IJmuider Courant 'Zumce Vrede itooc Afstand Karelische Landengte met Viborg en Ladoga-oevers Na Honderd Dagen. DAGBLAD VOOR VELSEN, IJMUIDFN. SANTPOORI EN OMSTREKEN woensdag 13 maart 1940 Tusschen finnen en sovjets is dinsdagavond te moskou overeenste mming bereikt ten aanzien van de volgende punten: ViiandeCifMedm qa&taakt. De 3 TJlusketieis REX 't Is droevig. Het Finsche krijgsterrein. ^JAARGANG NO. 112 Lourens Coster. Maatschappij voor Miiiaaven en Al9em 'Drukkerij N.V. Gr. £{üHnl'U y oistraa» 93 Haarlem. Telefoon 10724 Bureau Courant Kennemerlaan 42, Dmulden, jjiefoo" ^eVen 5301 Postgiro 310791 Alle Advertenties, cfge' nomen voor dit blad. worden kosteloos in de Kennemer Courant om elf uur is wapenstilstand in Fin- t°reden en schijnt de vrede een feit. Na "d dagen Moedigen oorlog is het zoover. Toch voorbehoud gemaakt worden omtrent den n0°ant ie ratificatie door het Finsche parle- >"4- ;t nog vereischt. Die zou binnen drie >111' W°oetcn geschieden. Zoolang het te Moskou 'j" Finsche onderhandelaars onderteekende die ratificatie mist, blijft hervatting van den "f8 binnen drie dagen tot de mogelijkheden 0" Gezien de berichten omtrent geheime **"Sngen van den Finschen RiJksdag, die door Moskou onderhandelenden premier Ryti met in ^.gedelegeerde Paiisikivi wel voortdurend ("booste gehouden moet zijn, zou men de mo pheid van voortgezetten strijd uit moeten - Maar mededeelingen omtrent het "aftre- twee Finsche bewindslieden den minister Onderwijs Hannula, die onzen bijzonderen me- r ker tijdens zijn Finsche reis zooveel voor- f'. t aat en den minister van Defensie Nikkoi- wekken weer twijfel. Daarbij komt dat men ^"'willigde Russische eischen niet als gering t beschouwen. Zij zijn wel matiger dan hetgeen week geleden gemeld werd. De haven Petsamo de nikkelmijnen in die streek zullen niet wor- f afcestaan en ten aanzien van het schiereiland -ö°hee£t men zich nu beperkt tot de verpach- 'van grond voor een Russische vlootbasis, in- laats van afstand van het schiereiland. Maar tocli P er nog heel wat over. De geringe gebieds- gfstand in het hooge Noorden, de verpachting op i het afstaan van de Karelische landengte tviborg en van een strook grondgebied ten N.W. 111 het Ladogameer beteekenen alle versterkingen Ruslands strategische positie ten opzichte van and. Hangö is van extra belang omdat het de reeds overwegende Russische machtspositie in de Oostzee een nieuw standpunt geeft, dat den ingang van de Finsche dolf beheerscht. Die Russische vloot basis op Hangö moet ook de Zweden wel met zorg vervullen. Nu kan men over dit alles wel daverende mee- m ten beste gaan geven, bijvoorbeeld zeggen "dat de Finnen met hun strijd en hun opofferingen tenslotte niets bereikt hebben", of zoo iets afdoends, maar dat lijkt mij niet verstandig. Vooral omdat men er zou verschrikkelijk veel minder van weet dan de Finsche onderhandelaars die te Moskou op traden. Deze menschen, van wie één de premier zelf was, stonden tenslotte voor de keuze deze voor- te aanvaarden of den strijd voort te zet ten. Er was nog geen enkele Finsche linie bezweken, oischoon de positie der verdedigers verzwakt was. Dit laatste minder door hun eigen verliezen dan door de enorme vergroo.ting van de Russische aanvals- macht. In deze omstandigheden heeft Ryti, het type van den koelen, zakelijken beoordeelaar, een zeer scherpzinnig en vastberaden nian en dus het tegen deel yan een weifelaar of van iemand die zich laat intimideeren, tot het aanvaax-den van die voor waarden besloten. Hij had daarbij de medewerking van den ervaren diplomaat Paasikivi en van den generaal die het Finsche oppercommando vertegen woordigde. Laat ons met zekerheid aannemen dat dergelijke menschen, die hun land in deze crisis gediend hebben op een wijze die de heele wereld bewonderd heeft, geen dom, geen ondoordacht en zeker geen angstig besluit hebben genomen. Dat is onmogelijk. Het is goed der-gelijke rustige overwe gingen te doen gelden eer men tot overhaaste oor deelvellingen besluit. Daarom lijkt mij ook veel ver standiger