IJmuider Courant
Is er nood in Nederland
ja of neen
Duitsche troepen bezetten Serajewo.
Het Servische leger
in ontbinding
Nachtelijke luchtaanvallen
op Londen.
Tweede Joego Slavische
leger capituleert.
[Gegevens over officiëele rapporten van vóór 10 Mei 1940
GRAVENHAGE, 16 April. Nu de W.H.N.
ginde harer eerste zoo bewogen werkperiode
wemoet z^t.- wil ziJ het Nederlandsche volk in-
vUn omtrent de door haar opgedane ervaringen
^treffende den nood die in Nederland wordt ge-
floyen deze mededeelingen is als titel geplaatst:
j, er nood in Nederland, ja of neen? Hierop geven
ervaringen van de W.H.N. een duidelijk ant-
R"oord: ja, er heerscht een nood, die onduldbaar ge-
riit moet worden. De hier volgende gegevens mo
an dit antwoord verduidelijken.
Zoude W.H.N. haar eigen ervaringen zonder meer
pededeelen, dan zou een belangrijk deel van het
Vederlandsche publiek argwaan koesteren, omdat
het nu eenmaal tot nu toe getoond heei't niet ten
volle van het goede doel van de W.H.N. overtuigd
te zijn geweest. Daarom veroorloven wij ons onze
ervaringen te toonen door middel van de gegevens,
gepubliceerd in officieele rapporten van de Neder
landsche regeering van voor den lOden Mei 1940.
Onze ervaringen liggen vaak ruimer, in vele' ge
vallen helaas ook dieper, maar desondanks willen
wij ons bepêcken tot. het onderstrepen van de be
richten, die de Nederlandsche regeering zeil om
trent noodtoestanden in Nederland heeft gepubli
ceerd.
Wanneer wij allereerst eens overzien op welk
levenspeil de bevolking van Nederland zich be
vindt, dan krijgen wij een aardige voorstelling door
de gegevens "over de inkomstenbelasting. De volgen
de cijfers, dit zij nadrukkelijk vastgesteld, betreffen
alleen diegenen, die belasting betalen, dus een in
tomen hebben van 800.of meer. De méesten
jeaer belastingbetalers onderhouden uit ditzelfde
hkomen een gezin, terwijl degenen met een inko-
ren van beneden 800.dus dit is een maand-
rsdienste van minder dan 68.hier niet onder
vallen. Eveneens ziin hierin niet begrepen de on
dersteunde werkloozen, die immers geen belasting
behoeven te betalen en andere categorieën arm
lastigen. In dezelfde perioden als waarover onder
gaande inkomstencijfers gelden, n.l. van 1 Mei 1937
tot 30 April 1938, waren gemiddeld 362124 onder
steunde werkloozen en bij 'werkverruimingen ge
plaatste werkloozen ingeschreven.
Inkomstenbelastingjaar 1 Mei 1938 tot 30 April
1939. Inkomens vóór kinderaftrek.
47.18 pCt. of 643649 personen verdienen van 800
bt 1400.27.07 pCt. of 369295 personen verdie
nen van 1400.tot 2000.d.i. tezamen 74.25
pCt. of 1.012944 personen met minder dan 2000.—
13,46 pCt. of 183599 personen verdienen van 2000.-
tol 3000.dus 87.71 pCt. of 1.196543 personen
tordienen 3000 of minder.
Hieruit leeren wij, dat bijna de helft aller belas
tingbetalers met de van hen afhankelijke personen
moeten leven van een inkomen van tusschen de
1 800.— en 14Ó0.Ruim 27 pCt. aller belasting
betalers moeten met de van hen afhankelijke per-
tonen leven van 1400.tot 2000.Wanneer
men deze beide groepen samenvoegt ziet men, dat
15 pCt. aller Nederlandsche belastingbetalers een
I inkomen van minder dan 2000.hebben. Bijna
!4 pCt. verdienen dan nog eens van 2000.tot
3000, zoodat 88 pCt. minder dan 3000.en
ruim 12 pCt. meer dan 3000.verdienen.
