IJmuider Courant
DAGBLAD VOOR VELSEN, IJMUIDEN, SANTPOORT EN OMSTREKEN
,De Nieuwsbron'
De Spoorweg
tentoonstelling.
De kievit komt.
Locomotor op schip
terecht gekomen.
Zoeken naar
onbekend schip
opgegeven.
Franco's bewind de
jure erkend
Regeering bestelde twee
kruisers.
Moeder liet haar
kind onverzorgd
achter
^UA_RCANG NO. 98
u,w« Lourene Cc.er. Maa-cbappO
„0I Courant Uitgaven en Algem-
Drukkerij N.V. G.oo.a Hon.e.raa. 93,
Haarlem, Tel. 10724. Bureau Umuider
Courant. Kennemerlaau 42, IJmuiden,
Telefoon 5301, Poatgi™ 310791. Alle
Advertenties, opgegeven voor dit blad,
„0(to kosteloos opgenomen m de
Kennemer Courant.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
VRIJDAC 24 FEBRUARI 1939
■'=at
Abonnementen per week f 0.12'/2, pe*
maand f0.52'/2, per 3 maanden f 1.55,
franco per post f L95 per kwartaal. Losse
nummers 3 cent per ex. Advertentiën»
1-5 regels f0.60, elke regel meer 0.12»
Bij abonnementen belangrijke korting.
Ingezonden mededeelingen dubbele
prijs. Advertenties van Vraag en Aanbod
1-3 regels f 0.25, elke regel meer f0.10.
e directie van 't REX-THEATER
EEN NACHT IN MEI"
Het zal niet al te gewaagd zijn te voorspellen, dat
plezier zal beleven van de nieuwste film
het is een alleraardigste film, vol rhythme en tempo en van een uitgelatenheid, die zóó
aanstekelijk werkt, dat niemand zich aan de algemeene vrooïijkheid kan onttrekken
Inderdaad: zoo'n film doet een mensch goed.
het internationale bijprogramma is zeer afwisselend.
De voorstellingen zijn eiken avond om 8.15 uur en Zondag om 3 uur is er een MATINEE.
Bovendien gaat er ZATERDAG om 4 uur en ZONDAG om 11 uur de interessante cultuur-
{il°n: AVONTUREN OP DEN ZEEBODEM.
(Adv. Ingez. Med.)
In September van dit jaar zal Amsterdam
ons onthalen op een Spoorwegtentoonstelling,
ter herdenking van de opening van den eer
sten spoorweg in Nederland, honderd jaar ge
leden. Dat was, zooals iedereen weet, de lijn
Amsterdam-Haarlem, zoodat de Haarlem
mers zich wel als aangetrouwd, als ik het zoo
noemen mag, aan deze tentoonstelling mogen
beschouwen. Eigenlijk moest men het geval
splitsen: een stuk tentoonstelling in de hoofd
stad en een ander in Haarlem. Wie beide be
zocht zou dan immers van de treinverbinding
gebruik moeten maken, die na een eeuw wel
veel meerenners heeft gekregen trams en
auto's maar zich als snelste toch nog altijd
handhaaft. Jammer dat men niet tot een
tweedeelige tentoonstelling besloten heeft.
Amsterdam bouwt de expositie op het ter
rein aan het Frederiksplein, waar eertijds het
Paleis voor Volksvlijt zich met zijn ribbelige
plaatijzeren wanden, zijn glas en zijn alge
meen aspect-van-groezeligheid verhief. Ik heb
het nooit mooi gevonden, al voelde ik de tra
giek van zijn ondergang mee. Maar de toe
komst belooft iets geweldigs op deze zelfde
plaats, want het nieuwe Amsterdamsche
Stadhuis zal er verrijzen. Men bereidt het
duchtig voor. Honderden architecten zijn in
eerste instantie aan de start verschenen.
