VELSEN
Vrijzinnig Democraten winnen
3 zetels, de R.K. 1 zetel.
RAADSVERKIEZING HAARLEM.
Litteraire
Kantteekeningen.
Een kijkje achter de tralies.
Op de film valt het mee.
In de nieuwe bioscoopweed brengt het Luxor-
Theater ah hoofdnummer de komische rolprent
*Kom je ook achter de tralies", waarin tal van
humoristen de hoofdrollen vertolken. Preston
Foster, Tony Martin, Phyllis Brooke, Slim Sum-
n,erviUe en Arthur Treacher spelen de hoofd-
r°Wanneer Darby Randall aan boord van een
der luxe schepen op den Atlantischen Oceaan,
-ennis maakt met Chipper Morgan en met een
ïdtêren heer Willis, komt het er van, dat ze ge
drieën een kaartspelletje maken. En al zou men
Ijsschien in den beginne denken, dat Darby
Randall het verliest, in
werkelijkheid wordt
Willis zoowat uitge
plunderd. Zij maken
hierbij een tragische
vergissing. Willis is toe-
Luxor
theater
Herbert Marshall en Claudette Colbert in
„Zaza".
(Luxor Theater, Beverwijk).
vallig van de politie en bij aankomst in New-
York draagt hij er zorg voor, dat het tweetal
echter slot en grendel komt. De beiden zullen
enkele jaren moeten doorbrengen in de Rock-
well-gevangenis en Willis is daarvan de nieuw
benoemde -directeur.
Morgan en Randall worden, hartelijk begroet
door hun oude vrienden Slim Nelson en Visahoog
Conroy. De gêesTiS nog altijd puik en men'gaat
over en y^ee'r' alleraangenaamstmet elkander
om, De gevangenen van Rockwell - zullen een
revue opvoeren. Dagenlang wordt gerepeteerd;
het wordt prachtig. Maar bij gelegenheid van de
schitterende gala-voorstelling, zien onze twee
vrienden Chipper en Darby kans te ontsnappen.
Na talrijke avonturen buiten gevangenismuren
worden zij weer gepakt en retour gezonden naar
Rockwell.
Daar verschijnen ze eohter als ware redders
in den nood. Immers het Rockwell-elftal heeft
een wedstrijd te spelen tegen een elftal van de
Springdale-gevangenis en dit laatste team is
overwegend sterker. De wedstrijd mag al haast
verloren worden beschouwd, als nog te juister
tijd Chipper en Darby terugkeeren van hun uit
stapje en direct hun plaatsen in het elftal her
nemen. Zij sleepen voor Rockwell de overwin
ning weg en ieder is overtuigd, dat ter wereld
gten heerlijker plek denkbaar is, dan dit gras
veld, waar zoo sportieve prestaties worden ge
leverd onder het daverend gejuich van zooveel
brave zielen.
Het tweede hoofdnummer is „Zaza" met
Claudette Colbert en Herbert Marshall in de
hoofdrollen.
DE AANVOER VAN AARDBEIEN.
Bij de BjE.T.-veiling werden gisteren in
totaal aangevoerd 2.635 K.G. aardbeien, die
togen een gemiddelden prijs van f 36.09 per
100 K.G. werden verkocht. Aan de Vereenigde
Veilingen waren de noteeringen:
Amazonen 2633 ct. per kilo.
Dutch Evern 3038 ct. per kilo.
Moulin Rouge f 0.90—f 1.50 per slof.
Noteering van Beverwijk, 21 Juni 1939.
Spinazie per kist 0,27—0,42
Postelein per kist 0,28—0,34
Andijvie per kist 0,50—0,80
Wortelen per K.G. 0,08—0,16
Komkommers per 100 3,007.
Aardappelen, klei, per K.G.
ld. nieuwe per K.G. 0,06yz
Peulen per K.G. 0,19
Doppers per K.G. 0,15
Tmnboonen per K.G. 0,07
Snijboonen per K.G. 0,39
Heerenboonen per K.G. 0,45
Bloemkool per 100 7,00—16,00
Uien per K.G. 0,07
Sla per 100 krop 0,50—1,50
Rabarber per 100 bos 3,00—4,50
Pieterselie per bos 0,03%
Selderie per kistje 0,16
Aardbeien per doosje 0,06—0,12
Aardbeien per slof 0,40—0,70
,00—7,00
K.G. 0,03—0,05
VERTROKKEN TRAWLERS.
nuecle0n vertrokken: Gerberdina Johanna
«M. 38, Caroline IJM. 26. Hollandia IJM. 78,
wnelis IJM. 15, Maria IJM. 95.
