provinciale
Japan geneigd het Tsjankoefeng incident
langs diplomatieken weg te regelen.
Ontspanning in den toestand ingetreden.
Ernstig vliegongeluk in
Roemenië.
Japansche troepen bi
Hoekau versterkt.
Regeering wil vier
parlementen
oprichten
Koning George en Koningin Elisabeth
weer op „Buckingham Palace".
Vorstelijk paar te Londen
geestdriftig ontvangen.
Oom Mopperniet en de onwillige fiets.
ZATERDAG 23 JU EI 1938
gen
Japansche pers is gematigd.
k E woordvoerder van het de
partement van oorlog heeft
tegenover een vertegenwoor
diger van Havas verklarin-
afgelegd, waarin hij o.m. zeide:
„Het Japansche leger laat het op het
oogenblik aan de diplomatie over de
kwestie van Tsjangkoefeng te regelen"
Voorts zeide hij, dat de kansen op een min
nelijke regeling langs diplomatieken weg niet
uitgeput lijken. Wanneer echter de onderhan
delingen mochten mislukken, zou het ministe
rie van oorlog de mogelijkheid overwegen van
het uitzenden naar de plaats van het incident
van een militaire persoonlijkheid uit Tokio om
den toestand te bestudeeren. De woordvoerder
ging vervolgens voort: „Wij wenschen geen
oorlog met Rusland op dit oogenblik, nu wij
met China bezig'zijn, maar wij beschikken
toch aan de Mandsjoerijsche grenzen over de
noodige middelen om het hoofd te bieden aan
iedere gebeurtenis".
Op een vraag naar hot gerucht, volgens het
welk de vice-minister van oorlog, Tojo, de
vroegere chef van den generalen staf van het
Kwantoengleger, uit Tokio zou vertrekken om
zich naar de plaats van het incident te bege
ven, verklaarde de woordvoerder, dat dit
slechts een gerucht was. Hij voegde hieraan
toe, dat het incident van Tsjangkoefeng dui
delijk opgeblazen is door de buitenlandsche en
ook door de Japansche pers zelf op grond van
al te alarmeerende berichten uit Mandsjoekwo
en Korea.
Deze verklaringen bevestigen duide
lijk den indruk, dat de toestand sinds
24 uur zich ontwikkelt in de richting
van kalmeering of minstens in de
richting van een voortzetting der be
sprekingen.
De Japansche pers, die gistermorgen
nog een alarmeerenden toon volhield,
zwijgt thans bijna geheel en beperkt
zich tot het weergeven van de gema
tigde verklaringen, die zijn afgelegd
door den woordvoerder van het minis
terie van buitenlandsche zaken.
Een officieel communiqué.
Gisteravond is door het ministerie van bui
tenlandsche Zaken in verband met het inci
dent van Tsjangkoefeng een communiqué uit
gegeven, waarin verklaard wordt, dat „Japan
en Mandsjoekwo het uiterst geduld getoond
hebben door te wachten tot Rusland tot een
nieuwe bestudeering van den toestand zou
overgaan".
Het communiqué geeft vervolgens een over
zicht van de besprekingen tusschen Sjige-
mitsoe en Litwïnof. waarbij er aan herinnerd
wordt, dat Japan het herstel van den status
quo ter plaatse van het incident eischt. Hier
aan wordt toegevoegd: „Japan Is gerechtigd
én bereid all'e urgente maatregelen te nemen,
die noodig; zouden kunnen worden, wannéér
de omstandigheden dit eischten".
Britsche regèering optimistisch.
Volgens mededeelingen van betrouwbare
kringen is men te Londen ervan overtuigd,
dat noch Rusland noch Japan op het oogen
blik den oorlog willen en men neemt aan dat
het Russisch-Japansche geschil zonder bloed
vergieten uit den weg kan worden geruimd.
De Britsche regeering neemt aan, dat ook het
tegenwoordige geschil er maar een is uit de
'lange reeks grensgeschillen, die tijdens de
laatste jaren altijd de oorzaak zijn geweest
van wrijvingen tusschen Rusland en Japan.
