Gouden letters tBucg.eciij&eSiand Nieuwe Uitgaven Ned. Ver. van Huisvrouwen. De afdeeling Beverwijk van de Nederlandsche Ver- eeniging van Huisvrouwen zal op Dinsdag 16 Septem ber het winterseizoen openen. Voorafgegaan door ledenvergadering spreekt mevr. BosseJesse dan over Madame Curie. Op Maandag 22 September maakt de afdeeling een excursie naax Amsterdam. De tentoonstelling „In Holland staat een huis" in het Stedelijk Museum geldt het'doel van dit uitstapje. BOTSING TUS'SCHBN WIELRIJDERS. Gistermiddag botsten op de Breestraat een wiel- rijdster tegen een wielrijder. De wielrydster liep hierbij een bloeduitstorting in het linkerbeen op. Na in de apotheek Donker verbonden te zijn, werd zij naar haar woning overgebracht. De wielrijder kreeg schade aan zijn klèeding.' Demonstx-atie van het Gasbedrijf. Donderdagmiddag is in de bovenzaal van het vei linggebouw „Kennemerland" opnieuw door het ge meentelijk gasbedrijf een demonstratie gegeven over het bezuinigen van gas. Voor deze demonstratie be stond heel wat meer belangstelling dan de vorige maal. De kookleerares, mej. Kooremans,, bereidde ónder een honderdtal paar vroüwenoogen ditmaal een vol ledig menu. bestaande uit aardappelen, worteltjes, gestoofde visch met peterseliesaus en rijst met ■appelen. De hooikist bewees weer goede diensten, daar het bereiden zonder dit hulpmiddel veel méér gas kostte. Voorts werden nog tal van practische wenken ge geven. T ennistournooi. Op de ,.Duinwijck"-tennisbanen zal tot besluit van het tenniszeizoen een tournooi georganiseerd worden om het kampioenschap van Beverwijk. De inschrijving voor dit tournooi staat open voor alle spelers van Beverwijk en omgeving. Hiervoor zijn twee klassen gevormd, namelijk een A.- en B.-klasse, waarin de kampioenschappén enkel-, dubbel- en mixedspel worden gespeeld. De kampioenen in de enkelspelen zullen behalve tien titel van „Kampioen van Beverwijk", den Duin- wyck-wisselbeker ontvangen- Wedstrijdleider is de heer P. J. A. Langendijk, waar men zich eveneens tot 29 Augustus a.s. kan opgeven. Noteering ven Beverwijk van 20 Augustus 1341. Spinazie per K.G. 20 Postelein per K.G. 10 Andijvie per K.G. 10 Wortelen per bos 5 Bieten per K.G. 7 Komkommers per 100 513 Augurkén per K.G. 7—13 Aardappelen, klei,- p. 100 K.G. 510—610 Tuinboonen per K.G. 7 Snijboonen per K.G. 14 Heerenboonen per K.G. 14 Trosboonen per K.G. 20 Roode kool per K.G. ,7 Savoije kool per K.G. 7 Bloemkool per K.G. 5—12 Uien per K.G. 7 Sla per' 100 krop 7 Rabarber per K.G. 7 Pieterselie per bos 6 Selderie per kist 12—14 Appelen per K.G. 25 Peren per K.G. 16—24 Pruimen per K.G. 24 Bruiven per- K.G. 80—120 (Herplaatsing wegens foutieve opgave). Het ixienu van de Centrale Keuken Het menu van dé Centrale Keuken voor de Week •van '25"töt en met 30 Augustus is 'vastgesteld als -vólgt:' Maandag": Erwtensoep. Dinsdag: Puree mét snijboonen.; Woensdag: Groentensoep. Donderdag: Puree niet stoof sla. Vrijdag: Bruine boonensoep. Zaterdag: Puree met wortelen. Excursie naar liet Crematorium. Voor belangstellende niet-leden organiseerde de fdeeling Velsen der Vereeniging voor facultatieve ijkverbranding een excursie naar het crematorium, waaraan door circa 80 personen werd deelgeno men. Nadat de excursisten in de groote aula ont vangen waren heeft de afdelingsvoorzitter, de heer Y. J. Rei,tsma, een beschouwing gegeven over de crematiebeweging in ons land sinds de oprich ting der vereeniging in 1875. Spr. wees op den te genstand, die de idee der lijkverbranding in Ne- AGENDA VOOR BEVERWIJK. VRIJDAG 22 AUGUSTUS. Luxor Theater, Breestraat: „Alarm" en bijpro gramma, 8 uur. 1 ZATERDAG 23 AUGUSTUS. Luxor Theater, Breestraat: „Alarm" en bijpro gramma, 8 uur. AGENDA VOOR VELSEN EN IJMUIDEN. VRIJDAG 22 AUGUSTUS. 