Finsche doorbraak naar de Witte Zee?
«li
Finsch legerleider wil Russischen
spoorweg afsnijden.
Evacuatie-perikelen in Engeland.
De Paus naar het Quirinaal.
NIEUWS IN 'T KORT.
RADIO
PROGRAMMA
'4«i
DONDERDAG 28 DECEMBER 1939
En pro-nazi-geschrïften verschijnen
op de markt.
Volgens een bericht uit Moskou aan het Zweed
sche blad „Tidningen" verzamelen en verbranden
de Sovjet-autoriteiten de anti-nationaalsocialistische
litteratuur en de boeken over de Sovjet-Russische
buitenlandsche politiek, welke voor de ondertee-
kening van het Duitsch-Russische pact gepubli
ceerd zijn. Haastig worden pro-nati©naal-socialis-
tische boeken geschreven en gepubliceerd.
Reuter verneirft in Finsche kringen te Lon
den dat de Finsche legerleiding, generaal
Talvela, die van Salla uit is opgerukt, een
grootscheepsch plan tracht te verwezenlij
ken, n.l. op Russisch gebied door te dringen
tot Kandalaksk aan de Witte Zee, dat onge
veer 65 KM. voorbij de grenslijn is gelegen
en daarbij den spoorweg naar Moermansk af
te snijden.
Opgemerkt wordt dat de Sovjet strijdkrachten
In het gebied van Petsamo hun voorraden voor
een groot deel overzee aangevoerd hebben ge
kregen, van Alexandrovsk en Moermansk uit,
welke plaatsen van den spoorweg afhankelijk
pijn.
De Finnen geven toe dat hun strijdkrachten
Wellicht niet sterk genoeg zullen zijn om zulk een
manoeuvre uit te voeren, doch niettemin zullen
pij een poging wagen.
Het staat wel vast dat de Finnen in het
Salla-gebied de laatste tien dagen groote suc
cessen behaalden. United Press meldt, dat zij
in vijf veldslagen tusschen 17 en 27 Decem
ber 68 mitrailleurs op de ussen hebben ver
overd, die zij nu zelf gebruiken. De buit komt
goed van pas, daar de Finsche strijdkrachten
in dezen sector over nagenoeg geen auto
matische wapenen beschikten, toen de oorlog
begon. Daar het Russische kaliber hetzelfde is
als dat van de Finnen levert de munitie geen
moeilijkheid op.
Reuter maakt nog melding van een moedig-
Staaltje, bedreven door een Finschen sergeant en
twee soldaten aan het Salla-front. Zij wisten ach
ter de Russische linie te komen waar zij op een
peker punt een groote hoeveelheid ski's ontdekten,
die zij in brand staken. De Russen, dit ziende
kwamen naderbij, om de ski's te redden. Ver
scheiden hunner werden gedood en gewond door
(het vuur uit de automatische pistolen van de drie
(Pinnen, die veilig konden terugkeeren.
Vergeefsche Russische aanvallen.
Het Finsche legerbericht luidt:
„Te land: Op de Karelische Landengte groote be
drijvigheid der vijandelijke artillerie. De vijand
heeft Dinsdagmiddag een aanval gedaan bij Hatja-
lahti ten noorden van het Ladoga-meer, doch hij
Werd teruggeslagen en verloor acht tanks. De Rus-
Ben hebben wederom getracht ten oosten van
Lapinlanti over de Suvanto te trekken. Hun poging
mislukte: er wordt nog gevochten.
Bij de rivier de Taipale is een hevige Russische
aanval, die door geschutvuur gesteund werd,
geslagen. Aan het oostelijk front was de dag be
trekkelijk rustig. Ten noordoosten van het Ladoga-
meer heeft de vijand in schermutselingen tusschen
voorposten en patrouilles ongeveer vijftig man ver
loren. Een Russische aanval in de richting van
Suskyjarvi werd afgeslagen. Ten noordoosten van
Lieska trekt de vijand in de richting van Kivivaara
op de grens terug. De Finsche troepen zijn opgerukt
tot Laklavaara en hebben zeven tanks buitgemaakt.
Noordelijk van Suomosalmi, te Piispajarvi, hebben
de troepen een tank op den vijand veroverd.
Overigens is er niets van beteekenis te melden.
Ter zee beperkte de activiteit van den vijand zich
tot luchtaanvallen op de Finsche batterijen in de
Finsche golf en aan het Ladoga-méer. Deze aanval
len veroorzaakten geen ernstige schade.
