IJmuider Courant
Drie en een halve ton tekort
RADIO KOOI
j pniiFf n?
BERICHT
DAGBLAD VOOR VELSEN, IJMUIDEN, SANTPOORT EN OMSTREKEN
Fraude te Roswinkel blijkt veel ernstiger
te zijn dan ooit vermoed is.
Vischuitvoer 10% mmder
dan verleden jaar.
J Ui -MO ii
w 1Bi
M»ri§~
Een Nieuwe „Kop"
Inval bij commissionair in effecten.
Boeken in beslag genomen.
Een kunstgebit.
;4e JAARGANG No. 38
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij
voor Courant - Uitgaven en Al gem.
Drukkerij 1N.V. Groote Houtstraat 93,
Haarlem, Tel. 10724. Bureau IJmuider
Courant: Kennemerlaan 42, IJmuiden,
Telefoon 5301, Postgiro 310791. Alle
advertenties, opgegeven voor dit blad,
worden kosteloos opgenomen in de
Kennemer Courant.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
DONDERDAG 15 DEC. 1938
Abonnementen per week f 0.121 /2. per
maand F0.522. per 3 maanden f 1.55,
franco per post f 1.95 per kwartaal. Losse
nummers 3 cent per ex. Advertentiën:
1-5 regels f0.60. elke regel meer 0.12.
Rij abonnementen belangrijke korting.
Ingezonden mededeelingen dubbele
prijs. Advertenties van Vraag en Aanbod
1-3 regels f 0.25, elke regel meer fO.lö.
Vanochtend is te Roswinkel, gemeente Emmen, bekend geworden,
dat het tekort bij de Boerenleenbank, veroorzaakt door frauduleuze
handelingen van den directeur K. G., niet minder dan driehonderd
vijftigduizend gulden bedraagt.
Dit bericht heeft algemeene ontstemming' veroorzaakt bij de
bevolking, die nog altijd in de hoop leefde, dat het aanvankelijk op
een ton geschatte tekort zou meevallen en door de waarde van G.'s
bezittingen zou worden gedekt.
Deze hoop is thans g'eheel vervlogen. G. is inmiddels door de
rechtbank te Assen failliet verklaard. Hij bevindt zich nog steeds in
arrest en schijnt elke mededeeling over hetgeen hij met de middelen
der bank gedaan heeft, te weigeren.
Vanmorgen is het bestuur van de Bank te Roswinkel bijeen
gekomen, in afwachting van nadere mededeelingen, die, naar men
meent, heden van de zijde van de justitie zullen worden gedaan.
Niet alle Duitsche dienstboden
terug?
Alleen die in Joodsche gezinnen
dienen zouden moeten terug-
keer en.
Gisteren hebben wij melding gemaakt van
een bericht van de Tel., dat zeer spoedig een
verordening der Duitsche regeering te wachten
was, op grond waarvan alle Duitsche (en voor
malige Oostenrijksche) dienstboden in Neder
land de aanzegging zouden krijgen naar het va
derland terug te keeren.
De Berlijnsche correspondent van het Alge
meen Handelsblad verneemt thans, dat „de ge
ruchten, dat de Duitsche regeering besloten zou
hebben alle Duitsche dienstboden, die in Ne
derland in betrekking zijn, de eerstvolgende
maanden terug te roepen, onjuist zijn.
Uit nadere infoi-maties in regeeringskringen
blijkt, dat het slechts geldt 3.000 Duitsche
dienstboden, in hoofdzaak die welke in Joodsche
gezinnen dienen, die naar Duitschland moeten
terugkeeren, omdat daar gebrek aan vrouwe
lijke arbeidskrachten is in het gezin en op het
land. Zij zullen haar dienst zoo tijdig moeten op
zeggen, dat zij op 1 Februari naar Duitschland
kunnen vertrekken".
Oosterduinplein Telef. 4264
Speciaal adres voor RADIO.
Vertegenwoordiging van
RADIO BEL, KOLSTER BRANDES,
TELEFUNKEN, WALDORP.
Verder: PHILIPS en ERRES.
Erkende Philips Service.
Modern ingerichte reparatie
werkplaats.
(Adv. Inge?.. Med.)
Ook zoutevisch en stokvisch in
ongunstiger positie.
Van bevriende zijde ontvingen wij
eenige cijfers omtrent den in- en uit
voer van versehe zeevisch, stokvisch
en zoutevisch gedurende de eerste elf
maanden van 1938, waaruit blijkt,
dat de internationale positie in deze
periode, vergeleken bij dezelfde pe
riode in 1937 opnieuw niet onbelang
rijk is verzwakt, als gevolg van een
vermindering van den uitvoer en een
vermeerdering van den invoer.
