D
DE STAND DER WERELD WERKLOOSHEID.
EOMSBSM
|De fi?eeuwkoi?ii?girj|
Aantal motorrijwielen
nam sterk toe.
De jongste statistiek van het Internationale Arbeidsbureau.
In 24 staten ruim 13 millioen werkloozen in het najaar 1938.
De toestand was ongunstiger dan een jaar tevoren, doch
weer beter dan in het begin van den zomier. Meer arbeids
krachten aan het werk dan in het „voorspoedjaar" 1929.
G e n v e, Jan. 1939
(Van onzen correspondent)
E economische afdeeling van het Vol
kenbondssecretariaat en het Inter
nationale Arbeidsbureau houden ons
regelmatig op de hoogte van de ont
wikkeling der economische bedrijvigheid in
de wereld. Het Volkenbondssecretariaat doet
dit door het iedere maand verschijnende „sta
tistische Volkenbondsbulletin", dat o.a. steeds
de nieuwste gegevens over den omvang en de
goudwaarde van den wereldhandel en over de
industrieele wereldvoortbrenging bevat. Het
Internationale Arbeidsbureau geeft bij den
aanvang van ieder kwartaal een driemaan-
delijksch overzicht over de ontwikkeling der
werkloosheid. Beide soorten van statistieken
vullen elkander zeer nuttig aan en maken het
mogelijk zich een eenigszins betrouwbaar
beeld van den algemeenen economischen we
reldtoestand te vormen.
Op het oogenblik schijnt de wereld in een
overgangstijdperk te verkeeren. Na de lang
durige economische crisis, waarvan de eerste
verschijnselen zich in het najaar van 1929, het
laatste jaar van grooten economischen voor
spoed sinds den wereldoorlog, merkbaar
maakten, begon in 1934 hier en daar een her
stel der economische bedrijvigheid zich weer
baan te breken. De aanvang van den winter
1937/1938 maakte echter aan deze beweging
naar nieuwen voorspoed plotseling een einde,
waarbij het sein tot de achterwaartsche be
weging wederom in de Vereenigde Staten van
Amerika gegeven werd. Reeds vroeg men zich
overal met groote bezorgdheid af, of een
nieuwe ernstige en langdurige economische
wereldcrisis de door internationale politieke
spanningen verontruste volken nog meer zou
plagen, toen in den zomer van 1938 zich ver
schijnselen voordeden van bemoedigenden
aard. De economische inzinking scheen weer
tot stilstand te zijn gebracht; geleidelijk
scheen het economische leven zich toch weer
naar boven te werken. De ontwikkeling der
economische bedrijvigheid in het najaar heeft
deze hoop versterkt. Wij mogen thans ver
wachten, dat bij een verder behoud van den
vrede de in den winter van 1937/1938 begon
nen inzinking betrekkelijk spoedig overwon
nen zal worden en de toen onderbroken op-
waartsche richting weder zal worden voortge
zet. Voor het oogenblik zitten wij echter nog
in de put, waarbij echter erkend moet worden
dat de pogingen om weer naar boven te krab
belen, niet geheel zonder succes zijn gebleken.
Deze omschrijving van den tegenwoordigen
economischen toestand vindt haar bevestiging-
in de dezer dagen openbaar gemaakte statis
tiek der wereldwerkloosheid van het Interna
tionale Arbeidsbureau. Wij vinden hier de
werkloosheidscijfers van 24 staten bij den
aanvang van het najaar 1938 en van het na
jaar 1937, terwijl de vorige driemaandelijk-
sche statistiek een vergelijking met den toe
stand in den vorigen zomer mogelijk maakt.
Uit deze cijfers blijkt, dat in 14 van de 24 sta
ten het aantal werkloozen in den herfst 1938
grooter was dan in het najaar 1937. De toen
begonnen achteruitgang is dus nog niet ge
heel overwonnen, doch in de meeste dezer
landen was de werkloosheid toch reeds weer
kleiner dan drie maanden te voren. Wij zijn
dus op den goeden weg!
