HET NIEUWE AVONDBLAD De wetenschap in dienst der drij £netvisscherij Toch kermisvermakelijk heden tijdens de feestweek. 23e JAARGANG No. 225 WOENSDAG 27 JULI 1938 UMUIDER COURANT ABONNEMENTEN per week I2lh ets., per maand 52'/2 cents, per kwartaal 1.55. Geen incassokosten. Losse nummers3 cents. Kantoor Kennemerlaan 42 - IJmuiden, Tel. 5301 VERSCHIJNT DAGELIJKS, BEHALVE OP ZON- EN FEESTDAGEN. UITGAVE LOURENS COSTER, MIJ. VOOR COURANTUITGAVEN EN ALG. DRUKKERIJ N.V. DIRECTIE P W PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM ADVERTENTIëN 1—5 regels S 0.75. Elke regel meer 15 ct. Bij abonnement belangrijke korting. Adverten ties van Vraag en Aanbod 1-3 regels 25 ct.p elke regel meer 10 ct Ingezonden mededeelingen dubbele prijs. ALLE ADVERTENTIëN, OPGEGEVEN VOOR DIT BLAD. WORDEN KOSTELOOS OPGENOMEN IN DE NEVEN-EDITIE HET NIEUWE AVONDBLAD DE KENNEMER COURANT. POSTGIRO 310791. Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid 2000.—, overlijden 400.—, verlies van hand, voet ol oog 200.—, Deide leden duim r 100.—, één lid duim 50.—, alle leden wijsvinger 60.—, één of twee leden wijsvinger f 25.—, alle leden anderen vinger 15.—één of twee leden anderen vinger ƒ5.—, arm- of beenbreuk ƒ30.—, enkelbreuk ƒ15.—, polsbreuk ƒ15.—. Opvarenden van visschers-, marinevaartuigen enz. ƒ4130.— bij verdrinkingsdood door ongeval tijdens de vaart; tot een maximum van ƒ2000.—, indien hetzelfde ongeval den dood van vijf of meer abonnés tengevolge mocht hebben. Nog afzonderlijke verzekering voor abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad. Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden. IJMUIDEN Het nut van den plankton-indicator. Concentratie van diatomeeën- plankton belette in 1937 den trek van Bank-haring. (Door Dr. J. J. TESCH) Dr J. J- Tesch van het Rijksinstituut voor Biologisch Visscherij Onderzoek plaatste, in het Maandoverzicht van Juni van de Afdee- ling Visscherij en het vervolg op zijn belang wekkend artikel over de wetenschappelijke onderzoekingen van den haringstand. In hét bijzonder laat hij in dit vervolgartikel het voordeel van den plankton-indicator uitko- muit het vorige artikel bleek, aldus dr. Tesch, dat men bij deze najaars- en winterteelt twee haringrassen kan onderscheiden, te weten de eigenlijke Noordzee- of Bankharing, die zich in° SeptemberOctober op het Zand en iets meer Zuidelijk voortplant en de Oost-Kanaal haring. die in DecemberJanuari paait op de gronden van het Engelsche Kanaal ten Zui den van Kaap Gris-Nez. Beide rassen vermen gen zich intusschen op groote schaal in de vangsten. Nu is sinds tal van jaren aan het licht gekomen, dat deze rassencombinatie (die men voor het gemak met den naam „Downs haring" kan bestempelen) in verschillende ja ren een in aantal zeer verschillend broed kan voortbrengen, d.w.z. bij de jongste haring, die in de vleet wordt gevangen (nl. drie jaren oud) blijkt hun aantal percentsgewijze nogal sterk uiteen te loopen. Daar de „stock" in ons ge bied acht jaargangen en meer omvat, nl. in den ouderdom van drie tot en met tien jaren, kan men den invloed van een bepaald broed- jjaar in de vangst jaar voor jaar nagaan, ja, 'men kan, met kans op praktische zekerheid, voorspellen, hoe deze „stock" zal zijn samen gesteld, namelijk of er al of niet veel jonge, dus kleine, haring te verwachten is en hoe het met de middelsoort en melt de groote haring zal gaan. De leeftijd der haring kan men met eenige oefening aflezen op de schub ben. In den zomer groeit de visch en dus ook de schub, maar dit proces wordt in de winter-periode waarin geen groei plaats vindt, afgebroken door een min of meer scherpe demar catie-lijn, om in het volgende jaarge