Britsche pers over de inlijving
van Memeiland.
Troonrede van den
Italiaanschen koning.
Niet in overeenstemming met
het internationale recht.
Drie jaar geëischt
wegens poging
tot doodslag
gelegd was betrof het volgende gevaL 2
avond 29 Januari ontmoette de verdacht
Botermarkt een 33-jarigen koopman. De?n°P
moeting vond plaats voor een café en °Dl*
stond een woordenwisseling omdat de chf
tegen den koopman gezegd zou hebben- h [eur
daar 'n fiets te pakken?" Deze werd kw j
van het een kwam het ander totdat ze h en
besloten om het maar op een stille plaat* 01
vechten. Van de Botermarkt ging de Wh? !e
de Oude Gracht, Turfmarkt naar de Ant? yia
straat en vandaar naar de Lange Heer e"
waar de koopman zijn fiets naar huis uPvest
Even later kwam hij echter weer naar buit
toen -begon de vechtpartij, die bijna zoo'n T
lottïg einde had genomen. De koopman
zooals de getuigen vertelden, iets in de TT1Was
derheid terwijl de chauffeur met zijn fiefes"
zijn linkerhand en een zakdoek in ziin rook?311
hand zich ook niet onbetuigd liet. r"
Plotseling echter stapte hij op zijn fjet
reed weg. De koopman ging naar huis en Vb, 611
tot de ontdekking dat hij geheel onder het hl
zat daar hij een diepe steekwond in zijn t h
terbovenbeen en een wond in zijn borst ha
Een dokter werd geroepen, die constateerde h
de wond in zijn borst slechts een centim t
hooger of lager had moeten zijn en er was
middellijk ernstig levensgevaar aanwezig °n"
weest. ®e"
Voor de Rechtbank verklaarde de koonm
dat hij nog nooit iets met den verdachte hT»
gehad. ett
De verdachte zei, dat hij den koopman P
kleine schroevendraaier had voorgehouden
dat deze daar in getrapt had. Hoe de wond^
de borst ontstaan was kon hij niet verklaren
Eenige familieleden van den koopman legden
vervolgens nog eenige verklaringen af, Waarn t
bleek, dat ze niet gezien hadden, datde ve
dachte een mes of iets dergelijks in zijn handig
had gehad. De 44-jarige echtgenoote had wVl
gezien, dat de chauffeur eenige stekende bewe
gingen maakte.
Zoowel de diefstal als de poging tot doodsla*
achtte de Officier bewezen. De verdachte heeft
iets in zijn hand gehad; of dat nu 'n schroeven
draaier geweest is of een mes, dat doet er min"
der toe. Reeds 12 vonnissen heeft hij achter dè
rug, daaruit blijkt wel, dat hij voor geen klein
tje vervaard is. Ook het optreden van den
koopman is echter niet heelemaal correct.
Spr. eischte tenslotte drie jaar gevangenis
straf met aftrek van preventief..
De verdediger mr. L. G. Römelingh wees er op
dat de diefstal van zeer geringe beteekenis k
De houding van verdachte is eenigszins zonder
ling. Toch blijkt uit de verklaringen van den
koopman zelf, dat de vechtpartij hoofdzakelijk
aan zijn agressief optreden is ontstaan. Het
voornemen om den koopman te dooden heeft de
verdachte nooit gehad. Van poging tot doodsla*
is de zaak dus terug te brengen tot een gewone
vechtpartij. De eisch van den Officier is daar
mee niet in overeenstemming. Spr. verzocht
daarom de uiterste clementie.
Uitspraak 6 April.
De betrekkingen met
Engeland en Frankrijk.
Koning hoopt op een
langdurigen vrede.