1 Bioscoop De Pont: „Moederlied", 8 uur. Thalia Theater: „Dat komt er van", 8 uur. Rex Theater: „Haar Privésecretaris", 8 uur. ZATERDAG 23 AUGUSTUS. j Bioscoop "De Pont: „Moederlied", 8 uur. Thalia Theater: „Dat komt er van", 8 uur. Thalïa Theater: Kinderfeest, 2.30 uur. Rex Theater: ^Haar -Privésecretaris", 8 uur. AGENDA VOOR HAARLEM. Heden: VRIJDAG 22 AUGUSTUS. Groote Kerk: Kerkconcert met Annie Woud, Jaap Stotijn en George Robert, 7.30 uur. Luxor* Theater: „De Zigeunerbaron", 2.30, 6.30 en 8.45 uur. Frans Hals Theater: „Pygmalion" geprolongeerd, 2,30, 6.30 en 8.45 uur. Rembrandt Theater: „Duiktjootenkoers West!", 2-30, 6.30 en 8.45 uur. Palace: „Schoonpapa knapt het op", 2, 6.30 en 8.45 uur. Frans Hals Museum: Tentoonstelling Oude Kunst, 12—4 uur. v ZATERDAG 23 AUGUSTUS. Stadsschouwburg, Wilsonsplein: matinee met Herma's Poppenspel, 2,30 uur. Bioscooptheaters: Voorstellingen des middags en des avonds. Frans Hals Museum: Tentoonstelling Oude Kunst, 124 uur. Hoofdredacteur: R. W. P. Peereboom,, Heemstede. Plaatsvervangend hoofdredacteur: C. J.' van Tilburg, - i- Heétóstede, derland .hepft ondervonden, een tegenstand, die z.i. véeial. aan onkunde geweten moet worden. Hei deelnemen aan een excursie naar het crema torium. kan veeJ van die onkunde en vooroordeelen wegnemen. De oude Begrafeniswet, die dateert uit de eerste I helft der vorige eeuw. toen me® de crematie in ons I land nog niet kende, heeft de rechtspositie der lijkverbranding niet geregeld. Het is om aan dezen tóestand een einde te maken, dat de vereeniging reeds, jarenlang strijdt voor de vrijheid om zelf voor zijn dood te mogen beschikken bij de keuze: cremeeren of begraven van het stoffelijk over schot. Daarna heeft de directeur va'n het crematorium, de heer J. van Dijk, een korte uiteenzetting gege ven van hét verloop van een crematieplechtigheid. Nadat de organist van het crematorium, de heer George Robert, eenige soli had vertolkt, heeft het gezelschap in kleine groepen een rondgang dooi de gebouwen, aula's; ovenruimten en colombarïa en de urnenluinen gemaakt. „Haar privésecretaris". Het volgende noteeren wij uit de inhoudsbe schrijving van deze vermakelijke film: Niet alleen dat Helene Kiepergass een dwerg keesje heeft met gegarandeerd echten stamboom, een villa met een «uitgestrekt park, een gewichtig uitzienden^ butler, een gezelschapsdame, een privé secretariszij krijgt ook nog bezoek van een rijken neef (Bert) uit Mexico, en van een lijfarts voor haar man, die volgens haar meening aan ze nuwstoornissen lijdt. Maar bovenal lijdt zij zelf aan.. ..snobbismel Een onverwachts haar toegevallen erfenis is haar naar het hoofd ge stegen, en sindsdien is niets haar te duur, te kostbaar of exquis ge noeg om aan haar omgeving te bewijzen of althans-' te trachten wijs te maken, dat zij tot de „upper ten" behoort. Vooral sedert zij op een veiling van kostbaar- heden tegen een fabelachtige!