Rusland's expansiepolitiek door de eeuwen,
tb
R00DB*STBE
Uit den
V oikenbondsraad
De Goedenwilsdag-herdenking, georganiseerd door de Goinmissie van Moeders en
Opvoedsters uit de Vereen, voor Volkenbond en Vrede (afd. Haarlem). Op het
Sportterrein aan de Klevcrlaan. De ballons gaan de lucht in!
Oeroude drang naar het Oosten bestaat ook.
thans nog.
Moskou versus Tokio.
'(Van onzen Russischen correspondent).
TOEN Lenin in de maand Februari van
het jaar 1918 met zijn geheele regeering
hals over kop Petersburg verliet en
Moskou wederom tot hoofdstad uit
koos, sloot hij daarmede een intermezzo uit de
Russische geschiedenis af, dat door Peter den
Groote met de stichting van de Newa-metro-
pool was Ingeluid.
Sinds het vroegste optreden in de geschie
denis, hebben de Russen hun expansie
politiek steeds op het Oosten gericht. In de
zevende eeuw zwierven zij van de Karpathen
en de Weichsel naar de Oost-Europeesche
vlakte.
Het eerste tijdperk der Russische geschie
denis speelde zich om de Noordelijke meren
(Peipus-, Ilmen-, Ladoga, en Onegameer) en
in het Dnjepr-dal af. De belangrijkste centra
waren toen Nowgorod en Kief. In de 14de
eeuw werd Moskou pas gesticht en in een
uiterst langzaam tempo steeg de beteekenis
van deze stad als een meer Oostelijk gelegen
centrum. Nog in de 16de eeuw werd gestreden
om het oppergezag aan de Wolga, Europa's
Oostelijkst gelegen rivier, welke den Russen,
zooals de liederen van Stenka Razin getuigen,
tallooze moeilijkheden bereidde. Spoedig ech
ter drongen Russische avonturiers, via het
Oeralgebergte, in Siberië door, dat langza
merhand overmeesterd werd. In de 19de eeuw
kwam de Amoer onder invloed van Rusland
en precies 50 jaar geleden werd, door de ver
overing van Khiwa en Bokhara, de heerschap
pij van het Russische rijk over Centraal-Azië
gegrondvest.
De veroveringstactiek en de kolonisatiebe
weging van het Russische volk waren onop
houdelijk naar het Oosten georiënteerd en
met elke schrede in die irchting verwijderde
men zich meer van Europa. De aanleg van de
groote Siberische spoorlijn en de poging
bosch- en ertsconcessies in Korea te verkrij
gen, een poging, die in 1904 tot den Rus
sisch- Japanschen oorlog leidde, waren nieuwe
bewijzen van den Russischen expansiedrang
naar het Oosten.
Hoe mer de politici, de regeering en de
strategen hun aandacht aan het Oosten
schonken, des te meer verbleekten de politieke
belangen in Europa. In den wereldoorlog zou
bijv. het testament van Peter den Groote
verwerkelijkt worden Door dezen Czaar waren
een reeks oorlogen tegen de Turken gevoerd,
warbij vele soladten opgeofferd werden. Het
doel daarvan was: de verovering door Rus
land van de Dardanellen, zoodat een vrije
doorgang naar de Middellandsche Zee ver
kregen zou worden. Wie spreekt er in Rus
land thans nog over de Dardanellen? Het
Balkanvraagstuk, in den tijd van Bismarck
en keizer Wilhelm II een der beruchtste uit
de Europeesche politiek, is in Rusland begra
ven en vergetenEnkele jaren geleden nog
was Rusland's politiek er op gericht, geheel
Spanje onder de Russische vlag te brengen.
Thans heeft Rusland de handen van Spanje
afgetrokken, daar de oeroude drang naar het
Oosten de overhand heeft gekregen en alle
krachten vereengid moeten worden om de
groote problemen, die zich door den oorlog
tusschen Japan en China voordoen, op te los
sen.