Versehe zeevisch
Blijkens deze cijfers daalde de uitvoer van
versehe zeevisch van 5304000 kg. in 1937 tot
4.770.000 kg. in 1938 of met 10 pCt. De invoer
verminderde slechts met 26000 kg., zoodat het
nadeelig verschil voor de Nederlandsche zee-
visscherij 508.000 kg. bedraagt.
Zoutevisch en stokvisch
Van zoutevisch werd 86000 kg. meer inge
voerd en 77000 kg. minder uitgevoerd. Het
nadeelige verschil bedraagt hier dus 163.000
kg., welke hoeveelheid het passief onzer ham
delsbalans heeft verzwaard ten koste van
eigen visscherij.
De invoer van stokvisch was 107000 kg., de
uitvoer 27000 kg. hooger, hetgeen een verschil
van 134000 kg. ten nadeele van de Nederland
sche visscherij oplevert.
Deze laatste cijfers drukken echter naar
verhouding veel zwaarder. Want wij kunnen
gevoeglijk 1 kg. zoutevisch gelijk stellen met
2y2 kg. versehe visch en 1 kg. stokvisch met
4 kg. versehe visch. Omgerekend in versehe
visch beteekenen de cijfers voor zoutevisch en
stokvisch dus een hoeveelheid van bijna
950.000 k.g., zoodat het uitvoer-overschot aan
versehe visch feitelijk verminderde met ca.
1.45 millioen kg.
tóEKWjSHSBSBSF
Dit dagblad verschijnt vandaag, zooals u ziet,
met een nieuwen „kop". Het nieuwe uiterlijk
van uw dagelijks weerkeerenden huisvriend zal
u even onwennig aandoen. Maar u zult het al
heel spoedig als een belangrijke verbetering
waardeeren. Wij hebben in den laatsten tijd den
.opmaak" van de voorpagina verbeterd en zijn
dezen voorgevel van de courant vooral voor be
langrijk nieuws gaan bestemmen. Deze verbe
terde voorpagina wordt thans bekroond door
den nieuwen kop, die aan de modernste eischen
der techniek voldoet. Inplaats van de oude ge-
teekende fantasie-letter, zwaar en „vet", is nu
een veel lichtere letter toegepast, een die in
serie vervaardigd wox-dt en dus tot de ei-kende
geslaagde lettertypen behoort. Zijn benaming
geeft toevallig heel goed de veelzijdigheid van de
berichtgeving van dit dagblad aan. Die naam,
„Atlas", herinnert immers aan de machtige sym
bolische figuur die den wereldbol torst, en in het
nuchtere dagelijksche leven aan de boekdeelen
waaruit wij allemaal aardrijkskunde geleerd
hebben. Het nieuws dat wij dagelijks geven komt
ook van den ganschen aardbol tot ons.
Doordat de nieuwe kop minder ruimte eischt
dan de oude wordt het nu ook mogelijk een
grooter deel van het nieuws op de voorpagina
te plaatsen. Maar hoofdzaak is de verbetering
van het typografisch geheel: een mooier, rustiger,
evenwichtiger totaal-effect.
Wij verwachten dat u ook deze verbetering
zult waardeeren. Wilt u het verschil met den
ouden „kop" later nog eens bekijken, dan ra
den we u aan het nummer van gisteren nog
eens een week te bewaren en dan eens opnieuw
de vergelijking te maken. Dan zal de verbetering
u nog veel sterker opvallen dan vandaag, nu zij
u nog even ongewoon aandoet.
Vermoedelijk een groot tekort.
Russische spionnen te Los Angeles
gearresteerd.
O.a. de leider van het reisbureau „Intourist".
LOS ANGELES, 14 Dec. De politie is een
Sowjet-organisatie op het spoor gekomen en
heeft twee sensationeele arrestaties verricht.
Het betreft hier den leider van het Russische
reisbureau „Intourist" Mikhail Gorin en een
zekeren Hafios Salich, een genaturaliseerden
Amerikaan, die blijkbaar vroeger bij den ge
heimen dienst van de Amerikaansche marine
was en Gorin thans van geheime informaties
betreffende de Amerikaansche vloot voorzien
zou hebben. Gorin heeft van de gevangenis
uit reeds driemaal met den Sovjet-Russischen
ambassadeur te Washington, Ounansky, ge
telefoneerd. (United Press).
De rechter-commissaris, mr. Surin-
gar, de officier van justitiemr. H. A.
Wassenbergh, de ins-pecteur van po
litie Dijkstra, de rijks-accountant Stil
en eenige rechercheurs hebben Woens
dagmiddag een inval gedaan bij den
commissionair in effecten, p. J. K. Jr.
aan de Prinsengracht te Amsterdam.
