SCHUDT UW LEVER
WAKKER
De
Jempel des Vredes" jubileert.
Het défilé van de Nederiandsche weermacht.
pJ^SD
AG 30 AUGUSTUS 1938
Een kwart eeuw geleden werd het
Vredespaleis te Den Haag geopend.
en kwart eeuw is heengevloden sinds
En rien 28sten Augustus 1913 het,
zil de mildheid van den Ameri-
Andrew Carnegie tot stand ge-
ïm>des»sUeis plechtig geopend werd.
jonien VreeI P toen de wereldbrand
8eeds Striken, scheen er alle reden te be-
ïas we"* spotprent, waarop men dit ge-
sBa° «slóten en als onbewoonbaar verklaard
;aon aanschouwen- ,„aarin het a|leg tezamen
Nu- inch heel wat nuttige diensten be-
l"m'wff aan velen, welke daar aan den
„mede komenden arbeid plegen te
vrede ten t cleeft de wereld zulk een bange
verrichten, mling, dat het bestuur van
W wderlandsche carnegiestichting van een
de tredende viering van het jubi-
ItB°,hn»?mt totussc'hen niet weg, dat zelfs in
D mhpre tijden erkend moet worden, dat
jeze s"™° iels alleszins een reden van be
let hift en dat het daarom reeds de moei-
sSSLt eens even in oogenschouw te nemen,
u loont, eens iXempel des Vredes" in
wUSV huisvesting biedt, terwijl dan te-
jen Haa. hist0rische kantteekening op
ieM te achten valt.
haar piIne r de openingsplechtigheid
jp stichting tot stand, waardoor het
EÏÏctod m°S0liik was,eÜF ih'fdespaleis te
financieel te aanieiding hiervoor was
W°S- de instelling door de Eerste Vredes-
fonmtie (1899) van een Permanent Hof
^üfoifcrage, dat zijn zetel kreeg in het
f» Alle staten, welke toetreden tot het
m,:'«sloten verdrag in zake vreedzame be-
ïïitine van internationale geschillen, kre-
recht elk een viertal personen aan
FLSSn die deel zouden uitmaken van dat
L uit 'de zoodoende geschapen lijst van
SilUke arbiters - in werkelijkheid toch is
2? eigenlijk niets anders dan een lijst
t pventueele scheidslieden - kunnen twee
50 staten, welke een geschil door arbitrage
Sn laten uitmaken, een tribunaal van
51 vijf scheidslieden doen aanwijzen en
Sk een tribunaal treedt dan als scheids
rechterlijke rechtbank op.
Sn kort reeds na de Eerste Vredesconfe
rentie is men aan het werk gegaan om Carne-
Te, toe te brengen het „Hof van Arbitrage
fan een passende behuizing te helpen waar
tevens een goed uitgeruste bibliotheek op
bied van internationaal recht, geschie-
rtpnis en aanverwante vakken ter beschikking
van de internationale scheidslieden zou die-
nm te staan. Merkwaardig genoeg liep Car-
npaie die een zwak had voor bibliotheken,
aanvankelijk warm voor het denkbeeld om
«ld voor een mooie boekerij ter beschikking
fp «tellen Doch allengs gelukte het den hee-
pn welke hem trachtten te bewerken, hem
hrengen tot een schenking van ruimeren
aard en met ruimer doel. Van een bibliotheek
ton dienste van het Hof van Arbitrage werd
hét een Vredestemoel, een paleis voor dat
Hof mèt een bibliotheek. Men slaagde er in
een bibliotheek tot stand te brengen, die er
wezen mag en vrijwel eenig in zijn soort is.
Zij staat in de eerste plaats ten dienste van
het Hof van Arbitrage en van het Interna-
tionaal Gerechtshof, dat in 1922 eveneens zijn
I zetel in het Vredespaleis kreeg, maar boven
dien kan elk ander met toestemming van den
directeur, van deze prachtige instelling ge
bruik maken.
Het Permanente Hof.