In de lucht: op 26 December bleef de luchtactie
op het oorlogstooneel beperkt tot de Karelische
landengte. De schade was onbeteekenend. Er zijn
verscheidene aanvallen op de burgerbevolking ge
daan, waarbij ettelijke slachtoffers zijn gevallen.
De grootste aanval werd op Kotka ondernomen:
hier kwamen vier menschen om het leven, terwijl er
verscheidene gewonden zijn. Van elders wordt geen
verlies van menschenlevens gemeld: Er zijn slechts
enkele gewonden. De Finsche luchtmacht heeft zich
beperkt tot verkenningsvluchten en jacht maken op
vijandelijke toestellen. Op 26 December is een Rus
sisch vliegtuig neergeschoten."
Het bombardement op Wiborg.
Reuter meldt uit Helsinki:
Terwijl de Russen Woensdag voortgingen
den rechtervleugel der Mannheimlinie te beu
ken, bombardeerden zij met zwaar geschut
doelen achter de Finsche fortificaties. Wiborg
heeft bijzonder te lijden onder het bombarde
ment van de zware kanonnen, die, naar men
raamt, op een afstand van 25 mijl staan. Het
grootste gevaar voor de stad, die kortelings
ook uit de lucht is gebombardeerd, is gelegen
in brand, want vele huizen zijn van hout op
getrokken, brandweerbrigades zijn voortdu
rend aan het werk en zijn er tot dusverre in
geslaagd de branden meester te blijven.
Op andere punten doelen de Russen klaarblij
kelijk op de spoorwegverbindingen en uit vele
plaatsen komen berichten over luchtaanvallen op
spoorwegen en treinen.
De Roode Troepen hebben herhaaldelijk golven
van hevige aanvallen tegen de Manneiheimlinie
geworpen, doch tot dusverre met gering succes. De
koude is thans hevig, hetgeen de Russen in zekere
mate behulpzaam is, aangezien de bevroren me
ren thans overgestoken kunnen worden door tanks
en artillerie. De overtocht moet edhter met uiterst
groote snelheid geschieden, aangezien de convooien
\uti-Duitsche lectuur in Rusland op
den brandstapel.
Engelscli vliegtuig versus
vijandelijke toestellen en schepen.
Gevechten boven de Noordzee.
Een Britsch vliegtuig is, naar Reuter
meldt, boven de Noordzee in gevecht ge
weest met vijandelijke vliegtuigen en sche
pen. Een Dornier-bombardementsvliegtuig
werd verscheidene malen getroffen. Twee
vijandelijke torpedobootjagers en vier pa
trouillevaartuigen werden gebombardeerd.
Hetzelfde vliegtuig heeft later zeven andere
D'uitsche patrouilleschepen aangevallen en
'ten minste één treffer geplaatst.
Anderhalf millioen vreemde eendjes
in de landelijke bijt.
Londen, December.
(Van onzen Londenschen correspondent.)
op het ijs uitstekend doelwitten bieden voor het
Finsche vuur.
Zoo hebben bijv. de Rooden op Kerstdag zeven
honderd man verloren, terwijl een colonne tracht
te de Suvanto over te trekken. Finsche verken
ningsvliegers spieden voortdurend naar colonnes,
die trachten het ijs over te trekken en een paar
wel gemikte bommen hebben verscheidene pogin
gen om de bevroren wateren te passeeren, ont
moedigd.
De laatste berichten van het front bij Salla mel
den, volgens Reuter, dat de Russen 50 mijl terug
getrokken zijn van het punt, waar zij het verst ge
vorderd waren.
Havas meldt dat gisteren talrijke luchtaanvallen
door de Russen ondernomen zijn op steden in het
binnenland. Te Abo wierpen 22 vliegtuigen een
vijftigtal bommen neer, waarvan het meerendeel in
zee terecht kwam. Te Riihimaki en Hammelina
werden ook bommen neergeworpen. Zij richtten
weinig belangrijke schade aan. Te Tampere vlo
gen 15 vliegtuigen over de stad en wierpen 50
bommen neer. Een burger werd gedood en een
tweede gewond. In Lahti trachtten de Russische
vliegtuigen het industrieele centrum te bombar
deeren, dat gelegen is ten noorden van het dal
van de Vuoksi. Zes Russische toestellen hebben
gepoogd boven Wiborg te vliegen, doch zij werden
door Finsche toestellen verjaagd en vertrokken
zonder bommen te hebben neergeworpen. Bij deze
luchtaanvallen hebben de Russen een toestel ver
loren.
