HET NIEUWE AVONDBLAD
linerikaansch
Onderwijs.
Filmsterretje.
N.V. RADIO DISTRIBUTIE-BEDRIJF
Alle Duitsche dienstboden
worden teruggeroepen.
JAARGANG NO. 37
WOENSDAC 14 DEC. 1938
IJMUIDER COURANT
ABONNEMENTEN per week 12Vs ets., per
maand 52Va cents, per kwartaal 1.55. Geen
incassokosten. Losse nummers3 cents.
Kantoor Kennemerlaan 42 - IJmuiden, Tel. 5301
VERSCHIJNT DAGELIJKS, BEHALVE OP ZON- EN FEESTDAGEN.
UITGAVE LOURENS COSTER, MIJ. VOOR COURANTUITGAVEN EN ALG. DRUKKERIJ N.V.
DIRECTIE P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM.
ADVERTENTïëN 1—5 regels 0.75. Elke regel meer
15 ct. Bij abonnement belangrijke korting. Adverten
ties van Vraag en Aanbod 1-3 regels 25 ct., elke regel
meer 10 ct. Ingezonden mededeelingen dubbele prijs.
ALLE ADVERTENTïëN, OPGEGEVEN VOOR DIT BLAD, WORDEN KOSTELOOS OPGENOMEN IN DE NEVEN-EDITIE HET NIEUWE AVONDBLAD DE KENNEMER COURANT.
POSTGIRO 310791.
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnes. - Levenslange ongeschiktheid ƒ2000.—, overlijden ƒ400.—, verlies van hand, voet of oog ƒ200.—, beide leden duim f100.—één üd duim ƒ50.—, alle leden wijsvinger ƒ60.-*
één of twee leden wijsvinger 25.—alle leden anderen vmger f 15—, een of twee leden anderen vinger ƒ5—, arm- of beenbreuk ƒ30—, enkelbreuk ƒ15—, polsbreuk ƒ15— Opvarenden van visschers-, marinevaartuigen ena.
)0— bij verdrinkingsdood door ongeval tijdens de vaart; tot een maximum van ƒ2000—, indien hetzelfde ongeval den dood van vijf of meer abonnés tengevolge mocht hebben
Nog afzonderlijke verzekering voor abonnes op het Geïllustreerd Zondagsblad. Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden
een drietal artikelen heeft Dr. E. A.
en, thans leeraar te Medan, de vorige
yselc in ons blad een zeer helder overzicht ge-
Kven van het verschil van onderwijs in Ame-
en Nederland. Zooals wij daarbij mede
deelden is deze oud-Haarlemmer een kenner
de materie doordat hij in opdracht van
de Nederlandsch-Indische regeering met dat
doel een studiereis door Amerika heeft ge
bakt, Dat het departement van Onderwijs te
Buitenzorg dergelijke studies in verre landen
laat maken en er zich natuurlijk breedvoe
rig rapport over uitbrengen is een nieuw
s van de frischheid en toegankelijkheid
Wor nieuwe denkbeelden waarmee men in
ie de zaken pleegt te behandelen. Intus-
>n zijn dergelijke zaken ook voor Neder-
1 van het hoogste belang. Wij weten allen
er hier heel wat hapert bij het onderwijs,
dat met name de overlading-met-leerstof en
tot gebrek aan nauwe verwantschap tusschen
Khool en maatschappij in de laatste jaren tot
steeds toenemende critiek aanleiding hebben
legeven. Het jongste afdeelingsverslag over de
Onderwijsbegrooting gaf daar nog een spre
iend staaltje van. Maar niet alleen in parle
mentairen kring, ook in de onderwijskringen
self en in de pers komt zulke critiek al sinds
jaren tot uiting. Op deze plaats heb ik ei-
meermalen over geschreven, vooral wat be
treft het middelbaar en gymnasiaal onderwijs,
m medegedeeld hoezeer bij de leeraren en
rok bij de hoogleeraren de overtuiging
heerscht dat er op den duur verandering
moet komen. Dat die duur zoo onmatig lang
ls en er nog steeds geen kans op werkelijk
ingrijpende verandering schijnt te bestaan
