IJmuider Courant
*êmm
Cl"'r""'
DAGBLAD VOOR VELSEIN, IJMUIDEIN, SANTPOORT EN OMSTREKEN
De Buitenlandsche
Gebeurtenissen.
Vredesactie
Bezoek van Mgr. Orsenigo
aan Hitier trekt de
aandacht
Vechtpartij met het
mes beslecht.
Op nieuw ijs.
Twee motorrijders reden op elkaar in.
Noodlottig verloopen proefrit.
- J
-JAARGANG NO. 159
anfnt Coster. MaatschappO
""^Coü"»' U"s**e'> 4lg<i™'
er ij N. V Groote Houtstraat 93.
Tel 10724. BnreaD IJmaider
Buri7 KeMema-la«o 42. IJmoiden.
,301 Po.'Bi" 310791 A1U
,0rd:» k«del"M opgenomen in de
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM BIN ROBEK J PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
MAANDAG 8 MEI 1939
Abounementen per week f 0.121/}, per
maand f0.52'/j, per 3 maanden f 1.53,
franco per post f 1.93 per kwartaal. Losse
anmmers 3 cent per ex. Advertentiëni
1-5 regels f0.60, elke regel meer 0.12.
By abonnementen belangrijke korting.
Ingezonden mededeelingen dubbele
prijs. Advertenties van Vraag en Aanbod
1-3 regels f 0.25, elke regel meer f 0.10,
de rede van Hitler is de kwestïe-Dantzig
i acuut probleem" overgebleven. Er zijn
t rliib meer internationale vraagstukken,
113 ar het publiek vergeet die gaarne en bepaalt
2 tot de onmiddellijk-dreigende. Het heeft
trekt geen behoefte aan meer. Zoo zijn de
Liaansche vorderingen jegens Frankrijk nu
i .eer heelemaal op den achtergrond geraakt.
11 Albanië, een voldongen feit, praat men
meer. De Duitsche koloniale eischen zijn
t"' het jgbied der vrome wenschen verwezen.
rUdt^oe^ëP"5'6 P°litiek SeTOerd. Poli
tiek van den dag, die telkens wisselt. Het is
Melemaal niet ondenkbaar dat binnen enkele
Len een dispuut op den voorgrond treedt,
aarmee nu niemand zich bezig houdt. En dat
Lr een week later ook weer vergeten is.
De rede van den Poolschen minister van
Buitenlandsche Zaken Beek heeft duidelijker
dan ooit gemaakt, dat Polen zich niet van de
Oostzee wil laten wegdringen. Dat wisten wij
overigens al. Eigenlijk was in dit geval datgene
het belangrijkste dat niet in de rede voor
kwam. Er waren weer allerlei geruchten en
commentaren geweest, die aanduidden dat
Beek hoog van den toren zou blazen. Hij zou
poolsche eischen aan Duitschland gaan stellen.
Het Poolsche geduld was open zoo meer.
Merkwaardig dat er steeds weer menschen zijn,
die zich verantwoord achten den toestand door
allerlei beweringen te gaan verscherpen. Heel
merkwaardig. Onder hen zijn de journalisten
van velerlei bladen in velerlei landen. Het is
mogelijk en zelfs waarschijnlijk dat de mees
ten het niet zoo kwaad bedoelen: hun zwart
galligheid, scepticisme en neiging tot het wer
ken met sensationeele berichtgeving zijn de
voornaamste drijfveeren. Velen beseffen, geloof
ik, de funeste uitwerking van zulke dingen niet.
Zij geven zich geen rekenschap van den in
vloed der berichtgeving en vooral van de arti
kelen op een geprikkelde, onrustige, zich tel
kens weer bedreigd voelende massa. Evenmin
doen zij dat als diegenen, die hun critiek in
bitteren, ja soms hoonenden en beleedigenden
vorm gieten en daarmee slechts bereiken dat
de haat en het wantrouwen in de wereld ver
groot worden.
