IJmuider Courant
DAGBLAD VOOR VELSEN, IJMUIDEN, SANTPOORT EN OMSTREKEN
De Spaansche Strijd.
Twee Maten.
Nog een bekentenis.
Rijtijdenbesluit verschijnt
in Februari.
groote prijsvraag
htel 32 pettytiizen!
Engeland wint de derde
testmatch met innings
en 13 runs.
24e JAARCANC No. 71
CJitgave Louren» Coster. Maatschappij
voor Cotirunl Uitgaven en 41/gem.
Drukkerij N. V Groote Houtstraat 93,
Haarlem. Tel. 10724. Bureau IJmuider
Courant: Kennemerlaan 42, IJmuiden,
Telefoon 5301, Postgiro 310791. Alle
Advertenties, opgegeven voor dit blad,
worden kosteloos opgenomen in de
Kennemer Courant.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
DINSDAC. 24 JANUARI 1939
Abonnementen per weck f 0.12'/2, per
maund f0.52'/2, Per 3 muanden f 1.55,
franco per post f 1.95 per kwartaal. Losse
nummers 3 cent per ex. Advertentiënj
1-5 regels f0.60, elke regel meer 0.12.
Bij abonnementen belangrijke korting.
Ingezonden mededeelingen dubbele
prijs. Advertenties van Vraag en Aanbod
1-3 regels f 0.25, elke regel meer f 0.10.
Meer dan twee en een half jaar duurt de
Spaansche burgeroorlog, die door buitenland-
sche inmenging in zekeren zin een Europeesch
slagveld van Spanje heeft gemaakt, nu reeds.
Maar thans is een stadium bereikt waarin ge
neraal Franco dichter bij de zege schijnt te
staan dan ooit te voren. Geholpen met Ita-
liaansche divisies en materiaal heeft hij een
groot deel van Catalonië veroverd en volgens
de jongste mededeelingen is zijn onderbevel
hebber generaal Yague thans niet verder
meer van Barcelona dan de Zandvoorters van
Amsterdam zijn verwijderd.
De linksche regeering heeft inderhaast troe
pen naar het bedreigde Catalonië moeten
overbrengen en haar tegen-offensief op een
ander front, in Estramadura, moeten staken.
Zij mobiliseert thans tot het uiterste en heeft
zelfs de mannen tot en met 55-jarigen leef
tijd opgeroepen. In de laatste dagen heeft het
hevig verzet der regeeringstroepen den op-
marsch van Franco's leger overigens wel ver
traagd, maar hem toch niet tot staan kunnen
brengen. En ofschoon er geen enkele aanwij
zing is van verminderde energie aan de regee-
ringszijde en de premier Negrin zich pas nog
in zeer vastberaden bewoordingen heeft ge
uit, begint het er nu toch wel heel bedenkelijk
voor het teruggedrongen leger uit te zien.
Daarbij rijst de vraag of het zich tenslotte
niet door gebrek aan oorlogsmateriaal gewon
nen zal moeten geven. Mussolini heeft Frank
rijk bedreigd voor het geval deze mogendheid
het mocht wagen, de „non-interventie" te
verbreken door materiëele hulp aan Negrin
te verstrekken. Frankrijk moet tusschen twee
kwaden kiezen: een conflict met Italië waarin
Engeland het niet steunen zou en het ont
staan van een anti-Fransche, fascistische
mogendheid aan zijn onversterkte Zuidgrens,
en vindt schijnbaar het laatste kwaad nog het
geringste. Velen zoowel in Frankrijk als in
Engeland zijn daarbij de meening toegedaan
dat het fiere onafhankelijke Spaansche volk
geen overheersching in eigen land zal dulden.
En Chamberlain heeft in Rome van Mussolini
de verzekering gekregen, dat er na een over
winning van Franco geen Italiaansche soldaat
op Spaanschen bodem zal achterblijven.
