IJmuider Courant
BERICHT
KLEUTERHUIS
Moorcl in den Balkan.
Hoogovenbedrijf produceerde
ruim 275.000 ton ruw ijzer.
Talrijke executies in
Roemenië.
Herfst.
Naar Turksch Russisch
pact?
I MUetuiiua
Werkloosheid
24e
lAARGANG No. 276
ingreo» toster MaalschappO
Citg8
m, Courant Ultuorou »lgam
p,uHiri) N V Groo.r Hnut.tra.i 13
8,„lrn. fel 'O'24 B"rca" IJm,,ld"
Courant. KeuuunierlauD 42. IJmutdun
lolofoon 5301. Poatgiro 310791 411.
„btrtatttlua. opgegurct, toot dit blad
rtrdel) uoateloo. apgenomeD lat d*
Souurutrt Courant
DAGBLAD VOOR VELSEIN, IJMU1DEIN, SANTPOORT EN OMS1 REKEN
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie. P W PEEREBOOM EIN ROBERI PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
ZATERDAG 23 SEPT. 1939
Abonnementen per week f0.12l/j» p«
maand f0.521/], per 3 maanden f 1.55,
franco per post f 1.95 per kwartanl. Loss*
oummers 3 cent per ex. Advertentiën»
GS regels f0.60, elke regel meer 0.11
Bij abonnementen belangrijke korting.
Ingezonden mcdedeclingen dubbel*
prijs. Advertenties van Vraag en Aanbod
i-3 regels f 0.25, elke regel meer fO.KX
De omstandigheden waarin de Roemeensche
Calninescu Donderdagmiddag
Boekarest vermoord is zijn typisch „bal-
rraa'n oottiafnorf ii Ay, lrloorliotifa»
Ijaniek".
Zoo'n schietpartij op klaarlichten
ua midden in de hoofdstad, waarbij een
heel'e troep moordenaars optreedt en het
slachtoffer met kogels doorzeefd wordt - elf
schoten hebben hem getroffen, gevolgd door
een raid op een radiostation waarbij de daders
hun prestatie nog aan den volke kunnen me-
dedeelen ook, en besloten met een jacht over
daken zoo doen ze het alleen op den Bal
kan. Ook de rechtspleging is merkwaardig,
gen paar moordenaars hadden een einde aan
hun eigen leven gemaakt; de overigen werden
'S avonds op de plaats van het misdrijf ge
fusilleerd. Het is snel en bespaart de moeite
Tan een langdurig proces maar schijnt voor
Westersche begrippen niet geheel bevredigend.
Er waren intusschen nog een paar men-
schen vermoord, namelijk de rechercheur die
den minister-president in zijn auto vergezel
de en de portier van den radio-omroep, die
beiden verzet beproefden. Tot hun onheil.
Men kan zich als Westerling verbazen over
het feit dat een minister-president die voort
durend dreigbrieven ontvangt en zelf weet dat
zijn leven steeds in gevaar verkeert, niet beter
bewaakt wordt dan door één rechercheur.
Vooral in zoo'n land met zoo'n oppositie als
de IJzeren Garde, die sinds haar ontbinding
en den dood van haar leider (Codreanu) niet
temin voortdurend is blijven ageeren. Al bezat
deze premier blijkbaar een buitengewoon
grooten persoonlijken moed en vroeg hij zelf
niet om meer bescherming, dan nog zou men
verwachten dat de politiechefs wel bijzondere
maatregelen namen omdat zij hun verant
woordelijkheid anders niet gedekt achtten.
Maar dat zijn blijkbaar West-Europeesche op
vattingen die in den Balkan geen weerklank
vinden. Bij den moord op den Roemeenschen
minister-president Duca, nu bijna zes jaar
geleden, en bij zooveel andere Balkan-moor-
den kon men dezelfde vragen omtrent luchtige
zorgeloosheid in de bewaking van bedreigde
autoriteiten stellen. Zij blijven onbeantwoord.
Wie koning of premier of ook maar leider van
een politieke partij in den Balkan wordt,
vooral in Roemenië en Joego-Slavië, moet zich
blijkbaar meteen voorbereiden op de waar
schijnlijkheid dat hij niet in zijn bed zal
sterven.
