ezutsxefowis
worden bij de
Spoorwegen ingevoerd
Met Utg-ang, aan 7 'Juti a.s.
WEK UW LEVER GALOP
Gevaarlijk
onderzoekingswerk
Voor de derde maal naar de Oost.
Enkele bijzonderheden
naar voren gebracht.
Kunst in Haarlem en
daarbuiten.
WOENSDAG 5 JUEI 1939
Q
Coedkooper
dan
gewone
reisbiljetten
(Speciale berichtgeving).
Naai- wij vernemen, is, eerder nog
dan men na de invoering van de week
end en zomerretours bij de Nederland-
sche Spoorwegen verwachten kon, thans
door de directie besloten tott doorvoeren
van een maatregel inzake de vervoers-
prijzen, waarbij speciaal een reductie
voor de groote gezinnen gegeven zal
worden. Met ingang van Vrijdag 7 Juli
1939 zullen gezinsretours verkrijgbaar
zijn aan de stationsloketten en bij de
reisbureaux, die spoorkaartjes af
geven.
Zij zijn voor de tweede en derde klasse ver
krijgbaar voor 5 tot en met 9 tezamen rei
zende personen, dus ook voor kleine gezel
schappen, die zoowel de heen- als de terugreis
tezamen afleggfen en worden op naam gesteld.
De biljetten behoeven niet. tevoren besteld
te worden, doch worden op aanvraag onmid-
delijk verstrekt. De gezinsretours hebben den-
zelfden geldigheidsduur als de gewone retours,
hetgeen dus zeggen wil, dat gezinsretours die
tusschen 7 Juli en 7 Augustus genomen worden
één maand, en die op 7 Augustus en later ge
nomen, t/m 5 September 1939 geldig zijn.
Traject
'Amsterdam WPArnhem
AmsterdamValkenburg
Groningen—Den Haag S.S.
ArnhemLeiden
UtrechtZandvoort Bad
Rotterdam D.P.Oisterwijk
Amsterdam C.S.—Den Helder
Den Haag—Apeldoorn
Het is de bedoeling van de N.S.-directie om
met de gezinsretours, welke voor gezelschap
pen van 5 personen een reductie op den prijs
van 8 pCt. en voor die van 6 tot en met 9 van
14 pCt. beteekent, het binnenlandsch vervoer
te stimuleeren. Daarom zijn zij niet geldig in
D-treinen, of in andere treinen, die 't inter
nationale verkeer toedienen.
Een ander gevolg van de invoering op korten
termijn dezer retours zal het terugdringen
van de vacantiekaarten zijn, omdat deze alleen
op trajecten, welke weinig afgelegd worden
Den Haag—Groningen to.v. voordeeliger
zullen zijn!
(Nadruk verboden).
Met ingang van 5 September 1939 wordt de
geldigheid één dag, indien genomen op Maan
dag t/m Vrijdag en 3 resp. 2 dagen, indien
genomen op Zaterdag resp. Zondag (week
eind-gezinsretours)
Met de gezinsretours wordt beoogd de bin-
nenlandsche verplaatsing van gezinnen te
vergemakkelijken, bijv. voor familiebezoek. Zij
zijn dus niet geldig in de D-treinen en in
enkele andere belangrijke treinen, die voor
namelijk het internationale verkeer bedienen.
De invoering der gezinsretours beteekent
niet, dat de faciliteiten, welke reeds toegekend
waren het gratis-vervoer van kinderen be
neden de 4 jaar en het voor halven prijs ver
voeren van kinderen tusschen 4 en 10 jaar
zullen vervallen. Een gezin van 6 personen
met één kind beneden de 4 jaar, zal dus kun
nen volstaan met het nemen van een gezins
retour voor 5 personen. Overigens kan men
met de loketbeambten overleggen was voor
een bepaalde groep personen, waarvoor alleen
het samen uit, samen thuis-principe vereischt
wordt, het voordeeligst is.
Dat de invoering dezer gezinsretours inder
daad een vrij aanzienlijke reductie oplevert
blijkt overigens voldoende uit onderstaand
lijstje, waarbij een vergelijking getrokken
wordt met de gewone retours:
cn u zult 's morgens uit bed springen,
gereed om bergen te verzetten,
lederen dag moet uw lever een liter lever-gal in uw
ingewanden doen vloeien. Wanneer deze stroom van
lever-gal onvoldoende is. verteert uw voedsel niet.
het bederft. U voelt u opgeblazen, u raakt verstopt.
