IJmuider Courant
(Kooq&te. belastingen
H
ons
BERICHT
42,
d"bl,i
DAGBLAD VOOR VELSEIN, IJMIJIDEIN, SANTPOORT EN OMSTREKEN
De „Courageous'
Ter dekking van f 55.5 millioen
tekort op de rijksbegrooting
Miilioenennota.
Roode Leger rukt Wilna
binnen.
3iet Jxan&che
CegexfoiicfU
Actie der artillerie
ten oosten van
de Blies
Denkt aan uw
achterlichtje.
De ramp van de
Courageous.
.JAARGAN£
No. 273
ft (jiigsveD en Algem.
^V. Groole Hm.ulr.iM 93.
10723 Burr.o IJmoidm
OJ, PoMglr. S1079L All.
w»"" »p«enom™ to d*
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie. P W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM HoofdredacteurROBERT PEEREBOOM
WOENSDAG 20 SEPT. 1939
Abonnementen per week f0.12l/j, p®*
maand f0.52'/2, per 3 maanden f 1.55,
franco per post f 1.95 per kwartaal. Loss*
nummers 3 cent per ex. Advertentiën*
1-5 regels f0.60, elke regel meer 0.12.
Bij abonnementen belangrijke korting.
Ingezonden mededeelingen dubbele
prijs. Advertenties van Vraag en Aanbod
1-3 regels f 0.25, elke regel meer f 0.10b
nnltsche duikboot heeft de machtige
K vloot een nogal indrukwekkend
Meebracht door de „Courageous" te
J pat was een „aircraft carrier",
jngelsche benaming luidt. In ons
»e
zulke schepen nooit bezeten heeft,
'r,:' f term vroeger vertaald met vlieg-
't Werschip. Tegenwoordig schijnt „vlieg-
6j*S- meer gebruikelijk te zijn.
ile Engeische openbare meening zal dit
«,1 een kwaden indruk maken. Er
r ongeveer 1100 man aan boord.
500 van omgekomen zijn, mocht over-
staat het toch vast dat er weer een
MOenschenlevens is verloren gegaan.
heeft het Engeische communiqué zelf er-
r 5an „de overlevenden" te spreken.
- bovendien was dit een groot oorlogsschip,
d 22 500 ton, zwaarbewapend en natuur-
sfbeschennd door één of meer torpedo-
f; rant dat is gebruikelijk bij dergelijke
i niere schepen. Dus blijkt dat de Coura-
6 ondanks haar machtige bewapening en
penning toch in de val gelokt is door
- aein, sluipend ding onder water dat het
wee 'torpedo's naar den bodem heeft
ï'tót moet wel den indruk wekken dat
W-oorlog niet eenzijdig is. Hoewel de
tsche vloot, wat haar groote eenheden be-
1,11 „let in de verte tegen de Engeische is
opgewassen,
de blokkade niet breken kan en
zeeslag wagen door „naar buiten
jjjen», zendt zij voortdurend haar duik-
Hotel uit en blijkt nu, dat die niet alleen
koopvaardijschepen een groot gevaar
ïiin.
Het in oorlogstijd merkwaardige geval heeft
zich voorgedaan, dat de Engelschen het eerst
j,.jn verlies hebben bericht. Dat is geen ge
ënte bij oorlogvoerende mogendheden. Zij
ïbben eraan toegevoegd dat zij meenen, de
■.•ipedeerer.de duikboot vernietigd te hebben,
DeDuitschers reageerden gistermorgen met de
dat de ondergang van het vlieg-
door een radiobericht van hun
'is bevestigd. Zij zeggen niet wat er
net de U-boot zelf gebeurd is. Natuurlijk kan
die zijn vernietigd na het uitzenden van het
radiobericht; wellicht wist men in Duitsch-
I land gistermorgen ook nog niet wat haar lot
was.
Met de Courageous is een aantal marine-
vliegtuigen volgens de Engelschen een be
perkt aantal verloren gegaan. En een pe
perduur schip. Volgens „Jane's Fighting
Ships", een uitgave die alle vloten der wereld
j afbeeldt en de voornaamste bijzonderheden
van alle schepen opsomt, moet de bouw van
de Courageous (in 1916, dus tijdens den vo-
rigen oorlog) ongeveer drie millioen pond ge
kost hebben. In 1924 werd het schip omge-
i bouwd tot vliegkampschip en dat kostte nog
eens ruim twee millioen pond. Fantastische
bedragen dus, die in dergelijke zeemonsters
gestoken worden.
