RADIO TE KUUR NIEUWE REGEERING IN HET RECHTSCHE SPANJE? KOLSTER - BRANDES THIJS IJS GAAT DOOR DIK EN DUN HET OUDE SCHIP. r\ou en Uriep game KORT VERHAAL RADIO KOOI A'A" NT DAG 31 JANUARI '1938 Eenige persoonlijkheden uit het bewind van Primo de Rivéra zouden in het kabinet komen. Te San Sebastian doen geruchten de ron de, -volgens welke weldra een rechtsche Spaan- sehe regeering tot stand zou komen. De volgende niet officieel bevestigde kabi- netslijst wordt genoemd: Minister-president: Franco. Buitenlandsche Zaken: Generaal Jordana. Onderwijs: Sainz Rodiguez. Justitie: Graaf Rodezno. Openbare orde en veiligheid: Ge neraal Martinez Anido. Binnenlandsche zaken, pers en propaganda: Serrano Suner. FinanciënAmado. Oorlog: Generaal Orga, Marine: Admiraal Cervera. Luchtvaart: Generaal Kindelan. Industrie en Handel: Suances. Openbare werken: Pena Boeuf. Arbeid en Landbouw: Gomez Pou. Minister zonder portefeuille; Rai- mundo Fernandez Cuesta. Onder de dictatuur van Primo de Rivera speelde Jordana als hooge commissaris van Marokko, Rodiguez als lid der nationale ver gadering, Anido als minister van Binnen landsche Zaken, Amado als onderstaatssecre taris reeds een rol. Suances is lid van de directie der wapen fabrieken „Constructora Naval" geweest. Su ner is een zwager van Franco, terwijl Cuesta secretaris-generaal van de Spaansche een heidspartij is. Rodezno tenslotte was vroe ger voorzitter van de fractie der traditiona listen. Volgens besluit van de technische staats commissie zullen in het door Franco be- heerschte deel van Spanje vier nieuwe post zegels worden uitgegeven. Op de zegel van 20 centimos, die violet is, is de Kathedraal van Covadonga afgebeeld, op die van 30 centimos de kathedraal van Palma de Majorca, op die van 50 centimos (groen) het Alcazar, te Se govia en op die van een peseta, die grijs is, de Nieuw bombardement op Barcelona. Honderden dooden. Veertig bommen op de stad. - Zondag is het centrum van Barce lona tot tweemaal toe door een zestal vliegtuigen van Franco gebombar deerd. In totaal kwamen ongeveer veertig bommen op de stad terecht. Naar schatting zijn twee- tot drie honderd personen gedood en ook het aantal gewonden is groot. FERDINAND BRUNOT OVERLEDEN. Op 77-jarigen leeftijd is te Parijs overle den Ferdinand Brunot, „Doyen honoraire" aan de faculteit der letteren te Parijs en een der meest vooraanstaande Fransche taal kundigen. Zijn „Grammaire Historique de la Langue Franeaise" is een werk van grogte waarde. Brunot was eeredoctor der universiteit van Amsterdam. Chineezen scheppen nieuwen moed. Het jaar „tijger" is begonnen. Reuter meldt uit Sjanghai 30 Januari: Aan den vooravond van het Chineesche nieuw jaar zijn de pogingen der Japanners, de 240 K.M. lange gaping tusschen de strijdkrach ten langs den spoorweg Tientsin-Poekau te overbruggen, praetisch tot stilstand geko men. Vandaag eindigt het jaar os en morgen zal het de eerste dag zijn van het jaar tijger. De Chineesche jaren loopen over een cyclus van twaalf jaar, als volgt: rat, os, tijger, konijn, draak, slang, paard, schaap, aap, kuiken, varken en hond. De Chineezen scheppen nieuwen moed bij de mtrede van het jaar tijger, dat beschouwd wordt als een voor teeken, dat zij zullen gaan vechten als tij gers en den Japanners zware verliezen zullen toebrengen. Het nieuwe jaar is overal in het land gevierd, hoewel de feestelijkheden in verband met den oorlog op sommige plaat sen achterwege bleven. Aardverschuivingen in het Belgische kolengebied. Tal van huizen ingestort. Zaterdagavond zijn terreinverschuivingen