wat de Times vanmorgen schrijft dan wat de Daily Telegraph beweert. De Times zegt name lijk: „Finland moet zelf in eerste instantie oordee- len of de voorwaarden in feitelijke overeenstemming zijn met zijn vrijheid en veiligheid. De tijd is nog niet daar om een oor-deel te geven over de verdér strekkende gevolgen van de aanvaarding". De Daily Telegraph daarentegen zegt dat als de Finsche geering de voorwaarden, die Finland tot een hopeloozen prooi van Sovjet-Rusland zullen maken, aanvaardt, er geen zekerheid kan bestaan omtrent zijn toekomst". Deze tegenspraak in de meeningen van Enge- lands twee grootste conservatieve dagbladen is op zichzelf merkwaardig. Overigens vormt die maar een deeltje van den verwarden stroom elkaar tegensprekende berichten en opinies, die is losge broken. Men is kennelijk nogal opgewonden in verscheidenè hoofdsteden en "natuurlijk niet het minst in Stockholm. En er moet nog heel wat op heldering komen, ook over den werkelijken invloed die de Engelsche en Fransche bereidverklaringen tot het verleenen van meer steun aan Finland al dan niet hebben doen gelden. Gebleken is nu wel dat de Fransche hulp met oorlogsmateriaal voorai m de laatste maand zeer belangrijk is geweest. Dat Finland met zijn verzet niets bereikt zou hebben is natuurlijk in elk geval onzin. Het heeft C{ onafhankelijkheid van zijn volk en de integriteit ian bijna zijn geheele enorme grondgebied behou-' d®. (De territoriale afstand is in oppervlakte mem). Maar het heeft buitendien zijn eenheid en "acht getoond op een wijze, die de geheele wereld wel het allermeest Rusland geïmponeerd heeft. Het zal niet spoedig tot een herhaling van zulk een aanvalsoorlog durven overgaan. bovendien kan niemand taxeeren welke nieuwe invloeden het daarvan extra zouden weerhouden, •■ion kan die dingen niet voorspellen al probeeren joovelen dat telkens opnieuw. Op dit oogenblik haffen zij niet eens, dat geen hunner dezen wa- P®stilstand-en-waarschijnlijken-vrede op dit tijd- P "eeft voorzien. Het is alweer heel anders ge- dan men dach't. Ratificeert het Finsche parlement den vrede, dan tenminste een der twee oorlogen in Europa af- so oopen zijn. Het Finsche volk zal zijn arbeid kun- Ziin va^en- Het zal weer kunnen gaan bouwen, tuur ®e?®nen zullen hereenigd worden. Zijn cul- ji herleven. Er zal vrede zijn en geen slach- vind -J.brute vernieling meer in Finland. En dat WAV- belangrijkste. Dat vooruitzicht is een op- 2ij n£ efi een verlichting. Het zal dit zeer zeker dreio^°0J de Zweden en de Noren, niet langer be- Van p, r kans dat hun landen het slagveld europa zouden worden, moeten zijn. R. P. Verschijnt dagelijks, beiialve op Zon- en Feestdagen Directie: P W PERREROOM EN ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur I ROBERT PEEREROOM Abonnementen per week 0.12J4, pa* maand 0.52VJ, per 3 maanden ƒ1.55, franco per post 1.95 per kwartaal Losse nummers 3 cent per ex. Advertentiën: 1-5 regels 0.60, elke regel meer ƒ0.12. BIJ abonnementen belangrijke korting. Ingezonden mededeelingen dubbele prijs. Advertenties van Vraag en Aanbod 1-3 regels 0-25, elke regel meer ƒ0.10. Hango Sovjef- vlootbasis; cessie van schiereilanden in het Noorden 1. De krijgsverrichtingen tusschen de Sovjet Unie en Finland wor den direct volgens de modus van het bij dit verdrag gevoegde protocol, gestaakt. 2. Voor de Staatsgrens tusschen de Sovjet Unie en de Finsche repu bliek wordt een nieuwe lijn vastgesteld, volgens welke in het ge bied van de Sovjet Unie worden ingesloten de geheele Kareli-, Landengte, met inbegrip van de stad Viborg (Viipuri) en de Golf van Viborg met de daarin gelegen eilanden, den Westelij ken en Noordelijken oever van het Ladogameer met de steden Kexholm, Sortavala, Suojiirvi, een aantal eilanden in de Finsche Golf, gebied ten Oosten van Merkjarvi, met inbegrip van de stad Kuolajcirvi, een gedeelte van de schiereilanden Rybatschi en Sredni. Een uitvoerige omschrijving van de grenslijn zal worden vastgesteld volgens de bij gevoegde kaart door een gemengde commissie uit vertegenwoordigers van de verdrag sluitende partijen. Deze commissie moet binnen tien dagen, gerekend van den dag der onderteekening van het onderhavige verdrag, worden samengesteld. 