ROME, 23 Maart. (Stefani-A.N.P.) In de he^
denmorgen gehouden vergadering der Kamer
van Fasces en Corporaties heeft de koning zijn
troonrede gehouden, waarin hij, verwijzende
naar de verovering van Abessynië en de stich
ting van het keizerrijk zeide, dat deze gebeur
tenis wel een beslissenden invloed moest hebben
op de richtsnoeren van de Italiaansche binnen-
landsche politiek. De uit sancties voortkomen
de crisis eindigde daarmede, dat Italië zich uit
den Volkenbond terugtrok. Bovendien werd in
October 1936 de as RomeBerlijn opgericht,
welke zoowel op een politieken als op een eco-
nomischen en cultureelen grondslag berust en
welke geleidelijk is uitgebreid door overeen
komsten met Japan, Hongarije en Mandsjoekwo.
Wat Groot-Brittannië betreft, de ac-
coorden van 16 April hebben gunstige
voorwaarden geschapen voor een con
solidatie en een hervatting der normale
betrekkingen tusschen beide landen.
Sprekende over Frankrijk, zeide de
koning het volgende:
Wat Frankrijk betreft, in een offi-
cieele nota van 17 December 1938 heeft
mijn regeering vastgelegd, welke kwes
ties op dit oogenblik de beide landen
van elkaar gescheiden houden.
(In de nota van 17 December 1938 heeft de
Italiaansche regeering de Fransch-Italiaansche
overeenkomsten van 1938 opgezegd op grond van
het feit dat Frankrijk zou hebben nagelaten te
onderhandelen over een conventie, welke op
grond van het verdrag van 1935 de handels- en
vestigingsverdragen van 1896 ten aanzien van
Tunis moest vervangen en, daarenboven, dat
Frankrijk den geest dezer verdragen zou heb
ben geschonden door de toepassing van sancties
tegen Italië, welke door den Volkenbond waren
afgekondigd. Red).
Zijn rede vervolgend, zeide de koning, dat
aangezien tegenstrijdige belangen tusschen
Spanje en Italië ontbreken, deze twee staten in
den meest uitgebreiden zin kunnen samenwer
ken.
Hoewel Italië, zoo besloot de vorst,
zich niet overgeeft aan de illusie van
een eeuwigen vrede, wensclit het, dat
de vrede zoo lang mogelijk zal duren,
opdat het de hulpbronnen van zijn rijk
volledig kan benutten.
Voorts wees de koning nog op de „bijzonder
vriendschappelijke betrekkingen welke de Ita
liaansche regeering onderhoudt met Albanië,
Joego-Slavië, Polen en Zwitserland.
Tenslotte besprak de vorst nog de be
trekkingen tusschen kerk en staat,
waarvan hij zeide, dat die betrekkin
gen zullen blijven streven naar de meest
hartelijke verhouding en samenwerking
op het gebied der wederzijdsche rech
ten en verantwoordelijkheden.
De voorlezing van de rede duurde ongeveer
14 minuten. Zoowel bij het binnentreden als na
voorlezing van zijn rede werd de vorst gees -
driftig toegejuicht. Daarop verklaarde de voor
zitter namens den koning de dertigste wetge
vende vergadering voor geopend.
Onder het gebulder der kanonnen en het ge
beier der klokken had de koninklijke stoet zie
van het paleis naar het Kamergebouw begeven.
In den stoet bevonden zich ook de koningin,
prinses van Piemont, de hertogin van Aosta en
anderen.
De koning heeft heden 25 generaals va£
landmacht en verscheidene officieren die heoben
deelgenomen aan de verovering van Abessyme»
tot lid van den Senaat benoemd.
Doodvonnissen te Madrid.
Polen en het non-
agressiefront.
LONDEN, 23 Maart (Reuter). De
Britsche pers veroordeelt de methode
van het inlijven van Memel bij
Duitschland.
Men beschouwt dit als een aandui
ding, dat snel een vredesfront moet
worden georganiseerd.
De „Times" schrijft, dat de nieuwe stap van
den Führer een nieuwe militaire overweldiging
naar nationaal-socialistisch model is. De in
lijving vertoont alle karakteristieke eigen
schappen van gemilitariseerde diplomatie,
waarin de nationaal-socialisten zich gespecia
liseerd hebben. Het is duidelijk, dat dergelijke
methoden niet in overeenstemming zijn met
de redelijke code van internationaal recht.
