D
JÜUtnenCand
JCoct Tlieuws
GELDIGE BONNEN VOOR VOEDINGSMIDDELEN
Moskou's dringend verzoek
om oorlogsmateriaal.
'v De hulp van Engeland en de
Vereenigde Staten.
BERLIJN. 25 September. Het A.N.P., meldt: De aan
het begin van de week bekend gemaakte smeekbede
van den Sovjetambassadeur te Londen, Maisky, aan
Engeland: „Wij hebben pantserwagens noodig, meer
pantserwagens en .nog eeiis pantserwagens. Stuurt ze
snel en zoo veel mogelijk", bevèt reeds een eerste in
drukwekkende beteekenis omtrent de geweldig ver
minderde productiecapaciteit der. Sovjets.
Met den toenemenden ernst van den toestand aan
het bolsjewistische front ziet Maisky zich gedwongen
tot nog openlijker en onomwondener bekentenissen.
„Rusland", zoo verklaarde' Maisky Woensdag, „staat,
voor een moeilijke situatie. Het baat niet de oogen
voor de feiten te sluiten. Bij de moderne oorlogs
techniek worden elementen als bijv-, géneraal Winter
of generaal Modder onbeteekenpnd. Het volk der Sov
jets kan zijn vertrouwen niet stellen op dergelijke
twijfelachtige factoren. De Sovjetunie heeft zware ver
liezen geleden. De vijand heeft belangrijke industrie
gebieden bezet en de Sovjets waren genoodzaakt fa
brieken en bedrijven te ontruimen. Er zalgeruime
tijd voorbijgaan alvorens het werk" elders hervat kan
worden. Op' deze wijze is het voor de Sovjet Unie
uiterst moeilijk de tot dusver geleden verhezen aan
materiaal weer in te halen. Daarom moesten andere
staten in de bres springen en vliegtuigen en tanks naar
de Sovjet Unie sturen".
In deze verklaring wordt de omvang van de zwakte
'der bolsjewieken weerspiegeld.
Moskou voert thans reeds, zooals de „Prawda" dezer
dagen juist heeft ingezien, een wanhopigen strijd om
zijn bestaan. De landen echte/ als de Vereenigde
Staten en Engeland, tot wie Stalin zich thans richt om
zijn geweldige verliezen te neutraliseeren, overtreffen
elkaar, in het opsommen van de moeilijkheden welke
een snelle en doeltreffende hulpverleening in den weg
staat.
De „New York Herald Tribune" schrijft: Nu er
slechte berichten uit het Oosten komen, nu Kiew ge
vallen is en de Duitschers het Donetzbekken en waar
schijnlijk ook het gebied van den Don bedreigen,
grijpt men zich te Washington en Londen in de haren
en zoekt wegen om den Sovjets tanks, vliegtuigen,
kanonnen, enz. te leveren.
Drie maanden heeft men ongebruikt laten voorbij
gaan. De Londensche Nieuwsdienst schreef op het
zelfde tijdstip dat de Engelsche en Amerikaansche de
legaties in Moskou aankwamen, dat voorloopig noch
de Britsche, noch de Amerikaansche productie een
zoodanige hoogte zal bereiken, dat zij kan voorzien m
de behoeften der Sovjets. Zelfs indien het benoodlgde
materiaal geproduceerd werd, zou het niet in voldoen
de omvang naar de Sovjet Unie vervoerd kunnen wor
den. Na drie maanden lang gepraald te hebben met
mooie beloften herinnert men zich thans opeens dat
de transportwegen voor een snelle hulpverleening
ontbreken. De in Amerika besproken mogelijkheid om
over zee langs Noord-Siberië materiaal aan de Sov
jets te leveren is gedurende den winter uitgesloten.
Zelfs in den zomer is dit slechts mogelijk met behulp
.van sterke IJsbrekers. Een leverantie via Moermansk
kan met het oog op het nabije front nauwelijks ge
schikt geacht worden, om nog maar te' zwijgen van de
problematische wegen zooals over Iran. In deze ont
brekende vervoersmogelijkheid schuilt reeds een der
„physieke grenzen" voor de Angelsaksische htilpver-
leeriirig. Het moet den Sovjets voldoende zeggen dat
Engeland en Amerika moeten toegeven dat de eigen
wapenvoorraden niet voldoende zijn om tot de ver-
eischte snelle en uitgebreide zending van materiaal
over te gaan.
De pantser- en rijwielafdeelingen hebben een
belangrijk aandeel gehad in de verovering van
het gebied van Aunus in Oost-Karelië.
(Foto Suomen-Hollancj)
Getorpedeerd convooi vervoerde
belangrijke lading.
Onder sterk geleide op teeg
naar het Noorden.
Het D.N.B. meldt: De door de Duitsche duikbooten
volgens het weermachtbericht van Donderdag tot
zinken gebrachte 78.000 br.t. scheepsruimte der Brit
sche koopvaardij komen, naar het D.N.B. van des
kundige zijde verneemt, overeen met 110.000 ton ge
wicht. 5500 wagons, elk van 20 ton, zouden noodig zijn
geweest om deze lading per rail te vervoeren, d.w.z.
dat 110 goederentreinen van 50 wagons voor het trans
port noodig zouden zijn. geweest. Elke trein zou dan
een lengte van een halven kilometer hebben gehad.
Als de inhoud had bestaan uit levensmiddelen, zou
een stad als Hul! zeven maanden van die hoeveelheid
hebben kunnen leven.
Het D.N.B. verneemt van militaire sijde de vol
gende bijzonderheden:
Toen het convooi werd ontdekt, bestond het uit
twaalf schepen, die zwaar geladen naar het Noorden
voeren. De Engelschen moeten de lading zeer be
langrijk geacht hebben, want het convooi werd ge
ëscorteerd door vier torpedojagers en drie bewakings
vaartuigen. Een groot tankschip werd voortdurend
door twee jagers beschermd. Volgens een uitgewerkt
plan zetten de Duitsche duikbooten den aanval in.
Onmiddellijk werden twee schepen getorpedeerd.
