IJmuider Courant
AMSTERDAM'S RAAD
stelt commissie van onderzoek in
DAGBLAD VOOR VELSEIN, IJMUIDEN, SANTPOORT EN OMSTREKEN
De Conferentie
te Rome.
Zwaar werk
warm gewaardeerd.
Krachttoer.
Shell 6 en Leonidas VII
in veilige haven.
Erfpachtskwestie aan de orde.
Aanslagen
op Duitsche diplomaten
Zilveren C. A. O.
in de Typografie.
24e JAARGANG No. 61
Uitgave Lourens Coster. Maatschappij
voor Courant Uitgaven en 41gem.
Drukkerij N. V Groote Houtstraat 93,
Haarlem, Tel. 10724. Bureau IJmuider
Courant: Kennemerlaan 42, IJmuiden,
Telefoon 5301, Postgiro 310791. Alle
Advertenties, opgegeven voor dit blad,
worden kosteloos opgenomen in de
Kennemer Courant
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
DONDERDAG 12 JAN. 1939
Abonnementen per week f 0.12'/j, per
maand f0.52'/2» per 3 maanden f 1.55,
franco per post f 1.95 per kwartaal. Losse
nummers 3 cent per ex. Advertenticn:
1-5 regels f0.60, elke regel meer 0.12.
Bij abonnementen belangrijke korting.
Ingezonden mededeelingen dubbele
prijs. Advertenties van Vraag en Aanbod
1-3 regels f 0.25, elke regel meer f 0.10.
De Engelsche premier Neville Chamberlain
en zijn minister van Buitenlandsche Zaken
Lord Halifax zijn nu te Rome aangekomen
voor hun conferentie met de Italiaansche re
geering. Onderweg hebben zij een kort bezoek
aan Parijs gebracht en van gedachten ge
wisseld met hun Fransche ambtgenooten Da-
ladier en Bonnet, hetgeen op zichzelf als een
bewijs van de voortgezette nauwe verstand
houding tusschen Londen en Parijs wordt
beschouwd. Het schijnt noodig te zijn die
telkens opnieuw met demonstraties te bewij
zen, hetgeen in andere landen wel wat over
bodig lijkt maar tegenover de oppositie in
Frankrijk en vooral tegenover die in Enge
land klaarblijkelijk niet nagelaten kan
worden..
De conferentie te Rome houdt al sinds vele
weken de gemoederen in al de betrokken lan
den sterk bezig. Er zijn de zonderlingste en
ook de meest zwartgallige veronderstellingen
aan vastgeknoopt. In Engelsche oppositie
kringen is herhaaldelijk de vrees geuit dat
Chamberlain opnieuw belangrijke concessies
zou doen. Maar toen bleek dat hij de lange
reeks eischen, van Italiaansche zijde jegens
Frankrijk geuit, heelemaal niet ging bespre
ken en de behandeling' van deze aangelegen
heid aan Frankrijk zelf overliet hetgeen dan
toch ook. vrij logisch mag heeten bleef er
van het alarm niet veel meer over.
Intusschen had Franco zijn groote offen
sief in Spanje ontketend met de kennelijke
bedoeling, belangrijke voordeelen te behalen
eer Chamberlain en Halifax te Rome zouden
zijn. Zijn welslagen schijnt tot dusver twijfel
achtig. Wel heeft hij aanmerkelijke terrein
winst aan het Catalaansche front behaald,
maar anderzijds hebben de regeeringstroepen
een offensief ingezet in Estramadura en even
eens veel terrein veroverd. Het voor krijgs
operaties zoo ongunstige seizoen heeft na
tuurlijk aan weerszijden zijn invloed doen
gelden en men krijgt den indruk dat een mi
litaire beslissing in den Spaanschen burger
oorlog, die nu al tweeënhalf Jaar bezig is een
prachtig land te Vêrwoèstën en de bevolking
uit te putten, nog steeds niet naderbij is ge
komen.
