V
FRANCO VERSTERKT
de Noord-Spaansche grens.
Politieke problemen in België.
Troepenconcentraties
in het Zuiden.
CH
V R IJ PAG 20_JA;\MJARI 1939
Bouw van forten onder Italiaansche
en Duitsche leiding.
Aan de Spaansch-Fransche grens
werd van betrouwbare zijde aan Uni
ted Press verzekerd, dat generaal
Franco de versterking van de ge
heele Pyreneeëngrens heeft bevolen.
De generale staf van Franco heeft
aan alle in het binnenland gelegen
garnizoens bevel gegeven eenheden
te leveren voor een snel aan te van
gen bouw van mitrailleurnesten en
forten onder leiding van Italiaansche
en Duitsche specialisten op het gebied
van den versterkingsbouw.
Hier en daar vraagt men zich af,
of dit bevel verband houdt met de
onzekerheid, aangaande de vraag of
Frankrijk in het Spaansche conflict
toch zal intervenieeren.
'4 PStPtGNAN»
e°UL°2^.
W//ZO fySAS V- FKUEPAS
[ar.U''"v«w
[SOLSOTM PRATS
V/O/
y&URESA SVCOLOMA&m
LERjp'A
J BODJAS
'ARRAGONA
ARCELONA
Reizigers, die uit het Zuiden van Spanje
te Gibraltar aankomen, hebben, naar United
Press voorts verneemt, medegedeeld dat in
de pmgeving van Ronda, 60 K.M. ten Noorden
van Gibraltar en -60 K.M. ten Westen va,n
Malaga, op- groote schaal nationalistische
troepen worden'geconcentreerd. Volgens deze
zegslieden bestaan de daar bijeen gebrachte
troepen uit gemengde brigades Italianen,
Móorèn ëh Spanjaarden."
Ih Gibraltar heeft het gerucht van deze
concentraties veel opzien gebaard, daar er in
de omgeving geen republikeinsch gebied is,
dat het doelwit van een eventueelen aanval
zou kunnen, wezen.
Opmarsch naar Igualada.
In het jongste officieele com
muniqué van het hoofdkwartier van
generaal Franco wordt medegedeeld
de opmarsch der rechtsche troepen in
Rede van Von Papen te Stockholm
wekt verontwaardiging op.
Zweedsche pers oefent scherpe critiek.
Franz von Papen.
De Zweedsche pers reageert krachtig op een
rede van den vroegeren Duitschen Rijkskanse
lier Von Papen, te Stockholm gehouden, voor
de vereeniging Zweden—Duitschland. Von Pa
pen heeft hierin de gebeurtenissen in 1938 in
Europa van Duitsch standpunt gezien, uiteen
gezet.
De uit historisch oogpunt belangrijkste ge
beurtenis van het afgeioopen jaar was vol
gens Von Papen dat men definitief een eind
had gemaakt aan de beroemde these van
het Europeesche evenwicht. Duitschland be
schouwde thans zijn rekening met Frankrijk
als voor altijd afgesloten.
Indien Frankrijk slechts bereid zou zijn
geen beletsel in den weg te leggen aan
Duitschlands geestelijke en economische ex
pansie in midden-Europa, zouden beide naties
een buitengewoon belangrijke bijdrage hebben
geleverd tot de stabiliseering van den vrede in
Europa. De overeenkomst tussehen von Rib-
bentrop en Bonnet zou aldus een van de aller
grootste historische gebeurtenissen in Europa
van deze eeuw worden.
Hiet liberale blad „Svenska Morgonbladet"
schrijft thans, dat Von Papen beter zou heb
ben gedaan het anti-semietisme te rechtvaar
digen, alsmede de voortdurende godsdienst
vervolging in Duitschland, terwijl het blad
„Social Demokraten" aanvallen doet op de
rede van Von Papen, als wel op de toespraak
van den voorzitter der vereeniging, generaal
Dechamps, die heeft gezegd, dat Von Papen
de woordvoerder, was van de waarheid.
de provincie Barcelona in zekere
sectoren over een diepte van meer
dan 15 KM. is geschied.
In den Noordelijken sector werden Tar-
roja, Gras, Lamorana, Cedo, Pernanosa en
eenige andere stellingen bezet. De weg van
Tarroja naar Calaf werd afgesneden.