Na den wereldoorlog kreeg het oude Hof
van Arbitrage een belangrijk medebewoner
in den vorm van het door en dank zij den
Volkenbond in het leven geroepen Permanen
te Hof van Internationale Justitie, dat uit
15 (aanvankelijk 11) rechters bestaat en, in
tegenstelling met het Arbitrage-Hof, wèl een
vast college, een vaste rechtbank is. Terwijl
na 1918 slechts een hoogst enkelen keer van
het oude Hof gebruik is gemaakt, heeft het
Internationaal Gerechtshof van den Volken
bond, sedert het op 15 Februari 1922 werd
geopend, een gansche reeks van zaken behan
deld, hetzij om ze te berechten, hetzij om aan
den Volkenbondsraad juridisch advies uit te
brengen, hetgeen mede tot de taak van de
heeren rechters behoort. Allengs openbaarde
zich, wat men misschien op het eerste ge
zicht niet zoo zou zeggen, gebrek aan vol
doende ruimte in het Vredespaleis. Zoo zijn
dan successievelijk een tweetal bijgebouwen
opgetrokken, eerst één voor berging van het
leeuwendeel van de boekerij en later, toen
het aantal rechters van 11 op 15 was ge
bracht en tevens griffie en archief nog meer
plaats noodïg hadden, een gebouw voor de
Academie voor internationaal recht, derde
bewoonster in de zomermaanden van
het Vredespaleis-complex. Die Academie, wel
ke haar werkzaamheden in Juli 1923 aanving,
is bedoeld als een centrum van hoogere stu
die m het internationaal publiek- en privaat
recht en in verwante wetenschappen, ten
einde een grondig en onpartijdig onderzoek
Lek in gasbuis kost bijna twee
menschenlevens.
te bevorderen van vraagstukken, die samen-
hangen met de internationale rechtsbetrek
kingen. Uit verschillende landen worden de
leerkrachten gekozen, welke op dit gebied hun
sporen hebben verdiend en van wie de mees
ten dan ook een internationalen roep genie
ten.
Zoo verschaft dus dit gebouw volop gele
genheid om daar op velerlei wijzen nuttig
werk te doen in het belang van een goede,
het recht eerbiedigende en den vrede bevor
derende internationale samenleving.
Moge in het tijdperk, dat thans na de eer
ste kwart eeuw van het bestaan van den Tem
pel des vredes aanbreekt, meer dan ooit die
Tempel der wereld en der menschheid tot on
schatbaar nut wezen. En moge weldra het
oogenblik aanbreken, waarop een einde zal
komen aan een beleid juister gezegd, wan
beleid dat al te zeer zijn heil zoekt in
machtsontplooiing om weer in het oude stel
sel van de funeste „eigen richting" te ver
vallen, in plaats van den weg naar Genève,
en, niet te vergeten, dien naar den Haag, te
betreden.
Dr. E. v. RAALTE.
Zes vluchtelingen ontsnapten.
Een bracht er het leven af.
Verhaal van een naar Cayenne gedeporteerde.
Maandagmorgen is met de bananenboot „Ja
maica Progress" uit Kingston (Jamaica) als
verstekeling meegekomen de 62-jarige
Franschman A. M. B., die meer dan tien
jaar in de Fransche strafkolonie te Cayenne
heeft doorgebracht. Op deze avontuurlijke
reis zijn vijf kameraden van hem veronge
lukt. B. is er echter in geslaagd zich in
veiligheid te stellen. Hij hoopt nu, dat de Ne-
derlandsche Vreemdelingendienst hem naar
Frankrijk zal terugsturen, waar hij, zóoals hij
zegt. vrij zal worden toegelaten.
Met vijf kameraden trachtte hij onlangs uit
Cayenne te ontvluchten. Langen tijd ver
bleven zij in de oerwouden en tenslotte geluk
te het hun van boomstammen een bootje te
maken, waarmede zij een langen tocht over
zee begonnen. Zij kwamen terecht in Trinidad
en aangezien hun prauwtje niet meer te ge
bruiken was. verschafte het Engelsche gou
vernement hun een zeilbootje, waarmede zij
weer moesten vertrekken. Met dit bootje zijn
zij naar Jamaica gegaan. Toen doen deze paar
duizend zeemijlen er weer opzaten, was dit
bootje ook niet meer te gebruiken, maar weer
kregen zij een nieuw scheepje. Dit was echter
zoo wankel, dat het nog onder de kust van
Jamaica tijdens een hevigen storm kapseisde,
lek sloeg en zonk. De kameraden van B. kwa
men in de golven om, doch B. zelf wist zich
met groote inspanning van krachten zwem
mende te redden. Hij kwam op Jamaica te
recht, daarna is hij aan boord gekomen van
de „Jamaica Progress", die hem naar Rotter
dam bracht.