In deze omstandigheden is het niet te ver
wachten dat de conferentie te Rome baan
brekend werk zal kunnen verrichten en het
vraagstuk der Middellandsche Zee veel dichter
tot zijn oplossing brengen. Er is dan ook al
medegedeeld dat het hoofddoel is contact te
zoeken, in het algemeen overleg te plegen,
eikaars standpunten te beschouwen en hoe
men dat meer pleegt te noemen. Een agenda
voor de conferentie is niet vastgesteld en er
zijn zoovele officëele plechtigheden aan ver
bonden dat voor het houden van besprekingen
maar heel weinig tijd overblijft.
Het is een wonderlijke toestand, maar daar
is men in Europa langzamerhand wel aan ge
wend. Feitelijk mag men dankbaar zijn dat
telkens weer pogingen tot toenadering wor
den gedaan, al halen die niets anders uit dan
het verhoeden van een groot conflict. Dat dit
verhoed wordt is het voornaamste dat de
volken wenschen. Hun afkeer, ja afgrijzen
van oorlog is onmiskenbaar en de acties zelf,
die men in alle groote landen voortdurend
voor verhooging der bewapening voert, heb
ben de uitwerking dat die afkeer toeneemt.
Temeer omdat degenen die zulke acties leiden
steeds verklaren dat de machtige tegenpartij
waarschijnlijke tegenpartij dan veel meer
vliegtuigen of veel meer kanonnen of veel
meer oorlogsschepen bezit. Daar moet de be
volking wel uit afleiden, dat zij zelf in een
oorlog ten zeerste bedreigd zou worden. En
dit doet haar afgrijzen en vrees toenemen.
Wij moeten hopen dat d^ conferentie in
Rome eenige opluchting teweeg zal brengen.
Maar tot groote verwachtingen is er geen
aanleiding, aangezien ieder streven tot het
scheppen van internationale rechtsverhou
dingen en herstel van den internationalen
handel kansloos schijnt. Er wordt alleen op-
portuniteits-politiek gevoerd. Die kan tijd
winnen en wellicht op den duur den weg
banen tot grooter mogelijkheden. Het is niet
vroolijk zulk een beschouwing te moeten ge
ven, maar de werkelijkheid is helaas niet
anders.
R. P.
De directie der Nederlandsche Spoor
wegen heeft de volgende dienstorder
aan het personeel doen toekomen:
Nu de periode van strenge koude en
van sneeuwval met de daaraan voor
ons bedrijf verbonden groote moeilijk
heden voorbij is, voelen wij behoefte
ons personeel dank te zeggen voor de
voorbeeldige wijze, waarop het zijn
zware taak in deze dagen heeft ver
richt".
(Bericht wordt dat de Poolsche
athleet Radwan, bijgenaamd „de
IJzerkoning", toen hij dezer dagen
door een taxi werd aangereden, in
woede de auto bij de. bumper
pakte en naar de overzijde van de
straat smeét.)
Ik ben geen krachtmensch, maar zoo
zijn er velen.
Mijn spiervermogen is zoowat normaal,
Als ik als ijzerkcoiing zou gaan spelen,
Dan zat er vast geen stervling in de zaal.
Ik geef wel 'toe, dat dit mij soms kan
spijten.
Want lichaamskracht is ook een vorm
van macht,
Zonder nu juist met dingen te gaan
smijten.
Wordt toch een mensch ook om zijn
kracht geacht.
Wanneer ik acrobaten op zie treden,
Van wie er één een zestal andren torst,
Kan ik jaloersch zijn op den man beneden,
Die aldus straffeloos zijn kracht vermorst.
En als er dingen zijn die 'k niet kan tillen,
Of die ik met geen mooglijkheid verzet,
Dan zou ik af en toe wel willen gillen,
Omdat tekort aan kracht me dat belet.
Zco vaak is bij mij het geval gerezen,
En niet juist voor töoneel of voor de sport,
Wat zou ik graag een vreedzaam Simson
wezen,
Al heb ik kracht, zij schiet voor veel
te kort.