Het is wel heel moeilijk in deze dingen te
gelooven. Het fiere, onafhankelijke Spaansche
volk zal bij een beëindiging van den strijd
volkomen uitgeput blijken te zijn. Vooral
economisch uitgeput, maar ook moreel. Het
zal zich zonder buitenlandsche hulp niet kun
nen herstellen. Generaal Franco, wiens be-
teekenis als legeraanvoerder 'altijd een beetje
twijfelachtig is .gebleven en wiens staatsmans
gaven een volkomen onzekere factor zijn, zal
zich dan.natuurlijk tot Rome om raad en bij
stand moeten wenden. Temeer omdat een
zeer groot deel der bevolking niet met zijn
inzichten instemt, er zelfs met Spaansche fel
heid vierkant tegenover staat en hij dus in
zijn uitgeputte land nog heel wat kostbare
troepen op de been zal moeten houden om
zijn macht te handhaven. Als hij dus bij Mus
solini zou komen aankloppen, zooals hij nu al
zoo vaak gedaan heeft, zou die hem zijn bij
stand moeten weigeren vanwege het aan
Chamberlain gegeven woord.
Het lijkt al te sterk. Ronduit gezegd geloof
ik er niets van. Het zou belangwekkend zijn
eens een statistiek op te maken omtrent het
nakomen van internationale beloften in de
laatste kwarteeuw, maar ook zonder die sta
tistiek weten we wel dat er maar weinig wordt
nagekomen— en dan alleen nog zoo lang- als
beide partijen er belang bij hebben en dat
Mussolini zich al bizonder weinig van dit soort
dingen aantrekt. Bovendien heeft hij zich toch
niet zooveel Spaansche opofferingen voor niets
getroost! Hij zal daar toch zeker wat voor
terug moeten hebben! En de machtskwestie
in de Middellandsche Zee is voor Italië geen
theoretische maar een zeer practische zaak.
Dus ligt het bij voorbaat voor de hand dat hij
zeggen zal: Spanje zelf vraagt mij om hulp;
nu kan ik die niet weigeren. En de Fransehen
zullen dat heusch ook wel voorzien hebben.
Misschien zijn die nu al bezig met hun nieuwe
Maginot-linie voor de Pyreneeën te ontwerpen,
met het vooruitzicht dat zij in geval van een
grooten oorlog op drie fronten zouden moeten
vechten!
Intusschen heeft Franco nog niet gewonnen.
De val van de stad Barcelona zou op zichzelf
niet zijn overwinning behoeven te beteekenen.
Maar de verovering van geheel Catalonië zou
hem meester maken van een zoo groot deel
des lands, vooral als hij daarbij de hoofdmacht
der tegenstanders versloeg, dat het verdere
proces zich wel snel zou moeten ontwikkelen.
Gebrek aan oorlogsmateriaal zou de linkschen
ondanks alle volharding zeker tot capitulatie
dwingen. Wellicht zal deze week reeds beslis
sende uitkomsten brengen
R. P.
Spoorwegen leggen zich neer bij
uitspraak van Amsterdamsche Hof.
Naar wij vernemen, zullen de spoorwegen geen
cassatie aanteekenen tegen de arresten van het
gerechtshof te Amsterdam, waarbij wilde bussen,
waarvan de stopzetting door de spoorwegen was
geëischt, door dit college in het gelijk zijn ge
steld. Zooals men zich herinnert, had de presi
dent van de rechtbank en ook de rechtbank be
slissingen gegeven in tegenovergestelden zin.
Zij hadden de stopzetting van de wilde bussen
gelast, welke vonnissen in hooger beroep door
het gerechtshof werden vernietigd.
(De biljartkampioen Jan Sweering
heeft in een wedstrijd om het
kampioenschap van Nederland een
gat in het laken gestooten.)
Jan Sweering, een der vaderlandsche grooten,
Zelfs kampioen, in 't spel van keu en bal,
Ging daar een gat in 't groene laken stooten,
Dat was een nooit tevoor vertoond geval.
Tenminste nooit onder de kampioenen,
Maar uiteraard gebeurde 't eerder wel,
In 't gilde van de meer of minder groenen,
De krukken in dit schoon, maar moeilijk spel.
Als ik daarvan een voorbeeld aan mag halen,
Dan hoef ik heusch niet ver van huis te gaan,
Zwaar moest ik voor dien winkelhaak betalen,
Het kwam m' op meer dan enkel hoon te staan.
En ziet, nu wou Jan Sweering even trekken,
Voor zulk een kampioen een kleinigheid,
Het resultaat kon slechts den lachlust wekken,
Een flinke scheur, tableau, hilariteit!