Ook in de andere sectoren werd voortgang
gemaakt. De vijand heeft honderden dooden
op het slagveld achtergelaten. De rechtsche
troepen hebben 1.885 gevangenen gemaakt.
In Andalufcië werden den vijand groote
verliezen toegebracht. Er werden daar 428
man gevangen genomen.
Uit Lerida wordt gemeld, dat gis
teren de strijd om Igualada begonnen
is. Bij het vallen van de duisternis be
vonden de rechtschen zich op nog
geen 5 K.M. van de stad:
Van Montmaney en Aguilo uit hebben
duizend vrachtauto's den geheelen dag recht
sche bataljons aangevoerd, die klaar staan
om tot bestorming der stad over te gaan,
zoodra de artillerie, tanks en pantserwagens
den weg geëffend hebben.
Het slechte weer der paar laatste dagen
in den Noordelijken sector is gisterochtend
opgeklaard, waardoor de rechtsche colonnes
den opmarseh kunnen hervatten.
Gisteren tegen het middaguur waren de
centrale strijdkrachten, na een moeilijk
ravijn te zijn gepasseerd, opgerukt tot nabij
de stad Pontons aan den Rio Pontons, op 51
KM. van Barcelona, hemelsbreed gemeten.
Nabij Valinos marcheeren Franco's troepen
op door het terrein ten Noorden van den weg
Lerida-Barcelona. Zij zijn Montfalco, dat
bezet werd, reeds gepasseerd en rukken thans
convergeerend op naar Igualada.
In het legerbericht der republikeinsche troe
pen wordt gezegd, dat de vijand opnieuw heeft
aangevallen in den sector van Bellver, Segur,
Argensola, Santa Coloma, Dequeralt en Ro-
dona en er tenkoste van zware verliezen
geslaagd is zijn liniën op sommige punten
vooruit te schuiven. De regeeringsluchtmacht
heeft drie Messerschmidttoestellen neerge
schoten, terwijl een Heinkelvliegtuig door het
afweergeschut is neergehaald. Aan het front
in Estramadoera zijn vijandelijke aanvallen
afgeslagen.
Na 30 maanden burgeroorlog.
De correspondent van United Press te Pa
rijs schrijft:
Het einde van de 30ste maand van den bür-
geroorlog in Spanje valt samen met de inne
ming van Tarragona
Aan het begin van de 31ste maand ziet
Franco' zich dus in het bezit van 32 pro
vincies, terwijl de macht van de republikein
sche regeering op het Iberische schiereiland
tot 9 provincies werd gereduceerd, 2 daarvan
in Catalónië, de overige 7 in het Zuiden; 6
prp.yincies: Castellon, Madrid, Guadalajara,
Toledo, Granada en Jaen vormen „niemands
land".
De verovering van Tarragona brengt het
aantal provinciale hoofdsteden voor Franco
op 35.
Experts schatten dat deze 30 maan
den oorlog 60 milliard goudpesètas
verslonden hebben.
Het juiste aantal dooden is onbekend, doch
Indalecio Prieto, die op het oogenblik in
Buenos Aires vertoeft, geeft daarvoor 2 mil
lioen, hetgeen door de meeste waarnemers
hier als overdreven wordt beschouwd. Deze
laatsten zijn van meening, dat het aantal
dooden, nog geen millioen bedraagt. Onder
de 250.000 dooden der civiele bevolking vallen
zij, die door bombardementen, luchtaanvallen
of politieke moorden om het leven kwamen.
Aan de twee fronten bevinden zich thans
meer soldaten dan ooit gedurende den burger
oorlog. Franco heeft zijn leger versterkt en
het aantal manschappen, dat thans voor hem
onder de wapenen is beloopt 480.000. De repu
blikeinen hebben thans bijna 605.000 man
onder de wapenen, tengevolge van de nieuwe
mobilisatie wet waarbij alle mannen tussehen
17 en 50 jaar gemobiliseerd zijn. Rojo's Ca-
talaansche leger telt alleen 380.000 man, ter
wijl Miaja in de Zuidelijke zone 225.000
onder zijn bevelen heeft. Bovendien hebben
Rojo en Miaja 300.000 man achter de linies
die aan de versterkingen, enz. werken.