In vergelijking tot het najaar van 1937 was
de werkloosheid in den herfst van 1938 groo
ter geworden in Australië, België, Canada,
Chili, Engeland, Estland, Finland, Frankrijk,
Hongarije, Litauen, Noorwegen, de Vereenig
de Staten van Amerika, Zweden en Zwitser
land. De werkloosheid was daarentegen min
der groot dan een jaar tevoren in de volgen
de 10 landen: Dantzig, Denemarken, Duitseh-
land, Ierland, Japan, Nederland, Nieuw-Zee-
land, Polen, Roemenië en Tsjecho Slowakije.
(Voor dit laatste land gaan de gegevens ech
ter terug tot de maand Augustus; uit begrij
pelijke redenen waren nieuwere cijfers niet te
verkrijgen).
Vergelijkt men nu de werkloosheidscijfers
van ieder land thans en een jaar geleden, dan
ziet men, dat de stijging der werkloosheid in
een aantal landen ongeveer opweegt tegen
een even groote daling in de andere groep. Op
één uitzondering na: Amerika! Daar is de
werkloosheid in het tijdvak van October 1937
tot October 1938 zoo sterk toegenomen (met
bijna 3 millioen werkloozen), dat hierdoor
ook het geheele wereldbeeld een bedenkelijk
aanschijn verkrijgt. In het geheel was in deze
24 staten in het najaar van 1937 een totaal
van 10 3/4 millioen werkloozen vast te stel
len. Dit reeds aanzienlijke totaal was in het
najaar van 1938 tot 13 1/4 millioen gegroeid,
dus met 2 1/2 millioen toegenomen. Amerika
met 9 millioen werkloozen, tegen 61/4 mil
lioen in October 1937, heeft deze stijging ver
oorzaakt. Opwekkender is het beeld, dat wij
uit een vergelijking der werkloosheidscijfers in
het najaar en die van den vorigen zomer ver
krijgen. Toen waren er in deze 24- staten
15.200.000 werkloozen. Dit aantal is thans tot
13.260.000 geslonken, dus met 2 millioen ver-
ihinderd.
De driemaandelijksche statistieken van het
Internationale Arbeidsbureau bevatten ook
steeds vergelijkende gegevens tusschen het
aantal werkhebbenden thans en in het laat
ste jaar der algemeene welvaart 1929. Nauw
keurige getallen worden niet gegeven, doch
het Internationale Arbeidsbureau deelt mede,
in hoeverre voor ieder land afzonderlijk 't aan
tal werkhebbenden thans grooter of kleiner is
dan in dezelfde maand van het jaar 1929.
ira IJ een beschouwing van deze mededee-
JE* lingen wordt men getroffen door het feit
dat in de meeste staten reeds het peil van het
jaar 1929 overschreden is en daar dus meer
arbeidskrachten werkgelegenheid hebben ge
vonden en aan het werk zijn dan in dat jaar
van groote economische welvaart. In niet
minder dan 14 van de 22 staten waarvoor ge
gevens over het aantal werkhebbenden be
staan is dit het geval. Wanneer men het aan
tal werkhebbenden in den liefst van 1929 op
100 stelt bedroeg in het najaar van 1938 dit
aantal 146 in Estland, 143 in Japan, 137 in
Zuid-Afrika, 125 in Joego-Slavië, 124 in Let
land, 124 in Australië, 119 in Zweden, 115 in
Duitschland, 114 in Hongarije, 113 in Italië,
111 in Engeland, 111 in Noorwegen, 107 in Fin
land en 104 in Polen. Daarentegen was het
peil van 1929 nog niet bereikt in Tsjecho Slo
wakije (97), Canada (96), België (85), de
Vereenigde Staten van Amerika (84), Neder
land (83), Frankrijk (81), Zwitserland (78) en
Luxemburg (76). Drie maanden geleden be
hoorde ook Polen nog tot deze groep staten,
waar het aantal werkhebbenden nog beneden
het aantal van 1929 gebleven was. Het zou
niet verwonderlijk zijn, indien Amerika thans
weldra het Poolsche voorbeeld zou volgen en
eveneens een grooter aantal arbeidskrachten
bij zich aan den arbeid zou zien dan tien jaar
geleden. Want zoo forsch als de daling dei-
economische bedrijvigheid in het najaar van
1937 geschiedde, zoo krachtig is in de laatste
maanden daar ook het herstel geweest.
