Uaat koeken Mot Hewitt
CEBUTO
Victoria-Water
Hevdt's
Over adverteeren, kampeeren
en vacantie-houden
DE MACHT VAN HET KLEINE.
M'
V R IJ DA'G 14 J U E I 1939
Boschbessenpluk in het
Koninklijk Park te Apeldoorn.
Duizenden verdienen een
extrafje.
aandagmorgen Ls het Ko
ninklijk Park (het z.g.
Achterbosch) van 't Paleis
Het Loo te Apeldoorn open
gesteld voor den boschbessenpluk en
reeds den eersten dag stroconden de
honderden en nog eens honderden
de bosschen in, teneinde ou deze wijze
te trachten een zoo gropt mogelijk
extratje bijeen te garen. De vorige
week was bereids de gelegenheid voor
het plukken gegeven in het z.g. Ge
meentelijk Bosch, doch toen bleek al
aanstonds, dat de bessen klein waren
en de rechte tijd voor 't oogsten eigen
lijk nog niet aangebroken was. Ze
konden best nog een weekje zitten.
Maandag de eerste „groote" dag, was de
toestand echter anders, 't Weer van de voor
gaande dagen had er toe meegewerkt, om
de heerlijke, rijpe bessen te geven.
Dat de boschbessenpluk op de Veluwe in
den loop der jaren van groote beteekenis is
geweest, is vrij algemeen bekend, doch wer-
kelijk-betrouwbare gegevens bleven meestal
uit.
In de bosschen van het Kroondomein, de
particuliere bosschen van H.M. de Koningin,
benevens enkele daaraan grenzende bosschen,
II is 't le klas Hotel
waar de Cebuto gasten hun bedje
gespreid vinden, als ze na een
genotvolle dag ergens in het
buitenland arriveeren. Geen ver
moeiend gezoek naar logies, Cebuto
zorgt voor alles, denkt om alles!
Uit de Cebuto Massakeus:
3 dg. Valkenburg en den Eifel .19.75
4 dg Belgische Ardennen 33.50
4 dg. Luxemburg 32.50
6 dg. Parijs 49.
4 dg. Rijn 29.50
8 dg. Zwitserland, Luzern <9.50
12 dg. Zwitserland, Meer v. Genève 108.
13 dg. Praag-Weenen-Budapest 112.
Inlichtingen en Reisgids bij:
JAC. HEEMSKERK,
Houtplein 34 - Haarlem - Tel. 16448
Agenten:
Spaas, Rijksstraatw. 21, Haarlem-N. Tel. 16531
la. Bruynzeel, bij Velserp., Velsen-N. Tel. 3064
(Adv. Ingez. Med.)
als het Vierhouterbosch, het Elspeeterbosch
en de gemeentelijke bosschen van Apeldoorn,
tezamen een oppervlakte van ongeveer 16.000
hectaren, wordt druk geplukt. Door het in
tensiever bewerken van den boschgrond en
verpleging van de bestaande bosschen, ver
dwijnen de boschbessenstruiken echter ge
leidelijk. Tot voor ongeveer dertig jaar geleden
kwamen in de toenmalige oudere bosschen op
de Veluwe vrijwel overal boschbessen voor.
Zoowel de hoeveelheid bessen als de prijzen
liepen in de onderscheidene jaren zeer uiteen.
Weersomstandigheden en afzetgebieden gol
den daarbij als hoofdfactoren.
Evenals thans, werden ook in die dagen bes
sen in de verschillende dorpen langs den
boschrand door vaste opkoopers gekocht.
Doch al deze opkoopers kochten weer voor
één groothandelaar te Ede. De bessen werden
toen per vaatje van ongeveer zeven pond in
houd naar Engeland verzonden en daar te
lande in hoofdzaak door de mijnwerkers als
fruit gebruikt. Aan de plukkers, die uit enkele
vrouwen en kinderen bestonden, werd slechts
15 tot 30 cent per vaatje betaald. De zoete
winst (naar globale schatting van 10 tot
20.000 gulden) welke deze handelaar hiermede
jaarlijks verdiende, opende de ocgen van an
dere menschen, die op hun beurt ook een
boschbessenhandel begonnen, nadat een af
zetgebied gevonden was. Hierdoor ontstond
een concurrentie, welke op de eerste plaats
den plukkers ten goede kwam. De prijzen
stegen en voortaan werden de bessen per pond
opgekocht en in de mandjes, z.g. sloffen, van
ongeveer vijf pond, naar Engeland verzon
den.