Franco heeft thans 3/4 deel van
het Spaansche deel van het Iberi
sche schiereiland onder zijn bewind
met 65 procent van de Spaansche be
volking. Bovendien bezit het natio
nalistische Spanje 90 procent van de
mineralen rijkdom van Spanje en fei
telijk alle kolen-, koper- en pyriet-
mijnen en 90 procent van de ijzer
mijnen.
De goudreserve van Spanje, die bij het uit
breken van den opstand 2258 millioen goud-
pesetas bedroeg zou bijna, geheel verdwenen
zijn. Er worden geen officieele balansen van
den goudvoorraad uitgegeven. Maar uit de
groote sommen Spaansch goud die op de
beurzen te Parijs, Londen en Amsterdam zijn
verhandeld en de goudverschepingen die naar
Rusland zijn gezonden om het oorlogsmate
riaal door de Sovjetunie aan Spanje gele
verd te betalen, kan opgemaakt worden, dat
meer dan 2 milliard goudpesetas Spanje voor
goed hebben verlaten.Thans is de republikein
sche regeering begonnen den zilvervoorraad
van Spanje aan te spreken ten einde oorlogs
materiaal in het buitenland te koopen. Zoo
zijn bijvoorbeeld op het oogenblik twee zen
dingen van Barcelona naar Parijs onderweg,
bestemd voor de zilverreserves van de Ver.
Staten.
Het goud wat nog in Spanje'is, is uitsluitend
in handen der republikeinen en ligt in de kel
ders van de bank van Spanje te Barcelona, in
Carthagena en Valencia opgeborgen.
Al het goud werd, toen Franco's troepen de
Manzanares-rivier, waarin Madrid is gele
gen naderden, naar elders overgebracht.
Volgens berichten van de grens zou de repu
blikeinsche regeering vastbesloten zijn te
voorkojnen dat het in Catalónië achtergeble
ven goud in handen van Franco valt en dat,
indien de Nationalisten Barcelona naderen,
het goud over land of over zee naar Frankrijk
zal worden gezonden teneinde in de kelders
van de Bank van Franrijk in veiligheid te
worden gebracht.
In verband hiermede heeft Franco reeds een
waarschuwing aan het adres van Frankrijk
gericht waarin dit land duidelijk wordt ge
maakt dat, indien hij wint, hij het goud dat
daar door de Spaansche republikeinen werd
verborgen, zal opeischen en dat hij zijn ver
zoek indien noodig, van politieke pressie zal
doen vergezellen.
Spaak hoopt vandaag een nieuw
kabinet te vormen.
Standpunt der Katholieken gepolst.
Gisteravond heeft de Belgische minister
president Spaak voor de pers de volgende ver
klaring afgelegd:
Ik heb gesproken met de heeren Marck, De
Vleeschhouwer, Heymans en Janssens, die mij
op de hoogte gesteld hebben van de bespreking,
die door het katholieke blok is gehouden. Het
blok handhaaft het standpunt, dat het mij
Woensdag heeft meegedeeld. Er zijn enkele pro
grammapunten, ten aanzien waarvan zich geen
enkele moeilijkheid voordoet. Dan is er de le
vendige wensch der katholieken, dat de porte
feuille van justitie in handen blijft van een
katholiek.
Vrijdag zal ik aan elk der katholieke minis
ters vragen of hij bereid is toe te. treden tot de
opgesteld©combinatie. Zoo ja, dan zal de regee
ring worden gevormd, zoo niet, dan is er groote
kans, dat de regeering haar ontslag zal indie
nen en dan zullen wij onze verantwoordelijk
heden vaststellen.
Spaak heeft hier nog aan toegevoegd, dat hij
vandaag direct de kwestie van de verdeeling dei-
portefeuilles zou regelen.
Indien hij oo een weigering stuit, zal hij ter
stond den koning van den toestand op de hoogte
gaan brengen, zonder het besluit der links
liberalen af te wachten.
Casino-schandaal te Visé.
Burgemeester en lid van den provincialen
raad gearresteerd.
Het parket te Brussfel heeft den burge
meester van Visé, Paulus. samen met het lid
van den provincialen raad, Raymond Colin,
gearresteerd.