Macht over liet stuur verloren.
Wielrijder door automobilist aangereden.
Maandagmiddag reed de automobilist W. uit
Nieuwer Amstel op den Stadionweg te Am
sterdam. Tusschen Olympiaplein en Minerva-
laan brak plotseling het bovenblad van een
veer van een der voorwielen, waardoor W. de
macht over zijn stuur verloor.
B. poogde nog door rechts uit te wijken een
aanrijiding met een 22-jarige wielrijdster te
voorkomen, doch het stuur gehoorzaamde niet
meer aan het manoeuvreeren van den be
stuurder, zoodat de auto tegen de fiets botste.
Het meisje werd tegen den grond geslingerd
en kreeg een hoofdwonde en inwendige kneu
zingen.
Het slachtoffer is in het Wilhelmina Gast
huis opgenomen.
TE WATER GERAAKT EN VERDRONKEN.
Maandagmiddag is het zevenjarig dochter
tje van de familie van Haanstra te Hornster-
zwaag te water geraakt en jammerlijk ver
dronken.
Als U kunstzijden
ondergoed
wascht
naai het dan even
door een dunne
Cracklree-oplossing.
Dan glanst het weer
als nieuw.
Crackfree
FABRIKAAT I N.V.
NOER ONS"
(Adv Ingez, Med.j
Vau
vacantie terugkeerend
verongelukt.
Mottorrijder botste tegen auto.
Maandagavond laat keerde het echtpaar
Smit uit Enschedé, dat eenige dagen op Ame
land had doorgebracht, per motor huiswaarts.
Door tot nu toe onbekende ooorzaak is de
heer S. nabij de Dokkumer Trekvaart in bot
sing gekomen met een hem tegemoet rijdende
auto, met het gevolg dat hij en zijn echtge-
noote tegen den grond werden geslingerd. De
gevolgen waren voor den heer S. fataal. Het
echtpaar, dat terplaatse de eerste hulp werd
verleend, is naar het academisch ziekenhuis te
Groningen overgebracht, waar de heer S. kort
na aankomst aan de opgeloopen verwondingen
is bezweken. De toetand van mevr. S. baart
geen zorg. Het slachtoffer was 28 jaar oud
en laat een dochtertje achter.
Het aantal gevallen van kinder
verlamming neemt toe.
Het aantal gevallen van kinderverlamming
in de gemeente Alphen aan den Rijn bedraagt
thans acht. Tot dusverre heeft zich één geval
met doodelijken afloop voogedaan.
Te Waddinxveen zijn twee nieuwe gevallen
van kinderverlamming voorgekomen. In totaal
zijn er thans zeven gevallen, waarvan drie
met doodelijk gevolg. Van deze drie zijn er
twee kinderen uit één gezin.
Voorts is te Waddinxveen een geval van
nekkramp geconstateerd.
In de gemeente Stolwijk is een tweede geval
van kinderverlamming aangegeven.
Massaal vertoon. Sombere producten van onze
hedendaagsche beschaving. Kranige fietsers
het populairst.
Fokker heeft ruim 2000 man
in dienst.
Maandag werd bij de Fokker fabrieken aan
de overzijde van het IJ te Amsterdam de
15O0sten man in dienst gesteld. Te zamen met
de 517 arbeiders, die in andere fabrieken in
Nederland aan den bouw van Fokkervlieg
tuigen werken, bestaat het geheele personeel
thans uit 2017 personen, dit is de grootste be
zetting, welke de Fokkerfabrieken sedert haar
oprichting te Amsterdam hebben gekend.
Bejaard echtpaar op het nippertje gered.
In den loop van Zondagmiddag meenden
de bewoners van de eerste verdieping van
pand 40 aan den Oostzeedijk te Rotterdam
een steeds sterker wordende gaslucht waar te
nemen. De lucht bleek van beneden te komen,
waar op dé belétage achter een winkel twee
bejaarde menschen wonen. Eenige personen
begaven zich naar dien winkel, waar zij aan
de deur rammelden.