Daarna kwam er beweging in het convooi. De jagers
voeren wild heen en weer. De vrachtschepen wijzig
den hun koers tegelijk met de bewakingsvaartuigen,
doch dit hielp niet. Bij den volgenden aanval gingen
drie schepen verloren. Nu verzamelden zich alle ja
gers om het groote tankschip, dat niettemin ge
torpedeerd werd. Intusschen was het convooi tot de
helft ingekrompen. m
De duikbooten bleveh de Schepen achtervolgen tot
'den volgenden dag en nog vijf sch'epen werden tot
zinken gebracht. Slechts een klein schip ontkwam
aan den ondergang door te vluchten toen de duikboo
ten met grootere schepen bezig waren. De escorte
schepen, die aanvankelijk naar alle windstreken ver
strooid waren, concentreerden zich tenslotte om dit
eene kleine schip.
FRANSCH PROTEST IN LONDEN.
VTCHY, 25 September. De Fransche regee
ring heeft te Londen een protest ingediend wegens
het tot zinken brengen van het Fransche stoomschip
„Monselet". In de protestnota wordt er op gewezen
dat: 1. De „Monselet" onder Fransche vlag voer en
dat zij een lading pliosfaat aan boord had. bestemd
voor een Fransche haven. Derhalve kan er geen
sprake zijn van een goederentransport dat gelijk
gesteld kan worden met oorlogscontrabande.
2. De Britsche aanval geschied is In de Fransche
territoriale wateren, hetgeen met alle begrippen van
het internationale recht ih strijd' is. (D.N.B.)
Hoofdredacteur: R. W. P. Peereboom, Heemstede.
Plaatsvervangend hoofdredacteur: C. J. van Tilburg,
Heemstede,
Gottfried Feder overleden.
Rijksdagafgevaardigde en publicist.
Het D.N.B. verneemt uit München, 25 September.
De bekende nationaal socialistische Rijksdagafge
vaardigde Gottfried Feder is Woensdag in Murnau in
Opper Beieren in den leeftijd van 58 jaar na een
langdurige ziekte overleden.
Gottfried Feder was reeds in de eerste jaren na de
ireenstorting met de nationaal socialistische beweging
in contact gekomen, nadat hij reeds in November 1918
zijn „Manifest over de bevrijding van de venteslaver-
nij" had geschreven. Hij is vooral bekend door zijn
geschriften van financieel politieken aard. Sedert
1924 was hij lid van den Rijksdag. In 1931 werd hij
voorzitter van den .economischen raad der partij. In
juni 1933 werd Feder staatssecretaris in het rijks-
ministerie voor Economische Zaken en in April 1934
rijkscommissaris voor het „Siedlungswesen". In 1934
werd hij voorts professor, in October 1936 gewoon
hoogleeraar in de faculteit voor architectuur aan de
technische hoogeschool in Charlottenburg.
Defensief bondgenootschap tusschen
Ned.Jndië en de Maleische Staten?
SJANGHAI, 25 September. (D.N.B.) Volgens be-
richten uit Bangkok zouden Ned.-Indië en de Malei
sche staten een defensief bondgenootschap hebben
gesloten.
DE GELDEN VAN DEN VROEGEREN JAH VAN
IRAN.
BERLIJN. 26 September. (D.N.B.) Reuter
meldt uit Teheran dat volgens een aldaar gisteren
gepubliceerde mededeeling de regeefing na grondig
onderzoek geen bevestiging gevonden heeft van
het gerucht dat de vroegere sjah geld op buiten-
landsche banken zou hebben gedeponeerd.
Door nog niet bekende oorzaak zijn gistermid
dag bij Chillon aan het Meer van Genève mijnen ont
ploft. Door vallende rotsmassa's werden een spoor
baan en een weg, alsmede een deel van een goede
rentrein bedolven. Een schildwacht, een spoorwegbe
ambte en twee arbeiders kwamen om het leven.
(D.N.B.)
Uit Washington meldt het D.N.B.: Naar Asso
ciated Press meldt heeft de hertog van Windsor gis
teren een onderhoud van een kwartier met minister
Huil gehad over den internationalen toestand. Tegen
den middag werden de hertog en de hertogin door
president Roosevelt ontvangen.
De parlementaire correspondent van Reuter meldt
dat Churchill bij de eerstvolgende bijeenkomst van
het Lagerhuis een verklaring zal afleggen over den
oorlogstoestand, in het bijzonder met betrekking tot
de Sovjet Unie.
Twee marinevliegtuigen zijn bij Pensacola in den
Amerikaanschen staat Florida tijdens stormachtig
weer neergestort, zoo meldt Associated Press. Zes
Amerikaansche piloten vonden daarbij den dood.
Kaashandelaren met jf 328.000
beboet.
Het A.N.P. meldt: De consument heeft, voordat, bij
de regeling van 30 Juni j.l. een gedetailleerde prijs
vaststelling voor de verschillende handelsschakels
werd gegeven, herhaaldelijk gelegenheid gehad
zich over exorbitante kaasprijzen in den detailhandel
te verwonderen.
In den kaashandel waren inderdaad groote mis
standen binnengeslopen. Zij waren voornamelijk een
gevolg van de groote vraag, welke, naar dit artikel
bestond... Hierbij ontstond vooral bij vele grossiers
het beruchte „fooienstelsel": zij verkochten de kaas
tegen de prijzen, welke volgens het zuivelbesluit
1940 (zuivelproducten) berekend mogen worden,
stelden echter tegelijkertijd e.en „fooi" vast, welke de
koppers hun moesten geven en die In directe ver
houding stond tot de verhandelde hoeveelheid kaas.
Bij de inspecties voor de prijsbeheersching kwa
men hierover allerlei klachten binnen, zoowel van
detaillisten als van consumenten. Tot een krachtig
optreden met name in het kaascentrum Bodegraven
erd toen besloten en 8 accountants van de Inspectie
's-Gravenhage hebben ruim 2 maanden noodig ge
had om klaarheid in deze zaken te brengen. Hierbij
bleek, dat de boekhouding van eenige handelaren
niet in overeenstemming was met de werkelijk
heid, daar de fooien niet warén opgenomen. Door
recherchewerk kwam men er achter, dat deze gelden
ln de privé-kassen werden verantwoord, waardoor
dus ook voor deze handelaren de overtredingen kwa
men vast te staan.