3. De beide verdragsluitende partijen verplichten zich zich te onthouden van iederen aanval jegens den ander en geenerlei bondgenootschappen te sluiten, respectievelijk niet deel te nemen aan coalities, welke zich richten tegen een der verdragsluitende partijen. 4. De Finsche republiek brengt tot uitdrukking er in toe te stemmen dat het schiereiland Hangö en de aan dit schiereiland liggende wateren een radius van 5 mijlen naar het Zuiden en het Oosten en van I mijlen naar het Westen en het Noorden van het eiland, zoomede een aantal eilanden, ten Zuiden en ten Oosten van dit schiereiland, overeenkomstig de bij gevoegde kaart ,voor den duur van dertig jaren tegen een jaarlijksch bedrag van 8 millioen Finsche mark te verpachten, teneinde aldaar een steunpunt voor de vloot in te richten, waardoor de toegang tot de Finsche Golf tegen agressie kan worden verdedigd. Daarbij verkrijgt de Sovjet Unie het recht, ter bescherming van de vlootbasis op haar kosten aldaar de noodige aantallen land- en luchsttrijdkrachten te stationneeren. De Finsche regeering zal binnen tien dagen na de van kracht wording van dit verdrag van het schiereiland Hangö al haar troepen terug trekken, het schiereiland Hangö en de daarbij liggende eilanden zullen overeenkomstig dit artikel van het verdrag onder bestuur komen van de Sovjet Unie. 5. De Sovjet Unie verplicht zich haar troepen uit het gebied van Petsamo terug te trekken. Overeenkomstig het vredesverdrag van 1920 werd dit gebied door de Sovjet Unie aan Finland afgestaan. Finland verplicht zich, zooals in het vredesverdrag van 1920 werd bepaald, in zijn territoriale wateren aan de kusten van de Noordelijke Dszee geen oorlogsschepen en andere gewapende schepen te stationneeren, met uitzondering van gewapende schepen met minder dan 100 ton waterverplaatsing, welke Finland het recht heeft in onbeperkt aantal te onderhouden evenais niet meer dan 15 oorlogsschepen en andere gewapende schepen, waarvan de tonnage de 400 ton niet te boven mag gaan. Finland verplicht zich, zooals in het zelfde verdrag werd bepaald, in genoemde wateren geen duikbooten en gewapende vliegtuigen te stationneeren. Evenzoo ver plicht Finland zich, zooals in hetzelfde ver drag was bepaald, aan deze kusten geen oorlogshavens, vloctbases en militaire werken in grootere mate aan te leggen dan ver eischt is voor de er aanwezige schepen en derzelver uitrusting. 6. Aan de Sovjet-Unie en haar staatsburgers wordt, zooals in het verdrag van 1920 was voorzien, het recht van vrije doorreis door het gebied van Petsamo naar Noorwegen en terug verleend. Daarbij wordt aan de Sovjet- Unie het recht verleend in het gebied van Petsamo een consulaat cp te richten. Goe deren, die door het gebied van Petsamo uit de Sovjet-Unie naar Noorwegen worden ver voerd en evenzoo goederen, die uit Noor wegen naar de Sovjet-Unie en door dit ge bied vervoerd worden, zijn niet aan visitatie en controle onderworpen, slechts met uit zondering van de voor de regeling van het transitoverkeer noodige controle, terwijl zij ook niet onderworpen zijn aan doorvoerrech- ten en andere heffingen. Bovenbedoelde controle der transitogoederen wordt slechts toegelaten in den vorm, die in zulke gevallen in het internationale verkeer gebruikelijk is. Staatsburgers der Sovjet-Unie, die zich door 't gebied van Petsamo naar Noorwegen en uit Noorwegen terug naar Sovjet-Unie be geven, hebben op grond van de door de be voegde Sovjet-organen afgegeven passen het recht van vrije doorreis. Met inachtneming van de geldende alge- meene bepalingen hebben ongewapende Sovjetvliegtuigen het recht, tusschen de Sovjet-Unie en Noorwegen door het gebied van Petsamo een vliegdienst te onderhouden. 