moet m.i. geweten worden aan de lauwheid
ran de ouders. Ik twijfel er niet aan dat vele
menschen van het onderwijs de zoo belang
wekkende beschouwingen van dr. Kreiken
lebben gelezen en overdacht. Ik wou dat ik
hetzelfde van de ouders kon denken. Ervaring
anderen en mij geleerd dat artikelen
over onderwijszaken wel veel belangstelling
ia weerklank vinden bij de mannen van het
rak maar niet bij de ouders, die niettemin de
tatkomingen van ons huidige stelsel zoo
reelvuldig aan den lijve ondervinden. Mis-
Khlen moet de verklaring van deze lauwheid
tfzocht worden in de grondslagen van het
•rateem zelf. Men is er zoozeer aan gewend,
ie school veeleer als doel (belichaamd in het
geerde einddiploma) dan als middel te be
bouwen, men ziet het onderwijs zoozeer als
en wedstrijd-met-hindernissen, waaraan met
redelijk succes moet worden deelgenomen om
••I prijs te kunnen veroveren, dat men zich
-et meer voor kan stellen dat het ook anders
Kikunnen. Anders in zooverre: dat onze kin
wen een grootere practisch bruikbare hoe-
'felheid kennis zouden kunnen opdoen met
rinder inspanning, zonder de hoeveelheden
en die het leven van zooveel H.B.S.'ers
ia gymnasiasten vergallen, met meer kans om
tóf tot nadenken te komen en dusin een
jrettiger jeugd. Prettiger en gelukkiger voor
hnzelf en derhalve ook voor hun ouders.
Dr. Kreiken heeft ons uitgelegd hoe totaal
^schillend het Amerikaansche onderwijs van
rst onze is. Hij heeft ons verteld van kinde-
b die nooit blijven zitten, dus ook nooit van
t'aool gestuurd worden omdat ze te zeer ge-
■sald hebben. Hij heeft uiteengezet hoe men
2 Amerika op het standpunt staat, dat de
bool er is voor de kinderen en niet omge-
en dat de kinderen recht hebben op het
aantal schooljaren. Allen krijgen ten-
totte hetzelfde getuigschrift, vermeldend
s dat zij de school voltooid hebben. Wel
wrdt tijdens hun eerste schooljaren een
i-uze voor hen gemaakt uit de leervakken,
fel heerschen een ver doorgedreven diffe-
fentiatie en specialisatie. Wel wordt voor die-
rnen, die het universitair onderwijs willen
%n, een bijzondere beoordeeling toegepast.
&ar die geldt de indrukken van den gan
gen leertijd, niet de in een paar weken
leperste en hoog opgedreven eischen van
eindexamen. De grondslagen van het
'berikaansche en het Nederlandsche onder
is zijn, zooals onze deskundige voorlichter
k zijn slot-artikel heeft opgemerkt, totaal
verschillend.
Bij ons komt het uitsluitend aan op de be-
tordeeling van intellectueele prestaties, die
kogzamerhand veel op krachtprestaties zijn
lijken. In Amerika komen die in de
tweede plaats. Hoofdzaak vormen daar opvoe-
en karaktervorming, en hier ziet men
overeenkomst met den geest die het
h'gelsche onderwijs bezielt. In Amerika is
iwendien de democratie een onderwijsfactor;
is een opvatting die wij als het bijzondere
tounerk van een staat, die nog steeds in
fording verkeert, kunnen zien.
2oer duidelijk heeft dr. Kreiken doen uit-
(Shirley Tem-ple heeft thans een
inkomen van ongeveer 900.000
gulden per jaarvoor filmwerk,
auteursrechten op speelgoedklee-
ren, hoeken, enz.)
Nou Shirley, dat is, wat je noemt
Een mooie duit om van te leven,
Al is 't zelfs voor een zoo beroemd
Persoontje wel wat overdreven.