Het roemlooze einde van den wereldoorlog
en het daarop gevolgde loslaten van Rusland
door de Entente, verwekten bij de Russen
een diepe teleurstelling en verbittering, welke
tot uitdrukking kwamen in de Europeesch-
Aziatische Beweging. „Wij willen geen Euro
peanen van lageren rang zijn en als zoodanig
behandeld worden", zeiden de Russen. „Aziaten
zijn we ook niet, dus noemen wij ons Euro
peesche Aziaten". Dit standpunt werd zoowel
met historische als met filosofische stellingen
gesteund en in dikke boeken werd de ideologie
van de Europeesch-Aziatische Beweging uit
eengezet. De Russische dichter Alexander
Block gaf, in zijn gedicht „De Skythen", op
aangrijpende wijze uitdrukking aan de nieuwe
en tegelijk zoo oeroude politiek der Russen en
aan den afkeer van Europa.
Tegenwoordig herinneren de Russen zich
ook, dat hun kolonisten zelfs in Alaska diepe
sporen hebben achtergelaten. De belangstel
ling van Russische historici heeft zich o.a
gericht op den Oekraïnischen revolutionair
Hontsjarcnko, die omstrekes 1860 in St. Fran
cisco de „Alaska-Herald" in het Russisch en
in het Engelsch uitgaf en die er van droomde
de Aleoeten en Alaska tot een zelfstandige
republiek uit te roepen. Reeds in dien tijd
leek dit plan fantastisch en op het oogen-
blik, nu Japan oppermachtig en Alaska in het
bezit van Amerika is, ontbreekt er elke reëele
kans van slagen aan. Des te merkwaardiger
is het, dat de Russen zich thans voor deze
kwestie interesseeren. In het laatste nummer
van het Russische tijdschrift „Vremennik"
dat in Parijs verschijnt, kan men een groot
artikel lezen, getiteld: ..De Russische litera
tuur in en voor Alaska". Het is geschreven
door Lozinsky,
Voorts bevat dit tijdschrift een tweede
artikel, getiteld: „Agapij Hontsjarenko, de
stichter van de Russische pers in Noord-
Amerika", geschreven door S. Svatikof. Sta
tistieken leveren het bewijs, hoe intensief
Russische priesters hun missie-arbeid onder
de inwoners van Alaska, en op de Aleoeten
verricht hebben. In Sitcha, de hoofdstad van
Alaska, bestaat thans nog een voortreffelijk
ethnografisch museum, dat geleid wordt door
den Russischen priester Kasjevarof. Toen de
regeering in 1867 Alaska voor 7.2 millioen
aan de Vereenigde Staten verkocht 2weeg de
openbare meening in Rusland, daar zij druk
doende was met het Balkan- en Dardanellen-
vraagstuk. Thans, 20 jaar na het einde van
de periode, dat Petersburg de zetel der regee
ring was, zint men weer op mogelijkheden
voor de Russische kolonisatie, waarbij men
dan aan de andere zijde van den Pacific
vasten voet poogt te krijgen.
Enorme militaire voorbereidingen.
A FGEZIEN van deze historische herinne-
ringen en van de Europeesch-Aziathische
Beweging, heeft de Russische drang naar het
Oosten in alle stilte een concreten vorm ge
kregen. Ondanks de massa-executies heeft
maarschalk Worosjilof bijv. het programma
voor de legeruitbreiding doorgevoerd. Nog
voor het einde van dit jaar zal Rusland over
20.000 bommenwerpers en gevechtsvliegtuigen
beschikken, terwijl dan in "totaal 30.000 pilo
ten beschikbaar zijn. De vloot in. den Stillen
Oceaan zal zeer versterkt en de versterking
van de Russisch-Chineesche grens bespoedigd
worden. De sterkte van het Russische leger in
vredestijd is van 1.5 tot 2.5 millioen verhoogd.
Een eventueele mobilisatie is zoo georgani
seerd, dat Rusland in den tijd van drie maan
den 18 millioen soldaten in het veld kan bren
gen.
