningsroute leidden. Reeds tegen 4 uur hadden vele hou ders van kaarten plaats genomen op hun gere serveerde tribuneplaatsen. Om vijf uur van morgen waren dan ook vrijwel alle tribune plaatsen bezet, behoudens enkele tribunes, die men tot 7 uur kon bereiken. Militairen stellen zich op. Van overal trekken militaire formaties langs den weg om him plaatsen langs de route in te nemen of naar Green Park, waar een deel van het militaire escorte zich opstelt. Zoo krijgen de wachtenden op sommige plaatsen van tijd tot tijd toch nog wat te zien. Het is een ontzaglijke menigte, die geschaard zit en staat langs den bijna 7 K.M. lange route, die niet te tellen is maar bij benadering op meer dan twee millioen menschen kan worden geschat, een ongekend aantal zelfs voor een millioenen- stad als Londen. Velen van hen, die zich reeds gisteravond vroeg van een plaats hebben ver zekerd, zullen moeten blijven wachten tot vanmiddag 4 uur alvorens de stoet hen is voorbijgetrokken. Langs de Kroningsroute. Een zeer groot deel van het publiek is ge tooid met de nationale kleuren, rood, wit en blauw, die ook bij de versiering van straten en gebouwen een hoofdmotief vormen. Dit maakt op ons, Nederlanders, even een wonder lijken indruk, al weten we, dat ze ontleend zijn aan de kleuren van de drie kruisen, die de Union Jack vormen. Langs het Victoria Em bankment staan duizenden schoolkinderen met vlaggetjes en tegenover het Embankment lig gen dicht onder den wal verscheidene versier de schepen, op welker dek hooge tribunes zijn opgericht die eveneens dicht met kijkers zijn bezet. Ook langs Constitution Hill en bij de Queens Gardens zijn de staanplaatsen vrijge houden voor schoolkinderen, ouden van dagen, invaliden en oud-strijders. De tribunes langs de Mali en langs White hall waren geheel ter beschikking van de re geering. Hier zitten dan ook alle gasten en ge- noodigden, die geen plaats in de Abbey heb ben gekregen, en de vele ambtenaren van mi nisteries en openbare diensten, die evenals het personeel van tal van andere overheidsinstel lingen gelegenheid hebben gekregen, tegen redelijke prijzen het schouwspel te kunnen gadeslaan. Buitenlandsche gasten. De wachtenden langs de Mall en Whitehall, en vooral de bevoorrechten, die een plaats hadden gevonden op de tribunes om Parlia ment Square, bij den ingang van Westminster Abbey, hadden het groote voordeel, dat zij vroeger dan de anderen reeds konden genieten van het schilderachtige schouwspel, den Lord Mayor van Londen op de traditioneele wijze in zijn door met kuitbroeken en pruiken uitge- doschte lakeien omgeven koets voor de Abbey te zien arriveeren, even later gevolgd door de koets van den speaker van het Lagerhuis, die door een militair escorte werd begeleid. Van kwart voor negen af reden na elkaar de hofauto's van Buckingham Palace naar de Westminster Abbey om de gasten der konink lijke familie, de vorstelijke bezoekers uit het buitenland en de officieele vertegenwoordigers der buitenlandsche mogendheden naar de Abbey te brengen. Uit de menigte steeg een luid gejuich op, als de inzittenden herkend werden. Dit was o.a. het geval toen tegen negen uur de auto passeerde, waarin Prinses Juliana en Prins Bernhard gezeten waren. Tot de vorstelijke personen, die zich om streeks dezen tijd naar de Abbey begaven, be vonden zich voorts de kroonprins en kroon prinses van Denemarken en het kroonprinse lijk paar van Noorwegen en van Zweden, prins Karei van België, prins en prinses Tsjitsjibu van Japan, kroonprins Michael van Roemenië, prins Paul en echtgenoote van Joego-Slavië. de prins-gemaal van Luxemburg/prins Abdoel Moneim van Egypte, de meesten gekleed in schitterende uniformen, evenals prins Sjoela Sjakrabongs van Siam, de schilderachtig uitgedoschte prins Sardar Wali Khan van Afghanistan, de Arabische vorsten Emir Saoed van