Na eenigen tijd kwam de man, de 78-jarige
f J; van Heek naar voren. Hij scheen een
beetje versuft te zijn en had niet de tegen
woordigheid van geest de deur te openen,
tilJ liep weer naar achteren, waarop de buren
ook naar de achterzijde van de woning gin
gen. Daar konden zij binnenkomen, omdat
een dsr groote deuren openstond en slechts
rLh?f.den we= versperde. Men kwam tot de
«mg. dat het echtpaar tot op het
oogenblik, dat er aan de deur was gerammeld
op bed had gelegen.
De vrouw, de 74-jarige C. van Heck—van
rimP0?' tlag nog steeds te bed. Ook zij was
Qoor het gas bedwelmd. De man was, nadat
ny weer naar den achterkant van het huis
Lk °°Pen> bij de openstaande achterdeur
nÜw versuft in een stoel gaan zitten,
hpf i-in.z^n. per auto van de G.G.D. naar
Wuf 5 aan den Coolsingel overge-
waar zij ter observatie zijn opgeno-
toestand was niet ernstig,
♦p bIeek een klein lek in de gabuis
ZW geweest.
Taak van de Ned. Ver. voor
Luchtbescherming.
Commissie van onderzoek ingesteld
De minister van binnenlandsche zaken
heeft een commissie ingesteld, aan welke
wordt opgedragen een onderzoek in te stellen
naar de beantwoording van de volgende vra
gen:
a. Welke afbakening dient te worden ge
geven aan de taak van de Nederiandsche
vereeniging voor luchtbescherming?
b. Op welke wijze kan de genoemde ver
eeniging het best haar taak vervullen?
c. Op welke wijze kan die vereeniging het
best door de aangesloten locale organisaties
worden gesteund?
In deze commissie is benoemd tot lid, tevens
voorzitter: jhr. mr. J. W. Quarles van Uf-
ford, commissaris der koningin in de Provincie
Zeeland.
Verhooging van den melkprijs?
Naar ons van bevoegde zijde wordt medege
deeld, worden door de Algemeene Vereeni
ging voor Melkvoorziening (A.V.M.) en de Con
sumptie Melk-Centrale (C.M.C.), de instanties
welke thans de consumptiemelk regeling in
het westen des lands uitvoeren, bij de verant
woordelijke regeeringsinstanties stappen on
dernomen om met ingang van 11 September
a.s. te geraken tot een verhooging van den
melkprijs met 1 cent per liter.
UIT DE STAATSCOURANT.
Bij K.B. is met ingang van 1 November 1938.
op het daartoe door hen gedaan verzoek o.m.
eervol ontslag uit den militairen dienst ver
leend, ter zake van langdurigen dienst, aan
den generaal-majoor S. W. Praag, inspecteur
van den geneeskundigen dienst der land
macht.
Aan den luitenant-kolonel J. H. C. Bentz
van den Berg, commandant van het regiment
kustartillerie en aan den reserve-luitenant-
generaal M. Raaijmaakers, van het wapen
van de genie, inspecteur der militaire lucht
vaart.
ZONDER SCHADELIJKE LAXEERMIDDELEN
en U zult 's morgens „kiplekker"
uit bed springen.
lederen dag moet Uw lever minstens een liter gal in
Uw ingewanden doen stroomen. Wanneer deze stroom
van gal onvoldoende is, verteert Uw voedsel niet, het
bederft. U voelt U opgeblazen, U raakt verstopt. Uw
lichaam is vergiftigd en U bent humeurig, voelt U el
lendig en ziet alles somber in.
De meeste laxeermiddelen zijn slechts lapmiddelen. U
moet CARTER'S LEVERPILLETJES nemen om een
liter gal vrij te doen stroomen en zjilt weer geheel
fit zijn. Onschadelijk, plantaardig, zacht, onovertroffen
om de gal te doen stroomen. Eischt Carter's Lever*
piUetjes bjj apothekers en drogisten. 0.75.
(Adv. Ingez. Med.)
Conferentie tier Interparlemen
taire Unie gesloten.