Tevens bleek, dat de overtredingen weliswaar in
hoofdzaak in Bodegraven geschiedden, echter leid
den er ook draden naar andere plaatsen. In die rich
tingen wordt het onderzoek nog voortgezet.
Wegens het berekenen van hoogere prijzen dan de
volgens het prijzenbesluit 1940 (zuivelproduéten)
toelaatbare werden door den Inspecteur voor de
prijsbeheersching te 's-Craveihage 32 kaashandela,-
ren beboet. Het totaalbedrag dezer boeten bedraagt
ruim f 328.000. De boeten, welke zijn opgelegd, wer
den in elk geval afzonderlijk vastgesteld en hou
den uiteraard verband met de door de ontoelaatbare
praktijken verkregen extra-winsten zooals deze door
de accountants zijn berekend. Tevens werd natuur
lijk in het oog gehouden, dat er grove overtredin
gen der prljsvoorschriften hadden plaats gehad.
De firma F. N.'zag zich veroordeeld tot f 75.000
boete, de firma v. d. B. tot f 40.000, M. K. tot
f 20.000, de 29 andere overtreders kregen kleinere
boeten.
KAPPERS MOETEN VOORTAAN HAARAFVAL
BEWAREN.
's-GRAVENHAGE, 25 September. De directeur
van het rijksbureau voor oude materialen en af-'
valstoffen, daartoe gemachtigd door den secretaris
generaal van bet departement van handel, nijver
heid en scheepvaart, deelt in de Nederlandsche
Staatscourant van Donderdagavond mede, dat de
door hem op 15 November 1940 verleende dispen
satie van het verbod, bedoeld in het eerste lid van
artikel 5 van de oude materialen- en afvalstoffen-
beschikking no. 2/40 met ingang van heden wordt
ingetrokken voor zoover betreft mensohelijk haar,
voor alle ondernemingen in den zin van bovenge
noemde beschikking, met uitzondering van die
ondernemingen, welke in het bezit zijn van een
of meer vergunningen van genoemd bureau als tus-
schenhandelaar. Op 'kleinhandelaren is deze intrek
king niet van toepassing, aangezien deze reeds in
het bezit zijn van een door Het rijksbureau ver
leende vergunning.
Als gevolg van deze intrekking is het koopen,
voorhanden of in voorraad houden, bewerken, ver
werken, doen verwerken, te koop aanbieden, ver-
koopen of afleveren van menschelijk haar verboden
aan alle ondernemingen, met uitzondering van
kleinhandelaren en tusschenhandelaren, die in het
bezit zijn van een vergunning, alsmede de houders
van een bijzondere door het rijksbureau verleende
vergunning voor den handel in of de bewerking van
ongezuiverd menschelijk haar.
Ingevolge de opneming van menschelijk haar
onder de oude materialen en afvalstoffen zijn thans
de kappers verplicht, den in hun bedrijf ontstanen
haarafval te bewaren en aan den erkenden vaklian-
del af te leveren. Van deze verplichting wordt
dispensatie verleend, zoolang niet voor het geregeld
afhalen daarvan wordt zorg gedragen. (ANP)
WETENSCHAPPELIJKE EN TECHNISCHE
TIJDSCHRIFTEN.
's-GRAVENHAGE, 25 September. Ingevolge
de 12de alinea van artikel 3 van het derde uit
voeringsbesluit betreffende het Journalistenbesluit
vallen tijdschriften, welke als zuiver wetenschap
pelijk of technisch dienen te worden aangemerkt,
buiten de toepassing van dit besluit.
Uitgevers, die van oordeel zijn, dat een door hen
uitgegeven tijdschrift tot deze categorie behoort,
kunnen tot den secretaris-generaal van het depar
tement van opvoeding, wetenschap en cultuurbe
scherming, p.a. Wassenaarscheweg 6, 's-Graven
hage, het verzoek richten het tijdschrift als zoo
danig te erkennen. Dit verzoek dient vergezeld te
gaan van een exemplaar van den laatst versche
nen volledigen jaargang benevens van het laatst
verschenen nummer. (ANP).
Oud-minister Posthuma over den
productieslag.
's GRAVENHAGE 26 September. Ter ondersteuning
de maatregelen, getroffen voor de regeling van de land
bouwproductie. werd bij besluit van den RUkscommissaris
van 19 Maart J.l. onder voorzitterschap van oud-minjster
dr. F. E. Posthuma de commissie ingesteld, welke sinds
dien als „commissie-Posthuma" algemeene bekendheid
geniet, vooral wegens haar activiteit voor den productie
slag.
Nu deze commissie een half jaar heeft gewerkt, zal het
wellicht velen interesseeren het- oordeel van dr. Posthuma
over de vooiloopige resultaten van dien productieslag te
vernemen en omtrent de verdere maatregelen te worden
ingelicht.
Een redacteur van het A. N. P. heeft don oud-minister
bereid bevonden daarover een en ander te vertellen ln een
raaggesprek.
De eerste vraag, welke in dit verband tot dr. Posthuma
werd gericht, was, of het effect, dat de productieslag tot-
nutoe heeft opgeleverd, bevredigend ls te achten.
Dr, Posthuma antwoordde: ontevreden over hel tolnutoe
behaalde resultaat ben ik zeker niet. Wil Nederland zich
zelf kunnen voeden, dan dient er in de allereerste plaats
voor gezorgd te worden, dat broodgraan en aardappelen
in voldoende mate ter beschikking komen. Het resultaat
van deze actie laat zich het best door eenige cijfers
illustreeren.
In 1940 waren met broodgraan beteeld 78.000 hectaren
wintertarwe, 56.000 hn. zomertarwe, 219.000 ha. winterrogge
en 9000 ha. zomerrogge. dus in totaal 362.000 ha. waarvan
134.000 ha. tarwe en 228.000 ha. rogge.
