Praag „Tsjechischer" dan ooit.
De wilde Zwanen
GIKBCHrrEN
Buitenlandsche namen, boeken
en films uitgebannen.
Dagboek van een
H. B. S.-er
fiimiiksMiseutu
KORT VERHAAL
Puitsclie
couranten vrijwel
verdwenen.
United Press-correspondente te Praag,
De nookïirri. schrijft: Praag krijgt, naar
l7~t> de „amputatie" van het land haar
&..?50ntr neemt, steeds duidelijker een vol-
Tsjechisch karakter. De Praagsche be-
doet alles om de stad een normaal
rt te geven, nu het oorlogsgevaar gewe-
r maar er bestaat zulk een ontgooche-
pn verbittering, dat het pijnlijk is aan te
hoe zich die verbittering - vooral wat be-
Frankrijk, Engeland en de Vereenigde
1op honderd verschillende wijzen mu
teert In de cosmopolitische restaurants,
ik zoo nu en dan kom, heeft zich een
Onze school is ouderwetsch, dat heb ik al
verteld. Maar de Baas is allesbehalve
Htewetsch. Hij probeert telkens nieuwigheden
°J te voeren. Soms zijn ze lollig, soms niet. Nu
hebben#!verleden jaar in elke klas een „Huis
werkboek" gekregen. Het ligt op den katheder
an den leeraar en is ongeveer heilig. Elke les
moet er ingeschreven worden wat voor huis
werk je voor het volgende uur op hebt. Het
mooie is natuurlijk dat sommige leeraren ver
eeten op te schrijven wat ze opgeven en dan
doet geen sterveling iets. Dat wil zeggen: in
«n behoorlijke eensgezinde klas zou niemand
i ts doen. Bij dat brave troepje waar ik nu in
verzeild ben geraakt, zijn ze in staat te zeggen:
ftjlt u het huiswerk alstublieft inschrijven,
meneer? Dan kon je zoo'n stommen idioot wel
vermoorden. Ze hopen zeker dat ze op die ma
nier in een goed blaadje komen, maar ik
denk dat een beetje een vent van een leeraar
zulke knapen ook verafschuwt.
Het huiswerkboek heeft ook een groot na
deel. Achter zijn opgave moet de leeraar no-
teerên, hoeveel tijd je naar zijn idee voor dat
werk zult noodig hebben. Maar wat weet hij
er van hoe vlug ik werk en hoe langzaam Huug
en hoe oppervlakkig Edith en hoe ernstig het
jongetje dat in zijn neus peutert? Het is gewoon
gekkigheid. De een maakt een vraagstuk in
tien minuten en een ander maakt het niet in
een uur. Huug beweert dat hij absoluut geen
hersenen heeft om iets uit zijn hoofd te leeren,
schwere Wörter en tournures difficiles en zoo.
Hij moet er minstens driemaal zoolang over
doen als een ander, om er tenminste iets van
te weten, zegt hij. En zoo kan je wel door
gaan.
Gisteren was er gewoon een revolutie in de
klas, We waren toch al opgewonden, want alle
leeraren beweerden dat we oorlog zouden krij
gen en wij zeiden van niet (en we hebben ge
lijk gekregen ook). Maar nu ging het over een
repetitie aardrijkskunde. Daar stond drie kwar
tier voor in het Huis werkboek. En het was
tien bladzijden zonder de plaatjes. Nog geen
vijf minuten per pagina. Huug en ik begon
nen te protesteeren, maar 't hielp niets.
Jullie hebt dit stuk pas gehad en dus is
drie kwartier ruim voldoende.
Dus mogen we na drie kwartier ophouden,
meneer?
Dat moet je zelf weten; als je maar zorgt
dat je het kent.
Dan houd je je mond maar, al zou er nog
heel wat te zeggen zijn.
Maar nou wou het geval, dat we voor den-
zelfden dag ook nog een massa Engelsch idioom
opkregen en daar gebeurde weer precies het
zelfde. Ik keek achterom en zag dat Huug rood
ging worden en dat is een slecht teelten bij hem.
Dan begint hij uit te pakken en is niet meer te
houden. Hij stak zijn vinger op en zei:
Meneer, mag ik u wat vragen?
Wat is er Huug? (De Engelschman noemt
ons altijd bij onze voornamen, dat is wel gezel
lig, Ik wou dat ze dat allemaal deden).
Waarvoor dient dat huiswerkboek eigen
lijk, meneer?
De Engelschman begon te lachen.
O, zei hij, dat is speciaal voor mij aange
schaft. Anders ben ik den volgenden keer ver
geten wat ik jullie heb opgegeven en ik ben te
lui om het telkens in mijn boekje te zetten. Te
vreden Huug?
