D E' IN DE PIJP.
^MNELBOUW IN NEDERLAND.-
"SS LondeJ1' HNe n--Yorï-
Land- en Tuinbouwpraatje
.Hoe wordt een tunnel gebouwd?
(Door technische» medewerker).
oefenden reeds
uit;
fS^dedèn™"" mollenarbeid
,Itn7eTatemh0Ondw'5Ldanavo\geaiï
jfmineurs kan men de tunnelbou-
(ffl °u kikken Tientallen kilometers tun-
«1Parijs en steeds werd daarbij als
Berlyn „Lfhode van uitvoering gevolgd de
.jiSitaaKle me afgekeken methode, thans
SyjgjSS bekend als de „schild-
in de WD"
n-ethode -o^thode wordt onder den grond
Bij de!3rSö van samengeperste lucht.
™!.n nièt, 4at er onder den grond
MnnatUche voorstelling van de onderspoeling
Mtiud van de gezonken tunnelstukken
<e Rotterdam.
dt gewerkt. Evenals bij den mijnbouw wordt
h°t s- tunnelgang ontgraven materiaal
giwhts op één punt, bij de mijnschacht, naar
bovengebracht. Zoo konden in de genoemde we
reldsteden de ondergrondspoorwegen desnoods
dwars onder de fundamenten van de reeds aan
wezige bebouwing worden aangelegd. Deze be-
nroefde methode van tunnelbouw is ook overge
nomen door de bouwmeèsters der autotunnels:
de Hollar d- en Lincoln-tunnels in New York,
de tunnels in Antwerpen en Liverpool zijn op
die wijze gebouwd.
De te Antwerpen
schildmethode.
gevolgde
Bij de beschrijving van deze methode zal
meer speciaal worden meegedeeld, hoe de uit
voering te Antwerpen heeft plaats gehad. Te
Antwerpen waren de omstandigheden niet
zoo gunstig als b.v. te New York en te Liver
pool. Daar kon grootendeels door rotsgrond wor-
dep heengeboord en dit levert bij de schild-
methode een groot voordeel op. Er bestaat dan
immers weinig gevaar voor instorting van het
reeds uitgeboorde, maar nog niet bekleede
tunnelgedeelte. Bij een beetje harden rotsgrond
kan het voordrijfschild zelfs geheel gemist wor
den, Of dan nog verhoogde luchtdruk noodig is
hangt af van den druk van het door de rotsen of
door den bodem heendringende water. Te Li
verpool was eigenlijk het grootste probleem
het transport van de 1,2 millioen ton rotsgrond
door de in aanbouw zijnde tunnel over kilome
ters lengte naar de verticale schachten op de
oevers.'
Te Antwerpen was geen rotsgrond aanwezig.
Dat men desondanks de schildmethode te Ant
werpen heeft kunnen toepassen is te danken
aan de omstandigheid, dat beneden 20 M. onder
de waterspiegel van de Schelde werd aangetrof
fen de z,g. Boomsche klei. Dit is een zeer vaste
en weinig waterdoorlatende kleisoort. Door deze
kleilaag van groote dikte is de Antwerpsche
tunnel heengeboord met behulp van een stalen
voordrijfschild van 9.60 M. diameter. Op de
hierbij gaande afbeelding ziet men dit voordrijf
schild, gezien van de tunnel uit en in lengte
doorsnede. De ruimte in de pas voltooide tun
nelbuis achter het stalen voordrijfschild wordt
onder verhoogden luchtdruk gehouden. Daartoe
is in den tunnelbouw meer achterwaarts een
luchtsluis geplaatst, die op gezette tijden verder
de tunnel in verplaatst moet worden. Het stalen
voordrijfschild heeft een iets grootere diameter
dan de ronde tunnelbuis en past daar dus op als
de deksel van een beschuitbus op een ronden
beschuittrommel.
