Een Veilig Gevoel
PER AUTO EN BOOT DOOR ZUID-AFRIKA.
Rubriek voor Vra
Naar de Victoria-watervallen.
De Victoria-watervallen der Zarabesi-rivier, uit de verte gezien.
Dr. W. C. N. VAN DER SLEEN
De grootste waterval der wereld.
De voor den toerist of student belangrijke
punten van Zuid-Afrika zijn wel heel bij
zonder en merkwaardig, maar ze liggen
schandalig ver uit elkaar. Tusschen Zimbab
we en de Victoria-watervallen der Zambesi-
rivier ligt eigenlijk niets, dat de moeite waard
is om naar te kijken en ze liggen maar even'
tjes achthonderd kilometer van elkaar verwij
derd. Dat beteekent met onze kruissnelheid
zoowat vier dagen autorijden!
Om moed te scheppen voor den langen zit
tippelen we omstreeks zonsopgang nog even
de Acropolis van Zimbabwe op. Het schitte
rende kleurenspel heb ik u reeds beschreven,
maar dezen keer was er nog wat bijzonders.
Wij hadden er overdag al meermalen groote
schaduwen zien wegschieten, dieren als een
alpenmarmot, maar nog een stukje grooter.
Nu, in het vroege morgenuur, zie ik plotseling
zoo'n rotskonijn, zooals de Engelschen ze hier
noemen, boven mij op een rots zitten. Ik blijf
doodstil staan en naast den grooten kop van
moeder verschijnen plotseling twee kleine
kopjes van haar jongen. Moeder gaat iets
meer overeind zitten en de jongen gaan zui
gen. Meteen verschijnt rechts papa en links
opa en oma of iets dergelijks. Nog wat klein
tjes komen ook over den rand kijken en even
later zitten veertien potsierlijke kopjes ons
van de hoogte af op te nemen. Een greep naai
de cameraen de heele familie is verdwe
nen. Kakelend vliegt een groote Iorie met
knalroode vleugels langs; de bulbul, een leuke,
gekuifde dubbele musch, de straatjongen van
Britsch-Indië, zingt in een doringboom zijn
hoogste morgenlied en beneden in het dal
zwermen de koeien uit, weg van de omhei
ningen, waarin ze den nacht hebben doorge
bracht. Want luipaard en leeuw eischen nog
altijd hun tol van de kudden van den menseh
in deze weinig bewoonde streken.
Ook wij gaan weer aan het werk. Tenten
afbreken en verstouwen in den aanhangwa
gen na een haastig ontbijt en dan voortduren
lang, langs de „tars and stripes", de geteerde
banen van Rhodesia's wegen. Over Fort Vic
toria naar Gwelo en den volgenden dag naar
Bulawayo. Ik herinner mij niets van het heele
traject, omdat er niets was waarschijnlijk,
behalve één keer een paar ossen voor. een
heel primitieve slede. Verder eindelooze vlak
ten boschveld en geen enkel levend wezen,
geen stukje wild in eenige honderden mijlen
van wild, onbewoond Afrika.
Bulawayo.
Dan komt Bulawa3ro. Werkelijk een stad!
De eerste na Johannesburg, hoewel van een
heel ander karakter. Wijder uit, meer open
gebouwd. Want Rhodes had order gegeven,
dat de straten der nieuwe stad zoo breed
moesten zijn, dat een ossenwagen met acht
span ossen ervoor gemakkelijk in de hoofd
straat kon keeren! Wel merkwaardig, dat de
wijde, ruime aanleg van de echt nieuwer-
wetsche stad met haar rechthoekige straten
nu juist in verband staat tot zoo'n ouder-
wetsch vervoermiddel. Want Bulawayo werd
gebouwd in 1893 en volgende jaren, direct na
het einde van den eersten Matabelen-oorlog,
die door de Engelschen was uitgelokt om
macht te krijgen over het land, waar zij toen,
als laatste redmiddel, een rijk goudmijnge-
bied hoopten te vinden. Lobengula's leger
werd gemakkelijk verslagen, zijn kraal ver
brand, en vrijwel op de plaats, waar die ge
staan had verrees de nieuwe hoofdstad van
Zuid-Rhodesia, gebouwd volgens de geniale
plannen van den genïalen Rhodes. Het is wel
een echte tropenstad. Geen wolkenkrabbers
zooals in Johannesburg bijvoorbeeld, maar
wel forsche gebouwen voor postkantoor, ban
ken enz. en zeer behoorlijke winkels. Wel erg
duur. Niet alleen omdat alles van grooten af
stand moet worden aangevoerd, maar vooral
ook omdat de invoerrechten hier zeer hoog
schijnen te zijn. Voor benzine bijvoorbeeld
betalen we hier bijna twee en een half maal
zooveel als in Kaapstad. Alleen corned beef
is er goedkoop, maar dat wordt vlak bij Bu
lawayo gemaakt. Er is een aardige kampeer
plaats in het stadspark, iets, dat we ons in
het Vondelpark moeilijk zouden kunnen voor
stellen. Een fijn volksbadhuis en een aardig
museum vragen onze belangstelling, terwijl
onze negerboy, ons dadelijk toegewezen door
den parkopzichter onze kleeren wascht en al
tijd heet water heeft voor thee en thee en
nog eens thee en dan rijst en weer thee. Want
overdag is het warm tot heet in Rhodesia, al
zijn de nachten zoo koud, dat men aan nacht-
torst denkt, die dan ook geregeld voorkomt.