Weilswaar was de toon van het laatste on
derhoud tusschen Litwinof en Sjigemitsoe
strijdlustig maar de Britsche regeering heeft
noch van het gezantschap te Moskou noch
uit Tokio bericht gekregen dat verondersteld
wordt dat het geschil de oorzaak zou kunnen
worden van een ernstige botsing. Volgens de
meening van verantwoordelijke Britsche
kringen zijn de Japanners op het oogenblik
te zeer gehinderd door den oorlog in China,
waar hun troepen schaakmat zijn gezet, zoo
dat zij een onderverdeeling niet wenschelijk
achten terwijl ook- de Russen nog de gevolgen
voelen van de desorganisatie die het resul
taat is van de „legerzuivering" en van de
vlucht van Loesjkof naar Mandsjoekwo. Hier
bij komt echter nog dat het onmogelijk is
poolshoogte te nemen van de juistheid der
berichten omtrent de bewegingen der Russi
sche troepen in Siberië, omdat in het geheel
geen berichten van de Britsche „intelligence
service" uit dit gebied binnen zijn gekomen.
(United Press)
Onrust te Memel.
Poolsch toestel tegen berg
gevlogen en neergestort.
De veertien inzittenden
gedood.
Nabij de Poolsch-Roemeensche grens
op 80 K.M. afstand van de Roemeen-
sche stad Campulung, is een vliegtuig
van de Poolsche luchtvaartmaatschap
pij L. O. T., dat den dienst Warschau-
Boekarest onderhield, neergestort. De
tien passagiers en vier leden der be
manning kwamen om het leven. Het
toestel was juist te Cernauzï opge
stegen, toen het tegen een berg op
vloog.
Deensch schip gebombardeerd! en
gezonken.
Bemanning door Britschen kruiser opgepikt.
De commandant van den Britschen kruiser
„Shropshire" meldt, dat hij, op weg van Palma
naar Marseille, gezien heeft, hoe het Deensche
schip „Bodill" op 11 mijl afstand door een
vliegtuig werd gebombardeerd. De kruiser was
toen 60 mijl ten Oosten van Barcelona. Toen
het schip op de plaats van den overval aan
kwam, was de Deensche bemanning reeds in
de booten gegaan. De „Bodill" was gezon
ken. De kruiser heeft, naar Reuter verneemt,
de 16 opvarenden naar Marseille gebracht.
De Bodill was ten Oosten van Barcelona
met bommen bestookt. De Denen zullen dooi
de zorgen van den Deenschen consul te Mar
seille naar hun vaderland worden terugge
zonden.
Spaansche vliegtuigen boven
Fransch gebied.
Gistermiddag om tien minuten over drie
vlogen zes Spaansche vliegtuigen boven
Fransch gebied in de omgeving van Ossejailes.
De Fransche luchtafweerkanonnen openden
het vuur en schoten drie granaten af in de
richting, der toestellen, waarna deze naar
Spaansch gebied terugkeerden .(Havas.)
Opheffing van den oorlogstoestand gevraagd.
MEMEL, 22 Juli (D. N. B.) In den Land
dag ven Memel heeft de afgevaardigde Bingau
(eenheidslijst) verzocht den oologstoestand
op te heffen.
Hij verklaarde, dat de oorlogstoestand se^
dert 1926 in Memel wordt gehandhaafd om de
Duitsche bevolking te onderdrukken.
Ook verlangde Bingau opheffing van de
staatspolitie, aanagezien volgens artikel 20
van het statuut slechts plaatselijke politie, ha
venpolitie, grens-, douane, en spoorwegpoli
tie bestaat. Beambten van de staatspolitie
hebben personen gearresteerd en mishandeld.
Nieuwe onrust is ontstaan aids Reuter,
doordat de Landdag van Memel een resolu
tie heeft aangenomen, waarin wordt ge
vraagd een einde te maken aan den staat van
beleg en de gearresteerde Memel-Duitschers
in vrijheid te stellen.
Bovendien werden twee wetten aangeno
men, waarover de Lithausche gouverneur van
Memel zijn véto had uitgesproken.
J De oorlog in het Verre Oosten.
Amerikaansch olie-tankschip door
Japanners tot zinken gebracht
De Chineesche uittocht naar
Tsjoengking.