De werkwijze had nu op de volgende manier
plaats. Boven in den tunnel, onder de dekking
van de vooruitgeschoven plaatijzeren mantel van
het voordrijfschild werd grond ontgraven. Daar
bij was de luchtdruk zoo groot, dat uit den grond
geen water kon uittreden. De ontgraven grond
werd voorloopig gestut door houten schotten,
die steun vonden tegen handvijzels. Als de ont
graving zóó een eind was voortgegaan, werd het
voordrijfschild over een afstand van ongeveer
76 c.M. vooruit geperst. Dit geschiedde met be
hulp van 32 hydraulische vijzels, die elk een
druk van 200 ton konden uitoefenen, en die
geplaatst waren tusschen den laatst geplaatsten
ijzeren ring van het reeds voltooide tunnel-
lichaam en den achterkant van den binnenring
van het voordrijfschild. In het hiernevens ge
geven aanzicht van het schild kan men ze alle
32 aftellen. De maat van 76 c.M. komt overeen
met de lengte in de richting van de tunnels van
een ijzeren ring. Zoodra het schild vooruit ge
perst was, werd dan weer een nieuwe ijzeren
nng binnen de beschermende mantel van het
voordrijfschild gesteld. Dit geschiedde in gedeel
ten, doordat telkens één der 14 ringsegmenten
floor den montagearm of erector op zijn plaats
werd gebracht. Deze erector was bevestigd in
eet midden van den achterkant van het voor-
flnjfschild en is mede duidelijk te zien op de
hierbij gaande afbeelding.
De grootste vijand bij deze werkmethode is
et water, dat door den grond tracht heen te
■ngen en dat door luchtdruk moet worden te
gengehouden. Hoewel de Boomsche klei weinig
erdoorlatend was wer£* toch nog een bron-
iwf i aanSebracht in den grond boven en
tunneluiteinde om daardoor den druk
HiÜJ1 rter in den êfond te verminderen.
on! de luchtdruk in de werkkamer
1 ahnosfeer lager worden gehouden
no°dzakelijk zou zijn geweest,
wom! - voordrijfschild, waarmede te Ant-
ii7o?a j5 gewerkt> woog 300 ton. Aan giet-
Chïr io« wkegmenten is 32-000 ton verwerkt.
methnH len§te is gewerkt met de schild-
rjttpn Ver weerszijden daarvan zijn de op-
aSJjWd in °Pen bouwputten. De werk-
verlnnrrf5" met het V001"drijfschild zijn zeer vlot
beeoJrf,?' nadat Nov- 1931 voor het eerst
had dit \as ?m ^et schild vooruit te persen,
m begin 1933. den hierboven genoem-
denkbaar, waarbij deze methode wel degelijk
voor den bouw van de geheele tunnellengte in
aanmerking komt. In zoon geval moet de scheep
vaart eerst blijven plaats hebben door de ééne
helft van het vaarwater, die aanvankelijk nog
niet wordt afgedamd en later door de andere
helft van het vaarwater, nadat daaronder in-
tusschen het eerste gedeelte van den timnel is
gebouwd. Dat deze methode, waarbij in 't ge
heel niet onder water of met luchtdruk gewerkt
behoeft te worden, vele voordeelen biedt, be
hoeft wel niet nader' te worden betoogd; toch
komen ook bij deze methode nog moeilijkheden
genoeg aan de orde, voornamelijk verband hou
dende met de afdichting van de bouwputten
aan de zijde van het vaarwater en met de bron
bemaling. Voor Velsen lijkt deze methode in
't bijzonder in aanmerking te komen, omdat de
ondergrond daar bestaat uit zand, doorsneden
door enkele dunnere kleilagen en omdat de ge
projecteerde verbreeding van het Noordzeeka-
naal te Velsen nog uitgevoerd moet worden. Dit
opent de mogelijkheid om eerst het tunnelge
deelte te bouwen ter plaatse, waar de kanaal-
verbreeding is geprojecteerd, maar nog niet uit
gevoerd, terwijl gedurende dien tijd de scheep
vaart nog gebruik kan maken van het bestaande,
onverbreede kanaal. Gedurende de tweede phase
van de uitvoering van het werk zal de scheep
vaart dan varen door de inmiddels uitgevoerde
kanaalverbreeding, waaronder het dan reeds
voltooide eerste gedeelte van den tunnel is ge
legen, terwijl het oude kanaal in dien tijd is af
gedamd om daarin,, ook in den droge, het twee
de gedeelte van den tunnel te bouwen.