Het blijkt nu wel, ook op het punt van gaten,
Het doet me leed, dat ik het zeggen moet,
Bestaat een droevig meten met twee maten,
Het hangt er maar van af wie of het doet.
Als u 't mij vraagt, vind ik dit niet in orde,
Al maak ik slechts met schroom ervan gewag,
Voor Sweering is 't een hard gelach geworden,
Voor mij was 't indertijd een hard
P. GASUS.
Locomotief en goederentrein
ontspoord en gekanteld.
Machinist en zijn assistent licht gewond.
Maandagmiddag om drie uur zijn op het spoor
wegemplacement in de Watergraafsmeer nabij
de Valentijnkade te Amsterdam een locomotief
en een goederenwagen uit de rails geloopen.
Zoowel de locomotief als de wagen sloegen om.
Het ongeluk is waarschijnlijk te wijten aan een
verkeerden wisselstand.
De machinist en zijn assistent werden door
vallende brokken steenkool licht gewond. Zij
behoefden echter niet in een ziekenhuis te wor
den opgenomen en konden naar hun woning
worden vervoerd.
Direct is men begonnen met een kraanwagen
de machine en den wagen weer op de rails te
plaatsen.
Het personenvervoer, noch het goederenver
voer ondervond vertraging.
Ex-keizer (leelcie geschenken uit.
Treffend tafreeltje.
Maandagmorgen heeft ex-keizer Wilhelm in
gezelschap van zijn échtgènoote aan de armsten
der gemeente Doorn' feestgeschenken uitgedeeld
in verband met zijn aanstaanden tachtigsten
verjaardag. Hieronder bevonden zich groote
vrachten kachelblokjes, voor direct gebruik ge
reed. Treffend was hierbij het tafreeltje, toen
een 'oud gebrekkig mannetje de gelegenheid
waar nam om den ex-keizer vast geluk te wen-
schen met zijn aanstaanden verjaardag en daar
bij een heilwensch uitsprak, diemet een stevi-
gen handdruk in ontvangst werd genomen.
Auto ramt muur van een garage.
Zes personen gewond.
Maandagmiddag om vier uur is op den Rijks
straatweg te Nieuwerbrug een ernstig ongeluk
gebeurd.
Een personenauto, bestuurd door den heer C.
Verwey uit Woerden, reed met groote snelheid
tegen den muur van een garage aan den Rijks
straatweg. In den wagen zaten zes personen, o.w.
drie dames. Allen werden min of meer ernstig
gewond. Zij zijn na verbonden te zijn naar hun
woningen overgebracht. De auto werd totaal
vernield.
Vier mannen te water.
Eén van hen verdronken.
Maandagmiddag omstreeks drie uur is de
40-jarige P. van der Jagt uit Ierseke in de
Schelde verdronken. De man was bezig met het
lossen van een mosselbak, ongeveer 2 K.M. uit
den wal. Door onbekende oorzaak is de bak
gezonken. Er waren vier opvarenden, doch drie
van hen konden worden gered. Van der Jagt
echter is verdronken. Zijn lijk is nog niet ge
vonden.
Moord in den Jordaan
volkomen opgehelderd.
Naar wij vernemen lieeft thans ook
de 25-jarige schilder, L. K., bijgenaamd
Leen de Fluiter, die Zondag werd gear
resteerd in verband met den moord op
de oude leenvrouw in den Jordaan,
een volledige bekentenis afgelegd.
Hij had het plan om de oude vrouw te be-
rooven, besproken met Frans E., den kleinzoon
van de oude vrouw. Deze laatste had het plan
gemaakt. Zij hebben, zoo vertelde hij verder,
niet de bedoeling gehad de vrouw te dooden.
Frans E. had een sok medegenomen om hier
mede de vrouw den mond te snoeren en de
schilder had gezorgd voor het touw om haar te
binden.
Hij zeide in zijn bekentenis tegenover com
missaris Schreuder, dat hij het touw toevallig
bij zich had. Ook houdt hij vol, dat hij van de
buit, welke f 460 moet hebben bedragen, slechts
vijf gulden heeft gehad en niet, zooals F. E. be
weert, de helft.
Hiernaar wordt nog een nader onderzoek in
gesteld.