Het blad geeft verder toe, dat de actie in
zake Memel niet geheel zonder grond is, ten
eerste is Memel vrijwel geheel Duitsch en ten
tweede is Memel in 1923 door Litauen plotse
ling bezet, doch dit rechtvaardigt niet het
optreden van thans.
De „Daily Telegraph" schrijft, dat uit dit
optreden blijkt, dat Hitier vasthoudt aan de
methode van de gehandsehoende vuist. Uit
zijn optreden jegens Memel blijkt, dat hij
nieuwe aanvallen in petto heeft en al zijn
buren worden voortdurend in staat van alarm
gehouden.
Het blad wijst erop, dat Denemarken, dat
een kleine Duitsche minderheid heeft, reden
heeft om bevreesd te zijn. Wel heeft Denemar
ken deze minderheid steeds edelmoedig be
handeld, doch hierdqpr is het niet onaantast
baar gebleven.
Ten aanzien van de gemeenschappe
lijke anti-agressie verklaring schrijft
de diplomatieke medewerker van de
„Times" dat na de Fransch-Britsche
besprekingen gisteren, de Britsche mi
nisters konden verklaren, dat de Sovjet
Unie en Frankrijk met het plan in
stemmen, doch van Polen is nog geen
definitief antwoord ontvangen.
De positie van Polen is moeilijk. Het
ontwerp van de verklaring gaat in
Poolsehe oogen niet ver genoeg en men
wil daarom eerst nadere inlichtingen
ontvangen. Gisteren is het vraagstuk
ter sprake gekomen de verklaring in
krachtiger bewoordingen te stellen en
de samenwerking meer nauwkeurig te
omschrijven.
Verder wordt verklaard, dat het denkbeeld
van een conferentie nog niet is opgegeven.
„Hergroepeering: der Oostzee-
staten.
PARIJS, 23 Maart. (Havas) In het commen
taar op de inlijving van Memel, waardoor Polen
wordt omsingeld, schrijft La Rochassière in de
Petit Journal: „Teneinde de bedreiging af te
weren, moeten Londen en Parijs een hergroepee
ring van de Oostzeestaten, welke door Duitsch
land worden bedreigd, om Warschau tot stand
brengen.
In de „Figaro" schrijft Dormesson, dat bij de
volksstemming in 1925 men in Memel 59 pro
cent Lithauers. 38 procent Duitschers en 3 pro
cent anderen telde. Een minderheid heeft dus
de overwinning behaald. Hij vraagt zich verder
af, hoe Polen deze bedreiging zal aanvaarden.
Donnadieu maakt in de „Epoque" opmerkzaam
op het streven van Duitschland naar de „Domi
nium Maris Batltici", het beheerschen van het
Oostzee-rijk.
In de „Ordre" schrijft Vivières, dat Duitsch
land na 25 Maart 1939 de wereld heeft getoond
een roofdier te zijn, dat niets anders wil dan zich
verzadigen.
Het St. Elisabeth's Gasthuis te
Haarlem.
De nieuwe geneesheer-directeur.
HAARLEM, Donderdag.
De gemeenteraad van Haarlem benoemde
Woensdagmiddag tot opvolg«r van dr. L. C.
Kersbergen als geneesheer-directeur van het
St. Elisabeths Gasthuis den heer P. A. Heeres,
arts, thans belast met de leiding van een zie
kenhuis te Assen, no. 1 van de voordracht van
regenten.
