H'
gemakkelijk
NEDERLAND
Hededohd
INVENTA
Dat is wat voor U
L L. VAN HEDEL
B. SCR&tY
Alléén Groeneweg SIJJmuiden-O.
maakt U het koopen
In keuze en
betaling geen
moeilijkheden
de zaak mi de ftteiltye
WAT HEERLIJK ZACHT ZOON
Tlecktfhhrt oieietii
i
7y%2TcUmT<Jo&eH, aem&'
Drogisterij „DE CEDER"
Waarin
Couranten
reclame
öfas/wtf
Op 29 October 1938
HEROPENEN WIJ
Wat wij U bieden?
Meer rente van uw geld!
J. VAN BOERUM
Als de najaarsstormen de laatste bladeren van de boomen rukken.
Als de bladeren vallen
ERFST en winter beteekenen: afscheid
van den zomer en dus afscheid van
warmte en licht. Zeker, ook in den
'herfst en winter schijnt de zon boven
ons landje, doch zij komt veel later op en gaal
veel vroeger onder dan in den zomer, terwijl
haar stralen vrijwel geen warmte meer geven.
Herfst beteekent ook. niet meer zonder overjas
de straat op gaan, de schoorsteen schoon laten
maken, nieuwe handschoenen koopen enz. Dit
is vrijwel alles, wat de stedeling van den over
gang merkt.
De natuurliefhebber zal echter in den herfst
bij voorkeur een wandeling maken door het
dichtstbijzijnde bosqh en volop genieten van de
bonte kleurenweelde, welke men te zien krijgt.
Tusschen de helgroene esschen, de goudgele
beuken en ahornen en de roodbruine eiken, be
wondert men de roode kornoelje, kersenboomen
en enkele hegsoorten, de zilverachtige blade
ren van den rneelbesboom, of het donkere geu
rige groen van de denneboomen.
Wanneer de herfstmaanden mistig en regen
achtig zijn, is de kleurvorming uiterst zwak; is
de herfst echter zonnig en zijn de nachten droog
en koel, dan worden de kleuren bijzonder le
vendig. Vooral bij vlierboomen merkt men dit
vaak en duidelijk op: een en dezelfde vliersoort
heeft bij een temperatuur van 5 graden Cel
sius donker-violette, bij 15 graden lïchtrose en
bij 30 graden witte bladeren.
In den herfst lijkt het zoo natuurlijk, dat elke
slap, welke wij in het bosch doen, weer verge
zeld gaat van het geruisch der ontelbare afge
vallen bladeren, welke een mooi herfsttapijt
vormen. De bladen vielen af, omdat zij ver
welkten. Doch waarom verwelkten dan de bla
deren?
Gezellige winteravonden,
(Vervolg van het op de vorige pag. gepu
bliceerde artikel).
Ik, mag de gans. bradenzegt het meiske
niet'schitterende oogen.En de minnaar weet;
dat zal goed worden, want onze betover
grootmoeders kenden de kookkunst op haar
duimpje.
Dan zal weldra Sinterklaas volgen. Wel is
ook deze Heilige mèt Sint Maarten en de Drie
Kóiiingen door de Calvinistische godgeleer
den, in den ban gedaan en hebben de predi
kanten hun verjaardag met Vastenavond als
„vette Baalsbuik-dagen" veroordeeld, maar
niettemin hebben zij zich gehandhaafd en god
dank heeft de Duitsche Kerstboom den goeden
Heilige nog niet verdrongen.
Het wordt later en later. Zooveel is er ge
praat over de gezellige avonden die het win-
terjaargetijde met zich brengen zal, dat plots
het meisje verschrikt opspringt. Morgen is
het weer vroeg dag. Vader pleegt om uiterlijk
zes uur op te staan
De jonkman neemt afscheid. Had hij meer
tijd en stond niet zijn. knecht hem met een
lantaarn voor de deur op te wachten, hij zou
misschien zijn geliefde gevolgd zijn naar
haar kamer om op den rand van haar bed
zittend zijn vrijerij nog wat voort te zetten.
Ook dat werd geenszins onbetamelijk geacht.
Integendeel: men stelde oudtijds grooter ver
trouwen in de deugd en de eerbaarheid van
gelieven dan thans en hield' zich aan Vader
Cats:
Wij zijn een vrijgevochten land:
Waarom dari hier een enge band?
In 't vrijen dient men vrij te zijn,
En daartoe dient geen zonneschijn.
De avond is van langer hand
En in de stad en op het land
Geëigend tot de zoete min
En niemand vindt er hinder in.
