IJmuider Courant
Vele duizenden slachtoffers in
Anatolië.
UmmU^s 7e kias Bakkei&akketii UMUIDEBUOOST
DAGBLAD VOOR VELSEN, IJMUIDFN, SANTPOORT EN OMSTREKEN
Het Meisje met de 7 Bontmantels
PRESENTEERT U
De Strijd der Finnen.
Sneeuwballen - Appelbeignets m zuiver
Autolampen.
25e JAARGANG No. 49
Uitgave lourens Coster, Maatschappij voor
Courant-Uitgaven en Algem Drukkerij N.V., Gr.
Houtstraat 93, Haarlem, Telefoon 10724 Bureau
IJmulder Courant: Kennemerlaan 42, IDmuiden,
Telefoon 5301, Postgiro 310791. Alle Advertenties,
opgegeven voor dit blad, worden kosteloos
opgenomen in de Kennemer Courant.
Verschijnt dagelijks, beiialve op Zon- en Feestdagen
Directie; P W PEEREROOM EN ROBERT PEEREBOOM
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
VRIJDAG 29 DECEMBER 1939
Abonnementen per week ƒ0.1234, per maand
ƒ0.5234, per 3 maanden ƒ1.55, franco per post
1.95 per kwartaal. Losse nummers 3 cent per ex.
Advertentiën: 1-5 regels ƒ0.60, elke regel meer
ƒ0.12. Bij abonnementen belangrijke korting.
Ingezonden mededeelingei» dubbele prijs.
Advertenties van Vraag en Aanbod 1-3 regels
ƒ0.25, elke regel meer ƒ0.10.
RUSLAND
jBATOEM
iAMSOEN-
Mersrfon
TSJANKIRI Iskilln
T5joro«m
Silo
9YOSGAD
ANKARA
0 50 100km
KAJSERl
1ALATJA
ANKARA*
UB*
DE AARDBEVINGSRAMP IN TURKIJE
ERGST GETROFFEN PLAATSEN
welke. een sckaieïotkaan lullen uet-
wekken. 'Dooi de Ixxwie:
JMmcocktail naac een nieuw tecepf
►Aanvang 7.45 uur
Einde 10.30 uur
31 December speciale
Oudeiaatsaoend voaxstellmq
een hagelbui uan luimige invallen,
een plascegen van dolle oexnassinqen
Met stijgende verbazing aanschouwt de wereld
het succes van Finlands verdediging tegen den
overmachtigen aanvaller. Het Russische offensief
in de „wespentaille", het smalste deel des lands,
dat ten doel had het land in tweeën te snijden
en daarmee de Noordelijke en Zuidelijke Finsche
strijdkrachten van elkaar te scheiden, had aan
vankelijk succes. De helft van den 210 K.M.
langen weg naar de Bothnische Golf hadden de
Bussen al afgelegd. Zij maakten bekend dat zij
binnen tien dagen het stadje Oulu, aan die golf
gelegen, zouden bereiken. Maar een Finsch tegen
offensief stuitte hun opmarsch en deed hem zelfs
heel spoedig in een overhaasten terugtocht ver-
fceeren. Niet minder dan 80 K.M. schijnen zij
teruggetrokken te zijn. In het Zuiden tornen zij
nog steeds tegen de Mannerheim-linie op, in het
Noorden zijn zij ook alweer teruggeslagen en er is
nu zelfs sprake van een Finsch offensief op Rus
sisch grondgebied, met het doel den Russischen
toevoer van troepen, levensmiddelen en materiaal
via den spoorweg Leningrad-Moermansk af te
snijden. De Finsche generaal Talvela zou een
dergelijken opmarsch naar de Witte Zee pogen te
ondernemen en het lijkt een logisch plan, want
het geldt den eenigen spoorweg, die den Russi
schen toevoer voor alle fronten (behalve alleen
voor het Zuidelijke, in Karelia) kan waarborgen.
Daarom is die spoorweg ook al zoo vaak door Fin
sche vliegers bestookt en tijdelijk op enkele plaat
sen onbruikbaar gemaakt. Maar „Finsche kringen
te Londen", waaruit het bericht omtrent generaal
Talvela's plannen afkomstig is, geven toe dat zijn
strijdkrachten wellicht niet talrijk genoeg zullen
zijn voor een opmarsch op Russisch gebied. Niet
temin „zal hij de poging wagen". Gewoonlijk wor
den zulke plannen niet tevoren aangekondigd.
Men zou er uit kunnen opmaken dat deze aan
kondiging in elk geval een afleidings-manoeuvre
bedoelt. De Russen zullen het bericht bezwaarlijk
kunnen negeerensinds zij de kracht van den
kleinen tegenstander al zoo veelvuldig ondervon
den hebben.