GEREFORMEERDE jeugdcentrale.
i.Gfkravond heeft in de Heerenduinen een
Plaats gehad uitgaande van de
Jeugdcentrale.
Pe belangstelling is in vorige jaren wel
j?]? Stooter geweest, maar dit hield ongetwij-
jJ* Verband met de gemeenteraadsverkie-
nino sPrekers traden op, na het opene-
w!fwo?ni van ds. E. G. van Teylingen, de
n»? P' G- Kunst en dr- J- Kaptijn. De
ten!* Werd °Pgeluisterd door de muziekver-
""«tag Juliana.
Verwachting geldig van hedenavond tot mor
genavond ongeveer 19 uur:
Morgen toenemende bewolking. Regen
en onweersbuien met aanmerkelijke af
koeling, zwakke tot matigen tijdelijk
krachtigen Oostelijken tot Noordelijken
wind.
THERMOMETERSTAND
Hoogste gisteren 66 F.
Laagste hedennacht 58 F.
Hoogste heden 64 F.
BAROMETERSTAND
Hedenmorgen 9 uur 760 m.M.
Stilstand.
Opgave van:
MAGAZIJN 'T BRILLENHUIS
Kanaalstraat 86 IJmuiden
HOOG WATER TE IJMUIDEN:
Vrijdag v.m. 7.10 uur; n.m. 7.43 uur.
Zaterdag v.m. 8.14 uur; n.m. 8.46 uur.
Zondag v.m. 9.23 uur; n.m. 9.57 uur.
TEMPERATUUR ZWEMBAD:
Heerenduinen; lucht 66 F., water 68 F.
VERWACHTE VISCHAANVOER.
Thuisstoomende voor de Vrijdagmarkt:
Antje RO 15. Vangst: 50 m. schelvisch, 50 m.
braadschelvisch, 35 m. gul en kabeljauw, 20
m. platvisch, 10 m. diversen, 25 m. radio,
totaal 190 m., benevens 400 st. stijve kabel
jauw.
BESOMMINGEN.
Manden. Trawlers.
530 Vikingbank IJm. 183 f 2290.
390 Flamingo IJm. 25 f 1780.
260 Claesje R.O. 46 f 1630.
MARKBERICHT.
(Versche visch).
IJimuiden, 22 Juni 1939 (A.NJP.)
Tarbot 4932 ct. per kilo.
Tong 9362 ct. idem.
Zetschol f 2321 per 50 kilo.
Kleine schol f 17.50f 7 idem.
Bot f 13—f 3.70 idem.
Schar f 4.70f 2.20 idem.
Tongschar f 17 idem.
Poontjes f 5.10f 2.70 idem.
Middel schelvisch f 15f 14 idem.
Kleinmiddel schelvisch f 9.50f 7.50 idem.
Kleine schelvisch f 7.80f 4.20 idem.
Groote gul f 7.50f 5.60 idem.
Kleine gul f 6.70—f 4.
Wijting f 4.50f 1.70 idem.
Makreel f 5f 2.70 idem.
Kaïbeljauw f 50f 21 per 125 kilo.
Vleet f 1.80—f 1.30 per stuk.
Koolvisch f 1.10f 0.50 per stuk.
VERKEERSONGEVAL IN DE MAARVLIET-
STRAAT.
Gisteravond omstreeeks 9 uur heeft op het
kruispunt MeervlietstraatZuiderdorpstraat
een aanrijding plaats gehad tusschen een
luxe auto en een wielrijdster, vermoedelijk door
het niet verleenen van voorrang. De wielrijd
ster kwam te vallen en kreeg eenige schaaf
wonden, een gekneusde pols en een lichte
hersenschudding. Na te zijn verbonden, werd
zij naar haar woning vervoerd.