Het Chineesche telegraaf agentschap meldt,
dat volgens het officieele Chineesche commu
nique een tijdelijke stilte is ingetreden in den
sector van Hoekau, 25 K.M. ten oosten van
Kioekiang, langs het centrale front van de
Jangtse. Er "zijn den laatsten. tijd echter ver
sterkingen voor de Japansche troepen in de
richting van Hoekau gezonden en hun troepen
sterkte bedroeg daar gisteren zes tot zeven
duizend man met honderd pantserwagens en
vrachtauto's.
Intusschen hebben Japansche oorlogssche
pen buiten de nieuwe haven op enkele kilo
meters ten oosten van Kioekiang gistermid
dag de oevers bestookt. Later voeren zij terug.
Een ^root Japanseh oorlogsschip met acht
vliegtuigen aan boord vaart in de richting van
Anking, beneden Jioekiang.
Een niet bevestigd bericht meldt,
dat een Amerikaansch olietankschip
op 20 K.M. ten zuidoosten van Kioe
kiang in het Pojangmeer kanaal door
Japansche vliegtuigen is gebombar
deerd en tot zinken gebracht.
De Japansche luchtstrijdkrachten hebben
gisteren den geheelen dag uitvoerige bombar
dementen ten uitvoer gelegd langs de Jangtse
en het Pojangmeer
Bij een Chineeschen aanval is men er in ge
slaagd nog een. Japansche kannoneerboot tot
zinken te brengen. De Chineesche toestellen
bombardeerden drie Japansche oorlogsschepen
en bestookten de Japansche luchtafweerge-
schutstellingen langs de Jangtseoevers.
Het vliegveld in de nabijheid van Hgnkau
is opnieuw aangeyallen door negen Japan
sche bombardementstoestellen. Er werd een
zoo groote hoeveelheid projectielen neerge
worpen, dat de ontploffingen tot ver in den
omtrek hoorbaar waren. De bombardements
vliegtuigen werden begeleid door tien jacht-
toestellen. Er zijn geen bommen geworpen op
Woetskang en Hangjang.
Van betrouwbare zijde verneemt Reuter, da-t
het Chineesche departement van buitenland
sche Zaken tegen het einde van de maand naar
Tsjoengking zal verplaatst worden in over
eenstemming met het Chineesche program tot
evacuatie der nietst-rijders uit het gebied van
Hankau. Alle burgerlijke bestuurslichamen
zullen naar Tsjoengking worden overgebracht,
de militaire blijven in Hankau. Naar verluidt
zullen ook de buitenlandsche ambassades naar
Tsjoengking gaan.
Weer een aanslag te Sjanghai.
Aan de westgrens van de internationale ne
derzetting te Sjanghai is gisteren een derde
aanslag gepleegd, waarbij de vice-voorzitter
van de commissie van orde voor de stadswijken
Tsautsjoking en Fahwa gedood werd. De voor
zitter dier commissie werd zwaar gewond. De
beide Chineezen waren juist op weg naar be
sprekingen met de Japansche overheden.
Chineesche beri.chten beweren, dat het vier
de Chineesche guerlllaleger onder leiding van
een communist het gebied tusschen Hangtsjau
en Sjanghai is binnengedrongen en daar een
levendige activiteit ontplooit. Reeds zouden
groote Japansche acties daartegen op touw ge
zet zijn.
Passagier uit sportvliegtuig
gevallen.
De piloot merkte het pas bij de landing.
Nabij het niet ver van Warschau gelegen
dorp Sasy is de passagier van een sportvlieg
tuigje, doordat hij zich zoover naar buiten
boog, dat hij zijn evenwicht verloor, uit het
toestel gevallen, dat zich op een hoogte van
1000 meter bevond. De man had geen val
scherm en viel te pletter. De bestuurder be
merkte de verdwijning van zijn passagier
eerst, toen hij geland was.
Tsjechische minderhedenkwestie
De groote moeilijkheid:
Welke onderwerpen
moeten onder de parle
menten ressorteeren
PRAAG, 23 Juli. Van bevoegde zijde
verneemt United Press dat Frankrijk
zijn goedkeuring heeft gehecht aan
het standpunt der Tsjechische regee
ring wat betreft de minderheidswetten
en over het algemeen ook aan het na
tionaliteitenstatuut. Deze mededeeling
werd aan Hodza en Krofta door den
Franschen gezant Victor de la Croix
na zijn terugkeer uit Parijs overhan
digd
Volgens betrouwbare inlichtingen is de ver
traging der onderhandelingen hoofdzakelijk
te zoeken in de kwestie der plaatselijke parle
menten en de bevoegdheden dezer parlemen
ten. Dit probleem is het meest belangrijke
punt der geheele kwestie en het eenige punt
dat nog definitief geregeld moet worden. De
moeilijkheden zijn vooral te zoeken in de on
derwerpen die onder de jurisdictie der ver
schillende parlementen zullen ressorteeren.
