IJmuider Courant
REX THEATER
Wie is schuldig?
Met Tlieuwe JiaMitet
Nieuwe kabinet
vanmorgen
beëedigd
DAGBLAD VOOR VELSEN, IJMIJIDEN, SANTPOORT EN OMSTREKEN
De Nieuwe Regeering.]Franco krijgt
dictatoriale
bevoegdheden
se juls&oqwl xlie vecduxem-
Electrische trein
reed door Amsterdam.
£e*t vemawiq.
24e JAARGANG No. 238
pjtgavt Louren» Coster. Maatschappij
fooJ Courant Uitgaven en Algem.
Drukkerij N.V. Groote Houtstraat 93.
Daarlem. TeL 10724. Bureau IJmuide»
Courant Kennemerlaan 42. IJ muiden.
Telefoon 5301. Postgiro 310791 4lle
Advertenties, opgegeven vooi dit blad.
worden kosteloos opgenomen in de
Kennemer Courant
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directiei P W PEEREBOOM EIN ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
DONDERDAG 10 AUG. 1939
Abonnementen per week f0.12l/j, pe*
maand f0.52'/2» per 3 maanden f 1.55,
franco per post f 1.95 per kwartaal. Loss*
nummers 3 cent per ex. Advertentiën»
1-5 regels f0.60, elke regel meer 0.12.
Bij abonnementen belangrijke korting,
(□gezonden mededeelingen dubbele
prijs. Advertenties van Vraag en Aanbod
1-3 regels f 0.25, elke regel meer f 0.10.
Na vele moeilijkheden ondervonden te heb
ben is ïhr- mr* D- J- de Geer er g^teren in ge
slaagd een nieuwe regeering te vormen die
op een parlementaire meerderheid steunt. Van
de veie kabinets-benamingen, in den loop der
tijden uitgevonden en in de nu geëindigde
crisisperiode alle opgesomd parlementair
kabinet, extra-parlementair kabinet, zaken
kabinet, nationaal kabinet, program-kabinet,
Koninklijk kabinet, intermezzo-kabinet rest
dus tenslotte de eerste en eenvoudigste als
eenige toepasselijke. Dit is een parlementair
kabinet. Maar daarmee houdt de eenvoud ook
op, want het is niet duidelijk geworden hoe
deze combinatie de hangende kwesties heeft
kunnen oplossen. Met volharding heeft jhr.
de Geer getracht een Nationaal Kabinet te
vormen, steunend op de medewerking van de
zes groote partijen. Hij is daarin niet geslaagd.
De Liberale Staatspartij heeft haar medewer
king geheel geweigerd, de A.R. partij heeft
dat gedaan in de personen van den aftreden
den minister van Defensie dr. van Dijk, den
oud-minister van Onderwijs mr. Terpstra en
het Eerste Kamerlid prof. Woltjer. Op het
laatste oogenblik heeft de formateur prof. mr.
P. S. Gerbrandy (A.R.) bereid gevonden als
Minister van Justitie toe te treden, maar dit
houdt blijkbaar niet in dat de A.R. fractie,
die zeventien leden -telt, het Kabinet zal
steunen. Het heeft dan nog wel een groote
Kamermeerderheid achter zich, bestaande uit
de R.K., S.D.A.P., C.H.U. en V.D. fracties, ge-
zamelijk 71 van de 100 leden, maar een natio
nale samenwerking duidt het niet aan.
In hoeverre het zal kunnen samenwerken
inzake het financiëele beleid is daarom zoo
onduidelijk, omdat jhr. de Geer te dien aan
zien de inzichten van dr. Colijn deelde en hij
nu als minister van Financiën te maken krijgt
met den sociaal-democraat dr. J. van den Tem
pel, wiens partij daar lijnrecht tegenover stond,
op datzelfde departement van Sociale Zaken
zetelend waar minister Romme's plannen tot
bestrijding der werkloosheid tot het conflict
met dr. Colijn en tot de crisis leidden. Om het
maar heel eenvoudig uit te drukkende tegen
overgestelde inzichten uit het vierde kabinet-
Colijn schijnen in dit kabinet-de Geer opnieuw
samengebracht. Maar dr. Colijn is weg, het
geen de R.K. Staatspartij kennelijk beoogde,
en het rechtsche kabinet is door een kabinet
„op breede basis" vervangen.
De nieuwe regeering zal voorloopig niet voor
de Kamer verschijnen. Dat deed het vijfde
kabinet-Colijn, dat bij zijn eerste optreden
meteen weggestemd werd, wel onmiddellijk.
Maar het steunde niet op een parlementaire
meerderheid, zooals dit kabinet, dat nu zijn
eerste verschijning voor het parlementaire
forum zal uitstellen'tot den derden Dinsdag
in September.
In de Nederlandsche parlementaire geschie
denis is het in zooverre een novum, dat voor
het eerst de S.D.AP. deelneemt aan het be
wind. Dat geschiedt in de personen van ir.