Er is een oud Nederlandsch woord dat zegt:
„Het puntje van een gauwe pen is 't felste
wapen dat ik ken". Dit houdt niet alleen een
waarheid maar ook een waarschuwing in. Men
kan zijn standpunt, zijn overtuiging en ook
zijn critiek in rustige bewoordingen uiten. De
helderheid en de algemeene waarde zullen er
bij winnen. Maar bovendien is men er feitelijk
toe verplicht in een tijd als deze. Zaai geen
haat in de menigte! Het is mijn bezwaar tegen
de uitlatingen ook van sommige Amerikaan-
sche publicisten van iemand als de New-York-
sche burgemeester, die in den vorm van hun
critiek herhaaldelijk gebrek aan zelfbeheer-
sching toonen. Ieder die in dezen tijd als voor
lichter der openbare meening optreedt dient
zijn woord te wegen en zijn verantwoordelijk
heid te beseffen. Als zulke geweldige dingen
op het spel staan, als er situaties mogelijk zijn
waarin éen vonk de explosie zou kunnen ver
oorzaken, terwijl toch steeds de mogelijkheid
tot het vermijden van die ramp nog open is,
geldt dat als plicht.
Minister Beek heeft in zeer rustige termen
gesproken. Men kan zonder moeite begrijpen
dat deze zaak voor de Polen een zeer moeilijke
is, Het statuut van Dantzig betreft him gan-
schen overzeeschen handel, gebonden aan hun
eenigen goeden uitweg naar de zee over hun
eenige groote rivier. Zij erkennen dat Dantzig
een Duitsche stad is, die haar bloei evenwel
immer te danken heeft gehad aan den Pool
schen handel. Zij willen zich niet laten dic-
teeren maar wel onderhandelen. Dat is be
grijpelijk. En deze kwestie moet bij goeden wil
oplosbaar zijn en kan geen inzet vormen van
een Europeeschen oorlog als men beleid blijft
toepassen en geen overijling en opzweeperij in
het geding brengt. Het is duidelijk dat de Ita-
liaansche opvatting Polen hierin steunt; de
Engelsche en Fransche doen dat natuurlijk.
Dat het Engelsche koningspaar zijn reis naar
Canada heeft doen doorgaan en vandaag is
afgereisd zal voor velen een geruststelling zijn.
mxI°r!lNSTELLING TE NEW YORK TREKT
NEDERLANDSCHE BELANGSTELLING
?Jw,de eer?te uit Nederland overgekomen be-
tmwl v3!lhet Nederlandsche paviljoen op de
ttai vn te New York behoorden volgens
SpÏi I hefc Tweede Kamerlid ds. Ker-
ïnnM, 7' Goedhuis, privaat-docent in het
2;!,aai'treTcht aan de rijks-universiteit te
snnnrl'* van Manen, oud-directeur der
a n en de Amsterdamsche bankiers A.
Andnesse, L. Koole en J. L. Pierson Azn.
HEVIG ONWEER BOVEN DEN HAAG.
oneeÏÏmd6n Haag heeft Zaterdagmiddag een
slawn z^aar onweer gewoed. De donder-
^„WaZen zo° ^evig. dat over de geheele
ten ltfi0uwen stonden te trillen en de rui-
Vp1p>! alsof een aardbeving plaats vond.
slapen ™vJnne3'den zich niet> ooit zulke zware
on non kehben en de gedachte kwam
k H» Kinen bombardement. op twee plaatsen
stral in 3 m?eslagen, n.l. in de Barentsz-
wonmod 'r Pieter Bothstraat, waar in twee
ware 7nnri ^e s.chade werd aangericht. Een
in VnJtl 0 wisselde het onweer af en zette
en tijd vele straten en pleinen blank.
van het Vaticaan
Het onderhoud van den apostölischen
nuntius te Berlijn, mgr. Orsenigo,
met Hitler in Berchtesgaden, heeft in
Vaticaanstad levendige belangstelling
gewekt, vooral de bijzondere omstan
digheden waaronder het plaats had.
In bevoegde sferen van het Vaticaan
toont men uiterste reserve en be
perkt men zich er toe te verstaan te
geven, dat de sluiting der Katholieke
scholen in Duitschland met de schen
ding van het Concordaat een gebeur
tenis is, die op zichzelf reeds een ont
moeting zou rechtvaardigen onder zoo
speciale omstandigheden en een zoo
lang onderhoud anderhalf uur.
In kringen echter, die minder gebonden
zijn aan discretie, wijst men op het feit, dat
mgr. Orsenigo zich per vliegtuig naar Berch-
tesgaden heeft begeven, juist op den dag,
dat Hitier zijn laatste instructies gaf aan Von
Ribbentrop betreffende de Italiaansch-Duit-
sche conferentie te Milaan, hetgeen aanlei
ding geeft tot de hypothese dat de ontmoe
ting van Berchtesgaden bepaald heeft kun
nen worden door urgente redenen, die niet
uitsluitend in verband behoeven te staan met
het probleem der betrekkingen tusschen den
H. Stoel en Duitschland. Zou dan het bezoek
van mgr. Orsenigo aan Hitier, zoo vraagt men
zich af, een aanwijzing zijn voor een actie
van het Vaticaan ten gunste van den vrede?