B. DE JONG VAN BEEK EN DONK
Spannende oogenblikken op
onbewaakten overweg.
Autobestuurster door handige manoeuvre aan
den dood ontsnapt.
Mevr. Kolff, vrouw van jagermeester Kolff
uit Leusden, die met haar wagen een onbe
waakten overweg te Bilthoven wilde passee-
ren en toen zij de rails reeds was genaderd,
zag, dat een Dieseltrein op topsnelheid kwam
aanjakkeren, heeft zich door een handige ma
noeuvre uit een benarde situatie weten te
redden, zoo lezen wij in De Courant.
Zij had de aankomst der ruiters van de
Noordhollandsche Jachtvereeniging, die Za
terdag een slipjacht had georganiseerd, bijge
woond, reed op weg naar huis uit de richting
Maartensdijk naar Bilthoven en moest den
onbewaakten overweg, die den Leyenscheweg
snijdt, passeeren. Haar wagen was reeds op
de treinbaan, toen uit Utrecht de Dieseltrein
van 15 uur 37, met een snelheid van 100 km.
naderde. Was er nog tijd den overweg vóór
den trein over te steken? In een onderdeel van
een seconde moest een besluit genomen wor
den. En zij koos, met een zeldzame tegenwoor-
dikheid van geest, naar achteraf zou blijken,
de juiste manier om aan den dood te ontko
men. Bliksemsnel gooide zij het stuur om en
wel zóó, dat haar wagen in dezelfde richting
als de trein kwam te rijden. Zij kon niet ver
hinderen dat de auto door den trein werd ge
raakt en een eind werd meegesleept. De men
sehen, die van den weg af het vreeselijke had
den zien gebeuren, stonden in ademlooze
spanning te wachten, en een zucht van ver
lichting steeg op, toen mevr. K. volkomen on
gedeerd uit haar wagen stapte, die inmiddels
naast de rails tot stilstand was gekomen.
De trein, die stilhield, had een schram ge
kregen. Met tien minuten vertraging kwam hij
Amersfoort binnen. De auto is met een kraan
wagen weggesleept.
Het wintert weer in Amerika.
Dichte sneeuwval in den Staat New-York.
NEW-YORK, 23 Januari (Bavas-A.N.P.)
- Gisteren heeft boven New-York en omstre
ken hevige sneeuwstorm gewoed. Alle wegen
in het noorden van den staat zijn dik met
sneeuw bedekt. Men verwacht, dat de tempe
ratuur aanzienlijk zal dalen.
Chineezen willen Hangtsj au
veroveren.
De stad op enkele mijlen afstand genaderd.
SJANGHAI, 23 Jan. Volgens Chineesche be
richten staan de Chineesche troepen op en
kele mijlen afstand van Hangtsjau. Zij willen
probeeren nog voor het Chineesche nieuwjaar,
13 Februari, de stad te heroveren.
Uit Hongkong wordt gemeld, dat volgens van
de slagvelden binnenkomende berichten aan te
nemen is, dat in den eerstkomenden tijd aan de
fronten een heftige strijd zal ontbranden.
In de laatste weken zijn groote Japansche le-
gervoorraden en troepenversterkingen in Cen
traal en Zuid-China aangekomen, wat lijkt te
wijzen op een ophanden zijnd offensief.