Met deze getallen voor oogen willen wij nu de
Volgende gegevens nauwkeurig aanschouwen. Een
officieel onderzoek naar de gezinsuitgaven van
personen die minder dan f 1400 verdienen, toont
»n, dat deze gezinnen in doorsnee op de volgende
wijze hun gelden besteden:
Voeding f 491. huishuur f 180, woning f 127, Mee
ding en schoeisel f 87, belasting f 16, ontspanning
f 19. ontwikkeling f 16, diversen f 187.
De gemiddelde gezinsgrootte - is 4.93, dus bijna 5
personen. Van deze bedragen moeten dus 5 perso
nen, leven. Wanneer men alleen het bedrag neemt,
dat per gezinslid aan voeding besteed wordt, dan
is dit f 99.50 per jaar en dus per dag f 0.27 per ge
zinslid.-Het gemiddelde tekort per week bij deze
gezinnen is 54 ct.
In dezelfde perioden, waarin de onderzoekingen
plaats hadden, liggen de kosten van een minimum
voeding per dag iets daarboven, zoodat over een
jaar gerekend, gesproken moet worden van een
voeding die .beneden het minimum ligt.
Wanneer men nu bedenkt, dat de werkloozen in
Nederland, voor zoover zij gezinnen hebben, bin
nen deze zelfde inkomstenklasse vallen en men de
volgende uiteenzetting uit een officieel rapport om
trent den voedingstoestand van werkloozen gezin
nen leest, dan kan ieder de eenige juiste en voor
ne hand liggende conclusie trekken, namelijk, dat
in de werkloozen-gezinnen de toestand nog slechter
is Over het door den minister van Sociale Zaken
=-
in de Tweede-Kamer-vergadering van 5 Maart
1936 toegezegde onderzoek bij werkloozen-gezin
nen meldt het uitgebrachte rapport:
700 werkloozen-gezinnen uit het geheele land, in
allerlei omstandigheden levende, zijn onderzocht
gedurende alle seizoenen. De samenvatting der 700
gezinnen is zoodanig, dat de onderzoekingscommis
sie den minister kan verzekeren, dat zij den ge-
heelen stand onzer werkloozen vertegenwoordigen.
De kostwinners dezer gezinnen zijn nagenoeg ge
heel op steun of werkverschaffing aangewezen en
beschikken niet over gezinsinkomsten. Zij moeten
de laatste twee jaar werkloos zijn geweest en op
het oogenblik aaneengesloten voor tenminste 6
maanden. De gezinnen staan als ordelijk en net be
kend. De gemiddelde grootte der gezinnen bedraagt
ten naaste bij 6 personen, man, vrouw en 4 kinde
ren. Omtrent het budgetonderzoek komt men tot
de conclusie, dat de kosten van voeding over het
geheele land practisch gelijk zijn.
Voor de 9 steuntarief-klassen wijzen de budget
ten, behalve voor de tweede klasse, alle een na-
deeiig saldo aan, dat van de tweede tot de negende
klasse geleidelijk toeneemt. Bovendien moet wor
den aangenomen, dat een groot deel der onder
steunden schulden bij leveranciers hebben gemaakt.
Vergelijking der budgetten van werkloozen-gezin
nen met die van werkenden (met een inkomen van
f 1400 of minder per jaar) toont aan in welke
mate het werkloozen-gezin zich bezuinigingen op
legt: 6 pet. aan huishuur, 7 pet. aan vuur en licht,
25 pet. aan voeding, 47 pet. aan kleeding en wasch,
52 pet. aan verzekeringen en 58 pet. aan overige
uitgaven. De uitgaven der werkloozen beperken
zich noodgedwongen tot die, welke voor een mini
maal levensonderhoud noodzakelijk zijn. Verzeke
ringen (ziekenfondsen, begrafenisfonds, etc.) ne
men met de vermindering der steunnormen af. Dit
kan niet worden toegeschreven aan lagere tarie
ven voor verzekering en ook niét aan gezinsgroot
te, doch aan de nijpender armoede, die de gesteun-
den der lagere tariefklasse kenmerkt; noodgedwon
gen laten zij na verzekeringen af te sluiten of zelfs
aan te houden, die toch wel van primair belang
zijn te achten.