Nu lees ik daar van dien athleet in Polen,
Hij greep een taxi bij de bumper beet,
Waarna hij haar, beheerscht door de fiolen
Zijns toorns, verwoed naar d' overzijde
smeet
Nu 'zou ik stellig niet met taxi's gooien,
Als ik dat kon als krachtsportkampioen.
Maar ik zou kunnen droomen van het
mooie
Dat ligt in het besef, dat ik 't kon doen.
Wat Radwan aangaat, 'k wil hem
respecteeren,
Zijn kracht is zeer waarschijnlijk
kolossaal,
Maar velen kunnen met hem concurreeren,
In zulk een mij wat al te sterk verhaal.
P. GASUS.
De sleepboot Tina heeft de op het
IJselmeer ter hoogte van Hindelc-open
achtergelaten tankbooten veilig in de
haven van Stavoren kunnen binnen
brengen.
De Shell VI en de Leonidas VII,
bleken eenige kilometers te zijn
afgedreven en bevonden zich W. N. W.
van Stavoren. Men slaagde erin ver
binding te maken, waarna de sche
pen Woensdagmiddag om half zes de
haven van Stavoren zijn binnenge
bracht. Naar het lijkt hebben de
beide tankbooten slechts weinig
schade opgeloopên.
Van de Leonidas I is nog geen spoor
gevonden.
Twee vliegers van de Vrijwillige Organisatie
van Sportvliegers (V.O.S.), de heeren Rein-
ders en Gijzelaar, hadden Dinsdag met het
sportvliegtuig de PH.-A.T.I. een opsporings-
tocht gemaakt om de drie op het IJselmeer
vermiste schepen te zoeken. Zij slaagden er
in de Shell VI en de Leonidas VII op te
sporen, doch de Leonidas I hebben zij niet
kunnen vinden. De positie van de beide
schepen legden zij vast en wierpen een briefje
in het Shell-depot te Stavoren af.
Woensdag had men twee sleepbooten klaar
gelegd bij Kornwerderzand. De V.O.S.-leden
Nienhuis en Gijzelaar, eveneens met de PH
A. T. I., zouden nu trachten een vaargeul
in kaart te brengen en op het vliegveld de
Kooi af te geven. Zij hadden speciale ver
gunning om op dit militaire vliegveld te lan
den. Hét weer was echter te slecht om de
plannen uit te voeren. Bij den afsluitdijk hin
gen nog op 30 meter hoogte wolken, zoodat
het zicht buitengewoon slecht was. De sleep
boot Tina voer naar de plaats, waar de sport
vliegers Dinsdag de twee booten hadden ge
zien, doch thans waren zij er niet meer. Bij
een tweede tocht was men echter, zooals
hierboven gemeld, gelukkiger en vond men
de beide schepen.
Met algemeene stemmen heeft de Amsterdamsche Gemeente
raad gistermiddag besloten tot het instellen van een commissie van
onderzoek in verband met de bekende erfpachtskwestie.
Tot leden dezer commissie werden benoemd de heeren Boissevain
(lib.), Woudenberg (soc.-dem.), Ter Haar (c.-h.), Dingemans (r.-k.),
Seegers (comm.) en Crucq (wild).
Spreker zou een kort overzicht' geven van de
geboortegeschiedenis van de collectieve arbeids
overeenkomst in de typografie en daarna het
werken van de 37 districtscommissiën en de
centrale commissie beschrijven. Deze laatste
nam in vijf en twintig jaar 7384 besluiten. De
collectieve arbeidsovereenkomst heeft, gesteund
door een vertrouwenwekkende rechtspraak, een
verandering gebracht in den gedachtengang van
werkgevers en werknemers, waardoor men een
oog kreeg voor elkaai-s belangen.
Het blijkt mogelijk, dat een maatschappelijke
samenleving zelfs opgevoerd wordt tot het
niveau, waarop zij eigen rechtsregelen schept en
handhaaft.
