Onze Indische Luchtpostbrief.
Boschbrand in Australië
woedt voort.
Indisch Nieuwjaar. Vereeniging van Poentjakbewoners.
Een unieke filmpremière. Een kolonisatie-echtgenoote.
Congres van Parinda. Einde van de zaak-Margadant.
Onze Indische correspondent schrijft ons
d.d. 2 dezer uit Batavia:
Het nieuwe jaar is op de gebruikelijke
luidruchtige wijze weer over Batavia geko
men. Het geknal van het vuurwerk is ook
twee dagen daarna nog niet van de lucht,
alhoewel het trommelvuur, dat om kwart voor
twaalf al in den oudejaarsnacht kwam a:
zetten van Mr. Cornells om een half uur lang
een cacophonie te verwekken waarin men zich
nauwelijks verstaanbaar kan maken, is ver
anderd in het kabaal maken van enkelingen
In den vroegen nieuwjaarsmorgen trekken
de poppenkasten met groote aangekleede pop
pen en de vreemdste verzameling van mu
ziekinstrumenten langs de huizen om een pot
pourri te geven van het Wilhelmus, Zie-de-
maan-schijnt-door-de-boomen en Piet Hein
Villadop in een pas.
Velen trekken dien morgen na de ge
bruikelijke visites toch nog even naar boven
om een „kouden neus" te halen. Op niet te
verren afstand van Batavia zijn zij dan vrijwel
uitsluitend aangewezen op den Poentjakpas,
die ongeveer anderhalf uur per auto van de
hoofdstad verwijderd is en op ruim 1500 meter
hoogte een heerlijke koelte geeft. Binnen
enkele jaren zijn daar zeer veel weekends
bungalows neergezet voor hen, die daar regel
matig willen terugkomen om volkomen fit te
blijven. Men kan zeggen, dat er in een korte
spanne tijds een villadorp is verrezen.
Er is echter een gevaar, dat het
natuurschoon een groote kans loopt
bedorven te worden, omdat men
ginds maar kriskras door elkaar
bouwt. De een bederft het uitzicht
voor den ander, en een derde zet een
bouwsel neer, dat meer op een keet
met een schutting dan op een villa
gelijkt. Daardoor zou de aantrekke
lijk van den Poentjak als vacantieoord
en woonplaats verminderen.
Om nu de belangen van de bewoners al
daar te behartigen heeft de vereeniging Groot
Batavia, die deze streek als het voornaam
ste forensenoord van Batavia beschouwt,
een vergadering van Poentjakbewoners be
legd oot behartiging van een goede har
monische ontwikkeling van deze streek,
waarin tevens een goed uitbreidingsplan ter
sprake is gekomen. Daarvoor zal een soort
bouwverordening moeten zorgen en een
schoonheidscommissie. Zoo juist is er ook
een hulppostkantoor gekomen en werd een
school geopend, die in een werkelijke behoefte
voorziet.
Filmpremière in een dessa.
Een kleine dessa, Ploembon, in de buurt
van Cheribon heeft bij de eerste vertooning
van de propagandafilm voor de kolonisatie
van Javanen naar de Buitengewesten wellicht
alle records van wereldpremières ruim ge
slagen met een toeschouwersaantal van min
stens veertigduizend menschen, die met stille
spanning, drie uren lang naar de avonturen
van een koloniseerend gezin hebben zitten
kijken. Dagen van te voren hadden de be
stuursambtenaren van de omliggende dor
pen de bevolking eeds gewaarschuwd en
van heinde en ver waren zij gekomen om
de vertooning bij te wonen, welke dadelijk
daarna eiken avond in een ander dorp zal
plaats vinden. Op die wijze zal de auto met de
filminstallatie en een eigen electriciteiteopwek-
king twee jaren achtereen overal op Java ver
schijnen en de toeschouwers zullen met
nieuwe verwachtingen in het hart wederom
naar hun huizen teruggaan.
Over het algemeen kan gezegd worden, dat
het geheel zeer geslaagd is en dat ook de
opzet zeer in den smaak van de toch altijd
nog eenigszins primitieve bevolking valt. Was
er niet een eenvoudige boer, die vierentwin
tig kilometer aflegde om de film voor de
tweede maal te zien?