Over 1941 zijn deze cijfers als volgt: 82.000 ha. winter
tarwe, 55.000 ha. zomertarwe, 229.000 ha. winterrogge en
12.000 ha. zomerrogge, hetgeen een totaal uitmaakt van
378.000 ha., waarvan 137.000 ha. tarwe en 241.000 ha. rogge.'
Met consumptieaardappelen waren beteeld in 1940 92.000
ha., met fabrieksaardappelen 37.000 ha., tezamen 129.000
ha., en ln 1941 resp. 117.000 en 43.000 ha., samen 160.000 ha.,
dus een vermeerdering met 31.000 ha.„ waarvan 25.000 ha.
consumptieaardappelen én 600CT Ka. fabrieksaardappelen.
In het kader van den productieslag 1941 ls verder vooral
ook het scheuren van grasland reeds sterk gepropageerd.
Hieraan is kracht bijgezet door de toekenning van een z.g.
scheurpremie ten bedrage van f 100 per ha. Een en ander
heeft tot gevolg gehad, dat gedurende het voorjaar in rond
22.000 hectaren grasland de ploeg is gezet.
Wat de koolzaadcampagne betreft, hiervan ls een ver
meerdering met ongeveer 10.000 hectaren koolzaad dat
van het grootste belang is voor de vetvoorziening se
dert verleden jaar het resultaat. In de laatste Jaren was;
gemiddeld niet meer -dan 1000 ha, met koolzaad beteeld,
Natuurlijk, aldus dr. Posthuma, is het jammer, dat het
weer niet altijd heeft medegewèrkt. Zoo is de graanoogst
tengevolge van het aanhoudende natte weer ln Augustus
niet best te noemen. Maar alles en alles bij elkaar ls er
zeker reden tot tevredenheid-
U zegt. dat er in de toekomst nog zeer veel te doen valt.
Mag ik "hieraan de vraag verbinden welke uw voornemens
zijn voor het volgende werkjaar?
Deze vraag meen ik het béste te kunnen beantwoorden
door u een overzicht te geven van het programma 1941'42,
zooals ik dit dezer dagén heb opgestéld. Dit programma
omvat tien punten, te weten:
1. Geen plekje cultuurgrond mag onbenut blijven, ter
wijl de cultuurtoestand van den bodem zoo gunstig mo
gelijk moet zijn. ,.Geen' plekje onbenuj" geldt niet alleen
voor den boerengrónd, doch ook voor parken, plantsoe
nen, bouwterreinen en mede voor particuliere tuinen.
2. De grootst mogelijke oppervlakte bouwland. Dus:
scheuren van alle grasland, dat daarvoor nog in aanmer
king komt. In dat verband denk ik natuurlijk ln de eerste
plaats aan de zandgronden en verder ook aan de voor
scheuren geschikte klei- en zwavelgronden.
3. Gebruik van deugdelijk, zooveel mogelijk dus van door
den Ned. Alg. Keuringsdienst (N. A. K.) goedgekeurd
zaalzaad en poolgoed, dat, wat het eerste betreft, deug
delijk gereinigd en ontsmet diént te worden,
4. Op peil houden van den verbouw van broodgraan en
aardappelen, zoomede uitbreiding van den koolzaadver-,
bouw. Niet alleen de beteeldé oppervlakte, doch ook het
gebruikte ras speelt in dezen een rol. Onder alle omstan
digheden verdienen de veel-opbrengende rassen de voor
keur.
5. Plantenzielcten-bestrijding. Hieraan en ook aan de
bestrijding van onkruid dient alle aandacht geschonken
te worden. -
6. Moderne weidebouw. Dus: omweiden, Flnsch kuilen
en énsileeren, silobouw, hooi-ruiteren, grasdrogen.
7. Verbouw van stoppelgewassen. Ook indien de kunst-
mestpositie minder gunstig is, levert een land met een
na-gewas meer op dan een, waarop geen stoppelgewas is
verbouwd. De grootst mogelijke uitbreiding van den ver
bouw van stoppelgewassen is dus onder alle omstandig
heden geboden.
8. Deugdelijke mest- én gierbewaring. Dit is mede een
van de voornaamste punten van den productieslag.
9. Verbetering van de productie-eigenschappen en van
den gezondheidstoestand van onze veestapel. Dus: de
grootst mogelijke uitbreiding van stamboek-, en fok-
vereenigingswezen en van de melkcontröle, van de t. b. c.-,
de bacillus-bang-, de runderhorzel- en de sarcoptes-
schurftbestrijding.
10. Rationaliseering van den paardenarbeid. door:
a. goede behandeling, juiste voeding en verpleging.
b. een betere verdeeling: van het paardenwerk over het
^e.^verminderinug van het paardenwerk door betere ver
kaveling der perceelen én eventueel ook door aanbeste
ding van eèn deel van hét werk in de spitstijden.
d. 'grootere arbeidsprestatie" per "paard;'door o.m." heti
combineeren van werktuigen, het gebruikvan luchtban
denwagens, het vormen van meerspannen. I
bat is inderdaad een programma, dat er zijn mag.
Welk dezer punten' acht u nu het belangrijkste, dr.
Posthuma?
Het scheuren van grasland is op dit oogenbllk zeker
het belangrijkste punt van den productieslag.
Dr. Posthuma zette hierna uiteen, dat slechts 100.000 ha.
grasland behoeft te worden gescheurd. Voor den langeren
duur van den productieslag noemde dr. Posthuma vooral
de punten 6 en 8 van belang.
NIEUWE UITGAVEN.
JONGENS- EN MEISJESBOEKEN.
„Pasja en het geheim van Belversven" door Henk
Helder. Band en illustraties van Marten Toonder.
Uitgave Jacob van Campen te Amsterdam.
In dit boek wordt verteld hoe eenige jongelui hun
zomervacantie in Brabant, In de omgeving van
Oisterwijk, doorbrengen. Aanvankelijk hadden deze
jongens een voetbalclub gevormd „De zeven schop-
pers", later herdoopt, in- „De Schoppenzeven".
