Qeze£éig.e Mouses
Menu van de week
mac den heemst
DONDERDAG 5 OCTOBER 1939
Jlecepten
Klachten en moeilijkheden
Damesvest
Coedkoop en toch
smakelijk
't Verwerken van appels en peren
in gerechten.
Dit najaar is er een overvloed van appels en
peren. Nu deze vruchten voor weinig geld te
koop zijn, .wat dikwijls niet het geval is, is het
aan te raden, ze veel te eten en in verschillende
gerechten te verwerken. Appelen en peren he
li ooren tot de goede, gezonde voedingsmidde
len.
Appelen en peren bevatten pl.m. 12 pet. kool
hydraten, verder verschillende vruchtenzuren,
zouten en vitaminen, vooral vitamine C komt
in appelen voor. De meeste kinderen houden
van appelen en peren. In dunne plakjes gesne
den op de boterham is het een uitstekende
broodbelegging. Kleine kinderen geeft men de
appelen geraspt, door boonenpuree, door pap
enzoovoort.
Nu deze vruchten zoo goedkoop zijn, moet
men ze niet als luxe beschouwen, meer als een
goede gezonde versnapering, laat dus de kin
deren er volop van eten.
Lang niet alle soorten kunnen lang bewaard
worden. De echte winterappelen zijn voor een
gedeelte nog niet geplukt. Wat nu verkocht
wordt, moet meestal betrekkelijk gauw gege
ten of verwerkt worden.
Heeft men zelf deze appelen of peren in den
tuin, dan kan men ze op de volgende manier
voor wintergebruik inmaken:
Van de apnelen kookl nrnn appelmoes, zeeft
deze naar verkiezing en vult hier de Weckfles-
schen mee, tot 2 c.M. onder den rand. De fles-
schen worden met ringdeksel en knip gesloten
en pl.m. uur gesterilliseerd (100 gr. C.)
In den winter kan deze appelmoes te nas ko
men. Handperen, die niet te rijp zijn, worden
geschild, gehalveerd, de klokhuizen worden er
uit genomen en ze worden in Weckflesschen ge
daan. Deze vult men aan met water, zoodat de
peren onderstaan en doet per dl. water er 2 a
3 lepels suiker bij, afhankelijk van de soort pe
ren. Men pasteuriseert 20 minuten op 90 gr. C.
Heeft men geen Weckketel en glazen, dan kan
men zich behelpen met gewone jampotten, waar
bij men een passende ring met binnendeksel en
schroefdeksel heeft. Deze potten worden ge
vuld, gesloten en op een rooster in een groote
pan met water gezet. Het water moet tot even
onder het schroefdeksel komen. Deze deksels
doen nu den dienst van de knoppen der Weck
flesschen. Ze drukken het binnendekseltje oo de
flesch gedurende het pasteuriseeren en afkoe
len.
Om het knappen van de flesschen te voorko
men moeten de deksels niet stevig aangeschroefd
worden.
Na het pasteuriseeren draait men ze zoo ver
mogelijk aan en haalt ze als de flesschen koud
zijn er af.
Daar men nu ook geen thermometer heeft, om
de pasteuriseertemperatuur te bepalen, doet men
dit op de volgende manier: Als het water in de
pan goed kookt, draait men de gasvlam laag
en houdt alles pl.m. 20 minuten tegen de kook.
Op deze manier kan men een lekkere, goedkoo-
pe compote voor de wintermaanden maken.
Honderd jaar geleden verscheen
de eerste Baedeker.
Op 4 October 1859 stierf te Essen Karl
Baedeker, wiens naam als uitgever van de be
kende reisgidsen wereldberoemd is gewor
den.
Karl Baedeker werd geboren op 3 November
1801, eveneens te Essen. Op jeugdigen leeftijd
ging hij in een boekhandel werken om zich in
dit vak te bekwamen, hetgeen hem later van
veel nut zou blijken te zijn. Hij bezocht de
Universiteit te Heidelberg en begon in 1827
een eigen zaak in Koblenz. Daar werd hij
eigenaar van de „Rheinreise" van Klein en
onder zijn leiding werd daarvan een nieuwe
uitgave bezorgd, onder den titel: „Die Rhein-
lande".