Zooals te begrijpen valt bestond er voor deze'
zitting ook van.de zijde van het publiek zeer
groote belangstelling. Reeds te ruim half twee
wai-en alle zitplaatsen op de publieke tribune
bezet en op den O. Z. Voorburgwal stond toen
nog een rij van eenige honderden belangstellen
den, die echter op de niet al te groote publieke
tribune geen plaats meer konden krijgen.
Een aantal rechercheurs had tusschen het pu
bliek op de tribune plaats genomen en ook de
zes wethouders waren aanwezig. Aangezien de
burgemeester dr. W. de Vlugt nog in het buiten
land vertoeft, stond de vergadering onder voor
zitterschap van den waarnemenden burgemees
ter, wethouder M. G. Kropman.
Terstond na de opening en de goedkeuring van
de notulen kwam het interpellatieverzoek van
den heer Kitsz aan de orde. Zonder discussie
werd het verzoek goedgekeurd, waarna beslo-
Onverantwoordelijk gedoe of
kwaadwilligheid
Het Duitsche Nieuwsbureau te Berlijn ver
spreidt bet volgende bericht:
AMSTERDAM, 11 Januari (D.N.B.) De
vorige week Vrijdagavond is, klaarblijkelijk
van vrij grooten afstand, een schot gelost op
het woonvertrek van de particuliere woning
van den kanselier van het Duitsche consulaat-
generaal in Amsterdam. Terwijl de Neder
landsche justitie bezig was met het opspo
ren van den onbekenden dader, werd in den
nacht van Maandag op Dinsdag een gelijke
aanslag gepleegd op het werkvertrek van den
secretaris in het Duitsche gezantschap in Den
Haag.
In aansluiting hierop meldt „United Press"
ons uit Berlijn:
Naar aanleiding van het door het „D.N.B."
verspreide bericht, dat er Vrijdag van de vo
rige week en in den nacht van Maandag op
Dinsdag van deze week schoten gelost zou
den zijn op het Duitsche consulaat te Am
sterdam dan wel op het Duitsche gezantschap
in Den Haag, wordt van bevoegde zijde ver
klaard, dat dit blijkbaar „gevolgen zijn
van de internationale Joodsche haatcam
pagne. De vraag of de schietpartijen tot nieu
we anti-Joodsche maatregelen in Duitsehland
zullen leiden, kan pas beantwoord worden als
bekend is wie de dader(s) is (zijn).
Men kan echter wel rekenen op scherpe te
genmaatregelen als inderdaad de Joodsche
terreurdaden zouden toenemen.
Een protest in Den Haag was uitgesloten,
daar de Duitsche regeering met de Holland-
sche vriendschappelijk betrekkingen onder
houdt. Het moet echter nu eens definitief dui
delijk gemaakt worden, dat Duitsche diplo
maten geen jachtwild voor Joden zijn".
Het A. N. P. verneemt in verband met het
bovenstaande het volgende:
In de beide in het „D.N.B."-bericht genoem
de gevallen is de ontdekking gedaan, tij
dens afwezigheid van de bewoners, dat een
venster doorboord was, vermoedelijk door een
kogeltje uit een zeer klein kaliber schietwerk
tuig.
In het Haagsche geval is in een der ka
mers een kogeltje gevonden.
De Brische vlieger Brian Grover, die met zijn Russische vrouw na een reeks
opwindende avonturen in zijn vaderland terugkeerde, had bij zijn aankomst
niet over gebrek aan belangstelling te klagen.
ten werd het te behandelen tegelijk met het
voorstel van den heer Matthijsen.
Het amendement van mr. Jansma
om in de commissie van onderzoek ook
niet-raadsleden te benoemen werd on
voldoende ondersteund, n.l. slechts door
zijn partijgenooten dr. I. H. J. Vos en
den heer W. Boissevain. Aangezien het
voorstel door minstens vier leden onder
steund diende te worden, kon het amen-
dus geen onderwerp van beraadslaging
uitmaken.