fcij het verlaten van Bulawayo maak ik mijn
eenige foto van deze bloeiende stad, namelijk
van een nieuwen parkaanleg, gesierd met
een dozijn leege asphaltvaten, waarin met
den kijker geraniumstekken te ontdekken
zijn. Verder is er een standbeeld van Rhodes
en een kanon uit den wereldoorlog. Als overal,
behalve in het gelukkige Holland.
Een „prachtige" weg.
De weg naar Livingstone bij de Zambesi-
watervallen heet prachtig. Goed nieuws. Jam
mer dat de eerste vijftig mijl juist worden
herzien en wij er dus naast den weg door her
bosch moeten rijden. Dan zijn tien kilometer
of iets meer klaar en dan....l Ik weet niet
waar ik het mee vergelijken moet, met een
zandweggetje in de duinstreek of een karre-
spoor in den Veluwezoom. Af en toe heeft
het weer meer van een rotsachtige rivierbed
ding en telkens weer moet je door diepe gleu
ven, waar een beekje den weg passeert. In den
regentijd. Nu is alles hopdroog en dus zit al
gauw het stof ons tot achter de ooren en tus
schen de kiezen, om van de bagage maar niet
eens te spreken. Maar we schieten op. Bre
ken maar vier bladen van mijn voorveer, en
zienniets!
Geen stuk wild. Een paar kafferkralen,
maar meest met te netjes aangekleede men-
schen. En wat Inlandsche dracht aan heeft,
vlucht voor de camera als een leeuw voor een
brandend stuk hout. In een kraal, die wij bin
nen loopen, vinden wij tusschen de ronde
hutten met kegelvormig dak een paar vrou
wen aan het kafferkoren stampen en er zit
ten een paar kerels bij te kijken op aardige,
uit één stuk hout gesneden bankjes, zooals
de boschnegers in Suriname ze ook maken en
ge ze kunt vinden in het prachtige Congo-
museum van Ter Vueren bij Brussel. Loven
en bieden is lastig als men de taal niet ver
staat en ik ken geen woord Kafferseh! Maar
blinkend zilver kent men overal en ik word
eigenaar van een mooi stoeltje voor vier
tickies, dat zijn zilverstukjes van drie pence.
Die zijn voor een kaffer meer waard dan een
shilling. Afdingen hoefde ik gelukkig niet,
want een met de hand gemaakte stoel voor
45 cent is niet te duur en ik gebruik hem min
stens eens in de week. als ik mij voor de tent
zit te scheren.
En dan maar weer zand, rotsen, bosch, ri
viertjes, enkele groote boabab-boomen, wat
reuzen-euphorbia's, tot bovenop een heuvel
een paar alleraardigste villa's voor ons lig
gen; nog een hoek om, daar is een garage, een
paar winkels, een station en daarachter tore
nen schoorstenen omhoog en puinhoopen,
daar rijden kleinspoorlocomotieven en kip
karretjes aan. Ineens een druk fabrieksleven.
We zijn in Wankie, waar de kolenmijn van
Rhodesia met kracht ontgonnen wordt. Nu
nog tachtig mijl en wel een weggedeelte,
waar iedereen over praat en schrijft, zoo
nauw, zoo kronkelend! Zouden al die men-
schen er nooit geweest zijn? Het is het beste
deel van den heelen weg! Een oude spoorbaan
overal breed genoeg voor twee wagens en
nergens steil, alleen, er zijn slechts éénper
soons bruggetjes, maar daar staan overal
keurige voorrangsbordjes bij, dus dat kan ook
geen kwaad.