De film bewijst dat in het nieuwe koloni
satiegebied geld te verdienen is en brengt den
achterblijvers de overtuiging bij om ook een
kans te wagen. Op deze wijze zal vooral in de
gebieden, waar toe nu toe nog te weinig pro
paganda voor de kolonisatie kon worden ge
maakt, de drang om zich een toekomst in de
Buitengewesten te scheppen steeds grooter
moeten worden.
De kolonisatie.
Leeft de Javaansche kolonist in den begin
ne in het nieuwe land weliswaar nog wat
onwennig, het onderling hulpbetoon is er zoo
sterk, dat zij mogelijke tegenslagen wel te bo
ven zullen komen. In de nieuwe gebieden
vormen zij typisch Javaansche enclaves, die
langzamerhand het bosch terugdringen. Zij
bewerken vol moed hun gronden, om daar een
rijker levensonderhoud uit te krijgen dan op
Java. De in de practijk gebleken moeilijkheden
zullen alle wel een oplossing vinden.
Een nieuwigheid, waarvoor het bestuur
kwam te staan, wat de z.g. binidjalan (reis-
echtgenoote), die voor deze gelegenheid op
de proppen kwam. Men weet n.l. dat alleen
gehuwden als kolonisten worden uitgezonden.
Nu was het voor eenige vrijgezellen, die toch
wilden koloniseeren, de truc om voor den ko
lonisatieambtenaar te verschijnen met een
Javaansche schoone, waarna men zonder
verdere navraag naar de standvastigheid van
dit „huwelijk" voor de uitzending in aanmer
king werd gebracht. Achteraf scheidden zich
echter op het kolonisatieterrein beider wegen,
waarvan vooral die van de vrouw een geheel
andere werd dan bedoeld. Een hartige toe
spraak heeft echter in de meeste gevallen tot
een soort „reparatiehuwleijk" geleid.
Op de onlangs gehouden vergadering van
de nationalistische politieke vereeniging „Pa-
rindra" werd door het lid Koesoemo Oet'oye
een inleiding gehouden over deze kolonisatie
Volgens hem dienen groote voorschotten ver
strekt te worden Dit nu is juist een punt, ten
aanzien waarvan de practijk bewezen heeft,
dat dit onherroepelijk tot een geldelijke
debacle moet leiden. Men heeft het vroeger
in Zuid-Sumatra en Borneo gedaan en het
heeft enkele millioenen gekost. Het eenige
systeem is het geven van een grootere ver
antwoordelijkheid, en slechts geldelijken
steun, wanneer dit strikt noodig zou blijken.
Het gouvernement zal deze menschen heusch
niet in den steek laten als 't er op aankomt en
in elk geval komen zij ginds al in een betere
positie dan op Java, omdat daar nauwelijks
grond genoeg is om voldoende rijst op te ver
bouwen
De zaak-Margadant.
Eenigen tijd geleden is het doek gevallen
over het tweede bedrijf van een aangelegen
heid, die algemeen bekend staat als de zaak-
Margadant, waarvan men echter de dessous
zoo langzamerhand vergeten was. In dit
tweede bedrijf werd een zaak aanhangig ge-
1 maakt tegen twee lieden die ervan beschuldigd
werd een diefstal te hebben gepleegd uit de
kas van wijlen-Margadant voor welken dief
stal laatstgenoemde vele jaren geleden (in
1925) evroordeeld werd.
Maandenlang heeft het nieuwe verhoor
geduurd en naar de „koppen" in de krant te
oordeelen, zou men hebben gezegd dat de
nieuwe beklaagden geen schijn van kans zou
den hebben gehad om vrijuit te gaan. Achteraf
blijkt echter, dat de raad van justitie te Ma
kassar de vele getuigen a charge volkomen
onbetrouwbaar heeft geacht, en aan de eenige
getuigen a décharge volle waarde toekende.