Er zal echter nog afgewacht dienen te wor
den, of deze bouwmethode ook indefdaad de
voordeeligste zal blijken te zijn.
In een volgend artikel zal het een en ander
worden meegedeeld over de ventilatie-inrich-
tingen, die voor langere autotunnels onmisbaar
zijn te achten.
dén afstand onder de Schelde door afgelegd.
In Amerika heeft men bij den bouw van den
Detroit-tunnel de schildmethode toegepast om
den tunnel te boren onder de bebouwde eigen
dommen op de oevers, maar in het bed van de
Detroit-River werd een methode gevolgd, die
overeenkomt met de thans ook in Rotterdam
toegepaste bouwwijze. Deze methode wordt ge
noemd de zink- of drijvende-methode; ook bij
den bouw van den timnel tusschen Oakland en
Alameda is deze methode toegepast.
De te Rotterdam gevolgde
zink-methode.
"jpi E te Rotterdam gevolgde methode is het in
een droogdok beginnen en drijvend afbou
wen van 9 groote betonnen drijflichamen. Deze
zullen elk 61 M. lang worden, 25 M. breed en
8.40 M. hoog. Dwars door de Nieuwe Maas wordt
een geul gebaggerd tot 22 M. diepte en in deze
geul laat men de doosvormige tunnelstukken
zinken.
De moeilijkheden, die bij deze methode het
meeste zorg baren, zijn het aan elkander be
vestigen van de gezonken tunnelstukken onder
ling en het verzekeren van een goede aanslui
ting tusschen den afgebaggerden rivierbodem
en de vlakke onderkanten van de een opper
vlakte van 61 bij 25 M2. hebbende betondoozen.
Voor dat een tunnelstuk tot zinken wordt ge
bracht zullen aan de uiteinden tijdelijke afsluit-
schotten worden ingebouwd. Daar een aldus af
gesloten tunnelstuk echter nog een onvoldoend
drijf vermogen heeft, zullen daaraan ronde ka
melen voor lichting worden bevestigd. Op het
tunnelstuk komen richttorens, die zoo hoog zijn,
dat ze nog boven den waterspiegel uitsteken,
als het tunnelstuk gezonken is. Ze zijn noodig
om te kunnen controleeren, dat het tunnelstuk
precies op de juiste plaats wordt gehouden tij
dens het laten zinken.
De dwars over de rivier te baggeren sleuf van
22 M. diepte, waaruit rond 1 millioen M3. grond
zal komen, kan natuurlijk niet precies vlak wor
den opgeleverd. Op de plaatsen, waar twee tun
nelstukken tegen elkaar zullen sluiten, zullen
daarom in die sleuf stelplaten van beton wor
den geplaatst; deze stelplaten zullen een opper
vlak hebben van 30 bij 4 M2. en 1 M. dik wor
den. Op deze stelplaten zullen de tunnelstuk
ken worden neergezet; echter niet rechtstreeks,
maar door tusschenkomst van verstelbare pos
ten. Het laten zinken zal dan geschieden, door
dat de drijfkamelen geleidelijk vol water loo-
pen, terwijl het tunnelstuk langs de verstelbare
posten zakt. Daarbij zal het tunnelstuk in takels
hangen aan twee drijvende bokken, zoodat men
het zinkende tunnellichaam volkomen in zijn
macht zal houden. Tusschen den onderkant van
het tunnelstuk en den afgebaggerden zandbo
dem zal na het zinken een ruimte van pl.m. 50
c.M. overblijven.