In ons nummer van 14 Maart gaven wij reeds
uitvoerige biografische bijzonderheden over
den heer Heeres. Ter herinnering ontleenen
wij daaraan nog de volgende mededeelingen:
De heer P. A. Heeres
.werd 1 Januari 1901 te
Groningen göboren,
waar hij de H.B.S. met
5-jarigen cursus door
liep, om vervolgens zijn
studies aan de Rijks
universiteit aldaar
voort te zetten. In 1919
zette de heer Heeres
zijn eerste schreden
als medisch student in
het Groninger Univer
siteitsgebouw waar hij,
in het voorjaar van
P. A. Heeres te Assen. 1926. tot arts werd be
vorderd. Reeds enkele
jaren daarvoor was hij assistent geweest op
de physiologische afdeeling van professor
Hamburger. Na zijn artsexamen werd de jonge
dokter assistent bij professor Polak Daniëls
en, na 21/* jaar chef de clinique bij dezen.
Daarop volgde in 1930 zijn benoeming tot ge
neesheer-directeur internist, röntgenoloog,
aan het Wilhelmina Ziekenhuis te Assen,
waar de toen plaats vindende groote verbou
wing onder zijn leiding geschiedde. Onder
zijn leiding vond verleden jaar plaats de uit
breiding der inrichting met laboratoria, zus-
ter-eetzalen en poliklinieken.
Dokter Heeres is voorzitter van de afdeeling
Assen der Nederlandsche Maatschappij tot
Bevordering der Geneeskunde, bestuurslid
van den Nederlandschen Bond voor Zieken
verpleging (Noorder Gewest) voorzitter der
Asser Muziekschoolvereeniging, voorzitter van
het Sportkeuringsbureau en lid der N.T.C. van
den K.N.VB.
Mr. ROST VAN TONNINGEN
STOND TERECHT
900.— boete geëischt9 subs
3 maanden.
TEVENS EEN PROEFTIJD GEREQUIREERD.
's-GRAVENHAGE, 23 Maart. Vanochtend
werden voor de strafkamer van de Haagsche
rechtbank, gepresideerd door mr. J. H. van
Laer, drie beleedigingszaken tegen mr. M. M.
Rost van Tonningen, hoofdredacteur van het
Nationale Dagblad behandeld.
Mr. Rost van Tonningen had zich te ver
antwoorden wegens het publiceeren van arti
kelen over de zaak Oss, welke beleedigend ge
acht werden voor den minister van Justitie,
mr. Goseling, den procureur-generaal bij het
gerechtshof te 's-Hertogenbosch, mr. E. L. M.
M. baron Speyart van Woerden en van den
centralen raad van beroep.
Het ging hier om de artikelen „Het hemel
tergende vonnis", verschenen in het nummer
van 23 December j.l. „De eer der Nederland
sche jeugd", verschenen in het nummer van
29 December j.l. en „De zedenmisdrijven van
Oss", verschenen in het nummer van 4 Ja
nuari j.l.
Voor deze artikelen zijn indertijd door de
Leidsche politie de persen van het nationale
Dagblad onklaar gemaakt, welke maatregel
later, na ingediend verzoekschrift van mr. A.
J. van Vessem, ongedaan werd gemaakt.
Mr. Rost van Tonningen werd in rechten
bijgestaan door mr. W. J. C. A. Nijgh te
's-Gravenhage.
De drie zaken werden gevoegd, dus tegelij
kertijd behandeld.
De officier van justitie achtte het artikel
„Het hemeltergende vonnis" beleedigend voor
den Centralen Raad van beroep.
Wat het artikel „De eer der Nederlandsche
jeugd" betreft, hier achtte spr. smaadschrift
tegen minister Goseling bewezen.
Den minister wordt een bepaald feit ten
laste gelegd, nJ. dat hij in zijn plicht zou zijn
tekort geschoten met het vervolgen van mis
drijven. Wel haalt de schrijver van het artikel
eenige zinnen aan, welke in de Kamer zijn
gebezigd, doch dat ontneemt aan het artikel
het karakter van smaadschrift niet. Evenzoo
is het gesteld met het derde artikel,1 waarin
aan baron Speyart van Woerden eveneens
plichtsverzaking wordt verweten, omdat hij
twee arrestanten zou hebben vrijgelaten, in
strijd met zijn plicht als openbaar ministerie.