Volgens berichten van reizigers is het reus
achtige gebied tusschen het Baikalmeer en
den Stillen Oceaan één kolossaal leger, dat
door een drievoudige linie van fortificaties
beschut wordt. De Russische troepen zijn op
4 punten geconcentreeerdnabij Tsjita, Bla-
govetsjensk, Chabarofsk en Wladiwostok. Ten
Oosten van het Baikalmeer bevinden zich
Russische troepen, gevechtsklaar. Zij zullen,
via Buiten-Mongolië, tot aan de grens van
de Chineesche provincies Suiyan en Tscha-
char getransporteerd worden. Op de wegen
van Ulan-Ude, dat 125 K.M. Oostelijker v5n
het Baikalmeer ligt, naar Ulan-Bator, de
hoofdstad van Buiten-Mongolië, trekken on
onderbroken lange colonnes van van vracht
auto's, beladen met soldaten en krijgsmate-
riaal, voorbij.
In Japan twijfelt men er niet aan, dat deze
voorbereidselen gericht zijn tegen de in China
strijden Japansche troepen. Reeds beschuldigt
men er Rusland openlijk van China te steu
nen door de levering van krijgsmateriaal en
en het zenden van Russische vliegers naar
het front. Moskou heeft bovendien geëischt,
dat de Japansche consulaten in Blagovets-
jensk en Chabarofsk gesloten zouden worden,
maar Japan heeft verklaard, dat deze eisch
tegen het internationale recht strijdt en ge
weigerd Moskou's wensch in te willigen.
Op 11 April j.l. vlogen 9 Japansche vliegtui
gen over de Russische grens. Erg ver kwamen
zij niet,, want Russische vliegers dwongen de
Japanners om terug te keeren. Tijdens deze
vlucht moest een der Japansche vliegtuigen
een noodlanding maken. De piloot Mayeda
genaamd, werd gevangen en het vliegtuig in
beslag genomen. Zoo schijnt steeds onheil
spellender het oogenblik naderbij te komen,
dat Rusland daadwerkelijk in den oorlog tus
schen Japan en China zal ingrijpen
(Nadruk verboden.)
KARL TIANDER.
Marechaussee schiet krankzinnige
Dokter had de hulp der politie ingeroepen.
ECHT, 16 Mei. —In den afgeloopen nacht
is de 38-jarige B. uit Echt op noodlottige
wijze om het leven gekomen.
De man verkeerde in een plotselingen toe
stand van krankzinnigheid, die gevaar op
leverde voor zijn omgeving. Dokter Sonnen
kon den man niet bedwingen en riep daarom
de hulp in van de marechaussee te Echt. Per
auto arriveerden twee politiemannen aan de
woning van B. Deze stond buiten met een
schop en uitte dreigementen. De marechau-
see sommeerde den man te blijven staan en
de schop neer te leggen. B. vloog echter op
den politieman toe en zwaaide de schop boven
diens hoofd, waarop Bockma vuurde. De man
viel doodelijk getroffen neer en werd naar
binnen gedragen. Hij had een schot in den
mond en de kogel was in de luchtpijp gedron
gen. Enkele minuten later gaf h{j den geest.
Het lijk is in beslag genomen en overge
bracht naar het St. Antonius Gasthuis.
B. was gehuwd en vader van zeven kinde
ren.
De inwijding van de Oud-
Katholieke Kerk.
Bouwwerk van Ir. H. T. Zwiers.
HAARLEM Dinsdag.
Heden zal de nieuwe Oud Katholieke Kerk
aan de Kinderhuissingel ingewijd worden.
In het kerkgebouw zijn op de eerste ver
dieping een leeringlokaal. een vergaderzaal
eenige administratieve vertrekken, de pasto
rie en de kosterij. Op de tweede verdieping is
de eigenlijke kerk. In deze ligging wordt een
300-jarige traditie gehandhaafd. Bovendien
werd door deze intensieve bebouwing mogelijk
gemaakt dat op het betrekkelijk kleine be
schikbare, en voor de ligging van de kerk
schikte, terrein ook de inrichting van de
gewenschte boekerij e.a. lokalen te verwezen
lijken. Door de hooge ligging van het gebouw
heeft men thans tevens bereikt dat het zich
onderscheidt van de omgevende woonhuizen.
