IJmuider Courant
Vorderingen tusschen
Moezel en Saar.
DAGBLAD VOOB VELSEN. IJMUIDEN, SANTPOORT EN OMSTREKEN
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Neutraliteit
moet gehandhaafd
BEVERWIJK
Regeling uitbetaling kostwinnersvergoeding
De Duitsche troepen bezetten Lotz.
JIAARCANC NO. 265
Ki V Creole Bootntraai 91
Oruklser ,o724s Bnreao JJmuideu
Bs"lein' nenlerlaaD 42. Umuielea
C""°" «01 PoMgl" 310791 411a
Inure!»»» 0P6«0"»™ to d#
,ord60
Directie) C W. PEEREBOOM EN ROBER I PEEREBOOM
Hoofdredacteur; ROBERT PEEREBOOM
MAANDAG 11 SEPTEMBER'39
Abonnementen per week t' 0.12l/j, pe»
maand f0«52'/2« per 3 maanden f 1.55,
franco per post f 1.95 per kwartaal. Losse
aummers 3 cent per es. Advertentiëni
L-5 regels f0.60, elke regel meer 0.12.
Bij abonnementen belangrijke korting.
Ingezonden mededeelingen dubbele
prijs. Advertenties van Vraag en Aanbod
1-3 regels f 0.25, elke regel meer f O.ltk
De Massa.
Hp ineenstorting van het Duit-
"'"Sk, de revolutie in Duitechland
k®ee net einde van den oorlog in hoo-
bewerlct door de Engelsche „propa-
f01 _leI(1 door Lord Northcliffe. Later,
hét Wde ontstaan was, is geble-
«it de Duitschers van deze methoden tot
St" i sine der volksmassa hadden geleerd.
de merkwaardigste hoofdstukken in
1 toek „Mein Kampf" behoort zeker zijn
Mideling'over de wijze waarop men het
v moet beïnvloeden, vergaderingen tot
-tdrift kan brengen en zoo meer. De lei-
!iC' au het Duitsche ministerie van Propa-
dtr v j., Josef Goebbels, heeft verder wel
£aén dat hij zelf dit onderwerp grondig
ÏTtiideerd bad en zijn middelen in toepassing
te brengen. En nu de oorlog is uitgebro-
J je Engelschen en Franschen die voe-
leus, dat zij het Hitler-regime
ten val
willen brengen en dat zij hun strijd in
de eerste i
daartegen voeren „tegen
Fransch legerbericht meldt:
Duitsche volk hebben wij geen grieven" -
net men opnieuw de moderne propaganda,
de volks-beïnvloeding, haar geraffineerdste
methoden toepassen.
is voortdurend veel geschreven over de
cruwelijke moderne wapens die het physieke
oorlogsgeweld hebben uitgebreid. Nu de oor-
]og van 1939 is begonnen blijken die zie de
werkeloosheid der luchtmachten in het Wes-
(en althans aanvankelijk te moeten wijken
voorhet psychologische wapen. De nog jonge
wetenschap der massapsychologie heeft ook
al tot de schepping van een nieuw oorlogs
wapen geleid. Zoo wordt het vliegtuig tot dus
ver alleen als „hulpwapen" daarvoor in het
Westen gebezigd. Het strooit millioenen bil
jetten over Duitschland uit. De radio is even
eens in volle actie: Chamberlain houdt een
rede in het Duitsch tot het Duitsche volk, de
Franschen laten een Oostenrijker tot de be
volking van het voormalige Oostenrijk spre
ien, gisterenavond kondigde Londen uitzen
dingen in het Tsjechisch aan. Zoo gaat het
maar door. Het „massapsychologische wapen"
heeft blijkbaar volle erkenning zoowel bij de
regeeringen als bij de generale staven gevon
den. Men krijgt den indruk dat daarbij vol
ledig rekening wordt gehouden met het ont
breken van oorlogs-geestdrift, oorlogspsy
chose, dat men het er op toelegt geen Duit-
echen volkshaat tegen zichzelf te ontketenen