Tijdens de mobilisatie bleven de bessen in
eigen land, in hoofdzaak bestemd voor de jam-
fabrieken: doch ook particulieren kochten
ze voor eigen gebruik.
Gloriejaren!
De gloriejaren waren Intusschen die van
1917 tot 1924, toen de vraag naar boschbessen
in eigen land zeer groot was en Engeland
tegen heel hooge prijzen opkocht. In die
jaren werd aan de plukkers van 20 tot 50
cent per pond en in enkele gevallen voor de
mooiste bessen zelfs 75 cent per pond betaald!
Toen werden in de hiervorengenoemde bos
schen gemiddeld 250.000 pond bessen geplukt
Door de hooge prijzen was 't plukken niet al
leen vrouwen- en kinderwerk, doch zelfs de
kleine landbouwers lieten na den hooioogst
hun bedrijf een paar weken rusten om bes
sen te gaan plukken.
Na 1924 brachten ook Duitschland en Polen
hun bessen in Engeland aan de markt. Door
den onregelmatigen aanvoer uit deze landen
was de markt zeer schommelend; de bessen
brachten soms zoo weinig op, dat de transport
kosten nauwelijks werden gedekt. Hierdoor
werden groote verliezen geleden en het ge
volg was, dat maar betrekkelijk weinig bes
sen naar Engeland verscheept werden. Wel
heeft men getracht, het verbruik in eigen
land te stimuleeren, hetgeen gedeeltelijk ge
lukte, maar het aanbod overtrof veelal de
vraag, met 't gevolg, dat de prijs zeer achter
uit liep. Het ging zelfs in 1930 zóó ver, dat de
likeurstokers hier te lande de bessen uit Polen
per vrachtauto aangevoerd kregen tegen den
prijs van acht cent per pond, franco fabriek
Van 1924 tot 1931 werd aan de plukkers
8 a 20 cent per pond uitbetaald, waardoor
het plukken weer bijna geheel door vrouwen
en kinderen geschiedde. In 1931 werden in
bovengenoemde bosschen ongeveer 100.000
pond boschbessen geplukt, tegen den gemid
delden prijs van 9 cent per pond.
De pluk geschiedt voornamelijk In de maand
Juli; bij nat weer kan niet gewerkt worden.
Het is een arbeid, waarbij handigheid een
groote rol speelt. Geoefende plukkers kunnen
't in de eerste dagen van het seizoen, bij gun
stige omstandigheden brengen tot vijftig pond
per dag, terwijl dezelfde plukkers in de laat
ste dagen zich met 10 a 12 pond tevreden
moeten stellen.
Op zeer gunstige plaatsen en in goede jaren
kunnen per hectare ongeveer tienduizend
pond bessen groeien.
In 't algemeen worden, om controle te heb
ben en baldadigheden te kunnen tegengaan,
kosteloos schriftelijke vergunningen gegeven,
zoodat er voor de bcscheigenaren geen in
komsten aan verbonden zijn.
a lgemeen was de indruk onder de pluk-
4»- kers, dat de oogst zeker niet tegengevallen
was. De struikjes zijn echter niet zoo zwaar
bezet als verleden jaar.
Dat er liefhebberij voor den pluk bestond en
bestaat, moge blijken uit het feit, dat door
drie Houtvesterijen ruim 6000 kaarten werden
uitgereikt, waarvan ongeveer 2000 man „be
roepsplukkers". Hierbij zijn niet begrepen de
kinderen beneden de zestien jaar. 't Was bij
de woning van den boschwachter op „Em
ma's Oord", aan den z.g. Koningsweg een
va et vient; met vijf man zat men de kaarten
te schrijven.
Beladen met alle mogelijke en onmogelijke
manden en mandjes, met oude jamvaatjes
en flesschen, enz., was het een en al bedrij
vigheid en gekrioel in de uitgestrekte bos
schen, waarin het een lust is, op deze wijze
te kunnen fietsen. Jong en oud weerden zich
om maar zooveel mogelijk te plukken, want
de boschbessenpluk brengt aardig geld in.