Zoodoende moesten de nieuwe beklaagden
worden vrijgesproken. Daarbij moet men
evenwel in het oog houden, dat deze vrijspraak
nog niets zegt over de al of niet-juistheid van
het vroegere vonnis tegen Margadant. Wellicht
zal dus toch nog een poging worden gedaan
de nagedachtenis van Margadant van de be
schuldiging te zuiveren, al kan dan het laatste
vrijsprekende vonnis daarvoor geen onder
steuning zijn. Met dat al is de zaak-Marga
dant, na dertien jaren, de wereld nog niet
uit.
(Nadruk verboden.)
Uit het bouwbedrijf.
De onderhandelingen tusschen de vertegen
woordigers der werkgevers- en werknemersor
ganisaties uit het bouwbedrijf, om te komen
tot vernieuwing van de collectieve arbeids
overeenkomst zijn reeds eenigen tijd aan den
gang en er is alle kans dat binnenkort vol
ledige overeenstemming zal worden bereikt.
Behalve wijzigingen in de verschillende loon-
klassen voor diverse plaatsen, zijn de belang
rijkste punten bij deze onderhandelingen de
rechtspositie voor de jeugdige bouwarbeiders,
de poging om ook de timmerfabrieken onder
de overeenkomst te brengen, de arbitrage en
ten slotte de vacantiebons (met het doel ook
den Zaterdag voor een vollen dag te rekenen)
FAILLISSEMENTEN.
Door de Arrondissements-Rechtbank te
Haarlem zijn geen faillissementen uitgespro
ken op Dinsdag 10 Januari 1939.
Wegens gebrek aan actief werd opgeheven
het faillissement van H. Wijker Huibertszoon,
reeder en schipper, wonende te IJmuiden,
Adrianastraat 2. Curatrice Mr. E.. Gouda te
Haarlem.
Door het verbindend worden der Uitdeelings-
lijst zijn geëindigd de faillissementen van:
1. W. J. van den Bosch, aannemer, wonende
te Hillegom. Curator Mr. T. A. M. A. van Löben
Seis te Haarlem.
2. W. Oexeman, bloembollenhandelaar, wo
nende te Hillegom, van den Endelaan 54. Cu
rator Mr. A. G. H. H. Roeffen te Aalsmeer.
3. Leon Paul Nollen, vroeger drijvende een
agentuur en commissiehandel te Overveen,
thans wonende te Haarlem. Curatrice Mr. C.
H. Deknatel te Haarlem.
Blusschingspogingen worden door
hittegolf belemmerd.
Reeds vele slachtoffers.
ADELAIDE 11 Januari (Reuter/A.
N. P.) Duizenden bestrijden den he-
vigen boschbrand in Zuid-Australië,
welke van grooter omvang is dan eenige
tot nu toe bekende brand.
Er heerscht nog steeds een verschrikkelijke
hittegolf en de temperatuur heeft 117 graden
Fahrenheit bedragen in de schaduw, d. w. z.,
dat het de warmste dag is, welke in de geschie
denis van Adelaide bekend is. Reeds vijf dagen
lang heeft de temperatuur in de schaduw meer
dan 100 graden bedragen.
Een fabriek en meer dan twintig woningen
zijn tot den grond toe afgebrand. Vrouwen en
kinderen moesten worden geëvacueerd uit een
stadsgebied. De schade wordt geraamd op
300.000 pond. De regeering heeft een steun-
actie geopend, waarvoor zij 1000 pond heeft be
schikbaar gesteld.
Uit Melbourne wordt gemeld, dat in
den geheelen staat Victoria nog steeds
branden woeden. 19 personen zijn om
het leven gekomen, oen zij probeerden
te ontsnappen aan de vlammen.
Naar gemeld wordt, worden 21 per
sonen vermist.
Te Melbourne was het vandaag koeler, doch
de temperatuur in het binnenland is nog steeds
verschrikkelijk. 7 Personen zijn aan de hitte be
zweken.