Er waren gegevens en inlichtingen
bij de justitie binnengekomen, waar
uit zou blijken, dat K., die behalve
commissionair in effecten ook direc
teur is van de N.V. Petra Prima en dat
hij als directeur van deze N.V. opzette
lijk loeder rechtelijk zou hebben be
schikt over een deel der géiden der
N.V.
Er zou volgens het A.N.P. een tekort zijn van
ongeveer vijftigduizend gulden, dat door K.
zelf in zijn eigen zaak zou zijn gebruikt. De
Tel. schat het tekort echter op circa honderd
duizend gulden.
Voorts is deze N.V. bezig zooveel mogelijk
aandeelen in het land te plaatsen. De pros-
pecti zouden, naar het oordeel van de justitie,
misleidende gegevens bevatten en de balan
sen zouden opzettelijk onjuist zijn.
De N.V. Petra Prima houdt zich bezig met
het exploiteeren van onroerende goederen en
aanverwante zaken en is gevestigd Prinsen
gracht 701, recht tegenover het paleis van
Justitie.
De heer K. zegt, dat hij volgens de statuten
der N.V. de beschikking over de gelden heeft.
Nadat een uitvoerig onderzoek in de lokali
teiten was ingesteld, zijn zeer vele boeken,
papieren en bescheiden in beslag genomen
en naar het hoofdbureau vervoerd. De heer K.
is aan een uitvoerig verhoor onderworpen, dat
geduurd heeft tot circa drie uur.
Een rijksaccountant zal een uitvoerig onder
zoek instellen.
Doordat de effectenzaak van K. als kassier
van de Petra Prima optrad, had hij de gele
genheid de gelden van deze N.V. naar zichzelf
over te hevelen. Waarschijnlijk zijn deze gel
den grootendeels voor privé-doeleinden aange
wend. Ook is komen vast te staan, dat K. de
N.V. bevoordeelde om de gelegenheid te ope
nen, de dividenden der door hem geplaatste
aandeelen uit te betalen.
De inval is geschied naar aanleiding van
een door de politie ontvangen anoniemen
brief, die te Brussel was verzonden. Een deel
van het geld, dat K. zich heeft verschaft, is
besteed voor de oprichting van een nachtclub
te Brussel, die door den commissionnair
„Kremlin-club" is genoemd.
Van de N.V. Petra Prima treden twee be
kende Amsterdamsche advocaten als commis
saris op.
Nederlandschr kolonisten naar
Chili.
FRANSCHE VAKVEREENIGINGSLEIDERS
UIT OFFICIEELE FUNCTIES ONTSLAGEN.
PARIJS, 14 Dec. (Havas). Het staatsblad
publiceert hedenochtend de besluiten, waarbij
de vertegenwoordigers van den Bond van
Spoorwegarbeiders Jarigion en Semard wor
den ontslagen als lid van den Raad van Be
heer van de Nationale Spoorwegmaatschappij.
EEN OUDERWETSCHE NOOT IN EEN MODERNE STAD. Na de eerste
sneeuwbuien kregen de autobussen en trams van New-York gezelschap van de
arreslède, die zich in deze omgeving best op haar gemak voelde.
Herdenking Neêrlands Onaf
hankelijkheid.
Historische optocht door Schevcningen.
Het middagprogramma van de viering van het
125-jarig bestaan van Neerlands onafhankelijk
heid vermeldde een historische optocht, welke
vóór het hotel Promenade aan de Stadhouders
laan te Scheveningen werd gefox-meerd. In dit
hotel werd Prins Willem afgehaald en in een ca
lèche met vier paarden bespannen reed de Prins
in gezelschap van Lord Clancar-ty in stoet
mee. In de andere calèches reden verschillen
de prominente figuren uit dien tijd mee, zooals
Ragay, de Perponcher, Fagel, Hoppner, Graaf
van Limburg Stirum, en generaal von Pfuhl.
Voor den optocht, waaraan gx-oote groepen
Scheveningers deelnamen, was groote belang
stelling. Bij de promenade stond het publiek
rijen dik en vele agenten hadden handen vol
werk om alles in goede orde te doen verloopen.
Luide werden telkenmale de verschillende deelen
van den stoet toegejuicht. Vooral Prins Willem
had vele ovaties in ontvangst te nemen, waarvoor
hij minzaam en hartelijk dankte.
Noorsche regëering verbiedt den
invoer van groenten en planten.
Blijkens uit Oslo ontvangen ambtelijke
mededeelingen heeft de Noorsche regeering,
ter voorkoming van de overbrenging van
mond- en klauwzeer uit de landen, waar de
ziekte voorkomt, de invoer verboden van
versehe groenten, levende planten en heesters.