Evenals het smaadschrift tegen minister Go
seling is hier het misdrijf gepleegd tegen een
ambtenaar in de rechtmatige uitoefening van
zijn bediening.
Ook beroep op algemeen belang gaat niet
op, omdat vorm en inhoud noodeloos kren
kend zijn.
Geldboete en voorwaardelijke
gevangenisstraf geëischt.
Spr. was van meening, dat de pers zich
moet onthouden van beleedigende critiek. Cri
tiek, die beleedigend is, heeft veel minder ef
fect dan reëele critiek.
Wegens overtreding van art. 137 a. W. v. S.
eischt de officier een geldboete van 900
subs. 3 maanden hechtenis en bovendien een
voorwaardelijke gevangenisstraf van drie
maanden met een proeftijd van drie jaar.
Hierna nam mr. Rost van Tonningen het
woord om eerst zelf zijn verweer te voeren
Spr. begon met een uitvoerige uiteenzetting
te geven over de geschiedenis van de zaak
Oss. In dit verband merkte hij op, dat de ad-
Haarlemsche chauffeur
voor de Rechtbank
HAARLEM Donderdag.
Drie jaar gevangenisstraf eischte de
Officier hedenmorgen tegen een 33-
jarigen Haarlemschen chauffeur, die
terecht stond wegens poging tot dood
slag en diefstal.
De diefstal had niet zooveel te beteekenen.
Op 28 Januari van dit jaar had de chauffeur
een actetascn van een fiets genomen die voor
een café aan de Lange Veerstraat stond. In de
tasch bevonden zich aardappelen, Brussejsch
lof en een kinderpyjama. De verdachte hield
vol, dat hij de tasch gevonden had en hem later
naar het politiebureau had willen brengen.
Pres.: Waarom heb je dat niet dadelijk ge
daan?
Verd.: Het was al half twaalf.
Pres.: En toen dacht je zeker dat ze op het
politiebureau al naar bed waren.
De poging tot doodslag, die eveneens ten laste
ministratieve rechtspraak niet vrij en onaf
hankelijk van de regeering staat. Het doel van
het artikel „het hemeltergende vonnis" was
evenwel, aldus mr. Rost van Tonningen, niet
om critiek op den centralen raad uit te oefe
nen, doch om de marechaussee in eere te her
stellen.
De reeks artikelen, voor welke hij thans
terecht staat, zijn, aldus spr. niet geschreven
om de bedoelde personen te beleedigen, doch
als antwoord op de artikelen in de Zuidelijke
pers.
Er zijn in de zaak-Oss zulke groote moreele
belangen gemoeid, dat spr. het kleinzielig
vond om hem voor wat al te scherpe woorden
te vervolgen.
Spr. protesteerde tegen het in beslag nemen
van de persen en was de rechtbank dankbaar,
dat zij dezen maatregel ongedaan heeft ge
maakt. Wat de geëischte straf betreft, zeide
spr., dat hij daardoor in zijn arbeid ernstig
wordt beknot.
Mr. Nijgh vervolgde hierna het pleidooi.
„Het gaat hier niet om een klein beleedi-
gingszaakje", aldus pleiter, „maar om groote
belangen". In dit verband trok pleiter een
parallel met de zaak Dreyfus. Ook andere
bladen, aldus mr. Nijgh hebben scherpe critiek
op de beslissing van den centralen raad uit-
.eoefend. Hun redacteuren zijn niet vervolgd.
Over de in beslagneming van de persen zeide
pleiter, dat de officier van justitie hier om
de woorden van den minister te gebruiken
„op hol is geslagen". Het Nationale Dagblad
zal tegen den staat een vordering wegens
schadevergoeding instellen.
Pleiter achtte hetgeen verdachte geschre
ven heeft, onschuldige taal, vergeleken bij wat
o.a. Marnix van St. Aldegonde, Bilderdijk en
Da Costa wel geschreven hebben.