Een eigenaardig geval doet zich in deze zaak
voor. Er zijn, zooals begrijpelijk verschillende
personen gehoord, en een drietal verklaarden
pertinent, dat zij de weduwe Stork nog Zater
dagmorgen op de Lindengracht hadden gezien.
Uit de verklaringen van de daders kwam ech
ter vast te staan, dat zij reeds Vrijdagavond ver
moord was.
Regeering van Ulster zal scherp
optreden tegen de „wetteloosheid'
Een „executielijst" te Belfast in beslag
genomen.
De minister van binnenlandsche zaken van
Ulster, Sir Dawson Bates, is na een bezoek
van drie dagen aan Londen, naar Belfast
teruggekeerd. Alvorens te vertrekken zeide
hij, dat alle noodzakelijke maatregelen waren
genomen om den toestand, welke in Noord-
Ierland is ontstaan door het optreden van het
Iersche Republikeinsche Leger, het hoofd te
bieden. De regeering is voornemens de wette
loosheid met kracht te onderdrukken.
In Londen heeft Sir Dawson besprekingen
gevoerd met ambtenaren van Whitehall en
van Scotland Yard. Hij toonde hun een „exe
cutielijst", welke zou zijn opgesteld door de
terroristen. De lijst is te Belfast in beslag
genomen en de namen van talrijke vooraan
staande personen in Ulster komen erop voor.
Ook gaf de Iersche minister Scotland Yard
inlichtingen, welke in verband stc-nden met
de jongste aanslagen in Engeland.
Maar het treedt pas
later in werking.
De uitvoering van de Rijtijdenwet 1936, be-
oogende het tegengaan van oververmoeidheid
van bestuurders van motorrijtuigen, zal, zooals
bekend, geschieden door middel van een rij
tijdenbesluit. Een ontwerp hiervan is reeds in
Juli 1936 aan de betrokken organisaties ge
zonden, met verzoek om adviezen.
Thans verneemt het Volk, dat het
besluit vermoedelijk in de eerste helft
van Februari zal worden afgekondigd.
Het zal dan echter niet direct in wer
king treden, maar wel een datum be
vatten, wanneer dit het geval zal zijn.
De betrokken ondernemingen en an
deren, die onder dit besluit zullen
komen te vallen, zullen daardoor in
de gelegenheid zijn maatregelen te
treffen, om tijdig aan de bepalingen
van het rijtijdenbesluit te kunnen
voldoen.
'ii dubbel
Indien U zich vóór Vrijdag a.s.
opgeeft als abonné van ons
blad, kunt U meedoen aan
En U leest tevens het BESTE en
GOEDKOOPSTE DAGBLAD in
Kennemerland
Jongen in ccn sluiskolk
verdronken.
Maandagavond begaf het achtjarig zoontje
van de familie Van Wijk te Leidschedam,
zich, nadat hij het gebouw van de Chr. Jeugd-
zangvreeniging had verlaten, op een dei-
deuren van de schutsluis. Toen de knaap om
half acht nog niet was thuisgekomen, ging
men op onderzoek uit. Tot men vernam,
dat de jongen zich op dc sluis had bevonden,
ging men in de kolk dreggen en haalde na
eenigen tijd den vermisten jongen op.
Men heeft nog kunstmatige ademhaling
toegepast, doch zonder resultaat.
Het proces tegen de Britsche
politie-agenten in Palestina.
Vonnis tegen een hunner nietig verklaard.
Het hef van beroep te Jeruzalem heeft het
vonnis van een jaar gevangenisstraf, dat was
uitgesproken tegen den Britschen politieman
John Mansell in het jongste proces tegen vier
Britsche politieagenten wegens moord op een
Arabier, vernietigd.
Het arrest inzake Wood zal Woensdag a.s.
worden uitgesproken.
Verkiezingen voor den Landdag
der Karpatliische Oekraïne.
Drie lijsten ingediend.
CHUST, 23 Januari. Er zijn drie candi-
datenlijsten ingediend voor de verkiezingen
voor den autonomen Landdag van Kar-
pathisch Oekraïne, welke op 12 Febr. a.s. zul
len worden gehouden.