Saoedie, emir Abdoel Illah van Irak en prins Seif al Islam Hoessein, zoon van koning Hoessein van Yemen. Onder de niet-vorstelijke vertegenwoordigers bevonden zich de gedelegeerden der Fransche regeering, minister Delbos en generaal Game- lin, de Russische volkscommissaris van bui tenlandsche zaken, Litwinof, de Duitsche mi nister generaal von Blomberg, de Tsjecho-Slo- waaksche minister-president dr. Hodza, de Poolsche minister van buitenlandsche zaken, dr. Beek, en zijn Hongaarsche collega Von Kanya, de vertegenwoordiger der Spaansche regeering Besteiro en de Italiaansche ambas sadeur Grandi, de eenige vertegenwoordiger zoowel van de italiaansche koninklijke familie als van de regeering. Nauwelijks waren de auto's van deze hoog waardigheidsbekleders gepasseerd of uit Buckingham Palace vertrok een stoet, die niet alleen het publiek een schitterend schouwspel bood, maar die tevens in zijn betrekkelijke eenvoud, vergeleken bij de praal, die nog ko men zou, een symbolische weerspiegeling was van de wereldomvattende macht van het Britsche Rijk. Het was de stoet van eerste ministers der dominions, vertegenwoordigers van Indië en Burma en koloniale bestuurders, COMPLETE WONINGINRICHTING BARTEUORISSTRAAT 13-17 - HAARLEM (Adv. Ingez. Med.) die te ruim kwart over 9 Buckingham Palace verliet. In het eerste rijtuig, geëscorteerd door Lon- densche bereden politie, zat Stanley Baldwin, de Britsche eerste minister. Zijn rijtuig werd gevolgd door dat van den Canadeeschen mi nister-president Mackenzie King, die geëscor teerd werd door een afdeeling van de beroem de Royal Canadian Mounted Police, kranige kerels in khaki-uniform, met breedgerande padvindershoeden op. Na elkaar volgen de Australische eerste mi nister Lyons en zijn Nieuw-Zeelandsche collega Savage, geëscorteerd door bereden Australische en Nieuw-Zeelandsche detachementen. De -.uid-Afrikaansche minister-president Hertzog wordt geëscorteerd door Zuid-Afri- kaansche cavallerie, die evenals het escorte van minister-president Huggins van Zuid- Rhodesia, kenbaar is aan de khaki helm. Sir Muhammad Zafrullah Khan van Indië en dr. Ba Maw van Burma hebben de schilder achtigste begeleiding, bestaande uit een eska dron Indische cavalerie, ruiters met witte tul banden op het hoofd. Dan volgen nog de eerste minister van Ncord-Ierland Graigavon' en de diverse zelf- bestuurders, o.a. de Emir van* Transjordanië, de sultans van Zanzibar, van Johore en van Pahang, geëscorteerd door dragonders en lan- ciers. De Koninklijke familie. Het geduld van degenen, die zich langs de Mall en Whitehall bevinden werd niet te lang op de proef gesteld, want kort voor tien uur verlieten de naaste familieleden van het konings paar Buckingham Palace. Voorafge gaan door een escorte van officieren werd deze stoet geopend door een gla zen statiekaros, waarin de beide doch ters van den koning gezeten waren, de jeugdige prinses Elizabeth en haar jonger zusje Margaret Rose, met haar tante, de Princess Royal Mary en het zoontje van deze, Lord Lascelles. Uitbundig werden vooral de beide jeugdige prinsesjes toegejuicht. In de volgende glazen karos hadden de her toginnen van Gloucester en van Kent plaats genomen met haar neefje Gerald Lascelles. Het derde rijtuig was een statielandauer, waarin gezeten waren de prins en prinses van Connaugth en de gravin van Athlone. Bereden officieren sloten weer den stoet. Uitbundige huldebetuigingen vielen ook ten deel aan Koningin Mary, toen deze, voorafge gaan en gevolgd door een escorte van bereden kapiteins te kwart over 10 van Marlborough house in gezelschap van haar schoonzuster, koningin Maud van Noorwegen, met een gla zen statiekaros naar de Westminster Abbey reed. De Koninklijke stoet nadert. Het publiek is langzamerhand in de stemming gekomen en wacht met spanning op het groote moment, dat de