Het gemiddelde nadeelige saldo bedraagt voor
alle klassen 58 ct. per week.
De budgettekorten loopen op tot 15.1 pet.. Klein
ste gemiddelde is 3.1 pet. bij gezinnen met 3 per
sonen. Hoogste gemiddelde tekort is 11.5 pet. bij
gezinnen met 10 personen. Er is dus mindere wel
vaart bij gezinnen met veel kinderen.
Op voeding bezuinigt men in de eerste instantie"
op qualiteit en eerst in de tweede instantie op
quantiteit. Bezuiniging op kleeding en wasch met
47 pet. is niet mogelijk.zonder de aanvulling van
de kleerenkast te verwaarlobzen; als een bekend
feit mag worden geacht, dat bij langdurige werk
loosheid een onvermijdelijk tekort aan kleeding,
schoeisel en dekking ontstaat. De werkloozen zijn
noodgedwongen beperkt tot de uitgaven, die voor
een minimaal levensonderhoud noodzakelijk zijn."
Aan de meer normale kosten van levensonderhoud
komt de werklooze niet toe. Tijdens de werkloosheid
gaat huisraad en kleeding door niet aanvulling
achteruit. Ook de inkomens beneden f 1400 der
werkenden zijn onvoldoende, daar zij een gemid
deld tekort per week van 54 ct. hebben.
Vergelijking van de budgetten met lage en
hooge voedingscijfers maakt het aannemelijk,dat
hierbij ook begrippen van moraal en fatsoen een
rol spelen. De gezinnen met lage voedingscijfers
verkiezen veelal hongerlijden boven schulden
maken, gezinnen met hooge voedingscijfers maken
veelal alles ondergeschikt aan een ruime voeding.
Vergelijking van den budgetairen toestand van
groote en kleine gezinnen doet zien, dat de grootere
gezinnen zich nog wel de noodzakelijke voeding
kunnen verschaffen en ook de meest noodzake
lijke uitgaven aan kleeding besteden op dezelfde
wijze als de kleinere gezinnen, maar dat de eerst-
genoemden zich een verder gaande versobering in
alle andere uitgaven moeten getroosten en boven
dien in grootere schuld geraken.
De voedingsuitgaven t.o.v. het geheele budget
bedragen pl.m. 40 pet. bij kleine gezinnen en tot
60 pet. bij de groote gezinnen, met een gemiddelde
van 51.7 pet. voor alle gezinnen tezamen Dit zijn
zeer hooge percentages, bij werkende arbeidersge
zinnen in Amsterdam bedraagt dit niet meer dan
35 pet.
Al bestaat over het algemeen de mogelijkheid
dat, dank zij de voor de werkloozen gedistribueerde
levensmiddelen, de voeding- der werkloozen vol
doende is, toch is in 24 pet. van de gezinnen de
voeding krap of matig te noemen (het overeen
komstige cijfer bij de werkenden bedraagt 6 pet.) ter
JAARGANG NO. 140
Lourens Coster, Maatschappij voor
l.Uitgaven en Algem Drukkerij N.V., Gr.
93, Haarlem, Telefoon 10724 Bureau
telefoon
ipgtg»»m
„giM™"
5301, Postgiro 310791 Alle Advertenties,
voor dit blad worden kosteloos
in de Kennemer Courant.
DAGBLAD VOOK VELSEN, IJMU1DFIN, SANTPOORT EN OMSTREKEN
Verschijnt dagelijks, benalve op Zon- en Feestdagen
Directie, P W PKKKKKOOM EN KOKKK I PEKHKKOOM
Hoofdredacteur, ROBERT PEEREBOOM
DONDERDAG 17 APRIL 1941
Abonnementen per week 0.131/», per maand
0.55, per 5 maanden 1.63, franco per post
2.05 per kwartaal. Losse nummers 3 cent per ex.
Advertentiën: 1-5 regels ƒ0.70, elke regel meer
ƒ0.14. Bij abonnementen belangrijke korting.
Ingezonden mededeelingen dubbele prijs.