Als het tunnelstuk goed op zijn plaats staat
moet daarna de hierboven bedoelde ruimte van
50 c.M. worden ondervuld met een voor dat
doel speciaal geconstrueerde onderspoelingsma-
chine. Hiermede wordt een mengsel van water
en zand onder het tunnelstuk gespoten. Een.
schematische voorstelling hiervan wordt gege
ven op bijgaande teekening. Het bijzondere hier
bij is, dat naast de opening van de persbuis.
waaruit het zand en watermengsel komt, twee
zuigbuizen zijn gelegen, waarmede het onder
den vloer geperste water uit het zand-en-water-
mengsel direct weer wordt weggezogen. Het
zand blijft dan alleen achter. Dit is een gepa
tenteerde werkwijze van de Deensche firma
Christiani Nielsen, die bij genomen prqeygn
heeft bewezen een goede zandondervulling te
kunnen geven. In het groot is deze methode ech
ter nog niet toegepast, zoodat het begrijpelijk
is, dat met eenige spanning wordt afgewacht, of
deze door de N.V. Maastunnel van de genoem
de Deensche firma overgenomen werkwijze in
derdaad geheel aan de verwachtingen zal be
antwoorden.
Als twee tunnelstukken gezonken zijn, blijft
daartusschen nog een voeg van ongeveer 1 M.
breedte over, die nog gedicht moet worden.
Hiertoe wordt eerst buiten het eigenlijke tun
nellichaam onder water een betondichting aan
gebracht langs de zijwanden der tunnelstuk
ken. Dan wordt een duikerklok van 30 M. lengte
en 2 M. breedte op den bovenkant van het tun
nellichaam neergelaten. Deze duikerklok heeft
z.g. ooren, die ter zijde over het tunnellichaam
reiken. Met behulp van samengeperste lucht is
het nu mogelijk het water terug te dringen en
tusschen de bovenwanden van de beide tunnel
stukken een verbinding tot stand te brengen.
Daarmede is dan een verbinding verkregen tus
schen de twee tunnelstukken aan de zijkanten
en aan den bovenkant en is daardoor als het
ware een nieuwe duikerklok ontstaan. Door deze
onder luchtdruk te brengen kan ook het water
uit den bodem worden weggedrukt en kan een
verbinding der onderkanten en een definitieve
verbinding der zijkanten worden tot stand ge
bracht. Daarna worden de tijdelijke afdichtschot-
ten in de uiteinden der tunnelstukken gesloopt. 4 sie in de bouwvakken van 79 uur de con-
De zinkmethode wordt te Rotterdam alleen
toegepast voor het 560 M. lange gedeelte tus
schen de op de beide oevers gelegen ventilatie
gebouwen. Deze laatste zijn pneumatisch gefun
deerd, hetgeen beteekent, dat men een geraamte
van beton en ijzer in den grond heeft laten weg
zakken door met behulp van samengeperste
lucht onder dat geraamte geleidelijk aan den
grond weg te graven. De opritten, die aan de
landzijden tegen de ventilatiegebouwen aanslui
ten, zijn gebouwd in open fundeeringsputten,
die door op elkaar afgestempelde damwanden
worden begrensd en die worden drooggehouden
door bronbemaling.
De methode met open
bouwput en bronbemaling:.
Een geschenk voor de Kennenier
Oudheidkamer.
De Kennemer Oudheidkamer verkreeg Lud
Smids' „Schatkamer der Nedeiiandsche Oud
heden", uitgegeven in 1737, benevens het
daarbij behoorende aanhangsel, uitgegeven in
1778.
UIT HET POLITIERAPPORT.
De politie, alhier heeft een persoon aange
houden, die in het Algemeen Politieblad ge
signaleerd stand voor f 1. De man heeft de
boete betaald.
BENOEMING,
In de plaats van den heer W. C. Huisman
werd door het Kiescollege van de Ned. Her
vormde Kerk als diaken gekozen de heer M. A.
de Ruiter, die deze benoeming heeft aangeno
men.
SCHOENENHUIS „HECTOR" GEMODER
NISEERD.
Vrijdagmiddag heeft de heropening plaats
gevonden van het bekende schoenenhuis
„Hector", Breestraat 27.
Het winkelpand heeft een volledige mo
derniseering ondergaan, waardoor het thans
aan alle eischen van een modern schoenen
huis voldoet.
De firma gaf gisteren in een advertentie in
ons blad reeds een beeld van wat door haar
voor het voorjaar aan nieuwe modellen wordt
gebracht. De cliëntèle vinden in alle soor
ten schoeisel een ruime keus.