United Press weet nog te melden, dat 25 fa
brieksarbeiders uit de Ericastreek in een 6 voet
diep gegraven onderaardsche schuilplaats wen
den gevonden, waar zij den nacht in schrik en
angst hadden doorgebracht, terwijl het vuur
boven hun hoofden woedde en hun bezittingen
verwoestte, die zij bij den ingang van de schuil
plaats hadden opgestapeld. De kolonisten waren
gedwongen geweest om de paarden, die door
angst voor het vuur dol geworden waren, dood
te schieten. Ondertusschen zijn vluchtelingen
kampen ingericht in zones, die absoluut veilig
zijn voor het vuur, doch thans dreigt een voed
selgebrek. Duizenden vrijwilligers vechten tegen
de vlammen maar zij worden door de tempera
tuur gehandicapt.
Huwelijk van Italiaanscke prinses
uitgesteld.
ROME, 11 Januari (Stefani). Wegens ziekte
van prinses Mafalda van Hessen is het huwe
lijk van prinses Maria van Savoye met prins
Louis van Bourbon Parma, dat was vastge
steld op 15 dezer, uitgesteld.
De receptie welke op den avond van den
veertienden Januari zou worden gehouden, is
eveneens uitgesteld.
Commandant van Fransch
oorlogsschip ter dood veroordeeld
Wegens verraad van militaire geheimen aan
vreemde mogendheid.
TOULON 11 Janauri. De comman
dant van de Fransche torpedoboot
Vauquelin, luitenant Marc Aubert. die
zich gisteravond voor het militair ge
rechtshof wegens verraad van mili
taire geheimen aan een vreemde mo
gendheid te verantwoorden had, is nog
denzelfden avond ter dood veroordeeld.
De mede aangeklaagde van Aubert,
Jeanne Mam-el, werd tot drie jaar
gevangenisstraf veroordeeld. Aubert zou
gedurende de September-crisis van het
vorige jaar een vreemde mogendheid
geheime berichten hebben doen toe
komen. (United Press).
Poolsch-Duitsclie onderhande
lingen over de vluchtelingen
afgebroken.
BERLIJN, 10 Januari. De onderhande
lingen tusschen Duitschland en Polen over
vergemakkelijking van de emigratie van Pool-
sche Joden uit Duitschland zijn gisteravond
plotseling afgebroken. De Poolsche gedele
geerden zijn naar Warschau gereisd om
„nieuwe instructies te halen".
Men acht het zeer twijfelachtig of de onder
handelingen weer zullen worden opgenomen.
Het geschil liep over de hoeveelheid bezit, die de
vluchtelingen mogen meenemen. Duitschland
was bereid 25 pCt. mee te geven, doch van
Poolsche zijde achtte men dit geenszins vol
doende.
(United Press).
Frankrijk's Afrikaansche politiek.
United Press verneemt uit Parijs:
Het is neutralen waarnemers wel duidelijk,
dat sedert den terugkeer van Daladier uit Afrika
de premier meer dan ooit besloten is, zelf een
beslissende stem te hebben in de buitenlandsche
politiek.
Terwijl Chamberlain en Halifax op weg zijn
naar Rome, is juist generaal Nogues, de resident
generaal van Marokko, vandaag in Parijs aan
gekomen.
Er gaan hier in Parijs geruchten, dat
het Marokkaansche verdedigingsplan
voorzieningen bevat voor een „preven
tieve bezetting" van bepaalde Spaansche
zones in West Afrika in geval van oor
log, om te voorkomen, dat deze zones
worden gebruikt als basis voor opera
ties tegen de onbeschermde westzijde en
het achterland van het Fransche Impe
rium in Afrika.
Het is nog slechts enkele jaren geleden, dat
Frankrijk het uitgestrekte gebied ten zuiden van
het Atlas-gebergte volkomen gepacificeerd
heeft tot aan de Goudkust. Op het oogenblik
wordt het politietoezicht daar gehouden door het
krachtige vreemdelingenlegioen. Deze streek
grenst aan de Spaansche enclave Ifni en de
Spaansche kolonie Rio de Oro, waar Franco de
orde handhaaft met zeer kleine garnizoenen
Overigens is er nooit eenige officieele aanwij
zing geweest dat een dergelijk bezettingsplan
overwogen wordt.
