«—(KïïLï:
Bloemkool soep edp w
tegeering streeft niet naar een universeel
productieplan.
Ruwe handen
Wreszynski-zaak duurt
voort.
Ik ontdek Amerika.
I
6cr.pMe!
Burgerlijke diensten bij militaire werkzaamheden
f RIJP AG 29 DECEMBER 1939
Oorlogseconomie wordt niet dienstbaar gemaakt
aan de ordening.
sjatuurbofer voor de soldafen?
I Aan de memorie van antwoord aan de Eerste
tamer over de begrooting van het departement van
Iconomische zaken is het volgende ontleend:
Het is de meening van den minister, dat de hui-
Jjge oorlogseconomie geen grondslag mag zijn van
It? in vredestijd te treffen maatregelen.
Dit impliceert dat de regeering niet van zins is de
orlogseconomie dienstbaar te maken aan het tot
and brengen van een omvattende ordening van
et bedrijfsleven, zooals enkele leden voorstaan,
rel moge hij opmerken, dat de vaak sterk gecriti-
eerde vredeseconomie der laatste jaren de moei-
jkheden van thans heeft verminderd.
Het uitvoeren van een min of meer universeel
iroductieplan gesteld al dat zulks mogelijk
yare met het oog op de talrijke onzekere factoren,
je éen dergelijk plan zouden doorkruisen ligt
chter niet in haar bedoeling. Zoover dit mogelijk is,
venscht de regeering het particuliere bedrijfsleven
•jj te laten.
Mede door de vroeger genomen maatregelen is
hsns over het algemeen de voorraadpositie van ons
and bevredigend te achten. Omzetting van den
;oudvoorraad in goederenvooraden, hetgeen een
jioote speculatie op de goederenprijzen zou hebben
ieteekend, was dan ook niet noodig.
Prijspolitiek.
De minister constateert, dat tusschen de Kamer
hem geen verschil van meening bestaat over de
ioodzaak een sterke stijging van de kosten van le
vensonderhoud te voorkomen, zoodat het voeren
van een daarop gerichte prijspolitiek dan ook een
beiang van de eerste orde moet worden geacht.
Wanneer men het gemiddelde van de maand
Augustus op 100 stelt, bedroeg de stijging op 12
December j.l. 5,6 pet.
Gezien het feit, dat bepaalde prijsverhoogingen,
in verband met de sterk gestegen aanvoerkosten,
onvermijdelijk waren, kan een dergelijke stijging
onder de huidige omstandigheden ongetwijfeld
gunstig worden genoemd.
Het vraagstuk der vervangingswaarde heeft, naar
de meening van den minister, niet meer de actuali
teit voor de prijspolitiek, welke het in het begin van
den oorlog bezat.
Momenteel kan z.i., behoudens in het geval van
groote nog „goedkoope" voorraden, calculatie van
eer als reëel te beschouwen vervangingswaarde als
algemeene regel aanvaardbaar worden geacht.
Scheepvaart.
De minister geeft zich volledig rekenschap van
de moeilijkheden, die voor reeders, ladingbezitters
en verzekeraars ontstaan als gevolg van het tot dus
ver ontbreken van een regeling met oorlogvoeren
de mogendheden betreffende den aanvoer van over
zee. Overleg met de betrokken regeeringen is
sinds eenigen tijd gaande.
Dat men in scheepvaartkringen de toekomst niet
ongunstig beoordeelt moge blijken uit de verschil
lende verblijdende opdrachten, welke aan de
scheepsbouw werven verleend zijn.
De regeering is zich inderdaad bewust, dat
de Nederlandsche koopvaardijvloot op peil dient
te worden gehouden. Te dien einde zijn juist -
in den aanvang van deze maand faciliteiten
verleend tot het verkrijgen van bouwcredieten
bij de Maatschappij tot Behartiging van de
Nationale Scheepvaartbelangen. De regeling
kwam tot stand, nadat de Benas, mede in over
leg met de Nederlandsche Reedersvereeniging,
een studie had gemaakt van hetgeen kon wor
den gedaan om den aanbouw van schepen te
bevorderen.
Benzine.
