Juli.
!Eucqeciilk& Stand
Eigenaardigheden
EXAMENS.
Academische opleiding
Aaii de universiteit van Amsterdam is bevor
derd tot doctor in de geneeskunde op proef-
schrift: Maligne tumoren van testis en epididy
mis": de heer A. G. Brandsma, geboren te
Amsterdam.
H.B.S.
Zaterdag slaagden voor het eindexamen der
II.B.S. a te Haarlem:
Gom. M. A. van Beckum, Corrie J. J. Das,
Adriana C. Esmeyer, Mathea Luikinga, Wenda
van Pellecom, Th. v. d. Bos, A. Fibbe, F. M. G.
Harting, W. F. de Jong, H. K. Koning, H. H.
Kuhlmeyer, B. H. Meylis, J. Neisingh, li. F. Prins,
E. A. Sehultz, L. J. van Til, P. H. de Vries, N.
Wartcna, C. J. Wolzak, Hubertine Belle, Gerda
J. Hirs, Gusta J. Kuipers, Jeannette P. Lange-
veld, Catharina Wijnands, G. P. J. Alders, J. D.
de Bruyn, L. van Essen, W. L. Heres, J. Heze-
mans, D. R. Houtgraaf, A. Huges, N. A. van Ker
sen, A. Kok, F. Lindeman, E. Paleari, J. Reynders,
P. Roos, P. Slagter, M. Waning, L. de Wijs, L. H.
Veenstra, Jo Kuiper. Regina Veldheer, Johanna
T. IJ'ff, E. J. Akkerboom, H. Beyer, R. Braaksma,
F. Dekker. J. van Dam, C. L. van Donselaar, W.
J. van Gesker. H. Jonkers. G. Kuiper, G. M. R.
H. Mijnlieff, K. A. Ploeg, E. Razoux Sehultz, H.
Reinalda, Ph. D van Rhijn, A. J. Tabernal, J. H.
Veldkamp
Voor het eindexamen der 2e Gemeentelijke
I-I.B.S. b met 5-j. c. te Haarlem slaagden
Zaterdag:
H. Kroon, H. Franken, B. Wieland Los, K.
Wijckerheld Bisdom, 0. Wijninckx en W. Buma.
Afgewezen: 4 candidaten. Verlengd examen: 1
candidaat.
Toelatingsexamen.
Zaterdag had het toelatingsexamen van het
Christelijk Lyceum te Haarlem plaats. Toegelaten
werden tot de eerste klasse:
Peter Vente, Jacob Segers, Hans de Jong, Ali
Steenhuis, Riekje van Ark, Piet van Niel, Cor
Binsbergen, Eddy van der Stadt, Wim van der
Kemp, Flip Poley, Ada Kok, Jeanny Blom, Hans
Abas, Ank Rot, Hanny vermey, Toon Hagedoorn,
Wim Oolders, Hans Pleiter,. Teunis van der Boon,
Floris van Bommel, Anneke van Tol, Tilly van
Tol, Dinie Simons, Willy Paap, Magda Berken-
Bosch, Hetty Bakker, Lenie Yntema, Ernst Vlee-
ming, Aat Mak, Johnny Cohen, Flokke Buurman,
Toos Reigersman, Piet Meyer, Tilly le Cavalier,
Lonnie Schulze, Frans Meyer, Coen Klaassen,
Herman Over duin, Jan van Ginkel, Hilbert van
der Plaats, Riek Meiring, Gerrit Albertsboer, Bert
Winkel, Marietje Flury, Bert Verplanke, Gerrit
Hoed, Henk Bakker, Leendert Roosjen, Marth
Blankenberg, Henk van Ekeren, Henny Kruyff,
Joop Jung, Sibe Minnema, Teun Nijenhuis,
Marjon Strijbos, Hannie van Wingerde, Iet van
Driel, Ans Walpot, Hans Boorsma, Lineke Bronk-
horst, Gerard Meyer, Koos Waardenburg, Titia
Sluyter, Hanneke Steenmeyer, Kees Büthker, Jo-
han Kram, Lex de Savornin Lohman. Gerard de
Hoog, Son ja Thesen Ender, Thera Voorstad, Ad
Goedhart, Dick van der Kaay, Dineke Hemminga,
Betty Hoorweg, Gé Kranenburg, Henk Pielage,
Marlise van Lennep, Laura Elhorst, Edzard van
Holthe, Bram van Gelder, Hein Riemersma, Bini
Smid, Sieb Hendrikse, Nelly de Koomen, Henk
Koreneef, Hendrik Meyer, Ina Baalbergen, Jaap
Dondorp, Rob van ter Tholen.