Het betreft hier een geval van omkooperij
Men is te Visé bezig met het bouwen van
een casino. Voor het verschaffen van de be-
noodigde gelden had de te Visé wonende Ne
derlander, Ledoux, zich belast met het doen
van emissies in Nederland. Teneinde aan
deze emissies een officieel karakter te geven,
had Ledoux, niet medeplichtigheid van een
ambtenaresse van het gemeentebestuur van
Visé, zijn toevlucht tot officieele documenten
genomen, die van officieele stempels waren
voorzien. Naar, volgens de Msb. verluidt, heeft
hij vrij belangrijke bedragen in Nederland
opgehaald, maar het schijnt, dat hij deze niet
heeft afgedragen, doch voor zichzelf heeft
gehouden.
In dit casino moest ook een speelzaal wor
den ingericht en daar de vergunning van
de openbare overheid voor het exploiteeren
van een speelzaal op zich liet wachten, wer
den Paulus en Colin die resp. tot liberale
en de socialistischepartij behoor en door
Ledoux bewerkt, om tegen materieele vergoe
dingen, officieele documenten af te leveren,
waardoor de bouwvergunning zou bespoedigd
worden. Om hen hiervoor te beloonen, zou de
burgemeester, die meubelhandelaar is, een be
stelling hebben gekregen ter waarde van on
geveer 100.000 francs meubelen voor het
nieuwe casino. Colin, die valsche documenten,
heeft afgeleverd, zou hiervoor eveneens ver
goedingen hebben gekregen.
Nog andere arrestaties worden verwacht.
Terroristen hadden het op het
leven van Chamberlain Jr.
voorzien.
Grootscheepsche speuractie naar de schuldigen
aan de explosie te Tralee.
Donderdag is te Tralee in het Noord-
Iersche graafschap Kerry waar wij
in het grootste deel onzer vorige op
laag reeds hebben gemeld een bom
tot ontploffing gekomen in de buurt van
het hotel, waar Frank Chamberlain, de
zoon van den minister-president, een
kamer had gehuurd.
Volgens United Press is ook hier weer
de aanslag gepleegd met een primi
tieve bom van dezelfde makelij als de
in Engeland gevonden bommen. Men
meent niettemin, dat het hier niet
slechts om een betooging ging, maar dat
het inderdaad de bedoeling is geweest
een aanslag op Frank Chamberlain te
plegen.
Het gebeurde heeft geleid tot een ware men-
schenjacht in het geheele district, doch tot ni
toe zijn de daders niet aangehouden. Nagenoeg
niemand wist, dat de reiziger, die de vorige
week in het hotel was afgestapt, een zoon van
Neville Chamberlain was. Er heerscht onder de
bevolking groote verontwaardiging over dit
terrorisme.
De bom bestond uit een blik, waarin tabak
verpakt is geweest, welke nu door ontploffings
middelen was vervangen; zij was vermoedelijk
geplaatst in een gat in een muur op c.a. tien
meter afstand van het hotel. De muur werd iets
ontzet en verder bleef de schade beperkt tot
een groot aantal ruiten.
Chamberlain Jr., die reeds sedert Maandag
jl. steeds door rechercheurs werd bewaakt,
maakt zich niet ongerust over de gevaren, die
hem schijnen te bedreigen. Gisteren is hij weer
op jacht gegaan.
In een gisteravond door het Iersche departe
ment van justitie uitgegeven verklaring wordt
nog gezegd, dat de ontploffing zoo gering was,
dat zij nauwelijks in het hotel gehoord werd.
In Ulster is de politie, naar de minister van
Binnenlandsche Zaken mededeelde, versterkt.
De reserve-agenten zijn opgeroepen, om des
nachts patrouillediensten te verrichten. Daar
door heeft de regeering de beschikking over
12.000 man.
Havas verneemt uit Londen dat gisterochtend
te tien uur een bom gevonden is bij een paal
van het electriciteitsnet nabij Windle in Lan
cashire. De bom was verbonden aan een wek-
ger, welke gesteld was op zes uur. Het uurwerk
was evenwel te kwart over vijf stil blijven
staan.
DUITSCHE KRUISER VAN STAPEL
GELOOPEN.