Maar waarom moet dan ook de tijd wor
den opgegeven die u denkt dat we noodig zul
len hebben?
Waarom vraag je dat? (Hij begon lont te
ruiken, dat zag je aan z'n gezicht).
Nou, voor Vrijdag hebben we ook al drie
kwartier aardrijkskunde, maar het is zoo'n
bende, vast wel vijf kwartier. En Engelsch ook.
Da's al twee en een half uur samen. Maar in
het boek is het maar anderhalf. En dan komt er
straks nog natuurkunde bij en staatsinrichting
en misschien nog stereo en geschiedenis ook.
En wat wou je daarmee zeggen?
Dat ze altijd allemaal veel te kort opge
ven. Er staat twee uur, maar het is drie of
vier. Wat geeft zoo'n boek nou als ze er toch
maar wat inzetten?
Iedereen vergist zich wel eens, Huug.
Maar nooit naar onzen kant, altijd te weinig.
Ik trok een gezicht achterom om hem te
waarschuwen, maar het was al te laat.
-- De leeraren kalken maar raak! Ze hoeven
bet zelf niet te doen, bromde hij.
Wil je je een beetje matigen? zei de En
gelschman die nu ook kwaad begon te worden.
Dgn moet u het me niet vragen, riep Huug
ik voer heusch \yel wat uit (dat is waar, Huug
werkt altijd hard) maar daar kan ik niet tegen
°P. Al die uitdrukkingen die nooit voorkomen,
wat heb je er aan? En al die eilanden van In-
fe'wfar nog nooit een mensch van gehoord
ueett. t Is gekkenwerk!
Ja, nu moet je toch heel gauw ophouden,
jj! *e Ver en zulke uitdrukkingen duld ik
viel me reusachtig mee dat de Engelsch-
an zoo kalm bleef, want hij kan fantastisch
onderen als hij het op zijn heupen heeft.
W? rommelde nog wat na als een wegtrek-
hkkig0mVeer' maar kij hield zich gedekt ge-
fr vond dat hij groot gelijk had. Je moet óf
Wanf0^80 tijd invullen óf heelemaal geen tijd.
wein *eeraren profiteeren er van als er
m het boek staat. Dan doen ze er gauw
schepje bij. En wij zitten er mee. Met
ka» peren- Of we hoog springen of
baM Seeft ons niets. Het leven is wel
Enfin, alles heeft een eind en onze
1WÏT 0o.k' het huiswerkboek en het
dJ,J idioom en zelfs de eilanden van Ne-
schrale**1^' ^at *s een h'oost, al is het
MAX.
groote verandering voltrokken. De menu's, die
vroeger in het Tsjechisch, Duitsch, Fransch
en Engelsch waren gesteld, worden nu uitslui
tend in het Tsjechisch uitgegeven. De kleine
piccolo, die steeds zijn Engelsch bij mij oefen
de, laat mij thans alles in het Tsjechisch be
stellen. Ik bemerkte zelfs, dat het bij de
Engelschen zoo populaire gerecht „ham and
eggs" van de menu's is verdwenen. Evenmin
ziet men er de woorden zooals roastbeef en
whisky, die over de geheele wereld gebruikt
worden.
De Duitsche couranten zijn bijna geheel
verdwenen en de enkele, die nog uitkomen,
zijn slechts één of twee pagina's groot. Som
mige Tsjechische krantenjongens weigerden
zelfs ze te verkoopen. De bioscopen, die vroe
ger de laatste Amerikaansche, Duitsche, Fran-
sche en Engelsche films vertoonden, hebben
hun programma's thans uitsluitend met na
tionale producten gevuld. In de cabarets zijn
de Amerikaansche negers, die de jazzbands
vormden, verdwenen, in de boekwinkels en
stalletjes de buitenlandsche boeken. Zelfs
boeken, die in het Tsjechisch zijn vertaald,
ziet men niet meer en de winkels hebben de
buitenlandsche artikelen en geconserveerde
levensmiddelen door nationale producten ver
vagen. Alles is Tsjechisch in Praag. Geheei
Praag ademt een Tsjechischen geest.
„Nieuwe wereldorde kan gevestigd
worden."
Summer Welles pleit voor bewapenïngs-
vermindering en wereldovereenkomst voor den
heropbouw van het bedrijfsleven.
WASHINGTON, 4 October (Havas-A.N.P.)