Waarom zou men zich hiervoor niet een ver
ren afstand getroosten? Een en ander bleek
bijv., toen de stroom van plukkers des mid
dags tusschen 4 en 6 uur bij de opkoopers
aan den ingang der bosschen kwam, om er
aanvankelijk 14, later 15 en zelfs 16 cent per
pond voor te maken. Een werklooze, die met
z'n vrouw en vijf „blagen" er op uitgetrokken
was, bracht het tot precies honderd pond. De
vorige week had dit gezin op één dag 104
pond bijeengezameld! Voor zulke menschen
in 't bizonder, is deze pluk een extratje, een
ongekend buitenkansje! Het geld wordt veelal
goed en nuttig besteed; er wordt aan het
komende winterseizoen gedacht en kolen wor
den ingeslagen. Er werden goede zaken ge
daan, men zag glundere en opgewekte gezich
ten. „Als 't morgen niet regent, dan plukken
wie d'r ook honderd pond!", hoorde ik een
vrouw zeggen. „Wie kun 't bes gebruuken!"
Als zich ergens de ..macht van het kleine
demonstreert, dan is het wel hier. Vele
kleintjes maken een behoorlijke en niet te
versmaden groote, een uitkomst voor tal-
loozen. die soms niet weten, hoe de eindjes
aan elkaar te knoopen
Daar er nogal wat groene vruchtjes aan de
struiken zitten ,zal de pluk nog wel een paar
weken aanhouden. Waarbij de duizenden
plukkers hopen op droog en goed weer. Niet
te heet, want dan kan het in die dichte bos
schen „spoken"; dan is de temperatuur er
namelijk extra warm!
Jongen met fiets te water gereden
en verdronken.
Uit het Wilhelmlnakanaal te Tilburg, bij de
Heikantschebaan is opgehaald het lijkje van
den 12-jarigen H. Haans, uit de Hoefstraat te
Tilburg. Het knaapje was met zijn rijwiel te
water gereden en verdronken. Daar echter
niemand het ongeluk had zien gebeuren, is
men eerst enkele uren later, toen de fiets in
het water ontdekt werd, gaan dreggen.
De Koningin op Soestdijk.
Te ongeveer twee uur Donderdagmiddag is
H.M. de Koningin per auto op het Paleis
Soestdijk aangekomen.
STEUN KOOLZAAD 1940.
Naar aanleiding van den uitzaai van in 1940
te oogsten koolzaad deelt men ons van be
voegde zijde mede, dat de telers voor den
kcolzaadoogst 1940 wederom kunnen rekenen
op een richtprijs van f 15 per 100 K.G. boeren-
schoon zaad.
EEN GREEP IN DE BANKBILJETTEN.
De rechtbank te Rotterdam heeft den 28-
jarigen los werkman W. A. van der G., wegens
diefstal veroordeeld tot een gevangenisstraf
van zes maanden, met aftrek van de preven
tieve hechtenis. Een gedeelte van de straf,
drie maanden, is voorwaardelijk opgelegd,
met drie jaar proeftijd. Verdachte had, toen
een kruideniersbediende voor het loket van
het hulppostkantoor aan de Aelbrechtskade
bankpapier uittelde, een greep gedaan in een
bundel bankbiljetten, waarmede hij zich uit
de voeten wilde maken. Hij kon evenwel
worden gevat voordat hij kans zag het ge
bouw te verlaten.
AAI STERDAM SC H CONSERVATORIUM.
Aan het Amsterdamsch conservatorium is
benoemd met ingang van 1 September a.s.
tot leerares voor bijvak solozang mevrouw
R. Pocke-v. d. Spoel te Amsterdam.
Geestelijke en Moreele
Herbewapening.
Schrijven van H. M. de Koningin aan het
Haarlemsche Comité.
Het Comité voor Geestelijke en Moreele Her
bewapening te Haarlem, KI. Heiligland 84
mocht tot zijn groote voldoening een schrijven
ontvangen van den Kamerheer van H.M. de
Koningin, dat als volgt luidt:
Ingevolge de bevelen van Hare Majesteit de
Koningin heb ik de eer U Hoogstderzelver dank
over te brengen voor het door U, namens onge
veer zevenhonderd Rijks-, Provinciale en Ge
meente Ambtenaren te Haarlem, bijeengekomen
op het Landgoed Elswout, gezonden telegram,
waarvoor Hare Majesteit zeer gevoelig is ge
weest.