De architect de heer H. T. Zwiers heeft de
natuurlijke elementen van de bouwopgave ge
bruikt om de beteekenis van het gebouw en
zijn onderdeelen ook naar buiten te doen
spreken om datgene, wat namelijk het hoog
ste in rangorde is, naar buiten als zoodanig
te doen spreken en datgene, wat naar zijn
wezen lager is in rangorde ook naar buiten
als zoodanig kenbaar te maken. Bij het ont
breken van een duidelijke pleinvorming vóór
het kerkgebouw ontbrak naar het inzicht van
den architect veel van de beteekenis van den
ingangstoren en daarom werd besloten niet
den kerkingang maar het liturgisch hoogste
deel van het kerkgebouw, het priesterkoor als
het hoogste bouwdeel kenbaar te maken en
met het kruis te bekronen. Zoo teekent zich
de innerlijke beteekenis van het priesterkoor,
de sacristie, het zangkoor en de Doopkapel
zooveel mogelijk in de wijze, waarop zij gerea
liseerd werden. Ook in het inwendige is ge
tracht de onderscheiding vol te houden zoo
wel in materiaal, keuze en bewerking als in
ruimtevorm en verlichting. Kerk, sacristie en
zangkoor zijn gemetseld in gladde gele en
witte steenen, voor de kerk en doopkapel in
een kruisvormig sierverband, voor de sacristie
in vlak metselwerk; hallen, ingang en trap
zijn eveneens uitgevoerd in zichtbaar metsel
werk, vergaderkamer, leerlinglokaal e. d. ech
ter hebben gepleisterde muren. De overkap
ping is uitgevoerd in een zichtbaar blijvende
houten kapconstructie, en zulks wel zoodanig
dat aan de betrekkelijk vierkante kerkruimte
een dieptewerking wordt verleend. De bekap
ping is donker gebeitst, met eenig kleurig
schilderwerk op markante constructiepunten,
terwijl de kapankers in den vorm van het
Christusmonogram en de ruitvormige kap-
velden gevuld worden met door leden van de
gemeente zelf uitgezaagde houten siervul-
lingen, elk met een der 12 teekenen van de
dierenriem als middelpunt.
De kerkramen zijn 12 in getal. De vloer is
belegd met niet gladde witte tegels, terwijl
onder de banken houten vloeren met linoleum
zijn aangebracht. De banken zijn uitgevoerd
in gerookt eikenhout en voorzien van be-
kleede knieltreden.
De communiebank en de preekstoel zijn uit
de oude kerk overgenomen. Verder is ook het
oude altaar in de nieuwe kerk geplaatst; de
vorm met de fraaie oude antipendia komt
volkomen tot zijn recht. De kerk bevat een
ruim zangkoor waarop het orgel opgesteld is,
een sacristy met vele ingebouwde kasten.
Verderop den beganen grond een ruime ver
gaderkamer, tevens voor vereenigingsdoel-
einden te gebruiken (grootte ongeveer 65
M2.) met theekeukentje, een leeringlokaal
met ruime bergplaatsen, de bisschopskamer
en een nieuwe boekerij en verder de noodige
halruimten, toiletten,, bergplaatsen en een
kleine administratieruimte. Een van de moei
lijkheden van den plattegrond vormde nog de
keuze van de ruimte onder het priesterkoor,
welke bij een kerk-op-de-verdieping m.i. niet
kan zijn een ruimte met een willekeurige be
stemming. Zoo is tenslotte de boekerij de
fundeering van het priesterkoor geworden.
Aansluitend aan priesterkoor en sacristie
boven en aan de boekerij, de bisschopska
mer en de hal bij leering- en vergaderkamers
bevindt zich de pastorie, welke èn via de
studeerkamer van den pastoor en van uit het
dienstgedeelte (bijkeuken) rechtstreeks toe
gang tot de kerk geeft.