tijde weder te vervolgen. Men telt dan de zomer-groeizónes op de schub en bepaalt daaraan hoeveel zomers de visch heeft doorgebracht. Een in Octo ber 1938 gevangen 3-jarige haring b.v. vertoont dan drie groeizónes, nl. die van de zomers 1936, 1937 en 1938. Deze haring wordt genoemd „jaargang 1935", omdat de betreffende haring geboren is in de periode October 1935 Januari 1936. De in den herfst 1935 geboren haring krijgt pas in het voor jaar 1936 schubben, zoodat de eerste winter van hun leven op de schub nog niet is aangeduid. ..In de laatste tien jaren is geregeld van Oc toberJanuari (somtijds tot Februari) de herfst- en wintervisscherij op haring nage gaan en daarbij zijn elk jaar meer dan 3000 stuks op leeftijd onderzocht Neemt men de laatste vier jaren tot voorbeeld, dan is de „stock" gebleken percentsgewijze achtereen volgens aldus te zijn samengesteld: 3 jaar Geboortejaar 1931 19341935 7,6 Geboortejaar 1932 1935—1936 17-4 Geboortejaar 1933 1936—1937 2.6 Geboortejaar 1934 1937—1938 17-4 Men ziet, dat er rijke en minder overvloe dige broedjaren bestaan. Onder de „rijke" kunnen in de vier laatste teelten ongetwijfeld de jaargangen 1929, 1931, 1932 en 1934 gere kend worden; armer daarentegen waren de jaargangen 1930 en 1933 De gunstige broed jaren zijn in de tabel vet gedrukt en men ziet hoe zij eenige jaren lang invloed uitoefenen op de samenstelling der haringscholen. Uit de tabel blijkt ook, dat de 3-jarige haring een jaar later, dus als 4-jarige, is toegenomen, vermoedelijk omdat van de kleine 3-jarige nog vele niet door de vleet gevangen worden. Van af den leeftijd van 4 jaar gaat echter het aan deel van een bepaalden jaargang steeds da len, totdat het op 9- of 10-jarigen leeftijd praktisch geen rol meer speelt. Zelfs kan door de lange ervaring van te voren worden bere kend. welk percentage iedere jaarklasse in de volgende teelt ongeveer zal bereiken. Het nut van zulk een berekening is duide lijk. Immers zal gemiddeld de oudere haring grooter zijn dan de jongere; de groeitoename op léderen leeftijd, gemiddeld natuurlijk, is ook berekend. Is b.v. in de laatste teelt ge vonden. dat er veel 4-jarige haring was (van ongeveer 2425 c.M. lengte), dan kan men verwachten, dat in het volgende seizoen de 5-jarige (ongeveer 26 c.M. lang) talrijk zal zijn. Hoe talrijk, nl. tot welk percentage zij zal reiken, is ook te becijferen. En nu zou dit nog niet zooveel opleveren, wanneer niet een an der regelmatig verschijnsel zich voordeed en wel het volgende. In het begin van de vis scherij onder den Engelschen wal (in October) komt eerst de jonge (3- en 4-jarige haring), eerst later de middelsoort en ten laatste (in December) de oudste, dus grootste haring. Is er in het vorige seizoen weinig jonge haring gevangen, nl. van 4 jaar oud (de 3-jarige is eenigszins onzeker) en daarentegen veel oudere, dan zal men in den aanvang van deze visscherij betrekkelijk weinig vangen (tenzij men grootere maaswijdte gebruikt); eerst la ter zal dan de vangst verbeteren. In het tegen overgestelde geval, dat er in het vorige na jaar veel kleinere haring was, is een gunstig begin van de volgende teelt te verwachten. Gaan wij nu na wat de uitkomsten geweest zijn in den afgeloopen winter. In 19371938 was er een groote rijkdom van 3-jarige ha ring (al kwam deze ook wat later dan anders, waarover later meer). Ook de 5-, 6- en 8-ja- rige haring kwam veel voor. De jaar klasse van 1929 zal evenwel in den winter 19381939, wanneer, zij te schaarsch zal zijn geworden als 9-jarige, niet meer van veel invloed zijn. In de volgende teelt zullen evenwel de jaargroe pen 1931 (7-jarige) en 1932 (6-jarige) als „groote" haring voldoende