Zeven, vertegenwoordigend vier plannen,
kwamen in den semi-final. Vier, en dat nog
wel de vier jongsten, zijn nu met hun twee
plannen in den eindstrijd geplaatst. De no
bele kanip dier beide dubbeltallen trekt de
aandacht van het gansche land en als, in
afwachting van den grooten nieuwen Stad
huisbouw, het publiek de Spoorwegtentoon
stelling gaat bezoeken, zal het door de keuze
van het terrein eraan herinnerd worden, dat
Nederland na een eeuw niet .minder onderne
mend van geest is dan toen het zijn eersten
spoorweg aanlegde.
De verleiding om deze vergelijking nog iets
verder door te trekken doet zich gereedelijk
voor. In 1839, vierentwintig jaar na het einde
der Napoleontische oorlogen, leed Europa
nog onder de economische inzinking en de
groote werkloosheid die daar het gevolg van
waren. Dertig jaar kostte het, die malaise te
bezweren. In 1939, twintig jaar na het einde
van den Europeeschen oorlog, lijdt Europa
nog onder de economische inzinking en de
groote werkloosheid die daar het gevolg van
zijn. Zullen dertig jaar voldoende blijken om
ook deze ellende te bezweren? Wel moeten
wij erkennen, dat zulke tijden tot de schep
ping van nieuwe dingen leiden. Want niet
alleen nieuwe stadhuizen worden geschapen,
maar denk eens aan de vlucht van de K.L.M.,
aan de drooglegging van de Zuiderzee, aan ons
nieuwe wegennet voor snelverkeer, de over
brugging van de groote rivierenEn ver
gelijk dan eens met die zoo vaak bejammerde
periode van rust vóór den grooten oorlog,
toen men er zich maar zoo'n beetje bij neer
legde dat wij, nou ja, altijd achteraan kwa
men bij het buitenland
In dezen tijd worden ook de groote reor
ganisatie en versnelling van het spoorweg
verkeer ten uitvoer gebracht. Veel is al vol
tooid en in werking. Aan electrische treinen
en Diesels, die stukken sneller rijden dan de
trage, rook-uitbrakende stoomtreinen die wei
nige jaren geleden nog het rijk alleen hadden,
zijn we alweer gewend. Maar het kan ons niet
verbazen dat de Nederlandsche Spoorwegen
dit een prachtig oogenblik vinden om reclame
te maken voor hun bedrijf en op een tentoon
stelling den ontwikkelingsgang van het spoor
wegwezen te demonstreeren. Een ontwikke
lingsgang die vooral in de laatste tien jaar
zoo belangrijk is geworden! Is dat niet merk
waardig? Als zoo'n tentoonstelling in 1929, in
de „hoogconjunctuur", ten tijde van het 90-
jarig bestaan van den spoorweg-in-Nederland
gehouden had moeten worden, zou men niet
veel reden gehad hebben om zichzelf op de
horst te slaan.
Jonge werkloozen zijn op het Paleis voor
Volksvlijt-ter rein aan den arbeid gezet en zij
toonen bijzondere geestdrift voor hun taak.
licht. Hun enthousiasme zal toenemen als
de oude locomotief uit 1839, de „Snelheid",
die 38 K.M. halen kon, haar proefritten op het
tentoonstellingslijntje gaat doen. Zij zal ten
hoogste 96 bezoekers in drie wagons langs de
giens van het terrein voorttrekken en wij
zullen opnieuw verbaasd staan over onze voor
ouders, die groot waren maar niettemin in
bun tijd nogal bang van dit snelheidsmonster.
De vaders van jeugdige zoons, die thuis zoo
graag met de treintjes dier zoons willen spe
len, zullen zich nu al spitsen op de spoorweg
tentoonstelling. Die belooft wat voor ons allen!
Men kan als vader zijnde tenslotte niet zoo
vaak voor een speelgoedwinkel gaan staan
kijken, maar een spoorwegtentoonstelling is
volkomen aanvaardbaar. Daar gaat men heen,
nietwaar, om de ontwikkeling van het spoor
wegwezen te bestudeeren
Ik verheug mij er ook al op.
R. P.
Uit Friesland zendt men ons bericht,
De kieviten zijn weer in zicht,
Men beidt hun komst bij uren;
"Nooit hielden zij ons voor den mal,
Zij komen weer in elk geval
En 't zal niet lang meer duren.