Aan den anderen kant heeft de kosterswo
ning toegang tot de kerk op zoodanige wijze,
dat de fietsenstalling, ingang en ingangshal,
en verwarmingskelder rechtstreeks toeganke
lijk zijn. Deze kosterswoning is gebouwd als
een lage flat-woning boven de fietsenstalling.
In 1910 nam Pastoor Prins, later Bisschop
van Haarlem, het initiatief voor het bouw
fonds voor de kerk die thans verwezenlijkt is.
De inwijding.
De inwijding van ne nieuwe kerk zal heden
geschieden door mgr. H. J. T. H. van Vlijmen,
bisschop van Haarlem, geassisteerd door prof.
C. Wijker, president van het seminarie te
Amersfoort. J. v. d. Oord, Deken van het Bis
dom te Haarlem als diaken en prof. dr. C. G.
v. Riel als subdiaken.
Aanwezig zullen nog zijn: mgr. Andreas
Rinkel, aartsbisschop van Utrecht, mgr. J. H.
Berends, bisschop van Deventer, mgr. J. Z. J.
Jasiriski bishop of Buffalo. Zij zullen in
het priesterkoor plaats nemen. De inwijding
bestaat uit de inzegening van de kerk, de
preekstoel en het altaar. Tevens zullen de
lichten ontstoken worden. Aan het eind van
den dienst zullen de geestelijken zich in pro
cessie naar de sacristy begeven om het Heilig
Sacrament naar de kerk te brengen. De bis
schop van Haarlem houdt zijn toespraak
als verschillende handelingen verricht zijn.
Propagandaschool te Rotterdam
ontdekt.
Zeven personen door de politie gearresteerd.
Door den Rotterdamschen Vreemdelin
gendienst is dezer dagen een inval gedaan in
in een perceel in de Tochtstraat aldaar, waar
naar bleek, juist les werd gegeven aan Duit-
sche immigranten.
Een zestal „leerlingen" en een leeraar zijn
aangehouden en overgebracht naar het hoofd
bureau van politie. De namen van de man
nen zijn niet bekend. Zij noemden elkaar al
leen met voornamen en hoewel zij in het be
zit van passen zijn, waarop namen vermeld
zijn. bestaat er geen zekerheid, dat deze na
men juist zijn.
In het lokaal in de Tochtstraat werd vol
gens het Hbld. theorie gegeven aan de leer
lingen over de crisis, over den staat en ook
over Nederland, het land waar zij op het
oogenblik vertoeven. Tijdschriften, brochures
enz. waren in groote menigte voorradig. Ook
de leerstof is meegenomen naar het hoofdbu
reau van politie.
Nederlaiulsche T uinbomvraad
viert zijn dertigjarig bestaan.
Receptie te 's-Gravenhagc.
De Nederlandsche Tuinbouwraad vierde
Zaterdag zijn dertigjarig bestaan. In het hotel
„De Twee Steden" te's-Gravenhage recipieerde
In het hotel „De Twee Steden" recipieerde
het bestuur, onder voorzitterschap van den
heer Jac. Smits (Naarden), omringd door
palmengroep en bloemstukken, waarvan er
verscheiden uitmuntten door schoonheid in
kleur en vorm.
Allen, die ter receptie kwamen, werd het
door den secretaris, jhr. dr. J. C. Mollerus
(Haarlem) geredigeerde gedenkboek ter hand
gesteld. Onder hen bevonden zich de direc
teur-generaal van den landbouw ir. A. L. H.
Roebroek, de voorzitter van de Koninklijke
Nederlandsche Mij. voor Tuinbouw en Plant
kunde. jhr. G. F. van Tets van Goidschalks-
oord, de directeur van „Centraal Beheer" en
van de Tuinbouwonderlinge. jhr. mr. P. A. van
Holthe tot Echten, de secretaris van het Kon.
Ned. Landbouwcomité dr. H. Molhuysen, de
heer E. H. Rrelage en voorts vertegenwoordi
gers van verschillende organisaties en instel
lingen op land- en tuinbouwgebied.