talrijk optreden. Voor DecemberJanuari zal dus deze kwali teit behoorlijk vertegenwoordigd zijn. Ook voor de jonge haring laat het zich gunstig aanzien. De jaarklasse 1934 zal als 4-jarige haring in OctoberNovember een goed figuur maken. Wa't-de jongste groep zal doen (die van 1935) is onzeker. Wij kunnen deze pas beoordeelen als zij in de vangst verschijnt, daar zulke „re- cruten" op jongeren leeftijd in de open zee niet gevangen kunnen worden. Toch kunnen wij globaal daarover een voorspelling wagen, en wel door meteorologische gegevens in den geboorte-winter (dus in dit geval December 1935Januari 1936). Waneer de wind in die periode overwegend Z.W. tot W. is geweest, waardoor de Kanaalstroom wordt bevorderd, is dit van voordeel voor het h'aringbroed. De zaak is evenwel te zeer' van technischen aard om hierop thans nader in te gaan. Intusschen moeten wij steeds in het oog houden, dat onder deze vooruitzichten ver schillende factoren storend of wijzigend kun nen optreden. In het vorige artikel werd daar op reeds gewezen en werden van deze factoren genoemd: stormweer, tijdstip van volle maan in October en November en „last not least" het optreden van plantaardig plankton, dat, in groote massa's verschijnend, zeer belem merend kan werken,, daar zulk plankton door de haring wordt vermeden. In het laatste na jaar trad weer zulk een verschijnsel op. In October wilde de visscherij op de gewone plaat sen onder den Engelschen wal niet doorzetten en werd daar Obij Smith Knoll enz.) weinig haring gevangen. De plaatsen, waarvan de October-monsters stamden, lagen alle meer Oostelijk dan ge woonlijk en de 3-jarige haring, die toen te ver wachten was, bleef integendeel betrekkelijk schaarsch. Eerst later kwam door Engelsche onderzoekingen de oorzaak aan het licht. Tus- schen 53 gr. 30' en 53 gr. 30' N.B. en 0 gr. 30' en 3 gr. 30' O.L. lag namelijk in deze maand over een oppervlakte van 6000 vierkante mijlen een enorme concentratie van Diatomeeën- plantkon. Deze concentratie belette in hooge mate den trek van Bankharing- naar de gewone verza melplaatsen in October. Eerst in November, toen zich de Diatomeeën-massa's langzaam in Oostelijke en Noord-Oostelijke richting ver schoven, werd deze „heirbaan" voor de haring vrijgemaakt. Toen was evenwel de tijd voor de jongste haring reeds voorbij. Eerst in de monsters van December kwam deze jongste haring in groote hoeveelheden voor, maar toen 4 jaar 1930 15.6 1931 31.9 1932 36.6 1933 19.1 5 6 jaar jaar 1929 1928 47.6 14.4 1930 1929 10.3 25.4 1931 1930 25.8 11.6 1932 1931 28.9 15.8 7 8 9 10 jaar jaar jaar jaar 1927 1926 1925 1924 9,5 2.8 0.9 0.9 1928 1927 1926 1925 8.0 3.9 1.3 - 0.3 1929 1928 1927 1926 17.6 3.5 1.9 0.5 1930 1929 1928 1927 6.0 10.5 1.7 0.5 had de Nederlandsche drijfnetvisscherij zich al naar het Kanaal verplaatst. Deze ervaring van de teelt 1937 le vert opnieuw het bewijs, van welken invloed het storend werken van con centraties van plantaardig plankton op het verloop der najaarsteelt kan zijn en wederom komt hier het belang van een onderzoek met den plankton indicator duidelijk uit. ORANJEFEEST R.K. SCHOLEN. Het personeel van de R.K. Meisjes- en Jon gensschool te IJmuiden Oost heeft een plan opgesteld, om aan de ruim 700 kinderen welke deze scholen bezoeken een feest aan te bie den bij gelegenheid van het veertigjarig re- geeringsjubileum van onze Koningin. De speeltuin vereeniging „Vrij en Blij" heeft wel willend haar terreinen voor dit doel afge staan, alwaar de verschillende spelen en wedstrijden zullen plaats hebben. Verder is men van plan, een optocht te organiseeren en aan de kinderen versnaperingen aan te bieden. Voor dit alles is echter veel geld