Men kan de geïncrimineerde artikelen daar
om niet beleedigend noemen.
Bij repliek zeide mr. Hoekstra, dat pleiter
de formeele en materieele beleediging verwart.
Het gaat hier alleen om de formeele beleedi
ging.
De uitspraak werd bepaald op 6 April.
Tien communisten ter dood veroordeeld.
MADRID, 23 Maart. (Havas) Een tiental com
munistische leiders, die hebben deelgenomen
aan den opstand van 6 tot 12 Maart zijn door
de krijgsraden ter dood veroordeeld en terecht
gesteld.
In totaal zullen ongeveer duizend personen
voor de krijgsraden terecht staan in verband
met dezen opstand, allen hoogere officieren,
commissarissen, leiders der communisten en van
de geunifieerde socialistische jeugd. De meeste
soldaten, die aan den opstand hebben deelge
nomen, zijn na een kort verhoor weer vrijge
laten.
Auto door de gladheid tegen een
boom gereden.
GRONINGEN, 23 Maart. In den afgeloopen
nacht omstreeks drie uur is op den Frieschen
straatweg, op de grens der gemeente Gro
ningen, een personenauto, op weg van Gro
ningen naar Zuidhorn, door de gladheid van
den weg in een bocht tegen een boom gereden.
De wagen reed met een snelheid van negentig
kilometer. De chauffeur, de 26-jarige M.
Drent, garagehouder te Zuidhorn, liep een
hersenschudding en inwendige kneuzingen op.
De 29-jarige H. Rozema, eveneens uit Zuid
horn, die naast D. zat, brak zijn rechterarm
en kreeg een hoofdwonde.
De chauffeur D. was hedenmorgen nog
steeds buiten bewustzijn; de toestand van R.
is niet levensgevaarlijk.
Hij haalde den vuurslag met het stompje voor den dag, maar hem stond de hond met oogen zoo groot als theekopjes, dien hij in
juist toen de vonken eruit sprongen, vloog de deur open, en vóór den hollen boom gezien had, en die nu beleefd vroeg: „Wat ge
biedt mijn meester?"
Uitkeeringen aan de gemeenten.
HAARLEM, Donderdag.
Volgens een bij de Staatscourant van heden
behoorend bijvoegsel zullen over het uitkee-
ringstijdvak 1937/38 uit het gemeentefonds o.a.
de volgende uitkeeringen worden verstrekt (in
afgeronde bedragen)
In de provincie Noord-Holland: Alkmaar
f 312.350, Amsterdam f 13.539.100, Beverwijk
f 140.850, Bloemendaal f 155.825, Bussum
f 161.575, Edam f 81.725. Enkhuizen f 86.425,
Haarlem f 1.201.250, Haarlemmermeer f 261.755,
Den Helder f 534.750, Hilversum f 652.225,
Hoorn f 139.300, Nieuwer-Amstel f 82.425,
Purmerend f 104.300, Velsen f 399.425, Wormer-
veer f 180.375, Zaandam f 502.450, Zandvoort
f 107.150.
In de provincie Zuid-Holland o.m.r Alphen
a/d Rijn f 104.775, Delft f 504.750, Dordrecht
f 822.725, Gouda f 320.150, 's-Gravenhage
f 4.898.400, Hillegom 101.475, Leiden f 891.000,
Rotterdam f 9.165.575-
„Sapperloot!" zei de soldaat, „dat is een aardige vuurslag, als II geld", zei hij tot den hond, en in een wip was die weg en weer
htj mij alles kan bezorgen, wat ik hebben wil". „Breng mij wat terug met een grooten zak vol kopergeld in zijn bek.
(Wordt vervolgd).
Copyright P. I, 6. Bos 6 Copenhagen
Eens was het een stikdonkere avond, en hij had niet eens geld
om een kaars te koopen; toen dacht hij aan den vuurslag, dien
hij uit den bedien boom had gehaald, en dat daar nog een klein
stompje in zat