Hiervoor werd echter, tot nu toe nog geen
schikking gevonden.
Goed ingelichte kringen, die nauw
contact hebben met de commissie der
zes politieke experts hebben de vraag
van United Press, waarop de moeilijk
heden zijn terug te voeren, beantwoord
met erop te wijzen dat veel misver
standen zijn ontstaan door voorba
rige en onjuiste publicaties over den
inhoud der regeeringsvoorstellcn. Vol
gens deze verklaring wil de regeering
in totaal vier provinciale parlementen
oprichten/hêtèerste in Praag voor
Bohemen, tweede te Brno voor Mora vip.
en Silézië, die in 1927 vereenigd wer
den, het derde te Bratislava voor Slo-
vakije, terwijl het vierde te llzhorod
voor Karpathen-Rusland.
De vertegenwoordiging in deze plaatselijke
parlementen zal naar verhouding van de be
volking der betreffende provincies geschie
den. Zoo zouden b.v. in Bohemen waar de Su
deten Duitschers ongeveer een derde en de
Tsjechen twee derde der bevolking uitma
ken, dus de Sudeten Duitschers een derde en
de Tsjechen tweederde der vertegenwoordi
gers mogen kiezen. Weliswaar zouden dan
beide groepen tezamen vergaderen om pro-
vinceele zaken te bespreken, maar voor de be
spreking van zuiver Duitsche aangelegenhe
den vergaderen dan de Duitschers alleen, die
over de Duitsche kwesties volledige jurisdictie
verkrijgen. De tegenwoordige moeilijkheid is
alleen nog, welke onderwerpen onder alge-
meene en welke onder de Duitsche jurisdictie
zullen ressorteeren. In werkelijkheid is de ge
heele kwestie zoo moeilijk, dat de definitieve
regeling nog niet eens verondersteld kan wor
den. (United Press).
De Koning onthult monument
te Villers Bretonneux.
P hun reis naar Villers Bre'lonneux
werden de koning en de koningin
overal hartelijk toegejuicht. Te Vil
lers inspecteerde de koning de Fran
sche en Australische eerewachten. Voor het
monument voor de in den oorlog gevallen
Australische soldaten stonden honderden
Australische oud-strïjders opgesteld. Nadat de
vorsten op de officieele tribune hadden plaats
genomen, werden de volksliederen gespeeld.
Sir Earle Page, vice-president van den Austra-
lischen ministerraad, verzocht den koning het
monument te willen onthullen. Daarna nam
Lebrun het woord en vervolgens werden ge
beden in het Fransch en het Engelsch ge
zegd. De koning en Lebrun legden bloemrui
kers op de treden van het monument. Op de
tribune nam de president vervolgens afscheid
van den koning en de koningin.
Bij de onthulling van het monument voor
de in den oorlog gevallen Australiërs heeft
president Lebrun een rede gehouden, waarin
hij o.a. zeide, dat dit de derde keer is dat op
Franschen bodem een monument wordt ont
huld ter eere van de zoiien van Engeland die
op Franschen bodem zijn gesneuveld, eerst te
T'hiepval, daarna te Vimy en thans op het
beroemde plateau van Sancerre ter eere van
het Australian New Zealand Army corps.
Spreker verklaarde er prijs op te stellen,
naast den koning van Engeland deze plech
tigheid bij te wonen. Hij wees verder op de
nauwe samenwerking tusschen de beide groote
democratiën. Hun gemeenschappelijk ideaal
van gerechtigheid is de beste waarborg voor
het behoud van den vrede.
Tenslotte dankte president Lubrun namens
de Fransche regeering de. geheele regeering
van Australië in de ministers die aanwezig wa
ren en de honderden pelgrims, die de Ocea
nen waren overgestoken om zich te vereeni
gen op den grond, waar zij met de gesneu
velden hebben gestreden.