De omstandigheid, welke den minister aanleiding
heeft gegeven het verbod van het verbruiken van
benzine op Zon- en feestdagen in te trekken, is
geweest het feit, dat de aanvoer van benzine in de
voorliggende periode niet onbevredigend was ge
weest, waardoor de regeering meende het risico van
het opheffen van dezen, beperkingsmaatregel te
kunnen aanvaarden.
De verhooging van den benzineprijs kan niet be
perkt blijven tot de nieuw aan te voeren benzine,
omdat ons land voor dit product geheel op den
invoer is aangewezen en een nadeelig verschil van
het binnenlandsche prijspeil met den prijs van het
aan te voeren product een terugslag op den aanvoer
zou geven.
Landbouw.
Ten aanzien van de in het verslag geuite klacht,
dat de minister met de belangen van de land-
tuinarbeiders geen rekening heeft gehouden bij het
vaststellen van de prijzen voor den oogst 1939
wijst hij er in de eerste plaats op, dat het niet te
betwisten valt, dat een hoogere opbrengst in het
landbouwbedrijf ook den landarbeiders ten goede
komt. Zoo al een verhooging van de bedrijfsuit-
komsten niet terstond in het betalen van hooger
loon tot uiting komt, na verloop van eenigen tijd is
zulk toch zonder twijfel voor het loonpeil van be-
teekenis, terwijl ook het aantal op het bedrijf te
werk te stellen arbeiders daardoor gunstig wordt
beïnvloed.
Voedselvoorziening.
In verband met de door eenige leden gestelde
vraag hoe het nu staat met den voorraad vee
voeder, moge de minister vooropstellen dat het
hem momenteel niet wenschelijk voorkomt con
crete cijfers betreffende de veevoederpositie te
verstrekken. In het algemeen kan hij mededee-
len, dat, hoewel de aanvoer van krachtvoeder-
grondstoffen over zee door den oorlogstoestand
uiteraard belemmering ondervindt, de veevoe
derpositie, mede in verband met de op ruime
schaal door de regeering gedane aankoopen,
niet van dien aard is, dat thans een recht-
streeksche inperking van den veestapel in over
weging genomen behoeft te worden. Geruchten
volgens welke aan eigenaren, die minder dan
bepaalde aantallen kippen of eenden bezitten,
voorgeschreven zou zijn, dze te slachten, zijn
dan ook onjuist
Zuivel.
Bevordering van den afzet van zuivel- en
melkproducten heeft de aandacht van den mi
nister. Met name wordt alle aandacht geschon
ken aan de vraag, of er thans niet meer aan
leiding dan voorheen beslaat om aan de gemo-
biliseerden boter in plaats van margarine te
verstrekken.
Wat betreft de beschikbaarstelling van boter in
militaire cantines zij medegedeeld, dat de minister
van defensie zulks in overweging heeft genomen.
In het huidige stadium kan de minister nog geen
mededeelingen doen over het verloop der onder
handelingen met de Engelsche autoriteiten in zake
den prijs van de in beslag genomen boter. Hij hoopt
echter binnenkort daartoe in staat te zullen zijn.
Het is waarschijnlijk te achten, dat over de prijzen
overeenstemming zal kunnen worden vèrkregen. De
bacon-export gaat vrijwel in den omvang, die in de
laatste jaren normaal was, dooi.
De minister acht het niet noodzakelijk thans te
fceginnen met het verwerken van aardappelmeel in
brood, aangezien de tarwepositïe niet van dien aard
is, dat het maken van oorlogsbrood reeds spoedig
noodzakelijk zal zijn.
Tuinbouwteeltregeling.
De nieuwe teeltregeling voor den tuinbouw zal
op zoo soepel mogelijke wijze worden uitgevoerd.
Het ligt inderdaad in de bedoeling in de gemengde
land- en tuinbouwbedrijven met een grooteren om
vang dan 10 H.A. de vergunningen tot het telen van
tuinbouwgewassen in te trekken, indien deze be
drijven geschikt zijn voor de teelt van landbouw
producten. Er zal echter zooveel mogelijk met het
belang van ieder bedrijf worden rekening gehouden.