In verband met den dood der drie Lotta's, die
aan het front gevallen zijn bij de verdediging van
het vaderland, heeft de Zweedsche organisatie der
Lotta's een boodschap gezonden aan haar Finsche
kameraden. De Zweedsche Lotta's brengen hulde
aan haar Finsche collega's, evenals aan de man
nen, die hun land trouw dienen. De vrijheid van
Finland berust op den trouw. „Wij willen het voor
beeld van onze Finsche zusters volgen en gereed
zijn om onzen plicht te doen, wanneer de dag
komt, waarop wij geroepen zullen zijn ons op te
offeren voor ons land".
ös brengt de Russen tot nu toe
geen voordeel.
De United Press corresopjzdent Webb Miller be
richt uit Karelië:
Woensdag hervatten de Russen, met behulp van
nieuwe methodes, weer hun pogingen om door het
linkergedeelte van de Mannerheimlinie te breken
en op deze wijze hoopten zij het geheele voor
naamste defensie-systeem onhoudbaar te maken.
Maar de Finnen hadden de nieuwe tactiek reeds 'n
week geleden voorzien en waren er goed op voorbe
reid. De Russische legerleiding probeerde het ijs
op de meren over te steken. De laatste paar dagen
van tien of vijftien graden onder nul zijn de meren
voldoende bevroren om de troepen te dragen. Dus
probeerden de Russen op verscheidene punten het
ijs van het dertig mijl lange Suvanto meer over te
steken, maar tot dusverre werden hun pogingen af
geslagen. De bevroren meren bieden niet de ge
ringste beschutting en geven de Finnen een uit
stekende gelegenheid tot schieten. Hun mitrailleur-
vuur wist vaak het ijs open te breken, waardoor
groote groepen aanvallers verdronken. Sommige
van de Finsche nachtpatrouilles werden van schaat
sen voorzien welke hen in staat stellen snel over het
ijs te glijden, onzichtbaar in hun witte kleeding om
de Russen ook s' nachts nadeel toe te brengen. Bijna
elke Fin rijdt schaatsen, terwijl slechts weinige
Russen deze kunst machtig zijn.
Aan het Sallafront.
Een Finsche kapitein, die negen dagen aan het
Salla-front had gestreden zonder één nacht te sla
pen, liet den United Press-correspondent aldaar
een der veroverde mitrailleurs zien. Wanneer de
Amerikanen de Russen niet hadden geholpen, wa
ren deze nooit in staat geweest, zulke mooie
wapenen te fabriceeren, zei hij met een blik, die te
vermoeid was om verwijtend te kunnen zijn.
Natuurlijk kunnen wij volhouden en we zullen
ook volhouden, maar Finland zal doodbloeden,
indien dit zoo doorgaat. De sympathiebetuigingen
en resoluties van den Volkenbond zijn heel mooi.
maar we hebben meer noodig om tegen de Russen
te vechten. Hebt u eenig idee, hoe men zich
negen dagen zonder slaap voelt? Gedurende twee
dagen hadden we ook geen eten, omdat de Russen
den toevoerweg naar onze stellingen voortdurend
onder vuur hadden.
We probeerden een kleinen Kerstboom met vier
kaarsen aan te steken, vervolgde de kapitein. Toen
kwam er een salvo van een Russische mitrailleur,
waardoor de een na den ander werd „uitgeschoten".
Toen hebben we dat maar opgegeven. Zouden we
meer munitie gehad hebben, dan waren we verder
dan we nu zijn. We zijn in een strijd gewikkeld ge
weest met een overmacht aan Russische troepen.
Alles ging echter goed, tot we tekort aan munitie
kregen en moesten retireeren. Er waren meer Rus
sen dan we patronen hadden.
Finsche aanval afgeslagen.
Het Noorsche telegraaf agentschap verneemt uit
Kirkenes dat de Finsche troepen gisteren de Rus
sische stellingen ten oosten van Jordanfor Jorde-
guoikka, ongeveer 20 K.M. ten noorden van Nautse
bij de grens, hebben aangevallen. De aanval werd
van drie zijden gedaan met betrekkelijk geringe
krachten, deaanval werd met geringe verliezen aan
Hedenmorgen bracht Pius XII zijn
tegenbezoek aan de Italiaansche
Koninklijke Familie.