De officieele lijst is die der Karpatho
Oekraïnische nationale unie. Op deze lijst
komen de namen voor van Tsjechen, Duit-
schers, Hongaren en Roemenen.
De tweede lijst is ingediend door vertegen
woordigers van een Russisch georiënteerde
groep. Tenslotte is de derde lijst ingediend
door de Grieksche katholieke gemeente te
Izy.
Rijksweg Amsterdam—Den Haag
laat snelheden boven 80 K.M.
niet toe.
De Italiaansche minister van buitenlandsche zaken,-* graaf Ciano, werd bij zijn
aankomst op Joego-Slavisch gebied volgens de traditie met brood en zout
ontvangen.
Verrassende conclusie van ambtenaar
van het O. M.
Snelheden boven de 80 K.M. zijn op
den Rijksweg AmsterdamDen Haag
verboden. Deze weg is verre van een
ideale autostrada. Dit heeft de practijk
uitgewezen. Wij hebben in Holland nu
eenmaal geen wegen, die snelheden van
100 K.M. toelaten.
Tot deze verrassende conclusie kwam de
Haarlemsche ambtenaar van het O. M. gisteren
in zijn requisitoir tegen een 45-jarigen Amster-
damschen diamantkoopman, die op 27 Juli van
het vorige jaar een autobus op den nieuwen
Rijksweg wilde passeeren en toen met de bus in
botsing kwam waarna hij tenslotte in de sloot
terecht kwam. Door dit ongeluk heeft hij zijn
oog verloren terwijl ook verschillende andere
personen ernstig gewond zijn.
De autobus zou althans volgens de lezing
van den verdachte plotseling naar links zijn
gegaan om een motorrijder te passeeren. Op
deze manoeuvre had de automobilist niet gere
kend en deze raakte toen de macht over zijn
stuur kwijt met het vermelde noodlottige ge
volg. De buschauffeur zeide, dat hij geen signaal
had gehoord en wel zijn richtingaanwijzer had
uitgestoken. Zijn passagiers bevestigden deze
verklaring, alleen had een van hèn wél een
signaal gehoord. De passagiers van de auto had
den geen richtingaanwijzer gezien evenmin als
een getuige a décharge, die met zijn auto in de
andere richting reed en het ongeluk had gezien.
Hij had zelfs foto's van de remsporen gemaakt
en legde die over zonder dat nochtans de Amb
tenaar naar hij opmerkte er meer in zag dan 'n
fraaie foto van een wegdek.
De ambtenaar was van meening. dat de dia
mantkoopman de schuld van deze aanrijding
had. Hij had nog ruimschoots gelegenheid gehad
om de bus te passeeren ook al was deze iets op
de linkerhelft van den weg.
Verder wijdde de ambtenaar nog uit over de
snelheden op den nieuwen Rijksweg en kwam
tenslotte tot de reeds genoemde conclusie.
Mr. Jansma vond, dat de buschauffeur de
meeste schuld had. Als hij even achter den mo
torrijder was gebleven was er niets gebeurd. De
kantonrechter kon zich daarmee echter niet ver
eenigen en veroordeelde den verdachte tot f 25
boete. Hij overwoog o.m., dat de verdachte ook
aan de rechterzijde van de bus had moeten
kijken om te zien of er verkeer voor de bus
reed.
AMBTSAANVAARDING
PROF. DR. N. B. TENHAEFF.
Professor dr. N. B. Tenhaeff, benoemd tot
gewoon hoogleeraar in de algemeene ge
schiedenis. aan de gemeentelijke universiteit
van Amsterdam, zal zijn hoogleeraarsambt
openlijk aanvaarden door het uitspreken
eener rede op Maandag 30 Januari a.s. des
namiddags te vier uur in de aula der univer
siteit.
CRICKET
Fraaie century
van Mitchell.
Lord Nuffield schenkt 10.000
voor de bevordering van de
cricketsport onder dc Zuid-Afri-
kaansche jeugd.
Zooals na het resultaat van de eerste twee
dagen te verwachten was heeft Engeland te
Durban de derde testmatch tegen Zuid-Afrika
op sprekende wijze gewonnen.
