Honderdduizend Denen maken turf.
Luitenant-Generaal Seyffardt over
het Vrijwilligerslegioen.
Het eerste contingent vertrekt
nog deze maand.
's-GRAVENHAGE. 16 Juli. „Behalve mon
delinge. stroomen schriftelijke aanmeldingen in
een niet te stelpen vloed bij de verschillende bu
reaux binnen, zoodat ik vol vertrouwen ben. dat
wij met een behoorlijk legioen voor den dag zul
len komen", zoo verklaarde dezer dagen de gep.
luitenant-generaal H. A. Seyffardt, oud-chef van
den generalen staf, tijdens een onderhoud met een
verslaggever van het A.N.P.
„De oproep in de dagbladen" zoo ging hij
verder „heeft in breede lagen van het Neder
landsche volk weerklank gevonden. Dit stemt ons
tot groote blijdschap".
„Kunt u mededeelen. wie het initiatief tot de
vorming van het legioen heeft genomen?"
„Ja en neen. De idee is een spontane uiting ge
wéést van eenige goed nationaal voelende Neder
landers van uiteenloopend politiek inzicht, die den
nieuwen tijd begrijpen en onafhankelijk van elkaar
hun weg naar mij vonden. Daarop heb ik met den
rijkscommissaris besprekingen gevoerd. Dr. Seyss
Inquart toonde groote belangstelling en vooral aan
zijn daadwerkelijke medewerking is het te danken
geweest, dat reeds aanstonds de vorming van een
vrijwilligerslegioen ter hand kon worden geno
men. De Rijkscommissaris heeft tevens uiting ge
geven aan den wensch, dat dit legioen een zuiver
Nederlandsch karakter zal dragen .en dat het een
uitdrukking °zal zijn van Nederïarfdsche kracht,
zooals trouwens ook in mijn oproep staat.
„Ik ontvang dagelijks een overstelpend aantal
brieven" zoo ging de generaal verder. „Ik ont
vang ze van oud-kameraden ook van het Neder-
landsch-Indische leger en van onbekenden, die
spontaan hun geestdriftige instemming te kennen
geven. Ook ontvang "ik anonieme brieven, die ik
echter niet lees, maar die een bron van belang
stelling en soms van hilariteit vormen voor mijn
bureaupersoneel. Ik heb zielsmedelijden met deze
verdwaalden, die in machtelooze woede naar de
pen grijpen, omdat zij niets van het groote wereld
gebeuren begrijpen".
„De Duitsche legerberichten melden iederen dag
groote successen. Steeds dieper dringen de Duit
sche troepen naar het Dosten. Bestaat niet de mo
gelijkheid, dat ons vrijwilligerskorps te laat komt?"
„Deze vraag wordt me niet voor de eerste maal
gesteld. Inderdaad hebben de Duitsche legers de
bolsjewistische horden voor een belangrijk deel
vernietigend verslagen. Maar de strijd is nog niet
ten einde. Het is het werk van de vrijwilligersle
gioenen uit alle landen van Europa en dus ook van
onze vrijscharen zich op te maken om de even
groote als grootsche taak der Duitsche legers eenïgs
zins te verlichten".
DATA VAN VERTREK.
„Kunt u reeds mededeelen, wanneer het Neder
landsche legioen gereed is en vertrekt?"
„Een definiteve datum kan ik nog niet noemen,
maar er wordt hard gewerkt. Het ligt in de bedoe
ling, dat het eerste contingent nog deze maand
naar zijn standplaats achter het Oostfront zal ver
trekken om aldaar een spoedopleiding te volgen.
Het tweede contingent zal enkele weken later vol
gen".
Sprekende over de z.g. „afwachters" zeide de
generaal, „dat het zooveel gemakkelijker voor hem
geweest zóu zijn om geen oproep te plaatsen en
eveneens maar af te wachten".
„Maar tegen dat afwachten" zoo sprak de
©pperofficier „komt mijn geheele gemoed en
mijn Nederlandsche hart in opstand. Er moet iets
gedaan worden om te toonen, dat wij nog een volk
zijn waar pit in zit, dat wij een volk zijn dat voelt
en begrijpt dat wij in het groot moeten denken,
dat wij moeten denken aan de onvermijdelijk ko
mende groote Europeesche statengemeenschap,
waarvan wij toch met eere een deel willen uitma
ken. Een volk van echt Germaanschen stam
zooals wij Nederlanders zal een belangrijk en
zelfstandig deel daarvan kunnen vormen, wan
neer het zich dat waardig maakt. En dat kan het
Nederlandsche volk niet doen door afwachten,
maar alleen door daden. Duitschland en Nederland
geheel Europa trouwens heeft op dit oogen-
blik een gemeenschappelijken vijand. Een vijand
dien men zich niet vreeselijker en afschuwelijker
kan voorstellen. Deze vijand is de bolsjewieken-
horde, die zich reeds had opgemaakt de Europee
sche beschaving en cultuur te gaan vernietigen en
Europa dus ook Nederland aan de afzichte
lijke ellende van het bolsjewisme te onderwerpen.
Vele jonge Nederlanders, die het nog niet geheel
met zichzelf eens zijn, zouden een voorbeeld kun
nen nemen aan het zeer groote aantal oud-gedien-
den en gep. militairen, dat zich reeds aanstonds
spontaan meldde en van wie velen door hun hoo-
gen leeftijd tot mijn spijt geen deel van het legioen
kunnen uitmaken".