ROME, 28 December (Stefani). Hoewel
de Paus het Vaticaan pas om 10 uur verlaat,
is de menigte zich reeds van het aanbreken
van den dag af gaan opstellen achter de af
zetting van troepen, teneinde den Paus te kun
nen toejuichen tijdens zijn tocht van het Va
ticaan naar het Quirinaal, waar Pius XII he
denmorgen een tegenbezoek zal brengen aan
de Italiaansche Koninklijke Familie.
Van het Sint Pietersplein tot het koninklijke
paleis staan de troepen opgesteld. De lucht is be
dekt, maar het regent niet. Langs den geheelen
weg wapperen de Italiaansche en pauselijke kleu
ren, de banieren van de fascistische partij, de
vlaggen van de stad Rome, en zijn de gevels van
vele huizen met tapijten behangen. Om 9 uur is het
Sint Pietersplein verlaten, en stellen de Palatijn-
sche wacht, de Zwitsersehe garde en de gendar
mes zich op aan de grens van de stad van het Va
ticaan. De pauselijke troepen wisselen groeten met
de Italiaansche troepen. Op de groote tribune, op
gericht tusschen het Sint Pietersplein en de Straat
der Verzoening verschijnt de gouverneur van Rome,
Prins Borghese, en de andere autoriteiten der stad.
Kort na 10 uur kondigen de klokken van de
basiliek van Sint Pieter het vertrek aan van
de pauselijken stoet uit het Vaticaan.
De stoet bestaat uit 18 Auto's. In de zesde auto is
Pius XII gezeten. Tegenover den Paus zit de ka
merheer mgr. Di Santelia. In de andere auto's be
vinden zich de hoogste autoriteiten en hoogwaar-
digheidsbekleeders van de kerk en van het pause
lijke hof. In de negende auto bevindt zich de
staatssecretaris, kardinaal Maglione, die op het pur
per de keten draagt van de Annunziata Orde. De
deken van het H. College van Kardinalen, mgr.
DiBelmonte, is gezeten in de auto die terstond op
die van den Paus volgt.
Na langzaam over het Sint Pietersplein te zijn
gereden, te midden van de eerewacht van de Pa-
latijnsche garde, de Zwitsersohe garde en de gen
darmes, houdt de stoet stil aan de grenslijn, waar
de Paus verwelkomd wordt door den eersten ad
judant van den Koning Keizer.
Vervolgens nadert de gouverneur van Rome,
Prins Borghese, de Pauselijke auto en richt tot Pius
XII een huldebetoon van het Romeinsche volk, dat
dezen dag in het gouden boek van zijn geschiedenis
zal opteekeneri. In weerwil van het feit, dat hét nu
regent, is de auto van den Paus open. Een ontzag
lijke menigte, opgesteld in de Straat der Verzoe
ning juicht den Paus geestdriftig toe, wanneer de
stoe t zijn weg ervolgt. De mannen zijn bloots
hoofds en vele vrouwen zijn gesluierd.
Allen knielen neer, wanneer de Paus zegenend
de stand uitstrekt. De troepen presenteeren het
geweer. Het Italiaansche volkslied en het Pauslied
worden gespeeld.
Om 10.30 uur komt de stoet aan op het plein
van het Quirinaal.
Naar de Slowaaksehe bladen melden heeft de
Slowaaksche gezant te Boedapest een protest in
gediend, daar in Opper-Hongarije talrijke perso
nen van Slowaaksche nationaliteit zijn gearres
teerd.
De ambassadeur der Vereenigde Staten te
Rome, Phillips, is gisteren naar Parijs vertrokken,
waar hij voeling zal nemen met Bullitt, den Ame-
hkaanschen ambassadeur aldaar.
In de week, die op 23 December is geëindigd,
heeft de Britsche contrabande-controle 6824 ton
goederen, waarvan werd aangenomen, dat zij voor
Duitsdhland bestemd waren, in beslag genomen.
In dezelfde week heeft de Fransöhe marine
na onderzoek 16 schepen aangehouden en 40.000
ton aan koopwaren onderschept. Sinds het begin
van den oorlog heeft de-Fransche marine 402.000
ton onderschept, Groot -Brittannië516.704 ton.
Den geheelen dag is er Woensdag te Dublin
groote activiteit geweest van militairen en politie.