Uw lichaam is vergiftigd, u voelt u beroerd en
ellendig, u ziet alles zwart.
De meeste laxeermiddelen zün slechts lapmidde
len. U moet CARTER'S LEVER-PILLETJES nemen
om deze liter lever-gal vrij te doen vloeien en u
zult u een geheel ander mensch voelen. Onschade
lijk, plantaardig, zacht, onovertroffen om de lever-
gal te doen vloeien.
Eischt Carter's Lever-Pilletjes bij apothekers en
drogisten, f. 0.75.
(Adv. ingez. Med.)
Vereeniging van Gasfabrikanten.
Dinsdag werd te Nijmegen de 67ste alge-
meene vergadering van de Vereeniging van
Gasfabrikanten in Nederland, onder groote
belangstelling geopend.
Besloten werd een telegram van hulde te
zenden aan H.M. de Koningin. De financieele
verslagen van de vereeniging, het onder
steuningsfonds en den propagandadienst wer
den goedgekeurd zonder op- of aanmerkingen,
De begrooting voor het dienstjaar 1940 slui
tende in ontvangsten en uitgaven met
f 16.035 werd goedgekeurd. De begrooting van
den propagandadienst werd eveneens goed
gekeurd. Tenslotte werden de verslagen van
de vereeniging, verschillende commissies enz.
algemeen goedgekeurd.
De penningmeester werd onder dankzegging
gedechargeerd.
Vervolgens werden verschillende weten
schappelijke voordrachten gehouden.
Tot voorzitter van de vereeniging, werd als
opvolger van Ir. C. L. Philips uit Nijmegen,
gekozen de heer ir. J. P. Vader uit Rotterdam
In het bestuur werden gekozen de heeren
ir. W. J. A. Duijnstee, E. E. van Rijn en prof.
ir. G. A. Brender a Brandis. De heer P. Hijde-
laar directeur van het gasbedrijf der ge
meente Zeist had de nieuwe functie van
secretaris-gedelegeerd lid van het bestuur op
zich genomen en blijft dus in de leiding.
aantal
Gezinsretours
Gewone retours
pers.
2e kl.
3e kl.
2e kl.
3e kl.
6
22.70
15.63
26.40
18.30
7
64.47
44.50
74.55
51.80
9
92.46
64.01
107.55
74.70
8
35.32
24.42
41.20
28.40
6
16.84
11.60
19.50
13.50
7
22.44
15.49
26.25
18.20
8
26.25
18.15
30.40
21.20
9
45.50
31.50'
53.10
36.90
EXAMENS
Academische opleiding.
Bevorderd aan de Gem. Universiteit te Am
sterdam tot doctor in de wis- en natuurkunde op
proefschrift, getiteld: „geological investigations
in N. E. Netherlands Timor", de heer A. L. Si
mons, geb. te Menado (N. O. I.); tot doctor in de
letteren en wijsbegeerte cum laude op proef
schrift getiteld: „ontwikkelingsmomenten in de
zielkunde van Aristoteles", de Weleerw. heer F.
J. C. J. Nuyens S. J., geb. te Boxmeer en tot
doctor in de geneeskunde op proefschrift geti
teld: „praecarcinoom of carcinoom van de long",
de heer L. I, Snoek, geb. te Padang (N. O. I.)
Geslaagd voor het doct.-examen Duitsche taal
en letterkunde de heer J. U. Terpstra (cum
laude), mej. C. Rosman (cum laude), mej. J.
Roding, de heer M. F. E. van Bruggen en mej.
E. L. Kerkhoff (cum laude); voor het cand. exa
men geschiedenis mej. L. van Raalte, mej. E.
Blaauw en mej. R. Kopperberg; voor het doct.-
examen rechten mej. W. C. Huelsmann, mej. E.
Hillesum en de heer K. E. Leoni; voor het doct.-
examen economie de heeren M. B. v. d. Routen;
C. J. Breider en C. de Roy van Zuydewijn en
voor het doctoraal examen geschiedenis de heer
J. F. Engers.
Voor het doctoraal examen rechten slaagde
aan de Leidsche Universiteit mej. A. L. v. d.