en ook daarom zijn gruwelijkste strijdmidde
len buiten actie laat. De legers aan het West
front treden blijkbaar niet meer op dan noodig
is om een zoo groot mogelijk Duitsch leger
daar „vast te houden" en den tegenstander te
nopen strijdkrachten aan zijn Oostelijk front
te onttrekken. Een strijd wordt gevoerd die
het hoofddoel schijnt te hebben het Duitsche
bewinds-stelsel met psychologische middelen
te ondermijnen. Anderzijds wordt het Duit
sche beleid ook kennelijk beïnvloed door mas-
sa-psychölogische overwegingen: men geeft
oorlogscommuniqués van het Oostelijke front
maar zwijgt over het Westelijke. Men onder
neemt geen luchtaanvallen op Frankrijk en
Engeland, kennelijk eveneens met het doel
om den volkshaat in die landen niet op te
zweepen, en nog steeds wordt voorzien dat de
Duitschers vredespogingen zullen gaan doen
als zij hun doeleinden in Polen bereikt zullen
achten. Dit voorziende betoogen de Engelsche
en de Fransche pers dagelijks dat daartoe
geen bereidheid gevonden zal worden omdat
Engeland en Frankrijk op het standpunt zul
len blijven staan dat Polen het verloren ge
bied terug moet hebben en het Hitler-régime,
dat zij een bedreiging voor geheel Europa
achten, moet verdwijnen.
Ik heb er al eerder over geschreven dat het
verlies van menschenlevens door de toepas
sing van deze methoden tot dusver zeer be
perkt is. Wat de volle toepassing van de wa
pens van het physiek geweld zou beduiden, en
welk een golf van haat en verblinding die over
Europa zou doen ontketenen, kan ieder die
even nadenkt zich voorstellen. Het ramp-
talige lot van de „Willem van Ewijck" heeft
f door zijn nabijheid, door het feit dat
slachtoffer van dit ongeluk wer
den. velen doen beseffen wat de vernietigende
hacht der technische wapens is. Er zijn men-
schen die, met een wonderlijk gebrek aan
nadenken, ongeduld toonen omdat de hel in
bet Westen niet met volle kracht losbarst. Zij
eens gaan overdenken wat dit zou
Zeeschepen mogen niet aan het
buitenland verkocht worden.
Bij beschikking van den minister van eco-
nomische zaken is bepaald:
Lpis verboden op eenigerlei wijze te
«7rfn of ertoe mede te werken, dat een
mpne j dsch. zeeschip zonder door of na-
vori minister van economische zaken
verleende vergunning:
JL ,hoedanigheid van Nederlandse!! zee
schip verliest
Jj' eigendom/ in gebruik of ter beschik-
wergedragen, voor zoover betreft
biiiwii j aan ^et-Nederlanders °f naar het
foJr <lilecteur van het Rijksbureau
ti°d 'f.'""'0 's Gravenhage wordt gemach-
o .namens den minister van economische
vcrleenerH vergunnin2 als hoven bdeoeld te
inesÜf28 beschikking treedt in werking met
van den dag, volgende op dien der
tep\pnh!nmg on<ierscheidenlijk der eerste dag
courant vari de Nederlandsehe Staats-
waarin zij geplaatst.
DRIE FRANSCHE
VLIEGTUIGEN
NEERGESCHOTEN?
Volgens de (Duitscfieis telt de eiland
ueCe dooden.
Het Fransche oorlogscommuniqué
van Zondagavond luidt: „Een reeks
stelselmatige operaties aan het front
heeft vorderingen tusschen de Saai
en de Vogezen mogelijk gemaakt. De
vijand heeft een aanvallende beweging
onmiddellijk ten Oosten van de Moe
zel, in de streek ten N.Q. van Sierk,
voorbereid.