Vooral hun jaurlijksche kampeertochten zijn altijd
een succes, en één van deze tochten wordt nu in dit
boek zeer levendig en boeiend beschreven, zoodat
onze jongens het in één adem zullen uitlezen. Ook
de komische noot ontbreekt geenszinB in dit aardige
jongénsverhaal.
„Jantientje en Ko aan de wal", door C. E.
PotharstGimberg. Geïllustreerd door Toon
Pluymers. N.V. De Arbeiderspers, Amsterdam.
Jantientje, een aardig, opgewekt meiske en haar
flinke broer Ko, waar wij reeds eerder kennis mee
maakten in een vorig boek aan boord van de
„Christina Elisabeth", gaan in dit boek een tijd aan
den wal leven, omdat ze naar *school moeten. Ze
komen dan bij hun grootmoeder in huis. Hun be
levenissen worden "heel" fijngevoelig door deze knappe
schrijfster verteld. Een prettig, frisch verhaal waar
van onze jongens en meisjes zullen genieten. De
illustraties zijn van Toon Pluymers.
„Ship Ahoy" door Freddy Stroh. Uitgave Hol-
landia Drukkerij N.V. te Baarn.
In de bekende Ster-Serie verscheen deze meisjes
roman, zonder eenige pretentie, maar luchtig, vlot en
geestig geschreven, een boek dat ook ouderen zullen
kunnen appreeieeren.
Het is het verhaal van een vroolijke vacantie, door
gebracht op de Kager-plassen aan boord van een
motorboot, die op een lot uit de loterij werd gewon
nen. Ontspanningslectuur van de goede soort voor
oudere meisjes.
De persdienst van den Nederlandschen Omroep be
richt, dat de Duitsche radio-omroep de herdenking
van den sterfdag van Mozart Zondag 28'September te
18,10 uur voortgezet met dè uitvoering van een aantal
werken van den meester onder den verzameltitel
„Leidenschaft in Mannheim".
In den nacht is een inbraak gepleegd in de op
slagplaats van den boter- en kaashandel Daniels en
Co. Prinsegracht 977 te Amsterdam. Een hoeveelheid
van 680 K.G. boter werd door de dieven buitgemaakt.
Ook twee bakfietsen van de firma waren verdwenen
en zijn dus waarschijnlijk gebruikt om de gestolen
boter te vervoeren.
Dank zij de oplettendheid en medewerking van
een expeditieknecht is de, politie te Amsterdam er ih
geslaagd, drie jongemannen te arresteeren, die zich
aan straatdiefstal hadden schuldig gemaakt.
Hoewel zij aanvankelijk ontkenden, reeds eerder
soortgelijke diefstallen te hebben gepleegd, hebben zij
onder den druk van het allengs verzamelde bewijs
materiaal een diefstal aan de Nassaukade toegegeven.
De daar gemaakte bult, ter waarde van f 3000. was
inmiddels voor f 1500 aan twee opkoopers verkocht,
waar zij thans in beslag is genomen. Ook de beide
helers zijn gearresteerd.
Thans wordt nog nagegaan, of de drie dieven wel
licht nog meer op hun kerfstok hebben.
Wegens bedreiging met zware mishandeling
van den vroegeren burgemeester van Schiedam, mr.
dr. F. L. J. vun 1-laaren, heeft de Rotterdamsche
rechtbank den 46-jarigen gedetineerden J. A. van
H. te Schiedam veroordeeld tot een gevangenisstraf
van vijf maanden met aftrek van de voorloopige
hechtenis.
De Amsterdambsche politie heeft in een pak
huis aan de Prinsegracht aldaar negen jongens van
10 tot 16 jaar aangehouden. Zij hadden Jn het pak
huis ingebroken en daar Worst gestolen.
IN DE WEEK VAN 21 SEPT. T/M 27 SEPT.
Elk der
volgende
bonnen
GEEFT RECHT OP HET
KOOPEN VAN:
21 SEPT. T/M 27 SEPT. 1941
56-4 BROOD
36 BROOD
36 VLEESOH
36 VL.WAREN..
36 MELK I
37 RESERVE
4 Rants.
Vz Rantsoen
V?. Rantsoen
1 Rantsoen
IVi. Liter
3V2 K.G
7 SEPT. T/M 4 OCT. 1941
114 ALGEMEEN.
115 ALGEMEEN.
116 ALGEMEEN.
36-ó
1-35
BLOEM
C RIJST
C HAVERM.
117 ALGEMEEN.
118 ALGEMEEN.
119 ALGEMEEN.
34-35 36-37 KAAS
25 SEPT. T/M 13 OCT. 1941
1 K.G
250 Gram
500 Gram
Vz Rantsoen
250 Gram
250 Gram
250 Gram
250 Gram
100, Gram
100 Gram
S6-37 BOTER
56-37 VET
250 Gram
I 250 Gram
Brood of gebak
Vleesch of vl.waren
Melk
Aardappelen
Suiker
Koffie-surrogaat
Jam
Bloem, brood of gebak
Rijst
Havermout
Havermout
Gort
Vermicelli of maizena
Kaas
Boter
Boter met reductie
Beschikbaar per persoon:
In tijdvak van een weck
9 18 20 18 Rants.
7 3J/z Liter.
3Vz 31h 3*/s 3Vz K.G.
In tjjdvak ygn vier weken
1111 K.G.
250 250 250 250 Gram.
500 500 500 500 Gram.
250 Gram.
250 Gram.
250 250 250 250 Gram.
250 250 250 250 Gram.
100 100 100 100 Gram.
400 400 400 400 Gram.
In tijdvak van 19 dagen
250 500 500 500 Gram.
250 500 500 500 Gram.
Het koopen van vleesch of vleeschwaren bij den kleinhandel op Maandag of Dinsdag
is niet geoorloofd.
T"
EEN RANTSOEN IS: BROOD: 100 gram brood. GEBAK: 75 gram beschuit, wafels,
biscuits, koekjes óf 14.0 gram ..speculaas, koek, óf 300 gram cake, óf 400 gram gevuld
klein korstgebak, óf 590 gram gevuld groot korstgebak, óf 600 gram taart, gebakjes.