In tegenwoordigheid van den opperbevelheb
ber der marine, admiraal-generaal Rader, is
gisteren de nieuwe Duitstche kruiser „Seyd-
litz" te Bremen van stapel geloopen. De nieuwe
kruiser zal acht stukken van 20.3 c.M. voeren,
welke worden opgesteld in vier dubbeltorens.
Het schip is van dezelfde klasse als de zware
kruisers „Admiral Hipper", „Blücher" en
„Prinz Eugen",
De socialisten en de zaak-Burgos
BRUSSEL, 17 Januari.
(Speciale correspondentie).
AN October 1937 af tot op den dag van
heden heeft de „zaak-Burgos" de
vraag, of België al of niet bij de re
geering van generaal Franco vertegen
woordigd zou zijn, als een hypotheek op het Bel
gische politieke leven gedrukt. Naarmate de sa
menwerking tussehen de drie regeeringspar-
tijen liberalen, katholieken en socialisten
meer te wenschen over liet, heeft deze kwestie
scherper vormen aangenomen. De laatste maan
den was zij de spil, waarom het geheele interne
politieke leven hier draaide en de oorzaak, dat
de activiteit van de regeering op ieder ander
gebied werd lamgelegd.
Men kent het verloop van de gebeurtenissen:
De veete van twee socialistische congressen en
het „nooit naar Burgos" van den „patron" Van-
riervelde, de parlementaire meerderheid, die zich
°P 7 December jl. voor Burgos uitsprak, waar
bij zich ook een flinke minderheid der socia
listische Kamerfractie bevond. Het „voorloo-
pig" blijven van den heer Spaak op verzoek van
partijgenooten! Een soort wapenstilstand dus.
die het den socialisten mogelijk moet maken
allereerst nog de begrooting voor 1939 te stem
men en eenige andere ingrijpende maatregelen,
waar zij liefst zelf bij zijn. Inmiddels hopen zij
op een wonder, dat hen in de gelegenheid moet
stellen als regeeringspartij aan te blijven, zon
der het republikeinsche Spanje te verraden. Dat
wonder is uitgebleven. De onderhandelingen
met Burgos hebben hun normaal verloop gehad
en begin Januari eischten katholieken en libe.
ralen de beslissing. Het is een prestige zaak ge
worden. Geen overheersching van het „Maison
du Peuple" over de uitvoerende macht. En het
„Maison du Peuple" is gezwicht. Hoe en waar
om? In laatste instantie misschien, omdat de
Belgische socialist evenveel practischen zin
heeft als zijn niet-socialistische landgenooten.
Nu de Belgische vertegenwoordiging te Burgos
toch een voldongen feit is de heer Spaak
heeft ditmaal niet op het socialistisch Congres
gewacht om zijn accoord met generaal Franco
goed te keuren wist men dat het aftreden
van de socialisten onberekenbaar materieel na
deel zal veroorzaken, zonder dat de Spaansche
republikeinen er eenig voordeel van zouden ge
nieten. Het alternatief is nu:
Of wel Burgos met socialistische deelneming
aan de regeering, of wel Burgos zonder socia
listische deelneming aan de regeering. Integen
deel de heer Spaak heeft zich tegenover zijn
vrienden verplicht een krachtige internationale
actie ten bate van republikeinsch Spanje te
voeren, indien hij aan de regeering blijft en hij
heeft deze actie ingeleid met het zenden van een
nota aan de Londensche niet-inmengingscom-
missie, waarin België protesteert tegen de niet-
naleving der internationale accoorden inzake het
terugtrekken der vrijwilligers en zich zijn vrij
heid voorbehoudt indien daarin geen verande
ring komt. Van die internationale actie nu zou
volgens de redeneering van vele socialisten niet
veel terecht komen als zij zich uit de regeering
terugtrokken.
Die internationale actie is nu wel niet het
wonder, waarop men gehoopt had, maar toch
een „nieuw feit", want eenige weken geleden
was er slechts sprake van, dat België zich uit
de non-interventie-commissie zou terugtrekken,
onder handhaving van de eenmaal aangegane
verplichtingen. Althans als een nieuw feit be
schouwde het partijbureel de zaak en zij heeft
Woensdag jl. den heer Spaak met groote meer
derheid van stemmen „carte blanche" gegeven,
daarmede feitelijk de besluiten der twee vooraf
gaande Congressen teniet doend.