Maar thans is toch het oogenblik van schei
den daar. De vrijster begeleidt den minnaar
tot de deur. Dan plotseling waait de kaars in
den blaker uit. Wie deed dat? Wij zijn beschei
den en zeggen: de Novemberwind.
P. H. SCHRÖDER.
Wat heeft de wetenschap te zeggen over de
oorzaak van het afvallen van het loof?
De boom heeft zijn bladeren noodig voor de
ademhaling en de verdamping en voor het op
nemen van belangrijke voedingstoffen. Dit pro
ces wordt mogelijk gemaakt door de in de cel
len van het blad in groote mate aanwezige, mi-
croscopiseh-kleine bladgroenlichaampjes, die
werkelijke wonderen kunnen verrichten. Zij zijn
kleine laboratoria, waarin Moeder Natuur spe
lenderwijze datgene teweegbrengt, wat de schei
kundige ondanks zijn gecompliceerde apparaten
niet na kan doen. Onder de inwerking van het
zonlicht is dit bladgroen in staat de koolzuren
van de lucht in zijn elementen te ontleden.
Daarbij wordt de koolstof in organische sub
stanties veranderd en door het plantenlichaam
vastgehouden, terwijl de zuurstof aan de bui
tenwereld wordt teruggegeven. Kunt u dus be
grijpen, dat de kleine bladgroencellen het uit
gangspunt zijn voor al het organische leven?
Verbaasd houden wij een verdord blad in de
de hand, dat niet van den boom gevallen is,
maar dat door den boom als een onontbeerlijke
ja zelfs schadelijke overvloed is afgestooten.
Hoewel wij gewend zijn, den herfst te zien als
den tijd, waarin de bladeren van de boomen val
len, wordt dit proces toch in den zomer reeds
voorbereid. Reeds van het tijdstip der zonne
wende af (omstreeks 23 September) kan men
vaststellen, dat onze boomen een voor een hun
bladeren verliezen en wel eerst die, welke dooi
de andere bladen beschaduwd zijn. Bij minder
licht kan slechts weinig of heelemaal niet de
hierboven beschreven arbeid van de assimilatie
verricht worden. De verkregen voedingsstoffen,
vooral stijfsel, suiker enz. gaan van de blade
ren naar den stam en de wortels, en overwin
teren daar als reservevoedsel, terwijl ook de
bladgroencellen zich terug trekken. Daarbij
vinden eigenaardige ontledingen plaats, waar
aan het herfstloof zijn gele, bruine en purperen
kleuren dankt.
Op welke wijze ontdoet de boom zich nu van
zijn bladeren? Wordt de temperatuur van den
grond in den herfst lager en daardoor de op
zuigende werkzaamheid van de wortels verhin
derd, dan kan het door de verdamping van de
bladeren veroorzaakte water vlies niet aange
vuld worden. Onder aan de s teelvormt zich dan
een cellaag, de z.g.n. scheidingslaag.1 Zij be
staat uit cellen, die rijk aan sap zijn, en waar
van de onvaste samenstelling maakt, dat één
windstoot of zelfs het gewicht van het blad vol
doende is om het te doen afvallen.
De winterslaap der boomen.
Van onze talrijke boomen en struiken zijn
slechts vier altijd groen. Alle andere verliezen
in den herfst hun loof en bloeien in het voor
jaar opnieuw. De winterslaap der boomen, zoo
als deze z.g.n. rustperiode wel wordt genoemd,
is echter in het geheel geen slaap, want de
boom werkt voortdurend. Wanneer hij niet aan
het werk was, dan zou hij in het volgende jaar
niet verder kunnen groeien en bloeien. Hij
maakt de inventaris op van de opeengestapelde
voorraden en verandert ze, zonder zichzelf rust
te gunnen, in den toestand, waarin ze later zul
len kunnen worden gebruikt.
Wanneer de boom (ook bij knolplanten is dit
het geval) in den zomer genoeg is gegroeid,
dan fabriceert hij in zijn bladeren bouwstof
fen, welke zorgvuldig worden opgeslagen voor
den winter. Eerst dienen de wortels tot voor
raadschuur, daarna de stam en de takken. De
geproduceerde kracht wordt in suiker veran
derd, door de vochtigheid tot in de wortels ge
bracht en later in den stam bewaard. Daar
vindt dan later de hervorming in kracht weer
plaats. Maar er voltrekken zich dan nog an
dere veranderingen, welke men pas langzamer
hand op het spoor komt en die plaats vinden in
een periode van schijnbare verlamming, die
eenige weken duurt bij het hout. Men denke
ook aan den aardappel, die eerst „uitslaapt",
'om daarna te ontkiemen.