7. De Finsche regeering verleent de Sovjet- Unie het recht van doorvoer voor het goe derenverkeer tusschen de Sovjet-Unie en Zweden. Om dit transitoverkeer op de kortste spoorwegroute te ontwikkelen, achten de Sovjet-Unie en Finland het noodzakelijk zoo mogelijk in den loop van 1940, elk der par tijen op zijn gebied, een spoorweg aan te leggen, die de stad Kandalaksja met de stad Kemijarvi verbinden moet. Na het van kracht worden van dit verdrag worden de economische betrekkingen tus schen de verdragsluitende partijen hervat en tot dit doel zullen de verdragsluitende par tijen onderhandelingen openen over het slui ten van een handelsverdrag. 8. Na het van kracht worden van dit verdrag worden de economische betrekkingen tus schen de verdragsluitende partijen hervat en tot dit doel zullen de verdragsluitende partijen onderhandelingen openen over het sluiten van een handelsverdrag. 9. Het bovenstaande vredesverdrag wordt na onderteekening onmiddellijk van kracht en moet geratificeerd, worden. De uitwisseling der ratificatie-oorkonden zal bimien tien dagen te Moskou geschieden. Aan deze opsomming ging de volgende ver klaring vooraf: Het presidium van den Oppersten Sovjet van de Unie van Socialistische Sovjet republieken eenerszijds en de president van de Finsche repu bliek anderzijds hebben geleid door den wensch tusschen beide landen ontstane gevechtshandelingen te staken en duurzame vreedzame betrekkingen tot stand te brengen, in de overtuiging, dat het in overeenstemming is met de belangen der beide verdragsluitende partijen nauwkeurige voorwaar den vast te stellen voor de waarborging der weder- zijdsche veiligheid, daarbij inbegrepen de waarbor ging van de veiligheid der steden Leningrad en Moermansk, evenals de spoorweg naar Moermansk het noodzakelijk geacht te dien einde een vre desverdrag te sluiten en hebben tot hun gevol machtigden benoemd: het presidium van den Op persten Sovjet van de Unie van Socialistische Sovjetrepublieken: Wjatscheslaw Michailowitsch Molotof, voorzitter van den raad van volkscom missarissen der Sovjet Unie en volkscommissaris van buitenlandsche zaken, Andrej Alexandrowitsch Sjdanof, lid van het presidium van den Opper sten Sovjet der Sovjetunie, Alexander Michailo witsch Wassilewski, brigadecommandant, de pre sident van de Finsche republiek: Risto Ryti, voor zitter van den ministerraad van de Finsche repu bliek, Joho Kusti Paasikivi, minister, generaal Karl Rudolf Walden, professor Vainoe Voionmaa. Genoerhde gevolmachtigden zijn, na wederzijd- sche voorlegging van hun volmachten, welke in de vereischte vorm en gepast orde werden bevonden, tot overeenstemming gekomen over het volgende: (Hierna volgen de genoemde punten). De Russische eischen van November. De aanvankelijk door de Sovjets gestelde eischen waren de volgende: Verschuiving van de grens op de Karelische Landengte met pl.m. 30 K.M., waardoor de voorste stellingen van de Mannerheimlinie in het bezit der Russen zouden komen. De kuststelling Koivisto en de stad Viborg zouden bij Finland blijven. Eenige eilandjes in de Finsche Golf. De schiereilanden Rabatschi en Sredni in het noorden, dat bij Kola gevoegd zou worden. Verpachting van Hangö als vlootbasis. In ruil zou Finland voor de voorgestelde grens wijzigingen een gebied in Sovjet-Rusland terug ontvangen, tweemaal zoo groot als het gebied dat Finland aan Rusland zou geven. MOSKOU, 13 Maart (Tass). In een pro tocol, dat bij het Finsch-Russische vredesver drag is gevoegd, worden de modaliteiten voor het staken der vijandelijkheden en het terug trekken der troepen achter de door het verdrag vastgestelde staatsgrenzen geregeld. De vijandelijkheden worden van beide zijden op 13 Maart 1940 12 uur Leningradsche tijd, gestaakt. De terugtrekking der troepen achter de nieuwe staatsgrenzen en het oprukken der troepen van de andere partij, tot deze grenzen begint 15 Maart 1940 om 10 uur en moet uiter lijk 26 Maart voltooid zijn. De terugtrekking der roode troepen uit Petsamo moet 10 April geëindigd zijn. De uitwisseling der krijgsgevangenen ge schiedt zoo spoedig mogelijk na het staken der vijandelijkheden op grond van een speciale overeenkomst. Volgens een bericht uit Helsinki zijn de vijandelijkheden hedenmorgen om elf gestaakt. verwachten U vanavond in (3926') (Adv ingez. Medj In het Mauritshuis te den Haag zijn op een der plaatsenwaar kunstwerken hingen, die nu vei lig opgeborgen zijn, de volgende regelen op de muur geschilderd: 't Is droevig, dat de oorlog vergt, Dat men 's lands kunst voor 't oog verbergt. 