Resolutie inzake zelfbeschikkingsrecht der
volken aangenomen.
De 34e conferentie van de Interparlemen
taire Unie heeft Zaterdag in haar slotzitting
het recht van initiatief en het tot stand ko
men van een wet behandeld. Evenals de ove
rige onderwerpen, die deze conferentie heeft
besproken, is ook dit agendapunt in commis
sies voorbereid.
Namens deze commissie heeft de Belgische
afgevaardigde, de heer A. E. de Schrijver, oud
minister van Binnenlandsche Zaken, een
grondslag voor de bespreking in plenaire zit
ting ontworpen, zijnde een samenvatting van
een door hem, namens deze commissies, inge
diend rapport. Deze grondslag („base de dis
cussion") bevat o.m. de volgende punten: het
parlementair initiatief, de parlementaire pro
cedure, het inwinnen van advies bij nie't-par-
lementaire organen, delegatie van de wetge
ving aan de uitvoerende macht en de toet
sing van wetten aan de grondwet.
Na het debat bracht de voorzitter in stem
ming een resolutie, waarin de conferentie het
zelfbeschikkingsrecht der volkeren als een es
sentieel element voor de internationale sa
menwerking zegt te beschouwen.
Deze resolutie werd met een groote meer
derheid van stemmen aangenomen. (Tegen 5
stemmen en onthouding van de Italiaansche
delegatie).
De voorzitter deelt mede. dat Graaf Carton
de Wiart herkozen is als president der Unie.
Spr. is dankbaar, dat Graaf Carton de Wiart
de benoeming heeft aanvaard en wenscht hem
geluk met de benoeming.
Kapitein L. F. Plugge (Engeland) heeft na
mens alle gedelegeerden de Nederiandsche
groep en in het bijzonder ir. Bongaerts dank
gebracht. Hij verzekerde, dat allen genoten
hebben van de Nederiandsche gastvrijheid en
de beste herinneringen aan dit verblijf zullen
bewaren van dit mooie land van kanalen en
molens. Spr. huldigde ir. Bongaerts voor zijn
voortreffelijke leiding van deze vergaderingen.
Spr. drukte zich eerst in het Engelsch uit.
daarna in het Fransch en besloot met enkele
woorden van dank in het Nederlandsch. waar
aan hij toevoegde een: .iange leve Koningin
Wiihelmina. lange leve Prinses Juliana, lang
leve Prins Bernhard en lange leve Prinses
Beatrix".
Nadat ir. Bongaerts voor deze woorden ge
dankt had. sloot hij de 34e conferentie der in
terparlementaire unie.
Vroeg in den morgen reeds begon de heer
schappij van „das Militar". Want het défilé
van de 12600 man en 659 officieren had heel
Den Haag begrijpelij keiwij ze met militairen
overstroomd en lang te voren waren tal van
voorbereidende maatregelen noodig. Dat er
ontzaggelijk veel te organiseeren viel, om een
en ander goed te doen loopen, is duidelijk.
Nu, als leek kregen we den indruk, dat het
over het algemeen goed geloopen is, al mee-
nen we één bepaalde fout te hebben kunnen
waarnemen. Men had den duur van de défilé
blijkbaar niet nauwkeurig genoeg berekend,
of er is door ons onbekende factoren een
kleine onverwachtsche vertraging ontstaan.
Hoe het zij, het voorbij trekken van de weer
macht duurde een minuut of tien langer dan
in het plan had gelegen, met het gevolg, dat
de 87 vliegtuigen die precies op den tc voren
vastgestelden tijd verschenen vroeger dan
in het programma was voorzien de aandacht
vroegen en deze daardoor ten deele afleidde
van het hoofdgroep IV, de gemotoriseerde en
gemechaniseerde troepen.
Van onze uitstekende persplaats (de voor
de pers getroffen regeling was voortreffelijk
en wij genoten van een daartoe aangewezen
officieer alle mogelijke voorlichting en
medewerking) konden we ook zeer nabij
volgen wat er zich op en voor de Koninklijke
tribune afspeelde. Op een tweetal korte pauzes
na, toen er even niets voorbijtrok, heeft de
Koningin, evenals het Prinselijk paar, steeds
staande het défilé gade geslagen. Na afloop
werden de leiders van de verschillende groepen
en voornaamste afdeelingen door de Koningin
man voor man gecomplimenteerd.