Diversen
Nuttige handwerken. R.K. Kweekschool „De
Voorzienigheid" te Amsterdam. Geslaagd mej. G.
A. C. M. O. Roozen, Overveen.
R.K. Industrie- en Huishoudschool te Haarlem.
Geslaagd voor het theoretisch gedeelte van het
leeraresexamen Na. (lingerie- en costuumnaaien)
de dames: C. A. Kooiman, IJmuiden; M. M. P.
v. d. Putten, Geldrop; L. Roorda, Harlingen; M.
P. E. Saulenn, Hoorn; W. G. Vlaarkamp, Sant
poort; P. J. Voorneveld, Haarlem. Afgewezen een.
POLYGONUM BISTORTA.
Adderwortel.
Adderwortel.
(foto Hastings.)
De iram Polygonum doet ons dadelijk denken aan
'de vele veelknoopen, die we als onkruid beschou
wen. En al zijn daar zeker enkele aardige onder
als P. avicultura, het varkensgras en P. persicaria,
het perzikkruid, we zullen er ons in het algemeen
wel voor hoeden om deze planten vrijwillig in den
tuin te zetten. En mochten ze al uit zichzelf op een
kwaden dag in don tuin binnen sluipen, dan zullen we
er goed aan doen ze zoo vlug mogelijk te verwijde
ren, voordat ze een te groote plaats voor zichzelf
hebben gereserveerd, ten nadeele van de oorspron
kelijke bewoners.
Maar één van de wilde Polygonums is een aller
aardigste plant, die niet al te veel ruimte inneemt,
dat is Polygonum Bistorta of adderwortel.
De naam adderwortel slaat op den wortelstok, die er
slangachtig uitziet. Wanneer we eenige stukken wor
telstok planten liefst op een wat vochtige plaats,
dan zullen ze binnen een paar jaar uitgroeien tot een
aardige groep stevige vroolijke planten. De bladeren
zijn langwerpig, met een iets gegolfden rand, de bo
venste zittend, de onderste gesteeld. Iedere stengel
draagt slechts één bloeiwijze en wel een schijnaar, die
in Juni-Juli aardige roodwitte bloemen draagt. De
planten kunnen bijna een meter hoog worden.
In de natuur groeien ze op beschaduwde vochtige
plaatsen, ook in weilanden.
Er is nog een mooie gekweekte variëteit, P. B.
superbum. De bloemaren worden hier zeer lang en
dragen in Augustus-September mooie groote rose
bloemen.
De Polygonums groeien in vrijwel eiken grond, Po
lygonum Bistorta staat liefst wat vochtig. P. B. su
perbum groeit ook goed in vrij drogen grond.
Een andere fraaie gekweekte Polygonum is P.
amplexicaule acropurpurea. Deze bloeit van Juni-
September met donker karmijnroode bloempjes in
langgesleelde aren.
De hier 'genoemde soorten zijn zeker mooi genoeg
voor den tuin. Natuurlijk eischen ze. als alle Poly
gonums een vrij groote ruimte voor zich op, maar
ze zijn niet lastig. Ik zou willen zeggen: Ze kennen
grenzen. Ze zullen ons nooit het gevoel geven, dat we
met onkruid te maken hebben.
De nieuwe dislributieboekjes.
Een vlotte uitreiking.
Er zijn
iO.OOO kaarten gedrukt.
(Van een Haagschen correspondent)
Eenige weken geleden is men in het geheele land
begonnen met het üitreiken van de nieuwe distri
butiebescheiden. Men heeft daarbij een nieuwe
methode toegepast door de kaarten te bundelen tot
een boekje van een handig formaat om het den huis
vrouwen zoo gemakkelijk mogelijk te maken. Dit
iis .echter sneller gezegd dan gedaan. Er zijn vele
problemen, waarmede het Centraal Distributiekan
toor rekening heeft te houden en de artikelen,
welke gedistribueerd worden, zijn zoo uiteenloopend
dat het niet zoo gemakkelijk is tot eenvoud te
komen.