Summer Welles heeft gisteravond voor den
radio-omroep gesproken over de buitenland
sche politiek der Vereenigde Staten tijdens
de crisis in Tsjecho-Slowakije. Hij constateer
de, dat thans, na de crisis van de afgeloopen
week, meer wellicht dan ooit gedurende de
laatste twintig jaren de gelegenheid wordt
geboden een nieuwe wereldorde te vestigen,
gebaseerd op rechtvaardigheid en recht. Hij
deed een beroep ten gunste van een beperking
en vermindering der bewapening en een wereld
overeenkomst voor den heropbouw van het
bedrijfsleven „waarzonder welvaart noch in
ternationale stabiliteit kunnen bestaan".
Hij herinnerde er ten slotte aan, dat een
duurzame vrede slechts op de volgende grond
slagen kan' berusten:
Eerbied voor het gegeven woord, niet-
inmenging in de binnenlandsche aangelegen
heden van andere landen, een regeling van
geschillen en herziening- der verdragen, indien
noodig langs den weg van vreedzame onder
handelingen in een geest van gelijkheid en
niet door gebruikmaking vaA geweld of be
dreiging met geweld, eerbied voor andere na
ties in dezelfde mate, waarin deze hopen, dat
hun eigen rechten geëerbiedigd zullen wor
den".
Weer Britsche schepen getroffen.
Bij bombardementen op Barcelona en
Valencia.
Veertien Savoya-vliegtuigen hebben Dins
dag een bomaanval op Barcelona uitgevoerd
en den waterkant bestookt. Twee Britsche
schepen werden getroffen. De Gothic geraak
te in brand. De Thorpebay werd aan den ste
ven getroffen en geraakte eveneens in brand.
Bovendien heeft een watervliegtuig Valen
cia gebombardeerd. Een Britsch schip werd
getroffen. De kok werd ernstig gewond.
Autobus door trein gegrepen.
Elf dooden.
KARLSRUHE, 4 October (D.N.B.
Op een spoorwegoverweg bij Wiesloch
is een volle autobus hedenavond door
een goederenexpress gegrepen. Elf
personen werden gedood, verschei-
denen gewond.
Uithef
De nieuwe Duitsche grenzen.
Moeilijkheden bij de besprekingen?
BERLIJN, 5 Oct (Reuter). Naar
verluidt zijn er moeilijkheden gerezen
bij de onderhandelingen over de af
bakening van het Sudeten Duitsche
gebied dat op 10 October aan Duitsch-
land moet zijn overgedragen.
Japan zal Zuidzee-eilanden niet
prijsgeven.
Bevoegdheid van den Volkenbond betwist.
TOKIO, 5 October (D.N.B./A.N.P.).
De woordvoerder van het ministerie
van buitenlandsche zaken heeft ver
klaard, dat indien Japan alle betrek
kingen met den Volkenbond verbreekt
dit niet beteekent, dat het daarmede
zijn mandaatrechten op de Zuidzee-
eilanden prijsgeeft. Deze mandaten,
aldus de woordvoerder, zijn niet aan
Japan toebedeeld door den Volken
bond, maar door de conferentie der
vijf mogendheden te Parijs in 1919. Zij
liggen derhalve buiten de bevoegdheid
van Genève.
CAROLA HÖHN.
Caricatuur van Nino Za.
FAILLISSEMENTEN.
Door de arrondissements-rechtbank te Haar
lem zijn de volgende faillissementen uitge
sproken op Dinsdag 4 October 1938:
1. De N.V. Handel Maatschappij „Stille
Zuidzee", statutair gevestigd te Amsterdam.
Curator mr. B. W. Stomps te Haarlem.
2. G. de Vries, timmerman, wonende te
Haarlem, Rijksstraatweg 96.
Curator mr. J. H. van Gelderen te Haar
lem.
Rechter-Commissaris in beide faillissemen
ten mr. S. J. Pit te Haarlem.
Wegens gebrek aan actief is opgeheven het
faillissement van de N.V. Bloembollenbedrijf
C. A. van Zanten gevestigd te Heemskerk.
Curator mr. A. W. Hellema te IJmuiden,
gemeente Velsen.
Door het verbindend worden der uitdeelings-
lijst zi,in geëindigd de faillissementen van;
1. C. Cassee, bierhandelaar, wonende te
Bloemendaal.
Curatrice mevr. mr. J. H. G. Schutte—
Struick te Haarlem.
2. De Vennootschap onder de firma Auto
mobielbedrijf „Bloemendaal", gevestigd des
tijds te Bloemendaal.
Curator mr. L. G. van Dam te Haarlem.
3. D. A. Budde, automobielhandelaar,
destijds wonende te Bloemendaal, thans te
Zandvoort.