Te middernacht werd medegedeeld dat een hoe
veelheid ammunitie gevonden was. Behalve dege
nen, die reeds voor de rechtbank zijn gebracht,
worden elf nog vastgehouden.
Dr. Voronof, de specialist uit Weenen, die zich
heeft toegelegd op „verjongingen" is naar Europa
vertrokken om de leiding op zich te nemen bij
operaties van gewonde militairen in Frankrijk.
Het gezelschap van 21 Engelschen, w.o. negen
consulaire ambtenaren, die tot enkele dagen ge
leden in Duitschland werden vastgehouden, is gis
teravond in een haven aan de Zuid-Oostkust van
Engeland aangekomen.
Bij een onlangs gehouden peiling van de open
bare meening in de Vereenigde Staten heeft het
instituut van Prof. Gallup op de vraag „Keurt gij
Roosevelt als president goed?" 63.5 pet. bevestigen
de antwoorden ontvangen.
Naar verluidt zal binnenkort de datum be
kend gemaakt worden, waarop de vleeschdistribu
tie in Engeland van kracht wordt. Het publiek zal
dan verzocht worden zich bij de slagers te laten
inschrijven.
Men verwacht geen vleesehtekort.
De civiele rechtbank te Parijs heeft 41 orga
nisaties, meerendeels communistische vakbonden,
onder regeeringstoezicht geplaatst.
Hiermede is het totale aantal der organisaties.
jdie in het departement Seine ontbonden of onder
beide zijden afgeslagen en de Finnen moesten zich" regeeringstoezicht geplaatst zijn, gestegen tot 242.
tenia trekker». De Russen brachten tanks in actie.
E oorlog heeft den plattelands-Brit an
derhalf millioen gasten opgedrongen,
gasten, die hij eigener beweging zeker
nimmer geïnviteerd zou hebben. Onder
hen bevinden zich krijschende baby's en lastige
kinderen, die de woorden tucht en discipline
evenmin als het woord gehoorzaamheid kennen:
kinderen uit een geheel andere omgeving, met
volkomen andere gewoonten. In de boerderijen
en dorpswoningen leven thans de kinderen uit
de groote stad voor 't grootste gedeelte afkomstig
uit de achterbuurten. En in de meeste gevallen
hebben de aan de landelijke rust zoo gewende
Britten ook nog de mama's der kinderen te gast.
En die zijn, althans volgens de uitlatingen der
landelijke gastheeren een nog grooter bezoeking
dan hun kroost.
De ellende is vier maanden geleden begonnen
als een nietig, maar niettemin zeer wezenlijk on
derdeel van de onmetelijke ellende, welke de
oorlog in zoo velerlei vorm over de menschheid
heeft uitgestort. Iedereen verwachtte dat de
strijd zou beginnen met hevige luchtaanvallen op
de groote steden. Onder leiding van de ministe
ries van onderwijs en gezondheid hadden de
stadsbesturen derhalve van te voren reeds een
plan uitgewerkt voor de ontruiming der gevaar
lijke zones en de huisvesting van de ontruiming
of „vackies" (afkorting van „evacuees") zooals
ze nier genoemd worden op 't veilige land. Ieder
een die niet over voldoende middelen of lande
lijke familieleden beschikte om zijn kinderen op
eigen kosten de stad uit te sturen, kon kosteloos
gebruik maken van de diensten der stads- en re-
geeringsautoriteiten. Zij namen het op zich de
jeheele schoolbevolking van de gevaarlijke
zones met hun meesters op het land onder te
brengen, terwijl zij schikkingen hadden ge
troffen voor de ontruiming, het transport en de
huisvesting van kinderen onder den schoolleef
tijd en hun moeders. Wanneer men weet dat
deze autoriteiten oorspronkelijk op een „deelne
ming" van 3.000.000 kinderen en moeders had
den gerekend kan men zich voorstellen wat een
enorme taak zij op zich genomen hadden. Het
transport van de jeugd was nog het kleinste pro
bleem. Veel moeilijker was het vraagstuk van de
huisvesting en om dat op te lossen bleek het dan
ook noodig de ontruimingsautoriteiten met be
voegdheden uit te rusten, die hen in staat stel
den gastvrijheid van de landelijke huiseigenaars
te eischen, wanneer zij niet vrijwillig wilden
meewerken. Ter eere van het Engelsche volk
moet echter worden gezegd dat van deze be
voegdheden zelden gebruik gemaakt moest wor
den. De groote meerderheid van de landelijke
huiseigenaars zette de deuren vrijwillig °Pe"
voor de babies en de kinderen uit de stad. weiK
een zelfopoffering dat beteekent mag ik wel aan
de verbeelding van mijn lozers overlaten.
