2)e QHQ£tüksUOQet Mijnongeluk in België Een slotrecensie „9iet laatste leduff". Jm enitan een Scfiowéutq). HAARLEM Woensdag Het doek is op. Het decor stelt van alles voor wat U maar bedenken kan, en de hoofdrol speelt: de opkooper. In vele bijrollen verschij nen belangstellenden voor tooneelrequisieten, kooplustigen van wat los en vast is, een do lende acteur, die afscheid komt nemen van vele herinneringen, en een verslaggever, die het laatste stuk op de planken van den Schouw burg aan den Jansweg wil recenseeren. Het is geen opgewekt stuk, dit laatste. Ronduit êen tragedie. En als tragedie helaas zeer suggestief en geslaagd. Het voorlaatste bedrijf werd gisteren opgevoerd. Vandaag is het doek gevallen, zonder applaus. Gis teren was het kijkdag. De Jansweg-schouwburg. die het niet tegen vader Tijd en zijn streken heeft kunnen bolwerken, stelde haar deuren open voor een ieder, die binnen iets van zijn gading vinden kon. De inventaris werd bekeken, en van wat be viel werd het nummer genoteerd. Vandaag is het verkocht. Duister en leeg was de zaal gisteren, de loges leken ingevallen, een laatste kleurblos ver- Zonk in de diepte van het donker. i'h W #7 Ó<t> u Log£ no.q rwo-o.A i'\ou sijachtf *o.3>b>2> op CA, r-cu Een acteur stond op het tooneel. Maar hij hoorde er niet thuis. De planken waren bestemd voor de opkoopers. En hij wilde alleen nog maar voor het laatst de zaal zien, waar hij zooveel succes had ge kend. Hij keek de zaal in. In zijn verbeelding zag hij plotseling de stoelen weer bezet door menschen, in gespannen aandacht. De loges waren voL Uit het duister kwamen als uit het verleden figuren te voorschijn, en zij huilden en lachten. Maar bij too- verslag was alles weer monotoon schemerachtig en leeg. Op loge nummer 4 was een ander nummer geplakt: 363, en op loge nummer 5 stond 364! De nummers voor de koopers hadden de nummers voor de tooneelliefhebbers verdrongen. De tragedie op de planken was zonder actie. Meubelen uit allerlei tijden, tafeltjes met ranke pootjes, stoelen groot en klein, makkelijk en ongemakkelijk, een collec tie lampen aan een lijn, divans, muzieklessenaars, een taart van bordpapier, zoowaar een wingerend boompje met lentebloesem van crêpe, borstbeel den, wandplaten in vele variaties, stonden, hingen of lagen op het tooneel, en in trieste zwarte jassen gedoken gegadigden bewogen zich traag langs al deze zonderlinge voorwerpen. „Ze moesten het maar per kilo verkoopen", brom de iemand geringschattend „Wat een rommel", viel een ander bij. Inderdaad, de geest, die dit alles leven in blies, de Muze van het tooneel, is reeds lang van de plan ken verdwenen, en liet haar attributen in trooste- iooze hulpeloosheid achter. tcoiieHCB'Ld SA Koe ce.nc£e Ergens temidden van restanten van schijnwerpers draden en andere rommel lag een doosje met blin kende ronde munten: tooneelgeld. Daar heeft het den schouwburg nooit aan ontbroken. Wel aan echt geld; wanneer dat er genoeg was geweest had het tooneelgeld hier niet te koop gelegen. Op een divan stond een kop met treurige trekken in het gezicht. Het was de eene van de tooneel- tweeling „Een lach en een traan",, en ik heb gepro beerd in den rommel den anderen kop. die de lach symboliseert, te vinden, maar deze was nergens. Blijkbaar voelde hij zich in dit gezelschap niet meer thuis. Tusschen de schilderijen was een portret van Jan C. de Vos met een opdracht, en een afbeelding van Louis Bouwmeester als Shyloek. Op een tafel ston den de borstbeelden gepresenteerd, en ze hielden al hadden ze het lichaam