Vlugt, te Aerdenhout.
Staatsexamen Muziek.
Bij de gisteren te 's-Gravenhage gehouden
Staat-examens voor muziek, slaagde voor solo
zang, mej. Riek van Veen te Amsterdam, leer
linge van het Haarlem's Muziek-Instituut, Dir.
Nico Hoogerwerf.
M.U.L.O.
Voor het M.U.L.O.-eindexamen te Haarlem
zijn geslaagd:
A. J. Koppen, Haarlem; E. O. Lanz, Haarlem;
C. A. van der Wiel, Velsen; J. v na 't Veer,
IJmuiden-Oost; J. M. Geurts, Haarlem; E. J. v.
Drunen, Bloemendaal, E. van Leeuwen, Haar
lem. J. A. Bak, Haarlem; R. J. Flesch, Haarlem;
W. Boon, Haarlem; E. J. Hollmann, Haarlem.
N. C. Harting, Haarlem; N. W. Natte, Santpoort;
A. van Esveld, Haarlem; H. Willemze, Haarlem;
A. Meyer, Haarlem; W. Hultzer, Heemstede; J.
C. Oomen, Haarlem; W. M. Groenewegen, Haar
lem; A. J. Veenstra, Velsen; H. Nieland, Haar
lem; W. E. van der Roest, Heemstede.
Ie H. B. S. b
Voor het eindexamen aan de le H. B. S. b te
Haarlem zijn geslaagd:
C. van Amerongen, F. Appelman, J. N. Beek,
I. D. Daam, R. J. ten Feld, J. Freudenborg, mej.
Annie Jacobs, mej. Riek Chr. de Jong, E. Jur-
riaans, P. A. van Kampen, mej. Nelly M.
Kikkert..
Afgewezen: 1.
Het examen duurt voort.
Toelatingsexamen 2e H. B. S. b
Voor het toelatingsexamen tot de le klasse
der 2e H. B. S. b met 5-j. c. zijn geslaagd:
Kees Nanninga, Jan Nienhuis, Hans Zuuren-
donk, Tonny Lanz, Henk Jes, Wim Groeneveld.
Piet Ente, Dick de Widt. Maja Peuschgens, Jan
Vos, Joop Schreuder, Henry Canne Meyer,
Henny Kaufman, Gerta Janssen. Piet Roetman,
Otje Staleman, Rob Koelman, Jaap Veen, Rudi
5Trolijk, Dik van den Haak, Alfred Heeres. Piet
Rempt, Peter Ottolander, Han Spierdijk, Riet,
Zeeman, Renee Kooperberg, Kees Bloem, Dirk
van Holst, Mies Lankamp, Thea Dolstra, Dick
van Putten, Leo Philipsen, Willemijntje Hors
man, Engel van 't Veer, Corry .Huynink, Piet
de Zomer, Henk Buys, Eric Mol, Jan Donker,
Sonja Badart, Dick Creemers, Jo Arnold, Joos
Wambach, Jaap Willems, Ineke Kneepkens.
Uitslag esperanto-examens.
De Nederlandsche Esperanto-examencommis-
sie; rijksgecommitteefde de heer J. van Andel,
inspecteur der Lycea, meldt:
Aan het A-examen te Amsterdam op 17 Juni
1939 werd deelgenomen door 39 candidaten. Af
gewezen 8 candidaten. Geslaagd: de heer C. Oudt
te Driehuis Velsen, de heer J. H. Zandbergen te
Haarlem, mej. C. E. Schotsman te Heemstede,
en de heer J. P. P. van den Bos te Velsen Noord.
Machinisten-examen.
Geslaagd voor diploma B de heer M. Kesseler
te Haarlem.
Ontploffing
van projectiel
eischt een doode
Een monteur, wonende aan den Vaart-
weg te Bussum, had van een zijner
klanten een projectiel, vermoedelijk een
handgranaat, gekregen om te onderzoe
ken wat voor een vooi*werp dit was.
De sergeant-monteur Oudekeizer. die
bij den monteur inwoont, onderzocht
hèt projectiel. Bij het demonteeren vloog
hét uit elkaar. De sergeant Werd tegen
den grond geworpen en bleef zeer ern
stig gewond met ingedrukte borstkas
liggen.