Het woord zeemonster is op de aircraft car
riers volkomen toepasselijk en niet het minst
op het type-Courageous. Behalve de enorme
baggermolens, die in beter tijden door sleep-
booten naar verre koloniale gebieden gebracht
worden, ziet men niets op zee dat de wanstal
tigheid van de vliegkampschepen ook maar
sa'oij komt. Het „varende vliegveld" ziet er uit
als een reusachtig deksel, op een zwaren, lee-
lijken onderbouw geplaatst die de lijnen van
de scheepsromp heelemaal wegdruikt. Boven
dien zjjn de schoorsteen, de mast en de com
mandobrug niet midscheeps maar aan de
uiterste stuurboordzijde opgetrokken.
Symmetrie moge op andere gebieden een
gedeeltelijk overwonnen stand<punt zijn, in
den scheepsbouw blijft zij voorwaarde voor
een welgevormd geheel. Oorlogsschepen her
inneren aan dood en verderf. Maar hun rom-
j pen kunnen evenals die van andere schepen,
mooi van lijn zijn.
Een vliegkampschip is alleen maar groot,
leeiijk en vormloos, behalve vlak boven de
waterlijn.
Men zal in Engeland over het verlies van de
Courageous aanvoeren dat het een oude om
gebouwde kruiser was die tot de vlootreserve
behoorde, maar niettemin onder dën indruk
öjn. Temeer omdat dit verlies komt op een
cogenblik, waarop deze zeer vreemde oorlog
een voor de Engelschen en Franschen niet
gunstig verloop heeft. Daarbij komt dat in
Engeland de belangstelling voor de marine
oneindig grooter is dan voor het leger en de
luchtvloot. De Engeische mentaliteit kennen
de en mij de methoden van Winston Churchill
- nu weer ihinister van Marine herinne
rd. geloof ik dat deze gebeurtenis tot een
onmiddellijke opvoering van de jacht op
Duitsche duikbooten zal leiden. Tot een soort
redende, verbeten jacht.
U)eei een Ceeningsfonds
txooc de nwMisaUe
et reëele tekort op den gewonen dienst raamt
de regeering voor het jaar 1940 op 55%
millioen. Voor het jaar 1941 zal hierbij, mede
door de versterking der Indische maritieme defensie,
welke versterking jaarlijks ƒ15 millioen zal kosten,
nog f 60% millioen komen, zoodat voor 1941 een
tekort van 116 millioen kan worden verwacht.
Teneinde hierin te voorzien wordt voorge
steld de inkomstenbelasting met ingang van 1
Mei 1941 te herzien; 45 opcenten op de ge
meentefondsbelasting te heffen, waarvan 15
reeds dit jaar en de bestaande dividend- en tan
tièmebelasting door een winstbelasting te ver
vangen. Voor 1940 wordt van deze maatrege
len een bate van f 50 millioen verwacht. De
overige f 5 millioen tekort zullen bezuinigd
moeten worden.
Verder wil de regeering, als in 1914, een leenings-
fonds instellen, waarin gestort zal worden het crediet
van honderd millioen, dat in 1938 voor buitengewone
militaire uitgaven is gevoteerd, en verder een
nieuw crediet van f 100 millioen, dat dezer dagen
zal worden aangevraagd Zoo noodig zullen later
nog nieuwe aanvragen worden gedaan.
De regeering meent, dat wij ons allerlei dingen zul
len moeten ontzeggen, en acht zich verplicht voors
hands alle nieuwe uitgaven op den gewonen dienst,
ook die waarvan de urgentie zich in de laatste jaren
in toenemende mate heeft opgedrongen, achterwege
te laten en bovendien er ernstig naar te streven, ook
op bestaande diensten voorzoover eenigszins mogelijk
gelden vrij te krijgen. Een uitzondering zal slechts be-
hooren te worden gemaakt voor de defensie en de
werkloosheidsbestrijding. Krachtig zullen worden be
vorderd maatregelen van training en scholing (of
herscholing) van werklooze arbeiders, mede als
onderdeel van het algemeene streven om de werk-
loozen, voorzoover eenigszins mogelijk, naar het
normale bedrijfsleven terug te voeren. Daarnaast zal
staan de voortgezette terhandneming van produc
tieve openbare werken.
Er wacht ons bij de wïssling der seizoenen,
Weer 't somber beeld der nota van millioenen,
De steeds begrootlijker begrooting van den
Staat;
De lange rijen voor-de-komma nullen,
Zullen ons met ontzag en vrees vervullen
En zuchten doen, dat dit alleen crescendo
gaat.
Maar hoe wij ook van groote cijfers schrikken,
Wij zullen ze ook nu gelaten slikken,
Al was 't alleen reeds omdat een eenvoudig
man,
Wat zulk een staatsbegrooting wel beteekent,
En hoe die posten alle zijn berekend.
