Per aufo naar de Noordelijke IJszee.
Haarlemsche Rechtbank
deed uitspraak:
NEDERLAND-HONGARljE.
Een 500 k.m. lange autostrada in Finland.
I Bï «dm
Middernachtzon "bij Petsamo, aan de Hoorde lijke IJszee. Van 22 Mei tot 23 Juli gaat de zon
niet onder. Op deze foto is de zon driemaal van dezelfde plaats gefotografeerd, met tus~
schenpoozen van resp. een uuren een kwartier.
Het land der middernachtzon.
IN 1930 werd in Finland de ruim
500 K.M. lange autostrada voltooid,
die het eindpunt der Finsche
Staatsspoorwegen te Rovaniemi
verbindt met de Noordelijke IJszee, een
weg die eenig is in de geheele wereld.
Hiermede werd een technische prestatie
geleverd, die bewondering afdwingt en
die tegelijkertijd den toerist in staat
stelt, op comfortabele wijze kermis te
maken met het grootsche Finsche land
schap, waarin de Lappen nog rond
zwerven met hun rendierkudden en
waar de bosschen zoo uitgestrekt zijn,
dat de regeering van dit dunbevolkte
land waar crisis en werkloosheid on
bekende factoren zijn ze onmogelijk
alle kan exploiteeren.
Ter illustratie van de uitgestrektheid
van dezen jongen staat, die eerst in 1918
zelfstandig werd, zij vermeld, dat de
afstand van Helsinki (Helsingfors) tot
Uleaborg aan het noordelijkste puntje
van de Pohjan Lahti (Botnische Golf)
rond 800 K.M. bedraagt. En van Ulea
borg naar het eindpunt van den autoweg
aan de IJszee komen daar nog een 800
K.M. bij.
In onderstaand artikel wordt een auto
tocht langs dezen straatweg naar Liina-
hamari, aan de Noordelijke IJszee, be
schreven.
Onvergetelijk zijn de indrukken, die de rei
ziger opdoet, bij een autotocht langs den, in
1930 voltooiden autostrada naar de Noorde
lijke IJszee. Van het eindpunt der spoorwe
gen te Rovaniemi de stad die in enkele
jaren tijds in de onmiddellijke nabijheid van
den poolcirkel uit den grond is verrezen
voert de 531 K.M. lange weg dwars door het
dunbevolkte Lapland. Hoe noordelijker men
komt, des te langer kan men genieten van het
overweldigende schouwspel der middernacht
zon, die hoog in het noorden twee maanden
onafgebroken aan den hemel staat.
Doch bovendien stelt de treinreis van de
hoofdstad Helsinki, in het zuiden, naar Ro
vaniemi, ons in de gelegenheid, kennis te ma
ken met verschillende landschapsbeelden,
die elk hun eigen karakter hebben. Het Zuid-
Finsche landschap wordt beheerscht door de
rotsachtige skaren, eilanden die voor de kust
van het vasteland liggen, tot ver in zee, en
die we zien in elke grootte, van kleine, nau
welijks boven het water uitrijzende rotsblok
ken, tot uitgestrekte, bebouwde en beboschte,
door menschen bewoonde eilanden.
Midden-Finland wordt ingenomen door een
uitgestrekt plateau, met niet minder dan 9600
meren en meertjes (heel Finland heeft onge
veer 60.000 meren, met een gezamenlijke
oppervlakte van ruim 44.000 K.M. 2). Deze wa
tervlakken vloeien ineen en lijken vaak op
een reusachtige rivier met ontelbare kron
kelingen en bochten, die zich telkens weer tot
meren verwijden.
Gebergte vinden we niet in dit deel van Fin
land. Daarentegen hebben de na den IJstijd
afsmeltende gletschers lange, golvende heu
velreeksen in het land achtergelaten, die aan
het landschap een bijzondere bekoring ver-
leenen. Vooral de smalle Punkaharju, die als
een 5 K.M. lange brug. dwars door het Puru-
vesi-meer loopt, trekt door den vorm de aan
dacht.
Steeds noordelijker brengt ons de trein,
waarvan de locomotief met het in Finland zoo
goedkoope hout gestookt wordt. Nu eens pas-
seeren we smalle beken, dan weer uitge
strekte meren en even later volgt de lijn een
kwartier lang den oever van een woest schui
mende rivier, waarvan de stroomversnellin
gen de energie leveren voor de modernste in
dustrieën.