JUBILEUM AAN DE PjE.N.-CENTRALE.
De machinist J. Overwater, van de P.E.N.-
centrale, heeft gisteren zijn zilveren ambts
jubileum gevierd. In tegenwoordigheid van
het geheele personeel werd de jubilaris
Woensdagmiddag in de vergaderzaal van de
centrale gehuldigd. Namens de directie
sprak de hoofdingenieur, ir. Van der Schroeff
woorden van gelukwensch en bood het ge
bruikelijke geschenk onder couvert aan. De
bedrijfsleider de heer A. Ludwig, voerde het
woord namens het personeel en liet zijn geluk-
wenschen vergezeld gaan van een aantal nut
tige geschenken, daarbij den wensch uit
sprekend dat de jubilaris nog vele jaren
aan het bedrijf werkzaam zou mogen blij
ven.
De heer Overwater dankte voor de hem
gebrachte hulde, zich daarbij in het bijzon
der wendend tot den hoofdingenieur van der
Schroeff, ir. Warmelink en den heer Ludwig,
mede namens zijn echtgenoote dankte hij
voor de vele fraaie geschenken. Het personeel
bleef hierna nog eenigen tijd gezellig bijeen
Verlies werd geboekt door de S.D.A.P., de
Liberale Staatspartij en de C.D.U.
Bij de gisteren gehouden verkiezing voor den
Haarlemschen gemeenteraad werden uitgebracht
73.349 (64.201) stemmen; van onwaarde waren
3335 (4785), dus geldig 70.014 (59.416). Tusschen
haakjes zijn geplaatst de stemmen van de raads
verkiezing van 1935. Het aantal, kiezers is thans
79.572 tegen 69.456 in 1935.
De kiesdeeler is 1795 9/39 (in 1935: 1532 19/39)
Aantal stemmen op de lijsten uitgebracht:
1939:
1935:
S. D. A. P.
20.038
(18.864)
R.K. Staatspartij
19.624
(15.184)
Christ. Historische Unie
5.402
4.819i
Anti-Revolutionnairen
4.514
3.666)
Liberale Staatspartij
2.690
2.601)
Vrijzinnig Democraten
9.057
3.707)
Communisten
4.150
3.789)
Christ. Dem. Unie
1.368
1.640)
Vrije Kiezers (v. d. Storm
1.614
1.399)
Onafh Ned. Ver. v. Werkloozen
(H. J. Hoogestijn)
75
R. S. A. P.
457
659)
Gemeenschapsbel. (D. Plantjé)
1.025
412)
Thans niet aan de verkiezing
deelgenomen:
Onafh. Eenheidsp. (G. Oversteegen)
497)
Welvaartspartij (Van Meurs)
424)
Kath. Dem. Partij
1.446)
Staatk. Geref. Partij
309)
Zetelverdeeling
1939
1935
Winst Verl.
S. D. A. P. 13
14
1
R.K. Staatspartij 12
11
1
Ch. Hist. Unie 3
3
Anti-Rev. 2
2
Liberale Staatspartij 1
2
1
Vrijz. Dem. 5
2
3
Communisten 2
2
Com. Vrije Kiezers 1
1
Chr. Dem. Unie
1
1
Kath. Dem. Volksp.
1
1
(De Kath. Dem. Volkspartij heeft
thans niet
aan de verkiezing deelgenomen)
Namen der gekozenen:
Gekozen zijn volgens den voorloopigen uitslag
der verkiezing:
S. D. A. P.:
M. A. Reinalda (aftr.)
F. S. Noordhof f (aftr.)
D. J. A. Westerveld (aftr.)
M. Meyers (aftr.)
Mr. H. O. Drilsma (aftr.)
J. A. Scholl
A. Mars (aftr.)
Mevr. L. Meyboom-Broersma (aftr.)
J. P. W. v. d. Sluys.
J. van Boekhoven (aftr.)
E. F. Albrecht (aftr.)
G. Blokdijk (aftr.)
F. H. W. Vliegen (aftr.)
R.K. STAATSPARTIJ:
W. J. B. van Liemt (aftr.)
M. L. A. Klein (aftr.)
Mr. Dr. F. A. Bijvoet (aftr.)