waargenomen in de omgeving van een gruis- berg nabij de schacht „Prier" der steenko lenmijnen van Noord-Charleroi in het gebied van Courcelles. In den loop van nacht namen de aardver schuivingen in hevigheid toe en begonnen verschillende huizen in te storten. De eene woning na de andere stortte in en tegen drie uur namen de instortingen den omvang aan van een ware ramp. Niet minder dan 25 woonhuizen waren verwoest en 25 anderen werden door instorting bedreigd, zoodat zij door de bewoners moesten worden ontruimd. Gelukkig zijn geen slachtoffers te betreu ren, daar men tijdig een waarschuwing heeft kunnen laten hoor en. De spoorlijn, welke de kolenmijn verbindt met de lijn naar Brussel is over een afstand van ongeveer een kilometer vernield. Het ongeluk schijnt te wijten te zijn aan het feit, dat de gruisberg gelegen is op een onregelmatig terrein, terwijl de wegen rond om door de hevige regenbuien der laatste dagen, onbegaanbaar zijn geworden en op verschillende plaatsen zijn ingezakt. De aangerichte schade wordt geraamd op verscheidene millioenen francs. kathedraal van Leon. De zegels zullen geldig zijn van' 10 Februari tot 31 December van dit jaar. DuitscManid. Eerste lustrum van het Hitier- regime gevierd. Zondag is in het land het eerste lustrum van het Nationaal-Socialisti- sche bewind gevierd. Overal in het rijk wapperden de vlaggen van de huizen. Des morgens sprak dr. Goebbels een radio rede uit tot de jeugd, waarin hij een terugblik wierp op den strijd om de macht door de N. S. D. A. P. Hij spoorde de jeugd aan, te werken, te lee- ren, te strijden en sterk te zijn. Duizenden bevonden zich des morgens op den Wilhelminaplatz te Berlijn en verlangden in spreekkoren Hitier te zien. Deze verscheen ten slotte op het balcon en kreeg een ovatie in ontvangst te nemen, om later nog eens te ver schijnen vergezeld van dr. Goebbels. In zijn werkkamer in de rijkskanselarij ont ving Hitier de dragers van den door hem ge stichten nationalen prijs voor kunsten en wetenschappen, n.l. mevrouw Troost, weduwe van professor Troost, Alfred Rosenberg, dr. Filchner, prof. Bier en prof. Sauerbruch. Zij ontvingen de aan den prijs verbonden gouden versierselen met oorkonde. De dag werd besloten met den traditioneelen fakkeloptocht langs de rijkskanselarij, waar op het balcon Hitier, Hess, Goebbels, Frick, Funk, Lammers en de commandant van Ber lijn, generaal majoor Seiffert, de voorbijtrek- kenden gadesloegen. De stoet werd besloten door 4.000 S. S.-mannen. De optocht volgde denzelfden weg als op 30 Januari 1933. Spaansche regeeringstroepen willen Franco's gebied splitsen. Offensief aan het Zuidelijk front op komst? Havas verneemt van front van Estrema- dura, 29 Januari: Na voorbereidingen, die verscheiden dagen geduurd hebben, hebben de regeeringstroepen hun linies opgeschoven in de richting van Villafranca de los Bar ros, een der sterkste plaatsen welke de troe pen der opstandelingen in dezen sector be zet houden, en waarvan Merida het centrum vormt. Merida is een der belangrijkste knoop punten tusschen het norden, midden en zui den van het Spaansche schiereiland. De actie der regeeringstroepen wordt door de lucht macht gesteund, welke Oropesa en Talavera bombardeerde. Het .