Voorts heeft minister Spaak zich de moeite
getroost de vorige week naar de Borinage te
gaan en daar, voor een gehoor van 1250 ge
trouwen, heeft hij zijn standpunt voor de zoo-
veelste maal uiteengezet. Dat standpunt is: Bur
gos is geen regeeringscrisis waard. Wanneer gij
mij laat gaan, zal een andere regeering onder
minder gunstige voorwaarden toch in relatie met
Burgos treden. Gij riskeert de materieele voor
deden, die ge dank zij de socialistische deelne
ming aan de regeering in de laatste jaren hebt
veroverd en bovendien discrediteert ge het de
mocratisch regime, die men in de eerste plaats
gebrek aan stabiliteit voor de voeten werpt. En
dank zij dit urenlang betoog heeft de machtige
federatie van de Borinage haar standpunt her
zien en zich achter den premier geschaard,
waar we thans eveneens het bestuur van het
Belgisch vakvereenigingsverbond vinden.
TO/ir EN had gehoopt, dat althans de betrekkin-
IViLgen met Barcelona hersteld zouden zijn,
voordat men naar Burgos zou gaan. Maar de
heer Spaak staat op het standpunt, dat de re
publikeinen uit eigen beweging zijn weggegaan
en dus ook den eersten stap voor den terugkeer
dienen te ondernemen.
En zoo had dus het Congres van Zondag de
niet zeer verheffende taak „marche en arrière"
te maken. De oude patron, de felle tegenstander
van den heer Spaak, is er niet meer om dezen
te stuiten. Het partij bureel stelt de vertrouwens
kwestie. De heer Spaak verdedigt zich tegenover
zijn partijgenooten. „Als Eerste Minister draag
ik de verantwoordelijkheid ook tegenover het
land en mijn collega's. Ik had alle erediet ver
loren, indien ik mijn beslissing inzake Burgos
had uitgesteld totdat dit Congres zich zou heb
ben uitgesproken. Mede met de instemming van
de partij ben ik aan het hoofd van de regeering
geplaatst en van die hoogte kan ik beter de
problemen en moeilijkheden overzien, welke
zich aan den horizon afteekenen dan gij".
De Belgische Werklieden Partij maakt thans
een ernstige crisis door. Met bijna algemeene
stemmen is zij in Maart 1935 regeeringspartij
geworden. De daarmede verkregen materieele
voordeelen wil zij niet prijs geven. Maar een
regeeringspartij moet zich anders gedragen dan
een oppositiepartij. Zij moet soms pijnlijke com
promissen sluiten met haar mederegeerders. Zij
kan daarbij haar ziel verspelen. En ook haar
contact met de massa. Met de groeiende macht j
van de partij wordt de band tussehen de massa
en de haar vertegenwoordigende leiders losser.
De heer Spaak is bijv. van meening dat in kwes
ties van buitenlandsche politiek de massa niet
altijd het noodige inzicht heeft en zich te veel
door haar gevoel laat leiden. Het Partijbestuur
heeft bij monde van Hendrik de Man verklaard,
dat zij er niets voor voelt alleen de „brievenbus
der partij" te zijp. Een motie van afkeuring over
de door het bureau gevolgde procedure is op het
Congres van Zondag slechts met 293.336 stem
men tegen 231.999 en 13.000 blanco's verworpen.
De resolutie omtrent de voortzetting van de
tegenwoordige socialistische deelneming aan de
regeering wijst eveneens op veel verdeeldheid.
Zij verkreeg een meerderheid van 362.000 stem
men tegen 197.650 en 7000 blanco's. Die resolu
tie, die haar afkeuring over het zenden van een
vertegenwoordiger naar Burgos uitspreekt, acht
het toch ook in het belang van het republikein
sche Spanje, dat de socialisten aan het roer blij
ven. Zij maakt uitdrukkelijk melding van de
verklaring van de regeering, dat deze haar hou
ding inzake de politiek van het non-interventie
comité zal herzien, met inbegrip van de uitvoer
verboden naar Spanje, als de protest-actie van
den heer Spaak geen resultaat mocht hebben.