Ten aanzien van de bollenteelt wordt er op ge
wezen, dat in de bollenbedrijven een aanzienlijke
inkrimping is voorgeschreven, zoodat er op het vrij
komende areaal in ieder geval iets geteeld moet
worden. De grondsoorten, waarop de bollencultuur
werd en wordt beoefend, zijn voor een groot deel
ongeschikt voor de teelt van landbouwgewassen,
althans van granen. Het zal dus noodig zijn op de
vrij komende gronden gedeeltelijk tuinbouwpro
ducten te laten telen. Hiervoor zullen voornamelijk
grovere tuinbouwgewassen worden aangewezen,
als peen en andere wortelgewassen.
Er bestaat geen gevaar, dat de voor de bollencul
tuur noodige vervangingsproducten een beteekenen-
den invloed zullen hebben op de productie vai
tuinbouwgewassen.
Nu de nieuwe regeling eenigen vasteren vorm
heeft gekregen, zijn de normale overdrachten en de.
verleening van nieuwe tuinbouwteeltvergunningen
in beperkte mate wederom ter hand genomen. De
definitieve regeling daarvan kan zeer spoedig tege
moet worden gezien.
Bloembollen.
Bij de beperking van het teeltrecht is geen pro
gressie toegepast ten gunste van de kleine kwee
kers. De toestand voor de groote bedrijven is n.l.
eveneens zeer ernstig. Deze zijn veelal uitsluitend op
de bloembollenteelt aangewezen, terwijl, de kleine
kweekers als regel ook andere producten dan bloem
bollen kweeken.
„Costa Rica" weer te Amsterdam.
Geen wederwaardigheden op de thuisreis.
Het passagiersschip „Costa Rica" van de K. N.
S. M. is Donderdagavond om kwart voor negen
te IJmuiden binnengeloopen. Het schip keerde
terug uit de West, waarheen het eind October
uit Amsterdam was vertrokken. De „Costa Rica"
heeft geen bijzondere wederwaardigheden be
leefd. Het onderzoek in Engeland nam op de
thuisreis ongeveer twee weken in beslag, gedu
rende welken tijd het schip te Southampton werd
vastgehouden.
Het. grootste deel der passagiers is in Engeland
gedebarkeerd. Thans waren er nog negen aan
boord. Op 23 December kon de „Costa Rica" de
reis naar Nederland voortzetten, doch tengevol
ge van den mist moest het vertrek uit Southamp
ton tot 26 December worden uitgesteld. In
Duins ondervond het schip opnieuw oponthoud
door den mist. De „Costa Rica" arriveerde om
twee uur te Amsterdam.
RIJKSBUREAU VOOR CHEMISCHE
PRODUCTEN INGESTELD.
Ingesteld is een rijksbureau voor chemische
producten waarvan het secretariaat is gevestigd
te 's Gravenhage, Bezuidenhoutscheweg 64.
De leiding van het rijksbureau berust bij 'een
bestuur, dat bij de uitvoering van door den mi
nister krachtens de artikelen 4 tot en met 8 der
distributiewet 1939, alsmede het distributiehef-
fingsbesluit 1930 vast te stellen regelen, betref
fende daarin door hem aan te wijzen distributie
goederen, optreedt namens den minister.
Theo Thyssen neemt afscheid van
den Bond van Onderwijzers.
Een Thyssenfonds gesticht.
In een speciale bijeenkomst van den Bond van
Nederlandsche Onderwijzers in het N.V.-Huis te
Utrecht is Donderdagmiddag afscheid genomen
van den heer Th. Thijssen in zijn functie als
tweede voorzitter van genoemden bond.
De afscheidsrede werd uitgesproken door den
heer W. Ploeger uit Amsterdam, die op zeer
uitvoerige wijze de groote beteekenis schetste,
die de heer Thijssen als bestuurder, als kunste
naar, paedagoog en politicus heeft gehad voor
de bewustwording van 't onderwijzerscorps. Tot
ver buiten zijn organisatie had hij tal van
vrienden. Bij allen leeft een groote dankbaar
heid voor zijn werk. Namens de leden van den
bond bood s>pr. een stamkapitaal aan voor een
Thijssenfonds, dat zal dienen om reeds versche
nen en in de toekomst nog te verschijnen wer
ken van den heer Thijssen zóó goedkoop uit te
geven, dat zij binnen het financieel bereik vallen
van iedereen. Namens de A. C. O. P. (de mo
derne Centrale van Rijkspersoneel) sprak ver
volgens de heer Luberti, die een geschenk aan
bood. Bovendien werd nog het woord gevoerd
door den heer van Geuns en ten slotte namens
het hoofdbestuur van den Bond van Nederland
sche Onderwijzers door den heer J. P. W. van
Sluys.