Ten aanzien van de verzorging van achterblij
vende gezinnen, zeide de generaal, „dat een rege
ling in voorbereiding is, waarmede de vrijwilligers
naar zijn meening ongetwijfeld zullen kunnen in
stemmen. Hetzelfde geldt voor de gevallen, in
dien men gewond of invalide wordt, dan wel sneu
velt.
Verder wordt binnenkort verwacht, dat een ver
ordening wordt uitgevaardigd, waarbij wordt be
paald, dat personeel in overheidsdienst 85 pet. van
hun salaris, alsmede hun betrekking behouden".
Generaal Seyffardt eindigde het onderhoud met
uiting te geven aan de hoop, „dat de toeloop zoo
groot zal zijn, dat het Nederlandsche volk zich
later, wanneer de eindstrijd is gestreden, tegen
over andere Europeesche volkeren niet behoeft te
schamen en dat het dan niet wordt aangekeken
voor een volk van thuisblijvers, dat anderen de
kastanjes uit het vuur laat halen".
(A.N.P.)
GIFT AAN „WINTERHULP NEDERLAND"
Het Provinciaal Bureau in Noord-Holland van
Winterhulp Nederland schrijft het volgende:
Van een inwoner van Spaarndam ontving de Di-
"rectie van het Provinciaal Bureau voor Noord-Hol
land vari „Winterhulp Nederland" den volgenden
brief:
„In het bezit zijnde van een partijtje lood (pl.m.
70 k.g.) en koper (pl.m. 2 k.g.) wënscht onderge-
teekende de opbrengst daarvan na inlevering af te
staan aan de plaatselijke afdeeling van Winter
hulp. Zou dit voorbeeld kunnen worden gevolgd,
opdat meerderen, in het bezit van kleine partijtjes
(of groote), genegen zijn de opbrengst daarvan af
te staan aan „Winterhulp"?
FAILLISSEMENTEN.
De Haarlemsche Rechtbank sprak het volgende
faillissement uit:
Leonardus Johannes Mesman, zonder beroep,
wonende te Nieuw-Vennep, gemeente Haarlem
mermeer, Spieringweg no. 1190.
Curator mr, L. V. Hoog te Haarlem.
Rechter-Commissaris in bovengenoemd faillisse
ment mr. E. J. W. Top te Haarlem.
BARNEVELD. Pluimveemarkt. Oude kippen f 1,30—
Ijl,55. Oude hanen f 1,75—1 2,50. Jonge hanen f 0,55—f 1,70.
|Th. Blauwen per K.G f2,75—f3,25. Jongè hennen f 1,75—
If. Duiven per paar f 0,40f 0,80. Tamme eenden f 0.70
1,30. Ganzen f4—f7. Kalkoenen per K.G. f7—f 12. Tamme
konijnen f4—f8; Wilde konijnen f0,90—f 1,10. Piepkuikens
f 0.15—f 0,35. Aanvoer 5650. Handel vlugger.
Eiermarkt. Witte eieren f 1,05 per K.G, Eendeneieren
f7. Aanvoer 120.000. Handel vlug.
Veemarkt. Zeugen f 125—f 180. Lammeren i 25—f 35. Big
gen f 13—f 20. Nuchtere kalveren f 10—f 20. Aanvoer 80.
Handel kalm.
Volkomen gebroken vrouwen voor de gevangenis te Lemberg.
(Foto Ass. Press-Stapf)
Het brandstoffenvraagstuk wekt meer zorgen dan
de voedselvoorziening. De werkloosheid in enkele
maanden met 99 procent gedaald. Frederikshavn
kookt en rijdt op aardgaszoolang het duurt.
(Van onzen medewerker in Scandinavië.)
Denemarken is waarschijnlijk het land in Europa,
waar de distributie nog het minst gevoeld wordt. Men
kan er volstaan met tWee distributiekaarten per per
soon, de eene voor brood en havermout en koffie, de
andere voor boter, suiker en waschmiddelen, en de
rantsoenen zijn zoo toegemeten, dat men er. behalve
wat de koffie betreft, over het algemeen niet over te
klagen heeft. De minister van handel heeft kort gele
den de luisteraars voor de zooveelste maal kunnen
verblijden met de boodschap dat voor het volgende
kwartaal geen uitbreiding van de distributie-maatre
gelen en ook geen verlaging van rantsoenen te ver
wachten was en de milde zomerregens, die de laatste
weken ruischend over de velden zijn gegaan, hebben
de vooruitzichten op een behoorlijken oogst aanmer
kelijk verbeterd.
Neen, zorgen wekt de voedselvoorziening in dit ge
benedijde groene land nog niet de moeilijkheden
Qie de oorlog ook Denemarken gebracht heeft, liggen
op een ander gebied, houden voor een belangrijk deel
verband met het feit dat Denemarken voor zijn grond
stoffen in zeer hooge mate op import aangewezen is.