-frontvan Estremadura strekt zich uit over een 'lengte van 3.00 kilo meter en elke uitgevoerde beweging vindt over dq geheele lengte van. dit front haar weerklank. De opstandelingen, die sterk verschanst zijn in Medellin, Castuera en Don Benito, nemen op dit verlaten plateau een positie in, welke vergeleken kan worden met die van Teruel. Door een goed gecombineerde actie willen de regeeringstroepen nu het Spanje van Franco in twee deelen snijden, zooals de tegenstander te Teruel de steden Valencia en Barcelona van elkaar kon scheiden. De re geeringstroepen richten hierop hun volle aandacht. Zij hebben een verbinding tot stand gebracht tusschen Andalusië en Estre madura, hetgeen hen in staat stelt krijgsver richtingen op groot® schaal te ondernemen. Explosie met catastro fale gevolgen. Groot aan tal s lach toffer& in Italiaansche springstoffenfabriek. Zaterdagochtend heeft zich in de buskruitfabriek te Segni (provincie Frosinone bij Rome) een ontploffing voorgedaan,. Volgens liét laatste officieele com muniqué bedraagt het aantal dooden negen en dat der gewonden twee honderd. Van andere zijde o.a. de eerste hulpdienst wordt echter staande gehouden dat het aantal slachtoffers veel grooter is. Men spreekt van eenige tientallen dooden en honderden ge wonden. De arbeiders waren aan het werk, toen tegen half negen de eerste knal werd gehoord, welke gevolgd werd door andere ontploffingen. De ijlings ontboden brandweer deed al het mogelijke om de ramp te be perken, doch er werd reeds een aantal dooden uit de puinhoopen te voor schijn gehaald. Anderen bleken ern stig gewond. Vijf en zestig ambulance-auto's vertrokken uit Rome,, dat op 50 K.M. afstand ligt, om de slachtoffers zoo spoedig mogelijk naar- de ziekenhui zen te kunnen overbrengen. Alle autoriteiten te Rome, die het huwelijk van Rosa Mussolini, een nichtje van den Duce, zouden bijwo nen, begaven zich onmiddellijk naar de plaats van de ramp. Afdeelmgen infanterie, genie en karabiniers ver trokken eveneens onmiddellijk uit Rome naar Segni. Ten gevolge vaii de ontploffingen waren de telefoonverbindingen met Rome verbroken. In een officieel communiqué wordt mede gedeeld, dat de ontploffing geschiedde, toen zesduizend arbeiders het werk begonnen. Het alarmsignaal werd gegeven door een in genieur, die rook zag opstijgen uit een toren, waarin springstoffen lagen. De directeur van de fabriek en brandweer lieden snelden toe, doch toen men zich ge reed maakte het vuur te blusschen, ontplof ten -de springstoffen waardoor een gedeelte van de fabriek instortte. De mannen, die het vuur wilden bestrijden, werden onder het puin bedolven. Door de ontploffing werden stukken ijzer en steen tot op verscheidene honderden meters ver weg geslingerd, in het dorp Colleferro sprongen de ruiten en vele muren scheurden. BEGRAVEN HOEVEELHEID OORLOGSTUIG ONTDEKT. Naar „Het Laatste Nieuws" bericht, zijn in de wijk St. Anthonius te Meulebeke in België een groote hoeveelheid oorlogstuig ontdekt, waaronder niet minder dan tweehonderd granaten, die dicht aan de oppervlakte be graven lagen. De rijksveldwacht, die terstond in kennis w-erd gesteld van dezen vondst, heeft de noodige maatregelen getroffen om het ge vaarlijke oorlogsmateriaal te doen verwijde ren. ij Modern 5 lamps, 6 Strings Super heterodyne apparaat, met 3 golf lengten (Lange, Korte en Ultra korte), wordt eigendom terwijl U huurt, ïoor ƒ2.50 PER MAAND. GEENONDERHOUDS KOSTEN STROOMVERBRUIK 1/5 ct. PER UUR. OOSTERDUINWEG 84 Telefoon 4264 Ömuiiden-Oos!. (Adv. Ingez. Med.) ONZE DACELIJKSCHE KINDERVERTELLINC Jij komt hier niet meer vandaan, mannetje I.iik zal je wel krijgen! Thijs staarde Neusopius verbaasd aan. Hij had hooit geweten, dat deze misdadiger stotterde en ook Dickie had het nooit bemerkt. Maar later ontdekten ze, dat hij dat alleen'deed, als hij kwaad was en zich erg opgewonden had. Waarom niet, Neusopius. Je kunt ons