koning en de koningin zullen na deren en dat thans niet ver meer af kan zijn, want te ruim half elf heeft de kop van den koninklijken stoet het plein voor Buckingham Palace verla ten. Militaire muziek kondigt reeds uit de verte de nadering van de troepen, die den stoet openen, aan. In een bonte mengeling van kleuren en in een schittering van de prachtigste uniformen, fonkelend van scharlaken, goud en zilver, wor den de ordonnansoficieren en adjudanten des konings, officieren van het territoriale, kolo niale, dominiale en Indische leger zichtbaar. Men ontdekt de opperbevelhebbers van deze legers, de veldmaarschalken Sir Philip Chet- wode en Sir Claude Jacob, de opperofficieren van den generalen staf, van Army en Air Council, en de hoogste vlag-officieren der ma rine, de leden van de admiraliteit en de chefs van den marinestaf. Prachtig als altijd zijn de horseguards in hun opvallende uniform, scharlaken jas met wit- leeren rijbroek en wit-leeren uitmonstering, blinkend kuras en blinkende helm met veder bos, den martialen schakelband over de kin. Niet minder schilderachtig is de lijfwacht van Yeomen of the guard, in hun rood en zwart ;estreepte, middeleeuwsche Tudor-dracht, met hooge kraag, vierkante hoed en kuitbroek. En eindelijk, omringd door hooge officieren in blinkende uniformen, de gouden koets met Koning George en Koningin Elizabeth. Het is een schouw spel van bijna onwezenlijke, middel eeuwsche praal. Acht prachtige, twee aan twee aangespannen schimmels die door vier postillons worden bereden en elk door een scharlaken met goud gekleede lakei bij den teugel worden geleid, trekken de groote, zware gou den koets, die rijk versierd is met symbolisch beeldhouwwerk, dat boven de assen gevormd wordt door vier tri tons, die de macht van het Britsche rijk over de Oceanen verkondigen. Door de groote glasruiten ziet men den Ko ning en de Koningin, die onder dave rende vreugdekreten en toejuichingen hun tocht naar de Abbey maken, goed zitten. Ter weerszijden van de koets loopen drie lakeien en daarnaast aan eiken kant twee „Yeomen" met lange hellebaarden. Aan eiken kant van de koets rijdt een officier van de lijfwacht met blinkend borstkuras en getrok ken zwaard, terwijl de koets gevolgd wordt door acht vier aan vier voortschrijdende „Yeomen of the guard". Een officier te paard draagt den konink lijken standaard achter de gouden koets aan. Te paard volgen ook de beide broers des konings, de Hertog van Kent in de uniform van kapitein, de Hertog van Gloucester in de uniform van generaal-majoor, en hun zwager, de Earl of Harewood. Een aantal adjudanten, vier volgrijtuigen met leden van de hofhouding en wederom een afdeeling Horseguards besluiten den stoet. Het is een schouwspel, dat men niet licht vergeet. De glanzende pracht der uni formen wordt omlijst door het rood en goud van vlaggen en draperieën, waarmee de tri bunes getooid zijn langs de fraaie, breede Avenue van de Mali, met op den achtergrond de eveneens prachtig versierde, monumen tale Admirality Arch, waar de stoet onder door rijdt, rechtsaf buigend over Trafalgar Square, dat zwart van de menschen ziet. In Westminster Abbey. In de Westminster Abdij bevinden zich reeds sedert uren de hooggeplaatste perso nages, wier rang of positie hun aanspraak konden doen maken op het voorrecht, aan wezig te mogen zijn bij de plechtigheid, die zich hier aanstonds zal voltrekken. Te ongeveer 11 uur zijn de koning en de koningin, blijkens het gejuich, dat men in de statige kathedraal, waar men een keur van prachtige toiletten en de schitterendste, meeste fantastische uniformen ziet, vaag heeft kunnen hooren, aangekomen bij den westelijken ingang, waar zij zijn ontvangen door den Earl Marshal, den hertog van Nor folk. De Deken van Westminster en de Dom- heeren hebben zich van het altaar naar de westelijke