} prijs de hand heeft weten te leggen op het paarlensnoer der grootvor stin Anastasia, zweeft zij "in een wolk van onuit sprekelijke zaligheid. Het ls duidelijk, dat een dergelijke figuur het middelpunt wordt van de meest verwarde com plicaties, vooral als zij .omgeven wordt door per sonen als Theo Lingen, Paul Henckels. Gustav Fröblich en Rudolf Carl. Niets is zooals het lijkt, en niets lijkt op wat het in wèrkelïikheid is! Theo en Carl, twee spitsboeven, die 't op het parelcollier voorzien hebben, geven zich uit voor resp. een dokter en den neef uit Mexico. De werkelijke neef past zich onmiddellijk in deze situatie aan en. neemt genoegen met een betrekking van privé secretaris. De zenuwzieke echtgenoot blijkt onver stoorbare kalmte te bezitten en de gezelsthaps-' dame Mary, die alle moeite doet den privé-secre- taris op een veiligen afstand te houden, laat geen gelegenheid voorbijgaan om hem haar heimelijke genegenheid te doen blijken. „Dat komt er van". De directie van hei Thaiia-Theater is er in ge slaagd beslag te leggen op een goede ïachschlager, waarin een keur van beproefde krachten optreedt. Wij zien ,o.a. den zeer bekendehacteur Paul Hörbiger, bijgestaan doorden beschaafden en geestïgen komiek Theo Lingen, die den bezoekers een aaneenschakeling van verwikkelin gen brengt, waaruit vele onvermijdelelijke mis verstanden ontstaan. Wij zullen echter den inhoud er.van niet verklappen, ma'ar wie eens hartelijk wii lachen, moet zeker niet verzuimen het Thalia- Theater deze week té bezoeken. Nederland- zendt een ambulance naar het Oostfront. Natuürlijk.-Nooit is Nederland ach ter gebléven'als er, waar ook, hulp geboden moest worden- aan den lijdenden mensch. Onze geschiedenis,ook de jongste, heeft tal van bladzijdan waarop met' gonden letters ver7 meld staat: Hier toont het Nederlandsche volk zich van zijn beste zijde. Wederom ligt een geschiedblad voor ons. Het is nog onbeschreven, slechts staat aan het hoofd: 1941,. Nederland zendt een Ambuance naar het Oostfront. Het woord en de daad is thans aan u, Neder landers. Zorgt u ervoor, dat er gulden letters op ge schreven worden. Werkt mede aan de totstand koming van de Nederlandsche Ambulance. Stort uw bijdrage op gironummer 87600 ten name van de Nederlandsche Ambulance, Konin ginnegracht 22 te 's Gravenhage. WEEK-ABONNEMENTEN dienen uiterlijk Woensdags avonds betaald- te zijn, daar de bezorgers op Donderdag moeten afrekenen. DE ADMINISTRATIE Vanaf heden Haar Prlvé-secretai'is Een dol-komische film naar den vroolijken roman „Huize Kiepergasz en z'n gasten" van H. P. Stolp, met &astav Fröhiïch-Fita Benkiioff Maria Andergast - Theo Lingen Paul Henckels Rudolf Carl Carsta Lock Dat paarlen niet altijd ongeluk brengen bewijst deze kostelijke ge schiedenis van een collier, waarvan iedere parel 'èen lachsalvo ontketent. Een .F.p.Fi Film der TOBIS. Aanvang avondvoorstelling 8 uur. \^ondaijmiddag 3 uur. (Adv. Ingez. Med.) Honkbal LYTHRUM. Kattenstaart. HAARLEM 21 Augustus. Gehuwd 21 Augustus J. H. Elzinga en W. Biermanse.' F. W. Tewes en C. M. Duijff. J.'H.- Wensinck en J. M. M. J. Tesch. D. J. Vink en J. A'. J. Doeksen. •-*- W. R, Repko en-E. M. F. Roqué. Bevallen: 18 Aug.: J. A.' E. Akersloot-Börck, d. 19 Aug.: A. H. Bai-dok-Baas, d. 20 Aug.: M. Leon- d'Andrea, z. H. M. Metten-van der Goes, z. J. H. Kuijk-Jansen, d. T. D. Ronde-Woitaschèk, z. C. J. Hollenberg-de Vries, d. M. Geurts- Sepp, z. 21 Aug.: W. M. Lemmers-de Graaff, d. A. J. M. van Dijk-Schaafsma, z. Overleden: 18 Aug.: J. Wijkhuizen, 51 j., Ged. Oude Gracht. 19 Aug.: H. W. M. Bijvoet, 78-j„ Baan.. 'N. Ronde, 63 j., Wald. Pyrmontstraat.-H. 24 d„zoon van H. Drogtrop, Corn, van Noordestraat. W.' Corsten-Hulsbosch, 77 j., Timorstraat, G. Ver meer, 48 j., Hazepaterslaan. 