Zelfs met den besten wil nog niet omvatten
kan.
Hij is geneigd om niet te lang te zuchten
En liever in het verder nieuws te vluchten,
Waarbij hij uit ervaring al te goed beseft,
Dat hij nog vroeg genoeg wel weer zal hooren,
Welk lot hem in de toekomst is beschoren,
Als Symen van wien men weer de belasting
heft.
Want hij heeft andre zorgen, financieele,
Die hij niet met veel anderen kan deelen,
Waar hij alleen voor staat, die hij begrooten
kan;
Dat zijn geen sommen met een rij van nullen,
Maar die hem toch met veel meer zorg ver
vullen,
Daar pas heeft hij zijn slapelooze nachten van.
P. GASUS.
®i. die zich met Ingang van 1 Octobei
Pet kwartaal abonneeren, ontvangen
'e In Septembei nog te verschijnen
nummers gratis.
DE ADMINISTRATIE.
Voorsteden van Lemberg
bereikt.
MOSKOU, 20 September (Tass).
De generale staf van het „Roode Leger
van arbeiders en boeren" meldt over
de operaties van 19 September:
Op 19 September hebben de troepen
van het Roode Leger den druk voort
gezet op de Poolsche troepen. Aan het
einde van den dag hadden zij bezet
in het Noorden: in het Westelijk deel
van Byelo Rusland de stad Wilna,
welke na twee uur strijd werd bezet,
de steden Velika en Berestovitsa (op
50 kilometer ten Oosten van Byia-
lostok), Prouztja, Hany, Kobrin (op
40 kilometer ten Noord-Oosten van
Brest Litowsk).
In het Zuiden: in het Westelijk deel
der Oekraine: de steden Vladimir,
Volynski en Sokal (aan de rivier
Boeg), Brody, Bobrka, Rogatin en
Dolina.
Ruiterij en tank-eenheden zijn de
Noord-Oostelijke en Zuidelijke voor
steden van Lwow (Lemberg) binnen
gekomen.
Volgens niet-officieel bevestigde geruchten
te Boedapest, zouden Duitsche en Russische
troepen elkander bij de Hongaarsche grens
naderen.
Volgens dezelfde geruchten zouden Russi
sche voorhoedetroepen verscheidene punten
langs de Poolsch-Hongaarsche grens hebben
bereikt. De leiders der Russische afdeelingen
en de Hongaarsche autoriteiten zijn nog niet
met elkander in contact geweest.
Uit Moskou verneemt Reuter, dat
de Litausche gezant een onderhoud
van een half uur met den Russischen
Volkscommissaris van Buitenlandsche
Zaken, Molotov, heeft gehad.
In bevoegde kringen gelooft men,
dat de terugkeer van Wilna tot Lit-
tauen besproken is.
Verwoestingen te Warschau.
De zender Warschau 2 heeft mede
gedeeld, dat Zondag een der schoon
ste kerken van Midden-Europa, de
kathedraal van St. Jan te Warschau is
gebombardeerd, terwijl het gebouw
vol kerkgangers was, aldus meldt Ha-
vas.
Het dak begon te branden en de branden
de balken vielen op de menschen, die de Mis
bijwoonden. De paniek ten spijt, bleef de pries
ter, die de Mis opdroeg, tot aan het einde voor
het altaar. Het koninklijk slot te Warschau,
dat vele kunstschatten bevat, is geheel ver
woest, evenals het parlementsgebouw. De
conservator van het museum in het koninklijk
slot is omgekomen.
Het commando der verdedigers van War
schau heeft per radio het volgende mede
gedeeld: „In den nacht van 18 op 19 Septem
ber heeft de vijand in den Oostenlijken sector
eenige aanvallen ondernomen, die werden
afgeslagen met aanzienlijke verliezen voor de
aanvallers. De aanvallen van onze troepen
ten zuiden van de buitenwijk Praga hebben
het mogelijk gemaakt den vijand uit de om
streken der stad te verdrijven. In den Noor
delijken sector hebben de Poolsche troepen na
een verwoeden aanval belangrijke vorderin
gen gemaakt en nieuwe stellingen bezet. Aan
het eigenlijke front duurt de strijd voort."
De burgemeester van Warschau spreekt de
Duitsche berichten, als zou de stad Zondag
parlementairs naar het Duitsche legercom-
mando hebben gezonden, met beslistheid te
gen. De verdedigers en het volk van Warschau
hebben nooit een parlementair gezonden en
denken er niet aan zich over te geven, zoo
zeide hij.