Hierna achtte Baedeker den tijd gekomen
om te gaan reizen om in de verschillende lan
den persoonlijk gegevens te verzamelen voor
de samenstelling van zijn handboeken.
En zoo verschijnt in 1839, (de juiste datum
is niet bekend) van zijn hand de eerste reis
gids onder den titel Belgiën und Holland".
Als voorbeeld voor het uitgeven van deze
gidsen nam hij de reisgidsen van den En-
gelschman John Murray.
De Baedeker-reisgidsen hebben steeds als
zeer betrouwbaar gegolden, wat begrijpelijk is
als men weet, dat de samensteller steeds het
betreffende land zelf bezocht.
Na den dood van Karl Baedeker op 4 Oc
tober 1859 kwam diens zaak aan zijn zoon
Ernst, die stierf op 23 Juli 1861. Vervolgens
kwam toen het bedrijf in handen van zijn
tweeden zoon Karl, die zich in 1869 asso
cieerde met zijn jongeren broer Fritz. Karl
Baedeker Jr. overleed in 1912.
Om de twee of drie jaar verschijnt er van
de Baedekers een nieuwe druk. Er zijn er nu
van bijna alle landen van Europa. Ook werd
er in 1914 een reisgids voor Indië uitgege
ven.
Sedert 1857 worden de Baedekers ook in het
Fransch vertaald en sedert 1861, ook in het
Engelsch.
De naam van Karl Baedeker is aan de ver
getelheid ontrukt, want zijn werk heeft hem
overleefd. Zijn gidsen zijn wereldberoemd
geworden, iets wat hij tijdens zijn leven "e-
ker niet gedroomd zal hebben.
Op verzoek van een onzer lezeressen "even
wij hierbij een model van een damesvtti!
maat 48. m
Dit vest is gebreid van donkergroene i
(600 gr.) op pennen no. 4. 01
Voor den mg zetten we op 108 st. en hp
ginnen met 16 pennen recht en daarna he*
patroon, dat als volgt wordt gebreid: aan qp
verkeerden kant 4 st. recht 4 st. averecht aan
den rechten kant de heele pen recht.
Als we 86 pennen boven den boord heb
ben, meerderen we voor en achter aan de nen
1 st. en herhalen dit bij elke 6de pen, tot er
aan weerskanten 8 st. bijgemaakt zijn. Hebb°n
we 128 pennen boven den boord, dan kanten
we aan weerszijden voor het armsgat 12
af, d.w.z. eerst aan weerskanten 5. dan bii
de volgende 2 pennen 4 en ten slotte 3 i
We breien door tot 184 pennen boven deri
boord en schuinen de schouder op, die 3?
st. breed wordt, door eerst 32 st., dan 24 st
dan 16 st. en dan 8 st. te breien: de hoogte
kant komt natuurlijk aan den halskant.°De
steken voor den hals worden afgekant.
Voor het linker voorpand zetten we op 60
st. en 8 st. voor de bies, dus 68. We breien
eerst 16 pennen recht, daarna het patroon
60 pennen boven den boord, dan elke 6e pen
1 st. meerderen tot er 10 steken bijgemaakt
zijn. (We denken er natuurlijk wel aan, dat
de 8 steken voor de bie ssteeds recht worden
gebreid).
Zijn we bij het armsgat, dan kanten we de
8 st. voor de bies af en aan den anderen kant-
5 st. voor het armsgat, vervolgens nog 4—3—2
st., dat is dus voor het armsgat 14 st. Is
het armsgat afgekant dan minderen we aan-
den halskamt elke 4de pen 1 keer. Hebben we
boven den boord 154 toeren dan maken we
van elke 4 averechten 2 averechten en gaan
met het meerderen door tot de schouder 32
st. breed is.
Als het armsgat hoog genoeg is, breien we
de schouder schuin op, zooals we dat bij den
rug hebben gedaan en breien den schouder
zamen met die van het achterpand.