Mijnen zijn er in Denemarken niet, de boschrijkdom
is even groot of zoo men wil even klein als in
ons land, de waterkrachtcentrales die aan enkele Jut-
lar.dsche riviertjes gebouwd zijn leveren nog bij lange
na niét zooveel energie als de windmotoren die overal
in dit winderige land op de daken van de boerderijen
staan te snorren. Wat de brandstoffen- en energie
voorziening betreft, verkeert Denemarken dus in
een minder gunstige positie dan bijvoorbeeld ons land
of de Scandinavische buurlanden: wij hebben ten
minste onze Limburgsche steenkolenmijnen en de
andere Noordelijke landen bezitten een onuitputtelij
ke energiebron in hun- waterrijke bergstroomen en
hun groote meren en kunnen voorloopig uit hun
eindelooze naaldwouden nog zooveel brandhout halen
als zij noodig hebben. Dat alles moet Denemarken
missen.
Maar het kent wèl de lange en vaak strenge winters
van het Noorden. En daarom is het brandstoffen-
probleem het grootste voorzieningsprobleem, waar
dit land mee heeft te kampen.
In ruil voor zijn aanzienlijken export van levens
middelen krijgt Denemarken van Duitschland o.a.
steenkolen en cokes, maar tengevolge van transport
moeilijkheden is deze import niet voldoende. Men be
denke, dat een hoeveelheid steenkolen vele malen
grooter is dan een gelijkwaardige hoeveelheid boter of
vleesch, dat de naar de waarde alle andere export-
groepen overheerschende Deensche export van vee
teeltproducten voor den oorlog slechts het negende
deel woog van den import van steenkolen en cokes en
dat het dus in een tijd van schaarschte aan tonnagge
en vooral in een winter zooals de laatste, met weken
lange ijsblokkade van de havens, veel gemakkelijker
is, den uitvoer van levensmiddelen voortgang te doen
vinden dan den in omvang zooveel maal grooteren
aanvoer van kolen en cokes. En wat het hout be
treft kan opgemerkt worden, dat de voor hout-invoer
uit de andere Noordelijke landen beschikbare be
taalmiddelen niet toereikend zijn om brandhout te
importeeren; het is zelfs niet zeker of Denemarken
wel hout voor houtgas-generatoren uit Zweden
kan betrekken.
Maar al heeft Denemarken dan geen steenkolenmij
nen en geen overvloed aan bosch, venen heeft het
wèl en op die venen hebben alle kouwelijke Denen
hun hoop gebouwd.
Vyftien milliard turven.
Schier overal waar er turf in den grond zit wordt
dezen zomer turf gegraven, turf gestoken, turf gefreesd
en turf geperst, overal in de groote venen zwoegen
locomotiefjes met groote vonkenvangers op de pijp
over de kilometers-lange rails met slierten kipkarre
tjes vol turf en in de kleine turfgaten hier en daar
tusschen de groene landen werken land-arbeiders met
vrouw en kroost van den morgen tot den avond, om 'n
wintervoorraad je voor het eigen potkacheltje te ma
ken Er zijn boeren, die het haast spijtig vonden, toen
veertien dagen geleden de eerste flinke regens kwa
men, want al was die nattigheid hard noodig voor
't gewas, voor de turf was zij niet bevorderlijk en die
turf brengt geld binnen, veel geld vaak, soms zooveel,
dat een boer in één oorlogszomer meer dan genoeg
overhoudt om de hypotheek op zijn hoeve geheel af
te lossen. En er zijn anderen, die de turf zegenen, er
zijn tienduizenden arbeiders, die heel den winter
zonder werk geloopen hebben, maar nu tenminste drie
maanden lang goed verdienen met het werk in de ve
nen. hard werk weliswaar, maar gezond werk in zon
en wind en met een goud-graversleventje in tentjes en
Klondyke-achtige keetjes van boomstammen en oude
kisten op den koop toe. De werkloosheid, die den
afgeloopen winter bijna een recórd-hoogte bereikte,
is in enkele maanden tijds negen-en-negentig procent
gedaald, er is op het oogenblik practisch geen werk
loosheid meer in Denemarken, maar er werken nu
haar schatting ook goed honderdduizend menschen
aan de turfproductie. Dat is ruim tweemaal zooveel
als er verleden jaar in de venen werkten en omdat er
toen 21/2 millioen ton turf is geproduceerd, rekent
men voor dezen zomer op een productie van tenmin
ste 5 millioen ton oftewel vijftien milliard stuks turf.
Goed gerekend wordt dat vierduizend turven per
Deen, wat een niet onaardige wintervoorraad zou
zijn, wanneer niet een zeer groot deel van de turf
productie naar de fabrieken ging om daar de machines
op gang te houden en aldus de werkgelegenheid zoo
goed mogelijk te handhaven. In alle geval is de turf
productie thans ongeveer twaalf maal zoo groot als
normaal en kan Denemarken dus gemiddeld per
maand evenveel turf gebruiken als anders in een jaar.
En als 't moet kan men voorloopig nog in dit tempo
doorgaan. Volgens berekeningen van de Deensche
Heidemaatschappij zit er in de venen nog ruim 120
i millioen ton ruwe turf. waarvan goed 53 millioen ton
uitstekende brandstof is, terwijl de rest alleen in tij
den van brandstoffenschaarschte verkoopbaar is.
Gratis gas uit den grond.