Dan hoort men er hun roepen weer,
Dan strijken zij weer wiekend neer,
En zoeken kleine kuilen;
Waar zij ziehzelve en daarbij,
Het groene zwartgespikkeld ei,
Het best kunnen verschuilen.
De kieviten zijn weer in zicht,
Dat is een kwestie van gewicht,
Want zij zijn goede vrinden;
De oude vriendschap is garant,
Dat zij bij aankomst in ons land,
Een hartlijk welkom vinden.
Nietwaar, wij minnen 't kievitpaar,
Neen, dat is inderdaad niet waar,
Dat 's niet zoozeer de reden;
Maar ja, zij brengen zoogezegd,
Al zijn ze dan nog niet gelegd,
Hun fijne eitjes mede.
P. GASUS.
UIT DE STAATSCOURANT.
Bij Kon. Besluit van 21 Feibr. 1939 is op het
daartoe door hen gedaan verzoek een eervol
ontslag verleend uit den militairen dienst, met
ingang van den datum van dit besluit, aan
den reserve-luitenant-kolonel H. de Vries van
den staf der VlIIste infanteriebrigade.
Toen de Chineesche soldaten voor de Japanners uit Kanton wegvluchtten staken zij de
gehouwen van de waterleidingmaatschappij in brand en gooiden tonnen zand over en in
de machineszoodat zij totaal onbruikbaar waren geworden.
Machinist merkte te laat
dat brug open stond.
Donderdagmiddag' omstreeks drie uur
is nabij het station Meeden-Muntendam
een rangeerende locomotor der spoor
wegen op het dek van een tjalk van
den schipper J. Amerika terecht geko
men, omdat de machinist te laat merkte,
dat de brug was opengedraaid en het
sein onveilig' stond. De machinist wist
nog tijdig van den locomotor te sprin
gen en zich aldus in veiligheid te stel
len. Het dek van het schip werd zwaar
beschadigd, doch van de opvarenden
kreeg niemand eenig letsel.
De brugwachter, die zag, wat er ging gebeu
ren, trachtte den machinist nog te waarschuwen,
doch tevergeefs.
Het spoorwegverkeer op de lijn Stadskanaal
Zuidbroek, dat over enkel spoor gaat, is thans
ernstig gestagneerd. De passagiers in beide
richtingen moeten vóór de plaats van het onge
val den trein verlaten en over een andere brug
naar de overzijde loopen, waar zij in een anderen
trein hun reis kunnen voortzetten.
Uit Utrecht is met spoed een kraanwagen
ontboden, daar die van Groningen den zwaren
last niet kan tillen.
Het zoeken naar het onbekende
schip, dat 200 mijl ten zuiden van
de Azoren getorpedeerd en gezonken
zou zijn, is opgegeven. De Amerikaan-
sche marine-autoriteit Bryan, chef
van den hydrografischen dienst, heeft
medegedeeld, dat op 27 Januari j.l. de
olie-tanker „California" een mijn had
opgemerkt ongeveer 600 mijlen ten
zuid-westen van de Azoren. De onder
stelling wordt dientengevolge geop
perd, dat het onbekende schip op een
mijn zou zijn geloopen. Ook wordt het
niet onmogelijk geacht, dat een mijn
van de Spaansche kust is afgedreven.
Besluit der
Nederlandsche regeering
De regeeringspersdienst deelt
mede, dat aan den agent der re
geering bij het bewind van gene
raal Franc oopdracht is verstrekt,
aan dat bewind mede te deelen,
dat het door de Nederlandsche
regeering de jure wordt erkend
als de regeering van Spanje.
Geheimzinnige arrestatie aan de
Fransche grens.
Aan de Fransch-Luxemburgsche grens bij
Mondorf zijn drie inzittenden van een Duit-
sche auto gearresteerd en overgebracht naar
Metz. Men weet niet waarom deze drie per
sonen zijn gearresteerd. De autoriteiten be
waren het grootste stilzwijgen.
Twee vliegtuigen in Britsch-Indië
verongelukt.
Drie dooden.