Het geheel van de troepen, van dit massaal
vertoon, maakte een keurigen indruk en het
was aan tal van officieren zichtbaar, dat zij
voldoening vonden in hetgeen ze dezen middag
vermochten te doen. Terloops zij opgemerkt,
dat de stalen helm lang niet altijd flatteert.
Een vroolijk nootje er tusschen mochten we
we wel, want eerlijk gezegd vervulde het ge
heel van wat we te zien kregen ons met hit
tere en droeve ernst. Voortdurend toch gaven
we er ons rekenschap van. wat het zou willen
zeggen als mannen en materiaal werkelijk
eens in den strijd zouden moeten worden aan
gewend. En bepaald gruwelijke gedachten
wekten bij ons vooral de pantserwagens op,
die een typisch beeld gaven van wat we som
bere producten van de hedendaagsche „be
schaving" van Europa zouden willen noemen.
Het is toch waarlijk menschonteerend. dat zich
het menschelijk vernuft er op toelegt om uit
te denken, eenerzijds hoe men zich het best
kan beveiligen tegen op dood en verderf uit
zijnde oorlogsmachines van medemenschen,
anderzijds, hoe men zelf, op eigen beurt, vol
doende deugdelijk materiaal kan verwerven
om elders dood en verderf te brengen! Zoo
zagen we dan voorbij ons trekken een lange,
lange stoet van wat tezamen gekenschetst
moet worden alseen noodzakelijk kwaad.
Werkelijk, dit alles kon kwalijk blijde geest
drift verwekken en dat deed het ook niet.
Zelfs de militaire muziek vermocht op den
duur daarvoor werd ze te eentonig, duurde
het défilé te lang geen opgewekte stem
ming te kweeken.
De groep jachtvliegtuigen, die tot besluit
van de paradevlucht van de 87 vliegmachines,
een W. in de lucht vormden, als hulde aan de
Koningin, lokten begrijpelijkerwijze applaus
uit. Maar bovenal populair waren de muzikale
fietsers oftewel de fietsende muzikanten: het
muziekcorps van de militaire wielrijders, welks
mannen de handen niet aan het stuur, maar
aan hun instrumenten hadden, verwierf luide
toejuichingen, want ons fietsende volk kon dat
wel het meest waardeeren.
Natuurlijk zal vrijwel een ieder ter dege be
seft en waargenomen hebben, dat de duizen
den die voorbij trokken, zich op plichtsge
trouwe wijze van hun taak kweten, hetgeen
uit den aard der zaak alleszins aanspraak op
waardeering kon maken. Want dit getuigde
van een goeden geest onder den troep. Het
geen, dat behoeft wel geen betoog, veel zeer
veel waard is. Mede uit dien hoofde kon deze
militaire demonstratie ter dege zijn nut heb
ben. en in zooverre ook ten volle als geslaagd
gelden.
E. v. R.
De wapenschouw van het Neder
iandsche leger.
Het was precies twee uur toen H.M. de Ko
ningin, vergezeld van Prinses Juliana en Prins
Bernhard, op het kruispunt van de Van Alke-
maidielaan en den Pompstationsweg uit de rich
ting Ruigenhoek aankwamen.
De Koningin en Prinses Juliana waren
naast elkaar gezeten in een open calèche met
vier paarden bespannen; de Prins had tegen
over haar plaats genomen.
Op dit kruispunt werd de Koningin begroet
door den commandant van het veldleger,
luitenant-generaal J. J. G. baron van Voorst
tot Voorst, met zijn staf, door luitenant-ge
neraal Hackstroh. inspecteur der infanterie
en kolonel van Selm. inspecteur der mare
chaussee.
Onder het gejuich van de duizenden ei
duizenden langs den weg en op de duinen
reed de Koninklijke stoet stapvoets 300 meter
verder naar het defileerpunt.
Even voorbij het baldakijn zwenkten de
twee jockey's, die in scharlaken roode tu
nieken gekleed zijn, rechtsom en reden tot
vlak Voor het paviljoen.