Hij werd naar de St. Gerardus Majella
Stichting overgebracht, waar hij kort na
aankomst overleed.
De monteur kwam er met wonden aan
het gelaat af.
VOOR de derde maal zal ik zoo méteen1
in onze Oost komen. Eilanden
met een ongekende bekoring,, met
een natuurschoon, zooals wellicht
nergens elders ter wereld, met het tropenzon
netje, dat ons koestert, met de wuivende pal
men en den azuurblauwen hemel, met de kleur
rijke bevolking, het land, waar met een onge
kende energie gewerkt wordt en waar reeds
aan een jongere generatie dan in het moeder
land verantwoordelijkheid is opgelegd. Hoe
weinig is die eilandengordel tusschen het
Zuid-Oosten van Azië en Australië bij ons be
kend. Zeker, duizenden hebben daar vanuit, ons
land een bestaan gevonden en verkeeren nog in
die gelukkige omstandigheid, maar honderd
duizenden kennen dat rijke bezit alleen bij
naam.
Enkele afmetingen
De grootste lengte van dit eilandenrijk van
Poeloe Weh naar Humboldt Baai is ongeveer
5000 K.M., of om een meer sprekend beeld te
gebruiken circa 1/8 van den omtrek der aarde,
gelijk te stellen met den afstand van West-
Ierland tot de Oostkust van de Zwarte Zee. De
hoofdstad Batavia ligt ongeveer 11.340 k.m. van
Amsterdam. De oppervlakte van het Neder
landsche bezit bedraagt circa 1.900.000 km.2,
waarvan Nederlandsch Borneo 539.000 k.m.2
beslaat. Het kleinste gebied is Bali en Lombok
met een oppervlakte van ruim 10.200 k.m.2.
Bevolkingsgroepen.
Volgens de laatste volkstelling, die van 1930,
telde de bevolking van N.O.-Indië 60 millioen
727 duizend zielen. In de afgeloopen negen
jaren is de aanwas zeker op 5 millioen zielen
te stellen. Ongeveer 42 millioen inwoners telt
het hoofd-eiland Java, terwijl Nieuw-Guinea
met 400 duizend het minst dicht bevolkt is. De
uiterst dichte bevolking van Java is eenerzijds
een gevolg van het feit, dat dit eiland het mid
delpunt van den archipel vormt, anderzijds van
de groote vruchtbaarheid, waardoor het o.a. de
rijstleverancier van dit uitgestrekte gebied kon
worden. De sterk toenemende bevolking van
Java noopte groote gebieden in niet vulkani
sche omgeving voor kolonisatie open te stellen.
Deze bevolkingsdichtheid spreekt wel het mees
te, indien men de cijfers van enkele andere
landen daarnaast plaatst. Per k.m.2 wonen op
Java 314 personen (in Midden-Java zelfs 396),
tegenover in Engeland 287, België 265, Ben
galen 234, Nederland 231, Japan 169, Venezuela
3 en Bolivia 2,2. Bij de beoordeeling van het
Java-cijfer dient men wel rekening te houden
met het feit dat men hier te doen heeft met
een agrarisch en niet met een industrieel land,
Onder de bevolkingsgroepen nemen de Euro
peanen, Inheemschen en Chineezen de eerste
plaatsen in. Daarnaast onderscheidt men nog
de groep der vreemde Oosterlingen. Het aantal
Chineezen bedraagt circa 11/4 millioen, het
aantal Europeanen 240.000 en het aantal
vreemde Oosterlingen. 115.000. Laatstgenoem
den komen grootendeels uit Arabië en Britsch-
Indië.
De inheemsche- bevolking bestaat uit Java
nen, ruw geschut'27: millioen en wonend in
Midden- en Oost-Java, voorts 8 millioen Soer-
daneezen, die in West-Java en 4 millioen Ma-
doereezen, die in Oost-Java gevestigd zijn. Tot
de minder talrijke groepen behooren o.m. de
Batavianen, waarvan het aantal op 960 duizend
wordt geschat. Bestaat er geen scherp rassen
onderscheid tusschen de verschillende groepen
van inwoners op Java, op de andere eilanden
zijn deze rassenverschillen zeer groot. De al
daar wonende 18 millioen inwoners zijn zeker
in 150 verschillende groepen te onderscheiden.