deur begeven en er hangt merk bare spanning in de groote ruimte, waar iedereen de komst van het koningspaar ver wacht. In het midden van het schip, tegenover het altaar, bevindt zich een verhooging. waarop twee gouden troonzetels staan, en daarvoor de eeuwenoude, zware eikenhouten stoel van King Edward, waarin overeen komstig de traditie reeds 600 jaar lang alle Engelsche -koningen worden gekroond. Tus schen deze verhooging en het altaar staan links tegen den wand twee andere troon zetels. waarop het koninklijk paar voor de kroning plaats zal nemen. Er staan twee lage bidbankjes voor. Dicht bij de verhooging, vooraan in den zuidelijken zijbeuk, staan drie troonzetels. In de middelste heeft Ko ningin Mary plaats genomen, en ter weers zijde van haar zitten de Prinsesjes Elizabeth en Margaret. Zacht preludeert het orgel als plotseling bazuingeschal weerklinkt, dat luide door de hooge ruimte schalt. Allen verheffen zich van hun plaatsen en door de westelijke zij deur, die wijd wordt opengeworpen, komt de koninklijke stoet binnen. Vooraan schrijden koorknapen in witte gewaden. Een hunner draagt een gouden kruis, en daarachter volgt de geestelijkheid. Een groot gouden kruis wordt uitgedragen voor den aartsbisschop van Canterbury. Op de geestelijkheid volgen de „peers", die over hun prachtige unifor men scharlakenroode, meest met hermelijn afgezette fluweelen mantels dragen. Hofdignitarissen en herauten, die de re- galiat van de koningin dragen, een ivoren staf met de symbolische duif, een scepter en de koninginnekroon, gaan de koningin voor af, die zichtbaar onder den indruk, maar desondanks statig binnenschrijdt. Zij is ge kleed in een ^mekleurige zijden japon, die echter bijna geheel schuil gaat onder den zwaren. goud-gebordir den purperen man tel, die met hermelijn is afgezet en een sleep heeft welke meer dan vier el lang is. zoodat zij gedragen moet worden door acht dames, die zelf eveneens in roode mantels van schar laken kleur zijn gehuld. Achter haar schrijdt de Lady-in-Waiting, wier mantel eveneens een lange sleep heeft, welke echter door nie mand wordt opgehouden. Twee bisschoppen in wit en goud gewaad begeleiden de ko«i ningin. Voorafgegaan door den Deken van West minster schrijden de peers en herauten, die de regalia van den koning dragen, de zwaar den, de scepters, den rijksappel en St. Ed wards kroon. Op goudoverdekte kussens draagt men daarachter den avondmaals beker, den hostieschotel en den bijbel. Dan volgt de koning, eveneens gehuld in zwaren, purperen mantel. Terwijl machtig en schoon de door het koor gezongen woorden van psalm 122 door de ruimte klinken: „I was glad when they said unto me: we will go into the House of the Lord", schrijdt de stoet naar het midden der kerk, die een schitterende mengeling is van kleuren, wit en goud, zilver en purper, scharlaken en blauw. Evenals alle anderen maken de koning en koningin als zij de aan de zuidzijde van het altaar opgestelde kroonzetels naderen, een eerbiedige buiging in de richting van het al taar en knielen dan op de bidbankjes voor hen neer en zijn gedurende eenige oogen- blikken in gebed verzonken. Op de vraag van den aartsbisschop, of allen, die gekozen zijn om den koning hulde te brengen, hem erkennen als hun reohtmati- gen koning, schalt uit honderden kelen als bevestigend antwoord een daverend: „God save the King". Opnieuw schallen bazuinen, en de aartsbisschop begeeft zich achtereen volgens naar de drie andere zijden van de verhooging, om naar de vier hoeken der abbey dezelfde vraag te herhalen, waarop hij het zelfde antwoord krijgt. De „recognition" is hiermee afge- loopen. De aanwezigen hebben George VI als hun rechtmatigen koning erkend en thans kan de eigenlijke kroningsplechtigheid een aanvang nemen. De aartsbisschop begeeft zich op nieuw naar den zetel des konings, die