Advertenties van Vraag en Aanbod 1-3 regels
0.30, elke regel meer 0.10.
wijl de ca. fe, eiwit- en vitamine a-voorziening
bij resp. 31, 26, 20 en 10 pet. van de gezinnen
beneden de door de commissie gestelde normen
blijft.
Ongunstige beïnvloeding Van bestaande tuber
culose door lage welvaart is waargenomen.
Wat het platteland betreft, speciaal de kleine
boerenbedrijven, het volgende: Duidelijk kan men
vaststellen, dat men behalve in de kleistreken in
het Noorden en Westen van ons land, op de zand
en veengronden in Oost- en Zuid-Nederland om en
onder het minimum leeft.
De vrouw op het kleine boerenbedrijf heeft een
dubbele taak, in het bedrijf en in het gezin. De ge
ringe middelen voeren ondanks hard werken en
soberheid tot schulden, de beschikbare woonruimte
is veelal te klein. Vloeren, drempels, raamkozijnen,
daken, maar ook muren toonen ernstige gebreken
en zijn met dnbewoonbaarheid in overeenstemming
te brengen.
Ondervoeding werd bij kinderen uit groote be
hoeftige gezinnen geconstateerd. Bovendien kun
nen door gebrek aan middelen meestal geen voor
zieningen getroffen worden tegen ziekte, overlijden,
invaliditeit, ouderdom en dergelijke gevallen.
Warm ondergoed ontbreekt vaak. Bovendien is de
slijtage groot. Zakjes voor verpakking van meel,
rijst en kippenvoer worden vrij algemeen gebruikt
voor het maken van onderkleertjes. Bij de kinde
ren moet vaak 's avonds de kleeding worden ge-
wasschen, opdat zij den volgenden dag naar school
kunnen gaan. Vaak worden zij uit kerk of school
gehouden wegens te groot slijtage van kleeding en
schoeisel. Men verzuimt naar een zuigelingen-con
sultatiebureau te gaan, daar men zich schaamt voor
de kleertjes van de baby. Afgedragen kleeding
wordt vaak als ondergoed' gebruikt, terwijl niet
ieder kind steeds verschoond kan worden.
De toestandten aanzien van schoeisel is gelijk
aan die van onderkleeding.
De toestand der bedden is vaak allerbedroevendst.
Eij gebrek aan behoorlijke matrassen en dekens,
slapen ouders en kinderen vaak op stroo, bedekt
met lompen en met van oude zakken gemaakte
dekens.
Ziedaar een beeld van den toestand hier te lande,
zooals die voor den tienden Mei was. (A.N.P.)
Duitsch Weermachtsbericht
Nieuwe aanvallen op
Piraeus.
Havengebied bestookt.
Het D.N.B. meldt: Sterke gevechtsformaties van
het Duitsche luchtwapen hebben in den nachtvan
Woensdag op Donderdag onophoudelijk havenin
stallaties en voor den oorlog belangrijke doelen te
Londen en in de Theemsmonding aangevallen.
Reeds de eerste bemanningen konden bij goed
aanvalsweer en helder zicht uitstekende resultaten
van hun bommen melden-. In de havengebieden aan
weerskanten van de Theems werden zware vernie
lingen aangericht en talrijke groote branden waar
genomen.
De aanval op Londen is door het Duitsche. lucht
wapen', naar het D.N.B. nader verneemt, met zeer
sterke strijdkrachten uitgevoerd. Den geheelen
nacht heerschten goede, weersomstandigheden voor
den aanval en een uitstekend uitzicht op den
grond. Alle in den strijd geworpen eskaders kon
den hun brisant- en brandbommen neerwerpen. In
de haven en dockinstallaties en in den voor den
oorlog belangrijke doelen in het overige deel der
stad zijn groote vernielingen en branden veroor
zaakt.
Tuinbouwnieuws per radio.
Ter bevordering van regelmatiger afzet van
groenten.
Tusschen den rijksradio-omroep „De Neder
landsche Omroep" en het Centraal Bureau van
de tuinbouwveilingen in Nederland is overeen
stemming bereikt omtrent regelmatige radio-uit
zendingen van en over den tuinbouw.