Rijtijdenwet en rijtijdenbesluit
13 Augustus in werking?
Naar de N. Rott. Crt. verneemt heeft de minis
ter van sociale zaken ter kennis van de burge
meesters gebracht, dat het de bedoeling is de
Rijtijdenwet 1936 en het Rijtijdenbesluit, waar
van de inwerkingtreding reeds eenigen tijd ge
leden was aangekondigd, Zondag 13 Augustus in
werking te doen treden.
Matthijsen keert niet in den
Amsterdamschen Raad terug.
Het Amsterdamsche sociaal-democratisch
raadslid J. W. Matthijsen heeft aan den burge
meester, in diens kwaliteit van voorzitter van
het Centraal Bureau voor de gemeenteraadsver
kiezingen, volgens Het Volk medegedeeld, dat
hij zijn herbenoeming als raadslid niet aanneemt.
Het Centraal Bureau voor de gemeenteraads
verkiezingen heeft den heer P. J. Schmidt, den
opvolger op de lijst der S. D. A. P., in de plaats
van Matthijsen aangewezen.
GEZOND EN GENEESKRACHTIG.
(Adv. Ingez, Med.)
Seizoen Opruiming
Koopjes in alle afdeelingen
Heeren- en Jongcnsiconïecfif
inmielcrie
f
KREYMBORG
v IS
WAARBORG
L
(Adv. Ingez. Med.)
h
te
jUmcikaaitscfie
zemeaiecscPU{useCeit.
(Van onzen correspondent te New-York).
Het is vandaag Onafhankelijkheidsdag en
op zulke dagen leert ge New-York eerst recht
kennen. De Amerikaansche politiek is inte
ressanter dan ooit in deze dagen: president
Roosevelt heeft in de volksvertegenwoordiging
een groote nederlaag geleden toen deze hem
de macht ontnam de waarde van den dollar
te bepalen; de discussie en de stemming over
de Neutrality Act belangrijk voor Amerika's
houding ten opzichte van buitenlandsche con
flicten waarhij het niet onmiddellijk betrok
ken is staan voor de deur, en allerlei andere
kwesties en problemen vragen om de aan
dacht. Maar op Onafhankelijkheidsdag houdt
Amerika vacantie en wie tracht door te drin
gen in de ziel vaii een volk want ten slotte
zijn daaruit alleen toch zijn doen en laten
te verklaren -moet zulk een vacantiedag
goed bekijken. Het is leerzamer dan menig
tijdschriftartikel of boek of professoraal be
toog.
Onafhankelijkheidsdag is ditmaal op een
Dinsdag gevallen en de gelegenheid is te baat
genomen om een heerlijk lang week-end te
maken. Veel zaken hebben van Vrijdagavond
af gesloten en op typisch-Amerikaansche
wijze daarvan mededeeling gedaan aan het
publiek. Het groote warenhuis John Wana-
maker bijvoorbeeld zette een advertentie in
alle New-Yorksche dagbladen die typeerend
is voor de frissche, gewone en voor iedereen
verstaanbare manier waarop men hier die
dingen zegt. Ik laat die hier in vertaling vol
gen:
„Stel nooit uit tot morgen, wat ge van-
daag kunt doen. Wij weten, dat u graag
nog wat inkoopen wilt doen voor de vier-
daagsche vacantie. Daarom zijn we van
daag open. Kom binnen en kom halen wat
u noodig hebt voor den roemrijken, vuur
werk-knallenden Onafhankelijkheidsdag.
Want morgen zijn we gesloten, hoera,
hoera! En Vrijdag gaan we onze week
ends van 67 uur beginnen. Want dezen
zomer zal onze zaak Zaterdags den heelen
dag gesloten zijn om onze winkel-familie
rustige, lange week-ends te geven. Uit vele
brieven en opmerkingen van onze klanten
weten we dat die sluitingen van onze zaak
hun absoluut geen ongemak bezorgen en
dat zij het zelfs apprecieeren dat de Wa-
namaker-familie zulke prettige week-ends
heeft. Wij zijn, eerlijk gezegd, een beetje
trotsc.h op deze zaak en haar principes en
idealen, dezelfde die onze stichter heeft
vastgesteld en die van Wanamaker een
echt groot Amerikaansch instituut hebben
gemaakt. Wij hopen dat uw week-ends
even gezellig en gezond zullen zijn als de
onze.