Men heeft zich van bevoegde zijde eens op de
hoogte gesteld van de verschillende problemen, die
er ook thans nog aan de uitreiking verbonden zijn
en al is er dan ook een groote vereenvoudiging
toegepast, er blijft bij de uitreiking toch nog een
ruime verscheidenheid.
Dit kan aardig toegelicht worden door een voor
beeld uit de praktijk.
Er kwam een gezinshoofd met een vol dozijn
stamkaarten aan het bureau, waarmede hij den
ambtenaar als het ware voor een soort kruis-
woordpuzzle plaatste. Hij was zelf, wat men in
distributietaai noemt, een zeer zware arbeider en
hij had twee stoere zoons, die zware arbeiders
waren. Verder telde zijn gezin behalve zijn vrouw
en een groote dochter 3 snuiters tusschen de 14 en
21 jaar, 3 kinderen tusschen 2 en 8 jaar, waarvan er
één nog geen vier jaar was en tenslotte een per
soontje, dat nog niet aan zijn eerste verjaardag toe
was.
Deze man en vader kreeg mede naar huis: 2 A
1 (A D) 2 (A C) 3 (A E) 2 (A
Q) 1 (B Q) 1 (B P).
Als men nu weet, dat A. B. C. en D. stellen kaar
ten zijn en dat E toeslag brood, P toeslag zeep voor
babies en Q toeslag zeep voor jonge kinderen be-
teekent, wordt deze tooverformule eenigszins duide
lijk.
Hoe snel de uitreiking van de kaarten verloopt,
is gebleken bij een steekproef op den eersten uit
reikingsdag in den Haagschen Dierentuin. Om half
elf des morgens verschenen er in een minuut 42
menschen, vijf minuten later kwamen er 72 in een
minuut. Voor een goeden gang van zaken is het
noodzakelijk, dat deze menschen in het zelfde tempo
waarin zij gekomen zijn, het gebouw verlaten en
waar zij uit den aard der zaak ook voor vele anderen
de kaarten bij zich hadden, beteekent dit dat er
per minuut eenige honderden kaarten uitgereikt
moesten worden.
Voegt men daarbij, dat de controle staten en vak
jes op de staten behoorlijk waren ingevuld, dan zal
men onze bewondering voor den uitvinder van het
gebruikte uitreikingssystéem zeker kunnen deelen.
DE BROODKAART IS
iVEEL HANDIGER.
Om de kaarten te kunnen vereenigen tob boekjes,
moesten deze alle hetzelfde formaat hebben, waarbij
als stelregel gold: hoe minder kaarten, hoe beter.
Een buitenstaander kan zich nauwelijks voorstellen,
hoeveel practische bezwaren opgelost moesten wor
den, voordat dat bereikt was.
Zoo moesten bijv. allerlei artikelen voorkomen op
1 kaart uit te voeren in niet meer dan 2 kleuren,
terwijl toch de bonnen duidelijk van elkaar te on
derscheiden moesten zijn. Een belangrijke verbete
ring toont de broodkaart, die nu niet meer zoo on
handig groot is, met daarbij het voordeel, dat voor
de meest gangbare hoeveelheid brood, het halfje
brood, niet langer vier bonnen noodig zijn, doch
slechts één, terwijl tevens de gelegenheid blijft be
staan, ook kleinere hoeveelheden te koopen op één
bon. Dit resultaat kon echter pas bereikt worden, na
dat in de practijk gebleken was, welk systeem het
beste voldeed, zoodat zoowel de huismoeder als de
reiziger, de hotelhouder en bakker zoo min moge
lijk moeilijkheden ondervonden.
CONTROLEMAATREGELEN.
Bij dit alles vormt de controle natuurlijk een
voornaam punt, waaraan te meer aandacht moest
worden besteed, omdat men in verscheidene ge
meenten een soms zeer talrijke staf van tijdelijke
personeel moest aannemen en voor het uitreiken van
distributiebescheiden opleiden.
Men heeft aan deze menschen strenge eischen ge
steld, zoodat in het algemeen mag worden aange
nomen, dat hun goede trouw boven allen twijfel
verheven is, maar de uitreiking moest niettemin zoo
geschieden, dat er niet te veel kans op vergissingen
bestond en fraude practisch onmogelijk was.