Behalve turf— en wat bruinkool bij de Limfjord
haalt Dénémarken thans nog een andere brandstof uit
den bodem en dat is een hoogst avontuurlijke brand
stof dat is het aardgas dat in de buurt van Frede
rikshavn, in het Noorden van Jutland, zoomaar uit
den grond stroomt, wanneer men er een buis maar
diep genoeg in slaat en een beetje geluk heeft. Jaren
geleden is een visch-exporteur, Clausen er al mee
begonnen; hij had zoo vaak gezien, hoe een eindje
uit de kust in het Kattegat het water borrelde en
kookte alsof er van onderen met een geweldige slang
lucht door geblazen werd en hij had zoo bij zichzelf
uit-geprakkizeerd dat het de moeite kon loonen, te
probeeren aan den wal dién onderaardschen gashouder
aan te boren, die blijkbaar door dat lek in 't Kattegat
maar niet leeg wilde Ioopen. Een tijd later kon hij
zich voor de krant laten fotografeeren met zijn duim
achter zijn vest en zijn andere hand op de kraan
van een buis, die tusschen de klinkers van 't plaatsje
achter zijn huis in den grond zat en waaruit een me-
ter-hooge gasvlam brandde. En nog een tijd later kon
de gérant van 't uitstekende restaurant van Frede
rikshavn zijn gasten als dubbele plaatselijke speciali
teit op aardgas gebakken botjes voorzetten die wer
kelijk voortreffelijk smaakten en werden er ook in
minder gerenommeerde Frederikshavnsche keukens
met behulp van aardgas botjes gebakken.
Maar er moest brandstoffenschaarschte komen, vóór
men daar pas goed van het aardgas ging profiteeren,
want geleerden waarschuwden, dat de onderaardsche
met gas gevulde ruimten, die men misschien toevallig
aan kon boren, na verloop van tijd leeg zouden raken,
zoodat men dan aan het boorgat en de buisleiding
niets meer had. Nu vraagt men niet meer, hoe lang
het gas zal blijven toestroomen, nu zijn de boor-instal-
lalies al voor maanden tevoren besproken, nu steken
op tientallen plaatsjes in Frederikshavn en op tien
tallen boerenerven in de omstreken de gasbuizen uit
den grond en zorgt een gas-maatschappij voor de
exploitatie en de distributie. Er is een buizennet aan
gelegd, iedereen, die een hoogst-eigen gasbron rijk is,
kan er kosteloos net zooveel gas aan onttrekken als
hij noodig heeft, terwijl het overige gas door de maat
schappij wordt afgenomen tegen een vaste betaling
per kubieke metei-. Zoodat vele Frederikshavners
slechts met welbehagen naar hun gasmeter kijken
hoe hooger die oploopt, des te meer ontvangen zij.
De electrische centrale heeft de Dieselolie door
aardgas vervangen, de gasfabriek bezuinigt op
steenkolen door het lichtgas met aardgas te vermen
gen, de autobussen van Frederikshavn en van de
diensten naar andere plaatsen in dit Noordelijkste deel
van Denemarken rijden op aardgas, de meeste vracht
auto's eveneens en dagelijks levert het persgasstation
van Frederikshavn honderden# cylinders gecompri
meerd aardgas af, die naar elders vervoerd worden
met op aardgas rijdende vrachtauto's, tot zelfs naar
de groote venen bezuiden Aalborg, waar tractors en
turfpersen en de locomotiefjes van de turftreintjes
alle dat aardgas tot brandstof hebbentot er op
een kwaden dag geen gas meer uit de kraan komt
omdat de onderaardsche gashouder leeggeloopen is.
Maar daar denkt men niet aan, het gas is nut
tig. zoo lang het toe blijft stroomen en als dat eenmaal
afgeloopen is zal men wel verder zien. Misschien is
dan de oorlog ook wel uit.
C. G. B.
De bedrijfsorganisatie der voedsel
voorziening.
Een algemeen reglement verschenen.
's-GRAVENHAGE, 16 Juli. Op 1 April j.l. is
gepubliceerd het organisatiëbèsluit Voedselvoor
ziening 1941. Dit besluit omvat de wettelijke grond
slagen, waarop de verticaal op te bouwen bedrijfs
organisatie voor de voedselvoorziening zal worden
gebaseerd. Zooals gemeld is, zullen voor de eco
nomische verzorging van alle producten van de
voedselvoorziening en van tien landbouw bedrijfs
organisaties worden ingesteld. Dit /al bijvuoroeeid
gebeuren voor de productiegroep „vee en vleesch".
oor.de productiegroep „zuivel" enz. Deze bedrijfs
organisaties voor verschilende producten afzonder
lijk, omvatten zoowel de producenten in den land
bouw en de visscherij als handel en industrie. Onder
de bedrijfsorganisaties en onderbedrijfsorganisaties
zullen de onderscheidene vakgroepen voor handel
en industrie komen te ressorteeren. Deze worden
thans georganiseerd door de zgn. commissie-Wol-
terson, welke de geheele handel en industrie in
horizontale geledingen organiseert.
Indien zulks voor de economische regeling van
een product wenschelijk is, zullen twee of meer
Van zulke vakgroepen tot een vakorganisatie kun
nen worden samengevoegd.
