0:
Tot niets in staat
Brand in de mijn Laura gestuit.
D(
rjg
Omzetten in kruideniers
zaken in September.
Streven naar neutraliteit.
„Slechte financiën moeten
leiden tot slechte politiek".
O. en O. heeft ook een
zuiver maatschappelijk
<a rakter.
ygpAT, 31 OCTOBER 1930
leta
de professor.
hit teste spoauveq&edxitf
tet iveteid.
p vier en veertig-jarigen leeftijd werd
een man benoemd tot directeur-generaal
(Ier Nederlandsche Spoorwegen. Hij
wist van het bedrijf der Nederlandsche
.e(,en niet veel meer dan de doorsnee-
tier °die veel van de treinen gebruik maakt,
*7 'zich te verdiepen in de finesses van het
Prof. dr. ir. J. Goudriaan was hoog
waar in Rotterdam en Delft, verder was hij
'^langrijke mate actief in 't directorium van
narticulier grootbedrijf, de gloeilampenfa-
v>l der N.V. Philips te Eindhoven,
wij hadden destijds eenige uren na het be
id worden van zijn benoeming tot directeur-
':'eraal een onderhoud met hem. Van dat
nb'ük af wisten we, dat er een energieke
aan de Spoorwegen kwam, die met jongen,
- dien óe leiding zou ter hand nemen.
was de professor met deze benoeming,
om zichzelf, maar omdat het bedrijf hem
W!de omdat zijn jonge durversgeest er toe-
vitmogelijkheden in zag en er een wijde
n voor zijn ondernemingslust openzwaaide.
kUjs is een lustrum-president een parade-
rjard Men kiest een klinkenden naam, om aan
viering van het feest luister bij te zetten. En
bet feest verklonken is en van de eerewijn
i-ji-i nog maar de kringen op de directietafel
L{-> «sten, komt er weer een man van de practijk
ai dè leiding.
De Spoorwegen waren nu eenmaal geen bedrijf
zich de weelde van een parade-directeur
permitteeren. Zij hadden een nuchteren,
wctischen man noodig, die het geheel wist te
,'erzien; regie kon dit bedrijf niet gebruiken,,
ïïelijke realistische leiding des te beter.
11 j un
tl
l;r.
toen kwam prof. Goudriaan
vraag rees, in en buiten het Spoorweg-
Mtóïrijf, wat deze geleerde van Spoorwegtechniek
Waarschijnlijk heeft hij zichzelf die vraag
teld en in stilte zich het antwoord ge
zoen: „Niet veel, m'n waarde!" Maar hij wist
dat er onder de werkers mannen waren,
de Spoorwegtechniek terdege kenden en die
imen met raad en daad naast hem.
ding wist hij zelf zeer goed: de Neder-
Undsche Spoorwegen, die al zooveel service
loden aan het reizend publiek, waren toch niet
populair genoeg. Wat de heer Hupkes had ge
daan voor tractie en de chef dienstregeling .voor
U
ïidia
is ii
Prof. Dr. Ir. Goudriaan.
Kn regelmatigen dienst, het dwong alles' bewon
ing af, maar het publiek nam het als de
meest vanzelfsprekende zaak van de wereld.
al ls de heer Goudriaan bescheiden genoeg,
ca alle hulde naar den achtergrond te schui
ft waar zijn medewerkers staan van hoog
Wj iaag, één ding mocht men hem bij dit ju-
ccetim met nadruk zeggen: hij heeft geen jaar
coadig gehad, om de Spoorwegen populair te
aaken.
Wie meenen mocht, dat hij zichzelf zou
soeken, omdat den laatsten tijd zijn naam zoo-
i geschreven, gedrukt en uitgesproken wordt,
to van dezen kiemen, jeugdigen,, bijna over-
noedigen bedrijfsleider niets begrepen. Hij is
f'o.essor-ingenieur. „Alstublieft, mijne heeren,
met voortdurend al die titels, prof. Goudriaan
^voldoende!''. Dit teekent zijn geheele opvat-
'Mg omtrent zichzelf en de plaats, die hij in
■t bedrijf inneemt.