reeds verloren het hoofd koel in de narigheid. De dolende acteur zag al deze attributen aan met jyeemoed. In de oogen der opkoopers was geringschatting te bespeuren. „D'r is niet veel bij Jan". „Een zoodje, Piet". Dat was de dialoog van deze tragedie. Maar de dolende acteur hoorde alleen zijn eigen schoonere dialogen uit het verleden weerklinken. iemand heeft de kleedkamer eens een theater in Wé hebban eji ai in. d'it>spieéeit c Lcxs ce keAsn.en/ i n fts-6 G L-ap.sjj2 tn, rvaoót, 3 het theater genoemd. De kleedkamers hier waren een stilte in de stilte. Slechts de eenvoudige lampen spiegelden zich doodstil in het glas van de schminktafels, en ze deden het zóó stil dat het leek alsof de spiegelbeel den ook écht waren. Welke acteurs, welke actrices hebben in den loop der tijden in deze spiegels ge keken? In een hoek stond een regiment flesschen: volgens de etiketten had er eens bols, wijn en blauwzuur in gezeten. „Ze hebben ook dorst gehad" zei een kooper, die het hoofd om de hoek van de deur stak, maar hij doelde niet op het blauwzuur. Gelukkig liet hij de kamer vlug weer met het verleden alleen. Vanmorgen om half tien begon het laatste be drijf van de tragedie. Alles werd verkocht. „Niemand meer dan één vijf ren-twin tig voor vijf standaards?" informeerde de afslager. Stilte. En dan tot de „gelukkige": „Ik wil je Zondag wel komen helpen zagen Leen". Gelach. „Niemand meer dan één vijf-en-zeventig voor drie mooie divans en een stoel?" Wederom: Stilte. „Je kunt nog beter op de straatkeien gaan lig gen", commentarieerde de afslager. „Dat had je eerder moeten zeggen", galmde de „gelukkige kooper" uit de zaal. In het allerlaatste bedrijf van de tragedie van den Jansschouwburg zat méér schot. De afslager was de eenige sprekende acteur en zijn contact met de zaal was in orde. Menig con ferencier zou hem benijden om de reactie, die hij uit de stalles haalde! De andere menschen op het tooneel speelden een pantomime, droegen de din gen af en aan. Een „bosje" telefoontoestellen, welke menig wel luidende stem van acteur of actrice hebben ge hoord, ging voor f 3,25. Een partijtje portretten van tooneelspelers bracht 40 cents op. Een zonne wijzer bracht 't tot £3,25 Een schommelstoel kwam voor f 0,60 aan een eigenaar. Het treurende masker was geen apart bod waardig. Het werd als toegift bij een partij diversen gedaan. Het doek is gevallen. Het laatste bedrijf van de tragedie in envan den Jansschouwburg is uit. De zaal was vol, het stuk treurig, maar naar waarheid opgevoerd. De bijval van het publiek was hoorbaar. Edochgeen bloemen. v. H. (Met een paar krabbeltjes van den schrijver). De melk wordt duurder. Met ingang van 5 November. 's GRAV'ENHAGE, 1 November. De minister van economische zaken deelt mede dat ten ge volge van de stijging der zuivelprijzen het be loop der zuivelwaarde, welke den grondslag vormt voor den prijs, welken de veerhouders in het wettelijk consumptiemelkgebied in het Westen des lands voor hun melk ontvangen, zoodanig is, dat een verhooging van den prijs, welken de melkhandel betaalt noodzakelijk is geworden. Derhalve wordt deze prijs met 1 cent per liter verhoogd, hetgeen gepaard gaat met een overeenkomstige verhooging van den mini mumver koopprijs voor consumptiemelk in ge noemd gebied. Deze verhooging zal 5 November a.s ingaan. TINQUOTUM VIERDE KWARTAAL 100 PROCENT. LONDEN, 1 November (Reuter/A.N.P.). Het internationale tincomité heeft de quota voor het vierde kwartaal van dit jaar van 70 op 100 procent gebracht. Ook wordt medegedeeld, dat de