Het rechitervoorpand is gelijk (spiegel
beeldig) aan het linker, alleen komen er om-
de 20 pennen knoopsgaten ln de bies van 3
st. breed.
Voor de mouw zetten we op 44 st., we be
ginnen met het patroon en breien 4 recht toe.
Iedere derde pen meerderen we tot 70 st. 11a
39 pennen; daarna zetten we aan eiken kant
nog 10 st. er bij op en breien oip deze 90 st.
16 pennen. Nu minderen we om de 3 pennen
voor en achter aan de pen tot we 74 st.
over hebben. Hebben we 80 toeren, dan min
deren we door tot 50 st. Heeft de mouw de
vereischte lengte dan breien we 16 pennen
recht en kanten af.
Voor den kraag zetten we op 9 st., meer
deren om de 4 pennen 1 st., steeds aan den
zelfden kant tot 24 st., breien tot we 120
pennen hebben, dan zijn we op de helft en
maken de rest precies in spiegelbeeld. De
kraag wordt op het vest genaaid en voor aan
de afgekante bies. Voor den zak zetten we
op 28 st. breien 32 pennen in patroon en nog
16 pennen recht, waarna we afkanten.
Opmaak.
We strijken alle deelen onder een natte doek
en rijgen het vest in elkaar, dan stikken we
het op de machine en persen de naden goed
glad. De zakken worden met de hand opge
zet, de knoopen in dezelfde kleur geno
men.
NIEUWE UITGAVEN.
„Naar prairieland" door J. M. Bendieflt
Amsterdam. A. J. G. Strengholfs Uitgevers
maatschappij N.V.
Dit aardige jongensboek beschrijft ons boe
het gezin van den smid Van Dijk naar Canaaa
vertrekt. Vader en moeder van Dijk hopen hun
zoon Jan daar een betere opvoeding te kunnen
geven, hetgeen ook lukt, want vader Van Di]k
vindt al dadelijk werk. Het boek geeft een aar-
digen kijk op het farmersleven in Canada.
„Nickie van Circus Cesarini" door D. A.
Crame r-S c h a a p. Geïllustreerd door F. Ha-
zeveld. Uitgave C. A. Spin en Zoon N.V. te Am
sterdam.
Nickie, de held van dit verhaal, een jongen
van dertien jaar, is in het circus geboren en
getogen. Dit boek behandelt nu de geschiedenis
van dezen duvelstoejager van het circus.
Nickie
heeft twee vrienden: een ouden zieken Indiaan
en Joko een aapje. Als het circus naar Amerika
vertrekt, mist Nickie tot zijn grooten schrik ae
boot door toedoen van Joko. Maar met behulp
van Dr. van der Laan, die zelf meegaat naar
Amerika, slaagt Nickie er naar tal van avontu
ren in een oude Spaansche zilvermijn in Caü-
fornië te ontdekken, die hem was aangeaui
door den Indiaan op diens ziekbed.
Dit boek voor jongens van omstreeks twaa
jaar geeft tevens een aardigen kijk op het cir
cusleven.
„Alexander Konijn", zwerver door bos™
en duin: door A. D. Hil de brand. Geïllus
treerd door Freddie Langeler. Uitgave C. A. spm
en Zoon N.V., te Amsterdam.
De avonturen van dit konijn, bekend uoo
den V.P.R.O.-kalender, worden hier nu in boe-
vorm verteld. Het natuurleven in het bos™
wordt in dit alleraardigste kinderboek op pre"
tige wijze beschreven. .1
Ook kabouters komen er in voor, die aan u
geheel een sprookjesachtige sfeer verleen
Als clou van het verhaal treedt Alexander
nijn dan op voor de microfoon.
Het clubje vriendinnen is bij elkaar en zij
bespreken de moeilijkheden van dezen tijd.
Via de echt vrouwelijke gesprekjes over
suiker, garen, schoenen en dergelijke, komt er
een met verontwaardiging vertellen dat een
kennis haar jarigen man op Zondag niet eens me;
de auto in zijn garnizoen heeft kunnen bezoe
ken, waarop een ander een zielig verhaal ver
telt van een werklooze die juist weer aan der
slag was gekomen en toen werd gemobiliseerd,
terwijl een derde gehoord heeft van een zaakj
dat verdoopt omdat de vrouw niet geschikt
om het alleen te drijven.