Naar de kampeerplaats.
We schieten dus snel op en haasten ons wat
om nog voor donker kamp op te slaan bij de
watervallen. Zou het lukken? Er is te voren
nooit veel van te zeggen. De weg kan ieder
oogenblik onberijdbaar slecht worden en de
kilometer-aangiften verschillen nog al eens.
En op de heele tachtig mijl staat één huis en
dat is verlaten, dus zoo eens even naar den
weg vragen gaat ook niet. De zon staat nog
maar even boven den horizon als wij, over een
heuvelrug komend, gaan afdalen in het dal
van een breede rivier. Dat zou de Zambesi
kunnen zijn! En op het oogenblik zelf, dat ik
dit denk, komt er even wat ruimer uitzicht
tusschen de boomen door. Daar hangt nevel,
mist, rook misschien. De remmen knarsen.
En meteen als de motor stopt, weet ik, dat
„die rook wat donder", de groote Zambesi wa
terval, voor ons ligt. Tot waar wij staan, op
een kilometer of drie afstand, dringt het don
derend gebruis van den grooten waterval door.
De rook schijnt te voorschijn te komen uit
een smalle kloof, echt een spleet, die op een
kwaden dag hier het aardrijk vaneen heeft
gescheurd, waardoor de rivier dadelijk een
honderd meter dieper bed heeft gezocht; tot
groote schade van het omliggende terrein
natuurlijk, dat nu zijn natuurlijken water
toevoer mist. Boven den val zien wij de meer
dan een kilometer breede Zambesi-rivier met
tallooze eilandjes, die het zilveren watervlak
breken.
Een later rijden we over de spoorbrug, die
sedert 1905 de beide oevers met elkaar ver
bindt. In 1930 werd het bovengedeelte ver
hoogd en verbreed, zoodat thans ook motor
rijtuigen en wandelaars veilig kunnen passee-
ren. Dan duurt het niet lang of onze wagens
rijden over zacht groen gras, iets wat wij in
geen maanden gezien hebben, op den rivier
oever aan. Een kafferboy is gauw gevonden.
Voordat de tenten staan, vlamt een lekker
vuurtje op en kan de thee worden gezet. Dat
is wel verbazend gemakkelijk in dit land.
Overal waar veel gekampeerd wordt, hoef je
maar even op de claxon te drukken en er
komt een kafferboy aanhollen, die voor een
shilling of te wel 45 centen per dag altijd een
vuurtje heeft branden, altijd warm water bij
de hand heeft, de vaten wascht. je kleeren
uitkookt, al zeg je hem honderdmaal, dat
wollen kousen geen heet water verdragen en
bovendien alle restjes opeet. Daarbij past hij
overdag op het kamp, zorgt dat je niet te
véél betaalt voor de melk en houdt alle ver-
als Uw Voor- of Achterdeur goed geslot,,
Wij geven gratis advies
maken, repareren en leveren
Alle Sleutels, Sloten I Lange Veerstraat.
Hang- en Sluitwerk I De Sleutel.sDe i
Vert. v. BLERKS Brandkasten,
koopers van mandjes, kralenkettingen enzoo-
voort, op een veiligen afstand.
En zoo staat ons kamp dan aan de Zambesi
en het geraas van den grooten waterval zal
ons straks in slaap zingen. Een prachtige,
donkere hemel met flonkerende sterren geeft
nog net genoeg licht om te zien, dat er flink
stroom is in de rivier en een paar eilandjes
het groote watervlak onderbreken. Palmblad-
veeren steken donker af tegen oplichtend wa
ter en sterrenlucht. Het lijkt hier goed en de
moeite waard om vroeg op te staan. De tent
jes worden extra goed gesloten, want een van
ons heeft al vlak voor zijn tent een klein
slangetje dood getrapt, 's Nachts word ik
wakker van een krabbend, knagend geluid.
Ksss! roepen doet het even ophouden dan
begint het weer. Voorzichtig maak ik een
paar drukknoopen los en kijk naar buiten.
Een kleine donkere schaduw tegen een licht
tentje. Een lichtstraal uit mijn flashlight en
daar gaat hals over kop een rotskonijn er van
door, dat bezig was een muis onder de tent.
van mijn buurman uit te graven, die van zul
ke kleinigheden niet? merkt. Gelukkige jeugd!