.del, roggebloem, -meel, zelfrijzend bakmeel.
BLOEM: 70 gram tarwebloem,
MAÏZENA: 100 gram
maizena, sago. aard
appelmeel, óf 100 gr.
zetmeel, verwerkt iij
puddingpoeder of pu<j.
dingsauspoeder,
RIJST: 250 gram rijst
rijstemeel, -bloem!
-gries, gruttemeel (geI
rnengd meel).
HAVERMOUT: 250 gr.
havermout, -vlokken!
-bloem, aardappelvlokl
ken.
GORT: 250 gram gort,
gortemeel, grutten.
VERMICELLI: 100 gr.
vermicelli, macaroni,
spaghetti.
VLEESCH: 100 gram
vlebsch gewicht van
been inbegrepen.
VLEESCHWAREN: 75
gram gerookt of ge.
kookt vleesch, óf 75
gram gerookte worst
soorten, óf 100 gram
gekookte worstsoorten
óf 125 gram leverarti
kelen. tongeworst,
nierbrood óf 150 grani
bloedworst, zure zult.
JAM: 500 gram jam,
stroop, honing, enz.
Voor de overige arti
kelen is het rantsoen
gelijk aan de in boven
staande li.jst vermelde
hoeveelheden.
Nog eenige andere bonnen
PETROLEUM.
BON 13 (Bonkaart M en
O) t.m. 5 Octobër: 2 L.
SCHEERZEEP ENZ.
BON J (Textielkaart)
T.m. 31 Dec.: 50 gr.
ZEEP (Bonkaart Algem.)
BON 113 en BON „B
Zeep" der Zeepkaarten
P en Q. T.m. 30 Sept.:
150 gr. toiletzeep, 90 gr.
huishoudzeep, 200 gr. z,
zeep (oude samenstel
ling), 100 gr. z. zeep
(nieuwe samenstelling),
300 gr. z. zeeppasta. 250
gr. zeeppoeder, 450 gr.
waschpoeder.
HONDENBROOD.
BON 16. T.m. 30 Sepfc:
Groep 1 en 2: 10 Kg: Gr.
3: 8 Kg: Gr. 4: 5 Kg; Gr.
5: 4 Kg; Gr. 6: 3 Kg.
KATTENBROOD.
BON 16. T.m. 30 Sept.:
lVz kg.
BRANDSTOFFEN.
Bonkaart Haarden en
Kachels t.m. 31 Dec.:
Bonnen 01, 02, 03 per bon
1 eenheid vaste brand
stof. Bonnen 05, 06, 07: 1
eenheid turf.
Bonkaart Haarden en
Kachels K t.m. 31 Dec.
Bonnen 01. 02, 03. 04 per
bon 1 eenheid vaste
brandstóf. Bonnen 05, 06,
07, 08: 1 eenheid turf.
Bonkaart Centrale Ver
warming L t.m. 31 Dec.
Bonnen 0111 per bon
1 eenheid vaste brand
stof.
Bonkaart „Brandstoffen
één eenheid" tót 1 Mei
1942: 1 eenheid vaste
brandstof.
Bon 05 KF van de kaar
ten M en N. Geldig t.m.
30 Sept.: 1 eenheid vaste
brandstoffen.
Bon Generator-anthra-
ciet 9de periode 1 H.L.
anthracietnootjes of 5(J
kg turfcokes. Geldig t.m
30 Sept.
Bon Generatorturf 9de
periode: 50 stuks bag-
gerturf. Geldig t.m. 30
Sept.
Eerste persconferentie op bet
Departement van Volksvoorlichting
en Kunsten.
Donderdagmiddag werd. onder leiding van den
heer M. Blokzijl, hoofd van de afdeeling perswezen
van het departement van Volksvoorlichting en
Kunsten, de eerste dagelijksche persconferentie on
der Nederlandsche leiding door den secretaris-gene
raal van genoemd departement prof. dr. T. Goede-
waagen met een rede geopend. Van Duitsche zijde
waren aanwezig de heeren W. Janke, leider der
Êresse-abteilung van het rijks-commissariaat, H.
•reves, W. von Fetter, Hauptmann Bruns en O.
Grafenhorst.
In zijn openingsrede memoreerde prof. Goede-
waagen de hoogachting, die de Duitsche pers in
haar berichtgeving steeds voor Nederland en zijn
cultuur betoond heeft. Na een woord van welkom
tot de Nederlandsche pers sprak hij de hoop uit, dat
zij in het huis van het departement de bron moge
vinden, waaruit zij in dè toekomst het nieuws zal
kunnen putten in het belang van het Nederlandsche
volk. In het bijzonder bracht spreker dank aan den
Presse-dezernent, den heer W. Janke voor de wijze,
waarop hij als leider der- persconferentie, steeds
öp'd'e bres stond, voor de belangen der Nederland
sche pers. Met nadruk wees hij er op, dat de thans
aangevangen persconferenties o.p he.t departement,
die plaats vinden in volledige overeenstemming
met de Duitsche autoriteiten, zullen worden ge
houden in den geest van het streven naar volledige
gerechtigdheid van ons volk.
Na een kort woord van den heer M. Blokzijl ih
aansluiting aan deze rede, sprak de heer W. Janke,
leider der presse-abteilung van het rijkscommis
sariaat, die vooreerst de heeren prof. dr. T. Goede-
waagen en M. Blokzijl voor de door hen gesproken
woorden dank zegde, vervolgens in herinnering
bracht welk een uitnemende wijze van samen
werking zich reeds allengs tusschen de Nederland
sche en Duitsche instanties ontwikkeld had en ten
slotte met verwijzing naar de rede, welke de Rijks
commissaris Rijksminister Seyss Inquart 27 Juni
j.l. te Amsterdam hield, er den nadruk op legde,
dat ook dit stadium in de ontwikkeling bewijst, noe
het doel der Duitsche autoriteiten is, de zelfstan
digheid van Nederland te bevorderen, geenszins
annexatie in het voornemen ligt en hoe, alnaarmate
het Nederlandsche volk zich vrij weet te maken van
verkeerde oude bindingen, van Engelsche invloeden
en van Joodsche heerschzucht, deze vrijheid bereikt
wordt en Nederland een eervolle plaats in het ge
lid der Germaansche volkeren verwerft.