De gevolgen van de Finsche successen doen hun
uitwerking sterk gelden in andere landen. Ten
eerste is de reputatie van groote kracht, die van
het roode leger uitging, zwaar geschaad. Er waren
er wel die aan die kracht twijfelden, maar verder
dan twijfel kwam men toch niet. Nu blijkt duide
lijk dat men tot de overtuiging is gekomen, dat
zoowel de bevelvoering bij het Russische leger als
de opleiding, de uitrusting en de z.g. „algemeene
gevechtswaarde" van den Russischen soldaat
deerlijk te kort schieten. Ook schijnt zijn „mo
reel", samen te stellen uit durf, volharding, on
dernemingsgeest om van geestdrift maar ,tè
zwijgen, want welk volk gaat nog juichend een
oorlog. in?: ver beneden dat der Finnen te
staan. Oms is eeiï woerd overgeleverd van
Napoleon-, uit zijn in 1808 gemaakte.aanteekenin-
gen-over den strijd in Spanje: „In den oorlog is
driekwart een moreele aangelegenheid; de balans
der materieele krachten is slechts het overige
kwart". Napoleon ondervond in Spanje wat Stalin
nu in Finland te slikken krijgt. En toch zal op
den langen duur dat „overige kwart" Finland
noodlottig zijn als het niet in de komende maan
den sterk toenemende hulp van anderen krijgt.
Zal dat gebeuren?
Het gevolg van de gedaalde krachtreputatie
van het roode leger zou kunnen zijn dat de strij
dende groote mogendheden in het Westen zich
bevrijd beginnen te voelen van hun zorg voor de
Russische bedreiging en dus minder neiging
krijgen zelf spoedig vrede te sluiten. Zij zullen
evenwel rekening hebben te houden met de mo
gelijkheid, dat de Russen juist van hun tegen
slagen leeren en zich op zekeren termijn her
steilen. Al zal dat dan wel eenigen tijd eischen.
Aan Engelsche en Fransche zijde vermeit men
zich overigens in de gedachte, dat de voortzetting
van den strijd in Finland de Russen, die er zoo'n
groot leger voor noodig blijken te hebben, belet
ten zal Duitschland te helpen. Terwijl men in die
landen ook aanneemt dat de Duitschers hun ver
trouwen in de kracht van Rusland als eventuee-
len militairen bondgenoot tegen het Westen ver
liezen.
De Finsche tegenstand toont de geheele we
reld voorts aan, dat het voor groote mogendhe
den geen geringe opgaaf is kleine neutralen te
overwinnen die een sterke defensie hebben voor
bereid. De gedachte der betrekkelijke weerloos
heid der kleine neutralen, door het lot van Oos
tenrijk en Tsjecho-Slowakije, het toegeven van
de_Baltische republieken en de ineenstorting van
het innerlijk zwakke Polen gewekt, is verdwenen
Er blijken groote verschillen te bestaan. De Rus
sen maken met het eerste groote verschil kennis.
Deze herziene meening omtrent kleine neutrale
volken vermindert natuurlijk het gevaar voor ons
land, voor België, voor Zwitserland: alle drie lan
den met een aanmerkelijk grooter bevolking dan
Finland, met veel ouder tradities van onafhanke
lijkheid en zelfbestuur, met een zeer sterk moreel
en grooten vrijheidszin. Alle groote mogendheden
zijn nu weer genoodzaakt de waarde van deze
factoren hoog aan te slaan. Dat hebben de Fin
nen met hun taaiheid, moed en bekwaamheid al
voor de Zwitsers, de Belgen en ons bereikt. En
het zou dom zijn dat niet te erkennen. Het stemt
velen dan ook zeer dankbaar jegens het Finsche
volk, dat op dit oogenblik, overvallen en in ge
vaar verkeerend, „het spit afbijt" ook voor
anderen. R- R-
Donderdag deden zich nieuwe aardschokken voor.
ISTANBOEL, 29 December (Reuter)
Officieele gegevens omtrent de verliezen aan.
menschenlevens tengevolge van de aard
beving zijn nog niet verkrijgbaar, doch naar
schatting zijn in totaal 25.000 menschen ge
dood of gewond, de meeste zouden om het
leven gekomen zijn.
Het Turksche blad „Haber" komt met nog
hoogere schatting én. .Er zouden alleen reeds
in het district Ersindjan, van de totale be
volking van 60.000 zielen, 42.000 gedood of
gewond zijn, de meesten evenwel gedood.