Curator mr. L. G. van Dam te Haarlem.
4. L. C. J. Budde, automobielhandelaar,
destijds wonende te Bloemendaal, thans te
Zandvoort.
Curator mr. L. G. van Dam te Haarlem.
Copyright P. I. B. Box 6 Copenhagen
Elize zag de kerken steeds dichter bij komen. Maar toen ver
anderden deze plotseling in een vloot van schepen, met witte
zeilen, die onder hen door voer. Zij keek ingespannen naar be
neden, maar zag alleen nog maar een nevel, die over het water
trok. Aan afwisseling had zij geen gebrek, ook al was het
gezichtsbedrog.
Eindelijk, eindelek zag Elize werkelijk het land, waarheen zij
vlogen. Ingespannen tuurde zij naar beneden. En achtereenvolgens
onderscheidde zij blauwe bergen, cederbosschen, steden en trotsche
kasteelen. Haar broers hadden inderdaad gelijk gehad, toen zij dit
een heerlijk land noemden. Maarhet vaderland was toch
nog mooier!
Lang vóór de zon dien dag onderging zaten Elize en de elf
zwanen voor een diep hol in een berg, die met groene slinger
planten was begroeid. Het groen leek net een tapijt. Haar jongste
broer bracht Elize naar haar slaapvertrek, toen het tijd werd om
te gaan slapen. „We zullen eens zien, wat jij vannacht droomt."
Met die woorden liet hij haar alleen.
IWordt vervolgd).
Kookkunst
door COR BANDT Szn.
VERSCHRIKT zette mevrouw Fran
cken de theepot neer.
,Wat zeg je nou? Wat is er ge
beurd, Lucy? Past hij niet goed op je?
Maarehje schreef toch, dat je ge
lukkig was?"
„Nee, ik ben niet gelukkig. Integendeel.
Hij is een bruut en zoo verschrikkelijk on
dankbaar
Mevrouw Francken schoof haar stoel bij die
van haar dochter, nam een van Lucy's han
den en drukte die vertrouwelijk. Lucy snikte
onderdrukt.
„Wat is er nou toch, kindje? Kan je het je
moeder niet vertellen? Kom nou. Wees eens
kalm. Kijk me eens aan. Nee, toe nou, niet
weer gaan huilen. Is Leo kwaad op je, is hij
anders geworden sinds je trouwdag? Weet hij
dan niet, dat je hier in Amsterdam bent?"
„Nee, hy begrijpt me niet, hij is ondank
baar. Ik ben weggeloopen, ik ga nooit meer
naar hem terug. Ik blijf hier. Voor altijd!"
„Kom, kom, kindje, wees eens redelijk.
Vertel me nou eerst eens wat er gebeurd is.
Hebben jullie ruzie gehad?" Nerveus zocht
mevrouw Francken naar een zakdoek om
Lucy's tranen te drogen.
„We hebben geen ruzie gehad, het is steeds
reuze leuk geweest, maar vanmiddag was hij
toch zoo ondankbaar en zoo sarcastisch. Dat
hij me dat kon aandoen is wel typeerend
voor zijn eigenlijke karakter. Nooit had ik
dat achter hem gezocht".
Met horten en stooten, zenuwachtig snik
kend, kwam het er uit.
Medelijdend keek de moeder haar bedroef
de en verontwaardigde dochter aan. Zij be
greep dat niet. Eerst zulke enthousiaste brie
ven en nu dit. En dan te hooren, dat Leo on
dankbaar en sarcastisch tegen zijn Lucy ge
weest was. Dat begreep ze heelemaal niet.
Het zou wel een misverstand zijn, dat in bij
na ieder huwelijk voorkomt, doch waartegen
Lucy niet opgewassen bleek. Leo was altijd
hoogst dankbaar en tevreden. Mopperen deed
hij zelden en sarcasme en ironie waren hem
altijd vreemd geweest.
„Lucy", sprak de weduwe, zich vermannend,
nu moet je eens ophouden met dat gesnik.
Het zal heusch niet zoo erg zijn. Je hebt Leo
natuurlijk verkeerd begrepen of iets te erg
opgevat. Ik heb Leo nog nooit ondankbaar
gezien. Hij was altijd de tevredenheid zelf.
Kom, vertel eens wat er gebeurd is. Je moet
niet zoo kinderachtig huilen, hoor Lucy. Kom,
vertel me.
„Nee, nee", snikte Lucy, „U begrijpt, dat
ehehU trekt hem toch voorU
geeft hem toch gelijk en als u zoudt voelen
wat ik voel daneh
Lucy verborg haar behuild gezichtje in haar
van de tranen vochtlg-warme handen.