Het is volgens deze kringen niet onwaar
schijnlijk.
In diplomatieke kringen te Berlijn en in
verschillende Duitsche kringen meent men
volgens Havas te weten, dat de nuntius een
boodschap van het Vaticaan zou hebben
overhandigd en dat het Vaticaansche initia
tief niet tot Duitschand zou worden beperkt.
Sommigen willen deze ontmoeting alleen in
verband met de Poolsch-Duitsche kwestie
brengen, anderen willen er een uitgebreider
actie in zien van het Vaticaan ten gunste
van den vrede. Geen enkele officieele of of-
ficieuse aanduiding heeft deze geruchten be
vestigd.
Het bezoek van mgr. -Orsenigo aan Hitier
valt samen met het bezoek van den apostoli
schen nuntius te Parijs, mgr. Valerius aan
Daladier.
Man te Tilburg gedood.
Zondagavond omstreeks half acht
kregen in de Piusstraat te Tilburg
twee mannen, die uit een café kwa
men, ruzie. Bij de hierop volgende
vechtpartij kreeg één der beide man
nen, de 42-jarige H. Donders, een
steek met een mes in de hartstreek.
Per ziekenauto werd hij naar het zie
kenhuis overgebracht, waar hij kort
na aankomst overleed.
De vermoedelijke dader, de 28-jarige
A. D., is eenigen tijd later door de po
litie aangehouden.
(Sotlja Henie heeft in 1938 ate
filmspeelster ruim anderhalf mil-
lioen gulden verdiend, hetgeen een
record is, zelfs voor Amerika).
U weet nog wel, toen Son ja ons verrukte,
Met haar bijzonder schaatsenrijtalent.
Waarin haar alles als in speelschheid lukte,
Toen was z' een kind, door de fortuin verwend.
De wereld- wist dat toen op prijs te stellen,
Met hard applaus, maar niet met harde munt,
Toen was 't een sprookje dat zij kwam
vertellen,
Waarvan ons 't stil aanschouwen werd gegund.
Maar Sonja, op het ijs nooit overwonnen,
Is wel bezweken voor den glans van geld,
En een carrière op de film begonnen,
Toen die haar een contract had voorgesteld.
En ook daarin wist zij fortuin "te maken,
Zij overtrof zelfs ieder ander ver,
Onder haar nieuwe leus: zaken zijn zaken,
Werd zij at gauw de best betaalde ster.
Ook thans is Sonja dus nog uitverkoren
En zij vertelt nog sprookjes als voorheen,
Maar toch, wij hebben veel aan haar verloren,
Misschien is dat de poëzie alleen.
De sfeer is niet meer van sportieve orde,
De dollarcultus heeft de sport gewraakt,
Het jonge meisje, zakenvrouw geworden,
Is kunstig tot een schoonheid opgemaakt.
Maar 't heeft geen nut, daarover nog te klagen,
Geef liever toe, met anderhalf millioen.
Heeft Sonja eens te meer een schaats geslagen,
Die haar geen mensch ter wereld na kan doen.
P. GASUS.
Man pleegde in het heele land
misdrijven.
Politie te Roermond deed goede vangst.
De politie te Roermond heeft Zondagavond
in een hotel aldaar een man, I. de R. genaamd,
gearresteerd wegens overtreding van de vuur-
wapenwet. Hij was in het bezit van twee revol
vers, zonder daartoe de vereischte vergunning
te hebben. Bij nader onderzoek bleek de poli
tie een goeden slag geslagen te hebben. Tal
rijke politie-autoriteiten verzochten o.a.
door middel van het algemeen politieblad
zijn aanhouding. Bij het doorzoeken van zijn
bagage werden allerhande voorwerpen gevon
den, welke o.a. afkomstig waren van inbraken
te Haren, Groningen, Zeist en De Bilt. In een
aktetasch trof de politie verschillende valsche
identiteitsbewijzen aan, alsmede een aantal
blanco cheques, ten name van een inwoner
van Utrecht. De R. had reeds enkele van deze
cheques ingevuld voor bedragen, varieerende
tusschen de 100 en 250 gulden. Ook had hij
nog pandbriefjes van banken van leéning te
Amsterdam en Groningen in zijn bezit. Het
bleek, dat hij te Middelburg een fiets had ge
stolen. Tevens wordt "hij er van verdacht zich
in verschillende andere plaatsen schuldig te
hebben gemaakt aan soortgelijke kleine dief
stallen. Maandag zal de man naar Zeist wor
den overgebracht.