In militaire kringen in Hongkong verwacht
men ook, dat de Japanners binnen afzienbaren
tijd bij de Zuid-Chineesche haven Pakhoi troe
pen aan land zullen zetten. Daardoor zou dan
opnieuw een belangrijke toev.oersverbinding der
Chineezen worden afgesneden en zelfs zou de
verbinding tusschen China en Fransch Indo-
China, indien de Japanners nog verder konden
dringen, ernstig bedreigd worden.
Tsjang Kai Sjek heeft zich opnieuw tot het
Chineesche volk gewend en verzekerd, dat de
regeering er niet aan denkt, den tegenstand op te
geven. Hij noodigt het volk uit, ondanks „de de
faitistische propaganda van enkele verraders",
achter de regeering te blijven staan en zijn in
spanning te verdubbelen om den vijand te ver
slaan. (United Press)
Bloeddorstige hond doodt
21 schapen
Ernstige schade voor veestapel in de
Haarlemmermeer.
Voor de zooveelste maal heeft een hond die
zeer bloeddorstig van aard is, huisgehouden
op weilanden in de omgeving van Vijfhui
zen.
Het aantal schapen, dat Zaterdagnacht werd
verscheurd is ditmaal 21 geweest.
Bij de landbouwers W., K. en C., alle drie
wonenden aan den Spieringweg te Vijfhuizen
heeft de hond zijn vernielend werk verricht.
Hun weilanden waren een toonbeeld van ver
woesting. Tusschen de lijken, die her en dei-
verspreid lagen, waren dichte wolvlokken ach
tergelaten. Enkele dieren hadden in het wa
ter hun toevlucht gezocht en trachtten het
naburige land te bereiken in de hoop daar
voor den aanvaller veilig te zijn.
Op de drie bovengenoemde weilanden wer
den vijftien schapen dood aangetroffen, ter
wijl een zestal zoodanig was gewond, dat zij
afgemaakt moesten worden, zoodat bij dit ge
vecht liefst 21 dieren het leven lieten.
Het spreekt vanzelf, dat dit voor de be
trokken landbouwers een groote schadepost
en dat door de herhaalde malen, dat dit
reeds is geschied, de veestapel van Haarlem
mermeer een ernstige slag is toegebracht. Het
wordt hoog tijd dat aan deze „slachtingen"
een einde zal komen, hetgeen naar men ver
wacht, thans spoedig zal gebeuren.
De honden zijn namelijk door getuigen ge
zien en de eigenaar daarvan zal zeer zeker
aangesproken worden om de schade te beta
len.
Memel-Du itschers rekenen op
„aansluiting".
Duidelijke verklaring van den nieuwen
president van het Memeldirectorium.
Bertuleit.
MEMEL, 23 Jan. (Reuter). De nieuwe
president van het Memel-directorium,
Bertuleit, heeft in een onderhoud met
Reuter verklaard, dat algemeen ge
loofd wordt in de „uiteindelijke ver-
eeniging van het Memelgebied met
Duitschland".
Wij zijn er zeker van, zoo voegde hij er aan
toe, dat Hitier en Duitschland voor onze belan
gen waken. Een aansluiting bij Duitschland zou
voor het Memelgebied een groote verbetering
beteekenen. Een Joodsch vraagstuk hebben wij
niet. De hier wonende Joden zijn bezig te ver
trekken, doch wij dwingen hen er niet toe.
Bertuleit zeide voorts, dat tot zijn program
behoort het verschaffen van werk aan de werk
loozen, verbetering van den toestand der land
bouwers en bescherming van de Duitsche be
schaving en de denkbeelden van het Nationaal-
Socialisme.
Geruchten over troepenverplaat
singen in Oostenrijk.
BERN, 23 Jan. (Havas) Er zijn in Zwitserland
oncontroleerbare geruchten in omloop over den
toestand in Oostenrijk, waar men voorberei
dingen zou hebben vastgesteld voor troepenbe
wegingen op groote schaal.
Deze geruchten hebben bij de grensbevolking
een zekere ongerustheid gewekt, weshalve de
autoriteiten van het kanton St. Gallen emt als
eenig doel de bevolking gerust te stellen, de
grenbewalcingstroepen met 100 man hebben
versterkt.