J. Ph. H. Castricum (aftr.)
H. J. L. Klein Schiphorst (aftr.)
M. C. Hilbrink
J. G. van Kessel (aftr.)
A. v. d. Veldt (aftr.)
Chr. C. Wolff (aftr.)
C. A. Brandenburg
Th. S. J. Hooy.
A. J. M. Angenent.
CHRISTELIJK-HISTORISCHE UNIE:
E. v. d. Wall (aftr.)
Joh. Visser (aftr.)
Mevr. A. D. L. de Clercqv. Lennep.
ANTI-REVOLUTIONNAIREN:
G. Wolzak Hzn. (aftr.)
W. C. Bakker.
LIBERALE STAATSPARTIJ:
Mr. A. Beets.
VRIJZINNIG DEMOCRATEN:
Mr. L. G. van Dam (aftr.)
Dr. L. C. Kersbergen
Mevr. Mr. E. van EekThieL
D. J. A. Geluk.
W. F. Happé.
COMMUNISTEN:
L. Peper (aftr.)
D. Noordewier (aftr.)
VRIJE KIEZERS:
M. J. A. v. d. Storm (aftr.)
Raadsverkiezing Bloemendaal.
Aantal geldige stemmen: 7425 (5840).
Kiesdeeler 496.2.
R.K. Staatspartij
Liberale Staatspartij
S. D. A. P.
Chr. Hist
Vrijz. Democraten
Chr. Dem. Unie
Anti Revol.
Nationaal Herstel
Aant. stemmen. zetels
1944 (1446) 4 4)
(1238)
980)
812)
491)
119)
323)
562)
1616
1155
1168
874
252
435
3)
3)
2)
1)
(-)
1)
1)
De S. D. A. P. verliest een zetel aan de Chris
telijk Historische Unie. De Vrijzinnig Democra
ten winnen een zetel ten koste van Nationaal
Herstel, dat niet meer aan de verkiezingen deel
nam.
In den Raad zijn gekozen: R.K. Staatspartij: A.
J. Prinsenberg, Mr. F. Rohling, R. N. Bolleman
en J. F. M. Pinxter.
Liberale Staatspartij: Jhr. G. C. Quarles van
Ufford", Mr. A. J. Enschede, C. R. Posthumus
Meyes.
S. D. A. P.: C. Schulz en W. Noorman.
Chr. Hist. Unie: Ing. J. Ouwehand, Mr. W. E.
Baron van Till en W. v. Waveren.
Vrijz. Dem. Bond: A. Cassée en mevrouw F.
F. Dalmeijerv. Bachum de Boer.
Anti Rev.: Mr. J. C. C. W. Hysseler.
De S. D. A. P. verliest een zetel aan de C. H. U.
De Appel en de stam, door
K. H. R. de Josselin de Jong.
A'dam, J. M. Meulenhoff.
„Wat zou het een steriele wereld worden, als
geen enkel appeltje verder viel dan den voet
van den stam! Laat ze maar wat verder weg
rollen. Ze zullen beter vrucht dragen, dan
wanneer ze op dezelfde plek wortelen als de
oude boom. Ze moeten onontgonnen terreein
voor zich hebben!"
Zoo tegen het eind van dezen prettig en
vlotgeschreven familieroman lucht papa Al-
bert Maarlant bovenstaande wijsheid aan zijn
trouwe gade Mary en we hebben dan al heel
wat appelen zien rollen, de een een beetje
verder van honk gaand dan de andere, doch
ten slotte terugkeerend naar de groote réunie
op het landgoed De Enk, waar ze allen van
den boom gevallen zijn.
Albert en Mary hebben in een gelukkig ge
zinsleven een aantal kin-deren groot gebracht,
waarbij ze er in geslaagd zijn onder hen een
saamhorigheidsgevoel te doen groeien dat
hen in het leven niet verlaat, al gaan zij ver
schillenden kant uit en waarvan het familie
landgoed in Gelderland, De Enk, het
magnetisch centrum blijft. Er is in deze fa
milie, ondanks alle hedendaagsche geneigd
heden der jongere generatie, een aartsvader
lijke geest blijven bestaan van gehechtheid
aan den bodem waaro-p zij geboren werd, en
'n telkens weerkeerende lust tot een tijdelijken
terugkeer daarheen, als om uit te rusten van
en zich te sterken tegen dat andere leven,
waarin die jongere generatie geplaatst is.