Vijf tién steden in de provincie en negen-,
tien dorpen en gehuchten zijn geheel ver
woest, honderdduizenden menschen zijn het'
veld in gevlucht en lijden thans honger en
koude. De temperatuur is tot 30 graden be
neden het vriespunt gedaald.. Met groot ver
langen zien deze slachtoffers uit naar hulp..
Gisteren hebben zich in het geteisterde
gebied opnieuw, aardschokken voorgedaan.
De aardbeving heeft den omvang van een ware
nationale ramp aangenomen. Ersindjan, het
epicentrum der beving, is volkomen verwoest, zoo
meldt Havas, uit Ankara. Belangrijke historische
bouwwerken, zooals de moskee van Rayazit, zijn
geheel vernietigd. Ondanks dé bijna algeheele
verbreking der telefonische en telegrafische ver
bindingen in het-ge-troffen gebied, worden "toch
bijzonderheden vernomen?
Tallooze slachtoffers, die in hun slaap, door
de aardbeving werden verrast, liggen nog onder
de puinhoopen, wachtend op redding. De hulp
verleening geschiedt langzaam, in verband met
den omvang van de ramp en de groote uitge
strektheid van het geteisterde gebied.
Door barstende gasbuizen en gebroken -olie
lampen zijn temidden der ruïnes hónderden
branden uitgebroken', die 't reddingswerk uiter
mate moeilijk maken.
De beving heeft zich uitgestrekt over een ge
bied- -dat een elliptisehen vorm heeft- en zich uit
strekt via Samsoenet, Ord-oe aan de Zwarte -Zee,
vervolgensWestelijk via Tsjankiri,,Katgheri en
Malataya om weer Oostelijk naar Ersindjan om
te buigen. In het stadje Tokat zijn 388 dóoden
gevallen. Men denkt niet dat de spoorlijn Er
sindjanErzeroem, die kortgeleden geopend is,
schade van belang heeft gekregen. De ramp heeft
ook Dikili en Pergamon getroffen, waar de laat
ste twee maanden herhaalde malen aardschok
ken zijn voorgekomen. Het is nog niet bekend of
de archeologische resten van Pergamon getroffen
zijn.
De Turksche Nationale Vergadering heeft een
comité gevormd voor hulpverleening aan de
overlevenden. Overal in het land gaan inteeken-
lijsten rond.
President Inöriü heeft zijn rondreis door Zuid-
Anatólië afgebroken en zich naar de getroffen
gebieden gespoed. Ook de ministers van binnen-
landsche zaken en van volksgezondheid hebben
zich in allerijl derwaarts begeven.
Amerikaansche steun voor de
Lotta Svard-beweging.
Liefdadigheidsconcert bracht ruim
25000 dollars op.
NEW-ORK, 28 December (Havas) Gister
avond is te New-York ?,$n liefdadigheidsconcert
ten- bate van de Finsche Lotta Svard beweging
gehouden. Het concert, dat werd bijgewoond door
den Finschen gezant te Washington, Procope,
heeft meer dan 25.000 dollar opgebracht. De Fin
sche gezant sprak eenige bewogen woorden van
dank en verzocht een minuut stilte in acht te
nemen tot hulde aan de "drié jonge Finsche
vrouwen, leden van de Lotta Svard, die onder de
vijandelijke kogels zijn gevallen.
TJit Chicago: Herbert Hoover, de voorzitter
van de commissie tot hulp aan Finland, heeft
medegedeeld, dat een derde chèque van 10.000
dollar door de commissie naar Finland is ge
zonden.
„Edelvalk" te Madrid.
Hét K.L.M.-vliegtuig „Edelvalk", dat te Lissa
bon gestationneerd zal worden, en Woensdag van
Schiphol is vertrokken, is gisternacht op het
Engelsche vliegveld Shoreham gebleven, van-
waai- het Donderdag te 8.20 uur Amst. Tijd, is
vertrokken. Het vliegtuig is, overeenkomstig het
reisplan, hedenmiddag te 1.20 Amst. Tijd geland
op het vliegveld van Madrid, waar het van-
aacht is gebleven.
(Adv. Ingez. Med.)
(Adv. Ingez. Med.)
(De laatste wijziging van de Mo
tor- en Rijwielbeschikking bevat
enkele bepalingen inzake de
gloeilampjes in autolantaarns,
welke thans van kracht worden.)
Autovrienden, dames, heeren,
Ook al is 't dan voor den „schijn",
Laat uw lampen controleeren,
Voor wij in 't jaar veertig zijn.
Voor ons aller veiligheden
Is er weer iets nieuws bedacht.
En als 't jaar is ingetreden
Wordt die regeling van kracht.