Op de diverse toespraken volgde hartelijk ap
plaus.
Tenslotte werd technisch nog medegedeeld, dat
de conferenties in het departement van Volksvoor
lichting en Kunsten voortaan zullen worden aan
geduid als Nederlandsche, die in het gebouw Kneu
terdijk 20, als Duitsche persconferenties. (ANP)
RAAD VAN TOEZICHT
RIJKSVERZEKERINGSBANK.
De secretaris-generaal van het departement van
sociale zaken heeft aan A. Stapelkamp en A. C. de
Bruyn beiden te Utrecht, eervol ontslag verleend
als lid en aan W. de Jong en Jos. Veldman, beiden
te Utrecht, en B. A. Alofs, te Amsterdam, als
plaatsvervangend lid van den Raad van Toezicht,
op de Rijksvetzelteringsbank en als lid van dezen
raad aangewezen G. Klein en B. Ponstein, beiden
te Amsterdam en als plaats-vervangend lid; J. J.
Koster te Amsterdam, H. J. v. d. Laan, te Rotter
dam en mr. A. J. Lelieveld, te Warmond.
De Nationale Jeugdstorm bestaat
zeven jaar.
Het ANP meldt, dat de Nationale Jeugdstorm 7
jaar bestaat en 15.000 leden telt en schrijft dan
ojm.:
„De hoofdstormer, leider van den Nationalen
Jeugdstorm, heeft, nu de jeugdstorm zeven jaar
bestaat, beslote de 1200 oude, trouwe leden te
eeren, door hun een bijzonder draagteeken te ver
strekken, voorzien van hun stamboeknummer, een
eeredraagteeken dus. Alleen zij, die vóór 10 Mei
1940 lid waren van den jeugdstorm zullen dit
eereteeken ontvangen en laten zal het alleen nog
maar in zeer beperkt aantal door den hoofdstormer
uitgereikt worden aan hen, die zich zeer verdien
stelijk hebben gemaakt voor den jeugdstorm én
daarmede voor geheel ons volk.
Zaterdag zal deze uitreiking geschieden in alle
streken van ons land, in verschillende plaatsen in
de oude kwartieren, waar de jeugdstorm zijn moei
lijke taak heeft aangevangen.
Dien middag zal de hoofdstormer van 16.30 uur
tot 17 uur door de radio zijn getrouwen toe
spreken en over hun hoofden heen ae geheele jeugd
van Nederland".
faillissementen.
(Opgegeven door afd. Handelsinformaties v. d. Graaf en
Co. N.V.. Amsterdam).
UITGESPROKEN:
22 Sept. J. Th. Gijselaar. ln bloembollen, tevens hande
lende onder den naam Pierre van Arckel. fotografisch
kunstatelier, te Hillegom, Weeresteinstraat 65. Recht.
Comm. Mr. G. H. B. van den Boom. Cur. Mr. L. Sprey
te Lelden.
24 Sept. H. B. Martens, houtwarenfabriek, wonende te
Utrecht, Jansveld 7 bis. Recht. Comm. H. P. J. M. Loeff.
Cur. Mr. H. D. ten Cate te Utrecht.
OPGEHEVEN WEGENS GEBREK AAN ACTIEF:
12 Sept. H. Feenstra, voorheen pluimveehouder te Rlj-
perkerk. thans schilder te Leeuwarden.
18 Sept. B. Ilbrink, koopman, Zutphen.
18 Sept. P. Vellinga, groentenventer. Veenwoudsterwal
GEDEPONEERDE UITDEELINGSLIJSTEN:
23 Sept. Petrus Joseph Hendriks, aannemer, Helmond,
Tolpoststraat. Geëindigd door het verbindend worden der
eenige uitdeelingslijst. Ultk. nihil aan conc. cred.
23 Sept. H. J- van Mourik, koffiehandelaar. Arnhem. Ge
ëindigd door het verbindend worden der derde tevens na-
uitdeelingslijst. Uitk. 0.61 (ingekomen baten na beëin
diging van het faillissement).
Dappere, moedige mannen
Dappere moedige mannen zijn het, de Nederland
sche vrijwilligers, die in de S.S. Stancfaard Westland
hun leven hebben ingezet voor de verdediging van
Europa tegen het bolsjewisme. Den geheelen veldtocht
in Sovjet-Unie hebben zij reeds meegemaakt en vele
staaltjes van ware doodsverachting hebben zij be
toond, daarmede het bewijs leverend dat zij Holland-
sche zonen zijn, nazaten van een roemrijk geslacht.
Neemt een voorbeeld aan deze Nederlanders en
toont dat ook gij niet achter blijft als er een beroep
op u wordt gedaan.
U kunt thans ook een steentje bijdragen aan het
geweldige werk, dat ginds in het Oosten verricht
wordt. Steunt gij de Nederlandsche Ambulance, die
straks uitgezonden wordt om aan de gewonden, vriend
zoowel als vijand en aan de in. nood verkeerende bur
gers hulp te verleenen.
Stort uw bijdragen op girorekening
8 7 6 0 0.
NEDERLANDSCHE AMBULANCE.
Koniginnegracht 22, 's-Gravenhage.
PRIJSREGELING VOOR CICHOREI- EN
WITLOFWORTELEN.
's-GRAVÊNHAGE, 25 September. De gemach
tigde voor de prijzen maakt bekend, dat binnenkort
prijzen zlillen worden vastgesteld, waartegen de
telers groene cichorei-wortelen en versche getrok
ken'witlofwortelen aan daartoe door de N.A.C, er
kende drogerijen mogen verkoopen. Eveneens zal
een prijs worden vastgesteld voor versohe witlof
wortelen, welke voor veevoeder worden verkocht.
De prijs van groene cichoreiwortelen zal eenige
verhooging ondergaan in vergelijking met die van
het vorige jaar, terwijl de prijs van witlof wortelen
bij verkoop aan drogerijen hieraan ongeveer gelijk
zal zijn. De prijs van de tot veevoeder bestemde
witlofwortelen zal lager liggen.