De Fransch-Britsche zeestrijdkrach
ten hebben mijnenvelden gelegd in be
paalde gedeelten van het Kanaal en
de Noordzee. Onze luchtverkenning is
in den loop van den dag voortgezet".
Het communiqué van Zondagmorgen luidde:
„De Duitschers hebben Zaterdag tegenaan
vallen uitgevoerd op talrijke punten van onze
grens. In den loop van den nacht was de toe
stand ongewijzigd. Normale activiteit der
luchtverkenningen."
in de lucht
aldus ministec Diixfuioca
De minister van Defensie heeft
Zondag, vergezeld door zijn adjudant,
kapitein mr. H. J. Kruis, een onver
wacht bezoek gebracht aan het mili
taire vliegveld Bergen, ten einde zich
te vergewissen van de paraatheid van
de aldaar aanwezige oïiderdeelen dei-
militaire luchtvaart.
Vervolgens begaf de minister zich
naar het luchtvaartterrein Schiphol.
Op beide terreinen heeft de minister
de officieren der militaire luchtvaart
toegesproken en daarbij gewezen op
het groote belang van een krachtige
handhaving der neutraliteit in de
lucht. De minister uitte daarbij den
wensch dat - in overeenstemming met de
reeds gegeven orders - elk militair vlieg
tuig van een der. belligerenten, dat
onze neutraliteit schendt, tot dalen zal
worden gedwongen dan wel zal wor
den afgeschoten.
Zaterdagavond was het volgend legerbericht
bekend gemaakt:
„De vijand biedt tegenstand aan het ge-
heele front. Hij heeft verscheidene plaatselijke
tegenaanvallen gedaan.
Een schitterende aanval van een van onze
divisies heeft ons een belangrijke terreinwinst
verzekerd. De artillerie van den vijand reageert
hierop.
Gedurende den loop van den dag is onze
verkenning in de lucht voortgezet, niettegen
staande de jachtvliegtuigen van den vijand."
Het opperbevel van de Duitsche
weermacht maakt 't volgende bekend:
„In het Westen hebben voor de eer
ste maal Fransche verkenningstroepen
de Duitsche grens overschreden en zijn
in gevechtscontact getreden met onze
ver voor de Siegfriedlinie staande
voorposten. De vijand liet talrijke
dooden en gevangenen, o.w. zich een
officier bevindt, achter.
In dien nacht van 8 op 9 September
hebben Britsche vliegtuigen boven
eenige steden in het Noorden en Wes
ten van Duitschland vlugschriften
uitgeworpen. De bemanning van een
bij Uberstedt in Thürinigen neerge
stort Engelsch gevechtsvliegtuig werd
gevangen genomen. Aan de Westelijke
grens werden drie Fransche vliegtui
gen boven Duitsch territoriaal gebied
neergeschoten. Bomaanvallen hebben
niet plaats gevonden.
Troepen kregen familiebezoek.
En de spoorwegen hadden het druk.
Duizenden reizigers, hoofdzakelijk vrouwen,
bevolkten Zondagmorgen gedurende eenige
uren de verschillende perrons van het cen
traal station te Utrecht Zij arriveerden voor
namelijk met extra-gereqüir.eerde autobussen
uit de omliggende plaatsen in de provincie.
De spoorwegen hadden handen te kort om
den grooten toevloed van passagiers zoo snel
mogelijk te verwerken, temeer daar de trei
nen, die uit de verschillende plaatsen in
Utrecht arriveerden, reeds zeer zwaar bezet
waren. Extra treinen werden ingelegd en spe
ciale maatregelen werden getroffen om den
grooten stroom van reizigers, hoofdzakelijk
bestaande uit familieleden van de onder de
wapenen geroepenen, met het minste opont
houd naar hun plaats van bestemming te ver
voeren.
Ook met het oog op den terugkeer 's avonds
hebben de spoorwegen uitgebreide maatrege
len moeten treffen teneinde oponthoud zoo
veel mogelijk te voorkomen.