Je bent wel een bijzonder kind,
Dat zal ik zeker niet ontkennen,
Maar ik moet zeggen, dat ik vind,
Dat ze je toch wat erg verwennen.
Je naam alleen al is een mijn,
Waaruit je tonnen gouds kunt halen,
Omdat er fabrikanten zijn,
Die er auteursrecht voor betalen.
Een Shirley Temple boek of pop,
En net-als-Shirley Temple-kleeren,
Dat alles brengt je schatten op,
Nog naast je voor de film acteeren.
Het is een fabuleus bedrag,
Er is geen ander kind op aarde
Dat op zoo'n jaarloon wijzen mag,
Het is om van te likkebaarden.
Ik heb een dochtertje als jij,
Dat wil dan zeggen; van jouw jaren,
Soms gaat ze naar een film met mij
En zit dan stil naar jou te staren.
Jouw negenhonderdduizend pop,
Daar gaat haar hartje niet van kloppen,
Maar zij haalt wel dat hartje op,
Aan negen wat verweerde poppen.
En Shirley, 'k hoop maar beste kind,
Dat jij met jouw spel in het leven,
Zoo'n echte jonge vreugde vindt,
Als 't kinderspel haar weet te geven.
P. GASUS.
NEEM DISTRIBUTIE
HET BESTE uit den aether, billijker
en beter, 50 cent per week. Geen
stroomverbruik. INRUIL OUDE TOE
STELLEN.
BEVERWIJK.
Romerkerkweg 87 Telef. 3421
(Adv ingez, Med.)
komen dat hij niet wil aanbevelen, het Ame
rikaansche stelsel van onderwijs bij ons over
te nemen. „Het onderwijs in het algemeen is
een product van plaatselijke omstandigheden
en behoeften", merkte hij op en dat zal ieder
wel als juist beseffen. Maar de bedoeling van
zijn artikelen was, aan te toonen dat het mo
gelijk is een goed werkend stelsel te hebben
zonder dat daaraan de geweldige overlading
is verbonden, die bij ons gebruikelijk is.
In die richting wijzen artikelen als deze
zeker den weg. Zij toonen dat het ook anders
zou kunnen, tot verlichting en verademing
van de jeugd en van de ouders. Ik zal voort
gaan in dit blad daarvoor telkens weer be
langstelling te vragen omdat ik geloof dat de
zaak inderdaad van heel groote beteekenis is.
En, dat wij in Nederland een anderen weg op
zullen moeten gaan.
R. P.
DE KERSTUITKEERING AAN
WERKLOOZEN.
Op verhooging aangedrongen.
Het Tweede-Kamerlid De Visser heeft aan de
ministers van Sociale Zaken en Economische
Zaken de volgende vragen gesteld:
1. Draagt de regeering kennis van de groote
ellende, die in vele gezinnen van werkloozen
door jarenlange werkloosheid is ontstaan?
2. Indien de regeering de sub 1 gestelde vraag
bevestigend beantwoordt, is zij dan niet bereid
de Kerstgave, als in de circulaire no. 300133
afd. W. en S. bedoeld, van 25 pet. tot 50 pet
te verUoogen?
3. Is de regeering eveneens bereid tér tege
moetkoming aan de werkloozen, die in de week
van 11 tot 17 December in werkverschaffing
werkzaam zijn, een bijdrage te doen toekomen,
evenredig aan de Kerstuitkeering van andere
werkloozen?
4. Is de regeering mede bereid tot leniging
van den nood der kleine boeren, die aanvullen
den steun ontvangen, aan hen een extra uitkee-
ring als Kerstgave te doen verstrekken?
Prov. Staten van Zuitl-Holland.
Motie inzake het Centrale Vliegveld.
Prov. Staten van Zuid-Holland hebben
Dinsdagmiddag zonder hoofdelijke stemming
een motie aangenomen, waarin gezegd wordt
dat een centrale luchthaven moet gelegen
zijn in het centrum van de grootste bevol-
kings-agglomeraties. dat Schiphol aan dien
eisch niet voldoet en waarin gedeputeerde
staten wordt verzocht op de totstandkoming
van een werkelijk centraal gelegen vliegveld
bij de regeering aan te dringen.