Misschien moet ik Westersche opvattingen
niet zoo scherp tegenover die van den Balkan
letten. Men voert immers daar geen oorlog en
in West-Europa welMaar er zijn toch altijd
nog verschillep in cultuur en laat ons in de
neutrale landen, al zijn die dan kleiner dan
de oorlogvoerende, aan onze opvattingen van
recht en orde vasthouden. Zij zullen wellicht
op den duur van beslissende beteekenis kun
nen zijn als het ooit om de redding van
Europa uit een totale verwildering mocht
gaan.
In de woestijn is de oase van groote be
teekenis. En de werkelijke waarde van de
dingen dezes levens wordt niet door hun om
vang en kracht bepaald, al zijn er helaas
menschien die dat maar zoo domweg gaan
denken. Het moet een akelige gedachte zijn...
een troostelooze levensopvatting.
Natuurlijk was minister-president Calinescu
een man van bijzondere bekwaamheid. Moor
denaars trekken nooit los op premiers van
Middelmatige beteekenis. Hij kwam de voor
schriften van de Roemeensche neutraliteit
nauwkeurig na bovendien. Parijs, Berlijn en
Londen betreuren hem allemaal, maar Berlijn
geeft den Engelschen geheimen dienst plus
den Polen de schuld. Want de Polen werden
geïnterneerd en de verhouding van Calinescu
Met de Duitsche regeering zou Londen daar
bij niet hebben aangestaan. Niettemin is Cali
nescu door mannen van de fascistische IJze
ren Garde vermoord, zoodat de redeneering
eenigszins moeilijk te volgen is.
bat medische studenten de moordenaars
waren moge ons Westerlingen weer verbazen,
want hun roeping schijnt het volstrekte te
gendeel van moordennamelijk de be
scherming van het menschelijk leven. Ook
doet een medisch student ons als politicus
E°gai onwaarschijnlijk en vooral erg onrijp
aan. Maar dat is weer een erg on-balkanieke
gedachte.
Er is nu weer een nieuwe premier in Roe
menië. Een generaal. Hij zal allicht zelf be
wapend zyn en maakt dus een iets betere kans
dan zijn voorganger.
Ik vind dien moord een laffe daad,
r. p.
Onderzeeër door een trawler
geramd?
Luchtbellen en olie na botsing
waargenomen.
De schipper van een Britschen
trawler, die Vrijdag te Grimsby is te
ruggekeerd, heeft verklaard, dat hij
meende een duikboot te hebben geramd
t0* zinken gebracht. Hij had van
wee Britsche oorlogsbodems vernomen,
at een duikboot in de buurt was en
Di 6 .op voUe kracht naar huis.
v/u ling werden drie schokken ge-
voor> midscheeps en achter,
,ard°or de trawler tot stilstaan werd
pp ij zee steÊen luchtbellen op.
g voigd door olie. De trawler kwam in
- a* 7en meb een lek en een beschadig
de Se gchroef,
Lodewijk van Deyssel vierde Vrijdag zijn 75sten verjaardag. De jubilaris in zijn
woning, bij het doorlezen van de talrijke gelukwenschen, welke hij ontving.
Bedrijf boekte een netto-winst van f 815.817.08
Totaal der afschrijvingen
thans ruim 20 millioen.
Dividend gewone aandeelen
drie procent.
Het jaarverslag der Kon. Ned. Hoog
ovens en Staalfabrieken N.V. over het
boekjaar 19381939 laat een optimis
tischer geluid hooren dan in vele jaren
het geval is geweest. Hetgeen niet te
verwonderen is, aangezien de bedrijfs-
rekening een voordeelig saldo opleverde
van f 2.655.164,10- en de totale winst,
mede door baten uit deelnemingen in
aanverwante ondernemingen 3 1/3 mil
lioen bedroeg,
Na een totaal aan afschrijvingen en
reserveeringen van ruim 2V6 millioen
gulden resteerde een netto-winst van
f 815.817,08.
Hiervan komt ter beschikking aan de
inleveraars der 125 preferente aandee
len als achterstallig dividend f 1544,44
per ingeleverd aandeel f 193.055.