niet hier houden, dat kan je niet doen! Dat weet je heel goed! Maar Neusopius schudde het hoofd. Ik houd jullie allebei h,,hh..hier! Jullie- k;.k. .k. .kkk. komt niet meer w. .weg! Dickie stond angstig toe te kijken. Hij zag aan Thijs' gezicht wel, dat deze zich niet erg op zijn gemak voelde. Maar wat zou hij er aan kunnen doen?? Wacht maar, Dickie, ik zal wel hulp halen! zeiden Thijs' oogen. Ik zal wel zien, hoe ik hulp kan krijgen! Wacht/maar rustig af. Je behoeft je niets bang te maken! Maar Dickie maakte zich wel ongerust. Hij wist niet, wat Neusopius van plan was. Door P. L. V. R. IN zijn gedicht „The Mary Gloster vertelt Rudyard Kipling op treffende wijze, hoe en waarom Sir Anthony, de schijnbaar ongevoelige voormalige schipper, scheeps bouwer en reeder, zijn eerste eigen schip, waaraan hij vele mooie herinneringen heeft, nadat het verouderd en uit de vaart genomen is, nog vele jaren bewaart. Als Sir Anthony Gloster zijn einde voelt na deren wordt de „Mary" voor haar laatste reis zeeklaar gemaakt, omdat hij met zijn oude schip een laatste rustplaats wil vinden nabij de Kleine Paternosters in de Straat van Ma kassar, waar hij ook eens de geliefde vrouw, wier naam het draagt, aan de schoot der gol ven moest toevertrouwen. TTTZ-. "E: •feu' De laatste foto van de Rumphius, de stuurman begeeft zicli met de vlet aan boord, om te inspecteeren of alles nog in orde is. Horsting schrijft in „Van Leven en Werken in Indië", hoe hij op een wandeling nabij de kampong Si Kapas aan de Rokanrivier een groote half vergane prauw ter zijde van het pad op het droge zag liggen. Het hout was nog goed bruikbaar voor andere doeleinden en zijn economische aanleg deed hem de vraag stellen, waarom men die prauw aiet in stukken hakte en als brandhout gebruikte. „Toewen", zei één der kampongmenschen," toen deze.prauw in haar goede dagen was, heeft ze ons trouw gediend en in ons levens onderhoud helpen voorzien, het zou ondank baar en niet goed zijn haar aan stukken te slaan." Aan deze en dergelijke verhalen dacht ik, toen ik eenigen tijd geleden, bij de directie geroepen werd, om instructies te ontvangen voor de laatste reis van de „Rumphius", onze eerste groote sneldienstboot. Eens de trots van de Koninklijke Paketvaart Maatschappij en van de Nederlandsche Scheepsbouw. Ieder die Indië kent, kende -ook de „Rum phius" het witte schip met de snor van schui mende golven, dat jaren lang onder Kapitein Donck, die met en door zijn schip vermaard werd, de verbinding onderhield van Soerabaja, langs Java's Noordkust naar Singapore en 'Belawan-Deli.-- Het dubbelschroefstoomschip Rumphius" was één van mijn eerste schepen bij de Maatschappij. Hoe vaak hebben we met man en macht, hoofdmachinist en enkele bevoorrechte passa giers incluis, met de sextant op haar brug ge staan, om te meten, of de hoek tusschen de kloot van den mast van de oude „Oranje", of „Willis" gr-ooter werd. Waaruit blijken moest, dat we de mailboot opliepen, om haar weldra plagend dichtbij te passëeren. Iedereen, van den gezagvoerder, tot den tremmer en van de eerste klasse passagier, tot den tusschendeks reizenden contractant, genoot dan mee van dit succes. Een schitterende, maar dure reclame voor de Paketvaart, want de „Rumphius" is nooit een economisch schip geweest en bij het opvoeren der slagen, nemen de brandstofverbruiken evenredig aan de kwadraten der vaartsnel heden toe. Een Sumatraan, zware bui in de Straat van Malakka. Onze voortjakkerende sneldienst heeft echter geen tijd om, niettegenstaande den neergutsenden regen, vaart te minderen. Samen