Als openingsreclame geeft de firma bij
aankoop voor minstens f 3 een doos heer
lijke bonbons cadeau, hetgeen vooral bij
dames wel in den smaak zal vallen.
BURGERLIJKE STAND.
Ondertrouwd: Q. A. Olsthoom en A. M.
van der Geest, toek. adres Heemskerkerweg
15; J. C. Beers en M. Steenbakker, toek. adres
Baanstraait 93.
Getrouwd: G. E. Rietdijk en D. Dibbets.
Bevallen: M. Zonneveld—Snijders Vroegop.
d.; M. BrethouwerLuyt, d.; M. G. H. Paap
v. d. Meij, d.; A. de Wildt—Bloedjes, z.; G,
v. d. Struijs-Weijers, d.; G. LeijenHelling-
werf, z.; Th. EistGillesen, d.; P. Hilbers
v. Wetering, d.
Overleden: H. Levy, 80 j., wed. van B. de
Jonge, Scheijbeecklaan 5; J. B. Avis, 76 j.;
alhier, Scheyibeecklaan 5; T. Klaver, 59 j.
echtgenoote van K. J. Rooijer, alhier, Hof-
landerweg 89; H. de Vries, 72 j., echtgenoote
van J. H. Scholts, Romerkerkweg 93; G.
Berghuis, 70 j., echtgenoot van G. Pijkes,
Adrichemstraat 48.
CONTROLE OP VACANTIEBONBOEKJES.
Op Donderdag 6 April zal in de Gem. Ar
beidsbeurs van wege de plaatselijke commis-
de
Te Rotterdam kon de voor de opritten ge
bruikte bouwmethode niet toegepast worden in
het rivierbed. Er zijn echter omstandigheden
trole op de vacantiebonboekjes plaats vinden,
Wat de tuinders kregen.
Prijsnoteering 31 Maart 1939.
Spinazie per kist f 0.60f 1.10.
Rabarber per bos 1022 cent.
Raapstelen per bos 22V2 cent.
Radijs per bos 23V2 cent.
Prei per K.G. 820 cent.
Aardappelen f 2.80f 3.
Uien per K.G. 23% cent.
Witlof per pond 812 y2- cent.
Breekpeen per K.G. 2J/24 cent.
Boerekool per K.G. 1215 cent.
Gele kool per K.G. 35J/2 cent.
Roode kool per K.G. 36 cent.
Spruiten per K.G. 2040 cent.
Langs de Lijn.
Schematische voorstelling van de uiideiapuehng met zand van de gezonken
tunnelstukken te Rotterdam.
Programma van de Radio Centrale.
Zondag.
Lijn I: 8.55 Hilversum I.
Lijn n 8.30 Hilversum n.
Lijn HL: 3.50 Keulen. 1.20 Brussel Ned„
2.20 Brussel Fr. 2.35 Brussel Ned. 3.20 Brussel
Fr., 5.20 Brussel Ned. 6.20 Keulen, 7.35 Wiver-
sen. 8.20 Brussel Fr., pl.m 8.50 Keulen, pl.m.
10.20 Parijs of diversen; pl.m. 10.50 Keulen.
Lijn IV: 8.30 Brussel Ned., 9.20 Brussel Fr.,
9.40 Brussel Ned., pl.m. 11.05 Nationaal pro
gramma; 5.20 London Reg., 6.50 Nationaal
programma; pLm. 11.Brussel Fr., 11.20
Parijs.
Lijn V: 8.30 Brussel Ned., 9.20 Brussel Fr.,
10.50 Parijs. 11.05 Nationaal programma; 1.20
Brussel Ned., 2.20 Brussel Fr., 2.35 Nationaal
programma, 4.20 London Reg. 4.50 Nationaal
programma, 5.20 London Reg.. 6.50 Nationaal
programma, 8.10 Diversen, 8.35 Parijs, 10.55
Keulen
Maandag.
Lijn I: 8.Hilversum I.
Lijn n: 8.Hilversum H.