Verder zal overeenkomstig het bepaal
de in art. 43 der Statuten worden uit
gekeerd 4 pet. div. prioriteitsaandeelen
over 3 1/3 maand f 833,75, V/i Pet. div.
nieuwe preferente aandeelen over 3Ht
maand f31.256,25, 3 pet. dividend ge
wone aandeelen f 531.000. Voorgesteld
wordt het saldo ad f 59.672,08 op nieuwe
rekening over te brengen.
Omtrent de bedrijfsresultaten meldt het ver
slag, dat op de daling van de vraag naar ruw
ijzer, die in den loop van het boekjaar 1937/38
plotseling intrad, in den loop van het afgeloopen
boekjaar een belangrijk, zij het dan ook geen
volledig herstel is gevolgd.
In de Vereenigde Staten, waar de daling van
de ruwijzerproductie belangrijke vormen had
aangenomen, nam de productie in de laatste
maanden van 1938 weer toe. In het begin van
1939 zette het herstel aarzelend door. Den laat-
sten tijd is de productie echter opnieuw aan het
toenemen. Het niveau van 1937 is evenwel nog
lang niet bereikt.
Ook in Frankrijk, België en Luxemburg kon
de ruwijzerproductie zich herstellen. In Frankrijk
steeg de productie de laatste maanden zelfs tot
een hooger niveau dan in 1937.
In Engeland werd op 13 Mei 1938 het op 3
Maart 1937 afgeschafte invoerrecht van 33 1/3
pet. op ruw ijzer weer ingesteld. De mogelijk
heid, welke gedurende het vorige boekjaar aan
wezig was om ruw ijzer naar Engeland te
leveren, verdween daardoor weer.
De Duitsche productie ging nog steeds omhoog.
Eenige belangrijke partijen werden aan Duitsch-
land geleverd.
De totale productie ruw ijzer bedroeg gedu
rende het afgeloopen boekjaar 275.712 ton (ge
middeld per dag 755 ton) tegen 298.928 ton in
het voorgaande boekjaar.
De cokesfabriek werkte op volle capaciteit.
De productie bedroeg 281.848 ton tegen 281.820
ton in 1937/38.
De directie slaagde er in, den afzet, dank zij
grootere leveringen in het binnenland op peil te
houden.
Uitgevoerd werd 223.046 ton tegen 232.107 tón
in het vorige jaar. De buitenlandsche afzet be
droeg 75 pet. van den totalen afzet (v. j. 81 pet.).
Op de Nederlandsche markt kon aanzienlijk
meer geplaatst worden, n.l. 72.830 ton tegen
54.472 ton verleden jaar. Hieronder is begrepen
eigen verbruik in de staalgieterij.
Balans per 31 Maart 1939.
De balans per 31 Maart 1939 staat debet voor
Fabrieksterreinen en installaties f 10.887.960,02.
reservedeelen f 510.053,04, grondbezit en wonin
gen f466.473,40, belangen bij aanverwante onder
nemingen f 2.358.642,58, voorraden f 4.251.419,35,
debiteuren f 2.981.875,45, vooruitbetaalde en te
verrekenen kosten f 306.150,81, fondsen
f 140.397,50, overheidspapier f 1.007.250,depo
sito u. g. f3.900.0Ö0,kas en kassiers
f 4.629.382,89.
en credit voor:
Aandeelenkapitaal f 20.275.00,4 pet. obliga-
tieleening f4.000.000,crediteuren f 1.395.607,12
reserve voor diverse belangen f4.781.959,84,
vooruit Ontvangen baten f 171,221,netto winst
f 815.817,08.
Verlies en Winstrekening.
Verlieszijde: Afschrijvingen op fabrieksinstal-
laties f 219.663,21, reserve voor diverse belangen
f2,297.948,33, netto winst f815.817,62.
Winstzijde: Voordeelig saldo bedrijfsrekening
(zonder afschrijving) f2.655.164,10, exploitatie
grondbezit f 7790,85; baten uit deelnemingen in
aanverwante ondernemingen f 652.663,32, in
terest f 17.810,35, totaal f 3.333.428,62.
Arrestaties over
hetgeheele land.
Het Duitsche Nieuwsbureau deelt
mede, dat na het vermoorden van mi
nister-president Calïnescoe, de Roe
meensche autoriteiten scherpe vergel
dingsmaatregelen hebben genomen tegen
de leden van de voormalige IJzeren
Garde. In bijna alle plaatsen des lands
werden oud-Gardisten gearresteerd' en
in enkele gevallen werden zij gefusil
leerd. In het concentratiekamp van
Miercurea Ciuculiu in Zevenburgen,
waar zich sedert anderhalf jaar ongeveer
150 voormalige leiders van de IJzeren
Garde bevinden, werden 44 doodge
schoten.