Totdat een van het gezelschap die er totnutoe
het zwijgen toe deed, zegt: „dat is allemaal
wel lastig, en dat is ook voor een deel wel heel
erg, maar mijn Engelsche vriendin schrijft me
juist dat haar man al in Frankrijk is, ze wee-
niet waar, en toch klaagt zij geen oogenblik
nu ze alleen met haar kinderen in deze span
ning verkeert."
Het clubje wordt er stil van inderdaad,
zooiets is erg, daar zijn onze eigen kleine en
groote zorgen nog niets bij, zelfs de vele zorgen
die de mobilisatie heeft veroorzaakt zijn nog
umaar klein vergeleken bij dat eene ontzettende:
een land in oorlog.
Laten wij vooral nooit vergeten, dat de situa
tie nu voor ons wel verre van aangenaam is,
maar dat deze toestand toch altijd nog niets is.
vergeleken bij de zorgen van de bewoners van
de oorlogvoerende landen.
Het leven is niet gemakkelijk in dezen tijd,
maar wat zijn de kleine opofferingen die wij
ons moeten getroosten, vergeleken bij de zor
gen van al die andere vrouwen! Zou het niet
mogelijk zijn, dat wij ons afwennen om iederen
noodzakelijken maatregel die de regeering neemt
en waarvoor wij wat moeten opofferen, met
afkeuring en scherpe critiek te begroeten? Na
tuurlijk vallen er door die maatregelen helaas
onschuldige slachtoffers, maar degenen die het
hardst klagen zijn meestal zij, die geen zin
hebben om terwille van het algemeen belang
ook maar het minste of geringste van hun eigen
genoegens of gewoonten op te offeren. En niet
alleen maken zij het moeilijk voor zichzelf,
want dat eeuwige gemopper veraangenaamt het
leven allerminst, maar zij zijn ook voor anderen
een bron van onaangenaamheden. Men moet
wel sterk in zijn schoenen staan om in dezen
tijd zich niet door de klachten van anderen te
laten beïnvloeden: de wereld ziet er inderdaad
niet vroolijk uit, hoe spoedig wordt iemand
die zijn optimisme nog heeft weten te bewaren,
voor ongevoelig, zelfs lichtzinnig uitgemaakt,
hoe „uit den tijd" staat het om niet met een
somber gezicht en een klagelijke stem rond te
loopen!
Maar hoe dom is het daartegenover om niet
te willen inzien hoeveel redenen er voor ons
Hollanders nog zijn om dankbaar te zijn, dat
het allerergste ons totnutoe bespaard is geble
ven. En het is alleszins op zijn plaats om daar
over een vroolijk gezicht te zetten en de toe
komst met moed te aanvaarden.
Natuurlijk, ieder die eenig gevoel van
verantwoordelijkheid heeft weet dat er voor
gejuich over het gevaar dat voorbij ging nog
lang geen reden is, dat er teveel vreeselijke
dingen elders gebeuren, om niet met ernst het
leven te beschouwen.
Maar met klagen heeft nog nooit iemand iets
goeds bereikt, en zonder persoonlijke opoffe
ringen, niet alleen van anderen maar ook van
onszelf, kan geen enkele hinderpaal ooit uit
den weg worden geruimd.
Laten de klagende menschen probeeren werk
te vinden, waarmee zij het algemeen belang
dienen; er is binnenskamers voor ons vrouwen
genoeg te doen waardoor wij onze klachten
kunnen vergeten, waardoor wij anderen kun
nen helpen en waardoor wij ons volk helpen
maken tot een moedig en vastberaden volk.
E. E. J.—P.
Lily Pons, een gelukkig sterretje
Merkwaardige zangeres
die Amerika heeft veroverd
Het gebeurt niet vaak, dat vrouwen, die in
't middelpunt van de 0 zoo grove en op
dringerige publieke belangstelling staan en
dan nog wel in Amerika zich ronduit ge
lukkig gevoelen!