Lijn III: 8.Keulen, 10.20 Parijs, 12.05 Di
versen, 12.20 Brussel Ned. 2.20 Keulen, 3.20
Parijs, 3.35 Deut-schlandsender of diversen,
4.J Radio P.T.T. Nord of diversen, 4.20
Keulen, 6.20 Parijs, 6.50 Brussel Ned., 7.05
Brussel Fr., 7.20 Brussel Ned, 7.50 Keulen, 8.30
Pauze, 8.35 Parijs, 12.20 Keulen.
Lijn IV: 8.— Brussel Ned., 9.20 Diversen,
10.35 London Reg. 5.20 Parijs 6.20 Natinaal
programma, 6.45 London Reg., 7.05 Nationaal
programma, 8.30 London Reg., 10.20 Natio
naal programma.
Lijn V: 8.Brussel Ned. 9.20 Diversen.
11.05 London Reg. 1^.20 Brussel Ned. 1.30
Nationaal programma; 2.35 London Reg., 4.20
Keulen, 6,20 London Reg. 7.05 Nationaal pro
gramma, 8.20 London Reg., 10.Radio P.T.T,
Nord of diversen, 10.20 London Reg.
OPENING VAN MAGAZIJN „DIWI".
Heden vindt de heropening plaats van ma
gazijn Spido aan de Zeestraat 3. Het magazijn
dat thans den naam draagt van „Diwi" is in
wendig geheel verbouwd, wat aan de winkel
ruimte ten goede kwam.
De zaak is niet alleen gespecialiseerd op ge
bied van rijwielen, maar ook op electrlsche
apparaten, die hier eveneens gerepareerd
kunnen worden.
POLITIE SCHIETVEREENIGING
„WESTERHOUT".
De Politie-schietvereemging „Westerhout"
houdt op den eersten en derden Dinsdag in
de maanden April tot en met September
schietoefeningen op de baan „Westerhout."
van 1416 uur.
EERVOLLE UITNOODIGING.
Onze plaatsgenoot de heer G. van Soest, lid
van de Krachtsportvereeniging D.O.K.
kampioen van Nederland in zwaargewicht,
heeft van de Amsterdamsche Krachtsportver
eeniging „Ajax" de eervolle uitnoodiging ont
vangen om op den eersten Paaschdag deel te
nemen aan de worstelwedstrijden tegen een
sterke ploeg uit Gent (België). De wedstrijden
worden gehouden in Amsterdam.
LOOP DER BEVOLKING.
Ingekomen:
J. H. Beufcman en gezin, z. ber., van Amster
dam,- Lindenlaan 12.
H. S. Reeders, dienstbode, van Haarlem,
Stetwag 20.
J. H. S. Steen, machinist, van Assen, Gr.
Houtweg 149.
B. Vetman, dienstbode, van Bergen N.H.,
Zeestraat 27.
G. E. Sciholtens, z. ber., van Amsterdam, H.
Burgerstraat 54.
W. Klebach en gezin, behanger stoff., van
Amsterdam, Berkelaan 50.
A. D. Visser, employé K.L.M., van Frankrijk,
Vondellaan 57.
P. Uiterutuis, fabrieksarbeider, van Beem-
ster, Romerkerkweg 65a.
A. A. Holtkamp, teekenaar, van Tiel, Acacia
laan 34.
M. M. Nol, z. ber.,, van Engeland, Hoflander-
weg 31.
K. Dekker en gezin, fabrieksarbeider, van
Velsen, Tulpenstraat 11.
A. W. Schutter, vertegenwoordiger, van
Haarlem, Duinwijklaan 43.
P. J. A. Kamp, z. ber., van Haarlem, Baan-
straat 72a.
P. Beers en gezin, koopman, van Heerhugo-
waard, Kloosterstraat 8.
S. C. IJgosse, z. ber., van Amsterdam, Lin
denlaan 10.
M. Schoorl, z. ber., van Velsen, Peper
straat 36.
B. Doornheim en gezin, z. ber., van Zeist,
Noorderwijkweg 7a.
T. van der Leden en gezin, z. ber., van
Zeist, Noorderwijkweg 7a.