De belangstelling, die de tentoonstelling van
het nagelaten werk van den beeldhouwer Van
den Eynde in het Frans Halsmuseum onder
vindt ze v/erd daarom ook tot 9 Juli ver
lengd is de aanleiding tot het hierbij repro-
duceeren van een fragment van zijn belang
rijkste werk: het Van Heutsz-monument in
Batavia.
Dit monument waarvan de groote Berlage
toen hij het onwerp gezien had getuigde, dat
nergens in Europa zulk een fraai, modern
kunstwerk te zien was, zal voorloopig in de
Hollandsche plastiek wel een unicum blijven.
Het ontstond in een tijd van voorspoed en een
gulle belangstelling in wat door de kunst aan
schoonheid aan het leven kon worden toege
voegd en men trof het met de samenwerking
der beide artisten, den architect Dudok en
den beeldhouwer Van den Eijnde, aan wie na
ampel overleg de opdracht werd toevertrouwd.
De schoone harmonie immers, waartoe die
samenwerking geleid heeft en waarbij de
constructieve arbeid van den architect noch
de vrije ideeënbeelding van den sculpturalen
kunstenaar om den voorrang vroegen, doch
die beide elkaar gelijkelijk tot steun en /er-
siering waren, die harmonische samenwerking
heeft er zeker toe bijgedragen dat het Van
Heutszmonument op Java een der schoonste
getuigenissen zal blijven der monumentale
kunst, zooals die met een zeker élan in Hol
land scheen op te bloeien toen de wind gun
stig was en de beurzen vol waren.
In het tijdschrift „Nederlandseh-Indië, oud
en nieuw" van 1933, kan men over den om
vang en beteekenis van het monument een
aantal gegevens vinden, die aantoonen dat
hier inderdaad iets zeer bijzonders gepres
teerd werd. Op een rechthoekig grondplan van
twintig bij zestien meter verheft zich aan de
korte zijde een rechthoekige zuil tot een
hoogte van twaalf meter. Daarvóór staat op
een kleinere, eveneéns rechthoekige zuil en
acht meter boven den beganen grond, het vier
meter hooge standbeeld van Van Heutsz.
Van dit hoog geplaatste beeld als centrum
uit loopen langs één korte en één lange zijde
van het grondvlak weer een drietal loodrecht
op elkaar staande rechthoekige wanden die
in hoofdzaak met beeldplastiek door Van den
Eynde gesierd zijn, deels en relief, deels van
den achterwand vrij staand, terwijl het open
liggend grondvlak verder tot een terras is op
gehoogd, waarheen aan twee zijden zestredige
steenen trappen leiden.
Wat nu reeds op de foto's van het monu
ment er liggen er verscheidene op de ten
toonstelling in het Frans Halsmuseum be
wonderd kan worden is de groote rust cn dis
tinctie die door de verhoudingen van al die
tegen elkaar uitgewogen rechthoekige massa's
bereikt is. En verder vooral, hoe nergens door
het talrijke beeldwerk van Van den Eynde
eenige dozijnen levensgroote figuren die
imposante rust verstoord wordt, het integen
deel de zuivere verhoudingen nog accentueert.
Zoo dit al een afzonderlijke verdienste van
het werk van den Haarlemsche kunstenaar
beduidt, een beschouwing van zijn werk in de
détails geeft hem het volle pond onzer waar
deering als zelfstandig schepper zijner beel
dingen. Uit het fragment der groep dat hier
bij wordt afgebeeld en waarin de beoefening
van sierkunsten door de inlandsche bevolking-
wordt gesymboliseerd (we zien hier den pot
tenbakker, de batiksters, den bouwer etc.)
kan men zien hoe bouw en beweging der
lichamen hem volkomen vertrouwd zijn en
hem, als het ware, uit de hand vloeien, terwijl
zijn ordenende geest er den statuairen vorm
aan geeft die ze in het monument opneemt en
ze ermee vereenzelvigt.