Ik heb deze advertentie voor u vertaald en
overgeschreven omdat ze zoo typeerend is voor
de Amerikaansche mentaliteit. Ook adverten
ties zijn typeerend voor de volksziel. En wie
ze weet te lezen kan er meer uit leeren dan uit
alle kamerverslagen en ministerieele redevoe
ringen bij elkaar.
We hebben dus een lang week-end, met On
afhankelijkheidsdag als middelpunt. Millioe-
nen New-Yorkers hebben de stad verlaten en
zijn naar het strand, de bergen en de bosschen
jetrokken, die hier allemaal vlak bij zijn. De
omgeving van New-York is prachtig en wie de
natuur in al haar liefelijke en machtige ge
daanten lief heeft kan er vinden wat zijn hart
begeert. Andere jaren is het met Onafhanke
lijkheidsdag altijd nogal stil in de stad. Zoo
als mijn vrienden-collega's plegen te zeggen:
,zij lijkt uitgestorven" maar ditmaal was daar
van geen sprake, omdat de Wereldtentoonstel
ling vreemdelingen hierheen trok. Op iedere
drie vertrokken New-Yorkers kwam een bui
tenman binnen. Menschen die het weten kun
nen schatten den uittocht op ongeveer twee
millioen menschen en den intocht op zoowat
drie kwart milllioen. Op een millioen meer of
minder kijken we hier niet, zoodat gezegd kan
worden dat New-York dan nu niet uitgestor
ven leek. Coney Island, dat het dichtst bij ligt
van alle badplaatsen, een uur van het middel
punt der stad en bereikbaar voor een heele
Sei*
Opruiming)
44 ANEGANG 44
De speciaalzaak in broeken
(Adv. Ingez. Med.)
Clubtocht der K. N. A. C. naar
Ned.-Indië een succes.
Overal een enthousiaste ontvangst.
De K.N.A.C. meldt ons, dat Donderdagmid
dag de leider van haar clubtocht naar Ne-
derlandsch-Indië in telefonische verbinding
heeft gestaan met het secretariaat in Den
Haag. De heer G. J. van Wickevoort Cromme-
lin telefoneerde uit Bandoeng en deelde mede,
dat de reis tot nu toe schitterend is ver-
loopen. Alle deelnemers verkeeren in blaken-
den welstand en iedereen is verrukt, zoowel
over het mooie weer als over de prettige ont
vangst. Vooral des middags had het voor het
eerst een beetje geregend, ten overvloede
wordt de temperatuur op Java voor den tijd
van het jaar koud genoemd. Het is duidelijk,
dat de reizigers, die aan de lagere temperatu
ren van ons land gewend zijn daarvan dank
baar profiteeren.
De gastvrijheid op Sumatra en Java is
moeilijk te beschrijven. Iedereen geeft zich de
grootste moeite het den deelnemers naar den
zin te maken. Op de thee-onderneming As
sam, waar men des middags op bezoek was
geweest, was zelfs over den openbkren weg
een doek gespannen met de woorden „Welkom
K.N.A.C.". Wel een bewijs hoe men in Indië
meeleeft met dit bezoek en welk een goede
gedachte aan deze clubtocht ten grondslag
ligt.
Ruim honderd vluchtelingetjes op
weg naar Engeland.
In den D-trein, welke Oldenzaal omstreeks
vijf uur in den middag passeert, bevonden zich
Donderdag 105 Joodsche vluchtelingetjes uit het
voormalige Tsjecho-Slowakije. De kinderen
werden te Bentheim door een der dames van
de Nederlandsche commissie verwelkomd. Per
trein begaven de jeugdige emigrantjes zich ver
volgens naar Hoek van Holland, vanwaar zij
's avonds naar Engeland zijn overgestoken.
Boterlieffing verlaagd.
Wij vernemen van bevoegde zijde, dat het
bedrag van de heffing en steunuitkeering op
boter, behoudens tusschentijdsche wijziging,
voor de week van 13 tot 20 Juli is vastgesteld
op 50 cent per K.G. Dit is 10 cent lager dan
vorige week.