De plaatselijke omstandigheden maken vaak in de
eenige gemeente onmogelijk wat in de andere juist
uitstekend voldoet. Het ligt voor de hand. dat het
nogal verschil maakt, of men de uitreiking moet
regelen in Amsterdam met zijn geweldig inwoner
tal, of voor Ameland, waar 1997 zielen over. het
eiland verspreid zijn.
Natuurlijk heeft men de uitreiking centraal ge
regeld, maar de voorschriften zijn niet zoo star, dat
de gemeentelijke distributiediensten niet voldoende
met locale omstandigheden rekening kunnen
houden.
De groote moeilijkheid bij de uitvoering dei-
distributie- en deze wordt door sommige „stuurlui
aan den wal" niet voldoende begrepen, is, dat men
met allerlei, vaak verrassende factoren en dikwijls
snel wisselende toestanden rekening moet houden,
waarbij men nooit geheel kan afgaan op vroegere
ondervindingen, of op ervaringen elders opgedaan.
Bij het Centraal Distributiekantoor beseft men zeer
goed, dat er hier en daar aanleiding tot critiek zal
zijn. Alleen goede, opbouwende critiek heeft echter
waarde en wordt dankbaar aanvaard, vooral als deze
van deskundig inzicht getuigt. Een opmerking, dat
„er nog wel wat aan ontbreekt", zonder dat daar
bij gezegd wordt, wat er aan ontbreekt en hoe het
beter kan, is in dezen moeilijken tijd die zooveel
van het moreel van ons volk vergt, volkomen mis-
plaatstMet voldoening is echter vastgesteld, dat het
publiek over het algemeen slechts waardeering heeft
voor de wijze, waarop overal in het land getracht
wordt den last der distributie zooveel mogelijk te
verlichten door vlotte en practische regelingen.
EENIGE CIJFERS.
Tot slot van deze bespreking mogen eenige cijfers
genoemd worden, die een indruk geven van het ge
weldige werk, dat voor de uitreiking van de nieuwe
distributieboekjes verzet moest worden. Er moesten
in totaal gedrukt worden 76.700.000 kaarten. Men
is daarmede bezig geweest van begin April tot 20
Juni en daarvoor zijn besteed 3000 arbeidsuren Er
was hiervoor benoodigd 2.100.000 vel papier of
250.000 K.G.
Bij de verzendingen van de distributiekaarten had
men 21 autoladingen, terwijl het aantal aangeteeken-
de pakketten 37.000 bedroeg.
Ziet men deze cijfers en bedenkt men dan dat de
uitreiking vlot verloopt, dan is een woord van er
kentelijkheid voor deze gang van zaken zeker op zijn
plaats.
Gas en clectriciteit.
's-GRAVENHAGE, 30 Juni. De secretaris
generaal van het departement van Handel, Nijver
heid en Scheepvaart maakt het volgende bekend:
Het is noodzakelijk gebleken, met ingang van 1
Juli a.s. de gas- en electriciteitsrantsoeneering te
verscherpen.
Met ingang van genoemden datum zullen dus de
•antsoenen gas en electriciteit voor alle gebruikers
worden verlaagd van 100 pCt. tot 75 p.Ct. van het
verbruik in de overeenkomstige perioden van het
vox-ige jaar met dien verstande, dat de minimum
rantsoenen voor gas ad 60 M.3 en voor electrisch ko
ken ad 150 kwh. per periode ongewijzigd blijven.
De minimum rantsoenen electriciteit voor verlich
ting en huishoudelijke doeleinden (behalve koken)
worden voor de eerstvolgende drie perioden met
20 pCt. verlaagd.
Van de verlaging van het rantsoen Van 100 pCt.
tot 75 pCt. zijn bedrijven van openbaar nut en
openbare verkeersbedrijven uitgezonderd, benevens
nader aan te wijzen bedrijven, werkzaam voor de
voedselvoorziening. Het rantsoen voor deze bedrij
ven blijft bepaald op 100 pCt.
Voor verbruikers voor industrieele doeleinden
kunnen afwijkingen van de hierboven genoemde
pex-centages, zoowel naar. boven als naar beneden,
worden vastgesteld.