G. Schröduer en gezin, fabrieksarbeider,
van Velsen, Graafwijkstraat 17.
J. G. Wiggers, religieuse, van Lochem,
Voorstraat 38.
J. W. Vloon, z. ber., van Apeldoorn, Voor
straat 38.
Vertrokken:
J. C. van Es, stuurman gr. v., naar Amster
dam, Breedesteeg 36 n.
A. M. Tabak, z. beroep, naar Amster
dam, Breedesteeg 36 H.
J. Kamhoot, chauffeur, naar Utrecht, Ha
vikstraat 61 bis.
W. Pirovano, dienstbode, naar Amsterdam,
Spuistraat 192-106.
N. Hoogewerf, fabrieksarbeider, naar Vel
sen, de Lethstraat 2 b.
M. Crombeen, dienstbode, naar Assendelft,
1174.
J. A. C. v. d. Laak, los arbeider, naar Til
burg, de Ruijterstraat 30.
J. H. Jansen, dienstbode, naar Amsterdam,
Tollensstraat 76 I.
G. Schuijt, z. ber., naar 's-Gravenhage, van
Beveringkstraat 211.
P. C. J. van Reijsen, z. ber., naar Sassen-
heim, Hoofdstraat 335.
J. H. Schouten, tuinder, naar Blokker,
B. 284.
P. P. M. Lahgedijk en gez., z. ber., naar
Venhuizen, V 345.
Th. J. Bakker, landbouwer, naar Blokker
A 54.
J. N. Beentjes, kapper, naar Oldenzaal,
Deurningerstraat 17.
C. F. Zweeris, dienstbode, naar Velsen,
Burg. Weertstraat 66.
J. M. Kuijer, los arbeider, naar Duitschland,
Emmerik, Grünewald 23.
J. M. Bosse, z. ber., naar Noordwijkerhout,
Maria-Gesticht.
H. J. van der Meij, huishoudster, n. Haar
lem, Waldeck Piermontstraat 37a.
E. I. Meijers, vertegenwoordiger, naar
Duitschland, Neustettïn.
G. Wijlhuizen en gezin, directeur P.T.T.,
n. Bodegraven, Prins Hendrikstraat 16.
A. S. L. Stuijt, dienstbode, naar Castricum,
Siegfriedstraat 4.
OP 1 APRIL ERIN
I GEVLOGEN.
MAAR
Douwt Egberts Echte E/reSfhe Heeren-Baai
Oud-Hollandsche Pijptabak. Anno 1755
(Adv. Ingez. MedJ
Uit gesprekken met kunstmestgebruikers
bleek ons dezer dagen, dat sommigen hun
slakkenmeel nog maar pas in huis hadden. Er
waren er zelfs, die het nog niet ontvangen
hadden. Nu bestond bij enkelen de meening,
dat 't voor de slakkenmeelbemesting der gras-
en hooilanden nu al te laat was, terwijl wij
ook iemand aantroffen, die vroeg of het
laat uitstrooien van slakkenmeel geen gevaar
voor verbranding der jonge grassprietjes op
leverde.
Misschien zijn er ook onder onze lezers die
zich bovenstaande vragen wel eens hebben
gesteld. Het zijn van die echte praktijkvra
gen, naar welker beantwoording men in de
meeste handboeken op landbouw gebied te
vergeefs zoekt. Of men vindt een onbevredi
gend antwoord, vooral wanneer het boeken
van ouderen datum betreft. De wetenschap
staat namelijk niet stil, en wat men voor een
kwart eeuw als onomstootelijke waarheid nam,
blijkt later soms heel anders te zijn.
Vroeger meende men inderdaad, dat slak
kenmeel zeer vroeg, liefst zelfs voor Nieuw
jaar moest worden uitgestrooid, wilde men er
voor het komende seizoen nog voordeel van
hebben. Tallooze proeven hebben echter aan
getoond dat in Maart uitgestrooid slakken
meel uitstekende oogstresultaten geeft evenals
het eerder gestrooide.