Dr. ir. M. H. Damme, directeur-generaal der P.T.T., arriveerde Dinsdagmid
dag met zijn echtgenoote met het Indië-vliegtuig „Wielewaal' op Schiphol,
waar de heer en mevr. Damme door hun kleindochtertje verwelkomd werden
Dienstbodenprobleem
wordt nog moeilijker.
Deze week kan men volgens de Tel. zeer
waarschijnlijk nog een verordening der Duit
sche regeering verwachten, op grond waarvan
alle Duitsche (en voormalig Oostenrijksche)
dienstboden in Nederland de aanzegging zul
len krijgen, naar het vaderland terug te kee-
ren. Of een bepaalde termijn voor opzegging
zal worden toegelaten, is nog niet bekend;
evenmin hoe lang een dergelijke eventueele
termijn zal kunnen zijn.
Intusschen vernam het blad bij informatie
bij betreffende Nederlandsche instanties, dat
Duitsche dienstmeisjes tot den leeftijd van 35
jaar vóór 1 Maart 1939 naar Duitsehland moe
ten zijn teruggekeerd. Voor zoover het Duit
sche meisjes betreft in dienst bij Joodsche
families, is die leeftijdsgrens gesteld op 40
jaar.
Een vrij groot aantal meisjes in Amsterdam,
aldus luiden informaties bij het Deutsches
Heim für Katholische Madchen verkregen,
heeft reeds van het Duitsche consulaat een
aanschrijving ontvangen, dat zij naar hun
vaderland moeten terugkeeren.
Volgens de beroepentelling in 1930 waren er
op 31 December van dat jaar in ons land
266.529 vrouwelijke personen in huishoudelij-
ken dienst werkzaam. Daarvan waren 30.532
uit het buitenland afkomstig; 23.839 kwamen
uit Duitsehland, 3337 uit Oostenrijk.
In 1934 waren hier 40.000 Duitsche dienst
meisjes.
Op het oogenblik schat men ten departe-
mente het aantal Duitsche dienstmeisjes op
20.000 a 25.000.
De laatste maanden is dit getal wel eenigs-
zins teruggeloopen. Vele meisjes zijn naar
Duitsehland vertrokken.
Op de vraag aan den directeur van de Am-
sterdamsche Arbeidsbeurs, den heer Detiger,
wat het gevolg zou zijn van een vrij plotse
ling terugroepen van alle Duitsche dienstmeis
jes, zeide hij
De reeds bestaande moeilijkheid om vol
doende huispersoneel te krijgen, wordt daar
door aanmerkelijk vergroot. Zonder twijfel
zullen de Nederlandsche huisvrouwen zich in
haar huishoudelijke hulp moeten bekrimpen".
Prins Bernhard naar Engeland.
Men meldt ons van officieele zijde, dat Prins
Bernhard Dinsdag met de nachtboot naar Har
wich is overgestoken voor een particulier ver
blijf van enkele dagen in Londen.
Prins Bernhard hoopt Zaterdag weder thuis te
zijn.
Verwacht offensief van Franco
uitgebleven.
Thans een republikeinsch offensief in
voorbereiding?
Te Barcelona heeft men den indruk, dat
Franco zijn nieuw offensief aan het Ebro
front heeft moeten uitstellen. Men heeft dit
offensief Donderdag j.l. verwacht. Naar ver
luidt is het plan van het offensief in handen
van de regeering gekomen, doch dit wordt niet
bevestigd.
Hans Memlinc's geboorteplaats
ontdekt.
BRUGGE, 13 December. Tot dusver kon
de geboorteplaats van den beroemden Vlaam-
schen schilder Hans Memlinc niet met zeker
heid worden aangeduid. Verondersteld werd
dat hij afkomstig was van Moemlingen bij
Asschaffenburg, in de streek van Mainz.