Copyright P. I. B. Boi 6 Copenhagen
Den volgenden dag mocht ze weer tusschen de bloemen
in de warme zon spelen. Zoo vlogen de dagen om. Gerda kende
tenslotte elke bloem, maar hoeveel er ook waren, toch was het net
alsof er één ontbrak. Welke dit was wist zij echter niet.
Op zekeren dag, juist toen Gerda weer aan de ontbrekende
bloem had gedacht, ging z(j naast de oude vrouw op de bank voor
het huis zitten. Zij keek aandachtig naar den tuinhoed die de oude
vrouw op het hoofd droeg en vooral naar de daarop geschilderde
bloemen, waarvan de mooisteeen roos was. Het oudje had
vergeten deze roos er af te halen, toen zij de rozen in den tuin liet
verdwijnen. „Wat", zei Gerda, „zijn er geen rozen in den tuin?"
Meteen sprong zij op om naar rozen te zoeken. Maar er was er
Toen ging zij zitten schreien, juist op een plekje, waar eens een
rozenstruik in den grond was weggezonken. Toen haar tranen op
den grond vielen, kwam ineens de rozenstruik naar boven, nog
met evenveel bloemen beladen als toen hij verdween. Gerda sprong
verheugd op, kuste de rozen en dacht meteen weer aan haar eigen
tuintje op het dak enaan den kleinen Karei.
.(Wordt vervolgd),
Politie kiest partij bij verkiezings-
onlnsten.
BOGOTA (Columbia), 11 Januari (Havas/
A.N.P) Tijdens de campagne voor de ver
kiezingen voor den wetgevenden raad heeft
zich een ernstig incident voorgedaan. Te Ga-
cheta werden 10.000 leden van conservatieve
organisaties door politiestrijdkrachten aange_
vallen, die de hun verstrekte orders overtre
dend, partij kozen voor elementen der linker
zijde. Er waren 11 dooden en 38 ernstig ge
wonden.
De regeering heeft besloten krachtige maat
regelen te nemen voor de handhaving der
orde daar de conservatieven zich zouden voor
stellen over te gaan tot represaille-maat
regelen.
Ex-notaris wegens verduistering
veroordeeld.
AMSTERDAM, 11 Januari. Het gerechts
hof heeft vanmorgen arrest gewezen in de straf
zaak tegen den ex-notaris van H., vroeger prac
tijk uitoefenende te Hoorn, die een belangrijk
bedrag ten nadeele van een cliënt had ver
duisterd.
De rechtbank te Alkmaar had hem tot een
jaar gevangenisstraf veroordeeld.
Het gerechtshof verminderde vandaag, in ver
band met den hoogen leeftijd van verdachte, de
straf tot zes maanden en bracht de geheele pre
ventieve hechtenis, die eveneens zes maanden
bedraagt, in mindering, zoodat verdachte on
middellijk in vrijheid werd gesteld.
Als zijn verdediger is opgetreden mr. H. Jüdell
uit Alkmaar.
De inbraak in het Tandheelkundig
Instituut te Utrecht.
AMSTERDAM, 10 Jan. In den nacht van
20 op 23 October 1937 drongen inbrekers het
Tandheelkundig Instituut te Utrecht binnen.
Zij maakten voor ruim 8.000 goud buit.
De Utrechtsche recherche zat de daders
echter spoedig op de hielen. Inbrekers en he
lers zaten spoedig achter slot en grendel; een
deel van het gestolen goud kon worden op
gespoord.
In Mei 1938 stonden alle verdachten in deze
zaak terecht voor de Utrechtsche rechtbank.
Doch ten aanzien van de helers was de officier
van oordeel, dat de rechtbank te Utrecht niet
bevoegd was hun zaken te behandelen, daar
de heling het verhandelen van het goud
in Amsterdam was gepleegd.
De bevoegdheidskwestie werd voor het Hof
te Amsterdam behandeld en dit college was
de meening toegedaan „dat de helers wel de
gelijk berecht moesten worden te Utrecht".
De drie inbrekers waren ieder tot drie jaar
gevangenisstraf veroordeeld.