Het loofSoscli verdwijnt.
ALS we van het eindpunt van den Fin-
schen Staatsspoorweg te Rovaniemi den
autoweg naar de IJszee volgen, bevinden we
ons, zoodra we d^i poolcirkel gepasseerd zijn,
in het arctische gebied. Het loofbosch is reeds
verdwenen, doch des te rijker groeit hier het
naaldhout, waarvan de bosschen vaak even
uitgestrekt zijn als een Nederlandsche pro
vincie. Slechts zoo nu en dan passeeren we
nog korenvelden, die echter, hoe verder we
naar het noorden komen, steeds zeldzamer
worden. In warme zomers rijpt hier de rogge
nog. Doch boven den poolcirkel wordt bijna
uitsluitend gerst verbouwd.
Als we bedenken, dat sneeuw en ijs in Zuid-
Finland pas in Mei en hier in het noorden
nog veel later, verdwenen zijn, en dat de win
ter hier boven al in October begint, dan ver
baast het ons eigenlijk, dat het koren hier
nog rijpen kan. Dat dit toch mogelijk is, is
dan ook uitsluitend te danken aan het feit,
dat de zon hier in den zomer 20-24 uur per
dag schijnt. Duurt het in Zuid-Finland dan
ook meer dan honderd dagen voor de gerst
rijp is, hier kan dit gewas reeds na ongeveer
zestig dagen geoogst worden. Behalve gerst
wordt bovendien ook de aardappel tot aan
de oevers van de IJszee verbouwd.
Het landschap wordt grootscher.
VOOR ons duiken de uïtloopers van het
Laplandsche gebergte op, dat eigenlijk
een voortzetting is van het Noorsch-Zweed-
sche granietgebergte. Het landschap wordt
grootscher. De weg voert ons door het eerste
Lappendorp en beklimt dan dé stijle helling
van het Saariselkaa-gebergte, op welks noor
delijke hellingen verschillende rivieren ont
springen, die naar de IJszee vloeien. Van den
top van den Kaunispaa hebben we een prach
tig uitzicht over het landschap. De geweldige
uitgestrektheid van dit land, met zijn afge
ronde, granieten bergruggen, de beklemmen
de eenzaamheid en de wonderlijke stilte der
wouden, die slechts verbroken wordt door het
geraas der woest bruisende rivieren, oefenen
zelfs op ons, bewoners van Zuid-Finland, een
bizondere bekoring uit.
Kilometer na kilometer glijdt onder ons weg.
Nu eens is de weg vlak en bestraat, dan weer
rijden we over een wegdek van planken. Hout
is goedkoop in dit land, waar het woud bijna
driekwart van de oppervlakte bedekt. Soms
passeeren we een houten brug, waaronder
diep in een kloof een beekje klatert, een an
dermaal draagt een veerpont ons over een
breeden stroom.
Er is hout in overvloed.
UITGESTREKTE vlakten zijn met groen
grijs rendiermos bedekt, dat droog knis
pert onder de schoenen, als we een oogenblikje
de auto verlaten. Maar aan de struikjes vin
den we een overvloed van heerlijke bessen.
Soms voert de weg ons door een kilometers
lang gebied, waar de boomen schots en scheef
over elkaar liggen, door den storm ontworteld
en versplinterd, met mos overwoekerd, een
kerkhof der natuur. De uitgestrektheid dier
wouden maakt het den staat onmogelijk deze
bosschen behoorlijk te onderhouden. En er is
immers hoiit in overvloed!
Langs den weg staan hooge palen met hou
ten kruisen, die in den winter, als de sneeuw
hier meters dik het land kan bedekken, als
wegwijzer moeten dienen. We bereiken een
plek, waar het niet steeds zoo eenzaam is ge
weest als thans, nu een machtige buizerd
figuur over de boomen wegzweeft, opgeschrikt
door het geluid van den motor. Vijf en twintig
jaar geleden heerschten hier nerveuze haast
en onrust. In een rivier was goud ontdekt! En
dat oefende op talloos velen een onweerstaan
bare aantrekkingskracht uit. De goudkoorts
greep de menschen, die er van droomden,
met één slag rijk te zullen worden. De bodem
werd omgewoeld, barakken rezen als padden
stoelen uit den grond, exploitatie-maatschap-
pijen werden opgericht. Een oogenblik werd
de stilte der wouden verjaagd door het rumoer
van een avontuurlijk en bont leven. Maar
de droom vervloog. De menschen gingen, zoo
als zij gekomen waren, met leege handen, of
armer nog.