20 Aug.: L. van dei- Oord, 74 j., Hazepaterslaan. M. H. M. Kuipers, 30 j., Schouwtjeslaan. C. A. M. van Dam,- 84 j., Leidschevaart. s UIT ANDERE BLADEN. ONDERTROUWD: Ir. A. v. d. Ent en A. M. Schipper, Den Haag; G. O. K. Horbach en W. J. R. van Schoor, Amsterdam; H. P. C. de Pont en H. G. M. ten Veldhuis. Weert. GETROUWD: Prof. Dr. J.i M. Burgers en Mr. A. M. Ver hoeven, Delft; N. L. Koning en U. Bernau, Amsterdam; M. de Bruïne en C. Brands, Amsterdam. BEVALLEN: Deenlk—Verhoeven, Amsterdam, z.; Cre- mer—Duursma, Amsterdam, d.; A. M. D. de Widt—Lugten Bandoeng z.; Ter MeulenHartman, Laren, z. OVERLEDEN: A. E. den Haan—Lud.rus, 40 j„ Gorin- chem; L. van Strik. 75 j., Mr. Cornells (N. O. I.); H. C. M Pondman—Scholte, 71 J., Bentveld; H. Pintus, 20 j., Am sterdam; G. C. Woltersom, 80 j„ Arnhem. Bij den uitgever J. Philip Kruseman te Den Haag verscheen „Haar strijd v.oor geluk" van Katherine HavilandTaylor in de vertaling van J. F. Croes en verder: „De moord op den bandleider" van George Harmon Coxe" vertaling Frans van Overvoorde; ,Cary knapt het op" van William Byron Mowery, vertaling G. Venema en „Het licht aan de kim" van Anny von Panhuys, vertaald door Jeanne Kloos—Reyneke van Stuwe. Wordt T. Y. B. B. kampioen van de 2de klasse? Ook Haarlem 2 .kan kampioen worden. Het programma van deze week vermeldt o.a. de volgende wedstrijden: Zaterdag. Eerste klasse: Ajax—E- D. O. Blauw WitSchoten Overgangsklasse: H. C. K.D. O. S. 3.30 A. F. C.E. D. O. II ZeeburgiaHilversum Tweede klasse: R. C. H. II—V. V. G. A. Ill 3.30 Z-. R. C.—H. H. C. II Quick IIHaarlem II Derde klasse: E. D. O. VI—T. H. B. II 3 H. H. C. V—Schoten V 2.30 Zondag. Eerste klasse: HaarlemQuick. 10 H. H. C.—V. V. G. A. 2.15 Overgangsklasse: R. C. H.—The Catchers 10 Tweede klasse: E. H. S Ajax II 10 T. Y. B. B.—A. F. C. II 12 Schoten II—H. C. K. II 10 Derde klasse: E. H. S. II—Spaarnevogels 12 Schoten IV—Zeemeeuwen 12 uur Waar het al bekend is wie in de eerste en in de over gangsklasse de bovenste en de onderste plaatsen bezetten, zijn de nog komende wedstrijden in deze af deelingen van weinig belang meer. In Haarlem vindt Zondagmorgen de ontmoeting Haar lem—Quick plaats en des middags H. H. C.V. V. G. A. Beide worden gespeeld op het gemeentelijk sportterrein aan den Verspronckweg en vangen resp. aan om 10 uur en om 2.15 uur. Als de op het programma staande demonstratie te Be verwijk de competitie niet In de war stuurt, trekken E. D. O. en Schoten Zaterdagmiddag beide naar Amsterdam. In de tweede klasse bestaat de mogelijkheid dat het voor de eerste maal in den N. H. B. uitkomende T. Y. B. B. een tweede kampioenschap binnen haalt,. Het tweede negental is n.l. al kampioen van de afdeeling 3 C en het eerste kan Zondag' kampioen worden van de afdeeling 2 A. De kans dat dit lukt Is zeer groot, want de tegenpartij Is A. F. C. II, een van de zwakkeren uit deze afdeeling. T. Y. B. B. wordt op den voet gevolgd door H. H. C. II want het verschil Is nog slechts één punt. Beide negen tallen spelen echter hun laatsten wedstrijd, H. H. C. II Zaterdag tégen Z. R. C. zoodat, als T. Y. B. B. wint, de kans «voor H. H. C. II verkeken Is. Ook Haarlem II is op®veg naar een kampioenschap. Als dat lukt is dit het derde in dit seizoen voor de vereeniging Haarlem! Wel moeten nog drie wedstrijden gespeeld wor den. Quick IF-^Haarlem H, WatergraafsmeerHaarlem II "en Haarlem IIV. V. G. A. III, waarvan de eerstgenoem de Zaterdag a.s., maar deze tegenpartijen behooren alle tot de zwakkere negentallen in de afdeeling. De voornaam ste mededinger is hier De Spartaan. Deze moet nog twee wedstrijden spelen, maar ook tegen zwakkere negental len, zoodat Ha.rlem II haar hoop niet op een nederlaag' van De Spartaan vestigen kan. 