Ontroerd dankte de heer Thijssen de verschil
lende sprekers. Hij gaf hierbij de verzekering,
dat hij in den strijd voor het Volksonderwijs ook
in de toekomst nog zijn deel zal blijven bijdra
gen.
Doos 3Q-60ct. Bij Apotlien Drogisten
(Adv. Ingez. Med.)
Arbeiderswoningbouw in
mobilisatietijd.
De vier samenwerkende vakcentrales van
werknemersvakbanden hebben een commissie
in het leven geroepen, die bedoelt den arbeiders
woningbouw in mobilisatietijd te helpen bevorde
ren.
De moeilijkheden, die zich op dit gebied in de
oorlogsjaren 1914-1918 hebben voorgedaan, dienen
voor zoover dat mogelijk is, te worden voor
komen.
De commissie wordt gevormd door een achttal
vertegenwoordigers dezer vakcentrales en staat
onder leiding van den heer J. Andriessen, lid van
de Tweede Kamer der Staten-Generaal en voor
zitter van den R.K. Bouwarbeidersbond.
Het secretariaat wordt waargenomen door den
heer J. Schipper, secretaris van het C.N.V.
Honorair consul of niet?
Weer een nieuw onderzoek.
Hare Majesteit
de stroomlijn.
HAAR KIND GEDOOD.
Voor die Rotterdamsche rechtbank stond Don
derdag terecht de 32-jarige werkster F. B. de
V. uit Ridderkerk, beschuldigd, dat zij in Maart
1935 en in December 1038 haar pasgeboren kind
door middel van wurging om het leven had ge
bracht.
De officier van justitie eischte vier jaar ge
vangenisstraf.
Doornspijk zal tien jaar doen over
het dekken van een frauduleus
tekort.
Tijdens de behandeling der begrooting van
de gemeente Doornspijk heeft de burgemeester,
de heer U. de Vries, medegedeeld, dat het tekort
op den gewonen dienst voor 194,0, tengevolge van
de malversaties, gepleegd door den oneervol ont
slagen gemeente-ontvanger, is begroot op 32.000.
Daar komen nog bij de kosten van rechtskundi
gen bijstand en van het onderaoek naar den toe
stand der gemeentelijke administratie.
Men zal trachten, het fraude-tekort, dat
135.000 bedraagt, in tien jaar in de begrootin
gen te verwerken.
Tot gemeente-ontvanger is benoemd de
heer W. J. van Bruggen, thans tijdelijk ont
vanger.
DE BARNEVELDSCHE EIERENMARKT BOEKT
EEN RECORD IN 1939.
Op de eierenmarkt te Barneveld, de laatste markt
van dit jaar, zijn over 1939 ruim honderd millioen
eieren aangevoerd, hetgeen circa 17 millioen meer
is dan in 1938 en 34 millioen meer dan in 1937.
Dit aantal van honderd millioen is in den tijd
van het bestaan der eiermarkt te Barneveld nim
mer bereikt.
Wederom stond de Poolsche bankier
Wreszynski Donderdag in de verdachtenbank van
het Amsterdamsche Gerechtshof.
Veertien dagen geleden wees het hof een in
terlocutoir arrest, waarin heropening van het
getuigenverhoor werd gelast, omdat het rech
terlijke college zich nog niet genoeg ingelicht
achtte over de vraag of Wreszynski inderdaad,
het recht had zich consul honorair van Argen
tinië te noemen.
Verdachte speelde indertijd een groote rol bij
Amsterdamsche Bank. Deze hoofdstedelijke
financieele instelling had hem en zijn vriend
Norris, een Engelschman, voor millioenen vor
deringen op het buitenland in handen gegeven,
die geblokkeerd waren.