Verklaring van mr. Kropman.
Alvorens het woord te geven aan den heer
Kitsz wilde de voorzitter zich met een ernstig
woord wenden tot den raad. Het betreft hier een
hoogst ernstige zaak, waai-bij de naam van onze
goede stad in opspraak gebracht dreigt te
worden.
Spr. hoopt dat dit een rustige en waardige dis
cussie zal worden, dat hier geen onbewezen be
schuldigingen geuit zullen worden en dat geen
beschuldigingen worden geuit naar het adres
van personen, die zich niet hier kunnen ver
dedigen.
Alle leden van het college van B. en W. wen
schen dat de grootst mogelijke openbaarheid zal
worden verkregen en willen daartoe in elk op
zicht medewerken. Indien de zaak in dezen geest
wordt behandeld zullen zelfs'de uitingen in de
pers en de aantijgingen in het openbaar den
goeden naam der stad geen afbreuk kunnen doen.
(Zie ook elders in dit nummer
Plechtige herdenking in
het Koloniaal Instituut.
Ter herdenkinig van het feit, dat op 1 Januari
1914 het eerste collectief contract 'in de typo
grafie in werking trad en sindsdien 25 jaar
onafgebroken een collectieve overeenkomst in
dezen bedrijfstak van kracht is geweest, als
mede ter herdenking van 25 jaren bedrijfs-
rechtspraak van de centrale commissie in de
typografie, heeft de centrale commissie voor het
boekdrukkers- en rasterdiepdrukbedrijf heden
middag in de aula van het Koloniaal Instituut
te Amsterdam een openbare zitting gehouden.
Deze plechtige herdenking, die onder leiding
stond van den heer S. S. Korthuis, voorzitter
van den Nederlandschen Bond van Boekdruk
kerijen en van de federatie der werkgevers
organisaties in het boekdrukkersbedrijf, werd
door tal van hooge autoriteiten bijgewoond.
Als vertegenwoordiger van de regeering en
mede namens zijn ambtgenoot den minister van
sociale zaken die, evenals de ministers Colijn,
De Wilde en Romme, wegens buitenlandsch
verlof verhinderd was, werd de plechtigheid bij
gewoond door den minister van justitie, mr. C.
M. J. F. Goseling.
Rede prof. mr. Paul Scholten.
Prof. mr. Paul Scholten heeft in deze gedenk
waardige zitting een rede gehouden over: „de
beteekenis van de collectieve arbeidsovereen
komst als rechtsinstituut".
Den jurist, zoo zette spr. uiteen treft in
de verschijnselen van collectief arbeidscontract
en bedrijfsrechtspraalc de afwijking van de tra-
ditioneele rechtsleer omtrent het ontstaan van
rechtsverplichtingen.
Aanvankelijk werd het rechtskarakter van de
collectieve arbeidsovereenkomst betwist en werd
gesproken van een sociaal verschijnsel. Het
recht van den staat wees hier niet den weg,
maar volgde het uit de maatschappij opgeko-
mene aarzelend. De wet van 1927 was niets
anders dan een late erkenning van hetgeen aan
recht in de maatschappij was gegroeid.
Zoo is het ook met de op het contract steu
nende bedrijfsrechtspraalc, die volkomen buiten
het wetboek van burgerlijke rechtsvordering
om en met geheel andere samenstelling en pro
cedure als bij arbitrage voorgeschreven, zich
heeft ontwikkeld.
Dank zij de jurisprudentie van den hoogen
raad omtrent het bindend advies is deze be
drijfsrechtspraak erkend, maar ook al ware dat
niet het geval geweest; dan had het bedrijf bij
dezen groei van het bedrijfsrecht zijn weg toch
wel gevonden.
Spreker toonde in het bijzonder aan, dat dit
bedrijfsrecht recht is. Achter alles zit de ge
dachte, dat de mensch heeft te zoeken naar de
regels wat behoort. Daarmede wordt niet ont
kend, dat in het collectief contract mede de
machtspositie in den belangenstrijd tusschen on
dernemers en arbeiders zijn uitdrukking vindt.