't Succes zal uit eigen kracht moeten komen. PROMOTIE-DEGRADATIE. Als eerste wedstrijd voor de promotie en degradatie is vastgesteld de ontmoeting Quick, als laagste in de Eerste Klasse tegen H. C. K. als kampioen der Overgangs klasse. Zij heeft pla'ats op Zaterdag 30 Augustus. Voetbal Geen bedrijfsvoetbalcompetitie meer. Naar het A. N. P. verneemt heeft het college van ge volmachtigden voor de sport bij het Departement van Lichamelijke Opvoeding, Wetenschap- en Cultuurbescher ming aan héf 'befetiihv van- déntfédeiUaridsctien Voetbal bond een schrijven doen toekomen, waarin wordt mede gedeeld, dat het. college van oordeel ls, dat een einde ge maakt 'moet worden aam de z.g. bedrijfsvoetbalcompetitie. Bovendien is hierbij bepaald, dat het in de toekomst ver boden zal''zijn,, dat een elftal van een bedrijfsvoetbalver- eeniging onder den- naam van het bedrijf" deelneemt aan de Voetbalcompetitie van den> Néde'rla'ndscheh Voetbalbond of een van zijn anderafdfeelingen. Natuurlijk geldt deze bepaling niet voor reeds jarenlange bestaande vereni gingen als P. S. V. te Eindhoven. Dit verbod-geldt natuur lijk «let voor de beoefening- van het voetbalspel In be- drijfsvej-eeniglngen ten dienste van lichamelijke ont spanning van het personeel. Ook blijft de mogelijkheid bestaan, dat bedrijfsverenigingen zullen uitkomen in competitieverband van den N. V. B. of een van zijn onder- afdeelingen, doch dan niet onder den naam van het bedrijf. OM DEN ZILVEREN MOLEN. VAN GROENENDAAL. Op 7 September zal in het Heemsteedsche Sportpark het tournooi om den Zilveren Molen van Groenendaal worden gehouden. Deze wedstrijden' worden georgarfiseerd door R. C. H. De elftallen van Haarlem, H. F .C. en H. B. C. zullen er aan deelnemen. Gesloten seizoen van 15 Juli— 15 Augustus. Naar het A. N. P. verneeipt heeft het college van ge volmachtigden voor de sport bij het Département van Lichamelijke Opvoeding, Wetenschap en Cultuurbescher ming bepaald, dat het tijdstip van 15 Juli tot 15 Augustus als gesloten seizoen zal worden verklaard voor alle takken van wintersport, waaronder voetbal ongetwijfeld de voornaamste plaats inneejnt. Door de vereenigingen, die gewend zijn voor den aanvang van de nieuwe competitie serie wedstrijden te organiseerèn, zal deze bepaling van het college met vreugde worden ontvangen. Geen gedrukte vereenigiugsorganen meer. Naar het A. N. P. verneemt heeft het college van gevol machtigden voor de sport bij het Departement van Licha melijke Opvoeding, Wetenschap- en Cultuurbescherming het bestuur van -den Nederlandschen Voetbalbond in ken nis gesteld van het door het college uitgevaardigde verbod ten aanzien van' het uitgeven van gedrukte vereenigings- organen. Dit verbod wordt gebaseerd op de noodzake lijke beperking van het gebruik van rapier. I?it verbod is dus niet van toepassing-voor de bondsorganen, speciaal dus de organen'van de bonden, die door het college van gevolmachtigden voor de sport officieel zijn-of worden erkend. Voor de vereenigingen bestond reeds het verbod van het uitgeven van gestencilde bladen en periodieken. Door het laatste verbod is de mogelijkheid voor publicatie voor de vereenigingen vrijwel'geheel uitgesloten. Schaken (foto Hastings), Wie kent ze niet, de frisch purpere bloemen in kransen aan de lange aar geschikt? De hooge volle aren, die wel tot bijna een meter hoog kunnen wor den en vroolijk meewiegen "wanneer het riet door den