Publiciteit, hij weet wat voor waarde zij
TO voor een bedrijf als de Nederlandsche
spoorwegen. De gelegenheid die hij ons bood
!!rife verz01'ging van deze reeks Spoorweg-
Jfen, had natuurlijk dit streven naar pu
berteit tot achtergrond. Maar voor dit artikel
beoben -
wij zijn medewerking of hulp niet In-
'ccoepen. Het antwoord zou zeker geweest zijn:
miaar eens met een remmer of rangeerder
■■aten! Die is óók onmisbaar in het bedrijf!" En
M springt meteen een woord van den directeur
'de herinnering: „Men kan zich in geen enkel
de luxe veroorloven, goede krachten
^tmatig klein te houden".
M dat prof. Goudriaan kopschuw is voor
J n. Populariteit. Hij weet, wat deze voor
f waard is; hij weet evenzeer, hoe
wazaKelijk het is, dat het publiek weet, wie
in de administratie-gebouwen van de
Nr.^dsche Spoorwegen. In dezen tijd weet
r ln Nederland, wie er aan het hoofd staat
nüe Nederlandsche Spoorwegen. In volledige
«uggetrökkenheid in „Hgb." heeft de directeur
heil gezien.
Goudriaan is nog maar kort bij de
ifWndsche Spoorwegen. Zijn benoeming
eeW Van1938- En n°g niet z°o heel lang
sP.rah hij het merkwaardige woord, er
streven in Nederland het beste
■edrijf ter wereld te vormen. Is dat
zelfs maar overmoedig?
JlTogant,
Want
"alleen maar moedig.
corps
iemand, die achter zich een zéér toege-
van eenige tienduizenden medewer
kers weet, van hoog tot laag, bezield met zóóveel
liefde voor het bedrijf als was het eigen bezit, mag
zoo blijmoedig de toekomst ingaan. Hij weet van
de toewijding bij de ingenieurs van tractie of
van het seinwezen zoo goed als op den een-
voudigen blotopost zóóveel ergens in het verlaten
land van Drente of van de Peel. Hij weet van het
plichtsbesef, zoo goed bij den meester in net
hooge machinistenhuis van de Jumbo, van den
bestuurder in de nieuw zakelijke cockpit van
den electrischen trein die met 120 K.M. onder de
seinpalen voorbij snelt, als van den eenvoudigen
stationschef van een kleine halte, die misschien
alle treinen van een dag op één na ziet voorbij
snellen, maar desondanks op zijn post moet zijn
voor zeer verantwoordelijk werk.
Hij weet tenslotte, dat het Nederlandsche
volk iets is gaan begrijpen van zijn theorie: „De
Spoorwegen zijn het bezit van het Nederland
sche volk en zij staan ten dienste van het Ne
derlandsche volk".
Mag hij, met die wetenschap, niet streven
naar het beste Spoorwegbedrijf ter wereld? Ach
ter is alles klaar, vóór gaan de seinen op veilig.
Naar het beste Spoorwegbedrijf der wereld, di
recteur!
Het Centraal Bureau voor de Statistiek en het
Economisch Instituut voor den Middenstand deelen
de navolgende indexcijfers mede omtrent de om
zetten in den detailhandel in kruidenierswaren in
September j.l.
Aangezien de opgaven van een aantal bedrijven
voornamelijk middenstandszaken betrekking
hebben op de ontvangsten in plaats van op de ver-
koopen en een gedeelte van de groote aankoopen
in de laatste weken van Augustus eerst in Septem
ber betaald zullen zijn, zijn de indices voor Sep
tember eenigszins te hoog, die voor Augustus te
laag. In verband daarmede zijn tevens de gemid
delden. van deze twee maanden te zamen vermeld.
De indexcijfers van de omzetten in den detail
handel in kruidenierswaren zijn als volgt:
<2
i
Algemeen
Grootwinkelbe
drijven
Coöp. verbruiks-
vereeniging
Middenstandszaken
w O co
(1/12 jaar
omzet
1937 100)
126,3 125,5
01 bioi
co p co
2 <2
co Üco
(overeenkom
stige periode
1938 100)
112,0 117,2
116,3 123,6 93,1 110,5
115,6 114,2 101,9 108,0
129,1 126,8 116,3 119,3
Ten einde een juiste vergelijking te verkrij
gen, zijn voor 1938 en 1939 alleen de omzetten van
de winkels, die op 1 Januari 1938 iri. exploitatie
waren, voor de berekening van de indexcijfers
bruikt.
Wielrijder door hollende paarden
gedood.