De voornaamste bedoeling van deze uitzendin
gen is, onder den titel „Wat is er aan de markt?"
aan de luisteraars allerlei mededeelingen te doen
over de voorziéning van groenten en fruit. Aan de
huisvrouw zal worden verteld, welke groenten in
de eerstkomende dagen aan de markt zullen ko
men, welke „primeurs" er zijn, hoe de oogstver-i
wachtingen voor de in gang zijnde teelten zijn,'
enz. Het publiek zal volledig op de hoogte worden
gehouden van al datgene, wat voor de verbruikers
van groente en fruit wetenswaardig is Op het ge
bied van den tuinbouw.
Yoorts bestaat het plan om binnenkort deze
mededeelingen aan te vullen met deskundige ad
viezen over de bereiding van groenten en fruit,
de samenstelling van menu's, alsmede over het
inmaken en conserveren van tuinbouwproduc
ten.
Verwacht wordt, dat deze regelmatige voor
lichting den afzet van groente zal 'kunnen be
vorderen en meer speciaal, dat er daardoor op
den duur meer overeenstemming zal komen tus
schen de vraag van den verbruiker naar groenten
en het aanbod van den tuinder.
Tenslotte zullen deze radiomededeelingen de
gelegenheid bieden het publiek in het algemeen
in te lichten over het werk van den Nederland-
schen tuinbouw. Deze voorlichting zal kunnen lei
den tot een ruimede waardeering voor den tuin-
bouwarbeid en een beter begrip voor hetgeen in
dezen belangrijken tak van onze volkswelvaart
omgaat.
De radio-uitzendingen van den tuinbouw wor
den voorloopig driemaal per week gehouden, te
weten op Dinsdag, Donderdag en Zaterdam om
kwart over negen 's morgens.
BERLIJN, 16 April (D.N.B.) Het opperbe
vel van de weermacht maakt bekend:
„De overblijfselen van het Servische leger
gaan de ontbinding tegemoet. Duitsche gemoto
riseerde troepen drongen tot Serajewo op en
bezetten de stad. Duizenden Serviërs legden de
Wapens neer. Het aantal gevangenen en de
buiten nemen met het uur toe. Het luchtwa
pen bombardeerde de spoorweginstallaties en
militaire steunpunten in het Zuiden van de Her-
zegowina, alsmede een vlootsteunpunt aan de
Adriatische Zee. Duikbommenwerpers plaatsten
voor de Dalmatische kust voltreffers op een
groot gewapend vrachtschip, dat na den aanval
met slagzij bleef liggen. Een ander groot koop
vaardijschip werd bij het eiland Brazza zwaar
beschadigd en een vliegboot door mitrailleurvuur
vernield.
In Griekenland hebben snelle troepen met de
tc-ruggaande Britsche en Grieksche formaties
door scherpe achtervolging aan den voet van
den Olympus en de bergen ten westen hiervan
strijd geleverd.
Aan het Grieksche front brachten formaties
duikbommenwerpers den ten zuiden van de Ser-
via terugwijkenden vijand zware verliezen
toe. In luchtgevechten werden drie Britsche
vliegtuigen omlaaggeschoten en op Grieksche
vliegvelden zeventien vijandelijke vliegtuigen in
brand geschoten. In de haven van Piraeus wer
den opnieuw negen groote schepen door bommen
zwaar beschadigd.
In Noord-Affika werd een door oorlogs
schepen ondersteunde aanval van Britsche
pantserstrijdkrachten op Solloem afgeslagen.
In den afgeloopen nacht vielen sterke for
maties gevechtsvliegers de belangrijke Britsche
ravitailleeringshaven en scheepsbouwstad Bel
fast in Noord-Ierland aan. Reeds de eerste
aanvalsgolven plaatsten voltreffers .in het ha
vengebied en op de wapenfabrieken der stad.
Talrijke brisant- en brandbommen deden op
de Harland- en Wolffwerven uitgebreide bran
den ontstaan. Tegelijkertijd vielen andere for
maties gevechtsvliegtuigen voor den oorlog be
langrijke doelen, vooral havensteden aan de En-
gelsche Oost- en Zuidkust doeltreffend aan.