In gezaghebbende kringen draagt men geen
kennis van eenigen buitengewonen maatregel
van militairen aard, welke in Zwitserland zou
zijn genomen.
Te Bern heeft men trouwens geen bevestiging
der geruchten, welke in omloop zijn, over den
toestand in Oostenrijk.
Copyright P.I.B. Box 6 Copenhagen
Buiten op straat, ja, dan konden zij praten als de besten, maar
Zoo gauw als zij de slotpoort door waren en de wacht, in haar
zilveren costuum, zagen staan, benevens de dienaren op de trappen,
in hun met goud geborduurde gewaden, om tenslotte in de schit
terende zalen te komen, dan werden zij allemaal zenuwachtig. Bn
wanneer zij voor de prinses, die op haar troon zat, stonden, dan
konden zij geen woord meer uitbrengen. Alleen 't laatste woord
dat de prinses sprak, wisten zij te herhalen. Maar het was niet de
bedoeling van de prinses om dat nog eens te hooren.
Het was net, of de menschen, zoodra zij in het paleis waren, in
slaap sukkelden. Totdat zij weer buiten waren, dan konden zij hun
mondje weer roeren. Den eersten dag reeds had zich een lange,
lange rij van wachtende mannen gevormd: zij stonden van de
stadspoort tot aan het paleis te wachten, totdat zy aan de beurt
waren. Ik ben er zelf ook wezen kijken", zei de kraai.
„Ze hadden allemaal honger en dorst gekregen, maar In het
paleis kregen ze zelfs geen glas water. En zij, die zoo verstandig
waren geweest om brood mede te nemen, voelden er niets voor, dit
met hun buurman te deelen. Die dachten: „Laat de anderen maai
honger lijden, dan neemt de prinses hen niet!" „Maar", zoo via
Gerda de kraai in de rede, „ik hoor nog steeds niets over Karei.
VVas hij dan bij die mannen?
.(Wordt vervolgd.)
Evenals dat der
lichte automobielen.
Dezer dagen verschijnt de statistiek der
motorrijtuigen, bewerkt dootr het centraal
bureau voor de statistiek, welk den omvang
en de samenstelling van het Nederlandsche
motorrijtuigenpark op 1 Augustus 1938 weer
geeft.
Wat den inhoud der statistiek der
motorrijtuigen betreft, kan worden
vermeld, dat in het tijdvak 1 Augus
tus 19371 Augustus 1938 het aan
tal motorrijtuigen in alle catgorieën
is toegenomen. De sterkste toeneming
vertoonen wel de motorrijwielen, die
van 48.974 op 1 Augustus 1937 tot
55.140 op 1 Augustus 1938 toenamen,
welke toeneming voornamelijk voor
rekening van de lichte motorrijwielen
komt.
Het aantal motordriewielers steeg in ge
noemd tijdvak van 5.110 tot 5.161 het aantal
autobussen van 3.841 tot 4.088, en het aantal
vrachtauto's van 49.156 tot 50.998. Zijn in de
groep der personenauto's vooral de lichte
automobielen toegenomen, bij de autobussen
en de vrachtwagens zijn het juist de zwaar
dere gewichtküassen, die verhoudingsgewijs
de sterkste vermeerdering vertoonen.
Ook het aantal aanhangwagens is in
meergenoemd tijdvak belangrijk vermeerderd,
terwijl bovendien blijkt, dat verhoudings
gewijs de vracht-auto-met-aanhangwagen
een steeds belangrijker plaats in het Neder
landsche wagenpark gaat innemen; op 1
Augustus 1938 was 14.24 procent van de in
het rijk aanwezige vrachtauto's van een aan
hangwagen voorzien, tegen 10.85 procent op
1 Augustus 1933.
Voor meer gedetailleerde gegevens wordt
verwezen naar bovengenoemde statistiek.
Reddingboot vergaan.