quota voor het eerste kwartaal 1940 niet langer dan 60 procent zullen zijn. Geen groot Duitsch offensief vóór het voorjaar? LONDEN, 1 November (Havas). De corres pondent van de „Daily Telegraph" te Kopenhagen schrijft: „Indien men in Duitschland gelooft dat een aanval aan het front zal komen, denkt men toch niet dat deze op groote schaal zal zijn. De correspondent verneemt, naar hij zegt, uit Berlijn dat Duitsche militaire kringen thans erkennen dat de weersomstandigheden een aanval op groote schaal op de Maginotlinie vóór het voorjaar on mogelijk maken. Thans valt sneeuw op het ge- heele gebied tusschen Karpathen en Vogezen, van Modlin in het oosten tot Belfort in het Westen. Majoor Temper ley spreekt in hetzelfde blad een dergelijke meening uit. Hij voegt hier even wel aan toe dat het geheel in overeenstemming zou zijn met de methoden van Hitier, wanneer Engeland als hoofddoel werd uitgekozen, daar de Duitsche propaganda het Vereenigd Koninkrijk verheven heeft tot de positie van hoofdvijand. Het is na de jongste verkenningsvluchten boven het gebied van Hull en Grimsby waarschijnlijk dat deze zones en een zeker aantal andere havens zul len worden aangevallen. Dreigende staking in het Zaansche houtbedrijf. Arbeiders verlangen duurtcbijslag van 15 pCt. ZAANDAM, 1 November. Te Zaandam zijn met betrekking tot het houtbedrijf moeilijkheden gerezen tusschen de werkgevers en de werkne mers. De laatste zijn een actie begonnen voor ver hooging der loonen, ter compensatie van de stij ging der levensmiddelen. Zij houden vast aan verhooging met 15 pet. Mochten de werkgevers hierin niet bewilligen, dan zal, zoo is in een gisteravond gehouden ver gadering besloten, Maandagochtend het werk wor den neergelegd. In dezen geest is heden een ultimatum aan de werkgevers verzonden. Naar medegedeeld werd, zouden nog verscheidene houtbooten in de Zaan- damsche hav^n verwacht worden. Duikbootaanval nabij de Bermuda-eilanden NEW YORK, 1 November (Reuter.) Radio Mac- kay meldt een noodsein te hebben opgevangen van een niet-identificeerd vaartuig, dat zich op on geveer 400 mijlen ten noordoosten van Bermuda moet bevinden. In het bericht werd nog gesproken over een „duikboot". Drie Amerikaansche schepen, een stoomboot, een tankschip en een kustvaartuig begeven zich met spoed naar de plaats, waar het schip in moeilijk heden is geraakt. NIEUWE MILITAIRE ATTACHé BIJ DE AMERIKAANSCHE LEGATIE. 's-GRAVENHAGE, 1 November. Bij de Ame rikaansche legatie is benoemd tot militaire atta ché: major W. S. Colbern. Major Colbern was voordien werkzaam bij de legatie te Warschau en is de vorige week in Den Haag aangekomen. BERGEN, 1 November (Belga/A.N.P.) Naar wordt medegedeeld is in een steen kolenmijn in La Bouverie (nabij Bergen) een ongeluk gebeurd. Het aantal dooden bedraagt elf. Jiototafs wdt. Het oordeel van Parijs en Londen. PARIJS. 1 November (Havas). De gisteren door Molotof in de bijeenkomst der Opperste Sovjets uitgesproken redevoering wordt breed voerig in de bladen besproken. Pertinax schrijft in de „Ordre": De Duitsche dictator heeft Moskou gehoord en zich afgevraagd of Molotof zijn belofte zou houden. Thans is Hitier inge licht. Sovjet Rusland blijft neutraal. Duitsch land kan slechts gelegenheidshulp verwachten en dan nog beperkt, daar de redevoering van den Russischen volkscommissaris van buiten- landsche zaken in drie punten kan worden samengevat: 1. De handen vrij houden; 2. De neutraliteit in acht nemen en 3. Alles doen om een einde te maken aan de vijandelijkheden. De „Journal" is