De Brugsche stadsarchivaris R. A. Tarmen-
tier heeft thans bij opsporingen in oude oor
konden, in het op het Brugsche stadsarchief
bewaarde poortersboek over de jaren 1454-1478
de inschrijving gevonden op 15 Januari 1465
van den nieuwen stedeburger Jan of Hans van
Memnelingke, zoon van Herman. Uit die kor
te aanteekening blijkt verder dat de nieuwe
poorter geboren werd te Selingstadt. Deze
plaats is een stadje aan de Main, ten Noord
oosten van Darmstadt en ten Zuid-Oosten van
Frankfurt-am-Main. Ten tijde van Memlinc
behoorde Selingstadt tot het gebied van het
kerkelijk keurvorstendom Mainz.
Men weet, dat Kans Memlinc tusschen i470
en 1480 te Brugge in het huwelijk is getreden
met Anna de Volkenaere. Zij overleed in 1487
na hem drie zonen te hebben geschonken. Hij
zelf overleed op 11 Augustus 1494 te Brugge,
waar hij op het St.-Gilleskerkhof werd be
graven.
Memel Duitsche lijst behaalt hoog
percentage.
Verzet tegen de voorgestelde
F orensenbelasting.
De besturen van 25 gemeenten o.w. Bloemen-
daal en Heemstede hebben in een uitvoerig
adres aan de Tweede Kamer hun groote, onover
komelijke bezwaren geformuleerd tegen de wets
ontwerpen inzake een nieuwe forensenbelasting.
Hierin wordt o.m. gezegd, dat niet alleen de
forensen, maar de inwoners in het algemeen van
een buitengemeente, tharó een groot deel van
hun belastingen betalen, ten behoeve van de
werkgemeenten, zoodat er dus geen enkelen re
den meer is tot het invoeren van een direct over
hevelende belasting, daar indirect die overheve
ling reeds zulke kolossale afmetingen heeft aan
genomen. De invoering van de forensenbelasting
zal bovendien gepaard gaan voor de forensen
gemeenten met een ontwrichting van hun huis
houding in zeer veel, gevallen, in enkele zelfs zal
zij desastreuse gevolgen hebben en de gemeen
ten noodlijdend maken.
Het adres spreekt het vertrouwen uit, dat de
Kamer de wetsontwerpen niet zal aanvaarden.
97.7 pCt. in het district Memel.
Het D. N. B. meldt, dat totnutoe de
volgende gedeeltelijke uitslagen be
kend van de verkiezingen voor den
Landdag van Memel bekend zijn.
Van alle uitgebrachte stemmen heeft
de Memel-Duitsche lijst verworven;
in het district Memel 97,7 pet., in het
district Heydekrug 95,1 pet., in het
district Pogegen 93,5 pet.
Uit de stad Memel zijn nog geen uit
slagen ontvangen.
WATERPOLO.
wintercompetitie.
De beide voor de eerste afdeeling gespeeldft
wedstrijden voor de Wintercompetitie, H. V.
G. B.H. P. C. 2 en NereusHaarlem, ver
toonden merkwaardig veel overeenkomst. In
beide ontmoetingen liepen de bezoekende ploe
gen hard van stapel, om direct een 20-voor-
sprong te nemen.
H. P. C. 2 begin in Stoop's Bad met goede
aanvallen op het H.V.G.B.-doel, waardoor Kol-
derie en Heerkens Thijsseri konden scoren.
Nog voor de rust kon Bongertman doelman
Kohier passeeren. De tweede helft was geheel
voor H.V.G.B. Rol en Schouw scoorden te
gen. Het eonde kwam met 42-overwinning
voor de Rood-Witten.
Haarlem nam ook direct een 2—0-voor-
sprong door Bais en Joop van Hemsbergen,
maar daar na konden de Haarlemmers het
net niet meer vinden. De N.reus-middenvoor
Engel deed het beter; nog voor de rust maak
te Nereus gelijk. In het tweede gedeelte was
doelman Stam van Nereus weer goed op dreef
zoodat de schoten van Bais en Jan van Hems
bergen alle gestopt werden. Nog driemaal
konden de Zaandijkers scoren, zoodat Haarlem
een 5—2-nederlaag kreeg.