Prins Bernhard. gekleed in het groot
tenue van kapitein van de garenadiers, steeg
uit en reikte Prinses Juliana de hand bij het
uitstappen, waarna hij de Koningin behulp
zaam was. H.M. de Koningin was gekleed in
een lichtblauwe robe met een hoed van de
zelfde kleur en droeg een bont. Prinses Juliana
had een gebloemde robe aan en droeg een
witten hoed.
Enkele minuten later, op het bevel van den
commandant van het défilé, luitenant-gene
raal J. J. G. baron van Voorst tot Voorst, be
gon de wapenschouw.
De wapenschouw hegint.
De eerste groep van dit défilé bestond uit
de Koloniale Reserve plus minus 200 man
sterk, dan onderdeelen van de Koninklijke
Marine, waaronder adelborsten van het Ko
ninklijk instituut der marine, plm. 800 man
met muziekkorps,, troepen te voet der Ko
ninklijke landmacht en de vaandels met. re
gimentscommandanten en vaandelwachten
der 13 regimenten Infanterie, waarvan geen
verdere onderdeelen aan het défilé deelna
men. In totaal namen van de Infanterie deel
20 bataljons te voet (bij de gemotoriseerde
troepen volgden nog 2 bataljons in auto's). In
deze eerste groep waren 4 muziekkorpsen inge
deeld.
Achter de Infanterie volgden onder bevel
van den gouverneur der Koninklijke mili
taire academie, de marechaussee en de poli-
tietroepen te voet, de inrichtingen van mi
litair onderwijs, waaronder de cadetten der
Koninklijke militaire academie, pl. 600 man,
en het detachement van de Kustartillerie.
Dan volgde het bataljon geneeskundige
troepen en het kader-bataljon, plm. 600 man
sterk, sloot de hoofdgroep der troepen te
voet af.
Lichte brigade opent de
tweede groep.
De tweede défileerende groep stond onder
-bevel van den commandant der lichte bri
gade, H. F. M. baron van Voorst tot Voorst.
De groep bestond uit 2 regimenten huza
ren, (8 eskadrons), in totaal ongeveer 800 rui
ters met het muziekkorps der huzaren aan
het hoofd. Verder zagen wij in deze groep een
rijdende batterij van 7 veld van het corps rij
dende artillerie.
Daarna defileerde voor H. M. de Koningin
het regiment wielrijders, met 2 bataljons, be
perkt tot samen ruim 500 man.
De buitenlandsche militaire attaché's ge
raakten in bewondering over het muziekkorps
der wielrijders, die fietsende hun instrumen
ten bespelen.
Het slot van hoofdgroep 2 bestond uit 50
man marechaussee te paard en eenzelfde aan
tal politietroepen te paard.
Bijna onmiddellijk achter de tweede hoofd
groep sloot aan de derde hoofdgroep (Veld-
ArtiUerie), gecommandeerd door den inspec
teur der Artillerie, generaal-majoor J. Her
berts. Deze groep défileerde, evenals de vooraf
gaande. in draf en bestond uit 8 regimenten
Veldartillerie, ieder leverende een batterij
van 4 kanonnen met munitie en caissons. Aan
't hoofd reden 2 muziekkorpsen. De verschil
lende batterijen, die telkens met twee stukken
naast elkaar defileerden, gaven een beeld van
het aangespannen geschut.
Gemotoriseerde troepen.
De laatste groep bestond uit gemotoriseerde
troepen. Zij defileerden met een snelheid van
25 K.M. per uur, Twee compagniën autotrei
nen van het korps motordlenst openden de
groep. Dan volgde een bataljon van het nieuw
gemotoriseerde pantserafweergeschut, waarna
een motorbatterij van het korps rijdende ar
tillerie. als vertegenwoordigster van de zware
motorartillerie, voorbijtrok.
Vervolgens kwamen 2 escadrons pantser
wagens van de lichte troepen met een 20-tal
van de nieuwste soort, een escadron van het
le regiment huzaren-motorrijders en een pe
loton motormitrailleurs van het Regiment
wielrijders.
Aan het défilé te land hebben deelgnomen
659 officieren. 12631 manschappen, korporaals
en onderofficieren. 1817 paarden, 115 kanon
nen. 40 caissons. 245 personen- en vracht-
atuo's. 30 pantser- en rupspantserwagens, 8
zoeklichten. 331 motoren en 558 rijwielen.