SAIN-nVES (Cornwall) 23 Jan. Vannacht
is aan de kust het wrak van een onbemande
reddingboot gevonden. De boot is vermoedelijk
op de rotsen te pletter geslagen. Aan boord
bevonden zich zeven personen, die, naar men
aanneemt, verdronken zijn.
Ook in 1939 weer Zomerpost-
zegels.
Ook dit jaar zullen er weer zomerpostzegels
uitgegeven worden, waarvan de extra-op
brengst besteed zal worden voor cultu-
reele en sociale doeleinde. De eene helft
is bestemd voor cultureel werk, ter tege
moetkoming in den huidigen nood der cul-
tureele werkers; van de andere helft komt 50
pCt. ten goed aan de tuberculose-bestrijding;
30 pCt. aan het werk van de A.V.O. (Arbeid
voor Onvolwaardigen) en 20 pCt. aan de kan
kerbestrijding.
De postzegels zullen verkrijgbaar zijn van
1 Mei tct 1 Juli en zij zullen de- beeltenis
dragen van Nicolaas Beets, Mathijs Maris, An
ton Mauve, Peter Stuyvesandt en Gerard van
Swieten. De frankeerwaarden der postzegels
zijn: iy2, 3, 4, 5 en 12J/2 cent, de prijzen met
toeslag 3, 5, 6, 8 en 16 cent.
Welke de juiste verdeeling van de portretten
over de verschillende postzegels zal zijn is nog
niet met zekerheid vastgesteld.
Er is een uitgebreid centraal-propaganda-
comité gevormd, dat reeds met zijn werkzaam
heden begonnen is. Het secretariaat van dit
comité is gevestigd: Riouwstraat 7, Den Haag.
HOCKEY.
De Uitslagen.
Westelijke Eerste klasse:
Togo—HOC
HilversumGooi
AmsterdamBMHC
HHIJCHDM
Promotieklasse:
LeidenAlkmaar
Strawberries—Victoria
ZandvortSOS
BMHC II—Be Fair
SCHCAmsterdam II
Pinokkio-Laren
BHV—Hilversum II
Tweede klasse.
HDM 331-Delftsche Studenten EE
RijswijkHCM
Togo II-Kieviten
HHIJC n—Groen Geel
HHIJC III—Alliance
BMHC II—HBS
Leiden IIHOC II
Schaerweyde nBHV II
Gooi IIGooi III
Amsterdam IVTHC '25
Pinokkio IIFAHC
Oh KayAmsterdam in
Hilversum IH— SCHC II
Be Fair IISchaerweyde
KameleonAmersfoort
Derde klasse:
BMHC IV—Te Werve
SOS IIIZandvoort II
VCL—BMHC V
Vierde klasse:
Alliance III—BMHC VII
Leiden VIGroen Geel III
HBS HI—Alliance n
Strawberries niAmsterdam VI
Zandvoort III—THC '25
Kraaien H-^HBS IV
1—1
2—2
1—0
2—1
2—1
1—2
0—1
1—2
2—1
2—4
2—1
5—2
3—2
1—1
4—2
1—3
0—4
3—2
3—0
0—2
3—1
2—1
0—1
1—0
0—3
1—0
3—5
3—4
3—0
2—2
2—2
1—5
2—3
5—0
1—5
DAMES-HOCKEY.
De Uitslagen.
Westelijke Overgangsklasse:
Amsterdam IIBDHC H
Rood Wit HKieviten
Tweede klasse.
Victoria—Gooi II
Hurley—De Staart
HCM—SCHC
(SCHC kamp. afd. A.)
HDM H—HHIJC H
Derde klasse:
BDHC IV—Rood Wit in
ZandvoortBDHC V
BDHC inLaren
Vierde Klasse:
BDHC VI—Pinokkio
Rood Wit IVZandvoort n
Alkmaar—FAHC
2—0
4—1
1—1
3—2
2—4
2—4
3—1
7—2
0—0
0—6
0—2
4—1