De „rustperiode", welke tusschen dén val der
bladeren en de nieuwe bloei ligt, kan bij vele
soorten in de kweekerij onderbroken worden.
Andere daarentegen vertoonen een langduri-
gen stilstand, d.w.z. een vertraging, en de taak
is aan ons, voor hen niet alleen de gunstigste
groeivoorwaarden te scheppen, maar ook die
bijzondere prikkels die noodig zijn om deze ver
traging te doen ophouden. Reeds sinds de eer
ste pogingen in 1874 werd op dit gebied een
aantal belangrijke resultaten behaald.
MACVIS1-
Haarden
Haardkachels
Wollen Dekens
Dames Kleeding
Keeren Kleeding
Meubelen
Vloerkleeden
Waschmachines
Stofzuigers
Rijwielen
Lampen en
Wringers
De natuurlijke zachtheid van de zuivere
lamswol kunt U elke Nederland-deken zóó
aanvoelen. Wanneer U nu werkelijk een
kwaliteits-deken wenscht, kom dan eens onze
schitterende collectie bezichtigen. Fraaie aparte
dessins, fijne kleurstellingen en een kwaliteit
die zeldzaam is: Nederland-dekens zijn inder
daad pracht-dekens
W,
Groen merk
150/200
595
175/220
795
Blauwmerk
150/200
795
175/220
995
I
Roodmerk, 't neusje
van de zalm 150/200
995
i
li
en ter plaatse alleen verkrijgbaar bij:
IJMUIDEN-OOST ZEEWEG 80—84
VELSEN-N. SANTPOORT
EENZAAM MA|AR MOOI.!
WAAROM zoudt U zich langer LATEN PLAGEN
Wij hebben zooveel middeltjes tegen die akelige hoest van
U o.a. Wybertjes, Potters Linia, Vicks Bonbons, Inhalent.
enz. enz.
CEDERSTRAAT 31 IJMUIDEN-0., TELEF. 5610
U ook adverteert
wélk ander reclame
middel U ook gebruikt,
U kunt er slechts men-
schen mee bereiken,
die vandaag de courant
hebben gelezen en ze
morgen evenzeer zullen
lezen. Vandaar, dat
onweersprekelijk de
basis is van iedere
grondig gevoerde re
clame-campagne.
Uw kotenrekening zal U bewij
zen, dat U er verstandig aan
gedaan hebt, een Inventa te
kopen. Dit oerdegelijke R. S.
Stokvis-product is met zeer
weinig kolen tevreden! De
nieuwe modellen later» wii U
graag zien!
VULHAARDEN
Vanaf 85 cent per week
unie
Houtmanstraat 4,
IJmuiden.
Meeuwenlaan 2,
IJmuiden-O., Tel. 4810
Zeestraat 48,
Beverwijk, Tel. 3234.
Speculaas, per pond 25 ct.
Am. Speculaas p. y, p. 25 ct.
Brokk. Specul. p. y2 p. 25 ct.
Heldersche Taai Taai
per pond 25 ct.
Jam, per pot 20ct.
Borstplaat, 3 ons 25 ct.
Verkade's Borstplaat
2 ons 25 ct.
F IJ N E VLEESCHWAREN
per ons
Ossenrookvleesch 22 ct.
Paardenrookvleesch 16 ct.
Ham 18 ct.
Rauwe haai20 ct.
Pekelvleesch 18 ct.
Plokworst 16cfc
Leverkaas '16 ctï.
Tongeworst 16c£'
Nierworst 14 «t.
Ontbijtspek 15 ct.
Boterhamworst 10 ct.
Bloedworst 8 ct.
Leverworst 8ct,
Kanaalstr. 146, IJmuiden
onze geheel verbouwde en gemoderniseerde
zaak. - Onze voorraden zijn belangrijk uit
gebreid en onze expositie is thans •zeel*
overzichtelijk, zoodat' U nog beter dan
voorheen een keuze kunt maken
Te veel om op te noemen. U moet beslist,
eens komen kijken. Het verplicht u tot niets'
Stephensonstraat 61, Tel. 4325, IJmuiden.
Vertegenw. van N.V. Hees en Co's Muzxek-
instr. en Radiohandel en van de AJlgem.
Handelsondern. KOVEX N.N. - Delft
Als uw huis goed onderhouden
is, gaat 't langer mee. Indien U
't verkoopt, brengt het meer op.
Geeft Uw opdracht aan den vak
man. Specialiteit in plastiek.
SCHILDEREN
BEHANGEN
GLAS IN LOOE
Engelmundusweg 1 b. d. Zeew.
ZELF SCHILDEREN?
Wij maken de gewenschte kleur.