wind wordt bewogen. Want dat is hun lievelingsplaats, een vochtig rietland of een vochtige weide. Vaak vinden we ze ook tusschen wederik en moerasspiraea langs de" slootkanten. En in die weelde van overplanten steekt het purper van de Luthrumaar vroolijk af tegen het wit van de schermbloemen, het crème van de spiraea, het geheel van de wederik en het donker blauwpaars van het bitterzoet. De moerasandoorn heeft ook een purpere bloem- kleur, maar de Lythrumaar is veel voller dan de bloeiwijze van den andoorn en de kleur der bloe men van Lythrum is nog wel iets frisscher. Van Lythrum salicaria, de wilde kattenstaart, be staan verscheidene tuinvariëteiten. L. s. atropurpurea -heeft donker purperrose bloem-aren en* wordt tot .tachtig centimeter hoog. L. s. Brightness heeft zuiver roode bloemen en kan een hoogte van een meter bereiken. De bloemen van Ls. s. Lady Sackville hebben een mooi effen rose kleur. Als deze variëteiten bloeien van JuliAugustus, terwijl de wilde kattenstaart van Juni tot Septem ber bloeiend wordt aangetroffen. Van Lythrum virgatum, die ook wel in h§t wild wordt gevonden, maar dan waarschijnlijk verwil derd is, k.omen als' tuinvorm voor: L. v. Rose Queen. Deze heeft lange smalle aren met rose bloempjes en bloeit van Juli tot September. Een eenigszins be schaduwde standplaats is hiervoor gewenscht. Over het algemeen is voor de Lythrum variëteiten een wochtige, -standplaatsaan te bevelen. Langs waterkanten doen ze. het- uitstekend. A. J. D. De bondsschaakwedstrijden te Leeuwarden. De uitslagen van de afgebroken partijen, welke Donder dag in de eeregroep werden uitgespeeld luiden: Ir. H. J. van Steenis—A. Wijnands 0—1. Wijnands heeft thans C punten en Ir. Van Steenis l/2 punt. Dammen Het grootstte bijenpark van West-Europa is het park van de afdeeling Amster dam der Vereeniging tot Bevordering van dc Bijenteelt in Nederland. Het ligt aan den Sloterweg even buiten de hoofdstad. Ruim 10 mUIioen bijen zijn er in korven en kasten op het bijna elf hertaren groote terrein ondergebracht. (Foto PaxrHolland—.v. 3emniel m.) PERSOONLIJK HOOFDKLASSE KAMPIOENSCHAP VAN HAARLEM. Woensdagavond j.l. werd in het clublokaal der Damclub „Haarlem", bovenzaal café de Louw. Spekstraat. de eerste partij van den herkamp tusschen P. J. van Darte len (Haarlemsche Damclub) en Y. de Jong („Oosterkwar tier") om het persoonlijk hoofdklasse kampioenschap van Haarlem en omstreken 1941- gespeeld: Deze partij eindigde na fraaien-strijd in remise. TOONEELSTUKKEN. Drie Tooneelstukken Sumbo N.V., Driehoek met den Huisgenoot en De Stier van Opland van F. Bordewijk (Uitg. Nijgh en Van Ditmar, Rotterdam). F. Bord e w ij k, de schrijver' van „Bint" en „Ka rakter" heeft zich althans voor zoo'ver mij-be leend is thans voor het eerst'aan het tooneel ge waagd en drie tooneelstukken uitgegeven bij Nijgh' en Van Ditmar. Maar kunnen wij hier eigenlijk wel van'tooneel spreken? Twee ei van Sumbo N.V. en Driehoek met'den Huisgenoot eigenen zich on danks den tooneelvorm al heel-weinig voor opvoe- ng. Sumbo N.V., verreweg het belangrijkste van de drié dat de auteur een Spel van olie, dood en leven in drie bedrijven noemt is meer een roman in dia loogvorm dan eerj, tooneelstuk. Voor het tooneel en dat is wel verwonderlijk van dezen overigens zoo za- kelijken schrijver met zijn typischer» staccato-stijl is Bordewijk veel te breedsprakig. Vlijmscherp van observatie is het stuk zeker, maar het tooneel eïscht meer concentratie. De karakters zijn allen raak, voor treffelijk zelfs