„ZAALBERG DEKENS"
FIRMA GLAS
stoffen
v'vijssen
WOLLEN DEKENS
D'
opening
v.Leeuwen
Swier
u DE
„LINTRIKO"
LIN gerie
TRIcotage
KOusen
....Umaet&estist
eens kijken (tij....
en dan..... iepen
naa'nêapenpeiis
't KAASHUIS
DE KROON
WINTER IN VROEGER EEUWEN
herfst en winter
onze collectie
magazijn „de zon
snelliusstraat 23 - ijmuiden
J- Jansenr Empohuis Zeeweg 117
DAMES!
ZIE DE ETALAGES
Probeert het eens bij ons
H. v. HEERD
8.95
6.95
4.95
3.98
Ruime sorteering Wol
De strenge winters van 1667 en 1740,
Onder onze collectie Wollen Dekens
bevinden zich ook de zeer bekende
het beste LEIDSCHE fabrikaat, waarvan wij thans een speciale
etalage hebben gemaakt. In deze etalage is tentoongesteld
een zeer apart schilderij „DE SLAG BD WATERLOO" in for
maat 200 x 300 c.M., omgeven door „ZAALBERG DEKENS".
Verzuimt U vooral niet dit te komen bezichtigen, het is de
moeite waard. Gaarne zenden wij U een zichtzending Wollen
Dekens. ONS TELEFOONNUMMER IS 5205.
Zaalberg Marmerdekens
150 x 200 c.m9.75
170 x 210 c.m11.75
I
Zaalberg Medaillon Dekens
150 x 200 c.m2.75
170 x 210 c.m12.50
I
Zaalberg Pastel Dekens
fijne pastel tinten.
150 x 200 c.m11.75
170 x 210 c.m14.50
kalverstraat 11-21
ijm ui den-oost
wij hebben dit jaar
speciaal werk gemaakt
van onze afdeeling
is grooter en mooier
als ooit te voren
ziet onze
speciale
etalages
en uitbreiding van het Empohuis
Morgen Zaterdag OPENING van het
RIJWIELHUIS EMPO, Zeeweg 117.
Door uitbreiding der zaak bieden wij u
Een prima Empo-rijwiel vanaf f 39.50
De met goud bekroonde Empo-
rijwiellamp 5.75
Empö Stofzuiger slechts 35.
Alle gerenommeerde merken
rijwielen en onderdeelen
Electr. Waschmachines Java
Teakho-ut 58.50
Inventa Haarden, Etna kachels
vanaf 29.50
Gemakkelijke-betalingsvoorwaarden
DOET UW INKOOPEN BIJ
de SPECIAALZAAK .n
Ruime sorteering Pyjama's, Nachthemden,
Wollen Camisoles, Onderjurken, Onderblouses,
Kinder- en Sportkousen enz. - Dameskousen
49, 59, 69, 79, 89. 95, 98, 105, 115, 125 en 145 ets.
Kon. Wilhelminakade 2, IJmuiden-Oost
Kennemerlaan 34. IJm.. Tel. 4118
Zoo iets bijzonders zag U nimmer
't Is 'n lust
om onze
pantoffels
fe' z i e h
Onze. merken schoenen als
REMBRANDT, COWBOY EN
CRES spreken voor zichzelf
Duurzame reparatie en
een mooiere afwerking
zijn Uw VOORDEEL
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllM
7 - IJMUIDEN-C
MET KWALITEIT.
KALVERSTRAAT 27 - IJMUIDEN-OOST
DE ZAAK MET KWALITEIT.
fijnste kwaliteit,
Bij ons vindt ij Ijr f00t?e sorteerins'
9L^f Blaagste prijzen.
op ga zoo van de boerderij.
I|C Aanbevelend,
iiiiiliiil
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
iiiiiiliiii
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
IN PRIMA KWALITEITEN!!
170X210
160X210
150X200
140X190
molton dekens in alle maten'!
2.25-1.75-1.25-98-80-60-44 ct.
ONZE PRIMA JAECERWOL per
knot van 100 gram 70-55-45-40 ct.
VRAAGT ONZE IJZERSTERKE
SOKKEN en SPORTKOUSENWOL!
Effen en Jaspe kleuren
knotten a 100 gram 45 Ct.
voor TRUIEN, JUMPERS enz. enz.
UITERST LAGE PRIJZEN!
ZIE ONZE ETALAGES!
Eschdoornstr. 32
t/o het Ziekenhuis
Ijsvermaak omstreeks 1600. De personen op den achtergrond spelen geen
ijs-hockey, dat vroeger alleen in Friesland - onder den naam van „keu-
jaegen" - werd beoefend, doch het op het ijs overgebrachte kolf-spel, het
spel dat door de Kollandsche kolonisten naar Amerika werd meegenomen
en later als het moderne „golf" hier weer werd ingevoerd.
Een „ijselijke" geschiedenis.
E geschiedenis van de vele strenge
winters, die in vroeger eeuwen in
ons land geheerscht hebben is door
de geschriften van officieele ge
schiedschrijvers, door den volksmond of door
de dichterlijke ontboezemingen, voor het na
geslacht bewaard gebleven. Curieus is de vol
gende berijmde kroniek uit het jaar 1667:
In Januarij, zestienhonderd zeven en zestig.
Doen vroort en snieuwde het zeer heftig.
Zes weken stond de vaart geheel stil,
Drie weken voer men weer waar men
wezen wil.
Het voornaamste dat hier wordt genoteerd
Is dat er zoo veel ijs kwam in Meert:
Den 16 Meert begon het water weer te
vriezen,
Den 17 Meert moesten de vissehers de
winst verliezen.
Den 18 Meert liep veel volk voor de
laegli op 't Y.
Den 19 Meert passeerde men van d' ien
na d' ander zij.