Deze bedrijfsorganisatie voor de voedselvoor
ziening zal geleidelijk tot stand komen. Thans wor
den bij de verschillende centrale crisis-organisaties
commissies ingesteld, bestaande uit deskundige
vertegenwoordigers uit het bedrijfsleven, die tot
taak hebben voor een bepaald product de totstand
koming van een bedrijfsorganisatie c.q. onderbe
drijfsorganisatie voor te bereiden. Zoo is bij de
Nederlandsche Zuivelcentrale dezer dagen een com
missie ingesteld voor de voorbereiding van een
organisatie voor consumptiemelk, welke de regeling
van dit product voor het geheele land op zich
zal nemen.
In het organisatiebesluit voedselvoorziening is
bepaald, dat de secretaris-generaal van het depar
tement van landbouw en visscherij een algemeen
reglement betreffende de samenstelling, inrichting
en bevoegdheid van organisaties, ingesteld op hel
gebied der voedselvoorziening, zal vaststellen. Dit
algemeen reglement zal dan gelden voor alle in te
stellen bedrijfsorganisaties, onderbedrijfsorganisa
ties (dus niet voor de vakgroepen, georganiseerd
door de commissie-Wol tersom) en is in de Staats
courant van 16 Juli 1941 gepubliceerd. En enkele
belangrijke bepalingen daarvan volgen hieronder.
De leiding der organisaties berust bij een be
stuur en een voorzitter. Het bestuur laai: zich ter
zijde staan door een commissie van bijstand.
De voorzitter wordt al of niet uit de leden van
het bestuur benoemd door den secretaris-generaal
op een niet-bindende voordracht van het bestuur.
Hij maakt van het bestuur deel uit.
Het bestuur stelt de verordeningen vast, maar
kan de regeling van een of meer onderdeelen pf
van bepaalde aan te wijzen onderwerpen aan den
voorzitter opdragen.
De voorzitter is in het bijzonder belast met de
coördinatie van de werkzaamheden der organisatie
Voorts is hij belast met de uitvoering van besluiten
en verordeningen. Een besluit of een verordening,
die naar zijn meening in strijd is met de belangen
welke de organisatie moet behartigen of met het
algemeen belang, brengt hij niet tot uitvoering.
De commissie van bijstand moet, behou
dens spoedeischende gevallen, over alle verorde
ningen worden gehoord.
Het Organisatiebesluit Voedselvoorziening 1941
bevat omtrent het op de organisatie uit te oefenen
ambtelijk toezicht reeds eenige bepalingen die in
het algemeen reglement nog nader zijn uitgewerkt.
Het bestuur maakt elk jaar een begrooting op, ge
hoqrd de commissie van bijstand. De secretaris
generaal kan de begrooting wijzigen en daarin even
tueel ook een post opnemen voor algemeene voed
selvoorzieningsdoeleinden.
Financieele controle op óe gesties der organisatie
door êen of meer accountants, die onder goedkeu
ring van den secretaris-generaal door het bestuur
worden benoemd, is voorgeschreven. (ANP)
Distributie van zeep.
's-GRAVENHAGE, 17 Juli De secretaris-gene
raal van het departement van Handel, Nijverheid en
Scheepvaart maakt bekend, dat personen, die in
aanmerking meenen te kunnen komen voor extra
rantsoenen zeep op grond van de omstandigheid,
dat zij door hun werkzaamheden aan bijzondere
verontreiniging van het lichaam of de kleeding zijn
blootgesteld, of doordat extra zeep voor hen uit
hygiënisch oogpunt noodzakelijk is, vóór Zaterdag
26 Juli a.s. de aanvraagformulieren M.D. 80 bij de
plaatselijke distributiediensten dienen af te halen.
De data, waarop deze formulieren moeten worden
afgehaald en weder ingeleverd, zullen door de
Qistributiediensten nader worden bekend gemaakt.
De volgende groepen van personen komen in aan
merking voor extra rantsoenen zeep:
1. zij, die „vuilen arbeid" verrichten;
2. practiseerende artsen, tandartsen en vee
artsen;
3. gediplomeerde bakers en kraamverzorgsters.
Zooals bekend, moeten aanvragen voor de onder 1
vermelde categorie van personen, dus arbeiders,
die „vuilen arbeid" verrichten, worden ingediend
door den werkgever.
Kappers, die in aanmerking wenschen te komen
voor scheerzeep en zeep voor hun bedrijf, dienen
een aanvraagformulier M.D. 269 eveneens vóór 26
Juli a.s. af te halen en op het hiertoe vastgestelde
tijdstip wederom bij de distributiediensten in te
leveren. Hierbij moeten de kappers de loonlijsten
van hun personeel overleggen.
Alle bovengenoemde groepen van personen die
nen met de extra zeep uit te komen tot 1 Februari
1942..
Britsche vliegtuigen boven
Duitsch gebied.
Drie toestellen neergehaald.
BERLIJN, 17 Juli (DNB) De Britsche lucht
vloot heeft in den afgeloopen nacht getracht, zoo
verneemt het DNB, om naar Noordwest Duitsch
land te vliegen. De weersomstandigheden waren
slecht en door neergeworpen bommen ontstond
slechts schade van geen belang. Onder de burger
bevolking werden eenige personen gewond. Drie
vijandelijke vliegtuigen werden door afweerge
schut, en nachtjagers neergehaald.
Sedumsoorten voor den tuin.