Zoo men in de beeldhouwkunst der periode
die aan dezen tijd voorafging naar verwant
schappen zoekt, zou men allicht in de eerste
plaats bij een artist als Constantin Meunier
terecht komen Niet slechts doordat diens Mo
nument du Travail een eenigszins overeen
komstige bedoeling als grondslag had, doch
veel meer doordat bij beide kunstenaars een
gezonde werkelijkheidszin aan uitgebreide pa
rate kennis gepaard was die nergens aan bui
tenissigheden behoefte had om volledig tot
uitdrukking te brengen wat den beschouwer
moest verteld worden. Al heeft Meunier zich
niet met een ander kunstenaar behoeven te
verstaan om een vrijstaand, uitsluitend sculp
turaal en niet tevens architektonisch monu
ment te scheppen, en is juist daarom mis
schien Van den Eynde's verdienste hier niet
minder geweestin beider geestelijke ge
aardheid lijkt mij veel verwantschap te lig
gen. Ook lijkt het ons goed dat van een echt-
Hollandsch kunstenaar als Van den Eynde
geweest is een overzichtstentoonstelling als
deze Haarlemsche gehouden is. Wij behoeven
ons dan tenminste ook niet zoo sterk misdeeld
te gevoelen als wij straks in Amsterdam het
werk der meesters gaan bekijken, die van een
ander standpunt af de plastiek onzer dagen
beïnvloeden.
J. H. DE BOIS
Iets over den bodem en het klimaat
Uit onze schooljaren herinneren wij ons nog
levendig de namen der meest bekende vulka
nen uit onze Oost. Van Atjeh af (Noord-Suma-
tra) langs de West-Sumatraansche kust zet
de reeks zich voort op Java en de kleine Soen-
da-eilanden. Over het eiland Banda buigt de
vulkanenreeks zich naar het Westen, over Ce
lebes en de Molukken en daarna noordwaarts
over Ternate, Halmaheira en Sangih naar de
Philippijnen.
De bodem van Java bestaat voor ongeveer
75 procent uit verweringsproducten, uiterst
vruchtbaar en dank zij de vele rivieren in snel
tempo vervoerd van de hooger naar de lager
gelegen gebieden. In verband met het feit dat
de vulkanen op de andere eilanden in hoofd
zaak uit ouder gesteente bestaan zijn die ge
bieden minder vruchtbaar.
Het geheele Nederlandsch-Indisch eilanden-
gebied heeft een zeer gelijkmatig klimaat. De
hoogste temperatuur sedert 1866 waargenomen
bedroeg 96 graden F. Dat was in het jaar 1877.
Toen werd ook de laagste temperatuur geno
teerd, nml. 66 graden F. Het zeeklimaat van
ons Indië laat zich kenmerken door de z.g.
„moessons". Plaatselijk wordt het klimaat sterk
beïnvloed door de hooge bergketens, zoodat
een algemeene beschrijving van het klimaat
moeilijk te geven is. Wel is het klimaat zeer
vochtig. Met de stijging van het bodemniveau
neemt de temperatuur per 300 voet circa 0,5
graden C. af, of 1 graad F. op 355 voet. De
Westmoesson gaat gepaard met hevige regens,
die onafgebroken dagen, soms weken duren.
Van Mei tot en met Augustus valt op Java de
minste regen.
Het Nederlandsch-Indische bestuur
Staatkundig is Nederlandsch-Inöië een deel
van het Koninkrijk der Nederlanden. De Gou
verneur-Generaal regeert in naam onzer Ko
ningin. Zoowel in de wetgevende, als in zijn
uitvoerende macht wordt hij bijgestaan door
den Raad van Nederlandsch-Indië, een advi-
seerend college. In zijn bestuurstaak heeft de
G.G. de Hoofden van de Departementen van
Algemeen Bestuur als adviseurs, die met den
Legercommandant en den Vlootvoogd den
Raad van Departementshoofden vormen. Se
dert 1916 kent N.-Indië een vertegenwoordi
gend lichaam in den vorm van den „Volks
raad", bestaande uit een Voorzitter en 60 le
den, gedeeltelijk gekozen en gedeeltelijk be
noemd door den Gouverneur-Generaal.
Uit staatkundig oogpunt beschouwd dient
men onderscheid te maken tusschen het recht
streeks bestuurde en het zelfbesturend gebied.