Den 20 Meert bood weer en wind nog
weinig zoen.
Den 21 Meert leek 't of weer en wind
anders wou doen.
Den 22 Meert was de wind weer feller
aan 't vriezen.
Den 23 Meert bègon 't ijs door de zon
het hart te verliezen.
Deri 24 Meert al vriezende verloor 't ijs
zyn kracht.
Den 25 Meert zijn er al veel over 't ijs
komen met voordagt.
Den 26 Meert liepen er nog drie van stee
over 't Y.
Namiddag zeilden de schippers de stad
voorbij
Den 27 Meert heeft d' Oostenwind 't ijs
op Pampus hoog gezet
Den 29 Meert was 't varen daarover nog
wel belet.
Den 30 Meert kwamen daarover varen en
loopen mee.
Den 1 April liepen eenige personen nog
op de zuiderzee.
Den 2 April is een schip en 't val vast
gehegt.
Dit is genoteerd door M. T. de lootsen
- haar knegt,
Om Gods groote wonderen en kracht
Te doen helpen houden in gedacht.
De sfrenge winter van 1740.
ZEER streng was de winter van 1740.
Reeds in October 1739 was het begon
nen te vriezen. Hoe koud het was zegt Wage
naar in zijn beschrijving van Amsterdam:
„De strenge winter des jaars 1740 veroor
zaakte hier ter stede zoowel als elders veel
ongemaks. De thermometer van Fahrenheit
stond op den llen Januari des ogtends te agt
uuren een en een halve graad onder het teeken
van 0. In deezen tijd bevond men dat twee of
drie steenen bruggen door de vorst geborsten
waren. Ook zijn er eenige menschen bij nagt
op straat doodgevroren."
In het midden van November ging het weer
dooien en men verwachtte dat het daarbij zou
blijven. Maar in Januari begon het weer nu
nog veel erger.
Over heel Europa heersehte een felle kou.
Met zwaar beladen wagens reed men over de
Sont. Van Stockholm uit bereikte men met de
arreslee de Pinsche kust. Op de Theems, den
Rijn en de Fransche rivieren reden wagens
Tegen het einde van Februari was de zee "voor
Genua bevroren, iets wat sinds menschenheu-
genis niet was gebeurd.
Den 23sten Januari aldus verhaalt de
geschiedschrijver werd te St. Petersburg aan
de Keizerin een volledig paleis in ijs aange
boden. met alle daarbij behoorende meube
len, spiegels, standbeelden, pyramiden, enz.
Hierbij waren ook zes van ijs vervaardigde
kanonnen. Met één hiervan werd een zes
ponds kogel afgeschoten, zonder dat het ijs-
kanon uit elkaar sprong.
In Hamburg arriveerde in Januari een post
wagen vol doodgevroren passagiers; te Duin
kerken werd een schip binnengehaald, waar
van de geheele bemanning aan armen en bee-
nen bevroren was.
Op 10 Maart zette eindelijk de dooi in, maar
toch duurde het nog tot in Juni, voor boomen
en akkers groen begonnen te worden. Een
ontzaglijke schade was aan landbouw en vee
stapel toegebracht. Tijdens dien strengen win
ter heersehte een honger en watersnood in Am
sterdam. Op de beurs kostte één voer hooi van
1500 oude ponden op z'n minst een honderd
gulden; voor een last rogge betaalde men 152,
voor tarwe 210 goudgulden. De Amsterdam-
sche venters liepen door de straten stukken
ijs te verkoopen, omdat er geen drinkwater
was.
Kermis op de Zuiderzee.
np OCH ontbrak het temidden van al die
ellende niet aan winter-feestelijkheden.
Integendeel, men maakte van de buitengewone
gelegenheid gebruik om nog grootscher ijs-
feesten te organiseeren dan andere winters.
Zoo werd op het ijs tusschen Stavoren en
Enkhuizen een groote kermis gehouden, mid
den op de Zuiderzee!
Trouwens, onze voorouders wisten wat ijs-
pret was, beter dan wij. In een behoorlijk
kouden winter onbrak de ijs-kermis nooit.
Dan zag men de koorddansers en de gooche
laars, de wafelkramen en de zoete-invallen,
de kasteleins en de olie-koeken-vrouvten op
de ijsbaan, evenals by normale weersomstan
digheden op de markt. De draaimolens ver
schenen als draaisleetjes; de speelman, de
pias en de zakkenroller bonden schaatsen
aan. Ook de gebruikelijke volksspelen als
vogelschieten, kat-kneppelen, ganze-trekken
en ringsteken ontbraken dan niet.
Dit alles was echter evenals de hard
rijderijen, die vooral onder de Friezen in ster
ken zwang waren en daar een groote popula
riteit genoten het wintervermaak van de
„gemeene luyden", vooral de boeren, die door
de vorst op non-actief waren gesteld.
Holland's wintersport.
]p\ OCH tot hen bleef de winterpret niet be-
A-J perkt, want iedereen, zij het op verschil
lende wijze, nam eraan deel. Wanneer de
grachten en vaarten bevroren waren verscheen
de geheele natie op het ijs. Het is te begrij
pen dat buitenlanders, die eens een Holland-
schen winter meemaakten, enthousiaste be
schrijvingen leverden over de zoo bij uitstek
nationale, sport van het schaatsenrijden. De
Nederlanden golden dan ook algemeen als het
dorado op schaatsgebied en de Friesche, Hol-
landsche en Stichtsche hardrijders werden als
de snelsten ter wereld beschouwd.
(Voor het vervolg van dit artikel zie men
volgende pag. 2de kolom onderaan).
De winter van 1740 was ondanks alle voorspellingen buitengewoon streng.
Schaatsenrijden op den Amstel, naar een gravure uit dat jaar.