De Roemeensche pers zegt, dat Dumestricu,
de leider van het complot tegen Calïnescoe, on
langs naar Praag teruggekeerd was. In Duitsch-
land zou hij in verbinding gestaan hebben met
groepen legionarissen, die sedert een jaar op een
gelegenheid zouden hebben gewacht om op sen-
sationeele wijze in Roemenië binnen te ruk
ken. Dumestricu heeft zich, aldus de pers, veer
tien dagen in het dorp Apsa bij de Roemeensche
grens opgehouden en is daarna met een groep
buitenlanders over de grens gekomen. Hij wist
van den vluchtelingenstroom gebruik te maken
om de politie te ontwijken en in Boekarest aan
te komen.
Qeuetaal vat* TtUscU
pesMuvetd
Zij, die zich mei ingang van 1 Octobei
per kwartaal abonneeren, ontvangen
de in September nog te verschijnen
nummers gratis.
DE ADMINISTRATIE
VOOR WOL EN DAMESKOUSEN
Velserduinplein 9 - IJmuiden-Oost
(Adv. Ingez. Med.)
De zomer hoort tot het verleden,
Hij is geruischloos heengegleden,
Het herfstgetij is ingetreden.
Straks komt het groen weer naar beneden,
En gaan wij ons wat dikker kleeden,
De zon verzwakt, het regent heden;
Wij richten minder onze schreden
Naar buiten, vluchtend uit de steden
En stellen ons weer meer tevreden,
En waarlijk ook niet zonder reden,
Met eigen haard en huisgezin.
Het herfstgetij is ingetreden,
Het zwaard is weder uit de schede,
Wij lezen, hoe er wordt gestreden,
Gehaat en diepe nood geleden,
De ramp is niet op tijd vermeden,
Hoe velen er hun best voor deden,
De wereld is in 't ongereede.
En ook al strijden wij niet mede,
Wij richten onze stille beden,
Op een herstel van rust en vrede
En houden er den moed maar in.
P. GASUS.
van wederzijdschen bijstand
Turkije's positie aan de Dardanellen
zou er opnieuw door versterkt worden
De Turksche minister van buitenland
sche zaken, Saradjogloe, is vergezeld
van drie hooge ambtenaren en den Sov
jet ambassadeur in Turkije Vrijdag naar
Odessa vertrokken, vanwaar hij naar
Moskou zal doorreizen. Men verwacht,
dat hij tien dagen in Moskou zal blijven.
In Istanboel deelt men volgens Reuter
mede, dat onderhandeld zal worden óver
de afsluiting van een Turksch-Sovjet
Russisch pact van wederzijdschen bij
stand.
Nader meldt Reuter uit Istanboel:
Men is hier van meening, dat een Turksch-
Russisch pact de positie van Turkije als be-
heerscher van de Dardanellen zeer zou verster
ken en de veiligheid in de Zwarte Zee zou ver
zekeren, hetgeen een waardevolle aanvulling
van de Turksche overeenkomsten met Frankrijk
en Engeland, die de veiligheid in de Middelland-
sche zee tot voorwerp hebben, zou blijken te zijn.
Saradjogloe roemde, voor hij zich inscheepte, de
oprechte vriendschap tusschen Turkije en de
Sovjet Unie en voegde daaraan toe, "dat de in
ternationale onrust van den laatsten tijd de ge
lijkheid van hun belangen en het wederzijdsche
vertrouwen versterkt had.
VRIJWILLIGE BURGERWACHT HAARLEM.
Met ingang van 1 September 1939 zijn bevor
derd tot burger wachter 1ste klasse bij de Ge
neeskundige Afd.: B. van Veen en J. van Veen,
bij.de mobiele afd. P. M. Ouddeken en bij de
sein-afd. C. G. van Veen.
O
Uitgeest
ZONDAGMIDDAG van 3—6
uur DANSEN. Muziek van de
BROADWAY SERENADERS.