Toen de oorlog uitbrak waren de voorberei
dingen van de nieuwe volksverhuizing dan ook
volkomen klaar. Daaraan is het te danken dat
de groote vierdaagsche emigratie van begin Sep
tember zoo ongelooflijk vlot is verloopen. An-
derhalfmillioen kinderen en moeders werden in
dat korte tijdsbestek verzameld, getranspor
teerd, gevoed en in hun nieuwe woning onder
gebracht en dit alles zonder een enkel ongeval.
Geen wonder dus dat men zich na voltooiing van
deze enorme taak tevreden in de handen wreef
De kinderen waren de stad uit, zij waren door
hun nieuwe gastheeren in de eerste natuurlijke
opwelling van spontane opofferingsbereidheid en
nationale eensgezindheid hartelijk ontvangen en
daarmee was het ontruimingsprobleem de we
reld uit. Totdat het enkele weken later weer m
volle hevigheid terugkeerde. Het bleek dat een
volksverhuizing van dezen aard tal van steke
lige moeilijkheden met zich meebracht.
De landelijke gastheeren, die van de autori
teiten tusschen de acht en' tien shilling der week
ontvangen voor elk stadskind dat zij herbergen,
toonden zich ten volle bereid de onvermijdelijke
en niet te onderschatten ongemakken van de on
beperkte logeerpartij zonder mokken te dragen.
Maar alles heeft zijn grenzen en de grenzen werden
naar de meening van velen overschreden, toen
de huismoeder van een armoedig maar propere
dorpswoning jeugdige commensalen op haar dak
gestuurd kreeg, die onder het ongedierte zaten
en zelfs de meest elementaire begrippen van
zindelijkheid niet bleken te kennen. En dat kwam
helaas herhaaldelijk voor. Engeland, dat zoo
trotsch is op zijn sociale diensten, moest tot zijn
ontsteltenis erkennen dat er in de achterbuur
ten. waaruit zooveel van de „vackies" waren ge
komen, toch blijkbaar nog toestanden heerschten,
die men in deze verlichte eeuw niet voor moge
lijk had gehouden. Zoo hebben de klachten van
de dorpsbewoners, die door de ontruiming de toe
standen in de achterbuurten uit de eerste hand
leerden kennen en daar de lasten van moesten
dragen, een schandaal geopenbaard, dat nooit
meer in den doofpot gestopt zal kunnen wor
den. Dat is in ieder geval een goed ding, dat wij
aan den oorlog te danken hebben. Een ander
gunstig resultaat van de volksverhuizing is dat
de gezondheid van de nu op het land levende
stadskinderen zeer met deze verandering gebaat
is. Tenslotte zal het contact met de natuur ook op
de geestelijke ontwikkeling van het jeugdig
stadsproletariaat, dat vaak op de meest ver
bluffende wijze blijk gaf van zijn onkunde van
het landleven, ongetwijfeld een gunstigen in
vloed uitoefenen.
van den oorlog naar het land zouden gaan en
daar zouden blijven, hadden de autoriteiten de
stadsscholen onmiddellijk na de oorlogsverkla
ring gesloten. Niet alleen hoopte men op deze
wijze te bevorderen dat de ontruiming zoo com
pleet mogelijk werd. maar ook werd' het onver
antwoordelijk geacht groote groepen kinderen
in enkele uit de lucht bedreigde schoolgebouwen
te concentreeren, terwijl vele dezer gebouwen
tevens voor militaire doeleinden werden opge-
eischt. Nu honderdduizenden kinderen in de stad
zijn achtergebleven en honderdduizenden weer
iri de stad terugkeeren is het resultaat dat de
jeugd niets anders te doen heeft dan op straat
rond te schooieren.
Dat is een zeer ernstig probleem en daarvoor
kan alleen een oplossing worden gevonden óf
door de scholen weer te openen (dit heeft het
nadeel dat hef den terugkeer tot dc steden nog
zou vernellen) óf door de ontruiming verplicht
te stellen, iets dat bij de huidige stemming van
dit nog immer vrijheidslievende volk ondoenlijk
is.
(Nadruk verboden).
Vrgentinië wijst Duitsch protest af.
Beroep op de Haagsche conventie van 1907.