De praktijk, en daar komt het per slot
van rekening maar op aan, heeft deze proe
ven zonder voorbehoud bevestigd. Zelfs zijn
er wel genoeg voorbeelden uit de praktijk be
kend, dat einde Maart of begin April ge
strooid slakkenmeel een gunstiger werking
vertoonde. Hierdoor is het ook verklaarbaar,
dat slakkenmeel als overbemesting op win
tergranen en grasland gebruikt lean worden in
die gevallen, wanneer men vreest de fosfor-
zuurbemesting wat aan den lagen kant te
hebben genomen. Men neme in zoo'n geval
het zekere voor het onzekere en geve alsnog
een extra slakkenmeelbemesting. Het kan
heusch nu nog wel en men behoeft niet bang
te zijn dat de gewassen er eenig nadeel van
zullen ondervinden wanneer de hoeveelheid
fosforzuur iets aan de ruimen kant is. Geeft
men te weinig fosforzuur, dan moet de ko
mende oogst daarvan den nadeeligen in
vloed ondervinden. Geeft men iets te veel,
dan nemen de gewassen toch niet meer fos
forzuur op dan ze noodig hebben en het sur
plus blijft als een reserve voor de volgende
oogst veilig in den grond bewaard.
Wat het gevaar voor verbranding der ge
wassen door een late slakkenmeelbemesting
betreft, hiervoor behoeft men bij slakken
meel nooit bang te zijn. Een late aanwending
van het fosforzuur in den vorm van super
fosfaat geeft echter wel gevaar voor verbran
ding. Vooral de klaver is hiervoor zeer gevoe
lig, maar ook het gras krijgt door late super
een gele, verbrande kleur en krijgt daardoor
een achterstand inplaats van vroeg te wor
den, zooals men hoopte.
Bij late, zelfs zeer late toediening van fos
forzuur als slakkenmeel ontstaat nooit eenige
verbranding. De gewassen profiteeren vrij
spoedig van het waardevolle fosforzuur, er
komt geen schadelijke achterstand en men
kan op tijd oogsten, zonder in zijn verwach
ting beschaamd te worden.
En juist hierom ook is het slakkenmeel, zoo
geschikt om nu nog als aanvulling of over
bemesting gebruikt te worden, wanneer de
eigenlijke fosforzuurtoediening wat karig is
geweest. Zoo'n overbemesting zal zich stellig
dubbel en dwars betaald maken.
EVANG. LUTHERSCHE GEMEENTE.
De dienst in de Evang. Luthersche kerk op
den eersten Paaschdag zal worden opgeluisterd
met zang van onze oud-piaatsgenoote me
vrouw SuykSchik, begeleid aan het orgel
door Louis Stiens, organist.
Ten gehoore wordt gebracht Paaschlied van
Bach en Pompes.
JAARVERGADERING VAN D.O.K.
De Beverwijksche Krachtsportvereeniging
„D.O.K." houdt haar jaarvergadering op
Donderdag 6 April in het clubgebouw aan de
Peperstraat.
De agenda bevat o.m. de jaarverslagen van
secretaris en penningmeester en een bestuurs
verkiezing, wegens periodiek aftreden van de
heeren P. J. Schelvis, C. J. Groeneveld en H.
Joor.
DE NIEUWE BUNDEL VOOR DE
NED. HERV. KERK.
De Kerkeraad van de Ned. Hervormde Ge
meente te Wijk aan Zee en Duin heeft be
sloten over te gaan tot invoering van „De
Nieuwe Bundel voor de Ned. Herv. Kerk".
200 exemplaren van dezen nieuwen bundel
zijn besteld n.l. 100 voro Wijk aan Zee en 100
voor Wijk aan Duin.
Als er zieken zijn.
Zondagsdienst geneesheeren en
apotheken.
Voor spoedgevallen wordt a.s. Zondag de
dienst waargenomen door Dr. M. H. A. Melchior,
Zeestraat 166, telef. 3340.
In de week van 29 April zijn de Duinwijk
Apotheek, Populierenlaan 44, telef. 3388 en de
Apotheek „Velsen-Noord" Wijkerstraatweg, tel,
3030. belast met den Zondags- en nachtdienst,