Met de kano omgeslagen en
verdronken.
Zaterdagmiddag om half vijf is de achttien
jarige W. M., wonende in he Ondiep te Zuilen,
met zijn kano in het Merwedekanaal te Maars-
sen ter hoogte van de rubberfabriek omgesla
gen en verdronken.
De jongeman liet zich door een sleep mee
trekken, waardoor de kano slagzij maakte en
tenslotte omsloeg.
De totaal vernielde voertuigen op de plek van het ongeval.
Steenmassa stortte in drukke
straat neer.
Geen persoonlijke ongelukken.
Zaterdagavond omstreeks half zeven heeft
een zwaar stuk vallend steen, van ongeveer 40
bij 40 c.M. in de Hoogstraat te Rotterdam,
groote ontsteltenis te weeggebracht.
Van den gevel van het oude Raadhuis op
den hoek van den Stadhuissteeg liet nl. een
steenstuk, dat vele tientallen kilo's woog los
en viel van eenige meters hoogte tusschen de
vele wandelaars, die zich op dat moment daar
in de omgeving bevonden. Gelukkig werd
niemand getroffen.
Het gedeelte van de straat, waar de val
lende steen neerkwam, werd met een schut
ting afgezet.
Beide berijders gedood.
Voor de oogen van verschillende
inwoners van Vlijmen zijn Zondag
morgen in de Dorpstraat van Vlijmen
twee motorrijders recht op elkaar in
gereden en gedood. De eene motorijder
was de 29-jarige M. van Helmond uit
Vugt, gehuwd en vader van vier kin
deren, de andere motorrijder was de
34-jarige garagehouder A. P. van
Grinsven, uit Vlijmen eveneens ge
huwd en vader van drie kinderen.
De heer Van Helmond, die in militairen
dienst was, was met een vriend van St. Mi
chielsgestel gekomen om bij den garage-hou
der Van" Grinsven een motor te koopen.
Deze motor moest natuurlijk geprobeerd
worden, waarbij de garagehouder op een an
dere motor mee ging.
Een ooggetuige vertelde omtrent het nood
lottige ongeluk het volgende.
„Herhaaldelijk waren de beide mannen in
zeer snellen vaart door de straat op en neer
gereden. Het was niet druk en heel mooi
weer, zoodat zij blijkbaar meenden, zonder
gevaar, den weg als renbaan te kunnen ge
bruiken. De vriend van den militair, die bij
ons stond, had zijn kameraad al een paar
keer aangemaand om toch niet zoo hard te
rijden. Hij had daarbij o.a. er op gewezen, dat
de voorband van den zwaren motor min of
meer slap was, hetgeen de stuurzekerheid van
de machine natuurlijk niet bevorderde. Wij
zagen Van Grinsven alleen voorbij komen.
Hij was al lang uit het gezicht verdwenen toen
een zwaar geronk aankondigde dat ook de
militair op komst was. Plotseling zagen wij
hem met een vaart van zeker wel 100 kilo
meter uit de bocht komen. We hielden ons
hart vast, want we zagen dat hij den motor
bijna niet kon houden en de bocht geheel
links nam. Hij scheerde aan den linkerkant
van den weg langs de tuinhagen en juist toen
hij er in slaagde de machine weer naar het
midden van den weg te sturen kwam van den
anderen kant Van Grinsven uit de bocht te
voorschijn. Even was er nog een gemanoeu
vreer van sturen als om elkaar te ontwijken,
maar een ondeelbaar oogenblik later botsten
de motoren met een vreeselijken slag tegen
elkaar".
De garagehouder werd eenige meters om
hoog geslingerd en kwam op de keien van
den weg neer. Hij was zóó zwaar gewond, dat
hij nog slechts enkele minuten leefde. Van
Helmond viel onder het motorrijwiel, dat in
brand geraakte. Omstanders trokken hem
onder de machine uit, doch hij bleek reeds
overleden te zijn. Hij moet op slag dood zijn
geweest.