Maandagmiddag zijn in de Damlust-kazerne te
Utrecht twee paarden plotseling op hol geslagen.
De dieren zagen kans het hek uit te rennen den
Leidscheweg op, waar op dat oogenblik de 63-
jarige heer Van der Kaay op een rijwiel reed. Hij
werd door één der paarden omver geloopen en liep
bij den val zóó ernstige verwondingen op, dat hij
aan zijn kwetsuren is bezweken.
AUGUSTA PEAUX TACHTIG JAAR.
Een van de weinige nog levende letterkundigen,
die met Kloos, Jacques Perk, Gorter en anderen
behoorde tot de „tachtigers", wier streven in de
jaren tachtig van de vorige eeuw een nieuw geluid
bracht in de Nederlandsche letteren, Augusta
Peaux, zal op Donderdag 2 November a.s. te Nij
megen, waar zij al sinds geruimen tijd woont, haar
tachtigsten verjaardag herdenken.
MIDDELBARE TECHNICI EN BEDRIJFS-
RADENWET.
Het bestuur van den Ned. Bond van Technici
heeft aan den minister van Sociale Zaken en aan
de leden der Tweede Kamer een adres gericht met
het verzoek de bedrijfsradenwet zóó te wijzigen,
dat aan de middelbare technici een redelijke ver
tegenwoordiging in de bedrijfsraden wordt verze
kerd.
door de voortdurende hinder van Uw zenuwen?
Kalmeer en sterk ze dan door
Mljnhardt's Zenuwtabletten
Zenuwstillend Zenuwsterkend
Buisje 75 ct. Bij Apothekers en Drogisten.
(Adv. Ingez. Med.)
Rede van prof. mr. C. W. de Vries
over: de positie van Nederland
in oorlogsomstandigheden.
Prof. mr. C. W. de Vries, heeft voor de juri
dische Studenten te Utrecht gesproken over de
positie van Nederland in de oorlogsomstandig
heden. Hij gaf het verschil tusschen den oorlog
van nu en dien van 25 jaar geleden in het kort
aldus aan:
In tegenstelling met den vorigen oorlog,
toen steeds nieuwe strijdende partijen zich
opwierpen, zien wij nu een algemeen stre
ven naar neutraliteit. Amerika, Turkije
(Zwarte Zee), de Balkan-staten, Italië
(Middellandsche Zee), de Oslo-staten en
Rusland willen alle den oorlog localiseeren
tot één front, waar de oorlog zelf niet kan
uitbreken. Dit streven naar neutraliteit van
allen is een Nederlandsch belang, waar
belangen van anderen samengaan. Neder
land verbindt zich in de practijk met allen,
die de vlucht in de neutraliteit verkiezen bo
ven den oorlog en zoo werken wij ook nu
mede aan het handhaven van regels omtrent
gedragingen in het verkeer der volken, bui
ten een Volkenbond. De Nederlandsche
regeering waakt ook hier voor onze zaak en
voor de belangen van ons imperium.
Spreker wees er in zijn "bede op, dat de jurist
ste.llig verkeerd doet te meenen, dat, Nederland
altijd heeft gestaan en staat aan den kant van
het hooge moreele recht, terwijl zij, die onze
belangen aantasten, dit moreele recht schenden.
Zelfs gaat het spreker nog iets te ver, wanneer
de theorie Nederland een „roeping" toekent, om
aan de monden van de groote Westeuropeesche
rivieren een zelfstandigen staat te onderhóuden
midden van de rivaliteit van groote mogendhe
den. Het is meer de uitoefening zoowel van een
plicht, welke Talleyrand's Europeesche politiek
ons oplegde, als het dienen van ons welbegrepen
eigenbelang.
De Nederlandsche zelfstandigheidspolitiek
voert nu tot onzijdigheid en tot het opkomen
voor de rechten der neutralen, omdat dit ons
belang is.
Veranderde omstandigheden brengen nieuwe
rechtsregels.
Johan de Witt trachtte vrienden te krijgen
door belanghebbenden samen te brengen tot het
erkennen van het nut van den regel: het neu
trale schip dekt de lading. Dat wenschten en
wenschen de Hollandsche reeders.
Is nu ook neutraal goed in een vijandelijk
schip veilig tegen prijsverklaring?