Ook de koning heeft een rede gehouden. Hij
zeide o.a. dat het voor hem een groot voor
recht was dit grootsche monument te onthul
len en namens Australië den president van de
Fransche republiek te begroeten, het hoofd
van het groote volk op wiens bodem men
thans stond en met hetwelk Engeland is ver
bonden door banden, welke door het voorbij
gaan der jaren niet zullen kunnen worden
verzwakt.
Voldaan over het bezoek.
Na de onthulling van liet monument
bleven nog slechts enkele minuten
tijd voor het afscheid. Koningin Eli
sabeth verklaarde Lebrun diep te zijn
getroffen door de ontvangst die haar
ln Frankrijk bereid is. Koning George
drukte Lebrun hartelijk de-hand en
'gaf- 'eveneens' uitdrukking aan gevoe
lens van dankbaarheid voor de schit
terende ontvangsten, die een onverge-
telijken indruk bij hem -zullen achter
laten. Lebrun zeide den souverein
dank en verklaarde dat het bezoek
hem en de geheele bevolking groote
vr,eugde bereid heeft. Vervolgens na
men de koning en de koningin af
scheid van Jeanneney, Herriot, Dala-
dier, de leden der Fransche regeering
en de civiele en militaire autoritei
ten. Tegenover Albert Sarraut ver
klaarde de koning nog zeer voldaan
te zijn geweest over de ordemaatre
gelen die genomen waren tijdens zijn
verblijf in Frankrijk.
President Lebrun keerde vervolgens eenige
minuten voor den koninklijken trein naar Ca
lais vertrok, naar Parijs terug. De koninklijke
gasten werden te Calais uitgeleide gedaan
door den Franschen minister van Buiten
landsche Zaken Georges Bonnet. Heit Brit
sche koningspaar'begaf zich te half zes aan
boord van hun jacht „Enchantress" dat ver-
ONZE DACELIJKSCHE KINDER-VERTELLINC
Thijs was oom Mopperniet achterna gerend, maar natuurlijk was
hij niet in staat, om hem in te halen.
O! schreeuwde oom Mopperniet angstig, ik kan niet meer
stoppen! Ik ga heelemaal fout!!
Thijs kon er werkelijk niets aan doen, hij moest even lachen, toen
hij de rare capriolen van oom zag. Tjonge, hij geloofde wel, dat oom
voor altijd genoeg van fietsen zou hebben, als hij er eenmaal af was.
Want dat zou om den drommel niet meevallen!
U moet uw stuur vasthouden, oom! gilde Thijs zoo hard als
hij kon. U moet uw stuur vasthouden!!
Maar oom was heusch niet in staat, om iets van deze waarschu
wing te hooren. De fiets jakkerde maar door en inplaats dat oom nu
zoo hard mogelijk remde, deed hij niets om tot stilstand te komen.
O, o, zuchtte Thijs. Als dat maar goed afloopt!
En ondertusschen was Sim naderbij gekomen, die eveneens met
angstige oogen naar de schim van oom keek.
Ik ben bang, dat dat heelemaal fout gaat, Thijs! bromde hij.
Thijs knikte. Ik ben er ook bang voor! En wij kunnen niets doen
om hem te helpen, dat is het ergste!!
1 volgens koers zette naar Dover waar het
tien minuten over zeven aan kwam.
De reis naar Londen werd per trein voort
gezet en te 21 uur 14 arriveerden het Hooge
Gezelschap aan het Victoria Station te Lon.
den, waar zich een enorme menigte had ver.
zameld die den koning en de koningin harte,
lijk toejuichte.
Langs den geheelen weg van het
station naar Buckingham Palace de
den zich geestdriftige tooneelen voor,
welke herinneringen wekten aan de
kroningsfeesten. Op sommige plaat
sen bij het station stonden de men- i
schen vijftien rijen breed en naar
schatting hebben 250.000 personen I
het vorstelijk paar bij zijn terugkeer I
verwelkomd.
Bij het sfation verbrak de geest
driftige menigte op een gegeven
oogenblik de afzetting en rende jui
chend naar de koninklijke auto. die
een moment tot stilstand kwam. Bere
den politie baande tenslotte een weg j
voor den koning en de koningin.