Een van de helers, de 48-jarige Am-
sterdamsche koopman M. G., die indertijd een
rol van beteekenis in de Nijenrodezaak heeft
gespeeld, hoorde zich veroordeelen tot twee
jaar gevangenisstraf met aftrek van voor
arrest. Hij kwam van dit vonnis in hooger be
roep en vandaag stond hij voor het gerechts
hof, gepresideerd door mr. Joh. M. Jolles, te
recht, wegens heling.
De procureur-generaal mr. J. Versteeg vor
derde twee jaar gevangenisstraf met aftrek
van de geheele preventieve hechtenis.
Arrest 24 Januari.
Roemenië en Joego-Slavië honden
zich buiten de „as-politiek".
BOEKAREST, 10 Januari. Tusschen
koning Carol en den Joego-Slavischen regent
prins Paul is bij het bezoek van den laatste in
Transsylvanië het volgende overeengekomen:
1. Economisch zullen de landen blijven sa
menwerken met Duitschland en Italië, doch
van de „as"-politiek zullen zij zich afzijdig
houden, hun lidmaatschap van den Volken
bond zullen zij handhaven en zij zullen zich
niet aansluiten bij het anti-komintern-pact
2. Zij zullen bereid zijn groote concessies te
doen aan de Hongaarsche minderheden in
hun land, doch zullen geen concessies op ter
ritoriaal gebied aan Hongarije doen. Hetzelfde
geldt voor de Duitsche minderheden.
3. Ten aanzien van de Oekraïnsche kwestie
achten beide landen waakzaamheid geboden.
4. Wat de Middellandsche Zee betreft zullen
zij de uitkomst van Chamberlain's bezoek af
wachten.
In dit verband is het van belang te weten,
dat de nieuwe Roemeensche ambassadeur te
Parijs, Tatarescoe (de vroegere premier) op
het oogenblik in Boekarest is naar verluidt om
te spreken over de levering door Frankrijk
van wapens aan Roemenië.
Men zal zich herinneren, dat Frankrijk in
de laatste maanden opgehouden heeft te leve
ren, omdat Roemenië met de betaling ten
achter was. Tatarescoe hoopt, naar verluidt,
een vriendschappelijke oplossing te vinden.
Noch de Roemeensche, noch de Joego-Sla-
vische minister van buitenlandsche zaken was
bij het onderhoud tusschen de beide staats
hoofden aanwezig. (United Press).
Verduistering bij Haagscbe
distilleerderij.
's-GRAVENHAGE, 11 Januari. Bij de po
litie heeft zich aangemeld de 38-jarige directeur
van een distilleerderij en stokerij te dezer stede.
Hij deelde mede, gedurende de laatste 10 jaren
zich te hebben schuldig gemaakt aan verduiste
ringen tot een totaal bedrag van ruim f 10.000
ten nadeele van de distilleerderij, een naam-
looze vennootschap.
Een betrekkelijk klein salaris en huiselijke
omstandigheden hadden hem hiertoe genoopt.
Het systeem van de verduisteringen was vrij
eenvoudig: hij droeg minder af dan hij van de
biteuren ontving en stopte het eene gaatje met
het andere. Het merkwaardige is, dat zelfs een
regelmatig accountantsonderzoek de knoeierijen
niet aan het licht gebracht had.
Het verduisterde bedrag is van dien aard, dat
de man, hoewel hij groot berouw toont en vol
ledige medewerking verleent, waarschijnlijk in
het Huis van Bewaring zal worden ingesloten.
DE FILM „BLAUFUCHS" IN NEDERLAND
VERBODEN.
Naar wij vernemen heeft de Centrale Com
missie voor filmkeuring de Duitsche film „Der
Blaufuchs" met Zarah Leander in de hoofdrol
voor vertooning in Nederland verboden.
BENOEMINGEN DOOR ROOSEVELT
STUITEN OP VERZET.
WASHINGTON, 10 Januari. Drie der
jongste benoemingen van president Roose
velt, incl. die van Harry L. Hopkins tot staats
secretaris van handel, zijn gisteren op krach
tig verzet gestuit in het Congres, waarmede
eenige twijfel ontstaan is over de waar
schijnlijkheid, dat de senaat deze benoemin
gen zal bevestigen