ZONDAG van 711 uur
DANSEN. Muziek van NICK
WHITE AND HIS SWINGERS.
Lady-crooner Miss DOLLY
WHITE.
(Adv. Ingez, Medj
Hulde van de schooljeugd aan uc.i esman, den nieuwen burgemeester
yan Koedijk.
Oud chef van de Duitsche
weermacht
Hoofdkwartier van den Führer, 25
September (D. N. B.J Generaal-
overste Von Fritsch is op 22 September
in den strijd voor Warschau geval
len.
De Führer en opperste bevelhebber
van de weermacht heeft in een dag
order aan het leger, hulde gebracht
aan den generaal-overste Freiherr
Von Fritsch.
De Führer heeft besloten, dat de
gesneuvelde op staatskosten zal wor
den begraven.
HÉT KAMPEERWERK VOOR JEUGDIGE
WERKLOOZEN WORDT VOORTGEZET.
Het dagelijksch bestuur van de Centrale voor
Werkloozenzorg, gesticht op initiatief van den
Raad van Nederlandsche Kerken voor practisch
Christendom heeft, na uitvoerige bespreking en
in overeenstemming met het Departement van
Sociale Zaken, besloten de Werkkampen voor
jeugdige werkloozen van 16 tot en met 24 jaar
van Prot. Chr. huize wederom ten spoedigste
open te stellen.
De schipperscursus te Oude-Mirdum wordt
voortgezet en een tweede melkerscursus zal
spoedig een aanvang nemen.
sinds 1938
sterk afgenomen.
Met 17 procent.
De directeur van den rijksdienst der werk
loosheidsverzekering en arbeidsbemiddeling
deelt de volgende resultaten mede van de ver
zameling door het centraal bureau voor de sta
tistiek van de voorloopige gegevens over de
week van 4 t.m. 9 September.
Op 9 September 1939 waren bij de organen
der openbare arbeidsbemiddeling ingeschreven
270.304 werkzoekenden (253.305 mannen en
16.999 vrouwen).
Hiervan waren 201.161 (189.413 mannen en
11.748 vrouwen) werkloos en waren 51.773 per
sonen door overheidshulp tewerkgesteld bij cul
tuur-technische en administratief daarmede ge
lijkgestelde werken. Blijkbaar waren er dus
17.370 personen als werkzoekende ingeschreven,
die in het vrije bedrijf werkten, doch ander
werk zochten.
In de week van 4 t.m. 9 September waren bij
gesubsidieerde vereenigirigen met werkloozen-
kas aangesloten 588.627 personen, waaronder
75.970 landarbeiders.
Van de 512.657 verzekerden buiten de land
arbeiders was het werkloosheidspercentage 17.4
(in de vorige verslagweek van 21 t.m. 26 Augus
tus 1939 was dit percentage eveneens 17.4).
In de overeenkomstige verslagweek van Sep
tember was het werkloosheidspercentage in de
laatste jaren als volgt (in het tijdvak van Mei
tot en met November worden bij de bereke
ning van de percentages de landarbeiders bui
ten beschouwing gelaten):
1932 26.7; 1933 24.5: 1934 26.4: 1935 39.8; 1936
30.9; 1937 23.—; 1938 22.2 en 1939 17.4.
Op 1 Juli 1939 heeft weder een telling plaats
gehad van het aantal geheel werkloozen en het
aantal tewerkgestelden bij werkverruimingen
onder de als werkzoekende ingeschrevenen bij
de organen der openbare arbeidsbemiddeling.
Daaruit blijkt, dat in leeftijdsgroepen van 1551
jaar en ouder geheel werkloos waren 186.852
mannen en tewerkgesteld bij werkverruimingen
59.562 mannen, terwijl het aantal geheel werk-
looze vrouwen 9581 bedraagt.
Vergelijkt men het cijfer der geheel werkloo
zen en tewerkgestelde mannen tezamen mét het
overeenkomstige cijfer van 1 Juli 1938 dan blijkt
dat in den loop van een jaar het totaal aantal
met 51.221 of 17 pet. is teruggeloopen.
Het aantal in de groep 1424 jaar is vermin
derd met 16.411 of 40 pet. het aantal in de
groep 2550 jaar met 30.752 of 16 pet. en het
aantal in de groep van 51 jaar en ouder met
4.058 of 6 pet.