Sedum is één van de plantengeslachten, die een
bijna ontelbaar aantal soorten en variëteiten le
vert, die geschikt zijn voor den tuin.
Zeer vele hiervan zijn vooral aardig in den rots-
tuin. En kosten hoeven we er niet voor te maken,
We kunnen de wilde Sedum acre, of muurpeper,
die we in Juni-Juli op zandgrond en in de duinen
en zelfs vaak op platte met grind bedekte daken
midden in de stad als een vroolijk wollig kleed van
ontelbare dïepgele sterretjes zien uitgespreid, zon
der veel moeite in den rotstuin overplanten.
Groeien en bloeien doen de Sedumsoorten overal.
Het beste voor ze is echter een tamelijk droge
zanderige tuingrond. De blaadjes van de muur
peper zijn wanneer de standplaats zonnig is vaak
oodachtig. Staat de plant beschaduwd dan meestal
groen.
Sedum album, die we eveneens vaak op de da
ken vinden en verder op zandgrond, is een aardige
plant voor den rotstuin. Dit plantje wordt iets hon
ger dan de muurpeper, soms wel 15 centimeter
hoog, de blaadjes zijn iets smaller dan bij de muur
peper en de sterretjes van een mooi vroolijk wit,
soms ook rose. Twee variëteiten, Sedum album
murale en Sedum album roseiflorum dragen rose
bloempjes.
bloempjes. De Sedum anglicum is ook aller
aardigst. In de meeste landen van West-
Europa komt cleze plant in het wild voor. Ze wordt
niet hooger dan een centimeter of tien en heeft
meestal witte, soms rose bloempjes.
De Tripmadam, Sedum reflexum. komt in Hol
land vrij algemeen voor op drogen zanderigen
grond, de blaadjes zijn priemvormig en de bloem-
sterren geel.
Al deze verschillende soorten kunnen dus zon
der welke kosten dan ook voor den tuin worden
verzameld en ze zijn alle vroolijk en zeer rijk-
bloeiend. Natuurlijk zijn er ook zeer vele gekweek
te lage zodevormende Sodum's. In de meeste ca
talogi staan er tientallen genoemd.
Er zijn er bij met bonte bladeren en in de bloe
men varieert de kleur van wit rose rood en
geel oranje.
Er zijn ook Sedumsoorten, die hooger worden
en die in een border goed gebruikt kunnen wor
den. De meest bekende is wel de hemelsleutel, Se
dum purpureum. Deze kan een hoogte van ruim
een halven meter bereiken en heeft bleekpurperen
bloemen.
Van deze hooger wordende soorten zijn Sedum
spectabile met zijn variëteiten Sedum spectabile
atropurpureum en Sedum spectabile Brilliant wel
de mooiste.
A. J. D.
Groote metaalindustrie.
Verbindendverklaring collectieve
arbeidsovereenkomst.
De persdienst van het N.V.V. meldt: De Algem.
Ned. Metaalbewerkersbond, aangesloten bij het N.V.V.
kan over het eerste halfjaar van 1941 od een aantal
in samenwerking met de andere metaalbewerkersbon-
den bereikte belangrijke resultaten terugzien.
De 15e Juli was wel een zeer gewichtige datum
voor de metaalbewerkers. Het was toen immers, dat
de verbindendverklaring van de collectieve arbeids
overeenkomst in de groote metaalindustrie van
kracht werd.
Zooals men zich zal herinneren, kwam in Septem
ber van het vorige jaar, nadat gedurende een aan
tal jaren geen landelijke collectieve arbeidsovereen
komst had gegolden, een zoodanige overeenkomst
tot stand. Zij had betrekking op een 140-tal onderne
mingen met rond 64.500 arbeideres.
De verbindendverklaring die thans in werking is ge
treden, loopt tot 15 September 1941. Het is voor de
eerste maal, dat in de metaalindustrie een C.A.O. ver
bindend werd verklaard. Het aantal arbeiders, dat
in dienst is bij de ongeorganiseerde werkgevers en
tengevolge van de verbindendverklaring onder de
C.A.O. valt, wordt geschat op 25.000 a 30.000. Hier
mede is dus wel een flinke stap gedaan op den weg
die naar het regelen van de arbeidsvoorwaarden
leidt.
Bovendien werd eenige weken geleden een loons-
verhooging, waaromtrent tusschen den Metaalbond,
de R.K. Vereeniging van Werkgevers in de Metaal
nijverheid en de Vereeniging van Prot. Chr. Metaal-
industrieelen eenerzijds en de Samenwerkende Me
taalbewerkersbonden anderzijds overeenstemming
was bereikt, door het college van Rijksbemiddelaars
goedgekeurd. Deze loonsverhooging geldt voor rond
50.000 arbeiders.
Een c.a.o. voor de kleine metaal industrie is in
voorbereiding.
Op 1 Mei j.l. is een C.A.O. in het electro-technisch
bedrijf te Rotterdam, door het college van Rijksbe
middelaars goedgekeurd in werking getreden. Onder
handelingen zijn gaande om te komen tot een contract
voor het geheele electro-technische bedrijf in Ne
derland.
Op 1 Maart j.l. werd een C.A.O. voor de operateurs
in de Amsterdamsche bioscopen van kracht. Vei'-
wacht mag worden, dat het geheele bioscooppersoneel
in Nederland binnenkort onder een C.A.O. zal vallen.