staan we op de brug, de kapitein en ik en turen ingespannen, half verblind door het in ons gezicht slaande water, den inktzwarten nacht in. Het vuur van één vadembank, met helder weer dertig of meer mijlen zichtbaar, moet vlak bij zijn en kan elk oogenblik doorkomen. Plotseling krijg ik een geweldigen klap in m'n gezicht. Verschrikt spring ik opzij. Zou die ge schikte kalme „Ouwe" onverwachts gek ge worden zijn? Vragen durf ik het hem niet. Onbewogen tuurt hij nog steeds de duisternis in. Meent juist een flauw lichtschijnsel ontdekt te heb ben, dat inderdaad blijkt het gezochte vuur te zijn. Na afloop van mijn wacht vind ik op het tentdek bijna recht onder de plaats waar ik gestaan heb, een doode vogel. Waarmee het mysterie is opgelost. Met opgezwollen maar vergenoegd gezicht, doe ik den volgenden morgen in onze gezellige messroom mijn verhaal. Nooit heeft de kapi tein geweten waarvan ik hem een oogenblik verdacht heb. Toen ik promotie maakt en in mijn nieuwen rang naar de „De Haan" moest, was ik dagen uit mijn humeur. Mocht de „Rumphius" echter al voor ons, den reizenden ambtenaar, planter of koopman een prettig schip zijn en blijven, het moderne touristenverkeer stelde hoogere eischen. Reeds voor de malaise werd zij door de komst dei- veel grootere en meer comfort biedende „Plan- cius", „op ten Noort" en „Ophir" overbodig. Daarbij kwam, dat de „Rumphius" met haar groote passagiersinrichting, geringe laadcapa- citeit en enorm brandstofverbruik, zeer lastig op andere lijnen rendabel te maken was. Toen schepen moesten worden opgelegd was zij een der eersten. In het begin van deze gedwongen rustperiode werd de „Rumphius" nog zorgvuldig onderhouden, hoopte men haar binnenkort weer in de vaart te kunnen bren- Japan heeft ijzer noodig. 'gen. Maar allengs vervloog' die hoop. Het blank geschuurde dek en het schitterend gepoetste koper, eens de trots van gezagvoerder, stuur man en bootslui, werd groen en grauw, verf en zeep werden niet meer, of in onvoldoende mate ter beschikking gesteld. Sinds lang interesseerde niemand zich meer voor het roestige, door het lange stilliggen zwaar aangegroeide schip. Tot een nieuwe bewapeningswedstrijd de metaalprijzen snel deed stijgen. Toen kreeg ook de oude „Rumphius" weer waarde. In tegenstelling met de „Mary Gloster", die voor haar laatste reis werd gekalefaat en zee klaar gemaakt, verhaalde men de „Rumphius" tot voor de werkpaatsen, waar gaten in haar ketels werden gebrand en met voorhamers op haar machines los gebeukt, om te voorkomen, dat zij, voor afbraak aan Japansche sloopers te Soerabaja verkocht, toch nog eens geheel of gedeeltelijk, door een concurrent in de vaart zou worden gebracht. Voorzichtig sleepten wij haar van Tg. Priok naar Soerabaja, hetzelfde ti*aject langs Java's Noordkust, dat zij in haar glorietijd zoo dik wijls bevaren had. In haar eens zoo knusse eetsalon, was nu een „Ik en jij-donkey" opgesteld, een hand pomp, waarmee we eventueele lichte lekkage zouden kunnen bijhouden. Gelukkig bleek het schip nog voldoende dicht en hebben wij die j pomp niet behoeven te gebruiken. Nauwelijk is het schip te Soerabaja aange komen en langs haar lotgenoote het stoom- schip „Van Riemsdijk" gemeerd, of de met breekijzers en branders gewapende sloopers komen aan boord. Neen, we behoevesn ons niet ongerust te maken, de wereld schreeuwt om ijzer, men zal niet trachten het oude luxe schip weer in de vaart te brengen. Bijna had ik dit laatste prettiger gevonden; als zeeman hecht men aan een schip, waarop men een goed deel van zijn lev.en heeft