De kranslegging bij het monument „Voor hen die vielen" in Den Helder, ter
nagedachtenis van hen, die hij de ramp van de „Willem van Ewijck" om het leven
kwamen, door schout-bij-nacht baron De Vos van Steenwijk namens
H. M. de Koningin.
Een der overlevenden, 1ste luitenant ter zee F. van Straelen, commandant
mijnenleggers-divisie. Links zijn echtgenoote, rechts zijn vader.
De BURGEMEESTER VAN BEVERWIJK brengt het navolgende ter algemeene
kennis.
De uitbetaling der kostwinnersvergoeding zal voortaan plaats hebben in de
voormalige Huishoudschool aan de Raadhuisstraat no. 5, alhier, op lederen
DINSDAG der week, aanvangende DINSDAG 12 SEPTEMBER A.S.
Deze uitbetaling geldt zoowel voor degenen, die in April j.l. onder de wapenen
zijn geroepen als voor degenen die betrokken zijn bij de voormobilisatie en de
algemeene mobilisatie.
Voor de uitbetaling geldt de volgende regeling
Van 9%10y2 uur verschijnen zij, die kostwinnersvergoeding hebben aan
gevraagd voor dienstplichtigen wier naam begint met de letters A en B
Van 10J411 uur, de letters C en D; Van 3 4 uur, de letters M t/m R;
11 liy2 E, F en G; 4—5 S;
liy2—12J4 H, I en J; „5—6 T t/m Z.
„2—3 K en L;
BEVERWIJK, 8 September 1939.
De Burgemeester voornoemd,
H. J. J. SCHOLTENS.
(Adv. ingez. Med.)
Warschau nog niet genomen.
Het opperbevel van de Duitsche
weermacht deelt mede, dat de Po-ol-
sche stad Lodz Zaterdag door de
Duitsche troepen is bezet.
Tusschen het gebergte en den bovenloop
van den Weichsel zoo deelt het opperbe
vel verder mede zetten de Duitsche strijd
krachten de achtervolging van den verslagen
vijand in Oostelijke richting voort. In den
grooten Weichselbocht tusschen Sandomierz
en Kutno heeft de snelle doorbraak der ge
motoriseerde en pantsertroepen tot aan de
Weichsel groote successen ingezet-. Deelen
van talrijke Poolsche divisies zijn om Radom
van den Weichel afgesneden en omsingeld.
Evenzoo is den uit het gebied Skiemiewice,
Sochaczew, Kutno naar het Oosten dringenden
vijand, de terugtocht over den Weichsel bij
Warschau afgesneden. Het lot van deze Pool
sche legerdeelen, warmede nog felle gevech
ten aan den gang zijn, zal in de eerstvolgende
dagen voltrokken worden.
De in het Noordelijke Polen aan beide kan
ten van den Weichsel oprukkende Duitsche
strijdkrachten hebben de strek ten Westen
van Wloclawek en ten Noorden van Plock be
reikt. Ten Noord-Oosten van Warschau heb
ben de Duitsche troepen aan den Zuidelijken
oever van de boeg vasten voet gekregen, Ron-
om Lomza en ten Oosten daarvan wordt nog
gestreden.
Het luchtwapen heeft de van Warschau
naar het Oosten en Zuid-Oosten leidende
wegen en spoorwegen met bomaanvallen ge
blokkeerd en de in dit gebied nog aanwezige
resten der Poolsche grondwerken aangeval
len. Bij een optreden tegen Lublin werden
door een gemengde groep bombardements- en
gevechttoestellen zeven Poolsche vliegtuigen
bij een luchtgevecht nergeschoten, terwijl
acht Poolsche vliegtuigen op den grond door
neergeworpen bommen zwaar beschadigd
werden. Ter ondersteuning van het leger
vielen groepen vliegers in het gebied rond
Radom, benevens tusschen de Narew en de
Boeg met effect in den strijd in.