De voorzitter van den Nederlandschen
Tuinbouwraad. de heer Jac. Smits heeft in een
rede de beteekenis geschetst van het dertig
jarig jubileum dezer organisatie. Verder heb
ben nog verschillende sprekers het woord ge
voerd. Des avonds is èen maaltijd gehouden.
VOETBAL.
Smit geblesseerd.
In den bekerwedstrijd HaarlemDe Mus-
schen is Smit in de eerste helft geblesseerd
Toen hij na een schot gelost te hebben, het
rechterbeen geknield had en zijn linkerbeen
gestrekt vooruit stond, viel een tegenstander
op laatstgenoemd been, met het gevolg dat het
doorzakte. Hij kon niet verder spelen, zoodat
hij het veld moest verlaten.
De vrees werd door zijn vrienden geuit, dat
Smit a.s. Zaterdag niet zou kunnen meespe
len, maar wij vernemen dat de kwetsuur niet
zoo ernstig Is, zoodat hij vermoedelijk wel zal
uitkomen.
mmi
eiiifiïiN
AMSTERDAMSCHE VEEMARKT.
Amsterdam 16 Mei 1938. Ter Veemarkt-
waren heden aangevoerd:
475 vette koeien, waarvan de prijzen waren:
le kw. 74—80, 2e lew. 64—70, 3e kw. 50—62. Per
K.G. slachtgewicht. 70 Melk- en Kalfkoeien
180240 per stuk. 81 Vette Kalveren: 2e kw.
50—60, 3e kw. 4050. Per K.G. levend gewicht.
180 Nuchtere kalveren 5.5090 per stuk. 64
Schapen 2020 per stuk. 53 Lammeren 1013
per stuk. 489 Varkens: vleeschvarkens, wegen
de van 90—110 K.G. 6162. Zware varkens
5960. Vette varkens 5758. Per K.G. slacht
gewicht. Aangevoerd 4 wagons geslachte run
deren uit Denemarken.
Het eigenlijke interieur van de kerk op de
tweede verdieping.
De O. K. Kerk aan den Kindcrhuïssingcl te Haarlem
Harken! Spitten! Spuiten/ Snoeien!
Zorgen dat de rozen bloeienI
Bukken, kruipen, her en der.
Heusch: je rug kan er van lusten
Daarom af en toe eens rusten
Bij 't genot van Roode Ster!
NIEMEIJER'S
6, 10, 1 3 ct. per half ons.
Zeldzaam zacht én licht in de pijp.
(Adv. Ingez. Med.)
De Zwitsersche neutra
liteit en het besluit
van Chili.
eET schijnt met de kwestie van de
permanente neutraliteit van Zwit
serland in den Volkenbond allesbe
halve te hebben willen vlotten. Men
voeldê drommels goed, dat het eigenlijk niet
goed aanging om Zwitserland volkomen zijn
zin te geven. Want een bevrijding van elke
verplichting op het gebied van sancties, ook
wat economische en financieele sancties aan
gaat, moest wel scheele oogen maken bij an
dere niet-groote mogendheden, die insgelijks
gaarne hetzelfde voorrecht zouden willen ge
nieten als Zwitserland vroeg. Het kwam er
dus op aan, vooral de zeer uitzonderlijke situa
tie van den Zwitserschen Bondsstaat op den
voorgrond te plaatsen. Dit was echter niet het
eenige. Speciaal in Britschen kring scheen
men het bepaald noodig te achten, toch even
vastgelegd te krijgen, dat in geval van een
gewapend conflict, waarbij bijv. een der
machtige buurstaten van Zwitserland be
trokken zou wezen, het Volkenbondsapparaat
toch op Geneefsch, dus Zwitschers, gebied
zou kunnen en moeten functioneeren. De
Zwitsers zouden zich te dien opzichte niet op
hun permanente onzijdigheid mogen beroe
pen. Met veel tact wist de Zweed Sandler,
rapporteur in heel deze aangelegenheid, de
hier bedoélde moeilijkheid te-boven te" kb-
men. Dit nam intusschen niet weg, dat een
tweetal Raadsleden Rusland en China
zich bij de stemming over het rapport en het
besluit, dat op de Zwitsersche onzijdigheid
betrekking had, onthielden.