Bij pogingen om overdag naar de bezette
gebieden te vliegen en door eigen acties van
•jachtvliegtuigen tegen de Britsche Zuidkust ver
loor de vijand op 15 April in luchtgevechten zes
jachtvliegtuigen en een gevechtsvliegtuig. Eigen
verliezen deden zich hierbij niet voor.
In den nacht van 15 op 16 April heeft de
vijand alleen storingsaanvallen ondernomen op
het Noord-Duitsche kustgebied. Door neergewor
pen bommen ontstond slechts geringe materieele
schade. De marine-artillerie schoot een vijan
delijk vliegtuig neer, In de periode van 11 tot 15
(Foto Stapf)'
April verloor de vijand 135 vliegtuigen en vier
versperringsballons. Hiervan werden 24 vlieg
tuigen in luchtgevechten 11 door de luchtdoel
artillerie, 3 door de marine neergeschoten. 97
op den grond staande vliegtuigen werden ver
nield. In dezelfde periode gingen 32 eigen
Vliegtuigen verloren.
Luitenant Schutters van een regiment berg-
jagers heeft zich bijzonder onderscheiden door
het feit, dat hij met een zwakke verkennings
patrouille diep in de vijandelijke stelling binnen
drong, een vijandelijke divisiecommandant
en verscheidene officieren gevangen nam en
zonder verliezen terugkeerde.
Het opperbevel der Duitsche weermacht deelt
blükens een D.ïs'.B.-bcricht mede:
„Het tweede Joego-Slavische leger te Sera-
jevo heeft gecapituleerd en de wapens neerge
legd".
Van uur tot uur aldus het D.N.B. verme
nigvuldigen zich de capitulatieberichten van nieu
we deelen van het verslagen Servische leger. Zes
Servische divisies zijn door onderdeden van twee
Duitsche divisies vernietigd en acht generaals, vele
officieren en 50.000 man in gevangenschap ge
voerd.
Engelsche aanval in Noord-Afrika
Oorlogsschepen steunden de Britsche
pantserstrijdk rach ten.
BERLIJN, 16 April (D.NJB.) Formaties van
het Duitsche Afrikacorps hebben op 15 April 1941
in' Noord-Afrika een door oorlogsschepen onder
steunden aanval van Britsche pantserstrijdkrach
ten afgeslagen. De Engelsche troepen leden op
nieuw verliezen.
TENTOONSTELLING VAN NEDERLANDSCHE
KUNST IN KEULEN.
's-GRAVENHAGE, 16 April. Hedenavond zal om
20.15 uur over beide zenders van den Nederland-
schen omroep een reportage worden uitgezonden
van de officieele opening der tentoonstelling van
Nederlandsche kunst in Keulen.
Mr. H. K. WESTENDORP, f
Op 72-jarigen leeftiijd: is te Amsterdam over
leden mr. H. K. Westendorp, een zeer actief kunst
vriend. In 1900 werd de overledene lid van de fa.
Westendorp en Co.. bankiers en commissionnairs
in effecten. In 1917 huwde hij met de schilderes
Betsy Osieck. Vele aanwinsten heeft hij voor het
Stedelijk Museum te Amsterdam weten te ver
werven, als blijk van erkenning werd hem in 1940
hiervoor de gouden museummedaille verleend.
Zelf had hij een groote particuliere collectie.
VOOR HET NIEUWE RAADHUIS VAN LEIDEN. In de weverij van Edmond de
Cneudt te Soest worden de gobelins vervaardigd, welke binnenkort het interieur
van het Leidsche stadhuis zullen sieren.
(Foto Pax Holland)
Verduister goed.
Zooals het moet.
VAN 17 OP 18 APRIL 1941
van 20.41 tot 6.Z6
Maan op 18 April onder 12.17
Maan op 18 April op$.02 (L. K.)
Zelfs de betonnen versperringen vormden geen onoverkomelijke hinderpalen
voor de Duitsche tanks bij den opmarsch der stoottroepen in Joego-Slavië.
(Foto Weltbild)