Albarda aan Waterstaat en dr. Van den Tem
pel aan Sociale Zaken, twee mannen van
groote bekwaamheid. De laatstgenoemde, uit
de arbeidersklasse voortgekomen, heeft op
later leeftijd nog staatsexamen gedaan, een
moeilijke academische studie volbracht èn is
als vijftiger cum laude gepromoveerdpres
taties die getuigen van buitengewone energie.
Evenals het vijfde kabinet-Colijn, dat zoo
snel bezweek, telt trouwens ook dit kabinet
vele mannen van algemeen-erkende bekwaam
heid. Het raadselachtige blijft voorshands,
hoe zij gezamenlijk de bestaande geschillen
hebben kunnen overbruggen. De hoop dat dit
blijvend gelukt is kan wel gronden op de over
tuiging, dat tenslotte geen enkel Nederlandsch
bewind ook een z.g. „Roomsch-Rood-Rose"
niet, als het daartoe gekomen was tot een
politiek van onbegrensde uitgaven zou over
gaan. Die zou immers onvermijdelijk tot in
flatie leiden en een klein land als het onze in
de grootste moeilijkheden brengen. De trieste
ervaringen zelfs in groote landen hebben dat
wel bewezen. Men moet aannemen dat de
tegenstelling tusschen de sluitende begroo-
tingspolitiek en de hooge uitgaven-politiek van
den aanvang der crisis veel te scherp is uitge
drukt. Veel scherper dan de werkelijke tegen
stellingen omtrent deze zaken waren. Anders
zou het compromis tusschen jhr. de Geer en
zijn medestanders eenerzij ds en de R.K. en
S.D.A.P.'ers anderzijds niet mogelijk zijn.
Er is geen Roomsch-Roode meerderheid in
het kabinet. Deze twee partijen bezetten
samen vier van de tien zetels. En volgens De
Tel. bestaat nog de mogelijkheid dat een elfde
minister zal worden' benoemd, als jhr. De Geer
een oplossing zou vinden voor de bezetting
van Financiën dan zou hij zichzelf, evenals
dr. Colijn deed, tot Algemeene Zaken bepalen.
De thans gevonden oplossing van de kabi
netscrisis is na de voorgeschiedenis moeilijk te
verklaren. Dit feit en de intrede van de socia
listische ministers lokt scherpe critiek en
afkeuring in verscheidene bladen uit. Ook in
bladen die verontwaardigd waren dat het
vi;.de kabinet-Colijn werd afgestemd zonder
door zijn daden zijn bestaansrecht te kunnen
bewijzen. Objectief redeneerend zal men dan
toch dit nieuwe kabinet ook dit recht moeten
toekennen. Het is te hopen dat het politieke 1
samenwerking en een krachtig en voorzichtig
beleid zal kunnen waarborgen. In deze troe
bele tijden is dat waarlijk boven alles het
landsbelang.
Alleen de
stelt de
,Candillo"
wetten op
Havas meldt uit Burgos 9 Augustus: De po
litieke reorganisatie van Spanje heeft den in
druk gewekt, dat Franco alleenheerscher van
Spanje wordt en dat niemand hem zal kun
nen vervangen, aangezien het kabinet een soort
raadgevend lichaam wordt en alleen de „cau-
dillo" de wetten opstelt en uitvaardigt.
De vakvereenigingen worden afhankelijk van
de eenheidspartij, waar de invloed van Franco
aanzienlijk is en welke hij in feite zelf leidt.
Het instellen van een verdedigings-junta
beantwoordt aan de huidige internationale
moeilijkheden.
's-GRAVENHAGE, 10 Augustus.
De beëediging van de nieuwe ministers
is hedenmorgen te elf uur op het Paleis
Soestdijk geschied.
Het Koninklijk besluit met hun be
noeming zal vandaag in de Staatscou
rant verschijnen.
De portefeuilles zullen in den loop
van den namiddag worden overgedra
gen, behalve die van Buitenlandsche
Zaken.
De heer Patijn za;l morgen van zijn
vacantie terugkeeren.
De scheidende ministers hebben he
den afscheid genomen van hun depar
tementen.
De moordenaar c
probleem wordt b
Welke spannende en mysterieuse film
vanaf VRUDAG 11 AUGUSTUS in het
De moordenaar of de vermoorde? Dit
probleem wordt behandeld in
vertoond wordt.
Luit.kol. A. Q. H. Dijxhoom neutraal
Jhr. mr. D. J. de Geer (C.H.)
Mr. E. M. vqn Klejjens (neutraal)
Ch. J. I. M. Welter (R.K.)
Prof. mr. P. S. Gerbrandy (A.R.)
Dr. J. v. d. Tempel (S.D.A.P.)
Ir. J. W. Albarda (S.D.A.P.)
H, van Boeijen (C.H.)