Voor slechte oogen een goede bril
Ga naar Kuipers die dat wil
W. KUIPERS ZN. Gedipl. Opticiens
Zijlstraat 97 Telef. 12726
Leverancier van alle ziekenfondsen.
(Adv. Ingez. Meaj
vrij diep tusschen beboschte toppen liggend ri
viertje. De toppen bereiken een hoogte van 397
meter op den linkeroever en 381 meter op den
rechteroever.
Het geheel van dezen sector beheerscht niet
alleen het dal van de Blies, maar eveneens de
hoogten, die zich aan den anderen kant uit
strekken en die niet hooger zijn dan 37-9 meter.
Het bezetten van den linkeroever van de Blies
door de Fransche troepen zou niet nalaten zeer
ernstig de verdediging van Saarbrücken, dat 20
K.M. verder naar het westen ligt en welker ver
dedigers op die wijze aan hun linkerzijde zou
den worden gepasseerd; te belemmeren.
PARIJS, 20 September. (Havas) Het legerbe-
richt van den ochtend van den 20sten Septem
ber luidt: aan het geheele front was het van
nacht kalm. De vijandelijke artillerie was ten
oosten van de Blies actief.
Havas bespreekt het strategisch belang van
de streek van de Blies, die zich uitstrekt over 15
K.M. van het plaatsje Oberguilbach, ongeveer
op de plaats, waar de Blies de grenslijn passeert
tot het Duitsche stadje Hornbach. De geheele
streek tusschen den loop van de Blies en de grens
wordt van Zuid naar Noord doorsneden door een
WAAR HET POOLSCHE LEGER
DEN STRIJD NOG VOERT
O c mt (3991)
De aandacht van de wielrijders zij
er nog eens bijzonder op gevestigd, dat
ingevolge een ministerieele opdracht
de politie in geheel het land met ingang
van Donderdag a.s. een scherpe con
trole zal gaan houden op de achter
lichtjes.
Lot van 578
opvarenden
onbekend.
Het Britsche Ministerie van Marine
heeft een vijfde lijst met namen van
overlevenden van de „Courageous" ge
publiceerd, en met leedwezen ver
klaard, dat deze lijst als de laatste
moet worden beschouwd. In het ge
heel bevatten de lijsten van overleven
den de namen van 72 officieren en
610 minderen. De Admiraliteit ver
klaart, dat het lot van 578 opvarenden
onbekend is
Aanval op Duitsche oorlogshavens
beoogd?
Van het Duitsche Westelijk front wordt aan
de „Popoio d'Italia" gemeld, dat volgens in
het hoofdkwartier aan de Siegfriedlinie ont
vangen bijzonderheden over de torpedeering
van het Britsche vliegkampschip, de duikboot
welke den klap heeft toegebracht, ter hoogte
van Wilhelmshaven op de loer lag.
(Aangezien zich een mailschip van de Hol
landAmerika Lijn in de buurt van de „Cou
rageous" bevond lijkt ons de aanduiding van
deze plaats aan twijfel onder hevig. Red.).
In den nacht naderde langzaam het groote
schip. De lichten waren gedoofd. Het naderde
langzaam de Duitsche vesting. Het was de
„Courageous", welke door tal van torpedo
jagers werd geëscorteerd, waarschijnlijk met
het doel. een luchtactie uit te voeren tegen
Duitsche oorlogshavens of de Siegfriedlinie.
De duikboot ging onmiddellijk onder water
en slaagde er in tusschen het vliegkampschip
en het torpedojagersescorte boven water te
komen.
Van een afstand van ongeveer 200 M. vuur
de het vijf torpedo's af oip de „Courageous",
die doel troffen.
De duikboot dook opnieuw snel onder en
verdween. Het deed aan de dichtstbijzijnde ba
sis mededeeling van het nieuws, dat door de
Britsche Admiraliteit werd bevestigd.
Men is van meening, dat met de „Coura
geous" bijna alle vliegtuigen een vijftigtal
zijn ondergegaan en dat slechts een vijf-
of zestal kon opstijgen.
Reuter meldt nog dat de overlevenden van
de ..Courageous" bij hun thuiskomst verhaald
hebben met welken moed, koelbloedigheid en
kalmte de bemanning zich heeft gedragen toen
het schip zonk Zondagavond acht uur.
Alle overlevenden verklaren, dat er geen pa
niek ontstond. Iedereen was volmaakt kalm.
Allen waren vol lof over het kranige werk van
de schepen, die hebben medegewerkt aan de
redding.
Men gelooft niet, dat een der op
varenden van den onderzeeër is ge
red, de torpedojagers wierpen diepte
bommen en het schip sprong boven
het water uit en verdween.