Nadrukkelijk wordt er op gewezen, dat onge
motiveerde px-ijsopdrijving slechts tót groote te
leurstelling zal kunnen leiden.
In dit verband wordt onder de aandacht ge
bracht, dat het drogen van deze producten slechts
zal zijn toegestaan aan drogerijen, die daartoe een
vergunning van de Nederlandsche Akkerbouw-
Centrale hebben ontvangen. (ANP)
jftadio Qioqwrnita
ZATERDAG 27 SEPTEMBER 1941.
HILVERSUM I, 415.5 M.
6.45 Gramofoonmuziek. 6.50 Ochtendgymnastiek. 7.00
Gramofoonmuziek. 7,45 Ochtendgymnastiek. 8.00 B. N. O.
Nieuwsberichten. 8.15 Gramofoonmuziek. 9.15 Voor de
huisvrouw. 9.25 Gramofoonmuziek. 10.00 Ernstige muziek
(e.o.). 12.00 Gramofoonmuziek. 12.40 Almanak. 12.45 B. N.
O. Nieuws- en economische berichten. 1.00 Ensemble Bandi
Balogh en zang met pianobegeleiding. 2.00 Voor het gezin.
2.20 Gevarieeid programma. 3.50 Gramofoonmuziek. 4.00
Bijbellezing. (Voorbereid door de Christelijke Radio Stich
ting). 4.20 Gramofoonmuziek. 4.30 Herdenking van de op
richting van de Nationale Jeugdstorm. 5.00 Voor de bin
nenschippers 5.15 B. N. O. Nieuws- eh economische ert
beursberichten. 5.30 50ste debutantenconcert in het Ge
meentemuseum te Den Haag. 6.00 Reportage. 6.15 Causerie:
Lofwaardig werk onzer voorouders eeuwen geleden. 6-30
Rotterdamsch kamerensembie. 7.00 Actueel half uurtje.
7.30 Gramofoonmuziek. 8.00 Herfstprogramma. 9.25 Gramo
foonmuziek. 9.45 B. N. O. Nieuwsberichten. 10.00—10.15 B.
N. O. Engelsche uitzending: Dutch News Reel.
HILVERSUM II, 301.5 M.
6.45 Gramofoonmuziek. 6.50 Ochtendgymnastiek. 7.00
Gramofoonmuziek. 7.45 Ochtendgymnastiek. 8.00 B. N. O.
Nieuwsberichten. 8.15 Gramofoonmuziek. 10.00 Morgenwij
ding. 10.15 Lichte muziek (e. o.). 12.00 Cello, plano en gra
mofoonmuziek. 12.45 B. N. O. Nieuws- en economische be
richten. 1.00 Boyd Bachman en zijn orkest. 1.40 Voor de
jeugd. 2.00 Gooisch Strijkorkest. (Om 2.45 Voor de platte-
landsjeugd). 4.00 Vroolijke weekeindklanken. 4.50, Gramo
foonmuziek. 5.15 B. N. O. Nieuws-, economische en beurs
berichten. 5.30 Luchtvaartcursus. 5.45 Gramofoonmuziek.
6.00 Cyclus: In een nieuw licht bezien (voorbereid door de
N. S. B.). 6.15 Ramblers (opn.). 6.45 Als ik 't voor 't zeg
gen had, causerie. 7.00 Actueel halfuurtje. 7.30 Pianovoor
dracht. 7.45 Reportage. 8.00 Fluit, hobo cn piano. 8.45 Cau
serie: Ontaarde kunst. 9.00 Gramofoonmuziek. 9.45 B. N.
O.: Nieuwsberichten. 10.00 Dagsluiting (voorbereid door de
Christelijke Radio Stichting). 10.05—10.20 Brandende kwes
ties, causerie (opn.).
duitsch rijksprogramma
ZATERDAG 27 September. Eric-Then-Berg en Helmut
Zernick, begeleid door Richard Beckmann, spelen in het
solistenconcert van 11.00-11.30 uur het eerste en tweede
deel uit de sonate in f-dur voor viool en plano van Georg
Frledrich Höndel en de piano-sonate in C-dur „Wald-
steinsonate" van Ludwlg von Beethoven. Van 17.10-17.25
uur brengt Heinz Stoguweit „Humor uit het Rijnland".
Van 18.0018.30 uur zendt de Deutschlandsender een con
cert uit met werken van Dïttersdorf en Wolf-Ferrari, ge
speeld door het kamerorkest Karl Ritenpart, met mede
werking van Wilhelm Meyer, hobo en Heinz Hoefs, fluit,
van 20.15-20.50 uur 30 minuten vroolijkheid triet ons week
eind cabaret.
Daarna worden frontberichten gegeven. Hierop volgen
melodieën uit klassieke operettes van 21.15—22.00 uur. Dé
uitvoerenden zijn Nelly Peckensen. sopraan, Wilhelm
Walter, bariton en het orkest van het theater van de stad
Strassburg onder leiding van Fritz Adam.
Het muzikale kunnen en beleven van den 21-jarigen
Mozart in Mannheim staat in het middelpunt van de 4e
Mozarfcuitzending van den Grootduitschen Radio-omroep
op Zondag 28 September van 18.10—19.10 uur, welke uit
het Mannheimer slot uitgezonden wordt.
Eén orkest trio van Johann Stamitz, den stichter van da
Mannheimer school, leidt de uitzending ln. Van de Mann
heimer werken van Mozart worden de sonate voor piano
en viool in. C-dur* en het concert voor fluit en orkest in
D-dur uitgevoerd. Klara Ebers zingt de concertaria „Non
so d'onde Viene", welke Mozart voor de sopraan Aloysla
Weber schreef. In deze uilzending speelt het orkest van
het Mannheimer Nationaal-theater onder leiding van Ge-
neralmusikdirektor Karl Elmendorff; als solisten werken
medé: Max Hergl, viool, Erna Maria Woez, piano en Wllly
Schmidt, fluit,