Gisterochtend zijn twee toestellen van de
Indian National Airways in Britsch-Indië
tegen elkaar gebotst en neergestort in het
oerwoud ruim 50 K.M. ten noorden van Ka
rachi. Twee Britsch-Indische piloten en een
Amerikaansche passagier zijn om het leven
gekomen. De vliegtuigen waren op weg naar
Lahore.
Zweden helpt buitenlandsche
vluchtelingen.
Het Zweedsche parlement heeft een crediet
van 500.000 kronen toegestaan tot hulp aan
buitenlandsche vluchtelingen. Deze gelden
kunnen gebruikt worden om de vluchtelingen
in Zweden te helpen, om hun mogelijk te
maken het land te verlaten en om hun vak
onderwijs te geven, zoodat zij hun levenson
derhoud kunnen verdienen.
Duitsche Joden moeten kostbaar
heden inleveren.
Het „Reichsgesetzblatt" van 21 Februari
publiceert een verordening, waarin gezegd
wordt, dat alle Duitsche of statenlooze Joden
verplicht zijn binnen twee weken al hun
voorwerpen van goud, zilver en platina en al
hun edelsteenen en paarlen in te leveren. De
inlevering geeft recht op schadevergoeding
volgens de aanwijzingen van den minister van
economische zaken.
Nieuwe Syrische regeering.
BEYROETH (Havas). Onder voorzitter
schap van Loefti Haffar is een nieuwe regee
ring in Syrië samengesteld.
HUISZOEKING IN PRAAG.
De Tsjecho Slowaakschepolitie heeft op
nieuw een onderzoek ingesteld in het hoofd
kwartier der fascistische partij van den ge
wezen generaal Gayda te Praag. Er werd ge
zocht naar geheime documenten. Ook in de
provincie zijn huiszoekingen verricht.
Göring naar Italië.
Generaal GÖring, die binnenkort vacantie
neemt, zal die zeer waarschijnlijk doorbrengen
in Zuid-Italië en van de gelegenheid gebruik
maken om Italiaansche regeeringspersonen te
ontmoeten. Een officieele bevestiging van Gö-
ring's reis, die in begin Maart zou vallen, is nog
niet verkregen.
Nieuwe eischen der Duitsche
minderheid in
T s jecho-Slowakije
De „Daily Telegraph" meldt uit Praag, dat
Kundt, de leider der Duitsche minderheid in
Tsjecho Slowakije, na zijn bezoek aan Berlijn
met de volgende eischen komt:
Meer rechten voor de Duitsche bevolkings
groep, die zouden naderen tot een vorm van
capitulaire rechten.
Benoeming van Kundt tot Duitsch minister
in het Tsjecho Slowaaksche kabinet, opdat
hij het oog kan houden op de eerbiediging
dezer rechten.
Vergunning tot het oprichten van een na
tionaal-socialistische partij, waarvan Tsjecho
Slowaaksche burgers lid kunnen worden. Zoo
als bekend, heeft de regeering het bestaan
eener nationaal-socialistische partijwaarvan
alleen Duitsehers lid kunnen zijn, goedge
keurd.
Herbenoeming van ambtenaren van Duit
sche afkomst, die voorheen goede betrekkin
gen te Praag en in andere centra bekleed
hebben.
Volgens de schatting van Kundt zijn 450.000
Duitsehers in Tsjecho-Slowakije gebleven
terwijl de Tsjecho Slowaaksche regeering
spreekt van 170.000 tot 180.000.
Einde 1941 moeten zij gereed zijn.
Wij vernemen, dat thans een defi
nitieve beslissing is genomen over
den bouw van de twee vervangende
kruisers, welke op het aanbouw-plan
der regeering staan.
De regeering heeft naar wij in een
deel onzer vorige oplage reeds hebben
gemeld, één der kruisers in bestelling
gegeven bij de werf Wilton-Feijen-
oord te Schiedam en de andere bij
de Rotterdamsche Droogdok Maat
schappij.
Beide werven zullen bij den bouw
samenwerken, waardoor kostenbespa
ring zal worden bereikt.
De machine- en ketelinstallatïes
zijn besteld bij de Koninklijke Maat
schappij „De Schelde" te Vlissingen.