Een dorado voor vïsschers.
TE) IJ Ivalo bereiken we het prachtige Inarl-
JC> meer, dat zich ongeveer 80 K.M. naar het
noorden uitstrekt. Hieraan ontspringt de
Paatspoki-rivier, die om zijn vischrijkdom bij
de sportvisschers hoog aangeschreven staat.
De autostrada naar de Noordelijke IJszee, in
de nabijheid van Sodankyla, in Noord-Finland.
Uit alle landen komen zij hierheen, om de zal
men, waaronder exemplaren van 25 K.G., te
verschalken.
Steeds dichter naderen we de IJszee
steeds talrijker worden de watervallen, waar
de rivieren met donderend geraas omlaag
storten. En van de bergen hebben we telkens
weer een prachtig uitzicht over de wouden,
die echter schaarscher worden en niet meer
zoo uitgestrekt zijn.
De weg daalt nu naar een dal. In Ylaluostari
vinden we het noordelijkste klooster ter we
reld, waar ongeveer dertig monniken der
Grieksch-orthodoxe kerk die overigens in
Finland slechts een gering deel der bevolking
omvat een wel zeer afgezonderd bestaan
leiden. Na enkele dorpjes gepasseerd te zijn,
bereiken we tenslotte de 15 K.M. lange Pet-
samo-fjord. De weg loopt hier langs den oever
van de fjord en door een prachtig bergland
schap komen we aan Liinahamari, aan den
oever van de IJszee, het eindpunt van den
autoweg.
Wij hebben ons doel bereikt. We bevinden
ons in het noordelijkste deel van Finland, in
de nabijheid van den 70sten breedtegraad. En
weer genieten we van het steeds nieuwe, won
derlijke schouwspel van de middernachtzon,
die den nacht twee maanden lang bant en in
het middernachtelijk uur de prachtigste kleu
ren over zee, bosschen, rotsen en stroomen
strooit.
TOIVO PALOMIES.
Veertien dagen geleden heeft de Haarlemsche
Rechtbank zich langdurig bezig gehouden met
„Fortunette", dat in den zomer van 1937 een
der attracties van het Zandvoortsche Casino was,
De Officier eisckte tegen elk der twee exploi
tanten een 50-jarige accountant en een 50-jarige
handelaar in foto-artikelen f 100 boete of 30
dagen.
Volgens hem hadden de verdachten aan het
publiek gelegenheid gegeven tot hazardspel.
De verdediger mr. M. Levenbach was het
daar niet mee eens. Hij meende, dat Fortunette
geen hazardspel, doch een loterij was.
De Rechtbank was het hiermede niet
eens en achtte de overtreding van art.
254 bis W. v. St. (het aan het publiek
gelegenheid geven tot hazardspel) be
wezen.
Beide verdachten werden tot f 50
boete sub. 10 dagen veroordeeld met
verbeurd verklaring van het in beslag
genomen materiaal.
Vliegboot over den Stillen Oceaan.
SAN FRANCISCO, 23 Febr. (Havas).
De groote vliegboot Clipper 18 is gisteravond
naar China vertrokken met een bemanning
van 12 personen en 10 deskundigen aan
boord voor een proefvlucht over den Stillen
Oceaan.
Copyright P. I, B. Bon 6 Copenhagen
„Vaarwel en leef gelukkig!" Daarmede namen Gerda en Karei
afscheid. De eerste vogels begonnen al te zingen, de boomen in
het bosch droegen groene knoppen en uit het bosch zagen de
kinderen, die nu weer hun eigen kleeren konden dragen, een
prachtig paard komen, bereden door een meisje, dat een roode
muts droeg en dat gewapend was met een paar pistolen.