Even later beginnen de sterren te verblee-
ken. Er komt een lichtschijn uit het Oosten
en ik fluit zachtjes de reveille. Uit één tentje
komt antwoord, dat is genoeg. Getweeën gaan
we in die morgenschemering op weg naar den
grootsten waterval der wereld.
(Nadruk verboden).
GEMEENTELIJKE AVONDSCHOOL VOOR
NIJVERHEIDSONDERWIJS.
HAARLEM, Vrijdag.
Na voortgezet examen zijn nog toegelaten
tot:
le klasse: C. Bloeme; G. de Boer; M. v. d.
Boogaard; A. Hofman; D. A. Huig; W. Jan
sen; W. de Jong; H. J. v. Kapel; J. Lourens;
G. Makkelie; M. G. Scheepers; L. C. v. d.
Steen; J. v. d. Wereld; N. de Jong; G. Heit-
lager.
4e klasse: G. A. v. Asten; T. de Jong;
Schreur; I. D. Smits; P. Tollenaar; J.
Vallenduuk; D. Vethaak; J. Wildeboer.
Toegelaten tot 5e klas: H. Oddens;
Jonker.
WEEK-ABONNEMENTEN
dienen uiterlijk Woensdags avonds
betaald te zijn, daar de bezorgers op
Donderdag moeten afrekenen.
Copyright P. I. B. Box 6 Copenhagen
Het was eenzaam op het groote strand, dat zoo wit in de zon I! op het warme zand, tuurde zij over het water, waarvan de golven
lag te blinken. Maar Elize merkte die eenzaamheid niet. Zittend steeds weer kwamen aanrollen, tot zij niet verder konden, terug
moesten, om door een volgenden golf weer meegesleurd te worden.
Zij zag ook plotseling een groote zwarte wolk de lucht bedekken,
en het was toen net alsof de zee iets fluisterde. Aandachtig
luisterde het prinsesje. Ja, daar was die fluistering weer: „Pas op,
ik ben niet altijd zoo vriendelijk als zooeven". En Elize sprong op
en liep dan haastig door, totdat de zwarte wolk wegtrok en de
lucht rood begon te gloeien. Dan was de zee weer gelijk een
rozenblad, en de kleur wisselde van blauw tot wit. Hoe stil het
echter ook was, aan het strand was er toch altijd beweging. Het
gen
DUIDELIJK GESTELDE VRAGEN
van alle Abonnés van dit blad
een spectalen Redacteur en ?n w
medewerkers zoo mogelijk en tSlA
beantwoord. «Poedt-jf,
De vragen moeten worden
het bureau van dit blad, met
melding van naam en 'wotmmnü -
waaraan naam en adres ontbrïï.'
terzijde gelegd. tj-j
De namen der vragers
geheim.
De antwoorden worden GEHrn
LOOS thuis bezorgd. !<®f,
Alleen die vragen, welker beantwmi,
vele anderen behalve den o™,»
kan zijn, worden tevens tn ok, ffi
plaatst.
RECEPTEN.
VRAAG: Hoe krijg ik hars uit f
blauw plooirokje?
ANTWOORD: De vlek eerst tusso'
gels der duimen „brekon". Daarna Tb»5
afwrijven met perchlooraethyleen. 8
VRAAG: Hoe maak Ik mayonnaUi da
tels opgediend wordt?
ANTWOORD: Mayonnaisesaus- 1 «uv
2& dl. slaolie, 1/4 a y dl. azijn, W1, JZi
mosterd. *5
Klop met een goed vertinde gard,
met de kruiden on 1 eetlepel van a(
elkaar. Voeg er steeds roerende lansmirt
in een dun straaltje de olie bij tot de
vereischte dikte heeft en mooi glansend 1.
zoo noodig nog wat azijn toe.
(Het is ons niet bekend of dit hetzelfde tK
cept is als hetgeen in hotels wordt gebruik; V
recept geeft in elk geval goede resultaten.
kruiden kunt u eventueel weglaten).
VRAAG: Hoe maak ik komkommers In h
zuur?
Kan ik dat bewaren Hoe in het zoetzuur?