Beteekent dat reeds wapenuitvoer naar republi
keinsch Spanje? De premier heeft op het con
gres uitdrukkelijk verklaard, dat hij geen enkele
verbintenis kan aangaan omtrent het gebruik,
dat België van zijn vrijheid zou maken, indien
het zich uit de Londensche commissie terug
trekt. De internationale politiek van België zal
ondergeschikt gemaakt worden aan zijn natio
nale belangen, aldus mr. Spaak. En aangezien de
conservatieve katholieken bijv. daarover heel
andere ideeën hebben dan de partijgenooten van
den premier, zal het met een alleenstaande actie
van België ten bate der republikeinen nog wel
zoo'n vaart niet loopen, tenzij men hier weer met
frisschen moed een nieuwe Burgos-kwestie wil
oproepen.
Bij de a.s, reconstructie van het kabinet en
nadat Genève eenigszins den weg heeft gewezen,
zullen de partijen deze kwestie ongetwijfeld wel
op het tapijt brengen.
VOLKENBONDSCOMMISSIE
BERAADSLAAGT OVER
DANTZIG.
Aantal decreten in strijd geacht
met de Grondwet.
PROF. BURCKHARDT BLIJFT TER
BESCHIKKING DER COMMISSIE.
Het secretariaat-generaal van den Volken
bond heeft medegedeeld, dat de commissie van
drie, welke belast is met het toezicht op den
gang van zaken te Dantzig, twee vergaderingen
heeft gehouden. De hooge-commissaris heeft
de aandacht gevestigd op de besluiten van den
senaat en de commissie is van oordeel, dat som
mige decreten strijdig zijn met de grondwet ten
einde het vraagstuk aan alle zijden te bezien is
besloten nog geen definitief oordeel te vellen.
Voor de volgende ziting van den raad. zal de
commissie nogmaaals bijeenkomen. De hooge
commissaris, prof. Burckhardt heeft thans af
scheid genomen van de commissie, doch zal door
bemiddeling van den secretaris-generaal van
den Bond ter beschikking van de commissie
blijven.
PROGRAMMA
ZATERDAG 20 JANUARI 1939.
HILVERSUM I, 1875 en 301,5 M.
VAR A-Uitzending. 10.00—10.20 v.m. en 7.30—
8.00 VPRO.
8.00 Gramofoonmuziek. (Om 8.16 Berichten).
10.00 Morgenwijding. 10.20 Voor arbeiders in de
Continu-bedrijven. 12.00 Gramofoonmuziek. (Om
12.15 Berichten). 1.00 VARA-orkest. 2.00 Cau
serie ,Stad en platteland in België". 2.20—2.55
Pianovoordracht. 3.00 Reportage. 3.00 Residen
tie-orkest en soliste, (opn.). 4.30 Esperanto-uit
zending. 4.50 Vervolg concert. 5.30 Filmland.
6.00 Orgelspel. 6.28 Berichten. 6.30 De Ramblers.
7.00 VARA-Kalender. 7.05 Grarttöfo'onmüZiek.
7.10 Politiek radiojournaal. 7.30 Bijbelvertel
lingen. 8.00 Herhaling SOS Berichten. 8.03 Be
richten A. N. P., VARA-Varia. 8.15 Voor scha
kers. 8.16 Orgelspel. 9.00 Korte toespraak, hier
na: Gramofoonmuziek. 9.15 „En nuOké".
10.30 Berichten A. N. P. 10.40 Gramofoonmu
ziek. 11.15—12.00 VARA-orkest.
HILVERSUM n, 415,5 M.
KRO-Uitzending.
8.009.15 Gramofoonmuziek. (ca. 8.15 Be
richten). 10.00 Gramofoonmuziek. 11.30 Gods
dienstig halfuur. 12.00 Berichten. 12.15 KRO-
Melodisten en solist. (1.001.20 Gramofoon
muziek). 2.00 Voor de rijpere jeugd. 2.30 Gra
mofoonmuziek. 2.45 Kinderuur. 4.00 KRO-
orkest. 4.30 KRO-Boys en solist. (4.055.10
Gramofoonmuziek). 5.30 Esperantonieuws. 5.45
KRO-Nachtegaaltjes. 6.15 Gramofoonmuziek.
6.20 Journalistiek weekoverzicht. 6.45 Berich
ten, gramofoonmuziek. 7.00 Berichten. 7.15 Eco
nomische causerie. 7.35 Actueele aetherflitsen.