Aanvragen van industideele bedrijven tót een
hooger rantsoen gas en/of electriciteit dienen te
worden gericht tot het betrokken gas- en/of electri-
citeitsbedrijf. Men wordt vex-zocht. het indienen van
dergelijke aanvragen zooveel mogelijk te beperken,
daar slechts in zeer dringende gevallen tot rant-
soenvex-hooging zal kunnen worden overgegaan.
In het kort samengevat, komt het bovexxstaande
in het algemeen hierop neer, dat een ieder van 1
Juli a.s. af, ongeacht het feit of al dan niet meter-
opneming heeft plaats gehad, zijn verbruik met 25
procent dient te verminderen. Een ieder wordt
dan ook in zijn eigen belang aangeraden, de meest
mogelijke zuinigheid met gas en electriciteit te be
trachten, aangezien anders de rantsoeneering ver
der zal moeten worden verscherpt.
MARKT ALKMAAR.
105 pond boter, kleinhandel 1.051.15. Handel matig.
HAARLEM. 30 Juni.
Ondertrouwd: 28 Juni: C, J. Luitjes en G. A. Hei-
nemeijer. 30 Juni: B. J. Meinders en S. H. Redeker.
Gehuwd: 30 Juni: J. C. Heijning en A. T. Ebbinge.
B'evallen: 25 Juni: C. de JongKoene, z. 27 Juni:
M. B. FictQorStuitje, z., A. T. Faassenvan Dijck, z.
29 Juni: C. KohmannVeldhoven, d., M. W. van der
WalleGroen, z., G. PluerReinders, d., P. G. Kol ij n-
Duin, d., R. H. KoopmanOlsder, z., L. J. H. van
Ham—Hermkens, d. 30 Juni: E. M. Visser—Jeltsch, d.,
I. A. de HerderPliester, z., M. W VeenBeaux, d.
M. P. M. van Dijk—Houtzager, z
Overleden: 27 Juni: J. H. G. de Neeve, 59 j., Kam
perlaan. C. F. Borel, 75 j., Hazepaterslaan. 28 Juni: J.
C. P. Stals—Feis, 64 j.. Vergierdeweg. E. J. van Es
sen—Kerkhoven, 73 j., Hazepaterslaan. A. Mos, 65 j.,
Maerten van Heemskerkstraat. 29 Juni: B. Jansen,
75 j., Nassaulaan.
Juli. maand voor de scholieren
En voor zomersche plezieren;
Voor een rustpoos in de wei,
Op het strand of op de hei;
In het zilte zeenat baden.
Voor het dwalen langs de paden,
Voor geluier in eexx bosch
Op het zachte groene mos.
Hooimaand (waak voor de problemen,
Niet te veel op vorken nemen)
Doen, maar doen te hooi en gras
Of het leven ixietsdoen was.
Juli, vaak een maand van regen,
Soms van dikbestofte wegen,
Het voltooiende seizoen
Tot het volste zomergroen;
Moge hij mooi weertje brengen
Als hij Juni komt verlengen,
Naar diens tweede helft althans,
Hebben wij een goede kans.
P. GASUS.
Paderewski overleden.
NEW-YORK, 30 Juni (DNB) De vroegere
minister-president van Polen en beroemde pianist.
Ignaz Paderewski, is Zondag op 81-jarigen leef
tijd in een hotel te New-York overleden, na ge
durende een week ziek te zijn geweest.
Ignaz Johann Paderewski werd geboren in
Kux-ikowka in Podolië op 18 November 1860. Hij
studeerde muziek te Wax-schau, Berlijn en Weenen,
waar hij een leei'ling was van Leschetizky. Hij
debuteerde als pianist in Weenen in 1887, in Pai'ijs
in 1889, en in Londen in 1890. Men heeft de pia-
nistiek van Paderewski vaak virtuozendom ge-'
noemd, doch zijn speelwijze ging daar zonder twij
fel ver bovenuit. Zeker, Paderewski beheerschte
de techniek- van het pianospel volkomen, maar hij
maakte haar ondergeschikt aan zijn muzikaliteit.
Zijn recitals waren dan ook steeds de vrucht van
diepe en serieuze studie van de werken der com
ponisten, welke hij uitvoerde.
Niet alleen als toonkunstenaar, ook als compo
nist is de groote Pool bekend.