Albert Maarlant, de vader, heeft dat pa
triarchale in zich; zijn landgoed en zijn groot
gezin vullen zijn leven geheel en al; beide
beheert en bestuurt hij met dat inzicht en
dwangloos overwicht waarmee hij den eer
bied van zijn pachters en de liefde van zijn
kinderen verwierf. Al zijn die vele kinderen
ook nog zoo verschillend van aard en neiging,
in den ondergrond daarvan blijft bij ieder van
hen de gezonde kiem, door het buitenleven
en het milieu gelegd, aanwezig.
Het zou ons niet verwonderen zoo de schrijf
ster van dit boek zelf eens een buitenkind ge
weest was of althans het buitenleven uit eigen
ondervinding zeer goed kent. Zij is in haar be
schrijving van wat daar op Den Enk gebeurt
en besproken wordt zoo geheel en al er in,
zoo vertrouwengevend echt, dat geheee situa
ties uit andere gedeelten van den roman daar
naast degradeeren tot het gebruikelijk ge
doe der meeste Nederlandsche romancières,
die in een min of meer schrander bedachten
en vlot loopenden dialoog haar kracht zoeken
en wel vinden ook, maar in de hoofdzaak er
toch naast praten, omdat de behandelde ma
terie niet voldoende uit het eigen lijf gesneden
is. Als de schrijfster over het Geldersche bui
ten op gang is leven de menschen en de
dingen daarin, en de gewisselde woorden
hebben de vertrouwelijke geur der echtheid.
In de situaties op Ruth's laboratorium en in
die welke in de combinatie John-Annemarie-
Rikker gefantaseerd werden ontbreekt die.
Wat niet wegneemt dat men voor de handig
heid, waarmee ook die gedeelten in elkaar
gezet zijn, groote waardeering aan den dag
kan leggen wegens de fantasie der schrijf
ster, waarmee ze zich redt uit gebieden die
haar blijkbaar slechts bij overlevering bekend
zijn.
Maar de wijze waarop mej. De Josselin de
Jong een figuur als Albert in zijn milieu
plaatst en hem het geheele boek door doet
optreden maakt dat deze roman een extra-
pluim verdient. Albert Maarlant zou onder
haar handen een echt-Hollandsche Monsieur
de Lourdines geworden kunnen, zijn als haar
zelfgekozen taak niet haar opgelegd had zich
met al die appelen, die van en naar den stam
reizen, bezig te houden. Een beetje verstrooid
zijn de kinderen van Albert en Mary natuur
lijkerwijs; een beetje verstrooid is ook de ro
man, wat de compositie betreft. Maar wij
lazen den laatsten tijd geen roman, die zonder
direct litteraire pretenties te vertoonen zoo
gevuld was met allerhande aardige, vaak
;eestige opmerkingen over aspecten van men
schen en dingen, over stadsbeweging en bui
tenleven.
Natuurlijk blijft dan nog voor de meeste
lezers het voornaamste: het verhaal.
Het huwelijk is van Gerard en To, dat van
John en Annemarie, dat van dokter De Grae-
ve en zijn Oostenrijksche Mathilde en hoe
goed het worden zal tusschen Frits en Phil.
Gelukkig zijn de tweelingetjes Ida en Inez nog
te jong om nog meerdere variatie aan te te
brengen, doch zij fungeerden reeds als karak
teristieke bijkomstigheden op Den Enk. Aan
leven ontbreekt het niet in dit met plezier
gelezen boek.
Een drietal oorspronkelijke romans, die wij
dezer dagen ontvingen, worden hierbij voor-
loopig aangekondigd. Zoo kwam er bij Bruna
te Utrecht, een nieuw werk van Maurits Dek
ker „Mordje de Jood" getiteld, van de pers,
een roman van Jodenvervolging, leed cn cul
tuurcrisis dat, door Mordje's „gein" voor
troosteloosheid gespaard bleef, al werd de
ernst van al dit onbestaanbaar-gedachte er
niet minder door. Een werk dat op aanbe
veling van het Koloniaal Instituut te Amster
dam werd uitgegeven is: Sinjo Juul, door S.