De feiten zijn sedert de negentiende eeuw ver
anderd. De legers en de vloten zijn wel verant
woordelijk voor de krijgsoperaties, maar de mo
derne oorlog is meer. De moderne oorlog is
thans een tactische stellingoorlog, een tech
nische materiaal-slag en een psychologische ze-
nuwstrijd. De eerste wordt gevoerd door de le
gers en door de legerleiding, de tweede door de
leiders en de arbeiders in de industrie, de derde
door de bevolking thuis.
Nu de oorlog van heden aanvangt, waar de
vorige oorlog eindigde, weet ieder, dat de naties
trachten elkaar te ondermijnen in de volks
kracht. En dus moet Nederland dulden, dat de
lijsten der oorlogscontrabande belangrijk wor
den uitgebreid.
Uitbreiding is niet meer te vreezen.
WEST-FRIESLAND BESTRIJDT DE
SPREEUWEN.
In Ihet afgeloopen fruitseizoen zijn in verschillen
de dorpen in W.-Friesland maatregelen tegen over
last van spreeuwen genomen. Vooral in Schellink
hout waar een verordening door den raad op 't ver
storen der nesten in den broedtijd werd aangeno
men, is deze actie intensief gevoerd. De gemeen
schappelijke slaapplaats, waar voorheen duizenden
trekspreeuwen overnachtten, werd onherberg
zaam gemaakt, terwijl op de daken der gebouwen
de nesten werden verstoord.
Het resultaat is geweest dat in 1939 de spreeu
wen geen schade van eenige beteekenis aan de
fruitgewassen hebben aangericht.
DE NIEUWE WELDADIGHEIDSZEGELS
„VOOR HET KIND".
's-GRAVENHAGE, 28 October 1939. Weder
om zullen dit jaar weldadigheidszegels „Voor het
kind" verkrijgbaar worden gesteld en wel gedu
rende het tijdvak van 1 December 1939 t.m. 5
Januari 1940, met een toeslag boven de frankeer-
waarde, welke ten goede komt aan het bescher
ming- en hulpbehoevende kind in het algemeen,
met uitzondeirng van de zuigelingenbeschernnng.
De zegels zullen in 5 frankeerwaarden verschij
nen, nl.:
11/2 cent (grijs) met een toeslag van VA cent;
2'A cent (groen) met een toeslag van 2y2 cent;
3 cent (roodbruin) met een toeslag van 3 cent;
5 cent (groen) met een toeslag van 3 cent;
12A cent (baluw) met een toeslag van 3A cent;
zij zijn ontworpen door den kunstschilder Sierk
Schroder te Wassenaar.
De voorstelling is voor alle waarden dezelfde:
een loopend kindje met een hoorn des ovenloeds
over zijn schoudertje hangend.
De zegels zijn vervaardigd in rotogravure. De
afmetingen van het beeldvlak zijn 18 bij 27 m.M.
De geldigheidsduur loopt t.m. 31 December
1944.
HET RIJVERBOD OP ZONDAG.
Horecaf heeft een adres aan den minister van
Economische Zaken gezonden, waarin verzocht
wordt om, indien de beschikbare benzinevoorraad
verbruiksbeperking noodzakelijk maakt, het ver
bod om op Zondag auto te rijden op te heffen
onder gelijktijdige invoering van distributie.
Raspaarden uit den Renstal Goudriaan De Diesel- .electrische-, de
stroomlijn-locomotief en de nieuwste aanwinst, de moderne
electrische trein.
(Van onzen specialen verslaggever)
EYGELSHOVEN, 31 Oct. Brand in de mijn
„Laura", die tezamen met de „Julia" door de Maat
schappij „Laura en Vereeniging" geëxploiteerd
wordt.- Het moet als een wonder gerucht door
't mijnwerkersplaatsje gegaan zijn. Gisterochtend
heeft de Maandagploeg niet kunnen afdalen, een
bewijs, dat het vuur, uitgebroken op de laagste
verdieping, fel woed en dat de bestrijding, welke
met vereende krachten direct is ingezet, veel tijd
zal vergen. Het werk in de geheele mijn is dan ook
stil gelegd, ook op de andere, minder laag gelegen
verdiepingen
In Eygelshoven, gelegen onder den rook van
Heerlen, is de brand het gesprek van den dag, on
danks het feit, dat men er niets van kon zien en
er niets van weet. Behalve dan datgene, dat in het
officieele communiqué, uitgegeven door de directie
der maatschappij, is medegedeeld. Maar dat laat
ruimte te over voor het stellen van vragen. Vele
vragen zelfs. Een antwoord daarop is echter niet
te krijgen. De directie heeft het consigne: zwijgen
in alle talen uitgegeven. En dus houdt men zich
daaraan, ook of liever juist! diegenen, die uit
hoofde van hun functie geacht kunnen worden de
bevoegdheid te bezitten tot het verstrekken van de
juiste informaties.