noodig en dit hoopt men door een gemakkelijke regeling bijeen te krijgen. Geen tenten meer op het vrije strand? Kon. Besluit van 22 December 1937 wordt uitgevoerd. In ons blad van Maandag 20 Juni hebben wij gewezen op het in werking treden van het Kon. Besluit vair 22 December 1937, be helzende een verbod tot kampeeren op alle werken en terreinen, waarop het Zeeweringen reglement van toepassing is. Practisch betee- kent dit, dat alleen tenten mogen worden op geslagen op strandgedeelten, welke door het Rijk aan gemeenten of particulieren ver pacht zijn. Over het algemeen was men van gedach te, dat het met de uitvoering van deze nieu we bepaling, die een eind maakt aan het vrij kampeeren, zoo'n vaart niet zou loopen, maar zij die zoo dachten hadden het niet bij het rechte eind. J.l. Zondag, zoo vernamen wij van een kampeerder, heeft de Rijksveldwacht het opbouwen van tenten op het vrije strand ver boden, met het gevolg, dat vele kampeerlief- hebbers opnieuw hebben ondervonden, dat het met de vrijheid op het vrije strand ge daan is. Noodgedwongen hebben de meesten, om hun Zondag niet verloren te doen gaan, in de beurs getast en een standplaats op het verpachte gedeelte gehuurd. Maar niet allen konden zich deze uitgaaf veroorloven, 'zoo dat velen hun tent niet konden opbouwen. En zonder tent is het verboden te zwemmen, Dat was een verloren dag in plaats van een blijde. VERZILVERING VACANTIEBONNEN. Het bestuur van den R.K. Bouwvakarbei dersbond „St. Joseph" verzoekt ons te mel den, dat Vrijdag 29 Juli a.s. van 7—9 uur in het Patronaat gelegenheid bestaat voor het in ontvangst nemen der gelden voor de inge leverde vacantiebonnen. EEN DUIF IN DE SLAAPKAMER. Bij een bewoner van de van Speykstraat kwam deze week een postduif een slaapkamer binnen gevlogen. Het dier liet zich vangen door de bewoners, die aan een der pooten van de duif een ring zagen, waarop voorkwa men het woord België en een aantal cijfers. Voedsel werd echter, .door de duif geweigerd. De duif bleef op hét raamkozijn zitten, ook gedurende den nacht. Maar toen - 'smorgens vroeg de wekker afliep, schrikte de duif zoo danig, dat hij het raam uitvloog en er van door ging. IJmuidens Bloei verkreeg ver gunning van den burgemeester. Oranjevereeniging Wilhelmina en IJmuidens Bloei zullen overleg plegen inzake te houden feestelijkheden. In het Verkeershuis van IJmuiden's Bloei vond gisteravond een door deze vereeniging in samenwerking met de Oranjevereeniging Wilhelmina belegde vergadering plaats ter bespreking van het organiseeren van feeste lijkheden in verband met het regeeringsjubi- leum van H. M. de Koningin. De voorzitter van „Wilhelmina" de heer Doevendans leidde de vergadering en gaf al lereerst een uiteenzetting van den stand van zaken, die verre van helder bleek te zijn. IJmuiden's Bloei, aldus de heer Doevendans, had plannen, „Wilhelmina" ook. IJmuiden's Bloei wist dit van „Wilhelmina", maar laatst genoemde vereenniging was tot voor korten tijd onkundig van de plannen van IJ. B. „Wilhelmina" ging dus door met haar voor bereidingen voor de te organiseeren feesten, die zouden bestaan uit kinderfeesten en het afsteken van een vuurwerk, natuurlijk wan neer er geld voor was. Toen kwam IJmuiden's Bloei met haar plannen bij „Wilhelmina": kermisvermakelijkheden, wedstrijden op aller lei gebied en een vuurwerk. Het zou dus, wanneer beide vereenigingen afzonderlijk haar gang zouden gaan, een feestweek zijn geworden, georganiseerd door twee elkaar beconcurreerende vereeni gingen en dat diende in elk geval vermeden te worden. Het feit, dat IJ. B. toestemming heeft ver kregen tot het houden van vermakelijkheden heeft het bestuur van „Wilhelmina" bijzonder getroffen. Sprekers vereeniging zal haar mede werking aan kermisvermakelijkheden niet verleenen, omdat vele harer leden daar prin cipieel tegen zijn. Er is lang en breed over gesproken. IJB. was niet bereid af te zien van het kermisfeest. Ten slotte kwam men overeen, samen te werken bij het organisee ren van wedstrijden en kinderfeesten. De heer Doevendans verklaarde met nadruk, dat de Oranjevereeniging „Wilhelmina" in geen en kel opzicht medewerking zal verleenen aan de vermakelijkheden en daarvoor dan ook in geen enkel opzicht de verantwoordelijkheid wil dragen. Op deze uiteenzetting van den heer Doe vendans volgde nog een korte discussie. Na mens IJ.B. deelde de heer Roos nog mede. dat zijn vereeniging reeds in Februari haar plannen aan het gemeentebestuur en den burgemeester had voorgelegd. Pas 24 Juni kreeg zij antwoord, welk antwoord bestond uit het verzoek afzonderlijke verzoeken in tp dienen, hetgeen 27 Juni d.a.v. geschiedde. Na afloop der vergadering bleef het werk comité bijeen, om de zaak verder te bespre ken. Oudertrots. - H. K. H. Prinses Juliana en Z. K. H. Prins Bernhard met de kleine Prinses Beatrix tijdens hun verblijf te Heiligendamm De Poolsche trawlers. Naar zee met Hollandsche schippers en visschers. Naar wij vernemen zullen de drie in Huil voor Poolsche rekening aangekochte traw lers zoo spoedig mogelijk voor de haringvis- scherij worden gereed gemaakt. Op alle drie schepen zullen Hollandsche schippers wor den geplaatst, terwijl ook de bemanningen uit Hollanders zullen bestaan. Aan het eind dezer week zal voor één trawler een volledige bemanning vertrekken en ook de beide andere zullen spoedig over een complete crew be schikken. Leverde het bemannen van Poolsche traw lers in den beginne nog al eenige moeilijkhe den op, in verband met de minder gunstige arbeidsvoorwaarden enz., nu deze verbeterd zijn, zijn er gegadigden genoeg. Het zal niet lang meer duren of er zal een tekort aan bevaren zeelieden in IJmuiden ontstaan. Ook Duitschland is nog steeds aan bod en het laat zich aanzien dat degenen, die op de buitenlandsche trawlers geplaatst zijn, voorloopig en misschien wel voor langen tijd voor IJmuiden verloren zijn. Opgelegde Britsche tonnage. Volgens een officieele statistiek was de op gelegde tonnage in Groot Britannië en Ier land aan het begin van deze maand vier maal zoo groot als een jaar geleden. Tegenover het vorige kwartaal is de opge legde tonnage ongeveer twee procent afge nomen. Het Dorus Rijkersfonds. Collecte op a.s. Zaterdag. Het bestuur van de IJ. R. B. schrijft ons: De naam van dit fonds zal zeker niet on bekend klinken in een gemeente als de onze, gehuwd als zij is aan de zee, aan de vaart en al wat daar verder mede verwant is. De IJmuidenaren kennen de zee, weten, dat zij bij momenten gevaarlijk kan zijn en weten ook, dat, als deze uren van gevaar voor schip en mensch dreigen, er lieden zijn, die onbe vreesd hun leven wagen, de losgebroken ele menten trotseerende, om te trachten kost bare levens van den dood in de golven te reden. De bemanningen van de reddingsbooten langs de kust zijn niet in dienst van de over heid. Het zijn mannen, die hun gewone da- gelijksche bezigheden hebben in de maat schappij. Zij worden alleen dan opgeroepen als er een schip in nood verkeert, zoodat er van een dienstbetrekking bij de reddings maatschappijen geen sprake is. Als dan de „oude dag" gekomen is, verkee- ren velen hunner in behoeftige omstandig heden. Dat mag niet! Mannen, die in de kracht der jaren hun leven en gezondheid offerden om anderen bij te staan, mogen, als zij oud geworden zijn, niet aan een droevig lot worden prijsgegeven. Het Dorus Rijkersfonds