Voor het ontdooien van deze bevroren cre-
dieten zou W. een groote som, 120.000 pond ster
ling, krijgen. Het resultaat was echter dat de Am
sterdamsche Bank zeer aanzienlijke verliezen
leed.
Terzake van deze manipulaties kon Wreszynski
echter op formeel juridische gronden niet ver
volgd worden. Wel echter werd hij aangehouden,
verdacht van twee gevallen van oplichting en in
gesloten in het Huis van Bewaring.
De officier van justitie legde hem ten laste, dat
hij een Weensch meisje, dat te Amsterdam
vertoefde, had opgelicht voor 4000. Zij had fa
milie te Weenen en deze familie wilde gaarne
naar Amerika emigreeren. De visa leverden ech
ter moeilijkheden op. Wreszynski bood aan
tegen betaling van 4000 deze visa te verschaf
fen.
Hij zeide honorair consul van Argentinië te
zijn en bekend met iemand op het Amerikaan-
sche consulaat. Met zijn relaties zou het wel luk
ken een visum te krijgen. Er kwam echter van
de visa niets terecht en de passen van de familie
van Toni M. (het Weensche meisje) werden
teruggevonden in een kastje op verd.'s slaap
kamer.
Het tweede geval betrof een koopman uit
Goes, die 6000 aan verd. had ter hand gesteld
om er „groote zaken" in Zweden mee te doen.
W. garandeerde 150 pCt. winst, maar van zaken
doen kwam niets en het geld was bij de arres
tatie verdwenen.
Vandaag wilde het Hof den gezantschaps-at-
taché Tarnowsky hooren, doch het bleek dat deze
zich in Argentinië bevindt. Verd. nl. heeft steeds
gezegd, dat de heer Tarnowsky zijn pas had on
derteekend.
Weer vroeg de president den verdachte, hoe
nu eigenlijk de Amerikaansche consulaire amb
tenaar in Rotterdam heette, die verd., zoo goed
kent. Nog steeds evenals bij de vorige zittin
gen wist verd. den naam niet. Hij hield vol,
dat hij op het consulaat is geweest om te zorgen
voor visa voor Toni M.
Uit de antwoorden van Wreszynski conclu
deerde de president, dat die consul toch niet
zoo'n goede bekende van ver. was. Verdachte
weet niet eens zijn naam
Pres.: Hebt u misschien met den jongsten
bediende gesproken?
Neen, repliceerde Wreszynski, het was beslist
een consul en we werden vrienden toen hij mij
een visum voor Eva Busch verschafte.
Procureur-generaal: Dat bewijst over uw in
vloed niets. Voor Eva Busch kreeg u een be-
zoekvisum en dat is heel wat anders en heel wat
gemakkelijker te krijgen dan een immigratie
visum.
Het Hof hoorde ook den heer A. Torres, con
sul-generaal van Argentinië.
Verd. had indertijd een uitvoerige verklaring
afgelegd over de wijze waarop hij tot honorair
consul van Argentinië was benoemd. Getuige
kende Wreszynski niet als zoodanig, maar on
mogelijk achtte hij het niet, dat deze honorair
consul was.
Een honorair consul wordt benoemd op voor
stel van den gezant. Via allerlei schijven gaat
dit voorstel naar het ministerie en den presi
dent van de republiek, die uiteindelijk benoemt.
Hij wordt aangesteld voor een bepaald district.
Volgens verdachte was zijn standplaats Dres
den.
Pres. (tot W.)Hebt u daar ooit gewoond?
Verd.: Neen, dat niet
Getuige, de consul-generaal, achtte het onmo
gelijk dat iemand benoemd wordt voor een
district, waar hij nooit vertoeft.
N Salt Lake City heb ik de snelste auto van
het westelijk halfrond over het glinsterende,
verblindend-witte Zoutmeer zien ijlen en in
San Francisco kan ik uren lang geboeid staan
kijken naar het zwemmen van de zeehonden in
het groote bassin van Golden Gate Park. Zou ik
dan niet overtuigd zijn van het nut en de economi
sche beteekenis van de stroomlijn?