Sedert 1915 ijvei'de hij voor de Poolsche onafhan
kelijkheid en hij slaagde er in, president Wilson er
van te overtuigen, dat deze hersteld moest worden.
Van Amerika uit heeft hij grooten invloed gehad
op de politieke gebeurtenissen in zijn land en wel
zoo zeer, dat hij in Januari 1919 werd gekozen tot
ministerpresident. Hij vex-tegenwoordigde zijn
land in Versailles en in 1920 en 1921 in den Vol
kenbondsraad te Genève. Hij slaagde er evenwel
niet in, zijn wensch van een nationale unie in Polen
te vex-wezenlij ken.
Daarom trad hij af op 27 Nocember 1919.
Engelsche luchtaanvallen.
DEN PI A AG, 30 Juni. In het afgeloopen week
eind had slechts een. enkele aanval van Britsche
vliegtuigen op ons land plaats. Er werd een poging
gedaan een spoorwegvex-binding aan te tasten, doch
dit mislukte. Het verkeer werd niet gestoord. Twee
spoorwegarbeiders werden echter gekwetst.
RADIOREDE VAN EX-KONINGIN WILHELMINA.
STOCKHOLM, 28 Juni (D.N.B.) Volgens de En
gelsche radio heeft ex-koningin Wilhelmina van Ne
derland een toespraak, gehouden tot het Nederlandsche
volk, waarin zij de,Nedex-landers ertoe aanspoorde, om
gezamenlijk met de Sovjets tegen Duitschland te strij
den.
De Rede van den
Rijkscommissaris
Zijn oproep tot het Nederlandsche volk
In de rede welke de Rijkscommissaris Vrijdag
avond op het IJsclubterrein heeft gehouden tot een
menigte van tienduizenden een rede die reeds
dagen te voren in de straten van de steden in
het Westen des lands was aangekondigd op reus
achtige roode aanplakbiljetten eix door groote
transparanten aan de gevels der huizen, waarvoor
vele extra-treinen naar Amsterdam liepen en die
op nog een zestal plaatsen in Amsterdam werd aan
gehoord door menigten, die zich om luidsprekers
geschaax-d hadden werd een oproep tot het Neder
landsche volk gericht die er de kern van vormde.
De Rijkscommissaris deed na zijn uiteenzetting van
de historische ontwikkeling en voorts van de oor
zaken, die geleid hebben tot den thans ontbranden
strijd der machtige Duiische legers, luchtmacht en
vloot iegen het bolsjewisme een beroep op de Ne
derlanders tot kiezen tusschen de partij van Wes
terschee denkbeelden (die hij schetste als slechts
hulpkrachten van 't bolsjewisme) en het nationaal-
socialisme, dat door zijn strijd tegen dit bolsjewisme
de bescherming van het Avondland op zich heeft
genomen. Dr. Seyss-Tnquart vestigde er de aan
dacht van de Nederlanders op dat de door hen te
xxemen beslissing van historische beteekenis zou zijn,
omdat een gelijkgerechtigde plaats voor de
Nederlanders een volkomen ondubbelzinnige
beslissing ten gunste van het nationaal-socialisme
en daarmede van Europa als voorwaarde zou moe
ten hebben. Hij verklaarde dat slechts deze duide
lijk uitgespx-oken lu-achten in Nederland er aan
spraak op kunnen maken, deel te mogen hebben
en mede te wei-ken aan de toekomstige ontwikkeling
Tot de nationaal-socialisten richtte hij zich daarbij
in deze bewoordingen: „Op dit oogenblik van wereld
historische beteekenis roepen wij alle nationaal-
socialisten op om mede vorm te geven aan het
nieuwe Europa. Inzonderheid richt ik dezen op
roep tot onze nationaal-socialistische medestanders
in Nedex-land, opdat ook zij zich beschikbaar stel
len voor de ox-ganisatie van het Europeesche gebied,
Zij treden mede aan voor het welzijn van hun
eigen volk, als zij hun economische ervaring
hun discipline beschikbaar stellen voor de exploi
tatie van de economische mogelijkheden en de be
veiliging van de orde".