't Is waar, wat daar te lezen staat, Want het is droevig inderdaad. De muren zijn er kaal en wit, Waar eens een kostbaar kunstbezit. Als een genot voor oog en geest. Ons volk tot vreugde is geweest 't Is droevig, dat de mensch die graag Naar kunst kwam kijken in den Haag, Of waar dan ook, in welke stad, Een hang naar schilderkunstwerk had, Met zijn aanschouwing wachten moet, Tot niet de kunst meer hoeft behoed Uit droeve noodzaak, voor de kans Van een vernieling, zooals thans.... Ja, het is droevig inderdaad, Maar als men verder denken gaat. Dan voelt men, niet de kunst alleen, Die woorden gelden algemeen. 't Is droevig dat de oorlog vergt Van meer nog, dat men niet verbergt, Dat men niet voor de dreiging van Een oorlog veilig bergen kan. Als men voor alles in ons land Een woord wou schrijven op een wand, Dan kwam het simpel hierop neer: 't Is droef dat d' oorlog! zonder meer. HERENMODE! TEL. 4453 KLEERMAKERIJ IJMUIDEN iTkENNEM.L. 36 2)e hlevuuakec ixaoc èetec maatutetA. (Adv ingez. Medj ZIJ JONG OF OUD MET KUIPERS' Brillen vertrouwd. (Adv ingez. Medj Dinsdagavond werd nog fel om Viborg gevochten. Dinsdagavond werd in de buitenwijken van Viipuri (Viborg) verwoed gevochten. De Fin sche machinegeweren, zoo berichtte de corres pondent van „Aftonbladet", maaiden de aan stormende vijandelijke rijen weg en toen de Russen ten slotte wat terrein wonnen, trokken de Finnen zich op de nieuwe stellingen terug. Het Finsche legerbericht van Dinsdag luidde: „Te land: Op 10 Maart duurde de vijandelijke druk -op de noordwestelijke kust van de baai van Viipuri voort. Op enkele punten slaagde de vijand er in wat te vorderen. Oostelijk van Viipuri zijn vijandelijke aanvallen afgeslagen, behalve in de streek van de Taipale, waar de strijd voortduurt. In de buurt van Pakkola brengt het Finsche geschut vuur den aanval van den vijand over de bevroren Vuoksi tot staan. In de richting van het station Ayrapaa heeft de Finsche artillerie vijandelijke aanvalsformaties verspreid. Tusschen Vuosalmi en het Ladogameer bedrijvigheid van patrouilles en storings vuur van de artillerie. Ten noordwesten van het Ladogameer duurden de vijandelijke aanvallen voort, vooral bij Pitkaranta en Kollanjoki: zij wer den afgeslagen. Overigens activiteit van patrouilles. In de lucht: Op 11 Maart heeft de Finsche lucht macht verkenningsvluchten ondernomen en vijan delijke troepen en artillerie- en tankcolonnes ge bombardeerd. In de operatrezóne was de activiteit der vijandelijke luchtmacht gedurende den dag zeer groot. In het binnenland bleven de vijandelijke luchtoperaties beperkt tot het gebied ten zuiden van de lijn SaloRihimakiLahtiKouvola. Rihimaki, Lathi, Kouvola en de stad Mrkkeli wer den gebombardeerd. Volgens gecontroleerde berichten zijn 15 Russi sche vliegtuigen neergehaald. Bovendien zijn ver moedelijk zes toestellen omlaag geschoten." Het Russische legerbericht meldde heden: „12 Maart niets belangrijks te melden". De positie van Hangö. WERKLOOSHEID. In de week van 19 t/m 24 Februari 1940 waren bij gesubsidieerde vereenigingen met werkloozen- kas aangesloten 595.772 personen, waaronder 75.249 landarbeiders. Van de 520.478 verzekerden buiten de landar beiders was het werkloosheidspercentage 27.6. In de overeenkomstige verslagweek van Febru ari was het werkloosheidspercentage voor alle ver zekerden in de laatste jaren als volgt (tusschen haakjes zijn vermeld de percentages, indien de landarbeiders buiten beschouwing worden gelaten): 1932 27.6 (26.7); 1933 33.4 (33.7); 1934 26.9 (28.0); 1938 27.8 (28.8); 1939 23.8 (24.6); 1940 27.6 (27.1). 1935 32.6 (34.6); 1936 33.3 (35.4); 1937 29.4 (30.9);

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1940 | | pagina 1