Doch niettemin weiger ik te gelooven aan de
nuttigheid van den gestroomlijnden kinderwagen,
het gestroomlijnde dameskapsel, gestroomlijnde
koffiepotten, dhocoladereepen, worsten, braadpan
nen, potlooden, strafrechtprocessen, aspirinetablet
ten, danslessen, hoestpastilles, cursussen in vreem
de talen, revue-voorstellingen, credieten van tand
artsen, meubelmagazijnen en kleermakers, ge
stroomlijnde scheerapparaten, ijshoorntjes, tablet
ten, zuurtjes, overhemden, geschiedschrijving en
Oom Sam mag weten wat nog meer.
Alles is hier „gestroomlijnd".
Alles wat snel is heet gestroomlijnd
Alles wat practisch is heet gestroomlijnd.
Alles wat nieuw is is gestroomlijnd.
Een moderne theepot is gestroomlijnd: dansen
leeren in drie lessen is gestroomlijnd, de lokken
van mijn vrouw zijn gestroomlijnd, de makkelijke
manier waarop ge een radio kunt afbetalen is ge
stroomlijnd.
De stroomlijn het begrip stroomlijn ten
slotte: het wóórd en niets dan het woord stroom
lijn is één van de 'n paar maal tienduizend be
grippen, woorden en eindelijk: leuzen, die het
openbare leven van Amerika beheerschen als een
majesteit, waarvoor iedereen in eerbied en devotie
het hoofd buigt, een majesteit zóó hoog, dat zij on
wezenlijk en onzichtbaar schuil gaat achter wolken
van opwinding, reclame en propaganda.
Er is, denk ik, geen volk ter wereDd dat zóó graag
met woorden, met zinnen, met de taal spéélt als
het Amerikaansche. Geen volk dat er een kinder
lijker pleizier in heeft net zoo lang met woordjes
en lettertjes om en om te gooien, te schudden en
te ballen tot ze een begrip zijn geworden.
Taalkundigen onder mijn lezers zal het interes
seeren dat, wat eerst als een grapje is begonnen,
hooge taal-ernst is geworden; die ge hier overal
geschreven en gedrukt ziet: tonight heet tonite,
through wordt geschreven als thru; barbecue is
een braadspit, een rooster en daarom noemt iedere
bar die het vleesch roostert zich Bar B.Q.
Een groote snoepgoedfabrikant adverteert;
„proeft voor dat ge koopt", in het Amerikaansch:
„taste before you buy". „Before you" wordt in a!
zijn advertenties: „B4U".
Dit zijn sledhts enkele voorbeelden van hare
majesteit de stroomlijn als heerscheresse over de
taal, een heerschappij die iederen taalgevoelige
rillingen over den rug jaagt.
Ge kunt hier gestroomlijnde letterkunde koo-
pen: samenvattingen van romans. En u gestroom
lijnd laten haarknippen: machinaal, in de helft van
den tijd.
De lieve meisjes hebben gestroomlijnde figuren,
haren en nagels.
U kunt jam uit gestroomlijnde potten lepelen.
En met Kerstmis krijgt mevrouw een aardig ge
schenkje van u: een gestroomlijnde flacon odeur.
Een tandarts, die zich di\ Pijnloos Parker noemt,
adverteert vele pagina's voor zijn gestroomlijnde
gebitten, die u op gestroomlijnd crediet kunt koo-
pen.
De bakker bakt gestroomlijnd brood.
Shakespeare wordt gestroomlijnd vertoond.
Mijn inkt komt uit een gestroomlijnde flesdh.
Eerst speelde Amerika met de stroomlijn; nu
speelt de stroomlijn met Amerika.
De gestroomlijnde zeehond in het park is de
eenige, die niet aan dit gestroomlijn mee doet: hij
is niet zoo kinderachtig als een mensch, laat staan
als een Amerikaan, Mr. E. ELIAS.
(Adv. Ingez. Med.)
Verordening van den opperbevelhebber.
Wie een oproeping kunnen krijgen.
De opperbevelhebber van land- en zeemacht,
aangewezen voor de uitoefening van het militair
gezag in elk in staat van oorlog verklaard ge
deelte van het grondgebied des rijks, heeft, in
overleg met het betrokken burgerlijk gezag, voor
alle gemeenten des rijks een verordening vastge
steld, waaraan wij het volgende ontleen en:
Inwoners van elke gemeente des rijks kunnen
worden opgeroepen af aangewezen tot het ver
richten van persoonlijke diensten, voor hulp bij
militaire werkzaamheden.