Mevrouw Francken kende haar dochter te
goed om nog verder te vragen. Straks zou ze
wel meer vertellen en dan zou wel blijken dat
Lucy het veel te zwaar had opgevat, dat het
lang niet zoo ernstig was als het haar nu wel
voorkwam.
Haar tranen terugdringend, veegde Lucy
haar gezichtje droog. Ze trachtte haar moe
der geruststellend toe te lachen, doch onmid
dellijk waren haar oogen weer vochtig.
„Ja, Leo is verschrikkelijk ondankbaar;
vroeger wist hij altijd alles te verontschuldi
gen, maar nu.nu maakt hij direct verwij
ten en op een manier
„Nou, nou kindje, was het nu heusch zoo
erg?"
„Ja, maar het laat me koud, hoor. Ik ga
eenvoudig scheiden. Hij zal wel bidden en
smeeken om terug te komen, maar daar trek
ik me niets van aan, ik blijf hier. Hij ziet ook
niets door de vingers".
„Wat ziet hij niet door de vingers, kindje?"
vroeg haar moeder belangstellend.
„Ach, gisteren at hij al met lange tanden
en vandaag
„Oh, maar hij zal geen trek gehad hebben,
Lucy. Dat overkomt jou toch ook wel eens?"
suste mevrouw Francken, toch opgelucht.
„Ja, maar u had zijn gezicht eens moeten
zien. Hij vond het heelemaal niet lekker,
enLucy beet zich op haar onderlip, „ik
had er nog wel zoo'n werk aan gehad, ik
had nog wel zoo m'n best gedaan. Gisteren
had ik aan z'n gezicht al genoeg, maar van
middag was het bepaald het toppunt. Hij
heeft de helft laten staan ook, omdat-ie geen
trek had, zei-ie".
„Nou, zie je wel", beurde moeder op.
Lucy's stem stokte. Snikte dan: „Hij vroeg
of ik nou eens rijstebrij wilde koken, rijst was
zijn lievelingsgerecht".
„Maar kindje is dat nou zoo erg? Je kunt
toch rijstebrij koken. Jij houdt toch ook meer
van het een dan van het ander".
„Ja, maarbarstte Lucy weer uit, „ik
wilde hem verrassen en het was juist rijste
brij, die hij gegeten had!"
(Nadruk verboden; auteurs
rechten voorbehouden)
COÖP. CENTRALE EIERVEILING
PURMEREND. G.A.
Afdeeling Eieren.
Aanvoer 85.000 eendeieren f 3,85f 3,15.
Kippeneieren 65/66 K.G. f4,70—f4,80; 63/64
f4,65—f4,80; 60/62 K.G. f 4,55—f 4,70, kleine
f2,50—f2,85; 58/59 K.G. f4,50—f4,60; 56/57
K.G. f4.25—f4,40; 53/55 K.G. f 4,15—f4,35;
50/52 K.G. f3,55—f4,00; 45/49 K.G. f 2,60
f 3,50.
Purmerend 4 October 1938.
Gemeentel. Kaasbeurs. Verhandeld 18 par
tijen, wegende 58.000 K.G. Handel goed. Hoog
ste prijs f 25.
Kleine Boeren 3 24,50 per 100 K.G. met
Rijksmerk. Volvette 1 27 per 100 K.G. met
Rijksmerk. Boter 783 K.G. 1,41 per K.G. Wei-
boter 1,50 per K.G. Runderen, totaal 532 stuks.
Vette koeien 295 6662 per K.G. vlug. Gelde
koeien 128 120—185 per stuk vlug. Melk koeien
35 180265 per stuk matig. Stieren 74 4452
per K.G. matig. Paarden 12 90160 per K.G.
stug. Vette kalveren 93 3050 per K.G. vlug.
Nuchtere kalveren voor de slacht 215 712
per stuk vlug. Nuchtere kalveren voor de fok
1118 per stuk vlug. Vette varkens voor de
slacht 230 53—55 per K.G. vlug. Magere var
kens 25 2432 per stuk vlug. Biggen 295
1622 per stuk vlug. Schapen 1092 1724 per
stuk vlug. Bokken 85 3—13 per stuk vlug.
Kipeieren 4,304,70 per 100 st. Eendeieren
2,90 per 100 st. Noordholl. blauwe 0.571/?
0,65 per K.G., uitzonderingsprijs 42'/2 ct.
Oude kippen en hanen 0,300,40 per K.G.
Konijnen 0,301,75 per stuk. Eenden 0,20—
0,60 per stuk. Duiven 0,40 per paar.