Woensdagavond heeft de Argentijnsche re
geering een lang memorandum gepubliceerd,
waarin zij het protest van Duitschland tegen de
interneering der bemanning van het vestzak
slagschip „Admiral Graf Spee" van de hand
wijst.
Deze weigering wordt in het memorandum ge
rechtvaardigd op grond van artikel 13 van de
Haagsche Conventie van 1907.
Uileen wordt gezet, dat de „Graf Spee" zichzelf
op vrijwillige wijze heeft tot zinken gebracht en
dat de bemanning werd opgepikt door sleepbooten
welke nadrukkelijk voor dat doel waren verzorgd.
Des te' betreurenswaardiger is het dat onge
veer de helft der ouders in de gevaarlijke zones
er de voorkeur aan heeft gegeven hun kinderen
bij zich te houden, terwijl tallooze anderen hun
■kinderen reeds weer naar de stad hebben laten
terugkomen. Dat zij hen laten terugkeeren is
begrijpelijk genoeg. Het gevaar uit de lucht is
immers tot nu toe ten eenen male uitgebleven,
en voor vele kortzichtige ouders is daarmee het
motief, dat hen er toe bracht zich de opoffering
van een scheiding van hun kinderen te getroos
ten, opgeheven. Het gevolg is dan ook dat de
„vackies" in steeds grooter getale naar de steden
zijn teruggestroomd. Volgens de berekeningen In
totaal reeds bijna 50 pCt. van het oorspronkelijke
aantal. De autoriteiten zien dit proces met leede
oogen aan. Zij weten heel goed dat de schijnbare
veiligheid van de gevaarlijke zones van zeer pré-
cairen aard is. Zij moe-ten er op rekenen dat een
groot aantal van hen, die nu weer in de steden
zijn teruggekeerd, na den eerstén ernstige lucht
aanval weer rechtsomkeert zullen willen maken
en zij weten, dat dit stuivertjes wisselen niet
alleen veel geld en dubbelen arbeid vereischt.e
maar ook op den langen duur eenvoudig niet vol
te houden zal zijn.
Daarbij komt dat het onderwij swezen er geheel
door wordt gedesorganiseerd. De situatie was.
wat dit betreft, al ernstig genoeg vóór de terug-
tocht naar de steden begon. Er van uitgaande
dat vrijwel alle schoolkinderen bij het uitbreken
VRIJDAG 29 DECEMBER
HILVERSUM I. 1875 en 414.4 RL
NCRV-Uitzending;. 6.30—7.00 Onderwijs
fonds voor dc Scheepvaart.
Belichten ANP. 8.05 Schriftlezing en medi
tatie. 8.20 Gramofoonmuziek. (9.309.45 Geluk-
wenschen). 10.30 Morgendienst. 11.Gramofoon
muziek. 11.25 Zang, piano en gramofoonmuz. 12.—
Berichten 12.15 Gramofoonmuziek (Om 12.30 Be
richten ANP). 12.45 All Round Sextet en gramo
foonmuziek 2.152.55 Gramofoonmuziek 3.Rot-
terdamsch pianokwartet en gramofoonmuziek. 4.10
Gramofoonmuziek 4.30 Melodia en gramofoonmuz.
6.Land- en tuinbouwcauserie 6.30 Taalles en
technisch onderricht. 7.Berichten 7.15 Causerie
over de familieverhouding onder de Karo-Bataks
ter Oostkust van Sumatra en de Evangelie-verkon
diging onder dat volk. 7.45 Gramofoonmuziek. 8.
Berichten ANP, herhaling SOS-berichten. 8.15
Causerie „Een terugblik: Zon en Schaduw in 1939"..
9.15 Jaaroverzicht 9.35 Gramofoonmuziek 9.45 Jaar
overzicht. 10.05 Berichten ANP, actueel halfuur.
10.30 Alter Refrain-sextet. 11.30 Gramofoonmuziek.
Ca. 11.5012.— Schriftlezing.