door gebracht. Maar dit is geen tijd voor sentiment. Japan heeft haast. Binnen een week, waarschijnlijk reeds over enkele dagen zal de eerste lading oud ijzer kunnen worden afgescheept. Het trieste einde van onze eerste eigen In dische mailboot. verdrijft U wonder snel met i CACHETS MIJN HARDT Koker 12 cachets 50 ct. Proef doosje Zstuks Wet (Adv. Inges. Med.) De Ktirikyiijtus. up den voorgrond laadbooten, waarmede in de Molukken lading wordt ver werkt. Op den achtergrond: Boompjeseilar'd. STERRENSTOF door HEINZ A. TIBEN. VEEL, heel veel berken staan voor het huis. Door de deur, die open staat, ziet men de imaan tegen de wolken loopen. Iemand heeft het licht uit gedaan. Nog zijn de stappen van den boer niet verklonken. Hij is naar buiten gegaan, naar den stal, om naar het vee te kijken. Het is nu donker in de kamer, en tochzij is overvuld met het licht, dat onzichtbare licht, dat met de oogen niet waarneembaar is, en dat zich om de wieg' van den nieuwgeboren wereldwandelaar verdicht, alsja, als ster renstof. De jonge moeder ligt alleen in haar bed in het duister. De strijd is nu voorbij, de strijd met' alle vezels van het gestriemde lichaam gevoerd. Nu is hij voorbij, die strijd, 'die in smart een nieuw leven schiep, Stil rust nu het lijf uit na lange, lange marteling. En de moeheid der jonge moeder is zóó groot, dat zij verzinkt in de droomlooze diepte van schemerachtig waken, zonder slaap te vinden. Af en toe dringt een kwakend geluid van links, waar dicht aan het bed der moeder, het wiegje staat. Dan gaat de bleeke moederhand op weg en bereikt troostend en rustuitstralend fluweelzacht jong haar. Hoe de wind buiten door de berken suist! Hoe diep loopt de maan over den hemel, tegen ontelbare wolken in loopend, verdwijnend en achter sluiers der wolken z'n roodgeel gezicht toonend. O, deze nacht! En terwijl de berken voor het huis zich neigen en de maan begint te glimlachen en de wind in het haardvuur zingt, verzinkt de moeder in een droom, een droom zonder slaap. Zij droomde: Uit de wieg groeit een kind, speelt met grind voor het huis, heeft groote blauwe oogen en lichtblond haar. En ver is het land, goudgeel koren golft op de velden, een milde zon straalt, beekjes en rivieren ruischen Regen sproeit over de velden, alles groeit boom, struik, zaad en ook de kleine mensch. Zon en maan wisselen snel en vaak. Schitte rende zon en wolkenomkranste maan. De aarde wasemt koorts; ziekte grijpt naar het kind. Nu staat de moeder op, strijdt nog maals en weet, diat zij nog heel vaak zal moeten strijden Uit het kind groeit een jong menseh, groot breed en lichtoogig, gaat door het woud van berken, gaat met klinkenden stap ver, ver over het land, ver, heel ver weg van het oude huis in het woud. Lichaamloos verheft de •moeder zich nu van het leger en volgt hem. Ver, ver gaat het door de wereld, door vele dorp en steden, door fabrieken, straten en kazernes. Snel en vaak wisselen nog altijd zon en maan. Overal loeren ziekte, verderf en dood De stap van den boer klinkt voor het huis. Als hij in de deur staat, verduistert z'n breede gestalte de maan. „Slaap je?" vraagt zacht z'n stem. „O, nee", zegt ze verbaasd. „Zooeven, toen ik uit den stal kwam, leek iet me, als gleed er een schaduw door het lerkenwoud als een lichte nevel. Maar de ïond sloeg niet aan." Hij zet zich bij het bed. Zwijgen vult nu de kamer, als een zachte hand naar het wiegje tast. „Ik was ver weg", zegt de jonge moeclec zacht. „Zoo juist ben ik pas teruggekeerd.'i,

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1938 | | pagina 2