De nuchtere mededeeling, dat er in den nacht van
Zaterdag op Zondag brand ontstaan is op de laag
ste verdieping, welke zich op bijna 380 meter on
der den grond bevindt en dan nog wel een brand
van vrij ernstigen aard is eigenlijk alles wat be
kend is. Daarnaast heeft men ook gehoord, dat een
der leden van het personeel, wiens wegblijven Zon
dagochtend de reddingsploeg tot het instellen van
een onderzoek heeft gebracht door gasverstik-
king om het leven is gekomen. Het communiqué
volstaat verder met de mededeeling dat de Maan
dagochtendploeg niet aan het werk is gegaan en
dat alle krachten gemobiliseerd zijn voor de be
strijding van het vuur.
Verder wordt er in Eygelshoven gegist: naar de
oorzaak van den brand, naar diens omvang, naar
de kans op uitbreiding naar de schade, naar den
duur van de tijdelijke werkloosheid der ongeveer
1400 a 1500 mijnwerkers, enz. enz.
De man-van-de-krant, die na lezing van het.
communique, via de directie antwoord op deze vra
gen hoopt te verkrijgen, komt bedrogen uit. De ver
trouwensman, die hem te woord staat, kan alleen
maar zeggen, dat er aan het communiqué niets toe
te voegen valt. Alleen kan nog gezegd worden, dat
er geen gevaar meer bestaat, dat de brand nieuwe
slachtoffers zou eischen en dat men de hoop koes
terde morgen, in den loop van den dag gereed te
komen met de insluiting van den brandhaard, het
geen geschiedt door indamming. Verder konden al
leen algemeene inlichtingen over de mijn verstrekt
worden, waarbij vragen over den brand „taboe"
waren.
Hoeveel man er deelnemen aan de bestrijding van
het vuur en onder wiens leiding dit geschiedt, of
de maatschappij verzekerd is tegen een dergelijke
schade, in hoeverre de brand van invloed zal zijn
op de jaarlijksche productie aan steenkoolZie,
daarover was geen uitsluitsel te bekomen, ofschoon
met name de laatste vraag, gezien in het licht van
de huidige tijdsomstandigheden, toch zeker voor ge
heel Nederland van belang is. Nog maar enkele
weken geleden is de mededeeling gdaan, dat de
Nederlandsche mijnen „zwart goud" genoeg pro-
duceeren om in de behoefte van het Nederlandsche
volk te voorzien. Men heeft zich daarbij gebaseerd
op de normale productie, er geen rekening mede
houdend, dat door onvoorziene omstandigheden het
productieproces in een der mijnen wel eens ge
staakt zou moeten worden. Dit is thans met de
„Laura", welke sinds een kwart eeuw in bedrijf
is en welke, tezamen met de „Julia" jaarlijks an
derhalf millioen ton steenkool levert.
En dus.... dus gist men in Eygelshoven: in de
enkele cafés als in de zwart berookte huizen van de
ongeveer 3000 mijnwerkers, welke in dit plaatsje
wonen. Maar men gist ook ïn de kantoren en de
bijgebouwen van de mijn zelf. Slechts enkelen zijn
bekend met den omvang van den brand en met
de eventueele gevolgen. Zij zwijgen. En zoo zwij
gen ook de leden van de eerste reddingsploeg, die
Zondagochtend in de mijn zijn afgedaald, omdat één
van hun makkers niet op tijd boven kwam. Zij
hebben hem gevonden en hoewel direct gepoogd is
met zuurstofcylinders hem in het leven te houden,
is dit niet gelukt. De leden van deze ploeg hebben
een haastig onderzoek ingesteld, waarbij zij spoe
dig tot de ontdekking kwamen, dat er door onbeken
de oorzaak brand in de mijn ontstaan was. Meteen
is er toen alarm geslagen, is men aan het werk ge
gaan om den brandhaard te dooven en het vuur, dat
diep in Limburg's grond zulke massale hoeveelheden
voedsel vindt, het langzaam voortkruipen te be
letten.