Lord Halifax, die met het vorstelijk gezel,
schap naar Engeland was teruggekeerd, nam
afscheid van den koning en de koningin op
het station.
Spoedig nadat de koning en de koningin in
Buckingham Palace waren aangekomen
stroomde een duizendkoppige menigte samen
voor het paleis. Het „God save the king" werd
gezongen. De koning de koningin en de beide
prinsesjes kwamen daarop op het balkon van
het paleis. De koning boog verscheidene ma
len en de koningin wuifde de menigte toe.
Twee minuten bleven de vorstelijke personen
op het balkon, onafgebroken toegejuicht door
de enthousiaste menigte.
Danktelegram van Koning George.
Bij zijn terugkeer in Engeland heeft koning
George aan president Lebrun een telegram
gezonden, waarin hij mede namens koningin
Elisabeth zijn dank betuigt voor de warme
ontvangst in Frankrijk. Wij waardeeren, al-
dus het telegram, meer dan wij het kunnen
zeggen, de aandachtige zorgen, waarmede
men ons omringd heeft om ons genoegen en
gerief te bezorgen. Nooit zullen wij de warme
en liefdevolle ontvangst vergeten, die ons door
uw landgenooten, mannen zoowel als vrouwen,
is bereid, een ontvangst, die ons diep getrof
fen heeft en waarvoor wij ten zeerste erken
telijk zijn. Ik zie hierin een nieuw bewijs
van de banden van hartelijke vriendschap en
wederzij dsche achting, die onze beide landen
reeds zoo lang vereenjgen, een vriendschap,
gebaseerd op gemeenschappelijke idealen, op
gemeenschappelijke offers en uitsluitend ge
wijd aan de handhaving van een rechtvaardi
gen en duurzamen vrede. De koningin en', ik
richten tot.-het Fransche v.olk een „tot weer
ziens" eii danken het van ganscher harte.
Minister Spaaki
De staten die te Kopen,
hagen vergaderen ver
tegenwoordigen een stem-
ming naar gematigdheid,
verzoening en vrede,
Voor zijn vertrek naar Kopenhagen
heeft de Belgische minister-president
Spaak een verklaring afgelegd,
waarin hij onder meer zeide: „de
landen, die te Kopenhagen vergaderd
zullen zijn, vertegenwoordigen in ons
gekwelde Europa een strooming naar
gematigdheid, verzoening en vrede.
Wij willen onze belangstelling geens
zins aan de groote vraagstukken ont
trekken.
Met wie kunnen wij die beter be
spreken dan met degenen, wier be
langen het meest met de onze over
eenkomen?
De agenda is nogal uitgebreid. Wij
zullen natuurlijk van gedachten wis
selen over den algemeenen toestand.
Ik zou mij niet verwonderen wan
neer minister Koht het vraagstuk
van wapeningsbeperking ter sprake
zou brengen.
Waarschijnlijk zullen ook het vluch
telingenvraagstuk en de kwestie der
handelsbelangen in Spanje behandeld
worden. (Havas)
Eischen der Poolsche minderheid
aanvaard.
Vervat in memorandum aan Hodza.
De Poolsche minderheid in Tsjecho-Slowa-
kije heeft indertijd aan minister-president
Hodza een memorandum doen toekomen,
waarin de wenschen en eischen dier minder
heid samengevat worden. Hodza heeft dit
document door de bevoegde afdeelingen doen
bestudeeren. In welingelichte kringen ver
neemt Ceteka nu ten aanzien van dit memo
randum, dat de meerderheid der daarin ver
melde punten aanvaard is, zoodat de Pool
sche minderheid haar desiderata voor het
grootste deel bevredigd ziet.
GENERAAL VUILLEMIN NAAR BERLIJN
Officieel wordt medegedeeld, dat de chef
van den staf der Fransche luchtstrijdkrachten
generaal Vuillemin, op uitnoodiging van den
rijksminister voor luchtvaart, generaal-veld-
maarschalk Goering, op 15 Augustus te Ber
lijn zal aankomen voor een bezoek van een
week. Dit bezoek beteekent tevens een beant
woording van het bezoek, dat generaal Milch
in October van het vorige jaar aan de Fran
sche luchtmacht heeft gebracht. (D.N.B.)