Onder militaire werkzaamheden worden begre
pen werkzaamheden:
a. tot het herstellen van de schade aan wegen,
bruggen en soortgelijke werken, veroorzaakt door
militaire operatiën, luchtbombardementen of mi
litaire transporten;
b. tot het aanleggen en opruimen van verster
kingen;
c. tot het aanbrengen en opruimen van hinder
nissen en versperringen;
d. tot het aanleggen, herstellen en afgraven van
waterkeeringen, daaronder begrepen strand- en
oeververdedigingen.
Ieder mannelijk inwoner, als in boven bedoelde
die den 18-jarigen leeftijd heeft bereikt en het
59ste levensjaar nog niet heeft volbracht, en naar
het oordeel van de in het volgende lid te vermel
den autoriteit geschikt is om de bovenbedoelde
persoonlijke diensten te verrichten, is verplicht
om op het eerste bevel, op tijd en plaats bij dat
bevel bepaald, aanwezig te zijn en de hem als dan
op te dragen werkzaamheden, overeenkomstig de
daarbij te stellen eischen, te verrichten.
het bevel en de opdracht kunnen worden ge
geven:
a. door den officier, die met de uitvoering van
de hierboven omschreven werkzaamheden is be
last;
b. namens de onder a bedoelde autoriteit door
den burgemeester der betrokken gemeente.
Het bevel en de opdracht worden in de eerste
plaats gegeven aan die personen, die uit hoofde
van hun beroep, voor zoover dat uit de gemeente
lijke administratie blijkt, bijzondere geschiktheid
bezitten tot het verrichten der werkzaamheden.
Indien op deze wijze niet de beschikking over het
benoodigde aantal personen wordt verkregen, ge
schieden de verdere oproepingen zooveel mogelijk
in volgorde van den leeftijd, aanvangende met de
jongsten.
In het bevel wordt vermeld, of het rijwiel van
den opgeroepenen, zoo mogelijk, dient te worden
medegebracht en van welk gereedschap hij, zoo
mogelijk, moet voorzien zijn.
Leden van de algemeene rekenkamer, hoofden
van departementen van algemeen bestuur, leden
van den Raad van State, leden van de Staten-
Generaal, leden van de dagelijksche besturen van
overheids- en semi-overheids-lichamen, genees
kundigen, apothekers en veeartsen, geestelijken
en bedienaren van den godsdienst, militairen in
werkelijken dienst, personen, deel uitmakende
van de rijks- en gemeentepolitie of van een ge
meentelijk brandweerkorps en personen, die een
verklaring van een geneeskundige overleggen,
waaruit blijkt, dat zij wegens ziekte, ziels- of
lichaamsgebreken blijvend ongeschikt zijn om
diensten te verrichten, zijn van deze werkzaam
heden vrijgesteld.
Slechts bij noodzaak, indien geen voldoend
aantal andere personen beschikbaar is, worden
het bevel en de opdracht, gegeven aan: personen,
cie een functie hebben te vervullen bij een lucht
beschermingsdienst, personen, die lid zijn van een
vrijwillige burgerwacht, welke als zoodanig
toegelaten ingevolge de wet op de weerkorpsen,
personen, in dienst van een bedrijf, hetwelk op
drachten uitvoert ten behoeve van defensie-orga
nen, voor zoover vanwege den minister van De
fensie wordt verklaard, dat deze personen voor
de uitvoering dier opdrachten in het betrokken
bedrijf niet kunnen worden gemist, personen die
werkzaam zijn bij een destructiebedrijf en perso
nen, die lid zijn van een der transportcolonnes
van de Nederlandsche vereeniging „Het Roode
Kruis."
Ter tegemoetkoming in de kosten van levens
onderhoud van zichzelf en van degenen, voor wier
levensonderhoud hij aansprakelijk is, wordt aan
dengene, die persoonlijke diensten in den zin van
deze verordening verricht, door den officier,
overleg met den burgemeester der gemeente,
waarin de werkzaamheden worden verricht, een
bedrag toegekend, berekend naar de normen,
welke gelden voor het loon, hetwelk wordt be
taald voor overeenkomstigen arbeid ter plaatse,
waar de werkzaamheden worden verricht.