De luchtparade.
Al tijdens het voorbijrijden der rupspantser
wagens werden in de verte boven de duinen
van Wassenaar de vliegtuigen van land- en
zeemacht zichtbaar, welke van de lucht uit
hulde zouden betuigen aan H. M. de Ko
ningin. Onder bevel van den reserve-luitenant
generaal M. Raaiimaakers vlogen 87 machines
boven de van Alkemadelaan in 7 groepen.
Het was duidelijk te zien, dat de machines
lang niet op volle snelheid vlogen, maar zij
waren toch zoo snel het défileerpunt gepas
seerd. dat het gordijn, dat het baldakijn aan
den achterkant afsloot, opzij geschoven moest
worden, om zoo de Koninklijke familie gele
genheid te geven, de luchtparade te aan
schouwen.
In de verte boven Kijkduin maakten de defi-
leerende vliegtuigen een breede bocht en langs
het Seheveningsche strand vlogen zij weder
om naar hun garnizoenen.
Het was tien minuten voor 4 toen het ge
heele défilé geëindigd was.
Vertrek der vorstelijke familie.
H. M. de Koningin ontbood de commandee-
rende hoofdofficieren bij zich en betuigde bun
allen haar tevredenheid over het verloop van
het défilé.
Bij het kruispunt van Alkemadelaan
Pompstationsweg had de Koningin nog een
kort onderhoud met den luitenant-generaal
J. J. G. baron van Voorst tot Voorst. De ca
lèche reed wederom voor en terwijl het „Wil
helmus" weerklonk, namen de Koningin, Prin
ses Juliana en Prins Bernhard in de calèche
plaas en reden zij de van Alkemadelaan af
onder luide toejuichingen van het publiek.
Na afloop van het défilé der weermacht
heeft de luitenant-generaal Van Voorst tot
Voorst, adjudant in b. d. van H.M. de Ko
ningin, commandant van het veldleger, de
volgende dagorder tot de deelnemende troe
pen gericht:
„Officieren, onderofficieren, korpo
raals, matrozen en soldaten.
Hare Majesteit de Koningin droeg mij als
commandant van het veldleger en belast met
het algemeen bevel over de onderdeelen, die
aan den wapenschouw op heden deel
namen op, aan alle commandanten en on
derdeelen Hoogstderzelver groote ingeno
menheid en buitengewone waardeering te be
tuigen voor de uitnemende wijze waarop de
onderdeelen van de Koninklijke marine en
de Koninklijke landmacht, zoo te land als in
de lucht, zoomede de Koloniale Reserve, ver
tegenwoordigende het Koninklijk Neder
landsch Indische leger, heden hebben gedefi
leerd.
Hare Majesteit verzocht mij daaraan toe
te voegen, dat de door de gezamenlijke troe
pen op zoo indrukwekkende wijze tot uiting
gebrachte hulde een onvergetelijk oogenblik
van haar leven heeft gevormd. Ook voor
de uitvoering van de getroffen voorberei
ding, welke leidde tot een onberispelijken
voorbijmarsch, had Hare Majesteit niets dan
lof.
Terwijl ik mij van deze hoogst eervolle
opdracht kwijt, noodig ik u uit u ten volle
te doordringen van de beteekenis voor ieder
uwer en voor de korpsen en de onderdee
len, welke gij hebt vertegenwoordigd, van
dezen op zoo waardeerende wijze uitgespro
ken dank van haar, die gedurende veertig
jaren aaneen op Koninklijke wijze het opper
gezag over zee- en landmacht heeft gevoerd.
Verplaatst u, officieren, onderofficieren,
korporaals, matrozen en soldaten in gedach
ten te zamen nog eenmaal terug naar het
oogenblik waarop gij ten aanschouwe van de
hoogste militaire en burgerautoriteiten en
van duizenden van ons volk, op het defileer
punt uwe Koningin uw eerbewijs bracht en
vereenigt u dan in den uitroep:
„Lang leve Hare Majesteit onze geëer
biedigde Koningin".
Deze dagorder is voor het front der troe*
pen voorgelezen.