G. Bolkestein (V.D.)
Mr. M. P. L. Steenberghe (R.K.)
(Adv. ingez. Med.)
Maar niet op eigen kracht.
Transport in étappes.
Was de publieke belangstelling voor den elec-
trischen driewagentrein, die met tal van moeilijk
heden naar het J. W. Brouwerplein was
vervoerd in den vooravond reeds groot, tegen
den tijd een uur na middernacht dat het
verder transport zou plaats hebben hadden vele
honderden er een malsch regentje voor over om
getuige te zijn van dit ongewoon gebeuren. De
politie zorgde er evenwel voor, dat de belang
stelling niet al te hinderlijk werd. Even na een
uur werd de stoomwals aangehaakt en vol span
ning wachtte men tot er beweging in 't gevaarte
zou komen. En jawel ditmaal bleek het, dat het
niet alleen geen koppig paard meer was, maar
tot groote genoegdoening van de ondernemers
nam het de bocht naar de Van Baerlestraat in
een ruk en toen scheen het alsof de trein op het
asphalt thuisbehoorde, zoo vlot en geregeld ver
liep de eerste étappe naar de brug over de
Ruydaelkade, na eenige handige manoeuvres
tusschen vluchtheuvels en tramrails. Men kreeg
een oogenblik den indruk van een begrafenis
onder groote belangstelling, doch inderdaad was
het een optocht naar een feestterrein.
Evenwel de moeilijkheden bleven ook nu niet
uit, want eer men het gevaarte over de brug
had, moesten er tal van maatregelen worden ge
nomen om alle risico te vermijden, temeer daar
de tweede stoomwals defect was en men nu met
een inmiddels van Uilenburg gerequireerde
zwaar belaste oplegger moest trachten het terug
glijden van de brug te voorkomen.
Zonder groote moeilijkheden kon de brug over
de Ruysdaelkade worden genomen en toen het
transport eenmaal de Ceintuurbaan bereikte,
waar men het linkergedeelte van den weg hield,
had men nog slechts rekening te houden met de
bocht naar de Van Woustraat. Dank zij de tech
nische voorzorgen men had o.a. de vlucht
heuvel bij laatstgenoemde straat een eind in
gekort, kon ook deze bocht vlot worden gepas
seerd. Een klein oponthoud veroorzaakt door het
losraken van eenige wiggen in deze straat en
men stond voor de brug aan de Singelgracht,
die men uit voorzorg verstrekt had. Zonder stag
natie ging het transport ook hier en weldra was
men op het Frederiksplein aangekomen, bijna een
kwartier voor den verwachten tijd. Hier moest
gezorgd worden, dat de tramsporen tijdig wer
den vrijgemaakt. Te 3.50 uur stond het gevaarte
voor den ingang van het tentoonstellingsterrein.
Het talrijke publiek, dat tot dusver de verschil
lende manoeuvres had gevolgd, begon langza
merhand af te trekken om plaats te maken voor
de nieuwkomenden, die hun dagtaak aanvingen.
De tractors maakten rechtsomkeert en nu kwam
de handkracht er weer aan te pas. Met zes man
aan de lier trok men het gevaarte naar de voor
het emplacement aangebrachte rails, welk werk
geruimen tijd in beslag nam. In den vroegen
ochtend was men daarmede gereed en was de
eersteling van de tentoonstelling binnen de
hekken gebracht.
Tijdens het transport in de Van Baerlestraat
weigerde een recalcitrant toeschouwer aan de
bevelen van de politie te voldoen en pleegde
daarbij verzet. Zijn transport naar de politiepost
per autozijspan nam slechts enkele minuten in
beslag.
Incident bij den „Corridor".
Duitsche grenswacht gewond.
Een officieel communiqué uit Warschau
meldt, dat een lid van een Duitsche gewapende
patrouille, welke de grens passeerde in de
„Corridor" bij een grensincident werd gewond.
In het communiqué wordt gezegd, dat de pa
trouille van drie man zich bijna 100 meter aan
de Poolsche zijde van de grens bevond en geen
gevolg heeft gegeven aan de sommatie, waar
na de Poolsche grenswacht een waarschu
wingsschot loste.
Niet officieel verluidt, dat het Incident meer
dan twee dagen geleden gebeurde.
iMti jjpvi. de Qeex.
's-GRAVENHAGE, 9 Augustus. Het
A.NJ>. heeft den kabinetsformateur ge
vraagd of het voornemen bestaat in de
Kamer een regeeringsverklaring af te
leggen.
De heer De Geer antwoordde ontken
nend.
Aangaande de plannen voor de toe
komst meende hij zich op dit oogenblik
te moeten bepalen tot de verklaringdat
de zelfstandigheidspolitiek, zooals die
tot dusver door ons land gevoerd is,
onder het nieuwe kabinet volledig en on
verzwakt zal worden gehandhaafd.