Van Zondag op Maandag had het wederom
geregend met het eenige gevolg, dat het wicket
aan snelheid ingeboet had. Mitchell en Rowan
weerstonden dan ook langen tijd den Engelschen
aanval, die wederom door fraai fielden gesteund,
er alles op zette om den stand te breken. Mit
chell batte op een onverbeterlijke wijze. Toen
hij er in de 80 had, gaf hij een moeilijke hooge
kans aan Hammond op Verity's bowlen, doch
daar bleef het bij.
Vóór de lunchpauze bleven Mitchel en Rowan
ongescheiden; er zijn als het spel gestaakt
wordt 152 runs.
Eerst na de hervatting heeft Farnes succes,
doordat Mitchell, die inmiddels zijn century ge
scoord- had, een bal in de handen van Ames
speelt. Zijn 109 runs waren wellicht de beste,
welke hij ooit gemaakt had. Rowan en Nourse
brengen de 200 op. Met den nieuwen bal heeft
Hammond succes, wederom in combinatie met
Ames en Rowan's wicket valt na een gedul
dige 67.
Edrich, gehinderd door een pijnlijken arm,
bowlt slechts één over, juist genoeg om Nourse's
wicket te nemen door een derde vang van Ames
achter wicket (2524). Melville en Dalton
komen dan samen. De Zuid Afrikaansche cap
tain, die tot nu toe weinig geluk in deze testserie
had, ziet zijn wicket door een googlie van Wil
kinson vallen. Viljoen staat uitstekend te bat
ten, Dalton houdt zijn wicket op. Verity toont
voor de zooveelste maal zijn kwaliteiten: hij
bowlt de eene over na de andere en wordt met
de noodige voorzichtigheid behandeld.
Vóór de theepauze vallen de wickets van Dal
ton en Viljoen, waarmede Hammond zijn aantal
slipcatches in dezen wedstrijd op 6 brengt. Vil
joen zag een harden bal van Farnes, dien hij
half raakte, hoog in de slips in Hammond's rech
ter hand verdwijnen.
Bij de theepauze zijn er 7 wickets neer voor
324 runs.
Wade en Langton houden dan nog oen half
uur stand, in welken tijd het totaal tot 345 wordt
opgevoerd. Langton sloeg een paar harde vieren,
doch dan is een bal van Wilkinson ook hem te
machtig. Gordon wordt onmiddellijk door
Edrich op Verity's bowlen gevangen; vijf minu-
teen vóór het einde van den speeltijd gaat Wade
voor een goede 23 l.b.w. op Farnes.
Engeland wint onder groot gejuich de derde
testmatch met innings en 13 runs.
Lord Nuffield, de bekende Engelsche philan-
troop, die aan de cricketsport een warm hart
toedraagt, woonde Maandagmiddag den wed
strijd te Durban bij en was getuige van de En
gelsche overwinning. Hij heeft Zaterdag
10.000 aan den Zuid-Afrikaanschen Cricket
bond geschonken voor de bevordering van
cricket op de Zuid Afrikaansche scholen.
Toen Lord Nuffield tijdens de pauze het
wicket kwam inspecteeren, werd hem een groot-
sche ontvangst door het publiek bereid.
De belangstelling was in de drie gespeelde
testwedstrijden zóó groot dat het financieele
succes van den toer reeds verzekerd is.
De stand in deze serie van vijf testmatches is
thans, dat Engeland er één gewonnen heeft en
2 in een draw eindigden.
De volledige scores van de tweede innings van
Zuid Afrika luiden.
Zuid Afrika 2de innings:
Mitchell c. Ames b. Farnes 109
v. d. Bijl b. Verity 13
Rowan c. Ames b. Hammond 67
Nourse c. Ames b. Edrich 27
Melville b. Wilkinson 10
Viljoen c. Hammond b. Farnes 61
Dalton c. Hammond b. Verity 8
Wade l.b.w. b. Farnes 28
Langton b. Wilkinson 13
Gordon c. Edrich b. Verity 0
Davies not out 2
Extra's 16
K. Farnes
Edrich
Wright
Wilkinson
Verity
W. R. Hammond
354
28.3 7 84 3
7 2 16 1
15 2 54 0
26 4 102 2
34 10 71 3
3 0 11 1
Verity bowlde in de 3 testmatches meer dan
50 maidens.
Totalen: Engeland 4694 (gesloten). Zuid
Afrika 103 en 354.