Alle recht is altijd recht in een maatschappe
lijk kader.
Rede H. Diemer.
De heer H. Diemer, voorzitter van het bureau
der centrale commissie, zou vervolgens een voor
dracht houden over: „De ontwikkeling der be-
drij fsorganisatie".
Bij het ernstige incident aan de Tsjechisch-
Hongaarsche grens moesten ook eenige huizen
te Munkacs het ontgelden.
Bemanning van fle „José Luis
Diez" te Almeria.
Door Britsche torpedojagers gebracht.
Reuter verneemt uit Gibraltar, dat de officie
ren en manschappen van de „José Luis Diez"
gistermiddag zonder incidenten in Almeria aan
land gegaan zijn. De Britsche torpedobootjagors
„Glowworm" en „Greyhound", die ze derwaarts
gebracht hebben, vertrokken later naar Palma.
Graaf Csaky Maandag naar
Berlijn.
Onderhoud met Von Ribbentrop over de
hangende kwesties.
Officieel wordt uit Berlijn medegedeeld, dat
de Hongaarsche minister van Buitenlandsche
Zaken, Csaky, hier den zestienden Januari voor
een tweedaagsch bezoek zal aankomen om met
minister Von Ribbentrop de met de Duitsch-
Hongaarsche betrekkingen verband houdende
kwesties te bespreken.
De toestand van prinses Mafalda.
Crisis schijnt overwonnen.
Gisteravond verluidde omtrent den gezond
heidstoestand van Prinses Mafalda, de tweede
dochter van den Koning van Italië, die aan in
fluenza lijdt, dat naar het inzicht van de naaste
omgeving de crisis als overwonnen beschouwd
kan worden, vooral daar het hart zich goed be
houden heeft.
De Koningin, die den geheelen dag aan het
ziekbed had vertoefd, is, ondanks de des avonds
begonnen betrekkelijk hooge koorts, die naar
het schijnt geen directe bezorgdheid wekt, naar
het koninklijk paleis teruggekeerd.
Vroeger in den avond was het bericht, dat
Prinses Mafalda overleden zou zijn, tegenge
sproken.
LuipaarHjacht in Engeland.
Ontdekt, maar nog niet gevangen
Woensdagmorgen bij het aanbreken van den
dag werd een der grootste jachten op een ont
snapt wild dier gehouden te Paignton in De
vonshire, waar een volwassen luipaard sinds
den vorigen dag vrij rondliep. Het dier was
uit een particulieren dierentuin ontsnapt na
den eigenaar ernstig to hebben toegetakeld.
Terwijl gewapende politieagenten in de bos-
schen zochten, stond een afdeeling militairen
gereed om aan de jacht deel te nemen. Met
geweren gewapende herders bewaakten hun
kudden.
Na een jacht van 24 uur is men erin ge
slaagd den ontvluchten luipaard te vinden
in kreupelhout nabij den dierentuin. Timmer
lieden hebben hier een val gebouwd, waarin
vleesch als lokaas was gelegd. Tijdens het
bouwen van de val stonden mannen met ge
laden geweer op wacht.
Totnogtoe is men ér niet in geslaagd het
dier te vangen.
BRITSCHE POLITIEBEAMBTEN TE
JERUZALEM GEVONNIST.
JERUZALEM, 11 Januari (Reuter). Er is
uitspraak gedaan in de zaak tegen vier Brit
sche politie-agenten, die beschuldigd werden
van moord op een Arabier.
William Wood werd schuldig bevonden aan
poging tot doodslag en is deswege veroordeeld
tot drie jaren gevangenisstraf.
P. Crossley en J. Crossley (dit zijn geen fa
milieleden) werden wegens 't toebrengen van
zwaar lichamelijk letsel ieder veroordeeld tot
een boete van vijftig pond sterling, welke bin
nen het jaar moet worden betaald