De Britten kregen in het wezen der zaak
hun zin. Maar ook Motta was blij met den
afloop der neutraliteits-kwestie, want fluks
ging hij minzaam verschillende Raadsleden
dankbaar de hand drukken. Fraai komt me de
oplossing niet voor, al begrijp ik, dat de Raad
dezen weg insloeg, gezien allerlei verwikke
lingen die zich anders misschien zouden heb
ben voorgedaan.
Trouwens, er is hier meer gebeurd, dat
niet fraai dient te heeten en voor het winnen
van den juridischen of (en)politieken schoon
heidsprijs heelemaal niet in aanmerking
komt. Ik denk aan wat er geschiedde naar
aanleiding van de poging van den Spaan-
schen minister Del Vayo om een besluit vast
gesteld te krijgen tot opheffing van de heele
niet-inmenging, nu sedert September j.l. toen
men ook al met dit onderwerp bezig was, nog
altijd geen terugtrekking der buitenlandsche
troepen uit Spanje heeft plaats gevonden.
Het was voldoende voor Lord Halifax om te
zeggen, dat hij hiervan niets moest hebben,
om de resolutie van Del Vayo om hals te
brengen, aangezien voor het nemen van een
besluit nu eenmaal de eenstemmigheid noo
dig is. Er stemden echter nog 3 anderen
Frankrijk, Roemenië, Polen eveneens tegen,
terwijl alleen Litwinof met Del Vayo mee
ging. Ondergrond van dezen gang van zaken
was, dat Halifax het met het oog op het
Britsch-Italiaansche accoord gewenscht vond,
wanneer de niet-inmenging-op-papier thans
bestendigd bleef. En deze jongste dagen
kenden de meesten in de Volkenbondsstad
eigenlijk slechts één leuze: Mussolini wikt en
beschikt. Daarop was een aanzienlijk deel van
het Raadswerk ingesteld. Dat het op het
oogenblik nog niet bepaald geholpen heeft
en er Zaterdagmiddag in de wandelgangen
van het Volkenbondsgebouw bepaald een iet
wat opgewonden stemming viel waar te
nemen, toen men van de te Genua door den
Duee uitgesproken allesbehalve minzame rede
kennis had genomen, valt niet te loochenen.
Op zichzelf was voorts ook niet prettig, dat
Chili aankondigde over twee jaar Volken-
bondslid af te zullen zijn, tenzij men vóór dien
toch nog de door dat land verlangde wijzi
ging (en) in het Handvest zou aanbrengen,
waardoor de leden heelemaal niet meer aan
eenige verplichting zouden vast zitten. Dat
middel moet den weg naar de o.a. door Chili
zoo vurig verlangde universaliteit banen. On
derwijl geneert zich de kampioen van het
universalisme niet om weg te loopen, aan
gezien hij zijn zin niet krijgt zonder verder
verwijl aanbrenging der door hem aanbevolen
wijzigingen en om aldus den Bond nog
weer wat verder van het universalisme af te
brengen.
„Gij moet dit geval niet te tragisch nemen",
zei me een oude rot in Volkenbondsaange-
legenheder. „Immers, het is best mogelijk,
dat de Chilenen straks toch nog eieren voor
hun geld kiezen. Maar bovendien, wanneer
zij dat niet zouden doen. moet toch erkend,
dat men aan leden met dergelijke opvattingen
in de praktijk geen steek heeft: hun haan
moet Koning kraaien, óf ze gaan er uit".
China kwam ook nog aan de orde en vóór dien
had men ten opzichte van het vluchtelingen
probleem inderdaad een hoogst tragische
aangelegenheid een besluit genomen, dat
er ten minste op schijnt te wijzen, dat de
Bond, 't weinige, dat hij hierin kan doen, in
derdaad voor zijn rekening wil nemen.
fc* S. &AALTE,