Franke (Scheltens en Giltay, A'dam), een
levendig geschreven boek over Indisch jon
gensleven. En ten slotte is er van de knappe
schrijfster Bep Vuyk, wier „Duizend Eilan
den" nog in ons geheugen ligt en hier in
dertijd uitvoerig besproken werd, een nieuwe
roman uit het pioniersleven op de Molukken,
die onder den titel: „Het laatste huis van de
wereld" bij de Uitg. Mij. De Haan te Utrecht
het licht zag.
J. H. DE BOIS.
Gele Lisch en tuiniris.
Zoo langzamerhand hebben de meesten van
ons hun zomergewoonten weer opgevat en daar
behoort voor velen toe het meer buiten zijn in
de vrije natuur.
Mag het zijn, dat we op een mooien langen
Junï-avond nog een eindje een landweggetje
opdrentelen, dat naast een slootje door de
weilanden loopt, of, dat we vroeg in den
morgen er op uitgaan met hengel en wormen
of deeg om den geheelen dag geduldig aan
den waterkant te zitten visschen, of, dat
we alleen maar per fiets langs één van onze
mooie vaarten komen, in bijna al die ge
vallen zal van tijd tot tijd onze aandacht naar
de mooie breede rietmassa's langs -den waterr
kant worden getrokken door den plotselingen
scherpen roep van een waterhoentje, of door
het luide lied van den karre-karre-kiet-kiet-
kiet.
Eenige beelden uit „Artisteningang"
(Kennemer Theater, Beverwijk.)
„De Zoon van Frankenstein". (W. B. Theater, Beverwijk.)
Gele lisch.
En dan zien we ze daar ineens staan, de
mooie heldergele lisschen, die tusschen de
sterke zwaardvormige bladeren zachtjes mee
wuiven met het riet. Ze staan er zoo onop
vallend verscholen tusschen het riet. dat we
ze niet eerder hadden opgemerkt. Maar wat
zijn de bloemen koninklijk mooi van vorm en
kleur.
Jammer genoeg zijn er altijd veel minder
irissen te zien dan er zouden kunnen zijn.
Omdat de jeugdige bewoners van de gehuch
ten, waar onze vaarten heenleiden, veelal de
gewoonte hebben om de irisbloemen in knop
te plukken en dan ermee te venten langs de
huizen. Het is waarschijnlijk het Hollandsche
koopmansbloed, dat hen door de aderen vloeit.
Maar jammer is het.
Hoewel we nu zoo goed weten hoe de gele
lisch of Iris pseudac-oris langs de slootkanten
groeit, moeten we vooral niet denken, dat
we onze tuinirissen ook in of bij het water
moeten plaatsen. De meeste variëteiten kun
nen daar absoluut niet tegen. Alleen onze gele
lisch en de Japansche Iris Kaempferi staan
graag aan den kant van den vijver.
Maar voor bijna alle gekweekte irissen geldt
als voorwaarde droge, voedzame, zandige
tuinaarde, liefst wat kalkhoudend, en veel zon.
De meeste Irissen hebben een wortelstok en
we moeten hen dus beschouwen als vaste
planten, die ieder jaar vanzelf weer op komen.
Maar de groepen Xiphion en Juno hebben
knollen, die kort na den bloei kunnen worden
opgenomen.
Maar de meeste tuinirissen behooren tot de
vaste planten. Er zijn ontelbaar vele variëtei
ten met paarse, blauwe, witte, gele, violet-
purpere en purperroode bloemen, de één al
mooier dan de andere.
Voor den gewonen tuin worden zeer vaak
variëteiten van Iris germanica genomen, die
gemiddeld tot zeventig centimeter hoog kun
nen worden en in Mei-Juni bloeien.
Voor den rotstuin kiezen we de variëteiten
van de dwergiris. Iris pumila, waarvan som-
hige variëteiten niet hooger worden dan tien
centimeter. Deze lage irissen bloeien in het
algemeen vroeger dan de Iris germanica nJ.
in AprilMei.