van meening, dat Molotof de rol van advocaat heeft gespeeld van een be schuldigde, wiens naam Hitler is. Het blad schrijft verder dat Molotof geen woord heeft gezegd over Oostenrijk, Tsjecho-Slowakije en Pelen. In zijn pleidooi voor Hitier dringt Molo tof aan op een tegemoetkomende houding. De eerste niet-officieele reactie te Londen op de rede van Molotof luidt aldus United Press dat hij niets gezegd heeft om Duitschland's positie te versterken. Uit Oslo meldt United Press: De rede van Molotof wordt hier weliswaar als een „uitdaging" aan de Westersche mogendheden beschouwd, maar evenzeer als een kleine conso lidatie tegenover Duitschland in militairen zin. Men is van meening dat Rusland de belooning in Polen en dë Baltische Staten geaccepteerd heeft en daarmee tevreden schijnt. De rede zocht druk op Finland uit te oefenen, maar de manier waarop men dit denkt te verwezenlijken, name lijk door een wederzijdsch non-agressie-pact zou een onzekere toekomst met zich brengen. Molotof's verklaring dat Rusland waarschijnlijk te bevredigen zou zijn met een wederzijds voldoening schenkende overeenkomst met be trekking tot Karelië wordt hier als te heersch- zuchtig beschouwd en als onvereenigbaar met de Fmsche onafhankelijkheid. Tevredenheid te Berlijn. BERLIJN, 1 November. Het Duitsche Nieuwsbureau meldt: In politieke kringen heeft de rede van den Sovjet-Russischen volkscommissaris van bui- tenlandsche zaken een uitstekenden indruk ge maakt. Na den eersten indruk is de eerste op merking die men maakt, dat zij zoozeer voor zich zelf spreekt en dat zij nauwelijks opheldering- behoeft. In het bijzonder wordt de nadruk ge legd op de volledige overeenstemming in de doel stelling der buitenlandsche politiek tusschen Duitschland en de Sovjet Unie. Voorts de gemeenschappelijke afwijzing van den toestand ontstaan door Versailles, en de veroordeeling van een „ideologischen oorlog" welken Molotof als misdadig kenschetste. Te Rome. ROME. I November. (Stefani). De aan dacht van de Italiaansche ochtendbladen gaat in de eerste plaats uit naar de wijzigingen in het kabinet. Onder „laatste berichten" publi- ceeren zij een uitvoerig uittreksel uit de rede van Molotof waarvan het grootste deel echter te laat kwam om de ochtendbladen nog te halen. De „Messagero" legt in een opschrift boven de redevoering den nadruk op „de veroordeeling van den oorlog der democratieën door den Rus sischen volkscommissaris". Volgens United Press was de rede van Molotof gelijk een bom voor geheel Finland daar daardoor blijkbaar de stilzwijgende overeenkomst geschonden wordt dat geen der beide partijen den inhoud van de eischen bekend zou maken vóór Donder dag, wanneer de Finsche delegatie in Mos kou zou zijn aangekomen. Havas meldt dat de maatregelen tot handha ving van de neutraliteit van Finland thans ge reed zijn en men is bereid het hoofd te bieden aan alle gebeurlijkheden. In politieke kringen wacht men met kalmte den loop van de onder handelingen af. De samenstelling van de Finsche delegatie is gelijk aan die van de vorige en bestaat uit dr. Paasikivi, minister Vaino Tanner, kolonel Paa- sonen en de secretaris van het ministerie voor buitenlandsche zaken, Nykopp. Nieuwe situatie geschapen. Het Finschetelegraaf agentschap deelt mede, dat Molotof door zijn uiteenzetting van den Russischen eisch aan Finland een nieuwe situatie heeft geschapen Het ministerie van buitenlandsche zaken doet uitkomen, dat Finland al het mogelijke heeft ge daan om te voldoen aan de wenschen der Sovjets met betrekking tot de verdediging van Leningrad, zonder een druk van het buitenland te ondergaan. Finland is er van overtuigd, dat de Sovjets het tot 1945 geldende niet-aanvalspact zullen eerbie digen. Vervolgens kwamen de apen, die in een zeer groote kooi heen en weer sprongen, aan de beurt. Jammer genoeg was er één klein aapje, dat niets anders deed dan huilen. Waarom? De reden was duidelijk: het aapje werd hevig door de andere apen geplaagd..