Voor het eventueel gebruik van rijwiel en ge
reedschap wordt een vergoeding toegekend.
Het niet voldoen aan de bevelen, wordt ge
straft met hechtenis van ten hoogste drie maan
den.
Ten aanzien van de werkzaamheden, in deze
verordening bedoeld, worden de voorschriften der
Arbeidswet buiten werking gesteld.
De verordening kan worden aangehaald ónder
den titel „verordening hulp bij militaire werk
zaamheden"
Pres. (tot verd.); Spreekt en verstaat u
Spaansch?
Neen, volgens verd. behoefde dat niet.
Een aanstelling kon verd. niet toonen: „Inder
tijd achtergelaten te Berlijn".
Verd. hield vol, dat hij slechts een eeretitel
voerde en volgens getuige was dit niet onmoge
lijk. Verd. vertelde nog, dat hem zelfs een ge-
neraal-consulaat was aangeboden, dit had hij
echter geweigerd, omdat zijn zaken te veel tijd
in beslag namen.
De president begreep niet, dat verd. in den loop
van het proces, dat bijna een jaar duurt, niet
naar Argentinië heeft geschreven: „Bevestig
even, dat ik honorair-consul van Argentinië
ben".
Kon men zich binnen korten tijd van deze
quaestie vergewissen? vroeg mr. Jolles aan den
consul-generaal.
Via het gezantschap te Den Haag zou een
vlugge informatie mogelijk zijn.
Het Hof, aldus de president, zal er over be
raadslagen of informatie naar deze quaestie
noodzakelijk is. „Laat verd. nu zeggen, hoe de
zaak in elkaar zit anders verliezen wij noodeloos
tijd."
Verdachte echter hield vol dat hij honorair
consul was van Argentinië, ofschoon hij nooit
met de Argentijnsche regeering heeft gecorres
pondeerd.
Pres.: Dus u hebt de titel nooit benut om iets
voor Argentinië te doen.
Wreszynski week echter geen duimbreed. Hij
was en bleef consul-honorair van Argentinië. In
1921 was zijn benoeming afgekomen.
Kan men zoo'n titel ook koopen?
Getuige: Neen onmogelijk
Verdachte vulde zijn verklaringen nog aan;
De oorkonde van mijn benoeming bevindt zich
te Berlijn ten huize van mijn vriend professor
G. In antwoord op de vragen van den president
beschreef Wreszynski het stuk.
Het Hof trok zich tenslotte in raadkamer te
rug. Na heropening deelde de president mede, da,t
alsnog een onderzoek zal worden ingesteld bij
het gezantschap over de vraag of verd. inderdaad
honorair consul van Argentinië was.
De behandeling wordt voortgezet op Dinsdag 8
Februari te half twee.
Eerste Kamer neemt serie
wetsontwerpen aan.
Slechts een half uurtje is de Eerste Kamer Don
derdag in openbare vergadering bijeen geweest
ter behandeling van een serie wetsontwerpen.
Bij een van deze wetsontwerpen, een aanvul-
lingsbegrooting van financiën over 1938, vond de
heer Von Bönninghausen (N.SJ3.) aan
leiding tot het uiten van zijn ontstemming over
de hooge kosten van uitgifte der staatsleening,
die in dat jaar is tot stand gekomen en welke
kosten ruim f 8.1 millioen hebben bedragen. Hij
was juist begonnen daarover zijn hart te luchten
en op te merken, dat de bankiers en het groot
kapitaal op onevenredige wijze daarvan hebben
geprofiteerd, toen de voorzitter zeide, dat
dit buiten de orde was en dat hij hem het woord
ontnam. Zonder debat werd daarop de geheele
serie wetsontwerpen goedgekeurd.
Bij den aanvang der vergadering heeft de
voorzitter woorden van herinnering aan
wijlen het lid der Kamer F. L. J. M. baron van
Voorst tot Voorst gesproken, bij welke herden
kingswoorden minister de Geer zich namens di
tegeering heeft aangesloten,