8.00 Berichten A. N. P., mededeelingen. 8.15
Meditatie met muzikale omlijsting. 8.35 Gramo
foonmuziek. 8.45 KRO-orkest. (9.159.35 Rus
sisch koor en Balalaika-oi'kest). 10.00 Gramo
foonmuziek. 10.10 Russisch koor en Balalaika
orkest. 10.30 Berichten A. N. P. 10.40 Film
praatje. 10.5512.00 Gramofoonmuziek.
DROITWICH, 1500 M.
11.20 Pianovoordracht. 11.50 Luigi Voselli en
zijn Hongaarsch orkest en soliste. 12.35 Zang.
12.50 Gramofoonmuziek. 1.20 Alfred van Dam
en zijn orkest. 2.20 Gramofoonmuziek. 2.40
Sportreportages. 4.35 BBC-Schotsch-orkest. 5.20
Radio-film. 6.20 Berichten. 6.50 Sportpraatje.
7.05 BBC-orkest. 7.50 Actueele uitzending. 8.20
Music-Hall-programma. 9.20 Berichten 9.45
Amerikaansch overzicht. 10.00 BBC-Theater-
orkest en solisten. 11.05 Declamatie. 11.20 Harry
Roy en zijn Band. 11.5012.20 Dansmuziek
(gr.pl.).
RADIO PARIS, 1648 M.
9.00 en 10.00 Gramofoonmuziek. 10.05 Conser
vatorium-orkest. 12.05 Gramofoonmuziek. 12.30
Zang. 1.05 Van de Walle-orkest. 2.40 Gramofoon
muziek. 2.50 Zang. 3.30 Gramofoonmuziek. 3.35
Zang. 4.00 Gramofoonmuziek. 4.05 en 5.05 Zang.
5.20 Pasdeloup-orkest en solist. 7.20 Warms-
orkest. 8.35 Zang. 8.50 Radiotooneel. 9.30
Variété-programma. 10.25 Symphonieconcert
m.m.v. solist. 10.50 Gramofoonmuziek. 11.20
12.50 Jo Bouillon en zijn orkest.
KEULEN, 456 M.
5.50 Gramofoonmuziek. 6.20 Hanns Kalbes'
orkest. 7.50 Danziger Landesorkest. 11.20 Ste
delijk. Orkest van Bielefeld. 12.35 Omroep
orkest. 1.30 Gramofoonmuziek. 2.50 Meisjeskoor.
3.20 Omroeporkest en -koor, Mengelbier-Trio
en solist. 5.35 Gevarieerd programma. 6.30 Win
terhulp-programma. 7.30 Leo Eysoldt met zijn
orkest, instrumentaal kwintet, solisten en spre
kers. 9.35 Amusementsorkest, soliste en piano
duo. 11.20 Populair concert en dansmuziek
(gr.pl.) 1.202.20 Gramofoonmuziek.
BRUSSEL, 322 M.
12.20 Gramofoonumuziek. 12.50 en 1.30 Om
roeporkest. 1.50 Gramofoonmuziek. 2.25 Piano
duo en accordeon. 3.20 Conservatorium-orkest
van Gent en solisten. 6.20 José Schnyders' orkest
en solist. 8.20 en 9.20 Omroeporkest. 10.30 Popu
lair concert. 11.2012.20 Gramofoonmuziek.
BRUSSEL, 484 M.
12.20 Gramofoonmuziek. 12.50 en 1.30 Om
roeporkest. 1.50 Gramofoonmuziek. 2.55 Viool
voordracht. 3.20 Gramofoonmuziek met toelich
ting. 4.20 Omroepdansorkest. 4.50 Gramofoon
muziek. 5.35 en 5.55 Omroeporkest. 6.35 Gra
mofoonmuziek met toelichting. 7.35 Gramofoon
muziek. 8.20 „Hérodiade", opera. (In de pauzes:
Gramofoonmuziek, causerie en berichten).
11.5012.20 Omroepdansorkest.
DEUTSCHLANDSENDER, 1571 M.
7.30 Gevarieerd concert. 9.20 Berichten. 9.50
Pianoduetten. 10.05 Berichten, 10.2011.20 Om*
roeporkest en solisten,