Lees goeidi, dat is voorgeschreven:
Gloeilampen zijn niet meer vrij,
Anders, naar u kunt beleven,
Bent u er nog gloeiend bij.
Dwingt dit u, iets nieuws te koopen,
Wacht niet tot een vaag verschiet,
Tegen eigen lamp te loopen
Is ook zoo'n genoegen niet.
Zelfs de -felste autolichten
Werpen schaduwen vooruit,
Neem dus nota van uw plichten,
Voor het oude jaar besluit.
Laat uw licht er thans op schijnen,
Zooals het rijkskeurig moet
Voorgelicht langs deze lijnen
Handelt gij lichtvaardig goed.
P. GASUS.
Twee Engelsche trawlers als verloren
beschouwd.
Deensch schip voor de Engelsche kust gezonken
Reuter meldt dat het 875 ton groote Britsche
s.s. „Moortoft" dat verscheidene dagen over
tijd is, thans met de uit dertien koppen be
staande bemanning verloren geacht wordt.
De Britsche admiraliteit deelt voorts mede
dat de marinetrawler „Lochdoon" over tijd
is en met de 14 opvarenden verloren geacht
moet worden.
Het 1080 ton metende Deensehe s.s. „Hanne"
is bij de Noordoostkust van Engeland op een
mijn geloopen en gezonken.
Een barkas en een reddingboot zijn naar zee
gegaan om de bemanning van de „Hanne" bij
te staan. De zee in de buurt van het schip was
vol drijfhout. Aan boord van het schip had zich
een bemanning van 16 koppen bevonden. Toen
de booten ter plaatse aankwamen, zag men dat
een der sloepen van de „Hanne" ondersteboven
ronddreef.
Beutor verneemt verder, dat thans bekend is,
dat het Britsche s.s. „Deptford", welks verlies
reeds bekend is gemaakt, op 13 December werd
getorpedeerd, toen het schip zich binnen een
halve mijl uit de Noorsche kust bevond. Het
schip is in anderhalve minuut gezonken waarbij
32 van de 37 leden der bemanning, met inbegrip
van twee Noorsche loodsen, zijn omgekomen.
De geredden, en de gezagvoerder van het
Noorsche motorschip „Faida" verklaren dat de
„Deptford" zich zonder twijfel binnen de Noor
sche wateren heeft bevonden. De gezagvoerder
van de „Faida", verklaart dat hij den comman
dotoren van een Duitsche duikboot heeft zien
bovenkomen toen zij zich -tusschen de „Deptford"
en den wal bevond.
De reederij C. K. Hansen in Kopenhagen deelt
mede dat de „Jagersborg", die met een lading
landbouwproducten van Kopenhagen op weg
was naar een Schotsche haven, thans als defi-
tief verloren wordt beschouwd. Het schip had
een bemanning van 18 koppen aan boord. Het
lijk van den assistent-machinist is gevonden en
geïdentificeerd.
Het Engelsche s.s. „Edenwood" (1067) is, naar
United Press meldt, na aanvaring met een on
bekend schip gezonken. De bemanning en de
officieren werden gered.
Duitsch scliip na achtervolging
vastgeloopen.
Het Spaanschie blad „Arriba" meldde
Donderdag dat het Duitsche vrachtschip
„Glücksberg" (2.680 ton) dat nabij San
Lucar de Barrameda aan den grond is ge
loopen, achtervolgd werd door Britsche oor
logsschepen, waarop de Spaansche kanon
neerboot „Laurïa" op het tooneel verscheen
en het schip waarschuwde, dat het zich in
de territoriale wateren bevond.
Er schijnt eenige twijfel te bestaan omtrent
de identiteit van het Duitsche schip, dat een
lading suiker, koffie en metaalwaren aan boord
heeft..
Een sleepboot volgens Havas een Neder-
landsche heeft getracht het schip vlot te
brengen.
Nader verneemt Havas uit Cadiz dat het vaar
tuig niet vlot gebracht kan worden. Den gehee-
len nacht en een deel van den dag is gepoogd
het schip vlot te krijgen, doch zonder succes.
Het schip zit vast en de manoeuvres worden ge
hinderd door de nabijgelegen klippen, waarop
de golven breken.
Er werden reserves gemaakt omtrent den
naam van het schip. Vermoedelijk is het niet
die „Glücksberg", doch een dergelijk schip,
metende 4500 ton, dat twee dagen geleden
uit Cadiz is vertrokken met onbekende be
stemming.
De Maastunnei-bouw te Rotterdam De duikerklok, (in het midden der toto in de
lengte gezien), die bij hét aan elkaar brengen van de tunnelstukken gebruikt zal
wórden, ligt reeds op het werkterrein aan de Parkkade gereed