Bovendien is voorgeschreven, dat ingevoerde
zaden zeven weken in quarantaine moeten
blijven.
COLLECTE HELDEN-DER-ZEE-FONDS
„DORUS RIJKERS".
De gisteren te Haarlem gehouden collecte
voor het bovengenoemd Fonds heeft netto op
gebiecht 1230 gld. Het comité brengt dank aan
de 300 collectanten, die door hun arbeid dit
mooie ï-esultaat mogelijk hebben gemaakt.
Zij, die zich met ingang van 1 Januari
per kwartaal abonneeren, ontvangen
de in December nog te verschijnen
nummers gratis.
DE ADMINISTRATIE.
Overdracht van grond vindt nog deze
maand plaats.
SANTIAGO (Chili) 15 Dec. Men
heeft bekend gemaakt, dat in deze
maand de overdracht van de eerste
stukken grond aan Hollandsche en
Chileensche kolonisten zal plaats
vinden.
Deze stukken grond zijn gelegen in de
Reumen-zóne, provincie Valdivia, en de over
dracht zal door de Bank van Landbouwkolo-
nisatie geschieden. Voordien is een uitgebreid
onderzoek ingesteld en zijn de verschillende
fasen van dit vraagstuk bestudeerd, zoowel
door een Nederlandsche commissie als door
de kolonisatie-agenten van de regeering.
Don Oscar Villalobos, directeur van genoem
de bank, die zoo juist zijn inspectiereis door
het Zuden heeft geëindigd, maakte bekend,
dat de stukken grond voor de kolonisatie te
Valdivia gereed zijn om de kolonisten te ont
vangen.
De bank zelf zal een keuze doen uit de Hol
landsche en Chileensche kolonisten.
Het vestigen van Nederlandsche kolonisten
in Chili is het resultaat van een voorstel in
Mei 1938 door een speciaal daarvoor gezonden
delegatie der afdeeling Rotterdam van de
„Vereeniging voor emigratie", aan de compe
tente autoriteiten gedaan. Deze delegatie heeft
het geheele Zuidelijke deel van Chi'.i verkend
en bij haar aankomst te Santiago heeft zij
bekend gemadkt, dat de voorwaarden daar
gunstig zijn. Bij die gelegenheid werd even
eens aangekondigd, dat in Holland de wensch
bestaat om naar Chili te emigreeren, hetgeen
verband houdt met het hooge bevolkingscijfer
in verband met de oppervlakte van dat land.
De kolonisten uit Nederland moeten bij hun
binnenkomst in Chili voorzien zijn van kapi
taal. Naar het schijnt zullen de Hollandsche
kolonisten zich voornamelijk toeleggen op de
veeteelt, den boschbouw en de fruitcultuur.
(United Press).
De mechanische mensch van den Zwitser
August Huber kan vooruit- en achteruitloopen,
rooken en vele andere dingen meer. Hier geeft
hij zijn constructeur „een vlammetje".
(Op een tentoonstelling te Chicago
is onlangs het valsche gebit van
George Washington, Amerika's
eerste president vertoond in een
kogelvrijen glazen stolp, vastgezet
op een betonvloer en bewaakt
door talrijke soldaten).
George Washington dat was die held,
Zooals u nog van school kunt weten,
Die eer ie 'n leugen had verteld,
Zich vast de tong had afgebeten.
Gelukkig maar vermeed hij dit,
Want anders had hij 't zeer waarschijnlijk,
Geleverd met zijn valsch gebit
En dat lijkt mij wel extra pijnlijk
George Washington werd president.
De hoogste burger in den iande,
Zijn eerlijkheid werd wijd bekend,
Zijn valschheid bleef beperkt tot tanden.
De president verging tot stof,
Zooals zelfs grooten is beschoren,
Maar wat het valsch gebit betrof,
Dat ging tot heden niet verloren.
Men koestert het als relikwie,
Beschermt het tegen grage handen,
Haast door een heele compagnie,
Zelf ook gewapend tot de tanden.
't Gebit, waarvan de held misschien,
Wanneer zijn standpunt werd bestreden,
Wat graag de tanden eens liet zien,
Aanschouwt de nazaat ook nog heden.
De tand des tijds heeft het gespaard,
Wilt gij hier een moraal van leenen:
Het valsche blijft helaas bewaaxd,
Als 't echte lang al is verdwenen.
Tenslotte nog bevreemdt je dit:
Men pleegt de valsche kunst te haten,
Maar zie, dit valsche kunstgebit,
Beschermt en eert men bovenmate.
P. GASUS.
Van den Franschen minister-president Daladier is een buste vervaardigd, die
in de geboorteplaats van den premier, Avignon, een plaats zal krijgen.