De electrische installaties zullen wor
den geleverd door de Rotterdamsche
firma's N.V. Rotterdamsche Electri-
citeitsmaatschappij v.h. H. Croon en
Co. en de N.V. van Rietschoten en
Houwens.
Het is de bedoeling, dat 'de eerste
kruiser in September 1941 en de
tweede op het einde van dat jaar
voor de proefvaart gereed zal zijn.
De beide schepen zullen de grootste zijn
van onze marine. De tonnage zal 8350 ton be
dragen. De gecontracteerde snelheid is 33 mijl.
De bewapening zal bestaan uit 10 kanonnen
van 15 cM., twaalf dubbelmitrailleurs van 40
en acht 12.7 m.M. en zes torpedolanceer-
buizen in twee groepen van drie van 53 cM.
Beide schepen zullen beschikken over een
draaibaren catapult en zullen twee vliegtuigen
aan boord hebben.
De tien kanonnen van de beide nieuwe
kruisers zullen worden geplaatst in twee
tweelingtorens en twee drielingtorens.
VOOR EéN AVOND MINISTER-PRESIDENT?
kers der ministers grooten opgang. Voor
Bij het Fransche carnaval maakten de mas-
weinig geld-jcon men minister worden.
Tijdens felle koude
maar één dun dekentje
Fel requisitoir van den
Officier van Justitie
De rechtbank te Rotterdam heeft Donderdag
de zaak behandeld tegen de 21-jarige N. V. B.
Deze is moeder van een meisje, dat in Maart
twee jaar moet worden.
Op 31 December is zij met haar man van
Krimpen aan de Lek, waar zij woonden, per mo
tor naar Rotterdam vertrokken, waar zij haar
ouders heeft bezocht. De man bracht een be
zoek aan eenige cafés. Ondertusschen stond hun
kindje in een houten ledikantje op den zolder,
waar het zeer koud was, want in dien tijd
heerschte juist de groote vorstperiode.
Op 1 Januari zeer vroeg was zij in haar wo
ning teruggekeerd, had toen op een stoel een
paar uur geslapen en was vervolgens weer naar
Rotterdam gegaan, om haar man te zoeken, die
nog niet was komen opdagen. Daardoor wös zij,
naar zij zeide, zeer in de war. Al dien tijd, bijna
19 uur, had de arme kleine boven op den kou
den zolder gelegen, onverzorgd en zonder an
dere dekking dan een klein, dun dekentje.
Toen de vrouw dan ook voor de tweede maal
naar Rotterdam vertrok en het kind hard ging
schreeuwen, waardoor buren er op opmerk
zaam gemaakt werden en de politie waarschuw
den, is een zwager van verd. met den veld
wachter naar boven gegaan. Men vond daar het
verkleumde kind met voetjes, waarvan enkele
teenen door de koude bevroren en blauw-zwart
gekleurd waren. Het kind is toen naar het kin
derziekenhuis te Rotterdam vervoerd, waar het
weer is genezen en thans nog verblijf houdt,
omdat de algemeene voedingstoestand te wen-
schen overliet. Bovendien zal het daar blijven,
totdat de voogdijraad de beide ouders uit de
ouderlijke macht heeft ontzet.
Het O.M. noemde deze vrouw hoogst
onverschillig, onmeedoogènd en hard
vochtig en iemand, die de zegen van
het moederschap niet waardig heeft
kunnen dragen. Het speet den Officier,
dat hij den vader niet kon laten ver
volgen. Deze heeft zich op buitengewoon
schandelijke wijze tegenover zijn eenig
kind gedragen.
Spr. was van oordeel, dat er gevaar
voor het leven van het kind had ge
dreigd, hetgeen hij uit de verklaringen
van de getuigende dokters concludeer
de. Zijn eisch voor het opzettelijk als
moeder onverzorgd achterlaten van een
kind luidde negen maanden gevangenis
straf.
De verdediger van verdachte wees er op, dat
het eigenlijk de man is, die het leven van deze
vrouw heeft bedorven. Verd. is geen ontaarde
moeder, eerder een heel primitieve vrouw. Daar
om bepleitte hij uitei'ste clementie.
De rechtbank zal op 9 Maart uitspraak doen.