De gistermiddag laat verspreide mededeeling, dat
er geen gevaar meer bestaat, dat de brand nog meer
slachtoffers zal eischen, beteekende overigens voor
velen een groote geruststelling. Vuur in een kolen
mijn onder den grond.... De mijnwerkers en
hun verwanten weten maar al te goed wat dit
zeggen wil en hoeveel gevaren de bestrijders daar
bij kunnen loopen als zij in de mijn zijn afgedaald.
Eén explosie, een plotselinge instorting en de weg
terug kan afgesneden zijn
Nu dit gevaar is geweken zal men er wellicht
in slagen een al te groote uitbreiding van den brand
te voorkomen, daardoor de gelegenheid om weer
aan het werk te gaan, bespoedigend. De mijnwer
kers, die hun dagelijksche boterham in de „Laura"
verdienen, zien dit oogenblik met verlangen tege
moet. Zoolang men dit echter nog niet definitief
weet, wordt er geraden, blijft men zich in veron
derstellingen verdiepen.
(Nadruk verboden.)
Oordeel van mr. J. A. de Wilde.
Men zal zich moeten oefenen in
neen zeggen.
het
Aan een lunch van het departement Utrecht van
de Nederlandsche Maatschappij voor Nijverheid en
Handel heeft mr. J. A. de Wilde oud-minister van
Financiën, hedenmiddag een toespraak gehouden
over: De Nederlandsche Staatsfinanciën.
Spreker begon met de opmerking, dat te mid
den van de beangstigende onzekerheden, die het
wereldtooneel thans biedt, de Staatsfinanciën geen
gunstige uitzondering maken. De toestand dier fi
nanciën vormt een probleem van den eersten
rang.
Slechte financiën moeten leiden tot slechte po
litiek. Wie uitgeeft en leent zonder zich reken
schap te geven van de vraag, of hij straks op
reeële wijze aan zijn verplichtingen zal kunnen
voldoen, ondergraaft het vertrouwen. Maakt de
overheid zich daaraan schuldig, dan ondermijnt zij
haar eigen crediet en geeft een sleoht voorbeeld
aan de kringen, waaruit het maatschappelijk leven
is opgebouwd.
In een land als het onze moet de overheid in
alle opzichten het vertrouwen der burgerij kunnen
genieten: in haar onpartijdige rechtspraak, iï
haar correcte dagelijksche leiding der bestuurs
zaken ook in haar financieele beheer en beleid.
Anders wordt een slag toegebracht aan haar ge
zag en kan zij straks zelfs de loopende uitgaven
niet meer behoorlijk financieren.
Onze Staatsschuld beliep in 1914 f 1.154 mil
lioen, thans beginnen wij de oorlogsperiode met
f 4 milliard schuld.
Het financieele probleem lijkt onoplosbaar. En
daarin schuilt op zichzelf reeds het gevaar van een
defaitistische stemming. Sommigen zullen zeggen:
het baat toch niet wat ge ook doet, de paarden
zijn op hol, laat ze maar voorthollen.
Die mentaliteit moet voorkomen worden.
Daarom moeten wij, onder de leiding der regee
ring, den kop er voor houden.
Daartoe zal in allen ernst noodig zijn versobe
ring in iden Staatsdienst, hoe uiterst moeilijk die
ook te bereiken is. Spr. zette de moeilijkheden
daarvan uiteen. O.a. wees hij op een verkeerde
mentaliteit, die nu zelfs nog aanleiding geeft aan
sommigen om op niet strikt noodige uitbreiding
van Staatsbemoeiing aan te dringen.
De regeering kan essentieele volksbelangen, ook
al kost de behartiging er van geld, niet verwaar-
loozen. Defensie en werkloosheid moeten haar
volle aandacht houden, al meende spr., dat op deze
gebieden hetzelfde zou kunnen worden bereikt voor
minder kosten.
Maar overigens zullen wij, de regeering voorop,
ons moeten oefenen in het neen durven zeggen,
ook tegen ons zelf. Dit laatste is soms het moei
lijkst
Dit is zeker: slaat het schip van Staat van zijn
financieele ankers los, dan raakt alles op drift.
Maar ook uit de meest ernstige situaties is red
ding mogelijk, als de mentaliteit des volks ge
zond is.