is er om deze be hoeftige redders de steunende hand toe te steken. Hiervoor is geld noodig en om dit te ver garen moet het fonds noodgedwongen een beroep op de milddadigheid van de burgers der verschillende gemeenten doen. A.s. Zaterdag zullen de bekende vuurtoren bussen U worden voorgehouden. Wij zijn er -van overtuigd, dat vooral de IJmuidenaren voor dit doel een steentje zul len willen bijdragen. Nu nog een laatste, maar niet minder drin gend verzoek. Er moeten collectanten komen. Liefst veel! De IJmuider Reddingsbrigade is bereid ge vonden om deze collecte te organiseeren. Den leden van deze brigade wordt verzocht zich beschikbaar te stellen, Komt allen op! Naast de leden der IJ. R. B. zullen ook an dere ingezetenen, die willen meedoen aan de collectie, met vreugde worden begroet. Geeft U op aan den heer A. P. Bakker, Cronjéstraat 7. De collecte moet een succes worden! IJmui den móet, gezien het doel, een goed figuur slaan Het bestuur der IJ. R. B. rekent op U! Van den warmen dank van het „Helden •der Zee-fonds Dorus Rijkers" kunt U bij voorbaat overtuigd zijn! Vergadering van „De Hanze". Meer licht gewenscht voor een „rondje". In het St. Fidelispatronaat hield gister avond de afdeeling IJmuiden Oost van „De Hanze" een ledenvergadering. De voorzitter, de heer L. v. Noord opende de vergadering op de gebruikelijke wijze en sprak er zijn vreugde over uit, dat veertien nieuwe leden zich hebben laten inschrijven. De belangstel ling was echter nog niet erg groot, wat vooral aan de Hanze-leden zelf te wijten is. Het nieuw op te richten kindervacantieoord voor jongens en meisjes te Groesbeek werd hier na door den voorzitter behandeld, waarom trent in de volgende ledenvergadering ver dere mededeelingen zullen worden gedaan. Verder heeft de afd. IJmuiden Oost een dank schrijven ontvangen van het hoofdbestuur voor de deelneming aan de bedevaart naar Heiloo. Gingen er dit jaar ruim 500, volgend jaar moeten er 1000 mede gaan. Voorts was een sehrijven binnengekomen aangaande den Centralen Raad, welke Woensdag 26 October a.s. in den Dierentuin te Den Haag gehouden wordt. Het volgende punt van de agenda vermeld de de vraag „Wat wilt U dat de Hanze dezen winter doet?" De vergadering stelde voor, dezen winter een cursus te houden in recla- me-etaleeren. Het voorstel zal door het be stuur in behandeling genomen worden. De afgevaardigden voor den Centralen Raad zullen op aanraden van de vergadering door het bestuur worden aangenomen. Aangaande de te houden reclameweek tij dens het jubileum van H. M. de Koningin, werd na langdurige discussie besloten aan de propaganda van 30 Augustus tot 10 Septem ber der Vereeniging Ned. Fabrikaat mede te doen. Een commissie van actie werd vervol gens uit de vergadering benoemd, welke het doel heeft, naast de reclame van Ned. Fabri kaat, een plaatselijke reclame te organi seeren. Bij de rondvraag werd naar voren gebracht om in IJmuiden Oost een „rondje" te krijgen. In de KalverstraatZeeweg—Willembeeks- weg en Velserduinweg staan bij elkaar slechts 33 straatlantaarns, welke voor de zich daar bevindende 120 winkels slechts een spaar zaam licht verspreiden. Deze zouden moeten worden vervangen worden door lantaarns met een lichtsterkte elk van 500 kaars. Door de betreffende winkeliers zou dan in de on kosten gezamenlijk moeten worden voorzien. Dit voorstel werd door de vergadering aan een uitvoerige discussie onderworpen. Een definitief besluit werd dienaangaande echter nog niet genomen. Na nog een eventueel te houden uitstapje besproken te hebben sloot de voorzitter de vergadering op de gebruikelijke wijze.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1938 | | pagina 1