HILVERSUM EL 301.5 RL
8.— VARA 10.— VPRO 10.20 VARA
12.— AVRO 4.— VARA 7.30 VPRO
9.— VARA 10.40 VPRO 11.00—12.00
VARA
1.— Berichten ANP Gramofoonmuziek. 10.Mor
genwijding 10.20 Gramofoonmuz. 10.30 Pianovoor
dracht 11.Declamatie 11.15 VARA-orkest 12.—
AVRO-Dansorkest 12.30 Orgelspel 12.45 Berichten
ANP, gramofoonmuziek 1.AVRO-Amusements-
orkest en solist 2.Voor de huisvrouw 2.10 Gra
mofoonmuziek 2.25 Het Lyra-trio 3.10 „De Sneeuw
koningin", kinderoperette 4.Gramofoonmuziek
met toelichting 4.30 Zang met pianobegeleiding en
gramofoonmuziek 5.Voor de kinderen 5.30 Gra
mofoonmuziek 6.006.30 OrgeLspel 6.35 Letter
kundig overzicht. 6.55 Rosian-orkest en solist 7.18
Berichten ANP 7.30 Berichten 7.35 „Een jaar ligt
achter ons, een jaar ligt voor ons", toespraak. 8.
Leden van het Concertgebouworkest. 8.30 „Neder
land in 1939", toespraak 9.Radiotooneel 9.20
Schaaknieuws. 9.25 De Ramblers 9.50 Het duo White
and Wood. 10.05 VARA-orkest 10.40 Avondwijding
11.— Berichten ANP 11.10 Schaaknieuws 11.15
Jazzmuziek (gr.pl.) 11.4012.00 Zang en orgel.
ENGELAND, 391 en 449 RL
12.20 BBC-Theaterorkest 12.50 Dansorkest en so
listen 1.20 Berichten 1.30 BBC-orkest en solist 2.20
—3.00 Victor Silvester's orkest 3.20 Populair con
cert 3.59 Pianovoordracht 4.20 Berichten 4.35 Ra
diotooneel 5.15 Intermezzo 5.20 Kinderhalfuur 5.50
Revue-programma 6.20 Berichten. 6.35 Orkestcon
cert. 7.20 Mededeelingen 7.40 Radiotooneel met, mu
ziek 8.20 Sociale causerie 8.35 Radiotooneel met mu
ziek. 9.20 Berichten 9.35 Literair-muzikaal pro-
gramma 10.20 Dans-cabaret 10.55 Het Menges-
strijkkwartet en solisten 11.50 Jack Hylton en zijn
Band. 12.2012.35 Berichten.
RADIO-PARIS. 1648 M.
12.05 Solistenvoordracht 12.20 Lichte muziek.
I.05 en 1.35 Solistenvoordracht. 2.Gramofoon
muziek 2.05 en 2.30 Solistenvoordracht. 2.50 Variété
3.20 Orgelconcert 3.50 Radiotooneel 4.50 Solisten
voordracht 5.20 Variété 5.35 en 6.35 Kamermuziek
7.20 Lichte muziek 7.50 Radiotooneel 9.05 Tweede
actie van de opera „Thais". 11.05 Solistenvoordracht
II.20 en 12.0512.50 Nachtconcert m.m.v. solist.
KEULEN. 456 RL
5.50 Gramofoonmuziek 9.309.50 Zang en piano
11.20 Omroeporkest en solist 1.15 Muzikaal tus-
'schenspel 1.35 Populair concert 2.20 Zang 2.50 Ge
varieerd concert 5.10 Folkloristisch programma 5.20
Viool en piano. 5.45 Gramofoonmuziek 6.20 Concert
7.35 Gramofoonmuziek 8.50 tot sluiting Zie Deutsch-
landsender.
BRUSSEL, 322 M.
12.20 en 1.302.20 Gramofoonmuziek 5.20
Zang 5.50 Gramofoonmuziek 6.20 Viool en piano
7.20 en 7.45 Gramofoonmuziek 8.20 „Janja" ope
rette (Ca. 9.05 Radiotooneel) 10.3011.20 Gramo
foonmuziek.
BRUSSEL 484 M.
12.20 Gramofoonmuziek 12.50 en 1.30 Radio-or
kest 1.502.20 Gramofoonmuziek 5.20 Radio- en
soliste. 6.35 en 7.35 Gramofoonmuziek 8.20 Voor de
soldaten 8.50 en 9.35 Omroepsymphonie-orkest.
10.30 10.3011.20 Omroepdansorkest.
DEUTSCHLANDSENDER. 1571 M.
7.35 Het Berlïjnsch Philharmonïsch orkest. 8.50
Folkloristisch programma 9.20 Berichten. 9.50 Joe
Bund's orkest. 10.20 Politiek overzicht. Hierna con
cert. 11.20 Berichten. Hierna tot 12.20 Nachtconcert»