De Rijkscommissaris verklaarde deze betooging
te beschouwen als het uitgangspunt van de natio
naal-socialistische reorganisatie ook in Nederland,
die nu de beslissing in het Oosten valt ook hier
aangepakt moet worden. En zooals bekend is ge
maakt was deze zeer groote en zeer snel en met
groote volledigheid en nauwkeurigheid in Amstei--
dam voorbereide groote betooging de eerste van
dertig gemeenschappelijke betoogingen van Duitsche
en Nedexiandsche nètionaal-socialisten in Nedex-land.
Die alle dezelfde strekking hebben: het Neder
landsche volk het uur der beslissing voor oogen te
stellen.
Kenmerkend en belangwekkend -ten aanzien van
het door den Rijkscommissaris in zijn rede gestelde
doel waren de volgende passages:
„Nedex-landers, blikt naar het Oosten! Uw voor
vaderen zijn reeds 800 jaar geleden en steeds weer
daai-heen getrokken en belangrijke bouwsteenen
van de Europeesche cultuur en denkwereld ge
weest. Sedert geslachten ontbreekt gij bij de ver
vulling van deze gemeenschappelijke Europeesche
taak. De Duitsche soldaten, in wier gelederen reeds
thans uw zonen staan, halen thans het Oosten terug.
Thans gaat het er om dit Eux-opeesch gebied defini
tief voor Europa te winnen. Gij bouwt aan de toe
komst van uw kinderen als gij thans mede aan
treedt. Uw strijd is uw plicht en uw belang en
tevens een. weldaad voor de bewoners van deze
gebieden, daar wij hen hebben te verlossen van
het bolsjewisme en terug te geven aan de cultuur
van het Avondland.
Deze reox-ganisatie geschiedt door eigen, uitslui
tend Eux-opeesche kracht. De sterke is alleen het
machtigst. Wij willen onze Europeesche problemen
alleen oplossen en niet dulden, dat de gezwollen
predikex-s aan de andere zijde van den Atlanti-
schen Oceaan nog op eenigerlei wijze meespreken
bij onze toestanden. Wij vormen thans in den nood
en in de overwinning een lotsgemeenschap der
eere. Wij, nationaal-socialisten, moeten een ondeel
bare, onwrikbare eenheid vox-men. Waarover gaat
eigenlijk thans nog de strijd in uw geledex-en hier
in Nederland? Wellicht over den omvang der
staatsrechtelijke banden tusschen Nederland en het
toekomstige gebied, van Europa en over de vraag
stukken van de staatkundige zelfstandigheid van
Nederland? De bittere ervaringen van verleden
Als men in den Hout het fraaie Huis der Provincie
beschouwt en na het gebouw bewonderd te hebben
zijn aandacht wijdt aan het beeldhouwwerk kan het
niet anders, of het oog wordt geboeid door den groep,
die Laokoön en zijn beide zonen, in gevecht met de
slangen voorstelt.
Het is de aangrijpende voox-stelling van drie men
schen, die door twee van deze reptielen worden aan
gevallen en hun leven zoo duur mogelijk trachten te
verkoopen, al is de uitslag niet twijfelachtig.
in Haarlem en omgeving.
De Laokoön-groep
De Laokoöngrocp voor het Paviljoen in
Den Hout.
(Foto De Haas)
Laokoön is een legendarische figuur uit de Griek-
sche fabelleer-. Hij was, naar het oude verhaal, een
priester van Apollo in Troje en waarschuwde tij
dens het beleg van deze stad de inwoners voor het
befaamde Trojaansche paard. Uit wraak daarover
zond de godin Athcna twee slangen op hem af,
die Laokoön en zijn beide zonen doodden. Volgens een
andere lezing beleedigde hij Apollo zelf en h&d als
gevolg daarvan den aanval te verduren, die hier zoo
realistisch is weergegeven.
Laokoön is door verschillende schrijvers der oud
heid, o.m. Sophokles en Vergilius ten tooneele ge
voerd en inspireerde een beeldhouwer In het begin
onzer jaartelling tot de hierbij afgebeelde sculptuur.
Zijn werk werd in 1506 te Rome opgedolven en door
Paus Julius II in het Vaticaan geplaatst. Wat wij
hier te Haarlem hebben is een afgietsel.
Het staat, er goed, al blijft het een vreemde voor
stelling voor een Nederlandsch officieel gebouw.
Voor kinderen van 8 tot 80 jaar? De kinderspeelkamer in het Centraal Station
te Amsterdam nadert haar voltooiing.