Gerda herkende het paard direct, want het was haar eens door een
prinses en prins geschonken. En het meisje, dat het paard bereed
Het was het roovermeisje, dat zich thuis verveelde en nu maar
naar het Noorden trok. Beviel het haar daar ook niet, dan ging
zij wel ergens anders heen. „Jij bent een mooie jongen om zoo
weg te loopen", zei het roovermeisje tegen Karei. „En ik zou wel
Maar vertel mij nu eerst
eens willen weten, of jij het verdient, dat men voor jou naar het
andere eind der wereld loopt!" Maar Gerda tikte haar tegen haar
wang, vroeg naar de prinses en den prins en naar de kraai. „De
prinses en de prins zijn op reis en de kraai is dood", aldus ver
telde het roovermeisje. „De tamme vrouw van de kraai is nu
weduwe en loopt met een zwarte, wollen draad om haar poot,
3 hoe het jou gegaan is?"
Gerda en Karei gingen aan liet vertellen en het roovermeisje
luisterde geduldig, totdat zij alles en alles wist. „En snip-snap-
basseloere", zei het roovermeisje, toen alles verteld was.
Meteen nam zij afscheid van Gerda en Karei, him belovend, wan
neer zjj door de stad zou komen waar zij woonden, vast en zeker
een bezoek te zullen brengen. Met die belofte steeg 233 op haar
paard en reed weg, de wjjde* wijde wereld in.
XWordt vervolgd).
Het Hongaarsche elftal thans
samengesteld.
Een Hongaarsch elftal heeft v
leden Zondag te Lille met 2—.1
loren. Szabo stond toen niet in
(Van onzen Boedapester correspondent!
BOEDAPEST, 21 Febl^
Eindelijk is het Hongaarsche voetbalelftal a
a.s. Zondag te Rotterdam in den wedstrijd'v2'
derlandHongaije zal uitkomen, definitief vaJ"
gesteld. Het zal er als volgt uitzien:
Doel: Szabo (Hungaria).
Achter: Birö (Hungaria) Koranyi (PhoeW
Midden: Lazar (Ferencvaros), Turav m
garia) Dudas (Hungaria). Utl'
Vóór: Béki (Phoebus) Dr. Sarosi (Perencv
ros), Zsengellèr, (Ujpest) Cseh (Hungaria!
kos (Hungaria)
In den Wedstrijd, die verleden Zondag te Lilt
in het noorden van Frankrijk heeft plaats geh
hebben de Hongaren met 21 verloren K
grootste gedeelte van de Hongaarsche spelers
Lille zal ook te Rotterdam van de partij zijnen!
éénige goal, die door de Hongaren gemaakt k
werd door Zsengellèr met een kopstoot behaald'
Szabo, de meest geduchte en ook beroemd-t
goalkeeper, heeft te Lille niet in het Hongaarse})6
doel gestaan. Voor hem had men den - '5
Sziklai onder de lat gezet. Men wilde blijkbaar
dat Szabo zijn krachten zoovéél mogelijk zou
sparen.
Vier spelers keeren uit Lille naar Boedape»
terug en drie voetballers zouden heden, D0ni
derdagmorgen van het Keleti-palyaudvar 0{
Westerstation te Boedapest vertrekken. Dit zijn
Béki, Lazar en dr. Sarosi (ook wel Sarosi II ge.
heeten). De trein vertrekt te halfnegen van Boe.
dapest. De spelers zullen te München overnacht
ten en eerst den daaropvolgenden avond in'dè
Maasstad aankomen. Met hen ondernemen de
president van den Hongaarschen Voetbalbond, dr
Béla Usetty, en de bondskapitein dr. Karoly
Dietz, de reis.
Dr. Usetty is een bekende Boedapester advo-
caat, die reeds sedert een jaar of acht aan het
hoofd van de Hongaarsche voetbalbewegiw
staat. Hij maakt ook sedert jaren deel uit van
het parlement. Vroeger was hij vertegemvoordi.
ger van de regeeringspartij, maar hij behoort
tot de groep van ongeveer zestig afgevaardigden,
die enkele maanden geleden van den in de vorige
week afgetreden premier Von Imrédy afgevallen
is. Hij is in de Hongaarsche hoofdstad bijzonder
populair; hij speelt hier een groote rol in het
vereenigingsleven en is o.a. óók voorzitter van
de voetbalclub Ferencvaros.
Lazar, die evenals dr. Sarosi bij Ferencvaros
speelt, is 26 jaar. Van beroep is hij kleermaker,
Hij is reeds ongeveer 35 maal in internationale
wedstrijden uitgekomen. Vroeger speelde hij
half-back links, maar de bondskapitein dr. Dietz
dacht, dat hij rechts beter op zijn plaats zou zijn,
En inderdaad, op internationale wedstrijden vol.
deed hij op die plaats zóó goed, dat men hem in
zijn eigen club ook maar naar rechts liet verhui.
zen. Hij is in vele opzichten een kunstenaar: hij
geeft de voorkeur aan individueel spel, maar
weet tevens goed gebruik te maken van het sa
menwerken met de anderen.