Overzien wij deze resultaten (wij noemden slechts
de belangrijkste) dan kan reeds nu met zekerheid
gezegd worden, dat dit jaar een record-aantal arbei
ders, die onder een C.A.O. vallen, bereikt zal wor
den (A.N.P.)
Peru en Ecuador aanvaarden
bemiddelingsvoorstel.
BOGOTA. 17 Juli. (D.N.B.) Naar uit Lima
wordt gemeld, heeft de regeering van Peru be
kend gemaakt, dat zij het bemiddelingsaanbod van
de Ver. Staten, Argentinië en Brazilië in het grens
conflict tusschen Peru en Ecuador heeft aangeno
men. De regeering van Peru heeft zich bereid ver
klaard, haar troepen tot 15 Kilometer van de grens
terug te trekken.
Ver-der heeft zij er in toegestemd, dat een ci
viele en militaire commissie van Peru en Ecuador
den terugtocht controleert, terwijl tevens geen mi
litaire vliegtuigen het grensgebied zullen overvlie
gen, alvorens het vrede- en vriendschapsverdrag
tusschen de beide landen onderteekend is. Ook
Ecuador heeft de bemiddelingsvoorstellen aange
nomen.
EXAMENS.
ACADEMISCHE OPLEIDING.
Geslaagd aan de Gem. Universiteit van Amsterdam voor
cand.ex. Engelsche taal- en letterkunde: R. Vleeskruijer.
OVERGANGSEXAMENS IE H. B. S. b MET
5-J. C. TE HAARLEM.
Aan de le H. B .S. b met 5-J. c. ire Haarlem zijn be
vorderd naar de tweede klasse.
Koos van Beek. Freda Broersma, Jaap Burghout. Henk
Doing. Piet Dreijer. Willy Eekhof. Charley F.tty, Ellen Ex.
Johan Fiedeldey. Sieds Hoogland, Jan Keg. Nico de Korte,
Gerard van Kuijk, Tiny Ligtenberg, Henk van Lohuizen,
Theo van der Lugt, Volkert Mol. Wim Prins, Wim Rei-
nalda, Willem Scheffer, Jaap Sperwer, Jan Thuis (voorw.),
Rudi Vercruijsse. Rein van der Wagen (voorw Arend van
Weert. Carel Zijlstra (voorw.), Gerard Schreuder,
Johnny Bateram, Feico Bleeker (voorw.), Gé Blom, Menno
Bons (voorw.), Fred van Dam Piet van Goor, ïna Kool
bergen, Freddy Kreuger, Ine Molijn (voorw.). Roelof de
Nijs, Hulbert RèinhOld, Erik de Rooy, Clary Stam, Frits
Tewes. Wout Wanrooy, Elly van der Weide, Heini Winter,
Jan Woud, Ati Ijzer (voorw.), Annie van Zeeland, Dirkjan
van Baaien, Flip Bos, Wim Brcnkhorst, Jan Dieperink,
Jan Ex, Wim van den Eynde, Jaap de GraaH. Klaas Hal-
bertsma, Wim Heezius, Siebje Huisman, Jan Jager, Rob
Janse. Theo Jansen. Piet Kooman, Jacob Lagendijk, Henk
Merkelbaeh, Bob Seylhouwer (voorw.), Theo Slkkema.
Alfred Stülterheim.
Naar de 3de klasse: Han Bos, Herman Bouwer, Bennie
Hagels, Frits Hayc, Cleem van der Helde, Willy van der
Linden, Frits Mij er, Freddl Petri, Hans Schleicher, Chris
Smits Hans Stroo, Ruurd van der Veer, Johan Vernout,
Liesheth de Vries, Loes Wessels, Joan Wevers, Jan Wijn-
veld (voorw.), Ben IJzerdraat, Piet van Zeeland (voorw.).
Hans Zuithoff (voorw.), Hanny Boshoff, Bert Beszelzen,
Jan Beverdam, Joop Binkhorst, Piet Bos, Wim Faber,
Toosje Hagedoorn, Adri Janssen, Bert Jonker,, Jan Kraam-
winkel, Fietie Kraamwinkel, Piet Kranendonk, Joop
Kuipers. Piet Lokman, Leo Molijn, Wouter Mouw, Loes
du Rieu, Dick Roggeveen, Coby Souwer, Leo Verwey,
Frits de Voogt, Hein Wernik, Bep Avis Lia Bok, Plet Bos,
Sjoerd Dopheide, Ank van Gogh, Wim Groot (voorw.).