Een van de uitzonderingen op dezen regel
is Lily Pons, het pittige Fransche vrouwtje,
dat na jaren van teleurstelling in Europa, nu
opeens in de Nieuwe Wereld beroemd werd
Wie kent haar niet van de film, de radio
en de gramofoon? Wie kent niet haar klein,
hyper-slank, meisjesachtig figuurtje, het ge
zicht met het eenvoudig kapsel, het mops
neusje, de vriendelijke oogen en den bewege-
lijken mond, waaruit eerst tot ieders groote
verbazing! een bijna volmaakt stemgeluid
te voorschijn komt?
LILY PONS.
Maar misschien weten weinigen, hoe Lily
Pons in Amerika bijna als een koningin wordt
vereerd.
't Wou eerst niet recht vlotten met Lily's
succes. Tien jaar geleden reisde het zange
resje in Frankrijk van stad tot stad, op zoek
naar een theater-directeur, die 't met haar
wilde probreren. Sommigen gaven haar een
kans en ze trad op voor 't publiek, doch nooit
voelde ze het onmisbaar contact, dat inspi
reert tot steeds betere prestaties
Ze trok zich terug te Cannes en daar ont
moette ze intusschen vrij moedeloos ge
worden haar ouden vriend Max Dearly
die haar aanraadde, haar geluk eens in Ame
rika te probeeren.
.choon genoeg van. Ze aarzelde een paar jaar
iang en nam toen opeens de beslissing, die
ze voeide als een wanhoopsdaad: ze schraap
te haar spaarduitjes bijeen en nam een twee
deklasse-biljet naar New York, war ze drie
weken wilde blijven.
Toen ze daar eenmaal was, keerde de kans
Zij ontmoette vriendelijke menschen, die
haar voorthielpen en werd eens op een mor
gen in de gelegenheid gesteld te zingen
voor niemand minder dan den directeur van
de Metropolitan Opera.
Er was dien dag misschien geen zenuw
achtiger vrouwtje op de wereld.
En tochdrie weken later keerde ze
naar Frankrijk terug met drie contracten in
haar zak: een met de „Metropolitan" ,een
met een gramofoonmaatschappij en een met
den grootsten radio-omroep van de V.S.
De eenige schaduw op haar geluk was, dat
ze er met niemand, maar dan ook met nie
mand over mocht spreken!
En nu is Lily Pons definitief „ster dei-
sterren".
Verkwikkend is het, te zien, hoe eenvou
dig en blij haar dageüjksch leven is.
Vlak bij het voormalige dorpje Johnstown
in Connecticut, nu Lily-Ponsville geheeten
ligt haar landhuis, waar ze woont met haar
echtgenoot, den dirigent Konstalens. Het
huis is gebouwd als een Normandische boer
derij van het ouderwetsche genre en ligt te
midden cvan prachtige tuinen en bosschen.
Natuurlijk ontbreekt een tennisveld niet.
maar dat is dan ook de eenige „extravagance,"
die Lily Pons zich permitteert. Ze is een hard
werkende vrouw, die haar tijd verdeelt fcus-
sohen haar huishouding en haar zang. Of
moet ik 't andersom zeggen?
Beide „functies" nemen ongeveer evenveel
van haar tijd in beslag. Want Lily is een
voorbeeldig huisvrouwtje, dat keurig ont
vangt en graag alles zelf bedisselt, van de
maaitijden af tot serviezen en glaswerk toe.
Haar prettigste ontspanning is een praat
uurtje in gezelschap van haar moeder, die
bij haar in woont.
En de ernst van haar leven: urenlange
repetities onder leiding van haar man, die
ontzettend streng is en niet rust vóór het
hoogst denkbare resultaat is bereikt.
Zelden werd een zoo eenvoudige vrouw zóó
geëerd als Lily Pons door het Amerikaansche
publiek.
Grappige uitingen van die adoratie zijn de
sigaretten .shampons endoperwtjes merk
Lily Pons, het officieeLe bordje aan haar
auto, waarop door de politie haar eigen naam
is aangebracht, de poststempels met dén naam
Lily Pons.