Béki is nog -heel jong, slechts 22 jaar. Hij
werkt in de Boedapester electriciteitsbedrijven;
hij is nog nooit op een groote internationale
match uitgekomen. Hij maakt deel uit van de
club Phoebus, men roemt zijn vlugheid, zijn han
digheid en zijn techniek. Hij schijnt de goalkan.
sen steeds uitmuntend te kunnen berekenen.
Cseh behoort weer tot de ouderen. Hij telt
thans 27 jaren en heeft reeds meer dan dertig
maal voor Hongarije gespeeld. Hij heeft als stor-
mer in alle posities gewerkt, behalve in den
linkervleugel; eenigen tijd geleden is hij tenge
volge van een longontsteking een poos lang op
nonactief geweest, maar zoodra hij geheel her-
steld was, begon hij weer met alle kracht te
werken. Van beroep is hij boekdrukker, sedert
jaren is hij een van de beste spelers van Hungaria
De Hongaren zijn vol goeden moed. Wel is
het een groote teleurstelling geweest, dat de
strijd van verleden Zondag met een nederlaag
is geëindigd. Maar men zegt, dat men dezen wed-
strijd meer als training heeft beschouwd.
W. M. BEKAAR.
De Duitsche koloniale eiscfien,
Zouden bij de Duitsch-Engelsche handels
besprekingen naar voren worden gebracht,
BERLIJN, (United Press).
goed ingelichte Duitsche kringen kan
mer verwachten dat de Duitsche regee
ring bij gelegenheid van de Britsch-
Duitsche handelsbesprekingen, die in
de naaste toekomst geopend zullen
worden, haar koloniale eischen aan
Engeland duidelijk kenbaar zal ma
ken..
Volgens genoemde kringen zal
Duitschland verklaren, dat indien
men ooit tot het hervatten van de
normale economische relaties tus-
schen de landen onderling wil gera
ken Duitschland over grondstoffen
moet kunnen beschikken. In verband
hiermede wordt vermeld, dat op de
vergadering van de Duitsche in-
dustrieelen men bijna eenstemmig de
meening was toegedaan, dat Duitsch
land nog in dit jaar al zijn vroegere
koloniën zou terugkrijgen.
Doorgaans goed ingelichte kringen zijn van
meening, dat deze eenstemmigheid van mee
ning onder de Duitsche industrieelen veroor
zaakt zou zijn door de resultaten van de re
cente besprekingen, die achter de schermen m
Wilhelmstrasse tusschen Duitsche en buiten-
landsche staatsheden hebben plaats gehad en
die de koloniale kwestie betroffen zouden
hebben.
Een andere belangrijke phase in de Britsen-
Duitsche besprekingen zou, volgens betrouw
bare Duitsche bronnen, de kwestie van de
Britsche industrieele en economische cam
pagne in Zuid-Oost Europa zijn, die door de
Duitsche autoriteiten met eenige ergernis
wordt gevolgd. Verantwoordelijke Duitscue
kringen hebben onlangs hun misnoegen te
kennen gegeven ten eerste over de Brit-scne
handelsbesprekingen met Roemenië, ten twee
de over de Britsche besprekingen met Polen
en over Beck's plannen om naar Londen te
reizen.
Over het algemeen komt in Duitsche om*
cieele kringen de meening tot uiting, daj
Engeland en Frankrijk reeds voldoende ge
legenheid hebben om in hun behoeften aan
grondstoffen te voorzien, waarod! men
Duitschland de vrije hand zou moeten laten
om tot de bronnen der grondstoffen in Zuid-
Oost Europa toegang te verkrijgen.
Men verwacht dat de Duitsche regeerms
haar meening hieromtrent in de a.s. besore'
kingen ronduit ter sprake zal brengen.
Ondertusschen is men in Duitsche indus
trieele kringen optimistisch gestemd in zaKe
de Duitsch-Russische handelsrelaties. 0
neemt aan, dat deze in de naaste f
zich gunstig zullen ontwikkelen.
.(Nadruk verboden).