Rob ten Hage (voorw.), Nantko Hazelhoff, Wytze Ilettema,
Jan Holterman t. Hove, Marletje Janssen, Doesje Joustra,
Piet Koonings (voorw.), Plet Kwantes, Pleter Langeveld,
Duco Mees. Bram Pleging. Alan Reilsma, Jan Rozendaal,
Han van Steenbergen. lente Teunis, Joan van der Wijst,
Naar de 4de klasse: Fred Bastet (voorw.), Lud Baum,
Hannie Berentsen (voorw.), Nick Easton, Jaap Galjaard,
Jo ten Hartog, George Hellenberg, Kees van der Heyde
(voorw.), Lydia van der Kort, Elly Leupcn, Kees de Rid
der (voorw.), Jo de Ruijter (voorw.). Herman Scholten,
Cai-el Sellenraad, Jetty Slager, Tineke de Smidt, Dlck Smit,
Carla Trupp, F.mile Vercruijsse. Tia van der Wal, Hetty de
Wijs, Marga Mulder, Piet Abbink Spalnk (voorw.), Jan
van den Berg. Kees Bruins (voorw.). Léo Cosman, Joop
Damiaans, John Easton. Jan van Ek (voorw.), Henk
Goosens, Kees Groot, Elsje van Hulzen, Hans Jensch, Fred
Keyzer (voorw.), Jaap de Klerk (voorw.), Jan Kraft, Jan
van Manen. Henk Schreurs, Hans Slendebroek (voorw.),
René de Vita. Ries van Putten, Jan van Asch, Joost van
Baaien, Bob Barendsen, Rob Beets, Henjo Bellaart Henny
Boot, Bart Botman, Rob Brand, Jan van Eden, Helmut
Felrabend, Marian Graaf, Louis Graven, Wim Jansen, Al-
bert Jousti-a, Jan Lugthart (voorw.), Bert Metz (voorw.),
Hans Meyer (voorw.), Jan Mulder, Henrl Nietzmann, Ap
Nijboer, Bob Potjer, Jan Schimmel (voorw.). Boy Verheul
voorw.), Frlts de Vries, Roelof van Waard, Anton Wijers.
Naar de 5de klasse: Hans Appelman, Thea van Asperen,
Andries Boer, Nella Boon (voorw.), Aty van der Burg,
Flip Deys, Carel van Gelderen (voorw.), Eddy Goode,
Henrie Heezius, Henk Hiemctra, Hedwig de Jonge
(voorw.), Elsje Kruijt, Boy de Leeuw, Aak Moolenaar,
Hetty v. Nikkelen Kuijper, Ida Reijers, Dik Spaargaren,
Han Swart, Johan Wensing, Ab de Wit, Ben Talsma, Willy
Bons, Joop Brouwer (voorw.), Rolf Cransberg, Robert
Eikenboom, Rob Everard (voorw.), Kees van der Heide,
Tjebbo de Koningh, Gerrit Piet, Hein Rietberg, Johann
Sickmann, Willy Slingerland, Wally Soesman, Bas Sorg-
drager, Gerrit Stolker, Hans Veenenbos, Co de Vogel
(voorw.), Henk Peters, Nel Derlagen, Jan Hogeweg, Jo
hanna Holswllder Henrl Kappert, Ria Kikkert. Wim van
Nie, Jan Reinders Folmer (voorw.), Kees Sabells (voorw.).
Joop Scholten, Cor Schuurmans, Jan Sikkema, Rob Smit,
Joke Sperwer, Gezinus Thomasson, Gerrit Timmers, Frita
Wafelbakker, Joop Wagenmakers, Wim Whitlau, Dick van
Woerkom.
DE CGSTA KWEEKSCHOOL TE HAARLEM
De volgende leerlingen van de Da Costakweekschool te
Haarlem zijn bevorderd naar een hoogeie klas:
Van I naar II: de meisjes: T. Donker, Ina v. Egmond,
Lisa Hack, Hilda Heddema. Atie Kooy. Alie v. Schalk
wijk, Dien Spek. Conny de Vries, Jo Zwiep; de jongens:
G. Hagedoorn. Hein Hoekstra, Johannes de Jong. Mein-
dert Smid. J. Triebeis, F. Togtema.
Van II naar III: de meisjes: S. Baardman, M. Beek, F.
Godhelp, T. v. d. Horst, R. v. Huis, J. Hylkema, N,
Lamme, E. v. Meyenfeldt, M. v. Meyenfeldt, L. Oderkerk,
T. Roosjen, W. Schreuder. F. Struik. D. Voorips, T. da
Vos. M. Woud, J. Zwiers; de jongens: H. Beekelaar, K.
Brons, J. Hetebrij, J. v. Zon.
DIVERSE.
Praktijkexamens Boekhouden. Vereeniging van Leeraren.
Geslaagd de heer J. W. van Huis te Haarlem.
VON DER SCHULENBÜRG TE ANKARA
ANKARA, 17 Juli (DNB) De speciale trein met
den Duitschen ambassadeur te Moskou, graaf von
der Schulenburg, en de rijksduitschers uit de Sov
jet-Unie is uit Erzeroem hier aangekomen. Met den
zelfden trein reisden de diplomatieke vertegenwoor
digingen te Moskou van Roemenië, Hongarije en
Slowakije. Op het station waren de Duitsche am
bassadeur von Papen, en de Roemeensche gezant
ter verwelkoming aanwezig, evenals de chef van
het protocol van het Turksche ministerie van bui-
tenlandsehe zaken.
OVERTREDINGEN DISTRIBUTIE-
VERORDENING.
HAARLEM, Donderdag.
De politie te Haarlem heeft procesverbaal op
gemaakt tegen twee personen wegens het verkoo-
pen van vleesch en het koopen van koffie en thee
zonder bonnen.
Een andere Haarlemmer had technisch vet ver
kocht voor 2.25 per half K.G. De vastgestelde
prijs bedroeg echtervijftien cent! Ook dézs
overtreder kreeg en bekeuring.