Ook Nereus 3 ging met een overwinning
naar huis, doordat H.V.G.B. 3 door slecht op
komen in de Nereus-reserves haar meerdere
moeste erkennen. V. Z. V. 3 liet zich niet van
haar beste zijde zien tegen het onvolledige
Velserend. K. Z. kon het tegen H. P. C. 4 niet
houden; zij verloor met 5—2. D.W.R. 4 won
met flinke cijfers van De Heerenduinen.
Zondagavond zullen vijf wedstrijden in het
Sportfondsenbad gespeeld worden. De be
langrijkste ontmoetingen voor de kringcompe
titie zijn: H. P. C.—D. W. R. (dames), H.P.C.
2—V. Z. V. (heeren). H. P. C. 2 dat nog geen
enkele overwinning wist te behalen, zal er nu
met Braam, Levenaar en Kohier wel anders
op zitten dan een maand geleden, toen zij
met 10—3 ten onder gingen. Het ranglijstje
van de eerste klasse ziet er als volgt uit:
gesp. gew. gel. verl. pnt. v.-t.
V.Z.V. 1 4 3 1 0 7 25—14
Nereus 1 3 2 1 0 5 117
H. V. G. B. 1 4 2 0 2 4 1513
Haarlem 1 5 1 2 2 4 1717
H. P. C. 2 4 0 0 4 0 7—24
Ook de wedstrijd D. W. R. 3V. Z. V. is
voor de eerste plaats in de derde afdeeling
van het grootste belang.
Om 9.30 uur komt D.W.R. uit tegen R.Z.C.
uit Rotterdam. Deze ontmoeting kan zeer in
teressant worden, daar de Rotterdammers, die
juist het eerste-klasseschap hebben ver
overd, over een snelle schotvaardige ploeg be
schikken, met als uitblinker den internatio
naal Regter.
Als spil zullen wij waarschijnlijk den oud-
H.V.G.B.- en Haarlem-speler Bogaard aan het
werk zien. Het volledige programma is:
Haarlem 2—D. A. W. 1, 7.30 uur.
H. P. C.—D. W. R. (dames).
D. W. R. 3—V. Z. V. 2.
H. P. C. 2—V. Z. V. 1.
D.W R. 1—R. Z. C. 1.
D. W. R. 2 komt Dinsdagavond op bezoek
bij H.V.G.B. 2. De eerste ontmoeting tusschen
deze twee plaatselijke reserve zeventallen ein
digde in een 3—0-overwinning voor D.W.R. 2.
KORFBAL.
HAARL. KORFBALBOND.
overzicht.
Slechts zes wedstrijden gaven een resultaat;
daar de meeste ontmoetingen door onbespeel
bare velden afgelast werden.
Een onverwachtsche, maar daarom niet
minder merkwaardige uitslag gaf de ontmoe
ting Nieuw Flora 2—Animo Ready. De achtste
wedstrijd voor de leiders werd een kleine ne
derlaag, de eerste van dit seizoen. Ze staan nu
gelijk met Watervliet, terwijl Aurora een
goede derde plaats inneemt.
gesp. gew. gel. verl. p. v.-t. gem.
Animo Ready 8 6 1 1 13 2910 1.63
Watervliet 8 6 1 1 13 2415 1.63
Aurora 8 6 0 2 12 2914 1.50
Aan spanning dus geen gebrek om de leiding
in de eerste klasse.
In de tweede klasse won Aurora 2 van S.V. 3
met 11—1 en staat nu stevig bovenaan.
In 3A behield Animo Ready 3 door een
42-overwinning op nummer drie, Water
vliet 2, de tweede plaats na Oosthoek. Oost
hoek bleef met 2—1 de meerdere van Palvu 2
en bezet nog steeds ongeslagen de eereplaats.
T. H. B. 3 kreeg een papieren 5—0-overwin-
ning van S. V. 4. In 3 B werden de Zwaluwen
met 9—5 door Patrimonimm verslagen.