Het Poolsche Telegraafagentsehap
meldt dat Zondagavond te 23.30 uur
het radiostation Warschou heeft
medegedeeld, dat Duitsche detache
menten uit dé omgeving van de hoofd
stad zijn teruggeslagen.
Duitsche krijgsgevangen, die zijn ge
vangen genomen tijdens de gevechten
rondom Warschau, verklaarden niets
te weten van den oorlog, die bestaat
tusschen Duitschland eenerzijds en
Frankrijk en Engeland anderzijds.
Het tiende legerbericht van den Poolschen ge-
neralen staf, dat op 10 September des avonds
per radio werd uitgezonden luidt:
„De Duitsche luchtmacht zette haar activiteit
voort en voerde den geheelen dag bombarde
menten uit. In de streek van Suwale en langs
de rivier Birbrze is de toestand onveranderd ge
bleven. De gevechten worden voortgezet in de
streek van Ostrowie, Mazowieckie en in de om
geving van de Boeg. De vijand werd uit de pnjy
geving van Warschau teruggeworpen. Ten wes
ten van den Weichsel is de activiteit van vijan
delijke gepantserde afdeelingen waargenomen.
In het zuiden duren de gevechten ten westen van
San voort.
Kolonel Lipinski, chef van den staf van het
garnizoen van Warschau heeft gisteravond te
10 uur voor den zender van Warschau verklaard:
„Warschau beleeft moeilijke dagen. Sedert vijf
uur vanmorgen duren de vijandelijke ulchtaan-
vallen voort. Bij den eersten aanval werd een
Duitsch verkenningsvliegtuig neergeschoten. Er
waren in den loop van den dag veertien lucht
aanvallen, waaraan zeventig Duitsche bommen
werpers deelnamen, van welke vijftien werden
neergeschoten in de straten van Warschau en
in de omgeving van de hoofdstad".
De tweede Warschausche zender deelde in de
avonduitzending mede, er is geen stagnatie in de
levering van benzine en olie ten behoeve van de
burgerbevolking. De pamflettèn welke Duitsche
vliegtuigen uitstrooiden en waarin de bevolking
werd aangespoord zich over te geven werden
in aanwezigheid van een groote menigte op het
Jozef Pilsoedskiplein verbrand.
De burgemeester van Warschau, Skarzynski,
heeft Zondagavond eveneens een rede gëhouden
voor den radio-zender Warschau waarin hij oen-
sta teerde, dat de vijandelijke aanvallen in de
richting van de hoofdstad waren afgeslagen. Hij
zeide verder dat de Duitschers de dichtstbevolk
te wijken bombardeeren, waar uitsluitend bur
gerbevolking woont. Niets kon zijn overtuiging
doen wankelen dat de eindoverwinning zou zijn
aan Poolsche zijde, aan de zijde van vrijheid en
gerechtigheid. De heldhaftige houding van de
bevolking van Warschau en van de strijdende
troepen laat daaromtrent geen twijfel. De leugens
die de Duitschers door de radio uitzenden op
Poolsche golflengten zullen geen uitwerking
hebben aldus de burgemeester.
Skarzynski noemde vervolgens de aan het
front strijdende bataljons <op die hun soldij heb
ben afgestaan ten behoeve der oorlogsweezen en
voor het nationale verdedigingsfonds. Het mo
reel der bevolking noemde hij uitstekend Op
het oogenblik dat de gevechten plaats vinden op
tien kilometer van Warschau ondergaat het le
ven in de hoofdstad slechts weinig verandering.
„De prachtige rust der bevolking van de hoofd
stad zal ons naar de overwinning leiden", aldus
beëindigde hij zijn rede.