thans, met den bijbel in de hand, den eed aflegt. Plechtig klinken de vragen van den aarts bisschop, of de koning bereid is, naar recht en rechtvaardigheid en met genade te re- geeren over Groot-Brittannië en Ierland, over Canada, Australië, Nieuw Zeeland en de Unie van Zuid-Afrika, over alle andere bezittingen en Britsche gewesten en over het rijk van Indië, overeenkomstig de wetten van elk dezer gebieden, of de koning in het Vereenigde Ko ninkrijk de wetten van God en het Evangelie zal eerbiedigen, den Protestantschen gods dienst zal handhaven, de kerk van Engeland zal beschermen en de privileges der geeste lijkheid onaangetast zal laten. Plechtig klinkt het laatsta antwoord des konings: „Alle ge- 44 ANEGANG 44 De speciaalzaak in Broeken (Adv. Ingez. Med.) loften, die ik hier heb afgelegd, zal ik houden, zoo waarlijk helpe mij God". De koning kust den bijbel, die hij in de hand heeft gehou den, onderteekent het boek met de eedsfor mule en neemt weer op zijn zetel plaats, ter wijl de aartsbisschop naar het altaar terug keert om den dienst te leiden. Plechtig klinken de gebeden en statig zwel len de tonen van het orgel door de ruimte, terwijl de dienst voortgang vindt. De ritus der zalving. Dan is het oogenblik van de zalving ge naderd. Onvergelijkelijk schoon zet het koor met meer dan vierhonderd stemmen de Hymne Veni Creator Spiritus in, terwijl de koning en de koningin op hun bidbankjes knielen. De koning staat vervolgens op, legt zijn purperen mantel af en schrijdt bloots hoofds naar de verhooging, waar hij plaats neemt op den alouden stoel van koning Ed ward. Rondom hem staan in hun luisterrijke kleedij vier ridders van de Orde van den Kouseband, die de regalia torsen, en daar omheen ziet men de gouden en witte gewaden der bisschoppen. De deken van Westminster reikt den aartsbisschop den gouden ampulla aan, die gesmeed is in den vorm van een arend en de gewijde olie bevat. Terwijl de koning voor het altaar knielt zalft de aarts bisschop hem vier maal, n.l. in de palmen van zijn handen, op de borst en op het hoofd. Als de koning terugtreedt naar King Edwards stoel, werpt de deken van Westminster een anderen purperen mantel, met goud afge zet, om hem heen. De Knights of the Garter naderen en overeenkomstig de eeuwenoude traditie worden den koning de gouden sporen omgegespt en wordt hem een der kostbare zwaarden, die tot de regalia behooren, aan gegord. Opnieuw spreekt de aartsbisschop een gebed uit en een opwekking tot den koning, met dit zwaard recht en rechtvaardigheid te betrachten. Vol zin en beteekenis zijn de tra ditioneele handelingen, die op elkaar volgen en geschieden met een plech tigheid, die in deze hooge kathedraal een sfeer van wijding schept, welke verhoogd wordt door het besef van de historische beteekenis dezer gebeurte nis, dat leeft bij de acht duizend menschen, die hier aanwezig zijn en die tezamen het meest luisterrijke schouwspel opleveren, dat men zich kan voorstellen. Als men den koning den zwaren goud met purperen koningsmantel heeft omgehangen, als hij den gouden rijksappel in de hand heeft gehad en de beide scepters, is ten slotte het groote oogenblik aangebroken, dat de aartsbisschop den kroon van St. Edward in de hand neemt en deze onder doodsche stilte op het hoofd van den koning plaatst. Tegelijkertijd zetten alle peers, die de bij1 hun rang en titel behoorende kronen in de hand hebben gehouden, deze eveneens op en luid schallen de bazuinen door de West minster Abbey, doch zij worden overstemd door de juichkreten van de aanwezigen in de kathedraal, die uitbarsten in een vele malen herhaald: „God save the King". Een salvo van de kanonnen in St. James Park en in de Tower doet den volke kond, dat George VIE is gekroond tot Koning van Engeland.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1937 | | pagina 8