Het laatstgenoemde bestaat uit de z.g. zelfbe-
sturende landschappen, waar aan de inheem
sche bestuursorganen een zeker recht van zelf
bestuur is gelaten. Tot deze gebieden behooren
de z.g. Vorstenlanden en de sultanaten van
Deli, Langkat, Serdang, enz.
Slotopmerking.
Allerhande vakken vereischen een opleiding.
Tegenwoordig besteedt men daaraan veel zorg.
Of men ooit een leergang in het leven zal roe
pen om te leeren reizen, betwijfel ik. Het is ook
de vraag, of het mogelijk zou zijn daarvoor
normen vast te stellen. Toch moet men leeren
reizen. Want velen trekken, dikwijls met dui-
I zelingwekkende snelheid, over den aardbodem
rond, zonder feitelijk iets gezien te hebben.
Zij zijn slechts te beklagen. Maar een ieder, die
werkelijk wil genieten van zijn reizen, zal van
het land, dat hij gaat bezoeken, eenige der
meest typeerende kenmerken moeten weten,
voordat hij er komt. Daarom zette ik ditmaal
iets over Indië op papier. Een aantal .simpele,
algemeene dingen, die ik ook voor mezelf nog
eens weer wilde repeteeren, nu ik het geluk heb
straks Indië voor de derde maal te zien.
MOLLERU S
Congres van den Ned. R.-K. Bond
van Bouwpatroons.
De Ned. R.K. Bond van Bouwpatroons houdt
zijn 21e jaar vergadering te Maastricht.
De bondsvoorzitter, de heer H. J. L. Klein
Schiphorst, uit Haarlem, memoreerde in zijn
openingswoord da/t de sterke groei van den
bond in de laatste jaren hij telt thans meer
dan drieduizend leden in 112 afdieelingen
oorzaak Ls, dat de Ned. R.K. Bond van Bouw
patroons thans die grootste patroonsorgani
satie is geworden in het bouwbedrijf.
Inzake de toepassing van de vestigingswet
is, niettegenstaande vele pogingen, nog geen
beslissing van den minister verkregen, eerst
kort geleden is het hoofdbestuur voor een
eerste bespreking uitgenoodigd. Wat betreft
de bindendverklaring van de C.A.O. verklaarde
de bondsvoorzitter met eenige ontstemming,
dat z.i. moedwillig van zekere zijde de bin
dendverklaring wordt tegengewerkt. Hij sprak
het vertrouwen uit, dat de minister, over deze
machten heen, zal medewerken om het bedrijf
der aannemers ln deze te helpen.
Herkozen werden bij enkele candidaatstel-
ling als bestuurslid de heeren F. J. Schuur-
mans (Amsterdam) tweede voorzitter, Jos. A.
van Dijk (Ginneken) penningmeester, H. A.
ten Thij (Enschede) en Vic. Laudy (Sittard)
commissarissen, terwijl nieuw in het bestuur
werd aangewezen de heer Jac. Martens Az.,
Roozendaal.
Het voorstel van het bondsbestuur inzake
regeling voor jeugdige werklieden in het be
drijf onderging een uitvoerige bespreking.
De voorzitter nam op zich bij de andere pa
troonsorganisaties te verdedigen een over
gangsmaatregel te doen gelden voor aan
nemers, die thans met minderjarige zoons
werken en waarvoor dan dispensatie zou
kunnen worden verleend onder bepaalde voor
waarden.
In principe ging de vergadering voorts ac-
coord met het voorstel van het bondsbestuur
om bindend te besluiten, dat op de inschrij
vingsbiljetten voortaan een z.g. overmachts
clausule zal worden opgenomen, wanneer in
geval van oorlog, oorlogsgevaar en mobilisatie
een belangrijke stijging van kosten zou ont
staan, welke grootore kosten dan ten laste van
den aanbesteder zullen komen.
MISHANDELING MET DOODELIJKEN
AFLOOP.
De fabrieksarbeider W. W. te Losser, die
vorige week voor de rechtbank te Almelo
terecht heeft gestaan, omdat hij de pleeg
ouders van zijn vrouw met een mes heeft aan
gevallen tengevolge waarvan de bejaarde
vrouw De B. is overleden, is veroordeeld tot
twee jaar gevangenisstriaf met aftrek van
preventieve hechtenis. De eisch was vier jaar
gevangenisstraf.