TENTOONSTELLING VAN WERKSTUKKEN.
In de Centrale School n voor 7e en 8e leer
jaren wordt Maandag 17 en Dinsdag 18 Juli
des avonds van 7—9 uur in het schoolgebouw
een tentoonstelling gehouden van teekeningen
en werkstukken, die door de leerlingen in den
loop van den cursus zijn vervaardigd.
Afscheid directeur Kunstnijver-
heidsinstituut.
De heer Joh. B. Smits gehuldigd.
De directeur van het instituut voor kunst
nijverheidsonderwijs aan de Gabr. Metsu-
straat te Amsterdam, de heer Joh. B. Smits,
moet wegens het bereiken van den 65-
jarigen leeftijd zijn functie neerleggen. Be
stuur, leeraren, leerlingen en oud-leerlingen
hebben den populairen directeur, die zooveel
voor de kunstnijverheid in Nederland heeft
gedaan, niet willen laten heengaan zonder
op duidelijke wijze blijk te geven van hun
dankbaarheid en vriendschap voor den man,
wien tal van kunstnijver aars zooveel te dan
ken hebben.
Ronderdagmiddag is in de aula van het Vis-
siusgymnasium, waar deze plechtigheid ge
schiedde, een druk- bezochte bijeenkomst ge
houden.
Namens den minister van onderwijs, kun
sten en wetenschappen, was aanwezig de
hoofdinspecteur van het rijksnijverheidson-
derwijs, de heer W. H. Cool, terwijl zich onder
de talrijke aanwezigen verder bevond de heer
Sandberg, conservator der Amsterdamsche
gemeente-musea.
Verschillende sprekers hebben den heer
Smits gehuldigd en hem geschenken aange
boden.
stuiver, had het leeuwendeel der vacantie-
gangers. lederen dag krioelde' er een millioen
New-Yorkers op het strand en in de zee en
wie er de plaatjes van ziet krijgt het er warm
van. Die weekend-vacantie-gangers zijn geen
rijke of goed-er-bij-zittende menschen. De
rijke menschen zitten al lang ver buiten New-
York en de goed-er-bij-zitters brengen hun
lange week-end ergens in een hotel in de
bergen of aan zee door. Het millioen Coney-
Islanders gaat voor een stuiver heen en voor
een stuiver terug. Zij slaan hun tentje op het
strand op, zorgen zelf voor hun eten en voor
een paar dollar komen ze gelukkig en bruin
verbrand terug.
Het is juist op zulke dagen dat ge ziet, hoe
gelukkig dit groote Amerikaansche volk kan
zijn. Hoe blij het is met een kleinigheid. Hoe
onverwend het is en hoe het geniet van aller
lei dingen die eigenlijk heelemaal niet zoo ge
weldig zijnalthans: waar wij uit Europa
het niet aan zien. Vandaar dat Europeanen
Amerikanen kinderlijk vinden en dat is een
compliment, want kinderlijk te kunnen en te
mogen zijn is een voorrecht. Wanneer ge ziet
hoe de menschen hier van kleinigheden ge
nieten en hoe zij, al genietend, zich interes
seeren voor allerlei dingen dit is iets wat
u bijvoorbeeld ook op de tentoonstelling on
middellijk zoo opvalt dan zult ge het toch
wel uit uw hart laten te zeggen, wat door niet-
Amerikanen in misplaatsten hoogmoed nogal
eens gezegd wordt: dat de Amerikaan geen
cultuur heeft. Een volk dat advertenties
plaatst als die welke ik hierboven reproduceer
de. een volk dat zoo genieten kan van de na
tuur, dat zijn vrije dagen besteedit aan zee, of
op een boot over de Hudson, of om alle won
deren van de tentoonstelling goed in zich op
te nemen, dat volk heeft in zijn algemeenheid
zeker wel cultuur. Ik geloof dat men cultu
reel of niet-cultureel niet mag afmeten naar
kunstschatten, oude gebouwen oude letter
kunde alleen, maar dat men die wel degelijk
ook moet afmeten naar de gedragingen van
de huidige bevolking.