(Foto Pax Holland)
en heden en de onweerhoudbaar toenemende over
tuiging van de lotsverbondenheid juist van de Gèr-
maansche volken op het vasteland zullen deze tot
een lotsbond vereenigen, die zijn rechten naar
buiten gemeenschappelijk zal vertegenwoordigen en
zoo noodig verdedigen en tusschen de bondsdeelen
een economische verstx-engeling, die zoover gaat als
allen juist en nuttig oordeelen.
Het ligt echter niet in het wezen van het natio
naal-socialisme en van de door den Führer ont
worpen reorganisatie van Europa, den Nederlan
ders hun nationale eigenaardigheden en zelfstan
digheid te ontnemen. Het gaat derhalve niet om
de zelfstandigheid van Nedex-land, maar het gaat
om de gelxjkgerechtigheid der Nederlandei's in
het gereorganiseerde Nederlandsche gebied. Ik acht
het mijn bijzondere taak den terugkeer der Neder
landers in de Pan-Europeesche gemeenschap te
vex-lichten en mede te helpen, opdat de Neder
landers in volledige gelxjkgerechtigheid aan dezen
nieuwen opbouw kunnen deelnemen. Deze gelijk-
gei-echtigheid hangt evenwel af van de mate,
waarin zij zich nationaal-socialisten betoonen. Uw
geestelijk en cultureel leven in dit land nu kan
niet beter beschermd en gehandhaafd blijven dan
door opvolging van de nationaal-socialistische be
ginselen, .want deze schakelen alle elementen,
vreemd aan bloed en nationaliteit, uit en laten de
van het bloed afhankelijke eigen cultuur tot volle
ontplooiing komen. Tusschen ons, nationaal-socia
listen, kan er slechts een wedstrijd zijn, nl. wie de
beste nationaal-socialist is, d.w.z. wie de nationaal-
socialistische beginselen het duidelijkst begrijpt en
het onvoorwaardelijkst verwezenlijkt".
De positie der N.S.B. en van haar leider Ir.
Mussert werden door den Rijkscommissaris in zijn
rede op onmiskenbare wijze naar voren gebracht.
Dit werd verder onderstreept door het feit dat Ir.
Mussert na den Rijkscommissaris het spreekge
stoelte besteeg en de menigte toesprak ter her
nieuwing van de belofte van trouw van zijn be
weging en hem aan Adolf Hitler, waarbij hij het
Nederlandsche volk bezwoer te kiezen: „Voor Hitier
in zijn roeping voor het Duitsche volk, voor de
Germaansche volken dus ook voor geheel Europa
of voor Stalin in zijn x-oeping voor den duivel".
De menigte zong met ontbloot hoofd het oude
Nederlandsche gebed uit Valerius' Gedenkclanck:
„Wilt heden nu treden...." dat uitvloeit in de
béde: „Heer, maak ons vrij". Commissaris-generaal
Schmidt bracht daarna den groet op den Fühi-er uit.
Uit golven van Heil-geroep der Duitsche natio
naal-socialisten vermengd met Houzee-gex-oep der
Nederlandsche nationaal-socialisten bleek de in
stemming van de menigte op en nabij het IJsclub-
terrein.
Ten aanzien van den omvang dezer groote be
tooging van Duitsche en Nederlandsche nationaal-
socialisten, waax-omtrent reeds in den aanvang het
een en ander is gezegd, zij nog opgemerkt dat
50.000 menschen het IJsclub-terrein vulden en tien
duizenden er omheen stonden en bij de luidsprekers
op andere punten in de stad, die geen toegang
meer tot het tei-rein konden ki-ijgen. De x-eizigers
der dertien volle extra-treinen waren door de
stad er heen gemarcheerd en namen nauwkeurig
op tijd hun plaatsen in. De organisatie, met inbe
grip van het bouwen van tribunes en spreekge
stoelten en de versiering van het groote terx-ein
met vaandels en vlaggen was met verwondex-lijke
snelheid uitgevoerd en voltrokken.
FRANKRIJK BREEKT MET SOVJET RUSLAND
VICHY, 30 Juni. (DNB) Naar officieel wordt
medegedeeld heeft de Fransche regeering de diplo
matieke betrekkingen met de Sovjet Unie ver
broken.