^. Dat was Dinges niet naar den zin. Hij dreigde de apen met z'n vuisten, opdat zy met hun plagerijen op zouden houden. Maar de apen dachten misschien, dat hij spelen wilde, want zij staken allemaal eveneens hun vuisten op en schudden die dreigend tegen cyjnheer Dinges, Mijnheer Dinges werd kwaadEn als hij boos was, deed hij dingen, die hjj an ders stellig niet zou doen. Ook nu. Met een ruk trok hij de deur van de kooi open en stapte naar binnen, 't Lieve leven was direct in vollen gang, want de apen keer den zich eensgezind tegen hem, Britsche pers over Molotof's rf(j Natïonaal-socialistische verwachtingen bodem ingeslagen, zoo wordt &econstatcerd LONDEN, 1 November. De Britsche m besteden veel aandacht aan de redevoMi*» Molotof. van „Daily Telegraph" zegt, dat de Russische h* ling de neutraliteitspolitiek voort te zettp kern vormt van de redevoering, welke &yfi 05 vrrovrX aoYirrolrrm/^icrrX T?prli,n Wsrclfj werd aangekondigd. Berlijn had de singen beloofd met een beslissende den geheelen loop van den oorlog. MolotofÉf-^ zeer zeker voor verrassingen gezorgd doch van den aard, welke voorspeld was. De „News Chronicle" schrijft dat de v van Molotof dat Rusland neutraal zal blijvend? lijn verdriet zal doen, daar het een keerountT' den oorlog beteekent, alleen in dien zin ?- een einde maakt aan de i naai socialisten in den tegenwoordigen striiS" tairen bijstand der Sovjets te ontvangen, PROPAGANDA-UITGAVE VOOR OVEBUSQ, Bij het Alg. Publiciteitskantoor Amsterdam', onder den titel „Overijsel" een lijvige en rijk illustreerde propaganda-uitgave voor de iin cie Overijsel verschenen met medewerking 1" instemming van verschillende gemeenten Ve? eenigingen voor Vreemdelingenverkeer en and instanties. De Commissaris der Koningin in de provin- Overijsel, mr. A. E. baron van Voorst tot Voor* heeft een kort inleidend en aanbevelend nm voor deze uitgave geschreven. Aan alle voornaamste plaatsen van Overltoi zijn uitvoerige en zeer mooi verluchte artikelen gewijd, meestal voorzien van de portretten d' schrijvers. De schoonheid van Zwolle; Zwolle als woonstad; Een krachtige middenstand: stutvoj» stad en land; De Kamer van Koophandel en Fa brieken voor Noordelijk Overijsel; De Zwoheha Vee- en Paardenmarkt zijn b.v. de titels van eeni ge der artikelen over Zwolle in dit boek gescht ven. Ook aan Deventer en Enschedé is een zt« ruime plaats ingeruimd. Maar ook de kleinere plaatsen in Overijsel, die èn zelf èn ln haar om- geving zooveel schoons en bekoorlijks bieden zijn waarlijk niet vergeten. Deze mooie uitgave zal er zeker veel toe bijdn gen dat, nu zeer waarschijnlijk de vacanties van het volgend jaar niet in het buitenland zullen kunnen worden doorgebracht, velen de gelegen heid te baat zullen nemen, onze mooie Oostelijk» provincie „over den IJsel" nader te leeren kennen, Commissionnair voor het Amsterdamsche Hof. {loogere straf geëischt. AMSTERDAM, 1 November. Het gerechtshof, gepresideerd door jhr. mr. J. F. Lewe van Nijen- stein behandelde vandaag de strafzaak tegen den 38-jarigen Amsterdamschen commissionnair in effecten, P. J. K., die door de rechtbank te Am sterdam op 21 Juni wegens verduistering van 3) a f 40.000 ten nadeele van de N.V. Petra Prima waarvan hij directeur was, en wegens het ver- spreiden van een valsche prospectus en het pub!!