Het is niet gemakkelijk een geheel volk te
beoordeelen. Want het is moeilijk niet te ge-
neraliseeren. En een bevolking van ruim ze
ven millioen zielen als de New-Yorksche
leent zich door haar grootheid nauwelijks tot
ernstige beoordeeling. Er zal bovendien wel
nauwelijks een stad ter wereld zijn, die zoo
vele gedifferentieerde bevolkingsgroepen telt;
Negers, Chineezen, Tsjechen, Grieken, Duit-
schers en vele andere nationaliteiten wonen
bij elkaar, al hebben zij noch van hun natio
nale gewoonten noch zelfs van hun taal af
stand gedaan. Ook de Oost-Joodsche, de Ar-
meensche, de Poolsche en de Italiaansche
groepen wonén dikwijls nog in speciale wij
ken. Wanneer men weet dat alleen in New-
York met zijn omgeving bijna 15.000 Neder
landers wonen begrijpt men eerst recht, welk
een staalkaart van nationaliteiten deze meest
internationale en minst-Amerikaansche stad
der Vereeenigde Staten is. En al deze groepen
dragen hun eigen, speciale kenmerken.
Maar wanneer ge op zoo'n vacantiedag, als
die welke aan de Onafhankelijkheid van den
staat is gewijd, overal eens een kijkje gaat
nemen, ziet ge toch wel dat hier een samen
smeltingsproces plaats heeft gehad en nog
steeds plaats heeft, een proces dat in sommi
ge opzichten tot eenheid en uniformiteit heeft
geleid. Een proces ook, dat dikwijls de beste
eigenschappen der deelen aan het geheel
schenkt
Tot die beste eigenschappen behooren: le
vensvreugde, genieten in eenvoud en met
mate, belangstelling voor allerlei verschijnse
len, pleizier zonder brooddronkenheid, sportr
beoefening en lichaamscultuur en wat vooral
den uit Nederland gekomene opvalt: reinhëid
en netheid de papiermanden staan hier
niet tevergeefs langs den weg en in het plant
soen en de aanmaning „laat niet den eige
naar van 't bosch de schillen en de doozen"
is hier niet noodig.
Al deze eigenschappen, die ge tot uw ge
noegen bier opmerkt, gaan dieper en hebben
een interessanter grond dan in een journa-
listieken brief te zeggen is. Het zou bijvoor
beeld de moeite loonen zich te verdiepen in de
wijze, waarop de New-Yorker pleizier maakt.
Daarbij is van eenige luidruchtigheid nooit
sprake. Is het de Angelsaksische aard, die
zich hier kenbaar maakt? Dezelfde Angel
saksische aard die van ieder ander zichtbaar
vreugde- of genoegelijkheidsbetoon niet wil
weten en die dus het café-zitje-aan-de-straat
ook verbiedt?
En de lichaamscultuur, die hier zoo vlijtig
en voortdurend wordt toegepast dat de meis
jes hier zoo opvallend mooi zijn, dat evenwel
het gezicht van de New-Yorksche vrouw iets
zeer stars en popperigs heeft gekregen, dat
het geboortecijfer (door de groote zorg voor
het eigen lichaam) zienderoogen daalt; dat
het nemen van baden en douches hier zoo
veelvuldig en algemeen geschiedt, dat socio
logen er een verweekelijking van het ras van
vreezenook de lichaamscultuur sleept
een aantal problemen met zich mede
De algemeene viering van Onafhan
kelijkheidsdag is een interessante New-
Yorksche gebeurtenis, die voor den beschou
wer van elders voldoende stof tot bestudee
ring biedt. Maar New-Yorkers vinden het
niet interessant. Ze vinden het prettig. Heer
lijk een paar dagen uit de gloeiend-heete en
benauwde stad weg te zijn en in de koelte van
zee en strand vrij en frank te ademen. Deze
dag luidt ook de vacantie voor scholen en
universiteiten in. En daarmede ook: het
kampleven, dat een Amerikaansch verschijn
sel op zich zelf is. Want in zulke mate als hier
wordt nergens ter wereld gekampeerd. Alle
kampen voor ouderen zoowel als jongeren zijn
bezet. En weet u hoeveel kampeerders er van
Jr-li tot September in de Vereenigde staten
zijn? U kunt het niet raden.
Ruim dertig millioen!
M. E. ELIAS