Hitier aan het Poolsche front.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt uit het
hoofdkwartier van den Führer o.a.:
„Nu de militaire operaties in het Corridorge-
bied als beëindigd beschouwd kunnen worden
heeft zich de Führer naar de Silezische leger
groep begeven, die den opmarsch in noord-ooste
lijke richting over Tsjenstochau, Kielce, en
Konskie over Radom en verder in de richting
van Warschau heeft uitgevoerd De Duitsche
troepen hebben in den afgeloopen acht dagen
bij dezen opmarsch afstanden afgelegd, welker
verovering in den wereldoorlog een vol jaar
eischten. De vliegers, de pantserdivisies, de
snelle troepen en de infanterie hebben daarbij
ongelooflijk schijnende prestaties Verricht. Hoe
zeer de Polen door de geweldige stootkracht
van het Duitsche leger eenvoudig uiteen zijn
gerukt bewijst het feit, dat drie Poolsche gene
raals, nl. de commandanten van de derde, de
zevende en de negentiende Poolsche divisiein
de laatste dagen gevangen genomen konden wor
den. In Kielce zijn alle gevangenenkampen
overvol en nog steeds strefcmen duizenden krijgs
gevangenen toe begeleid door Duitsche solda
ten.
Alleen in de omgeving van Radom zijn van
daag 24000 krijgsgevangenen aangekomen. De
Führer heeft in het gebied Kïelce-Radom, in het
westen waarvan de Weichsel verscheidene Pool
sche divisies, die weldra ontbonden zullen zijn,
gevangen houdt, een vlucht langs het front ge
maakt.
In het midden van het gebied van Radom
landde het vliegtuig van den Führer op een
groot stoppelveld waarvan een ideaal vliegveld
is gemaakt.
De verdere vlucht van Hitier voerde in de
richting van Warschau tot de plaats, waar de
Poolsche doorbraakpogingen van de westelijke
van Warschau ingesloten divisies evenals de
wanhopige pogingen van de in het gebied van
Radom vastgezette Poolsche troepen in het
concentrische vuur van de Duitsche artillerie en
pantserdivisies bloedig mislukten. Laat in den
middag keerde Hitier va neen Poolsch vlieg
veld, waar thans Duitsche jagers, bombarde
mentsvliegtuigen en gevechtsvliegtuigen staan
opgesteld, naar zijn hoofdkwartier terug.
Werk buiten de woonplaats.
De regeeringspersdienst meldt:
De huidige omstandigheden hebben ten gevolge
dat eenerzijds door het vervullen van dienst
plicht tal van vacatures ontstaan, terwijl er
anderzijds vele werkloozen zijn. Meer dan ooit
is 't noodig, dat vraag en aanbod op de ar
beidsmarkt tot elkaar gebracht worden. Daar
toe dient zooveel mogelijk te worden bevor
derd, dat arbeiders daar werken, waar hun
arbeidskracht het nuttigste kan worden aan
gewend.
De minister van Sociale Zaken heeft
daarom de bestaande regeling be
treffende het verleenen van financieele
tegemoetkoming bij het verrichten
van arbeid buiten de woonplaats her
zien, met het doel om belemmering
van nuttige verplaatsing van arbeids
krachten zooveel mogelijk te voorko
men. De wijzigingen gelden van 1
September 1939 af. Dit alles be
treft het verrichten van arbeid bui
ten de woonplaats binnen de Neder
landsehe grenzen.
Voorts heeft de minister een beroep ge
daan op de gemeentebesturen, om bij her
nieuwde werkloosheid van werklieden, die
elders werk hadden gevonden en deswege ver
huisd waren, geen rekening te houden met
gemeentelij ke vestigingebepalingen.
ORGELBESPELING
in de Groote- of St.-Bavokerk te Haarlem
op Dinsdag 12 September 1939, 's avonds van
8.15—9.15 uur, door den heer George Robert.
Programma:
1. Variaties „The harmonious blacksmith",
Handel—Karg-Elert.
2. Passacaglia en Fuga,
B. v. d. Sigtenhorst Meyer.
3. Pastel, S. Karg-Elert.
4. Choral II, C. Franck.
5. a. Musette, J. Ph. Rameatt.
b. Gavotte, J. B. de Pauw.
6. Fantasie over „Wilt heden.nu treden",
Karl'Hoyer,