geteekend "maar op het tooneel zouden zij de aandacht niet vasthouden,omdat de auteur al te uitvoerig is. Het is natuurlijk het recht van een schrijver zijn fi guren sympathiek of antipathiek te m'aken, maar Bordewijk overdrijft het wel zeer, waar hij bijna al zijn personen antipathiek enkelen tot, het weerzin wekkende „toe maaktN „Wat 'n stel!'' denk je op- Willekeurig bij het lezen, doch als auteur zou Borde wijk op illustere voorbeelden -men denke aan Strindberg kunnen wijzen. Maar die toonden zich in hun stukken meer tooneel- dan romanschrijvers. Zijn personen zijn van een ijzige kilheid en de sfeer vooral van het eerste bedrijf, voor de .begrafenis van oom Herman is soms die van een grafkelder. De twee lugubere vrouwenfiguren, tante Oma en de half idiote Kris werkten bij lezing reeds op mijn zenuwen en ik vermoed, dat slechts een klein gedeelte van het tegenwoordige schouwburgpubliek dit stuk tot het einde toe zou blijven volgen. Ik wil' hiermee niet zeggen dat Sumbo N.V. geen kwaliteiten bezit. Het tegendeel is waar. Men voelt ook in dit stuk een schrijver van. talent en van scherp intellect. Het laatste vooral. Een auteur, die verwant is "aan Vestdijk bijvoorbeeld Met vkim'seherpen blik doorpeilt hij de gevoelens ën de gedachten van zijn menschen en hij zet'ze in al hun naaktheid voor ons. En de hartstocht voor hefc geld hier speciaal voor een waardevol aandeel van de petroleum mij. „Sumbo N.V." is op bijna ijzingwekkende wijze tot het laatste toe geteekend. Maar de schrijver is te uitvoe rig en té wijdloopig. Hij gaat te veel op zijpaden en vergeet al te zeer. dat het tooneel allereerst hande ling eisebt. Maar misschien ja zelfs waarschijnlijk is het tooneel bij dit stuk niet zijn doel geweest en moe ten wij het meer beschouwen als een roman in nieuwen vorm van dezen auteur. Aan opvoering heeft hij blijkbaar wel gedacht bij het blijspel in één bedrijf .Driehoek met den huis genoot" Dit is er althans veèl meer voor geschreven- Maar het lijkt mij wel zeker dat ook deze éénacter nooit op de planken zal verschijnen. Allereerst niet om het min of meer onsmakelijke onderwerp, dat zich allerminst voor een opvoering eigent. Doch ook niet om het zelfde gemis aan géconcentreerdheid als van Sumbo N.V De drie personen uit het blijspelletje zeuren zoo. praten zoo voortdurend al is het dan opzettelijk zoo geschreven door den auteur langs elkaar heen, dat je bij het lezen er .reeds kregelig bij wordt. Laat staan bij een opvoering? Het werd mij bij de lectuur van dezen eenaeter weer duidelijk, dat het tooneel zijn eigen' eischen stelt en velé zelfs zeer knappe romanschrijvers daarvoor het ware talent missen. „De Stier van Opland", een kluchtje in één bedrijf, is qua tooneel het beste geslaagd, al is het als geheel wat goedkoop. Het is een niet onvermakelijke persiflage op de officieele „decoraties" en de wijze, waarop die dikwijls worden verleend Toch lijkt het mij, dat Bordewijk die decoraties belangrijker vindt dan hij het wil doen voorkomen, anders toch zou hij niet vijf kunstenaars die hij, niet erg origineel Noot, Beitel, Witdoek. Penner en Linnen noemt op audiëntie bij den minister laten komen met ver zoek om erkennfng van de kunstenaars inzake'deco raties. In zijn spot met den dommen minister, die kunst geen regeeringszaak vindt en kunstenaars „minder gewenschte individuen"noemt-, is de schrijver wel amusant, al blijft hij wat laag bij den grond. J. B. SCHUIÏ» j'

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1941 | | pagina 2