Een gezelschap van meer dan honderd Engelsche bloemen- en plan lenliefliebbers maakte dit weekend een excursie naar onze bloem-
bollenvelden. De gasten tijdens een boottocht in de omgeving van Lisse.
Rijksrecliercliecentrale in
voorbereiding.
Begonnen wordt met een afdeeling
rijksvreemdelingendienst.
Naar de N.R.Ct. verneemt, zal binnen zeer
afzienbaren tijd begonnen worden aan den
opbouw van de rijksrecherchecentrale. Deze
opbouw zal geleidelijk geschieden. Men zal een
aanvang maken met de afdeeling Rijksvreem
delingendienst.
Aan het hoofd van deze afdeeling zal een
commissiaris van rijkspolitie eerste klasse ko
men. Ook bij andere takken van dienst zullen
commissarissen van rijkspolitie eerste klasse
benoemd worden. Voorts komen er commis
sarissen van rijkspolitie, rijksrechercheur en
burgerlijke ambtenaren bij deze centrale. De
centralisatie van de bestaande diensten zal
geleidelijk plaats hebben.
Hierbij moet in herinnering gebracht wor
den, dat men op het oogenblik heeft: het cen
trale depot voor vingerafdrukken, waar
mede de chef van de afdeeling rijkspolitie is
belast. Voorts bestaan de centrales voor fal-
sificatiën en internationale misdadigers, waar
van de procureur-generaal, fungeerend direc
teur van politie te Amstei'dam de leiding
heeft; het rijksbureau van den handel in
vrouwen en kinderen, en den handel in on
tuchtige uitgaven te Amsterdam; de Neder
landsche centrale ter bestrijding van den
smokkelhandel van verdoovende middelen te
Rotterdam. Officieus bestaat de centrale der
bestrijding van automobieldiefstallen te Rot
terdam.
Wat de instelling van den rijksvreemdelin-
gendienst betreft, ligt het in de bedoeling den
gemeentelijken recherches zoo veel mogelijk
service en gegevens te verstrekken.
Besprekingen over handels
betrekkingen met België.
Overeenkomst voor den tijd van drie maanden.
De regeeringspersdienst meldt:
De onderhandelingen, die sinds eenigen tijd
tusschen een Nederlandsche en een Belgische
delegatie gevoerd zijn over de vernieuwing
van de handelsovereenkomst van 13 Augustus
1938, die op 30 April j.l. is afgeloopen. hebben
Zaterdag geleid tot het sluiten van een voor-
loopige regeling van de wederzijdsche han
delsbetrekkingen, welke voor drie maanden
zal gelden, tenzij voordien een definitieve
regeling tot stand mocht zijn gekomen. De
onderhandelingen worden infcusschen voort
gezet.
Rotterdamsche Lloyd wil vloot
moderniseeren.
Exploitatie-resultaten over 1938 bevredigend.
Ondanks de vrachtverlagingen in 1938 heeft
de N.V. Rotterdamsche Lloyd, blijkens haar
jaarverslag bevredigende resultaten verkre
gen hetgeen toe te schrijven is aan het feit,
dat het vrachtpeil van het lijnbedrijf niet zoo
sterk aan snelle schommelingen onderhevig is
als dat van de algemeene vrachtvaart.
Het verkeer van Europa naar Nedèr-
landsch-Indië handhaafde zich ongeveer op
het peil van 1937. De vloot is volledig in de
vaart geweest.Het passagiersvervoer vertoonde
geen groote schommelingen, Het handhaafde
zich op hetzelfde peil als het vorige jaar. Dat
geldt ook voor het vervoer van bedevaartgan
gers naar Djeddah.
In de komende jaren zal geleidelijk
voor de vervanging van de oudere
vrachtschepen moeten worden zorg
gedragen, terwijl verdere modernisee-
riftg der mailvloot een onderwerp van
studie uitmaakt. Belangrijke bedra
gen zullen daartoe geïnvesteerd
moeten worden.
Naast de gebruikelijke afschrijvingen wordt
dan ook voor dit doel f 1.300.000 gereserveerd.
Het totaal voordeelig saldo van de exploita
tierekening bedraagt f 9.737.694.88 voor af
schrijving op de vloot wordt aangewend
f 6.005.000. Na afschrijvingen en reserveering
blijft een saldo van f 1.800.000, waarvan
wordt voorgesteld 6 procent dividend uit ta
keeren.