ANTWOORD: Benoodigd: 6 komkommen
flesschen inmaakazijn, een paar Spaansch*
pers, 50 gr. mosterdzaad, 2l/2 gr. kurkuma,;',,
gedroogde gember, een paar takjes dragon :c
paar laurierbladeren. Schil de komkommer! *q
af, proef of de punten bitter zijn, verwijde-
zoo noodig. Snijd de komkommers in de lecgte
tweeën en schep er met een lepel het zaad
Snijd ze in blokjes, zet deze laag om hag
zout bestrooid een nacht weg, laat ze ultlekkü
op een vergiet of droog ze in een doek, Mui
flesch of pot schoon, laat 20 minuten uitkok'
Doe de komkommers er in, schik de kruid»
daartusschen en giet er azijn overheen, tot i
komkommers goed onderstaan. Sluit de M
of pot af met vochtig perkamentpapier.
PLANTEN.
water bewoog daar net als de borst van een slapend kind.
Juist toen de zon op het punt stond geheel onder te gaan, zag II Zij vlogen op een rij achter elkaar en zooals zij daar aan kwamen
Elize elf wilde zwanen met gouden kronen naar het land vliegen. vliegen leek het net of er een breede witte band door de lucht
vloog.
Wordt morgen vervolgd.)
VRAAG: 1. Mijn hortensia (met Luilak gt-
kocht) heeft mooi gebloeid en staat nu al weke
in den tuin. Wat moet ik doen om de plant m
mooi in bloei te krijgen?
2. Verleden jaar kocht ik een pruimebooB.Ii
Januari is hij overgeplant en dezen zomer hii
hij wat gebloeid. Nu zijn er vijf pruimen
een groote wordt blauw en de andere blije
nog groen. De boom heeft dezen zomer vol In
gezeten en de bladeren kleefden erg. Hoe ZX
ik hem behandelen om volop pruimen te bi)
gen.
ANTWOORD: 1. U heeft haar zeker uit du
pot genomen en in den grond gezet. Zoo ja, te
moet u zorgen dat de scheuten flink sterk i»
den, want daaraan komen de bloemen. I».
zwakken scheutjes kunt u in het najaar get
weg snijden. Meestal snoeit men de plant kv
in, direct na den bloei, doch dit is nu te
Indien u de plant in het voorjaar vroeg in tte-
wilt hebben, zet haar dan in October wee: li
den pot. U kunt ze ook in den grond laten sün
doch dan niet insnoeien want dan snoi
bloemen weg.
2. In het voorjaar, vóór de knoppen beglnnu
te ontluiken, bespuiten met een 5 pCt. oploste
van vruchtboom-carbolineupi. Dit is om de el'Je
van de bladluizen, die op de jonge takjes zte
te dooden. Het eerste jaar zal het boom
geen bemesting noodig hebben omdat de er?
gering geweest is.
VRAAG: Hoe maakt men zuurkool?
ANTWOORD: Benoodigd: 4 witte kooien,
savoyekoolen, 60 gr. zout, 12 zwarte peperto-
reis. Ontdoe de kooien van de buitenste blic*
ren, snijd ze in tweeën, verwijder den stronk
snijd ze met een koolmes of -schaaf In b®
dunne reepen. Kleed de kool met het zouts-
lang door elkaar, tot zich pekel gevormd bi -
Doe er de peperkorrels door en druk de £•-
zoo stevig mogelijk in een goed schoongeflite
ten Keulschen pot. bedek ze met een scb#
doekje, leg er een plankje en een steen op.
bruik de zuurkool eerst na 6 of S weken,
DIVERSEN.
VRAAG: Ik ben in Santpoort in betref
voor dag en nacht voor 25.p- ni. Ken
meente mij verplichten maandelijks van s.-
loon af te staan aan de gemeente voor op
stand aan mijn ouders te Beverwijk? Zoo .-
hoeveel per maand?
ANTWOORD: Ja. Hoeveel het bedrag aljj
kunnen wij niet zeggen. Bij de bepaling w
worden allerlei omstandigheden in aanraer
genomen en elk geval wordt op zlcbze
schouwd.
VRAAG: Waar moet lk mij vervoegeni« -
ccrrespondeeren met een Engelsch raeb's" ,.p
tot de vereeakw
secretarüJ-
ANTWOORD: Wend
„Internationaal Jeugdverkeer;
Witte Rozenstraat 56a, Leiden.
RECHTSZAKEN
VrIaG: Mijn das- on MchtJieraW"
weekbetrekking) is ziek geworden en
mij thuis verpleegd. Hoe lang moet ik
uitbetalen en verplegen?
ANTWOORD: Loon uitbetalen
dagen en verplegen gedurende 6 we'
alleen als de dienstbetrekking eveneens
duurt.