- ceeren van een onware balans en winst- en ver liesrekening, werd veroordeeld tot twee en een half jaar gevangenisstraf met aftrek van een ge deelte van den tijd, in voorarrest doorgebracht. De procureur-generaal, mr. J. Versteeg, vorder» de gezien de buitengewone ernst van de feiten, waardoor tallooze menschen zijn gedupeerd, een hoogere straf, dan de rechtbank heeft opgelegd, nl. een gevangenisstraf voor den tijd van drie jaar, Arrest 15 November. OUD-ASSISTENT-RESIDENT VOOR HET GERECHT. 's GRAVENiHAGE, 1 November. De oud assistent-resident mr. J. C. van der M. is wegens verduistering door de Haagsche rechtbank veroordeeld tot een gevangenisstraf van zei maanden, waarvan vier maanden voorwaardeljik Als executeur-testamentair had hij een be- darg van ruim f 7000 niet aan de rechthebbende, een stichting, ter hand gesteld, doch, naar hij zeide, uitgeleend aan zekeren K. De advocaat-generaal bij het Haagsche 3 mr. L. B. J. Vermeulen vroeg heden bevestiging van de door de rechtbank opgelegde straf. Uitspraak 15 November. BURGERLIJKE STAND HAARLEM, 1 November. Ondertrouwd: 1 November: H. J. Rijs en H. A. Hogeboom van Buggenuffl, H. Ch. Stuut en M. Th. Kuijer, A. Voorzanger ea W. A. Braak, H. J. J. Warren en A. L. Ruijgvoorn, G. Th. Duineveld en Ch. M. Rumping, A. W. Balm en C. P. M. Hulsebosch, P. Wouda en A, M. C. Piet, M. Umans en J. J. M. Mul, J. P- van Ba tenburg en T. van Biezen, E. K. Barner en J. W man, W. Hirs en G. Krooder, W. J. van Hoofl en W. E. Th. M. Schoonebeek, J. Ruigrok en J. L. van Wel, A. B. J. Arentsen en T. H. Jorna, A. L OJ huijsen en T. J. de Jong, H. Hekker en Ch. J. Klesser, B. J. E. Nuijten en A. C. M. Mors, w. Fehres en M. P. Voetelink, J. W. Petersen en A. van de Vijver, M. P. J. Nijenhuis en H. J. Kienjet, C. A. Schipper en F. van Bockel, Telman en G. W. Leenders, W. W. Oriens en j Buitenhuis, H. C. H. Thuis en A. G. Ch. MofflKJ W. Beukers en T. Radix, G. J. Thijssen en M. n. Roozen, P. D. de la Saussaije Briêt en M. Astro, W. van Wonderen en A. H. Baars. Gehuwd: 1 November: v J. C. M. Harmes en Th. M. Ruiter, J. A. vo meer en A. E. van Kaam, H. A. Wijkhuizen W. Smit Th. J. Ch. Geijsberts en J. F. van o Ham, J. A. P. Hoes en J. A. A. van Baaren, Nachbahr en M. W. L. C. Grootenboer J. beek en F. Groot, W. Damiaans en J. M. «n Hoenderdaal, L. Kolijn en P. G. Duin, A. - en G. A. van Tol, K. H. Worsteling en J Andreotta, J. Ch. Balm en A. G. A, Schul Homburg en P. A. A. J. Hubbers, L. M. Kroone J. J. Peute, J. van Boheemen en W. van A. de Wid en W. C. J. Haazer, P. J.W*»? v. ae wia en wo. rr,!nprs, C. C. Barnhoom, H. Buswijller en O. E. wa-g W. Kist en A. K. Hummeling, Th. L. van_woji G. B. Wallbrink, M. Herben en A. Dijkstra, K. Kobs en F. Oosterhout, C. van Zeeland eu van Kampen, L. W. Kuijl en J. van w>S. V". Stolk en A. K. van Lieshout, J. Kuiper Snel, J. W. Huijbens en M. G. Pennar'te, J. Veer en K. Chlapek, H. G. van der w van Tongeren, N. Goes en M. de Jong. Bevallen: T prij- 27 Oct. A. M. J. Bosma-de Kleyn. t, fj- dekker-Lantink, z„ 30 G. Schreuder-Haanb 31 A. C. Pelgan ta-Tenholter, z„ J. R Tonker- Roest, d., E. G. A. Hessels-van Alst, z,, r. Brander, z., P. Eerhart-Vermeulen, d., M. Seiisener-Kokkelkoren. Overleden: 31 Oct N. Boon, 68 j., Mauriisstraat

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1939 | | pagina 6