Lastige uitingen zijn de tientallen vlieg
tuigen, die dagelijks over haar huis scheren
natuurlijk zoo laag mogelijk.
„Als de menschen wisten, hoe eenvoudig we
hier leven, zouden we wel van die opdringe
righeid verschoond blijven", zegt Lily.
Eenvoud en elegance
kunnen samengaan
Zondag:
Kalfslappen,
Andijvie,
Aardappelen
Gebraden appelen.
Maandag
Gehakt,
Bloemkool
Aardappelen
Havermoutpap.
Dinsdag:
Bloemkoolsoep
met kaas,
pannekoeken met
appelen.
Woensdag:
Hutspot met klapstuk
Beschuiten met
bessensap.
Donderdag:
Stamppot van appelen
en aardappelen
met spek, rijst,
boter en suiker.
Vrijdag:
Bruine boonen,
Aardappelen
Botersaus,
Tomaten sla
Zaterdag:
Bruine boonensoep
Wentelteefjes
Maaltijd voor 4 personen, bestaande uit
Stamppot van appelen en aardappelen met
spek en rijst met boter en suiker.
Benoodigdheden:
2 K.G. aardappelen.
2 K.G. appelen.
2 ons spek.
Zout, peper,
2Y2 ons rijst.
V2 ons suiker
40 gr. boter of vet.
Bereiding: De aardappelen schillen, was-
schen en onder in de pan doen, met zooveel
water en zout, dat ze voor K onderstaan. Hier
op het gewasschen en in dobbelsteentjes ge
sneden spek leggen. De appelen (2/3 zoete, 1/3
zure) schillen, in vieren snijden, wasschen en
op de aardappelen leggen.
Alles samen laten koken tot de appelen gaai-
zijn pl.m. Va, uur. Nu en dan omschudden, en
opletten of het water niet verkookt, om aan
branden te voorkomen. Alles doorstampen en
op smaak afmaken met peper.
Bruine boonensoep en wentelteefjes als vol
ledige maaltijd voor 4 personen.
Benoodigdheden:
8 ons bruine boonen.
2 uien
ons boter of vet.
Peper, zout.
4 bouillonblokjes.
400 gr. brood
Vk L. melk
Suiker, kaneel
1/2 ons boter ofvet.
Bereiding: De boonen wasschen weeken en
gaar koken in 2/ L. water. De boonen fijn
wrijven of zeven. De gesnipperde ui in het vet
bakken, de boonenpuree, het kookwater, de
blokjes en wat zout toevoegen en de soep laten
koken tot ze gebonden is. Met peper afma
ken.
„Mijn gedachten staan niet naar kleeren", zal
menige vrouw in deze ernstige dagen zeggen.
Dit is begrijpelijk. Maar het vooruit denken
en vooruit zorgen ook in kleedingkwesties
is nog altijd een kenmerk van de echte huis
vrouw geweest.
Een vrouw zou geen vrouw meer zijn, als ze
niet zij !t ook mischien in groote lijnen
met haar tijd meeging.
Onze teekening geeft u een viertal sobere,
zeer modieuze en eenvoudige jersey-blouses
voor het latere najaar. De herfstmode brengt
contrasten in materiaal en kleuren en blouses
in sterke, levendige tint. Er zullen veel wollen
stoffen worden verwerkt, vooral „angora". De
tricots vertoonen duvetine-effeclen, soms ook
bescheiden opengewerkt. Ook tricotstoffen met
geborduurde strepen, worden in de collecties
aangetroffen. Verder veel geplisseerde kraagjes.
Het figuurtje links draagt een oekoorlijk
vestje, striksluiting en geplisseerd inzetsel.
De middelste figuur boven vertoont een licht-
getinte blouse met kleurige tresgarneering en
een interessante corselet-achtige taillesluiting.
Rechts boven: een vest van gestreepte stof
met het ouderwetsche nu weer moderne
guimpje. En de pullover in den hoek is van
effen stof met helkleurige gestreepte raglan-
mouwen.
Er is dus voor een ieder keuze genoeg. En
blouses zijn weer zeer in trek!