Radio-oproep van
ir. van Lidth de Jeude
De oud-minister van waterstaat, jhr. ir. O.
C. A. van Lidth de Jeude, voorzitter van den
Centralen raad van advies inzake ontwikkeling
en ontspanning van militairen, heeft Maandag
avond in het algemeen programma voor de radio
een uiteenzetting gegeven van de wijze, waarop
deze raad zich voorstelt zijn taak te vervullen.
Men onderschatte niet de geldbehoeften, al
dus zei spr., noodig voor het ontwikkelen en
ontspannen van een groot gezin van meer dan
300.000 leden, voor onbepaalden tijd. en men
susse zijn geweten niet met de gedachte, dat
daarvoor van Overheidswegen moet worden ge
zorgd. De Overheid blijft stellig niet in gebreke
te doen wat in haar vermogen is, doch het mi
litaire budget is reeds overbelast en er blijft nog
een ruim arbeidsveld voor particuliere vrijgevig
heid die steeds op den bres stond, als het gold,
nopden te lenigen. Bovendien, het spontane
gebaar van vrijwillige bijdragen, zal niet na
laten degenen, die zijn opgeroepen, om onze
hoogste belangen te verdedigen, kracht te
schenken door dit bewijs van medeleven van hen
die achterbleven
De taak van den raad kan nader worden aan
geduid als een coördineerende en een stimu-
leerende taak.
In de eerste plaats dient het juiste verband te
worden gelegd tusschen burgerbevolking en
militaire autoriteiten. Van zuiver militair stand
punt bezien, zal ontwikkeling en ontspanning
noodzakelijk zijn om den geest en den tucht in
het leger te handhaven, van algemeen maat
schappelijk standpunt bezien ligt de beteekenis
daarvan ln de geestesgesteldheid, bij terugkeer
in de burgerlijke samenleving.
Ir. van Lidth de Jeude vermeldde natuurlijk
ook het gironummer waarop men zijn giften
kan storten n.l. no. 35998 ten name van het
Bureau voor O. en O. bij het Alg. Hoofdkwartier
te 's Gravenhage en eindigde zijn toespraak al
dus
„Is men algemeen doordrongen van de hooge
beteekenis van de taak, waarvoor wij ons ge
steld zien? God geve, dat ons de oorlogsver
schrikkingen bespaard blijven, maar ook dan
hebben wij een ernstig gevaar te bestrijden. Wij
dienen ervoor te waken, dat als te zijner tijd
de demobilisatie zal plaats vinden, deze niet ge
paard gaat met verschijnselen van demorali
satie. Wij dienen al onze krachten ln te span
nen, dat onze gedemobiliseerde militairen ge
zond naar lichaam en geest ln de maatschappij
terugkeeren en dat de maatschappij zonder
ernstige evenwichtstoringen, hun de plaats, die
hun toekomt, weder kan inruimen.
Beseft de gevaren en slaat de handen ineenl"
Hamsteren en prijsopdrijving
zwaar gestraft.
De Utrechtsche politierechter veroordeelde eer»
Utrechtschen bakker, die een partijtje huishou
delijke waren had gehamsterd tot een geldboete
van f 100 subs, dertig dagen hechtenis, met ver
beurdverklaring der in beslag genomen goederen.
Een ijzerhandelaar uit Zeist had getracht een
hoogeren prijs te krijgen voor een partijtje draad
nagels,e dat hij in zijn bedrijf in voorraad had.
Verd. beriep zich op het feit, dat op dat oogenblik
de inkoopsprijs van de draadnagels reeds aanmer
kelijk was gestegen.
De politierechter veroordeelde den ijzerhande
laar tot een geldboete van f 150 subs, dertig da
gen hechtenis.
Man lag gewond langs den weg.
Enkele uren later overleden.
Maandagmorgen is op den rijksweg te Ten Boer
een man gevonden, die ernstig gewond bleek te
zijn. Zijn fiets lag op eenigen afstand van hem.
Uit een ingesteld onderzoek bleek, dat het de
52-jarige gehuwde N. Mulder uit Woltersum was.
Men vermoedt, dat de man met zijn fiets gevallen
en door een auto aangereden is. Later op den dag
is M.. die naar het Academisch Ziekenhuis te Gro
ningen was overgebracht, aan zijn verwondingen,
overleden.
